Π ΤΥΧ ΙΑ Κ Η Ε ΡΓΑΣΙΑ Μ ΕΑ ΕΤΗ Κ Α ΤΑ Σ Κ Ε Υ Η ΚΑΙ Ε Γ Κ Α Τ Α Σ Τ Α Σ Η Δ ΙΚ Τ Υ Ο Υ Φ Υ Σ ΙΚ Ο Υ Α Ε ΡΙΟ Υ Κ ΕΝ Τ ΡΙΚ Η Σ ΘΕΡΜ ΑΝΣΗΣ

Α.Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ & ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ - ΐ Π ΤΥΧ ΙΑ Κ Η Ε ΡΓΑΣΙΑ Μ ΕΑ ΕΤΗ Κ Α ΤΑ Σ Κ Ε Υ Η ΚΑΙ Ε Γ Κ Α Τ Α Σ Τ Α Σ Η Δ ΙΚ Τ Υ Ο Υ Φ Υ Σ ΙΚ Ο Υ Α Ε ΡΙΟ Υ Κ ΕΝ Τ ΡΙΚ Η Σ ΘΕΡΜ ΑΝΣΗΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2009 ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗΣ ΝΑΤΣΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. TO ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ...3 2. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ...3 3. ΠΑΡΑΓΩΓΗ...4 4. ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ... 5 5. ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Μ ΕΤΑΦΟΡΑΣ... 8 6. ΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΥΓΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ Φ.Α. ΣΤΗ ΡΕΒΥΘΟΥΣΑ... 9 7. ΧΡΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ...9 8. ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΠΤΑΦΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΑΕΡΙΩΝ... 0 8.. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 0 8..2. ΕΙΔΗ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΑΕΡΙΩΝ...0 8..3. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ... 0 8..4. ΠΑΡΟΧΗ...42 8.2. ΥΛΙΚΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ... 46 8.3. ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΩΛΗΝΩΣΕΩΝ...5 8.4. ΌΡΓΑΝΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΑΕΡΙΟΥ...53 8.5. ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΑΕΡΙΟΥ...58 8.6. ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ...73 8.7. ΑΕΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΠΟΥ ΤΟΠΟΘΕΤΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΣΥΣΚΕΥΕΣ... 74 8.8. ΑΠΑΓΩΓΉ ΚΑΠΝΑΕΡΙΩΝ - ΚΑΠΝΟΔΟΧΟΣ...74 8.9. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΚΑΥΣΑΕΡΙΩΝ...75 8.0. ΥΛΙΚΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΩΝ ΚΑΠΝΑΓΩΓΩΝ... 77 8.. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΛΕΓΧΩΝ - ΔΟΚΙΜΩΝ ΤΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΩΛΗΝΩΣΕΩΝ...77 8... ΔΟΚΙΜΗ ΑΝΤΟΧΗΣ... 8..2. ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΣΤΕΓΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ... 8..3. ΕΠΑΝΕΛΕΓΧΟΣ ΤΉΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 8.2. ΘΕΣΗ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ... 8.3. ΕΞΑΕΡΕΜΟΣ ΤΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 8.4. ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ... 8.5. ΠΡΟΕΚΤΑΣΗ Η ΕΠΙΣΚΕΥΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΕΝ ΛΕΙΤΟΥΡΠΑ... 8.5.. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ... 8.5.2. ΛΕΙΤΟΥΡΠΑ - ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ - ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ... 83 8.6. ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ...83 8.7. ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΜΕΤΡΑ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΙΑΦΥΓΉΣ ΑΕΡΙΟΥ... 83 8.8. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 84 9. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 85...78...78 79 80 80 8,...8...8

. TO ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ To φυσικό αέριο είναι μείγμα υδρογονανθράκων σε αέρια κατάσταση - αποτελείται κυρίως ατιό μεθάνιο και σε τιολύ μικρότερη αναλογία από άλλα αέρια, ότιως αιθάνιο, προπάνιο, βουτάνιο, τιεντάνιο. Μπορεί να τιεριέχει και άλλ ς τφοσμίξεις καυσίμων αερίων (υδρογόνο, μονοξείδιο του άνθρακα, υδρόθειο ή και αμμωνία σε ίχνη) ενώ συνήθως περιέχει και αδρανείς προσμίξεις, όπως άζωτο, διοξείδιο του άνθρακα καθώς και ίχνη αδρανών αερίων. Οι αναλογίες των συστατικών διαφέρουν ανάλογα με την τφοέλευσή του. Καθοριστικός τιαράγοντας για τη σύστασή του είναι εάν προέρχεται από αμιγή κοιτάσματα φυσικού αερίου ή παράγεται ως "συνοδό αέριο" κοιτασμάτων πετρελαίου. Δεν πρέπει να συγχέεται με το υγραέριο (προτιάνιο, βουτάνιο ή μείγμα) πιου είναι παράγωγο καύσιμο από τα διυλιστήρια. Ιστορικά, υπάρχουν αναςιορές στον Πλούταρχο (00-25 μχ) για αιώνιες φωτιές στην περιοχή του σημερινού Ιράκ, που πιθανώς δηλώνουν φυσικό αέριο που διαφεύγει από το έδαφος και καίγεται. Η εκτεταμένη όμως χρήση του ξεκινάει από τις αρχές του 9ου αιώνα, οτιότε και χρησιμοτιοιείτο ως καύσιμο για τις λάμπες φωτισμού. Μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο άρχισαν να κατασκευάζονται τα πρώτα δίκτυα αγωγάτν φυσικού αερίου μεταφέροντας το καύσιμο σε μεγάλες ατιοστάσεις. 2. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ Η δημιουργία του μεθανίου (CH4) τιεριλαμβάνει την μετατροττή οργανικής ύλης από μικροοργανισμούς (βιογένεση), την θερμική αποσύνθεση θαμμένης οργανικής ύλης (θερμογένεση), και διεργασίες βαθειά μέσα στο φλοιό της γής (αβιογένεση). Το ελαφρύ μεθάνιο μεταναστεύει προς τα ανώτερα στρώματα μέσα αττό τους τιόρους των τιετρωμάτων και τις ρηγματώσεις και είτε συσσωρεύεται κάτω από αδιαπέραστα στρώματα ή φθάνει τελικά στην επιφάνεια και εκλύεται στην ατμόσφαιρα. Το βιογενές μεθάνιο είναι ατιοτέλεσμα της αποσύνθεσης οργανικής ύλης από μικροοργανισμούς τιου διεισδύουν στα επάνω στρώματα του φλοιού της Γης σε περιοχές που υπάρχει έλλειψη οξυγόνου, και όπου οι θερμοκρασίες δεν υπερβαίνουν τους 95 C. Το μεθάνιο αυτό δεν έχει μεγάλη ττυκνότητα και διερχόμενο μέσα από τους πόρους των διαφόρων στρωμάτων εκλύεται στην ατμόσφαιρα. Το θερμογενές μεθάνιο σχηματίζεται με παρόμοιο τρόπο όπως το πετρέλαιο. Καθώς οργανική ύλη εναποτίθεται σε λάσπη και άλλα ιζήματα, βυθίζεται και συμπιέζεται, οι υψηλότερες θερμοκρασίες που επικρατούν μέσα στην γη, διαστιούν τους δεσμούς του άνθρακα στις οργανικές ενώσεις και σχηματίζεται πετρέλαιο και μικρές ποσότητες αερίων. Σε ακόμα υψηλότερες θερμοκρασίες (λόγω βάθους ενταφιασμού) το μεθάνιο γίνεται το κύριο προϊόν και μπορεί τελικά να εκτοπίσει ολοσχερώς το πετρέλαιο. Σε αυτόν τον ταυτόχρονο σχηματισμό πετρελαίου και φυσικού αερίου στα αρχικά στάδια της θερμικής αποσύνθεσης οφείλεται η εμφάνιση του τιετρελαίου και του φυσικού αερίου σε σχηματισμούς στα τελευταία 2-3 km του φλοιού της Γης. Σε βαθύτερα σημεία το μεθάνιο ίσως είναι ο μοναδικός υδρογονάνθρακας που σχηματίζεται. Σε ακόμα i μεγαλύτερα βάθη, πιθανός μεταμορφισμός μπορεί να απομακρύνει όλα τα άτομα υδρογόνου από τις οργανικές ενώσεις και να αφήσει ένα υπόλοιπο κάρβουνου, πιθανώς με την μορφή γραφίτη. Κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες ο γραφίτης αυτός [ μπορεί να αντιδράσει με το νερό και να υπάρξει επαναδημιουργία μεθανίου. Αβιοτικό μεθάνιο σχηματίζεται με μια διαφορετική διεργασία όταν μη οργανικά αέρια, τιλούσια σε υδρογόνο και άνθρακα, που υπάρχουν σε μεγάλα βάθη μέσα στην γή από την αρχή της δημιουργίας της, ανέρχονται και αντιδρούν με πετρώματα του φλοιού Ι

σχηματίζοντα στοιχεία και ενώσεις όπως άζωτο, οξυγόνο, διοξείδιο του άνθρακα, αργό και νερό. Τέτοιες δραστηριότητες παρατηρούνται σε ηφαιστειακές περιοχές (κυρίως διοξείδιο του άνθρακα και νερό). Στην περίπτωση που αυτά τα αέρια διέλθουν μέσα από πετρώματα κάτω από συνθήκες υψηλής πίεσης, και απουσία οξυγόνου, τότε το κύριο, σταθερό προϊόν είναι το μεθάνιο. 3. ΠΑΡΑΓΩΓΗ Το φυσικό αέριο ανευρίσκεται σε υπόγειους σχηματισμούς όπως στρώματα άμμου, κάρβουνου, και σε ταμιευτήρες με αλμυρό νερό, είτε μόνο του, είτε σε συνδυασμό με το πετρέλαιο, οπότε ανέρχεται στην επιφάνεια μαζί με αυτό. Το φυσικό αέριο, συγκρινόμενο με το πετρέλαιο και το κάρβουνο είναι ένα ιδανικό καύσιμο, καθώς είναι καθαρό, εύκολο στην μεταφορά και στην χρήση. Στην έναρξη λειτουργίας μιέις γεώτρησης ανέρχεται με φυσική κυκλοφορία (λόγω της πίεσης) στην ετηφάνεια, αλλά στο τέλος πάντοτε θα απαιτηθεί κάποια μορφής άντληση για να το παραλάβουμε. Ο τηο συνηθισμένος τρόπος είναι με αντλίες όπως αυτή του Σχήματος παρακάτω, που φέρνει στην επιφάνεια πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Η ροή του φυσικού αερίου από τον ταμιευτήρα μπορεί να βελτιωθεί με την δημιουργία μικροσκοπικών ρηγματώσεων μέσα στο πέτρωμα που επιτρέπουν στο αέριο να διαφύγει. Για την πρόκληση αυτών των ρηγματώσεων χρησιμοποιείται ένα ρευστό σε υψηλή πίεση (συνήθως νερό). Μαζί με το ρευστό προστίθενται και ουσίες, όπως άμμος, σφαιρίδια γυαλιού κλπ., για να διατηρηθούν τα ανοίγματα των ρηγματώσεων όταν αρχίσει να μειώνεται η πίεση με την έναρξη διαφυγής του αερίου. Για την μεταφορά του χρησιμοποιούνται είτε αγωγοί (με σταθμούς προώθησης) είτε δεξαμενόπλοια κατάλληλα διασκευασμένα που μεταφέρουν το φυσικό αέριο σε υγροποιημένη μορφή. Το υγροποιημένο φυσικό αέριο (Liquefied Natural Gas-LNG) αποθηκεύεται σε θερμοκρασία -60 C. Η υγροποίηση έχει ως αποτέλεσμα και τη μείωση του όγκου του, αφού το LNG καταλαμβάνει 600 φορές μικρότερο όγκο από ισοδύναμη ποσότητα αερίου σε θερμοκρασία και πίεση περιβάλλοντος. Η σχετική

τγεριβαλλχηηκή φιλικότητα του καυσίμου αυτού, η εύκολη διαχείρισή του, οι υψηλοί βαθμοί ατιόδοσης, ττου παρέχουν οι νέες τεχνολογίες κατά τη χρήση του, το καθιστούν εξαιρετικά ελκυστικό και ανταγωνιστικό. Θερμογόνος Δύναμη του φυσικού αερίου είναι η ποσότητα ενέργειας που περιέχεται σε αυτό, τμήμα της οποίας απε>^θερώνεται κατά την καύση του. Αιακρίνεται σε Ανώτερη και Κατώτερη και εκφράζεται συνήθως σε Kcal/m^. Η Ανώτερη Θερμογόνος Δύναμη του φυσικού αερίου κυμαίνεται από 8500 έως 000 Kcal/m^. Η διαθεσιμότητά του στην τιαγκόσμια αγορά εξαρτάται ατιό τα υπάρχοντα αποθέματα. Υτιολογίζεται ότι υτιάρχει ετιάρκεια για περίπου 80-00 χρόνια, αλλά αυτό δεν είναι σταθερό, αφού νέα κοιτάσματα ανακαλύταονται συνεχώς. Οι μεγαλύτερες πηγές φυσικού αερίου βρίσκονται στην Ευρώπη (Ρωσική Ομοσπονδία, Ουκρανία, Νορβηγία, Ολλανδία, Μ.Βρετανία, Ρουμανία, Γερμανία, Γαλλία), Β. Αμερική (ΗΠΑ, Καναδάς), Ν. Αμερική (Αργεντινή, Μεξικό, Βραζιλία, Χιλή, Βενεζουέλα), περιοχή Περσικού Κόλπου (Ιράν, Κατάρ, Υεμένη, Ομάν, Η.Α. Εμιράτα), Κεντρική Ασία (περιοχή Κασπίας, Καυκάσου), Αυστραλία, Ν.Α. Ασία (Μαλαισία, Ινδονησία, Μπρούνεϊ), Β. Αφρική (Αλγερία, Λιβύη, Αίγυπτος). Το φυσικό αέριο είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί στη βιομηχανία, για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, θερμότητας και χημικών προϊόντων, ότιως αμμωνίας, μεθανόλης, αιθυλενίου και προπυλενίου. Η χρήση του στο βιομηχανικό τομέα έχει αρκετά πλεονεκτήματα, αφού εξασφαλίζεται η συνεχής παροχή αερίου από το δίκτυο, καταργούνται οι αποθηκευτικοί χώροι και το καύσιμο είναι αρκετά φιλικό προς το τιεριβάλλον. Για την υιοθέτηση της χρήσης του στη βιομηχανία απαιτούνται ειδικές εγκαταστάσεις για την παροχή και τη διανομή του και η μετατροπή των υπαρχόντων καυστήρων σε καυστήρες φυσικού αερίου ή διττής καύσης, δηλαδή φυσικού αερίου/πετρελαίου. Στον εμπορικό τομέα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κυρίως για θέρμανση χώρων, κλιματισμό, φωτισμό, παραγωγή θερμού νερού, μαγείρεμα, σε ξενοδοχειακές μονάδες, εστιατόρια, εκπαιδευτικά ιδρύματα, αθλητικά κέντρα, εμπορικά καταστήματα, μικρές βιοτεχνικές μονάδες και αλλού. Και σε αυτόν τον τομέα η χρήση του τιαρουσιάζει πλεονεκτήματα, αφού εξασφαλίζεται η συνεχής παροχή χωρίς τη διαρκή ενασχόληση με παραγγελίες καυσίμων, δεν χρειάζονται αποθηκευτικοί χώροι και διατήρηση αποθεμάτων, ενώ, τέλος, παρουσιάζει αυξημένη ασφάλεια στη χρήση του. Απαιτούνται και εδώ οι απαραίτητες εγκαταστάσεις και η μετατροπή των καυστήρων. Στον οικιακό τομέα χρησιμοποιείται για παραγωγή ζεστού νερού, μαγείρεμα, θέρμανση. Στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής η τεχνολογία συνδυασμένου κύκλου φυσικού αερίου σπς επιχειρήσεις ηλεκτρισμού και η συμτιαραγωγή θερμότηταςηλεκτρισμού δίνουν υψηλό βαθμό ενεργειακής απόδοσης και μικρότερες εκπομπές ρύπων στην ατμόσφαιρα. Συγκεκριμένα, η χρήση φυσικού αερίου για παραγωγή ηλεκτρισμού σε μονάδες συνδυασμένου κύκλου αυξάνει το βαθμό απόδοσης παραγωγής ηλεκτρισμού σε 50-55% έναντι 35-40% των συμβατικών ηλεκτροπαραγωγικών σταθμών. 4. ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Στην Ελλάδα λειτουργεί δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου από την Ρωσική Ομοσπονδία. Η μεταφορά γίνεται μέσω Βουλγαρίας και ο αγωγός καταλήγει στην

νήσο Ρεβ\}θούσα (ατιένοντχ από την Πάχη των Μεγάρων) ότιου υπάρχουν αποθηκευτικές δεξαμενές (Σχήμα 2). Εκεί υπάρχουν και εγκαταστάσεις εκφόρτωσης υγροποιημένου φυσικού αερίου, καθώς ο δεύτερος προμηθευτής της Ελλάδας είναι η Αλγερία. Το (ρυσικό αέριο στην Ελλάδα προορίζεται να χρησιμοποιηθεί στον οικιακό τομέα, στον εμπορικό τομέα, και στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής. Ο Πίνακας εμφανίζει την σύσταση των δύο τύτιων που εισάγσνται στην Ελλάδα. Η ΔΕΗ είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής της ΔΕΠΑ και χρησιμοποιεί φυσικό αέριο για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Με φυσικό αέριο λειτουργεί ο σταθμός του Αγ. Γεωργίου στο Κερατσίνι από το 997, συνολικής ισχύος 360 MW. Επίσης λειτουργούν και δύο μονάδες συνδυασμένου κύκλου στο Λαύριο (Μεγάλο και Μικρό Λαύριο, ισχύος 560 και 77 MW αντίστοιχα) και μια μονάδα συνδυασμένου κύκλου στην περιοχή της Θράκης, ισχύος 370-480 MW. Ακόμα, το φυσικό αέριο μπορεί να βρει εφαρμογή στην κίνηση οχημάτοαν, κυρίως δημόσιας χρήσης, που επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον. Ήδη, πολλές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, η Αργεντινή, η Ιταλία και η Γαλλία, χρησιμοττοιούν αυτοκίνητα που κινούνται με φυσικό αέριο. Στην Ελλάδα, ο ΟΑΣΑ έχει υπογράψει σύμβαση για την προμήθεια 295 αστικών λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας με κινητήρα φυσικό αέριο. Εκημάται, ότι η κατανομή της χρήσης φυσικού αερίου μέχρι το 200 θα είναι τιερίπου ως εξής: 23% στο βιομηχανικό τομέα, 27% στον εμπορικό και οικιακό, 40% για παραγωγή ηλεκτρισμού και 0% για συμπαραγωγή (ηλεκτρισμού και θερμότητας). Η χρήση του φυσικού αερίου επιβαρύνει λιγότερο το περιβάλλον σε σύγκριση με άλλα καύσιμα. Η καύση του δεν παράγει αιθάλη, δίνει μικρότερες εκπομτιές S02, CO και αιωρούμενων σωματιδίων, όμως δεν μειώνει ιδιαίτερα την εκπομπή οξειδίων του αζώτου (ΝΟχ). Επίσης εκπέμπει κατά την καύση του, για την παραγωγή ίσου ποσού ενέργειας, 43 % λιγότερο C02 από το κάρβουνο και 30 % λιγότερο από το πετρέλαιο. Έτσι, συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του ςκιινομένου του θερμοκηπίου. Το φυσικό αέριο όμως περιέχει και μεθάνιο που σε περίπτωση διαρροής του ενισχύει το φαινόμενο του θερμοκηπίου, με αποτέλεσμα να αντισταθμίζονται τα οφέλη από τη μείωση του C02. Στα οφέλη από τη χρήση του φυσικού αερίου θα πρέπει να προστεθεί και η μείωση κατανάλωσης των συμβατικών καυσίμων κατά 4-0%, λόγω της αυξημένης ενεργειακής του απόδοσης, η τόνωση της βιομηχανικής ανάπτυξης καθώς και η τόνωση της απασχόλησης. Τέλος, θα πρέπει να τονιστεί ότι το φυσικό αέριο δεν είναι εντελώς ακίνδυνο, γιατί είναι εύφλεκτο αέριο και μπορεί να γίνει επικίνδυνο, ειδικά σε κλειστούς χώρους. Είναι ελαφρύτερο από τον αέρα και σε περίπτωση διαρροής διαφεύγει προς την ατμόσφαιρα, πράγμα τιου σημαίνει ότι απαιτείται σύστημα εξαερισμού των χώρων. Το σύστημα μεταφοράς, διανομής, και οι εγκαταστάσεις θα πρέπει να έχουν κατασκευαστεί με τις αυστηρότερες διεθνείς προδιαγραφές, αλλά και να συντηρούνται τακτικά, για να αποφεύγεται η περίπτωση ατυχήματος.

σικού αγοογού στην Ελλάδα. Πίνακας. Σύσταση του φυσικού αερίου στο ελληνικό σύστημα. ΡΩΣΙΚΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΑΑΓΕΡΙΝΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗ % κ.ό. % κ.ό. Μεθάνιο (C) 98 9,2 Αιθάναο (C2) 0,6 6,5 Προπάνιο (C3) 0,2, Βουτάνιο (C4) 0,2 0,2 Πεντάνιο (C5) και βαρύτερα ο,ι Άζωτο (Ν2) 0,8,0 Διοξείδιο του άνθρακα (C02) Ο,Ι Κατωτέρα Θερμογόνος Δύναμη 8,600 kcal/nm^ 9,640 kcal/nm^ Ανώτερα Θερμογόνος Δύναμη 9,200 kcaltim^ 0,650 kcal/nm^

5. TO ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ Αποτελείται από τα εξής βασικά τμήματα: Κεντρικός αγιογός μεταφοράς αερίου υψηλής πίεσης (70 03τ),από τα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα μέχρι την Αττική, συνολικού μήκους 52 χλμ. Κλάδοι μεταφοράς υψηλής πίεσης προς την ανατολική Μακεδονία και Θράκη, τη Θεσσαλονίκη, το Βόλο και την Αττική, συνολικού μήκους 440 χλμ. rtapfunc Ι Ίι hu ini >epl * "V HH Aflill Μετρητικοί και ρυθμιστικοί σταθμοί για τη μέτρηση της παροχής αερίου και τη ρύθμιση της πίεσης Συνοριακός Σταθμός Εισόδου Σύστημα τηλεχειρισμού ελέγχου λειτουργίας και τηλεπικοινωνιών. Κέντρα λειτουργίας και συντήρησης στην Αττική, τη Θεσσαλονίκη, τη Θεσσαλία και στην Ξάνθη. Σε τελική φάση μελέτης βρίσκεται και η επέκταση του συστήματος μεταφοράς από την Κομοτηνή μέχρι τα Ελληνοτουρκικά Σύνορα (θέση Κήποι).

6. ΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΥΓΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥ Φ.Α. ΣΤΗ ΡΕΒΥΘΟΥΣΑ Οι εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου (Υ.Φ.Α.) βρίσκονται στη νήσο Ρεβυθούσα, στον κόλπο των Μεγάρων Αττικής. Πρόκειται για μία σύγχρονη μονάδα που αποσκοπεί στην κάλυψη των αιχμών ζήτησης φυσικού αερίου και στην αύξηση της αξιοπιστίας του συστήματος. Περιλαμβάνει τρεις δεξαμενές υγροποιημένου φυσικού αερίου, συνολικής χωρητικότητας 95.000 εκ. κ.μ., εγκαταστάσεις ελλιμεντ,σμού δεξαμενόπλοιων, κρυογενικές εγκαταστάσεις και αεροποιητές Για την τροφοδοσία του Συστήματος Μεταφοράς, έχει κατασκευαστεί δίδυμος αγωγός που συνδέει τη Ρεβυθούσα με την ακτή της Αγ. Τριάδας. Το Δεκέμβριο του 999 ολοκληρώθηκε η κατασκευή του Τερματικού Σταθμού, ενώ από το Φεβρουάριο του 2000 ο Σταθμός βρίσκεται σε τιλήρη λειτουργία. Για τη μεταφορά του Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου, έχει ναυλωθεί δεξαμενόπλοιο χωρητικότητας 29.500 κ.μ. Υ.Φ.Α. 7. ΧΡΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ Στον Οικιακό τομέα: για θέρμανση χώρων (κεντρική και ατομική) Μαγείρεμα και παραγωγή ζεστού νερού Στον Εμπορικό τομέα: για θέρμανση χώρων και κλιματισμό μαγείρεμα παραγωγή ζεστού νερού και ατμού Στον Βιομηχανικό τομέα: για θερμικές χρήσεις (παραγωγή ατμού, ξήρανση, κλπ) ως πρώτη ύλη για παραγωγή χημικών προϊόντων (κυρίως αμμωνίας και μεθανόλης).

Στην Κίνηση οχημάτων (Αστική Συγκοινωνία). Στην Ηλεκτροπαραγωγή η και Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας. 8. ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΑΕΡΙΩΝ 8.. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα μελέτη acpopd την εγκατάσταση δικτύου καυσίμων αερίων. Η σύνταξη της μελέτης έγινε σύμφωνα με τον Κανονισμό εσωτερικών εγκαταστάσεων (ρυσικού αερίου με πίεση λειτουργίας έως και bar (ΦΕΚ 963ΛΒ/5.07.03) και τον Κανονισμό εσωτερικών εγκαταστάσεων (ρυσικού αερίου με πίεση λειτουργίας (ίνω των 50mbar και μέγιστη πίεση λειτουργίας έως και 6 bar (ΦΕΚ 236 Β της 26.3.97), λαμβάνοντας υπόψη και τα βοηθήματα: α) Installation de Gaz, Cahier les charges, DTU 6.,972 β) DVGW-TRGI, Technische Regeln fiir Gas-Installationen 979 γ) Πρότυπα ΕΛΟΤ και DIN 8... Οι οδηγίες αφορούν σε εγκαταστάσεις καυσίμων αερίων που γίνονται μέσα στα κτίρια (μετά τον μετρητή) και που η πίεσή τους φτάνα μέχρι τα 50 mbar. Θα αναφερθούν ακόμα στην α^μάκρυνση των καυσαερίων και τον αερισμό των χώρων όπου εγκαθίστανται συσκευές ανοιχτού φλογοθαλάμου. Τα καύσιμα αέρια είναι τρία: - το αέριο πόλεως ή φωταέριο - το φυσικό αέριο και - το υγραέριο 8..2. ΕΙΔΗ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΑΕΡΙΩΝ: 8..3. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΑΕΣΜΑΤΩΝ Αντικείμενο της περιγραφής αυτής είναι η εγκατάσταση του δικτύου καυσίμων αερίων. Η εγκατάσταση του δικτύου θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τον κανονισμό εσωτερικών εγκαταστάσεων φυσικού αερίου με πίεση λειτουργίας έως και bar - ΦΕΚ 963/Β/5.07.03 και θα τκριλαμβάνει: α) Τον μετρητή αερίων της ΕΠΑ. β) Ανεξάρτητο δίκτυο σωληνώσεων που θα ξεκτνά από τον μετρητή και θα καταλήγει στα σημεία λήψης. Στο συγκεκριμένο κεφόιλαιο πραγματοποιείται μελέτη εγκατάστασης θέρμανσης για δυο διαφορετικά διαμερίσματα (Α & Β) τα οποία ανήκουν στον ίδιο όροφο μιας εξαόροφης πολυκατοικίας. Αρχικά γίνεται υπολογισμός μέσω προγράμματος (Excell) των θερμικών απωλειών και των δυο διαμερισμάτων, αφού πρώτα λάβουμε υπόψη μας τις τιμές του συντελεστή θερμοπερατότητας Κ (kcal/m^h C).

Στοιχεία κατασκευής Εξωτερικοί τοίχοι Δάπεδο τοτιοθετημένο τιάνω στο έδαφος Οροφή Διαχωριστικοί τοίχοι τφος μη θερμαινό-μενους χώρους K(kcal/m^h C) Συντελεστής θερμοτιερατότητας Ερμηνεία φύλλων Excel Για να γίνουν τα φύλλα Excel που θα δούμε στο τέλος του κεφαλαίου λάβαμε υτιόψη τους εξής παράγοντες: η εξωτερική θερμοκρασία είναι 0 C ενώ η θερμοκρασία χώρου είναι 20 C. Η ανεμότττωση είναι κανονική, το οικοδομικό σύστημα συνεχές ενώ η θέση της οικοδομής ελεύθερη. Συγκεκριμένα οι στήλες περιλαμβάνουν τα εξής στοιχεία. Στήλη :το είδος της ετπφάνειας (ΕΣ.Τ) εσωτερικός τοίχος, (ΕΞ.Τ) εξωτερικός τοίχος, (ΕΣ.Θ) εσωτερική θύρα, (ΜΠ.Θ) μπαλκονόθυρα και (Π.Θ) τιαράθυρο. Στήλη 2 :αναφέρεται ο προσανατολισμός της επιφάνειας Στήλη 3 :δίνεται το πάχος της επιφάνειας Στήλη 4,5,6 :δίνονται οι διαστάσεις τις ετιιφάνειας και το εμβαδόν της Στήλη 7 :δίνεται ο αριθμός των όμοιων επιφανειών σε περίπτωση που υπάρχουν Στήλη 8 ιδίνεται το εμβαδόν επιφάνειας που αφαιρείται π.χ κάποιο παράθυρο πουυπάρχει στην επτφάνεια του τοίχου Στήλη 9 :δίνεται το εμβαδόν της τελικής επιφάνειας Στήλη 0:δίνονται οι συντελεστές θερμοπερατότητας Κ Στήλη :στη στήλη αυτή δίνεται η διαφορά θερμοκρασίας (Ϊ ς - ί^ξ) Στήλη 2:αναγράφεται ο υπολογισμός των θερμικών απωλειών κάθε επιφάνειας χωρίς προσαυξήσεις με βάση τη σχέση 8.. Qo =Κ*Ρ*Δί (8. ) Στήλη 3,4: δίνονται τα ποσοστά προσαύξησης των θερμικών απωλειών εξαιτίας του προσανατολισμού και διαφόρων διακοπών Στήλη 5:δίνεται ο συνολικός συντελεστής προσαύξησης Στήλη 6:υπολογίζονται οι θερμικές απώλειες χώρου με βάση τη σχέση 8.2. Q^, =Q o +Q a (8.2)

ότιου: Qh Qo οι συνολικές θερμικές ατιώλειες οι απώλειες θερμότητας διαμέσου των δομικών στοιχείων Q, οι απώλειες λόγω αερισμού Οι απώλειες αερισμού δίνονται από την εξής σχέση: Q = ;^ (al)r H (tj-tjzr(k cal/h ) (8.3) όπου: α: Συντελεστής διείσδυσης του αέρα από τις χαραμάδες του ανοίγματος σε m^/h. : Το μήκος των χαραμάδων σε m. R: Συντελεστής διεισδυτικότητας Η: Συντελεστής θέσης και ανεμόπτωσης Ζγ: Συντελεστής προσαύξησης γωνιακών παραθύρων ( Ζγ =,20) Οι παραπάνω συντελεστές υπολογίζονται παρακάτω. α. Ο συντελεστής (Ζπ) λόγω προσανατολισμού λαμβάνεται από τον επόμενο τήνακα συναρτήσει του προσανατολισμού. Προσανατολισμός ΒΑ Β ΒΔ Α Α ΝΑ Ν ΝΑ Ζπ 5 5 5 0 0-5 -5-5 Συντελεστής προσανατολισμού β. Προσαύξηση λόγω ύψους. Για χώρους με ύψος μεγαλύτερο των 4m προσαυξάνουμε τις απώλειες αγωγιμότητας για κάθε εττυιλέον μέτρο κατά 2%. Πάντως η συνολική αύξηση δεν μπορεί να υτιερβεί το 20%. γ. Συντελεστής προσαύξησης λόγω διακοπτόμενης λειτουργίας και εξίσωσης θερμοκρασιών(ζδ). Ο συντελεστής αυτός υπολογίζεται βάση των ωρών λειτουργίας της εγκατάστασης θέρμανσης και του συντελεστή μέσης διαθέρμανσης D ο οποίος ορίζεται ατυό την παρακάτω σχέση: η. i Q o Fox(ti-ta) (8.4) όπου:

^ Q o :Το σύνολο των θερμικών απωλειών αγωγιμότητας των επιφανειών του χώρου (χωρίς προσαυξήσεις). Foi: Το συνολικό εμβαδόν όλων των επιφανειών χώρου, tj: Η επιθυμητή εσωτερική θερμοκρασία Ια: Η εξωτερική θερμοκρασία Ο συντελεστής Ζδ λαμβάνεται από τον Πίνακα 8.3 Συντελ. Μέσης διαθερ/σης D <0^9 0,3(Κ0,69 0,7(Η,49 >,50 Λειτουργία της εγκατάστασης ανά 24ώρο I Λειτουργία αδιάκοττη Π Λειτουργία 2-6 ωρών ημερησίως ΙΠ Λειτουργία 8-2 ωρών ημερησίως 7% 7% 7% 7% 20% 5% 5% 5% 30% 25% 20% 5% Τιμές του συντελεστή Ζδ Στους επόμενους Πίνακες περιέχονται οι συντελεστές προσαύξησης λόγω αερισμού (διείσδυσης του αέρα) Υλικό Είδος ανοίγματος α Παράθυρα από φυσικό ή Απλό υαλοστάσιο 3,0 συνθετικό ξύλο Διπλό υαλοστάσιο εγγυημένα 2,0 αεροστεγές Παράθυρο μεταλλικό Απλό υαλοστάσιο,5 Διπλό υαλοστάσιο εγγυημένα αεροστεγές Πόρτα ξύλινη Πόρτα ατιλή 3,0,2 Πόρτα εγγυημένα αεροστεγής 2,0 Πόρτα μεταλλική Πόρτα απλή,5 Πόρτα εγγυημένα αεροστεγής,2 Συντελεστής προσαύξηση λόγω διείσδυσης αέρα (α)

Εξωτερικό τιαράθυρο ή πόρτα Ξύλινο τιαράθυρο ή πόρτα Ξύλινο παράθυρο ή πόρτα Μεταλλικό παράθυρο ή πόρτα Μεταλλικό παράθυρο ή πόρτα επιφ.εξωτερικού παραθύρου ή πόρτας επιφ.εσωτερικής πόρτας J <3 0,9 3-9 0,7 <6 0,9 >6 0,7 R < Συντελεστής διεισδυτικότητας R Ανεμόπτωση Θέση Οικοδομικό σύστημα Συνεχές Κανονική Προστατευόμενη 0,24 0,34 Ελεύθερη 0,4 0,58 Άκρως προστατευόμενη 0,60 0,84 Ισχυρή Προστατευόμενη 0,4 0,58 Ελεύθερη 0,60 0,84 Άκρως προστατευόμενη 0,82,3 Ελεύθερο Συντελεστής θέσης και ανεμότττωσης Ο συντελεστής γωνιακών παραθύρων Ζ,, λαμβάνεται πάντα ίσος προς ^0 Υπολογισμός θερμαντικών σωμάτων Έχοντας υπολογίσει τις θερμικές απώλειες μέσω των φύλλχον Excel που θα ακολουθήσουν μπορούμε να βρούμε ποια είναι τα κατάλληλα θερμαντικά σώματα ώστε να καλυφθούν οι θερμικές απώλειες κάθε δωματίου των δυο πρότυπων διαμερισμάτων. Συγκεκριμένα έχουν προκόψει οι εξής τιμές για τις θερμικές απώλειες του Α διαμερίσματος του β ορόφου μιας εξαόροφης πολυκατοικίας.

Αριθμός δωματίου Είδος δωματίου Θερμικές απώλειες χώρου(ί03ΐ/ι) Απώλειες κάλυψης θερμ. σώματος (kcal/h) Τύπος θερμαντικού σώματος PANEL ΒΕΛΠΟΥ (HENRAD) 2. HALL 204 426-500-400 2.2 ΚΟΥΖΙΝΑ 889 887-600-700 2.3 ΚΟΙΤΩΝΑΣ 505 5-500-400 2.4 ΑΟΥΤΡΟ 340 426-500-400 2.5 ΣΑΛΟΝΙ 000 03-500-900 2.6 L.ROOM 879 887-500-800 2.7 ΚΟΙΤΩΝΑΣ 904 926-600-700 Στη σττνέχεχα ακολουθεί τπνακας στον οτιοίο θα βρούμε τον τύπο των θερμανηκών σωμάτων που θα τοποθετηθούν στο Β διαμέρισμα του β ορόφου της πολυκατοικίας την οποία παρακάτω θα μελετήσουμε. Αριθμός δωματίου Είδος δωματίου Θερμικές απώλειες χώρου(εθ3ΐ/ι) Απώλειες κάλυψης θερμ. σώματος (kcaeh) Τύπος θερμαντικού σώματος PANEL ΒΕΛΠΟΥ (HENRAD 2.8 ΚΟΥΖΙΝΑ 067 28-500-000 2.9 ΚΟΙΤΩΝΑΣ 856 887-600-700 2.0 HALL 80 426-500-400 2. ΛΟΥΤΡΟ 34 533-500-400 2.2 L.ROOM 000 5-600-800 Υπολογισμός λέβητα Υπολογισμός λέβητα Α διαμερίσματος Μετά τον υπολογισμό των απωλειών του Α διαμερίσματος του β ορόφου μιας πολυκατοικίας μέσω του προγράμματος Excell μπορούμε να υπολογίσουμε τη θερμική ισχύ του λέβητα που απαιτείται για να θερμάνει το συγκεκριμένο διαμέρισμα. Η θερμική αυτή ισχύς δίνεται από την εξής σχέση : λ =Qt -( + q) (8.5) όπου: Qa = θερμική ισχύς Qt = ολικές απώλειες q = συντελεστής προσαύξησης ίσος με 0,3 Αν το διαμέρισμα έχει το δικό του λέβητα τότε οι ολικές απώλειες είναι ίσες με:

Qmn =Qi.\+ Qi2 + Q22 + Qia + Q25 + 22.6 + 22.7 =204 + 889+505+340+000 + 879 + 905 = = 5 n i k c a l l h Άρα η ελάχιστη θερμική ισχύς του λέβητα ισούται με : Q Λ μιν = 3 * 5 7 22 = 7438kcal / h Όμως οι ατιώλειες τιου καλύτττσυν τα συγκεκριμένα σώματα 2Κ)υ επιλέξαμε ισούνται με: Q max = 42 6 + 88 7 + 5 + 4 2 6 + 0 3 + 8 8 7 + 92 6 = 6 0 76 kc al / h Άρα η μέγιστη θερμική ισχύς του λέβητα είναι ίση με: Ο λμαχ =.3 * 6 0 7 6 = 7 8 9 8 k c a l/h Ετιομένως το μοντέλο του λέβητα θα μτιορούσε να είναι: STYLE 20ie (7500/20700) Υτιολογισμός λέβητα β διαμερίσματος Μετά τον υτιολογισμό των απωλειών του Β διαμερίσματος του β ορόφου μιας τιολυκατοικίας μέσω του προγράμμιατος Excel μτιορούμε να υτιολογίσουμε τη θερμική ισχύ του λέβητα που ατιαιτείται για να θερμάνει το συγκεκριμένο διαμέρισμα. Η θερμική αυτή ισχύς δίνεται από την εξής σχέση (8.5). Αν το διαμέρισμα έχει το δικό του λέβητα τότε οι ολικές ατιώλειες είναι ίσες με: Qmin = Q2.«+ Q2.9 + Q2.0 + Q2. + Q2.2 =20 + 887 +80 + 465 + 484 = 436kcal/h Άρα η ελάχιστη θερμική ισχύς του λέβητα ισούται με : Qamin = U * 436 = 5377kcal/h Όμως οι απώλειες που καλύπτουν τα συγκεκριμένα σώματα που επιλέξαμε ισούνται με: Qmax = 28 + 887 + 426 + 533 +5 = 4485kcal/h Άρα η μέγιστη θερμική ισχύς του λέβητα είναι ίση με: Q amax = U * 4485 = 583 Ikcal/h Επομένως το μοντέλο του λέβητα θα μπορούσε να είναι: STYLE 20ie (7500/20700) Στην περίπτωση που είχαμε μια τυτηκή πολυκατοικία με τουλάχιστον 0 διαμερίσματα θα έπρετιε να βρούμε τις απώλειες όλων των διαμερισμάτων και αθροίζοντας αυτές μπορούμε να εκτιμήσουμε την θερμική ισχύ του λέβητα που θα επιλέξουμε καθώς και τον τύπο αυτού. Υπολογισμός στοιχείων μονοσωλήνιου κυκλώματος Υπολογισμός στοιχείων μονοσωλήνιου κυκλώματος Α διαμερίσματος

Ενδεικτικός Αριθμός χώρου 2. Ενδεικπκ ϊς ριθμΰς οώματος ' θερμικές Παροχή 3ερμοκρ θερμοκρα Ε Ιμιπηοση θερμοκρα Μέση Ευντελεστ Ονομαστικ ^ίερμαντυι i ria Ιερμοκρο θερμοκρασ ι ίς tiiipouq & ίας εξόδου Ια ( ισχύς [kcala) ιρορυθμιοη ειοοχαγής α σώματος C tγ ltkjqg* (kcmi) % ι πϊμα 3- ^ Μ ^ Π% 204 35,7.50% 20 90,5 88,5 68,5 0,84 426-500- (00 2.2 2 889 20 88,5 6,46 82,04 62 036 887-600- 700 2 3 505 20 82,04 9,68 7236 52,4.9 5 : 2-500- 800 2.4 340 20 72J6 236 70 50 37 426-500- (00 Ενδεικτικός Αριθμός Ενδεαπτ κός αριθμός θερμαντ σώματος θερμυεέ ς αχώλειε ς χώρουρ (ΙεοΙΛι) Παροχή &χρορυθμι «τη διακόκτη σώματος G-Qt/AtN χώρου θερμοκρα σώματος ειοαχαητής Ημίπτωσ σώματος AT-Q/2 0 Π% θερμοκ εξόδου Μέση θερμοκρασ σώματος Συντελε στής αντηριογή ς κ Ονομαστι κή κ>χύς σώματος (kcal/h) θερμαντ Π% 2.5 000 32,8.5% 20 90 7,9 82,8 62,8 03>4 03-600- 800 2.6 2 879 20 82,8 639 7632 56,52,08 887-600- 700 2.7 3 904 20 76,52 6,52 70 50 37 926 22-500- 500 Υπολογισμός στοιχείων μονοσωλήνιου κυκλώματος Β διαμερίσματος Ενδπκηκός Αριθμός χώρου Ενδακη κός αριθμός θερμαντ σώματος θερμικέ ς ακώλειε ς χώρουq (kcala) Παροχή &χρορυθμι ση διακόπτη σώματος G-Qt/ΔΐΝ Π% θερμοκ θερμοκρα σώματος ησαχωγής Ημιπτοκι η σώματος AT=Q/2 0 Π% εξόδου Μέση θερμοκρασ σώματος στής ςκ Ονομαστικ ή ισχύς σώματος (kcalli) θερμόν 2.8 20 83,50.50% 20 2,78 2,78 70 50 37 28-900- 700 2.9 2 887 08,50.50 % 20 77,89 7,89 70 50 37 887-600- 700 2.0 3 80 83,50.50% 20 90 2,5 87,85 67,85 0,85 426-500- 400 2. 465 08,50.50 % 2.2 5 484 08,50.50 % 20 80,78 2,89 77,89 57,89,05 533-500- 500 20 90 9,22 80,78 60,78 0,98 5 22-500- 800

g 3 3 s o * z m 3 0 o o Φ s s M - O >< z z >?!! s f I 3 i I s 0 ox S 30 s ' i ID Z > > Ϊ o 3 i I p i δ q ID 0 H z!il ID0 o o Φ s s <D o S Ά ' i s > > P P O N M O R : P! 5 S z is o R 0 P Φ P P i i Είδος ετηφδνεισς P Φ O Φ o R R Προσανατολισμός a a 3 a ΠάχοςτοΙχου(ση) 3 ω s - s s - -p Μήκος(Γπ) -3 P P -M o. m P P Υψος ή ττλάτος(ιτι) M -s 2 p > P P -I K, *!o M P o. o. S M - kj - i Εττΐφ<)νεια(πι2) - -* - - - _. - - - - Ομοιεςππφόνεκς Αφαιρουρενη > O k; - ετηφ^κϊ -i Π > I? s K, - i > p p N I s -i:; s - <- -ii: -5 - -s -«ΤελικΟ οτιφ<νεια(γτι2) ΰ s s -w 3 o p N σ> c. b! -» -» V O) -I bl -» p 00-p Συντελ Κ kcal/hm2 C Ϊ y a, a a a a P P P P o O Ϊ3 M - - Διάφορό θεουοκοαραε Απώλειες 3 5 s O 8 a : : s δ a a δ a 8 θερμότητας χωρίς i 2 S5 a προσαυξήσεις ύ. ύ. ώ ύ. o. w o. zma; S K K K K a - Διακοπών κ.λ,ττ% a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a C c C -M C a a a a a a -«-«a a c -;: a a a a a a a Συντελ προσαύξησης+% Ϊ 2 S έ 3 a s a a a 3 a s g 2 2 3 a 2 8 8 a p 2 w 8 8 Απώλειες θερμότητας δ ΚοβΙΛτ i 8 g i i 2 2 ί 5 >.

ί s? Ε?? rj t> > tdw I ο Ο? Ε? 8 8 8 Ν ί Ε ά) 2 5 Ε Ε 2? - - Ο Ρ 8 8 8 3 R!?5 ΕΙδοςεπκρά νειας > ο > λισμός i Ζ g δ ΰ 8 8 Ο 8 Πάχο^οΙχο 5 ο ρ i b ω S - - - - t ί ασ - - S -ω-«- σ>-» Μήκος(ΓΠ) > 3 g > g o. ο. «- ω U ο. 0. ο, «ο. ο. - ω Υψος ή ί ω Μ νί ω U πλάτος(ιη) 3 P «Ρ C ο. μ ί ί Ν Ν Μ V 3ρ * κ, ω ο ο S " Επΐφάνεια( m2) υμοιεςεπίφ - - - - - - - - - - - - - -* - -* - - - - - - -* - (jvfiitc' tj Λφοίΐρύυμίν ο. κ> :i ί S 5 Μ ΐο νί V η επιφάνεια '3 3 im ΓΐΛίλΙΙ 7\' ο Ν ίί ο, C! 8 κ -Μ -5 i σ> Ο. Μ S, - τ 8 ω 0, σ» -3 επιφάνεκι( ο ο, s ο. S {;: Οβ : S 0» 0» WOT 0» Ν S -S S ΣυντεΑΚ kcal/hm2 C s S 8 <. α. ο ο 8 ο, U. ο. Ο ο 8 8 8 «, 8 8 ο 8 8 8 Διαφορά θερροκρασι s 8 8 ΰ δ ο 8 8 8 <ο a ο 8 S Ο ίΐ Ο 3 δ a a δ S Απώλειες θερμότητας α>ο, ύ. ύ< ο, ο, ιροοανατο s K -S S '8 '8 8 8 '8 8 8 '8 '8 8 8 S S S S S - Διακοπών κ.α.π% a K ω '8 '8 '8 8 '8 '8 8 '8 '8 '8 Vj Μ'8 8 8 8 8 8 8 C «προσαοξησ ητ+«ίλτ S I! 8 ο! S 8 ρ " i '8 '8 δ 8.δ Απώλειες 3 8 ϊ δ I %.8 -! θερμότητας ΚρβΙΛι δ i δ 8 δ i

Έχοντας υπολογίσει τις θερμικές απώλειες δυο διαμερισμάτοον διαφορετικής διαρρύθμισης καθώς επίσης έχοντας υπολογίσει τον τύπο των θερμαντικών σωμάτων που απαιτούνται για καθένα απ αυτά, τον τύπο του λέβητα(αερίου ή πετρελαίου) και τέλος τα μήκη των σωληνώσεων που απαιτούνται ώστε να γίνει η εγκατάσταση θέρμανσης, μπορούμε στη συνέχεια να κάνουμε μια αντίστοιχη μελέτη εγκατάστασης θέρμανσης σε μια εξαόροφη πολυκατοικία 2 διαμερισμάτων. Η μελέτη θα ακολουθήσει συγκεκριμένα βήματα. Αρχικά θα υπολογίσουμε τις θερμικές απώλειες κάθε διαμερίσματος στο κάθε όροςκ). Στη συνέχεια με τη βοήθεια πινάκων θα επιλέξουμε τα κατάλληλα θερμαντικά σώματα τα οτιοία θα καλύτιτουν τις απώλειες καθώς ετιίσης και τον τύπο του λέβητα που θα χρησιμοποιηθεί για να τροφοδοτεί με ζεστό νερό την τιολυκατοικία. Ετιίσης θα πρέπει να επιλέξουμε τον τύπο των σωληνάτσεων. Στη συγκεκριμένη τιερίπτωση θα χρησιμοποιηθούν χαλυβδοσωλήνες (διότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε όλες τις βαθμίδες πίεσης και διαμέτρου, επίσης διότι συνδυάζουν ολκιμότητα και αντοχή) Έχοντας κάνει τη μελέτη θερμικής εγκατάστασης είναι εύκολο στη συνέχεια να εισάγουμε σε κάθε νοικοκυριό το Φυσικό Αέριο το οποίο καιγόμενο στο λέβητα αερίου θα δώσει τη δυνατότητα στα νοικοκυριά να έχουν ζεστό νερό χρήσης και θέρμανση. Το Φυσικό Αέριο επίσης μπορεί να εισαχθεί σε ένα νοικοκυριό για μια εγκατάσταση κλιμαησμού η οτιοία άλλοτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για ψύξη τους θερμούς μήνες σε συνδυασμό με την θέρμανση των σωμάτων για τους ψυχρούς μήνες, ενώ άλλοτε μπορεί να ανηκαταστήσει εξ ολοκλήρου τη χρησιμότητα των θερμαντικών σωμάτων. Το μειονέκτημα σ αυτή τη περίπτωση είναι το κόστος της εγκατάστασης κλιματισμού καθώς επίσης και η απόδοση τις πολύ ψυχρές μέρες η οποία είναι σχετικά μικρή εξαιτίας της πολύ χαμηλής θερμοκρασίας του περιβάλλοντος. Τέλος το Φυσικό Αέριο μπορεί να εισαχθεί για τη χρήση οικιακών συσκευών όπως κουζίνα, ψυγείο, ταχυθερμοσίφωνας αερίου κ.α. Υπολογισμός θερμικών απωλειών Στη παράγραφο αυτή γίνεται ο υπολογισμός των θερμικών απωλειών του κάθε ορόφου μιας εξαόροφης πολυκατοικίας που περιλαμβάνει δυο διαμερίσματα σε κάθε όροφο Α και Β. Ο υπολογισμός γίνεται μέσω του προγράμματος Excel ότιου κάθε στήλη τιεριλαμβάνει μεγέθη τιου έχουν τιαρουσιαστεί σε προηγούμενη τιαράγραφο. Τα φύλλα που ακολουθούν αναφέρονται στα διαμερίσματα Α και Β του α ορόφου. Τα διαμερίσματα του β και γ ορόφου είναι ίδιας διαρρύθμισης με αυτά του α ορόφου, τα Excel των οποίων θα ακολουθήσουν στο Παράρτημα. Στη συνέχεια ακολουθούν τα προγράμματα Excel του Α και Β διαμερίσματος του δ ορόφου.

- G C z fi ;i o * X. S a O o g z z > o a i o Θ o ί ro s -> s Γη D o O g?ζ 0HD 3 Φ H g S 3 CDiil o o H g s 3? 0 ύ S D Φ ii'i 3 s Φ s P H i M Φ s s M Είδος επιφ<5νειας z > > Πp<xκIvατoλιc7μός c > > CDCD W CD i I 8 8 P P 8 8 o 8 8 o o o Πΰχοςτο(χου((ϊη) s 5 p P - -X r -r c- - - 8 ω S - s - s -!2 - O) Μήκος(πι) 5 3 c- «CD -3 CDCD M CD κί CD Υψος ή πλδτος(πι) o, N N N i:; M P P P -Ϊ K, K, Id CDK, CD CD s K. CD M -Mk! CD Ετηφ<νεια(πι2) IS - - - - - - - - - - - - - - - - - Ομοιεςεπΐ(ρ<)νιιες Λφαιρουμενη -ii - O -ίί K, CD - M m ετπψ<ίνεκ3 -Γ D? o 9 -s - - P p P n, s -ί:; s - CD -ii: n. s - S ΰ bl Τελική επφc)vεια(m2) **? S s p o s O» cn g cn-s bl -» cn s : -» bl 0» bl ΣυντεΑΚΚε»ΐηΐΓη2 0 8 8 8 8 cn cn 8 8 8 cn cn cn cn Διαφορ<) o o 8 8 8 a, o, 8 8 8 8 8 8 cn cn θεouoκoαc7ιαc i M Απώλειες 5 M 5 ΰ 8 O 5 tn M w 3 8 8 s s δ 8 8 δ s 8 θερμότητας χωρίς 8 I S προσαυίήιπις IpUUUVUrUAIUpU^ 2mSL 6. ύ. ώι 6i ύ. ώ» cn cn cn cn K '8 8 '8 8 8 '8 '8 s w 8 s 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 s 8 8 8 Διακοττών κ.λ.ττ% c 8 8 8 C - - - 8 8 8 8 8 8 ω ω 8 s C ω 8 8 8 8 8 8 8 προτταύξηττηςί+% ε 8 ω 8 8 s 8 8 y 8! s 8 s 8 S 2 2 ω 8 8 s S E s ω -» δ 8 8 i i i i s Ατπϋλειες θερμότητας KcaWr i i < > o z o

r <; ΕΙδοςεπιφά? a? Φ? a? 2 b O X 5 b 2 S 3> S? > > O) 0, > > - > > > > 0, λισμός 3 g 8 a ω w S - ο ΐ 'w o. ω u. -ϋ; 2 i t i g % 5 8 s 8 O o, CO Λ - Φ - - -5-8 M i 8 8 & - o. a, «o. ΰ o. o. K3 o. b «o. - - t CD - - l i V P ο. P o. s N - -o «v l vi " K, o. O 8 ii - - - -. - - - - - - - - - - - - -* - - i3 r3 o, ω 5 ΐο 'a - - -» -M <n P " M -* -" 0. w V i b s 2 8 8 8 8 ΠάχοςτοΙχο b b b -* O) Μήκος(Γτι) Υψος ή ττλάτος(γπ) g s b o. Επιψάνεια( b m2) υ μ ο ιεςεπ ι^ ήνειεε Αφαιρούμεν N η επιφάνεια 3 Κ LAIMI ) g S b <. b επΐφάνεια( Συντελ Κ s s bl 00 -s i: 00 -» b o, s -s b b b i s s kcal/hm2 C s s o. «, o 8 8 cn a. O o 8 8 8 Φ o. 8 8 O 8 8 8 θερμοκρασι S i 8 K i i O 8 8 8 8» 8 8 S 2 Φ o 8 8 8 8 S S Απώλειες θερμότητας u. o. ά w Φ in s S - s s K «P 8 '8 8 8 8 S s P P 8 8 8 8 8 Διακοπών κ.α.π% 'K in 'K «'8 '8 8 8 8 8 8 -d C 8 8 8 8 8 8 8 b b προσαύξησ s s.y K P - i.5 S '8 8 8 8.8? i b b s δ 8 i ΰ S S s 8 8 Απώλειες θερμότητας ΚοβΙΛι

ο Μ - ρ Q Q S: a s I. ρ ρ > - 3 3? t Μ Μ 8 Μ 8 8 8 8 8 8 8 8 - Ν ρ Ο 8 ρ Jb- 3 ρ Ν ν3 3 ρ ο Ρ ρ Ρ Ρ S 8 ρ - 8 3 U, Μ Ο S ο! 8 8 ο Ν Ρ Ρ - ρ -ο Ρ ί» a ρ ρ ϊ ρ ά Ρ Ν ρ Ρ ω 3 Ο) 3 ω ω ω ω ω Ρ ο ί 3 ϊ επιφάνειας 5 Ο Είδος ' ^ 3 - C 3 3 ρ - ρ 3 ρ 3 3 ρ ρ S 3 κ. ρ 3 'οο S3 3 ρ ω 3 8 Προσαναιο λισμός Πάχος Μήκος Υψος ή πλάτος Επιφάνεια Αφοιρούμε Τελική επιφάνεια ρ Μ ρ ο Μ Ο ς ρ ρ Ρ - ρ 3 3 ρ S ί 3 3 έ tj ς κ ρ ρ Συντελεστή 2 ρ 8 Η 8 3 Ο S S ui ω διαφ.θερμ οκρασίας Μ Μ Μ Μ 8 8 8 8 8 8 8 8 8 ρ 8 8 ρ ρ 8 S ;ο JO 8 8 5 t 8 s i 8 Χωρίς ο 8 ω Απ.θερμ, Προσανατ. ΖΜ 8 8 3 3 5 ί S 8 8 g 8 8 δ 8 Διακοπών ΖΟ Συνιελ.Πρ Απ.θερμ.Χ ο I ι > > i i ο

S' o a? 9 9 Φ 4k 2> 9 S) 9 s a s. 9 9 9 i) E P P Είδος επιφάνερας s. > z Προσανστολρσμός I I 50 j. 8 8 8 3 Πάχος τοίχου 8 0 8. D D M M ^) ω N) NJ 0. 4, 0. Μήκος 8 N P P P P -Μ 0, 0, P S Ύψος ή πλάτος 0. M + S O P P i P P P P ξ ί 5 s K, P P Επιφάνεια S fo ij 8 S Αφαιρούμενη -i P > P i P 3 3 8 8 8 8 P P > 8 P P P - t P P p p Τελική επιφάνεια ro N» P N -3 cn Oi s (Λΐο{λ p w- - w Συντελεστής Κ o 0 8 8 8 8 8 8 8 3 S K M S a ω S (O 8 8 a S 8 διαφ.θερμοκρασι ας Απ.θερμ. Χωρίς προσαυξ. Προσανατ. Ζμ 8 8 3 p 3 y I 8 s s 8 i Διακοπών Ζο Συντελ.Προααυζ. Απ.θερμ.Χώρου

Οχ απώλειες των ορόφων Ε και ΣΤ είναι ίδιες μ αυτές των διαμερισμάτων του Δ ορόφου διότι οι όροφοι έχουν την ίδια διαρρύθμιση. Ομοίως θα ακολουθήσουν και τα Excel των Ε και ΣΤ ορόφων στο Παράρτημα. Υπολογισμός θερμαντικών σωμάτων κάθε ορόφου Τα θερμανηκά σώματα που θα χρησιμοποιηθούν στην οικοδομή μας είναι τύπου PANEL ο τύπος τους προέκυψε μετά τον υτιολογισμο των θερμικών απωλειών κάθε δωματίου ώστε να είναι δυνατή η κάλυψη αυτών. Οι επιλογές (ραίνονται στον ακόλουθο Πίνακα (0.). Για να επιλέξουμε τα ακόλουθα θερμαντικά σώματα αρκεί να γνωρίζουμε τρεις χαρακτηριστικούς αριθμούς. Ο πρώτος δηλώνει το βάθος Β του σώματος (π.χ τύπος με 62mm βάθος), ο δεύτερος το ύψος του σώματος (π.χ ύψος 500mm) και ο τρίτος το μήκος του (π.χ 400mm). Δηλαδή -500-400 σημαίνει ότι το θερμαντικό σώμα είναι τύπου δηλ. έχει βάθος 62mm, το ύψος του είναι 500mm και το μήκος του 400mm. Ενδευαικός αριθμός χώρου Θερμικές απώλειες χώρου Θερμαντικό σώμα (kcal/h) Α&Β(&Γ 204-500^00 Α2&Β2&Γ2 889-600-700 Α3&Β3&Γ3 505 22-500-800 Α4&Β4&Γ4 340-500-400 Α5(&Β5&Γ5 000-600-800 Α6&Β6&Β6 879-600-700 Α7&Β7&Γ7 905 22-500-500 Α8&Β8(&Β8 03-600-800 Α9&Β9&Γ9 882-600-700 Α0&Β0&Γ0 80-500-400 Α&Β&Γ 333-500-400 Α2&Β2&Γ2 462-500-400 Δ&Ε&ΣΤ 335-900-900 Δ2&Ε2&ΣΤ2 265-900-800 Δ3&Ε3&ΣΤ3 906 22-500-500 Δ4&Ε4&ΣΤ4 374-900-900 Δ5&Ε5&ΣΤ5 456-600-400 Δ6(&Ε6&ΣΤ6 887-600-700 Δ7&Ε7&ΣΤ7 247-600-500-600-500 Δ8&Ε8&ΣΤ8 086-600-500-600-500 Δ9&Ε9&ΣΤ9 338-500-400 Δ0&Ε0&ΣΤ0 897-900-600 Ετπλογή θερμαντικών σωμάτων Τα συγκεκριμένα θερμαντικά σώματα τύπου PANEL είναι για μονοσωλήνια ή δισωλήνια συστήματα κεντρικής θέρμανσης, με δυνατότητα εγκατάστασης και σε παλαιότερα κτίρια. Πίεση Ελένχου 3bar και πίεση λειτουργίας lobar. Η επιλογή των θερμαντικών σωμάτων έγινε από τον παρακάτω τάνακα:

70-20 C ΤΥΠΟΣ ΤΥΠΟΣ 22 ΤΥΠΟΣ 33 Ύψος 500 600 900 500 600 900 500 600 900 Μήκος 400 kcal/h 426 506 644 730 880 86 26 685 500 kcal/h 533 634 805 926 099 490 60 206 600 kcal/h 640 760 967 5 39 780 624 922 2527 700 kcal/h 747 887 28 300 539 2076 895 2242 2949 800 kcal/h 854 03 289 5 759 2372 2652562 3369 900 kcal/h 96 4 449 700 979 2670 2436 2883 379 000 kcal/h 068 268 6 889 299 2970 2723 3203 422 200 kcal/h 28 522 933 2267 2638 3560 3267 3844 5060 400 kcal/h 495 776 2645 3078 45 383 4484 5879 600 kcal/h 709 2030 2980 358 4744 4356 525 6739 800 kcal/h 923 2283 3350 3959 4900 5765 2000 kcal/h 237 2538 3720 4397 5445 6406 Τύποι θερμαντικών σωμάτων Τα Τεχνικά Χαρακτηριστικά- Διαστάσεις αυτών είναι: Ύψος Η 300,400, 500, 600, 900mm Μήκος L 400, 500, 600, 700, 800, 900,000,200, 400,600, 800,2000mm Βάθος Β (τύπος ) 62mm (τύτιος 22) 95mm (τύτιος 33) 52mm Απόσταση σύνδεσης Ηο =H-50mm Υποδοχή σύνδεσης 4*G /2" Σύνδεση σώματος Αριστερή ή δεξιά τιλευρά Υψηλότερη τήεση λειτουργίας lobar Πίεση δοκιμής 3Bar Υψηλότερη λειτουργική θερμοκρασία <20 C Πάχος ελάσματος,25mm Α^ΟΜκή απόσταση μαιάνδρου 33,3mm Τεχνικά χαρακτηριστικά σωμάτων ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΛΕΒΗΤΑ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑΣ: Μετά τον υπολογισμό των απωλειών του κάθε διαμερίσματος μιας πολυκατοικίας μέσω του προγράμματος Excel μπορούμε να υπολογίσουμε τη θερμική ισχύ του λέβητα που απαιτείται για να θερμάνει τη συγκεκριμένη πολυκατοικία. Η θερμική αυτή ισχύς δίνεται από την εξής σχέση : Ολ =Qr( + q) (. ) όπου: Qa = θερμική ισχύς σε kcal/h

Qt = ολικές απώλειες σε kcal/h q = συντελεστής προσαύξησης ίσος με 0,3 Για τον Α όοο<ρο της τιολυκατοικίας οι ελάχιστες ολικές απώλειες είναι ίσες με: QmIN~ Qi. ^.2 ^.3 ^.4 "* ^.5 *"^Ι.β "*,7 ^Ι.β "* ^.β "* ^.0 "* "*.2 ~ ^04 + 889 + 505 + 340 + 000 + 879 + 905 + 03 + 882+80 + 333 +462 = 9682kcal /h Άρα π ελάγιστη θεοαική ιστύς του λέβητα ισούται Q ΛΜΙΝ = >.3 * 9682 = 2586kcal / h Όμως οι απώλειες που καλύπτουν τα συγκεκριμένα θερμαντικά σώματα που επιλέξαμε για κάθε δωμάτιο είναι οι εξής: με: Q max = Q i, + Q i ^ + Q i,3 + Q i.4 + Q i.5 + Q+e + Q i.7 + Ql.e + Q i,9 + Q.IO + Q.II + Q.I 5 + 426 + 03 + 887 + 926 + 03 + 887 + 426+426+495 =0323kcal/h Αρα π ίΐέταστη θεοαικπ ισγύο X =,3 * 0323 = 349kcal/h λέβητα ίση με: Οι απώλειες που υτιολογίσαμε τιαραπάνω ισχύουν για τον Α όροφο. Όμως οι όροφοι Β και Γ έχουν την ίδια διαρρύθμιση έτσι οι συνολικές απώλειες των ορόφων Α, Β και Γ είναι ίσες με: =3*349 = 40257kcal/h ενώ Qmin^ x =3*2586 =37758kcal/h Για τον Δ όοοωο της πολυκατοικίας οι ολικές απώλειες είναι ίσες με: Qmin = Q4+ Q42 + Q4J + Q44 + Q4J + Q4.6 + Q4.7 + Q4 8 + Q4 9 + Q4.0 = 335 +265 + + 906 +374 + 465 + 887 +247 +086 + +33 8 + 897 = 9800kcal / h Άρα η ελάγιστη θεοαική ισ/ύε του λέβητα ισούται με: Qamw =,3* 9800 = 2740kcal/h Όμως οι απώλειες που καλύτιτουν τα συγκεκριμένα σώματα τιου ετπλέξαμε ισούνται με: Qmax =449 + 289 + 926 + 449 + 506 + 887 + 2 * 634 + 2 * 634 + 426 + 967 = 0435kcal/h Άρα η αέγιστη θεοαική ισγύε του λέβητα είναι ίση με: Qmax =.3 * 0435 = 3565kcal/h Οι απώλειες που υπολογίσαμε ισχύουν για τον Δ όροφο, επειδή όμως έχουμε τρεις ορόφους με την ίδια ακριβώς διαρρύθμιση Δ, Ε, ΣΤ, γι αυτούς τους τρεις ορόςτους οι απώλειες είναι ίσες με: Qmaxomko = 3*3565 = 40695kcal/h ενώ Qmin ΟΛΚΟ = 3 * 2740 = 38220kcal / h Οι θεοαικέε απώλειεε όληο me ε αόρο(ρηο πολυκατοικίαε είναι ίσεε ιιε: Qm«.oi..o = 40257 + 40695 = 80952kcal/h και Qmin.oUko = 37758 + 38220 = 75978kcal/h Έτσι καταλήγουμε ότι ο λέβητας ο οποίος είναι ιδανικός για την θέρμανση της συγκεκριμένης πολυκατοικίας είναι: Επιδαπέδιος Διβάθμιος λέβητας με ενσωματωμένο ατμοσφαιρικό καυστήρα Ισχύς Ύψος/ πλάτος/ βάθος(πμη) Βάρος (kg) 56,8-95 (kw) 960/30/980 430 48858-876(kcal/h)

ο προσδωρισμός των διαμέτρων των σωληνώσεων και κατ αναλογία των ονομαστικών διαμέτρων βασίζεται γενικά στον υπολογισμό της τττώσης πίεσης σε μια εγκατάσταση σωληνώσεων. Στην τιεριοχή χαμηλών πιέσεων (πίεση λειτουργίας μέχρι 00 mbar) η πτώση πίεσης υπολογίζεται με επαρκή ακρίβεια με τη σχέση για τη παροχή όγκου, ετιειδή η επιτρεπόμενη συνολική πτώση πίεσης είναι μικρή και το εμφανιζόμενο σιράλμα είναι αμελητέο. Η ετητρεπόμενη συνολική πτώση πίεσης στην περιοχή των χαμηλών πιέσεων είναι 2.6 mbar, εφ όσον δεν έχει συμφωνηθεί κάτι άλλο με την ΕΔΑ. Από την ονομαστική τιμή της πίεσης σύνδεσης των συσκευών αερίου στην τιεριοχή εφαρμογών νοικοκυριού και οικιακής χρήσης έχουμε : η οικογένεια αερίων 2η οικογένεια αερίων 4η οικογένεια αερίων και την επιτρεπόμενη συνολική τιτώση τιίεσης προκύπτει η ατιαιτούμενη πίεση ροής στην Κύρια Αποφρακηκή Διάταξη ή η πίεση εξόδου της οικιακής συσκευής ρύθμισης της πίεσης ή του μετρητή-συσκευής ρύθμισης της πίεσης. Η πτώση πίεσης στα επί μέρους της εγκατάστασης σωληνώσεων προκαλείται από αντιστάσεις τριβής και τοπικές αντιστάσεις καθώς και από υψομετρικές διαφορές, εξαρτάται εκτός από την διάμετρο του σωλήνα, το μήκος του αγωγού και το υλικό του σωλήνα, ουσιαστικά από την παροχή όγκου αιχμής %, δηλ. από το είδος, τον αριθμό, την τιμή σύνδεσης καθώς και από τη σύγχρονη χρήση των συσκευών αερίου. Διαδικασία υπολογισμού: Μέσω ενός σχήματος των σωληνώσεων η εγκατάσταση των σωληνώσεων διαιρείται σε επί μέρους τμήματα. Στις θέσεις όπου μεταβάλλεται είτε η τιαροχή όγκου αιχμής είτε ο χαρακτηρισμός των τμημάτων της σωλήνωσης, τελειώνει το εκάστοτε επί μέρους τμήμα και κατ ανάλογα αρχίζουν τα γειτονικά. Κατά την κατάταξη του είδους και του πλήθους των εξαρτημάτων (τοπικές αντιστάσεις) στα επιμέρους τμήματα πρέπει βασικά να ξεκινήσουμε με το στοιχείο μορφής στην αρχή των επί μέρους τμημάτων. Το τελευταίο στοιχείο μορφής προσμετράτε ήδη στο επόμενο επί μέρους τμήμα. Για κάθε επί μέρους τμήμα προσδιορίζεται η παροχή όγκου αιχμής Vj και-ξεκινώντας με τον αγωγό διανομής η διάμετρος του σωλήνα σε εξαρτάται από την τιτώση τιίεσης. Για να διατηρηθούν οι διάφορες απαιτήσεις της πράξης, οι πτώσεις πίεσης μπορούν να υπολογισθούν τόσο με τη διαφορική μέθοδο προσδιορίζοντας τις τοπικές αντιστάσεις (τυποποιημένο φύλλο la) όσο και με μια προσεγγιστική μέθοδο λαμβάνοντας υπόψη συνολικά την εκτιμώμενη πτώση πίεσης από τις τοπικές αντιστάσεις (τυποποιημένο φύλλο lb).

Προσδιορισμός της τιαροχής όγκου αιχμής Η παροχή όγκου αιχμής Vg για την περιοχή εφαρμογών νοικοκυριού και οικιακής χρήσης και για συσκευές αερίου χρησιμοτιοιούμενες στην βιοτεχνία ή την βιομηχανία προκύπτει σύμφοανα με την ακόλουθη εξίσακτη : Προσδιορίζεται τόσο για τη διαφορική μέθοδο όσο και για την προσεγγιστική μέθοδο με τον ίδιο τρόπο. Α. Είδη συσκευών Με βάση τις μεγάλες διαιρορές σχετικά με τη σύγχρονη χρήση οι συσκευές αερίου στην περιοχή εφαρμογών νοικοκυριού και οικιακής χρήσης διαιρούνται σε τέσσερα είδη συσκευών και χαρακτηρίζονται με τα ακόλουθα σύμβολα, τα οτιοία χρησιμοποιούνται ως δείκτες: ΣΥΣΚΕΥΗ ΑΕΡΙΟΥ ΚΟΥΖΙΝΑ ΑΕΡΙΟΥ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜ ΟΣ ΕΙΉΤΟΙΧΟΣ ΑΕΒΗΤΑΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚ Ο ΣΥΜΒΟΑΟ ΣΥΜΒΟΑΙΣΜΟΣ ΣΥΣΚΕΥΗΣ A A ] Β. Αθροιστική παροχή όγκου ανηγμένη στο είδος των συσκευών Το άθροισμα των εκάστοτε τιμών σύνδεσης όλων των συσκευών αερίου ενός είδους στη περιοχή εφαρμογών νοικοκυριού και οικιακής χρήσης αποδίδει την αθροιστική παροχή όγκου ανηγμένη στο είδος των συσκευών Αν έχει δοθεί προτεραιότητα στην παρασκευή θερμού νερού έναντι της θέρμανσης - π.χ. σε θερμαντήρες αερίου συνδυασμένης λειτουργίας-τότε λαμβάνεται υπ όνμη μόνον η θέρμανση.(για μόνο μια τέτοια συσκευή πρέπει βέβαια να ληφθεί υπ όψη ως τιμή σύνδεσης εκείνη η τιμή, η οποία προκύπτει από την υψηλότερη ονομαστική ισχύ-παρασκευή θερμού νερού). (Τυποποιημένα φύλλα la/ib, στήλη 3, αντίστοιχη γραμμή) Για της συνηθέστερα συναντώμενες συσκευές αερίου οι τιμές σύνδεσης V;^ μπορούν να ληφθούν σε εξάρτηση από διάφορες κατώτερες θερμογόνους δυνάμεις λειτουργίας (Hu,b) πό τον Πίνακα Ι.Ι. Η τιμή σύνδεσης V* για μη αναφερόμενες συσκευές αερίου προκύπτει από τα στοιχεία των κατασκευαστών των συσκευών. Ομοίως απαιτείται ιδιαίτερος προσδιορισμός, όταν οι συσκευές αερίου ρυθμισθούν κατ απόκλιση από τη μεγίστη θερμική ισχύ μέσα στην ονομαστική περιοχή θερμικής ισχύος για μια ονομαστική θερμική ισχύ. Συνίσταται για την 2η οικογένεια αερίων η εκάστοτε τιμή σύνδεσης να υπολογίζεται για φυσικό αέριο της ομάδας L. ^ ^

Γ. Συντελεστής ταυτοχρονισμού ανηγμένος στο είδος της συσκευβόν Οι συντελεστές ταυτοχρονισμού οι ανηγμενοι στο είδος των συσκευών για τα τέσσερα είδη συσκευών στην τιεριοχή εφαρμογών νοικοκυριού και οικιακής χρήσης είναι ανεξάρτητοι από τις τιμές σύνδεσης και εξαρτώνται μόνον ατιό τον αριθμό των συσκευών αερίου του εκάστοτε είδους συσκευών και ατιό τη δίκη τους διάρκεια χρήσης. Μπορούν να ληφθούν από τον Πίνακα.2, ο οτιοίος βέβαια αναφέρεται μόνο στην περιοχή εφαρμογών νοικοκυριού και οικιακής χρήσης (Τυποποιημένα φύλλα la/lb, στήλη 4, αντίστοιχη γραμμή). Ο εκάστοτε συντελεστής ταυτοχρονισμού fboi συσκευές χρησιμοποιούμενες στην βιοτεχνία ή βιομηχανία καθώς και σε κεντρικές εγκαταστάσεις παρασκευής θερμού νερού και θέρμανσης (λέβητες αερίου με Qnl^30 kw) πρέπει να προσδιορισθεί ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπ όψη τις συνθήκες χρήσης. Σε τιερίτττωση αμφιβολίας λαμβάνεται.0.

Τιμή σύνδεσης (m^/h) τοον συσκευών αερίου η οικογένει α 2η οικογένεια 4η οικογένει α Ονομαστι Συσκευέ ς κή θερμική αερίου «ηίύς ομάδα L ομάδα Η Q«.(kW) Hu3=4.2 Η,β=8.6 Hu3=0. Η 3=6.3 kwh/m^ kwh/m^ 6kwh/m^ kwh/m^ Η(Ε) 4-πλην 3.0.5.2 2.0 8.7 2.5.2.0.6 7.5 5.0 2.4 2.0 3.3 DWH(T Θ) VWH 80 22.7 6.5 3.2 2.6 4.3 27.9 8.0 3.9 3.2 5.3 6.9.9 0.9 0.7.3 7.6 2..0 0.8.5 20 8.3 2.3. 0.9.6 50 8.7 2.4.2.0.7 90 0.5 2.9.4 2.9 200 ΚΗ(ΘΧ) 3.5.0 0.5 0.4 0.7 4.7.3 0.6 0.5 0.9 7.0 2.0.0 0.8.3 9.3 2.7.3..8.6 3.3.6.3 2.2 UWH(0 5.0.4 0.7 0.6.0 Κ) 6.0.7 0.8 0.7. 7.0 2.0.0 0.8.3 8.0 2.3. 0.9.5 9.0 2.6.3.0.7 9.3 2.7.3..8 0.0 2.9.4..9.0 3..5.2 2. 4.0 4.0.9.6 2.6 7.5 5.0 2.4 2.0 3.3 8.6 5.3 2.6 2. 3.5 20.9 6.0 2.9 2.4 4.0 23.3 6.7 3.2 2.6 4.4 30.0 8.6 4.2 3.4 5.7 Τιμές σύνδεσης

Αριθμός Συντελεστές ταυτοχρονισμού ανηγμένοι στις συσκευές cruok. ^(^. ) 0.62.000.000.000 2 0.448 0.607 0.800 0.883 3 0.37 0.456 0.703 0.822 4 0.325 0373 0.64 0.782 5 0.294 0.320 0.597 0.752 6 0.27 0.283 0.564 0.729 7 0.253 0.255 0.537 0.70 8 0.239 0.234 0.55 0.694 9 0.227 037 0.496 0.680 0 0.27 0.202 0.480 0.668 0.208 0.9 0.466 0.657 2 0.20 0.80 0.454 0.648 3 0.94 0.72 0.443 0.639 4 0.88 0.64 0.432 0.63 5 0.83 0.57 0.423 0.624 6 0.78 0.5 0.45 0.67 7 0.73 0.46 0.407 0.6 8 0.69 0.4 0.400 0.605 9 0.66 0.37 0.394 0.599 20 0.62 0.33 0.387 0.594 2 0.59 0.29 0.382 0.590 22 0.56 0.25 0.376 0.585 23 0.53 0.22 0.37 0.58 24 0.5 0.9 0366 0.577 25 0.48 0.7 0362 0.573 26 0.46 0.4 0.357 0.569 27 0.44 0.2 0.353 0.566 28 0.42 0.0 0.349 0.562 29 0.40 0.08 0.346 0.559 30 0.38 0.06 0.342 0.556 3 0.36 0.04 0.339 0.553 32 0.34 0.02 0.336 0.550 33 0.33 0.00 0.332 0.547 34 0.3 0.099 0.329 0.545 35 0.30 0.097 0.327 0.542 36 0.28 0.096 0.324 0.540 37 0.27 0.095 0.32 0.537 38 0.26 0.093 0.39 0.535 39 0.25 0.092 0.36 0.533 40 0.23 0.09 0.34 0.530 4 0.22 0.090 0.3 0.528 42 0.2 0.089 0.309 0.526 43 0.20 0.088 0.307 0.524 44 0.9 0.087 0.305 0.522 45 0.8 0.086 0.303 0.520 46 0.7 0.085 0.30 0.58 47 0.6 0.084 0.299 0.57 48 0.5 0.083 0.297 0.55 49 0.4 0.082 0.295 0.53

Δ. Παροχή όγκου αιχμής Το ατωτέλεσμα του τιολλατιλασιασμού των ανηγμένων στο είδος των συσκευών αθροιστικών τιαροχών όγκου X, ^ - (Τυτιοτιοιημένα φύλλα la/lb, στήλη 3, ' θ*>(οιχιβιλκ αντίστοιχη γραμμή) με τους αντίστοιχους συντελεστές ταυτοχρονισμού ανηγμένους στο είδος της συσκευών/π. ^ (Τυτιοποιημένα φύλλα la/lb, στήλη 4, ανήστοιχη γραμμή) εισάγεται στα τυπο^ιημένα φύλλα la/lb, στήλη 5, αντίστοιχη γραμμή και αποδίδει-ενδεχομένως συμπληρωμένο με τις παροχές όγκου συσκευών που χρησιμοποιούνται στην βιοτεχνία /βιομηχανία - σύμφωνα με τη εξίσωση (.) για την παροχή όγκου αιχμής εκάστοτε τμήμα αγωγού(τυποποιημένα φύλλα la/2b, στήλη 6). Υπολογισμός της πτώσης πίεσης Δρ Σε κάθε τμήμα αγωγού η πτώση πίεσης ΔρτΑ προκύτττει ως άθροισμα των ατιωλειών πίεσης από τριβές στους σωλήνες, ατιό τοπικές αντιστάσεις και από τη διαφορά πίεσης σε ανερχόμενους / κατερχόμενους αγωγούς σύμφωνα με την ακόλουθη εξίσωση: ^ τ λ ~ + Ζ + tsp ff Η επιτρεπόμενη συνολική πτώση πίεσης των 2.6 mbar στην εγκατάσταση σωληνώσεων μεταξύ της ΚΑΔ ή κατ αναλογία της οικιακής συσκευής προκύτττει από τις ακόλουθες διδόμενες επιτρεπόμενες απώλειες πίεσης Δραηφ στα τμήματα σωλήνωσης Αγωγός διανομής Αγωγός κατανάλωσης (συμπεριλαμβανόμενου του αγωγού σύνδεσης του μετρητή, όταν ο μετρητής αερίου εγκαθίσταται μετά τον αγωγό ανόδου) Αγωγός διακλάδωσης και σύνδεσης συσκευής Μετρητής αερίου 0.3 mbar 0.8 mbar 0.5 mbar.0 mbar Αυτές επιτρέπεται να ξεπερασθούν μόνον όταν έχει γίνει ειδική ρύθμιση με την ΕΔΑ. Η ταχύτητα ροής σ αυτή την ττερίπτωση δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 6 m/s περίπου. Κατά τα λοιπά για τα εκάστοτε ανωτέρω αναφερόμενα τμήματα σωλήνωσης ισχύει: ^Τ Α ^ ΑΡ«πγρ Πτώση πίεσης R από τις τριβές στο σωλήνα Η ανηγμένη πτώση πίεσης λόγω τριβών στους σωλήνες R και η ταχύτητα ροής ν παρουσιάζονται σε εξάρτηση από την παροχή όγκου αιχμής Vg και τη διάμετρο του σωλήνα DN για αέρια της 2ης οικογένειας αερίων και χαλυβδοσωλήνες κατά DIN 2440 (σωλήνες με σπείρωμα μέσου τύπου) στον Πίνακα.3.

To γινόμενο της ανηγμένης πτώσης πίεσης λόγω τριβών στους σωλήνες R και του μήκους του σωλήνα αποδίδει την τιτώση πίεσης λόγω τριβών στο σωλήνα (Τυποποιημένο φύλλο la, στήλες 7, 8, 9,0,). Πτώση πίεσης Ζ από τις τοπικές αντιστάσεις Η πτώση πίεσης Ζ για στοιχεία μορφής και σύνδεσης καθώς και για όργανα παρουσιάζεται σε εξάρτηση από την ταχύτητα ροής ν και το άθροισμα των συντελεστών πτώσης πίεσης Σζ για αέρια της 2ης οικογένειας αερίων στον Πίνακα.4. (Τυποποιημένο φύλλο la, στήλες 2, 3). Οι απώλειες πίεσης Ζ για αέρια ης, 2ης, και 4ης οικογένειας μπορούν να ληφθούν από τα διαγράμματα στην παράγραφο.6. Πτώση πίεσης Δρκ σε ανερχόμενους /κατερχόμενους αγωγούς Λόγω της διαφοράς πυκνότητας μεταξύ αερίου και αέρα στους ανερχόμενους / κατερχόμενους αγωγούς προκύπτει μια διαφορά πίεσης. Για αέρια: με d<l.0 εμφανίζεται στους Ανερχόμενους αγωγούς κέρδος ττίεσης Κατερχόμενους αγοογούς αττώλεια ττίεσης ΔρΗ<0 ΔρΗ>0 με d>l.0 εμφανίζεται στους Ανερχόμενους αγωγούς απώλεια τιίεσης Κατερχόμενους αγιογούς κέρδος πίεσης ΔρΗ> 0 ΔρΗ<0 Με τα χρησιμοποιούμενα ως βάση καταστατικά μεγέθη προκύτττουν ανάλογα με την οικογένεια αερίων οι ακόλουθες εξισώσεις : η οικογένεια αερίων (d<.0) 2η οικογένεια αερίων (d<.0) 4η οικογένεια αερίων (d>.0) ΔρΗ = ΔΗ (-0.06) σε mbar ΔρΗ = ΔΗ (-0.04) σε mbar Δρη = ΔΗ (+0.02) σε mbar Η υψομετρική διαφορά ΔΗ σε m τίθεται για ανερχόμενους αγωγούς με θετικό πρόσημο και για κατερχόμενους αγωγούς με αρνητικό πρόσημο. Κατά τον προσδιορισμό των διαμέτρων των σωλήνων των ανερχόμενων αγοϊγών για αέρια ης και 2ης οικογένεια αερίων ξεκινάμε βασικά από ότι η πτώση πίεσης λόγω τριβών στους σωλήνες και λόγω τοπικών αντιστάσεων (R+Z) αντισταθμίζεται από το κέρδος πίεσης λόγω της διαφοράς της πυκνότητας μεταξύ αερίου και αέρα εξ αιτίας της υψομετρικής διαφοράς ΔΗ (Δραητρ^Ο.Ο mbar). (Τυποποιημένο φύλλο la, στήλες 4,5)