Medical Express Έτος 22 ο / Τεύχος 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ΚΕΜΠ ΚΡ 385/1989 PRESS X+7 PRESS POST P O S T ISSN 1106-3157 Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 102 166 74 ΓΛΥΦΑΔΑ e-mail: info@pitsilidis.gr > ΜΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΕ Νέα κόντρα στα σκαριά > ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ - Έλλειμα στη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση της εξάρτησης από το αλκοόλ > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Πρώτα η γαστρορραγία και μετά το φάρμακο! > Θ. ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Ο κύκλος των χαμένων πολιτικών Θ. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Τα κλινικά πρωτόκολλα προσφέρουν ζωή ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΟ Λίστα για... γερά στομάχια Επισκεφτείτε τη νέα μας ιστοσελίδα www.medicalexpress.gr Username και Password στη σελίδα των περιεχομένων
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Medical Express ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ: Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε., Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα, τηλ.: 210-89.47.002, Fax: 210-89.41.551, www.pitsilidis.gr, e-mail: info@pitsilidis.gr www.medicalexpress.gr username: abcd / password: 1234 20 48 EDITORIAL Πρώτα η γαστρορραγία και μετά το φάρμακο! 6 ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΑ Ο κύκλος των χαμένων πολιτικών 8 ΜΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΕ Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ Π.Φ.Σ. ΚΑΙ ΤΟΥ Ε.Φ.Ε.Χ. ΚΑΙ Η ΕΝΤΟΝΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ Νέα κόντρα στα σκαριά 12 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Θεόδωρος Καλογερόπουλος. Τα κλινικά πρωτόκολλα προσφέρουν ζωή 20 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 28 ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ Το προφίλ της δυσκοιλιότητας 32 ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ Έλλειμα στη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση της εξάρτησης από το αλκοόλ 34 ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 38 ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΟ ΤΕΘΗΚΕ ΣΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Η ΘΕΤΙΚΗ ΛΙΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ - ΤΑ ΛΑΘΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ Λίστα για... γερά στομάχια 48 ΚΩΔΙΚΟΣ: 011985 ΕΚΔOΤΗΣ Mιχάλης Πιτσιλίδης, Λ. Πορφύρα 11, Bούλα 166 73 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Nινέττα Βατικιώτη ΔIEYΘYΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚH ΔIEYΘYΝΣΗ Κωνσταντίνος Σπίγγος Μιχάλης Πιτσιλίδης ART DIRECTOR Νικολέττα Παπαϊωάννου ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Νεκταρία Καρακώστα, Έλενα Κιουρκτσή, Βιβέττα Λαϊνιώτη ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Βασιλική Κούτσικου ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Όλγα Κοσσυβάκη Ανυπόγραφα άρθρα: Copyright Medicart SA Αποκλειστικά δικαιώματα για την Ελλάδα Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. 4 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013
E D I T O R I A L ΜΕΙΩΣΗ ΔΑΠΑΝΩΝ ΑΥΞΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ Πρώτα η γαστρορραγία και μετά το φάρμακο! Του Μιχάλη Πιτσιλίδη pitsilidis@gmail.com Είναι καταπληκτικό και αμιγώς ελληνικό, πάντως, να αναζητάς «ορθότερη λύση» σε ένα ανύπαρκτο πρόβλημα... Ένα πολύ παράξενο φαινόμενο εμφανίζεται να κερδίζει έδαφος στο υπουργείο Υγείας. Οι πολυδιαφημισμένες οδηγίες προς τους γιατρούς (Θεραπευτικά Πρωτόκολλα του ΕΟΦ) αποδομούνται σταδιακά, προκειμένου να μειωθεί περαιτέρω η φαρμακευτική δαπάνη, με απευθείας επιβάρυνση των ασθενών! Έτσι, για μια ακόμα φορά το ελληνικό κράτος αυτογελοιοποιείται μη εφαρμόζοντας αυτά που το ίδιο επιτάσσει να εφαρμόσουμε όλοι οι άλλοι Πράγματι, στην περίφημη θετική λίστα (Υπουργική απόφαση 29311/2013- ΦΕΚ 692/26-3-2013), για την κλασική ομάδα των αντιελκωτικών-γαστροπροστατευτικών φαρμάκων που λέγονται «πραζόλες» (π.χ. Controloc, Laprazol, Losec, Nexium, Penrazol, Zurcazol και άλλα) έχει τεθεί ο εξής περιορισμός: «Αποζημιώνεται μόνο για θεραπεία πεπτικού έλκους και γαστρο-οισοφαγικής παλινδρόμησης. Συνταγογραφείται μόνο από γαστρεντερολόγους». Ωστόσο, το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της συνταγογραφίας των πραζολών αφορά τη γαστροπροστασία. Αφορά δηλαδή την προστασία των ασθενών από τον κίνδυνο να πάθουν έλκος ή διάτρηση στομάχου, επειδή χρησιμοποιούν φάρμακα που το επιβαρύνουν σημαντικά, όπως είναι π.χ. τα αντιφλεγμονώδη για τις αρθροπάθειες, η κορτιζόνη, διάφορα αντιπηκτικά κλπ. Επομένως, πραζόλες μπορούσαν μέχρι σήμερα να συνταγογραφούν, ανάλογα με τις ανάγκες, πλείστες όσες ιατρικές ειδικότητες με σημαντικότερες τους παθολόγους, τους ορθοπαιδικούς και τους καρδιολόγους. Αυτό οδήγησε, είναι αλήθεια, σε κατάχρηση την οποία το υπουργείο Υγείας, προκειμένου να αντιμετωπίσει, όπως ισχυρίζεται, ουσιαστικά κατάργησε τη συνταγογράφηση, μεταφέροντας, πρακτικά, το κόστος στους ασθενείς (15 ευρώ το κουτί). ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΩΝ Πρώτοι στον παραλογισμό αντέδρασαν οι φαρμακοποιοί του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής, με κατεπείγουσα επιστολή τους προς τον ΕΟΠΥΥ και τον κ. Σαλμά. Στην επιστολή αυτή τονίζουν, βεβαίως, τα αυτονόητα που διέφυγαν της προσοχής των σοφών του υπουργείου. Λέει, μεταξύ άλλων ο ΦΣΑ: «1. Οι γαστρεντερολόγοι που έχουν σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ σύμφωνα με στοιχεία που προκύπτουν από την επίσημη ιστοσελίδα του ΕΟΠΥΥ - σε όλη την επικράτεια αριθμούν τους 101, εκ των οποίων οι 67 ανήκουν στην περιφέρεια της Αττικής. Οπότε ας αναλογιστούμε πώς κατανέμονται οι υπόλοιποι 34 στα νησιά και στις απομακρυσμένες περιοχές!!! 2. Η γαστροπροστασία, ειδικά για περιπτώσεις πολύ σοβαρών ασθενειών απαιτείται ακόμη και όταν ο ασθενής δεν έχει έλκος ή Γ.Ο.Π. (π.χ. καρκινοπαθείς, νεφροπαθείς κλπ.). 3. Η πρόληψη, η οποία στη σημερινή εποχή είναι το ζητούμενο, είναι κάτι άγνωστο για την ομάδα των επιστημόνων που ζητούν να εφαρμοστεί ο περιορισμός για τις πραζόλες, αφού απαιτείται πρώτα να υπάρξει έλκος για να χορηγηθούν, και όχι να προλάβουμε το έλκος!!!» ΑΥΣΤΗΡΟΙ ΟΙ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΙ Η Επαγγελματική Ένωση Γαστρεντερολόγων Ελλάδας, παρά το γεγονός 6 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013
E D I T O R I A L ότι η απόφαση αυτή στέλνει χιλιάδες πελάτες στα μέλη της, με επιστολή που απηύθυνε στις 8 Απριλίου 2013 προς τον κ. Λυκουρέντζο, τονίζει μεταξύ ότι με την απόφαση αυτή προκύπτουν τεράστια προβλήματα: 1. Για τη δημόσια υγεία 2. Για τη ήδη υπερκορεσμένα δημόσια νοσοκομεία που θα δεχθούν για νοσηλεία το μεγαλύτερο όγκο των επιπλοκών 3. Για τα κόστη των επιπλοκών που θα κληθεί να καλύψει ο ΕΟΠΥΥ 4. Για το φόρτο εργασίας των συμβεβλημένων με τον ΕΟΠΥΥ γαστρεντερολόγων. Δεν παραλείπουν επίσης οι έλληνες γαστρεντερολόγοι να επισημάνουν ότι «Δημιουργούνται αναπόφευκτα ερωτήματα σχετικά με την αξία και την ανάγκη χρήσης των θεραπευτικών πρωτοκόλλων του ΕΟΦ που έχουν εγκριθεί από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας και έχουν υιοθετηθεί από τον ΕΟΠΥΥ και στα οποία προβλέπεται σαφώς η χορήγηση πραζολών για γαστροπροστασία». ΡΑΒΕ-ΞΥΛΩΝΕ Θορυβημένοι (ποιοι άραγε;) από τις αντιδράσεις που προκάλεσε η μπακαλίστικη απόφαση για τις πραζόλες, προσπαθούν να μετατοπίσουν τις ευθύνες. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Λίστας Φαρμάκων κ. Δημοσθένης Μπούρος εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση: «Αναφορικά με τον δημιουργηθέντα θόρυβο που αφορά στη συνταγογράφηση των γαστροπροστατευτικών φαρμάκων και φαρμάκων για το έλκος μόνο από γαστρεντερολόγους, αυτό είναι απόφαση της επιτροπής που συντάσσει τη θετική λίστα φαρμάκων και όχι της πολιτικής ηγεσίας ή του ΕΟΦ. Ο συγκεκριμένος συνταγογραφικός περιορισμός ετέθη από την προηγούμενη επιτροπή λίστας φαρμάκων, με συγκεκριμένο σκεπτικό. Η νέα επιτροπή θα εκδώσει νέα απόφαση στις επόμενες ημέρες, προκειμένου να δρομολογηθεί η ορθότερη λύση». Είναι καταπληκτικό και αμιγώς ελληνικό, πάντως, να αναζητάς «ορθότερη λύση» σε ένα ανύπαρκτο πρόβλημα > ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΝΟΣΟ Το νεώτερο αντιθρομβωτικό Brilique διατίθεται με λιανική τιμή 85 ευρώ. Στη θετική λίστα, για άγνωστους (;) λόγους και με άγνωστα κριτήρια, πήρε ασφαλιστική τιμή μόλις 21,6 ευρώ. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Για να το προμηθευτεί ο καρδιοπαθής ασθενής θα πρέπει να πληρώσει το 25% ως συμμετοχή στα 21,6 ευρώ, δηλ. 5,4 ευρώ και το 50% της διαφοράς μεταξύ ασφαλιστικής και λιανικής τιμής, δηλ. άλλα 31,7 ευρώ, σύνολο 37,1. Άρα η συμμετοχή του είναι πλέον 44% και όχι 25%. Το 2008, ο ίδιος ασθενής, για το ίδιο φάρμακο, θα πλήρωνε 8,5 ευρώ! Ας σημειωθεί ότι σχεδόν στο σύνολό τους οι ασθενείς που χρειάζονται το Brilique είναι συνταξιούχοι Σχετικά με τη σοβαρότητα του θέματος, ο αναγνώστης μας καρδιολόγος Σ.Σ. τονίζει τα εξής: «Πολλοί ασθενείς διακόπτουν τη θεραπεία τους ή το παίρνουν μέρα παρά μέρα κλπ με αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο επαναθρόμβωσης του stent και καρδιακό επεισόδιο». Το απογοητευτικό είναι ότι η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία δεν αντιδρά καθόλου 8 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013
E Ξ Ε Ρ Χ Ο Μ Ε Ν Α Ο κύκλος των χαμένων πολιτικών Του Θεόδουλου Παπαβασιλείου t.papavasiliou@pitsilidis.gr Η ανάπτυξη, το καινούριο, το ελπιδοφόρο, δεν μπορεί να έρθει με μεταχειρισμένες ελπίδες... Παρακολουθούσα τις προάλλες την ανακοίνωση του νέου κόμματος του Ανδρέα Λοβέρδου. «Το σύνθημα είναι ρήξη, σύγκρουση, δημιουργία και το όνομά του Συμφωνία για ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ», είπε ο κ. Λοβέρδος και αυτομάτως προκλήθηκε μια ρήξη μεταξύ αυτού που υπόσχεται με αυτό που υπήρξε ο ίδιος, μια σύγκρουση αναμνήσεων, μια διαφωνία για την Νέα Ελλάδα που φτιάχνεται από παλιά υλικά. Ένα από τα βασικά στελέχη των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ για αρκετά χρόνια προσπαθεί να μας πείσει ότι φέρνει κάτι καινούριο στην πολιτική σκηνή κι αν μας αντέξει το σχοινί, θα φανεί στο χειροκρότημα. Ένας μέχρι πρόσφατα υπουργός που κατά γενική ομολογία απέτυχε στο έργο του- κάνει λόγο για ένα κόμμα που θα «έχει προτάσεις άμεσης δράσης και θα κάνει τη σύγκρουση, τη ρήξη με όσα μας έφεραν έως εδώ. Ένα κόμμα χωρίς πρωτοκλασάτους πολιτικούς, όπου οι νέοι θα έχουν την μερίδα του λέοντος. Ένα κόμμα ευθύνης με λιτό λόγο και αποτελεσματικό έργο που θα συμβάλει στη νέα ελληνική ανόρθωση». Ένας πρώην πρωτοκλασάτος απαρνείται τους πρωτοκλασάτους, υπόσχεται λόγο ευθύνης, προφανώς θέλοντας να δείξει την αντίθεση με τον ανεύθυνο λόγο του παρελθόντος, τον οποίον και ο ίδιος υποστήριζε και παρουσιάζεται ως ένθερμος υποστηριχτής του λιτού και αποτελεσματικού έργου, το οποίο ωστόσο δεν εφάρμοσε στην πράξη όταν είχε τη δύναμη και τη δυνατότητα να το πράξει. Ο κ. Λοβέρδος κατηγόρησε τις μεταπολιτευτικές πολιτικές που μας κατέστρεψαν και μας έφεραν στην δύσκολη αυτή κατάσταση, μίλησε για την αδράνεια του πολιτικού χώρου και, ακούγοντας όλα αυτά, νιώσαμε αμέσως την ανάγκη να πούμε «καλώς ήρθες Ανδρέα στην Ελλάδα»! Το παράδειγμα του Ανδρέα Λοβέρδου δεν είναι μοναδικό. Δεκάδες πολιτικές κινήσεις ξεφυτρώνουν πλέον σαν μανιτάρια, φτιαγμένες από «παλιάς κοπής πολιτικούς», οι οποίοι είτε ξύπνησαν από λήθαργο είτε απλά παρερμήνευσαν την ανάγκη που έχει ο κόσμος για μια νέα πολιτική κίνηση, που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και ανησυχίες του. Ένα νέο κόμμα δεν διαγράφει αυτόματα το παρελθόν των στελεχών ή ιδρυτών του. Κι ούτε μπορεί να πείσει για τα ελπιδοφόρα μηνύματα που φέρνει, όταν συνδέεται άμεσα με κακές αναμνήσεις. Η αλλαγή και η ανανέωση πρέπει να είναι ριζική. Δεν είναι καιρός για ημίμετρα, ούτε για αναπαλαιώσεις. Και, δυστυχώς, πολλές φορές κυριαρχεί ακόμη η λογική του παρελθόντος και τα ημίμετρα. Λάθος ή βεβιασμένες αποφάσεις, αδράνεια, κομματικές σκοπιμότητες. Ενδεικτικό το παράδειγμα με τις απολύσεις στο δημόσιο. Προτιμούμε να πληρώνουμε κοπανατζήδες, να δίνουμε 30.000 ευρώ το χρόνο συν πριμ παραγωγικότητας (!!) σε 90χρονο υπάλληλο, παρά να έρθουμε σε σύγκρουση με ό,τι κακώς υποστηρίζαμε τόσα χρόνια, περιφρουρώντας μια κομματική ιδεολογία που δεν έχει πλέον λόγο ύπαρξης. Η ανάπτυξη, το καινούριο, το ελπιδοφόρο, δεν μπορεί να έρθει με μεταχειρισμένες ελπίδες... 10 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013
Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥ Π.Φ.Σ. ΚΑΙ ΤΟΥ Ε.Φ.Ε.Χ. ΚΑΙ Η ΕΝΤΟΝΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ Νέα κόντρα στα σκαριά Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος και ο Σύνδεσμος Εταιριών Φαρμάκων Ευρείας Χρήσης υπέγραψαν πριν από λίγες ημέρες, μια αμοιβαία συμφωνία με στόχο την από κοινού προώθηση της αυτο-φροντίδας/αυτοθεραπείας. «Οι πολίτες, όπως προσδιορίζεται και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), δικαιωματικά συμμετέχουν σε θεραπευτικές επιλογές που αφορούν ήπιας μορφής παθήσεις, των οποίων τα συμπτώματα αναγνωρίζονται εύκολα από τον ασθενή, καθώς και σε προληπτικές αγωγές που θωρακίζουν την υγεία τους. Tα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα Ευρείας Χρήσης (ΜHΣΥ- ΦΑ-OTC) με υψηλά κριτήρια παραγωγής, σήμανσης και διάθεσης και με τη σύσταση-πληροφόρηση και οδηγία των Φαρμακοποιών ή και των Ιατρών αποτελούν ιδιαίτερα χρήσιμη συνιστώσα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Δημογραφικές αλλαγές που επηρεάζουν το χώρο της Υγείας αλλά και εθνικές δημοσιονομικές ανάγκες, αυξάνουν την πίεση επί των συστημάτων υγείας για αποτελεσματική και αποδοτική αξιοποίηση των πόρων στη παροχή υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες. Αναγνωρίζοντας την αξία της αυτο-φροντίδας/αυτο-θεραπείας στη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας των πολιτών ο ΕΦΕΧ και ο ΠΦΣ συμφωνούν να εργασθούν μαζί με κοινές αρχές για την επίτευξη κοινών δράσεων. Ο ΕΦΕΧ και ο ΠΦΣ θα συνεργαστούν στενά για την τήρηση των αρχών αυτών που περιγράφονται πιο κάτω. Θα συνεργαστούν επίσης με τις Αρχές και τους θεσμικούς παράγοντες με στόχο τη βελτίωση και ανάπτυξη της αυτό-θεραπείας στην Ελλάδα, και την εξέλιξη των φαρμακείων σε σύγχρονα κέντρα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας προς όφελος των πολιτών και της δημόσιας υγείας. 1. Τα Φαρμακεία είναι συχνά ο πρώτος χώρος που επισκέπτονται οι πολίτες για να ζητήσουν βοήθεια για 12 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013
Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε Η καλλιέργεια νοοτροπίας πρόληψης με υπηρεσίες η προϊόντα αυτό- φροντίδας είναι καθοριστικής σημασίας για τη δημόσια υγεία, αλλά και την εκπόνηση θεσμικών πολιτικών υγείας συμπτώματα ή ασθένειες που αντιμετωπίζουν. Το Φαρμακείο τόσο εκ του ρόλου του όσο και εκ της ευρύτατης γεωγραφικής διασποράς είναι το αποκλειστικό σημείο παραλαβής και διάθεσης προς το κοινό των ΜΗΣΥ- ΦΑ, όπως άλλωστε και η φαρμακευτική νομοθεσία ορίζει. 2. Οι Φαρμακοποιοί είναι σύμβουλοι των πολιτών στα καθημερινά προβλήματα υγείας, ενώ ειδικότερα για τα ΜΗΣΥΦΑ η συμβουλή τους στην επιλογή της πλέον ενδεδειγμένης, ασφαλούς και αποτελεσματικής εξατομικευμένης αντιμετώπισης των ήπιων προβλημάτων υγείας τους, είναι καθοριστική και αναντικατάστατη. Ο ΕΦΕΧ δίνει ιδιαίτερη έμφαση σ αυτόν τον κοινωνικό ρόλο των φαρμακοποιών. 3. Οι Φαρμακοβιομηχανίες και Φαρμακευτικές Εταιρείες που εκπροσωπούνται από τον ΕΦΕΧ προμηθεύουν τα Φαρμακεία με ΜΗΣΥΦΑ προϊόντα των οποίων η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα, οι σημάνσεις, οι οδηγίες (ΦΟΧ) και η διαφήμιση είναι ευθυγραμμισμένα με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες, τις απαιτήσεις των Υγειονομικών αρχών καθώς και με τη Φαρμακευτική Δεοντολογία. Η Φαρμακοβιομηχανία αναγνωρίζει την διαρκή ανάγκη των πολιτών να ενημερώνονται υπεύθυνα και σωστά για τα προϊόντα αυτό-φροντίδας που επιλέγουν, τον ενδεδειγμένο τρόπο εφαρμογής καθώς και τυχόν παρενέργειες και προφυλάξεις που απαιτούνται. Οι Φαρμακευτικές εταιρείες μέλη του ΕΦΕΧ αντιλαμβάνονται τα Φαρμακεία μέλη των τοπικών Φαρμακευτικών Συλλόγων που εκπροσωπεί ο ΠΦΣ ως στρατηγικούς εταίρους για την επίτευξη των παραπάνω στόχων. 4. Ο ΠΦΣ και ο ΕΦΕΧ αναγνωρίζουν ότι η διεύρυνση και ανάπτυξη των ΜΗΣΥΦΑ συμβάλλει στην ορθολογική κατανομή των δαπανών της Κοινωνικής Ασφάλισης, κάτι που αποτελεί μέριμνα όλων των Ευρωπαϊκών Κυβερνήσεων. Αυτό αποτελεί και την πρόκληση για το Ελληνικό Φαρμακείο που πρέπει συνεχώς να εξελίσσεται σε ένα σύγχρονο κέντρο καθημερινής πρωτοβάθμιας φροντίδας Υγείας των πολιτών. 5. Οι παρασκευαστές/αντιπρόσωποι των ΜΗΣΥΦΑ πρέπει να παρέχουν στους Φαρμακοποιούς όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τα προϊόντα αυτά. Η ενημέρωση για τα ΜΗΣΥ- ΦΑ πρέπει να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη, δεοντολογικά ορθή, απλή και διαφανής ώστε να διασφαλίζεται η ενδεδειγμένη και ασφαλής χρήση τους. Οι πληροφορίες και οδηγίες χρήσης των ΜΗΣΥΦΑ πρέπει να παρέχονται συμβουλευτικά από τους Φαρμακοποιούς προς τους πολίτες και από τους παρασκευαστές / αντιπροσώπους ξεχωριστά μέσω των ΜΜΕ και των νεώτερων τεχνολογικών εξελίξεων στον τομέα της επικοινωνίας. Κοινός στόχος είναι η διεύρυνση της γνώσης των πολιτών για τα προϊόντα αυτό-φροντίδας. 6. Αναγνωρίζουν τον σοβαρό ρόλο των Φαρμακοποιών στην φαρμακοεπαγρύπνηση και την ασφαλή χρήση των φαρμάκων, ειδικότερα όσον αφορά νέες ενδείξεις και νέα προϊόντα ΜΗΣΥΦΑ. Η καλλιέργεια νοοτροπίας πρόληψης με υπηρεσίες η προϊόντα αυτόφροντίδας είναι καθοριστικής σημασίας για τη δημόσια υγεία, αλλά και την εκπόνηση θεσμικών πολιτικών υγείας 7. Ο ΠΦΣ και ο ΕΦΕΧ αναγνωρίζουν την ανάγκη εναρμονισμού της τιμολογιακής πολιτικής των ΜΗΣΥΦΑ με το καθεστώς τιμών που επικρατεί στα άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ. 8. Ο ΠΦΣ και ο ΕΦΕΧ θα εργαστούν από κοινού για την ενίσχυση του ρόλου 14 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013
Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε Η χορήγηση φαρμάκων χωρίς ιατρική ένδειξη και συνταγή αποτελεί παραποίηση του ιατρικού επαγγέλματος και σε όλες τις πολιτισμένες χώρες είναι ποινικό αδίκημα. του φαρμακοποιού μέσω της διά βίου εκπαίδευσης του με στόχο την επιστημονική και επιχειρηματική του ανέλιξη», αναφέρεται στην εν λόγω συμφωνία. Άμεση ήταν η αντίδραση της Ένωσης Ιατρών ΕΟΠΥΥ, η οποία ζήτησε την άμεση παρέμβαση του υπουργείου Υγείας, ώστε να αποτραπεί η προώθηση φαρμάκων από τα φαρμακεία χωρίς ιατρική συνταγή, κάνοντας λόγο για «σοβαρό κίνδυνο από τους αυτοαποκαλούμενους θεραπευτές-φαρμακοποιούς». «Ειδικότερα με έκπληξη και απορία διαβάσαμε πρόσφατη κοινή ανακοίνωση του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και του Συνδέσμου Εταιρειών Φαρμάκων Ευρείας Χρήσης σχετικά με την πρόθεσή τους να "αναβαθμίσουν" το επίπεδο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας των Ελλήνων Πολιτών μετατρέποντας τους εαυτούς τους σε αυτοδίδακτους θεραπευτές και συγχρόνως εμπόρους φαρμακευτικών ουσιών δυνητικά επικίνδυνων για την δημόσια υγεία, αν δεν δοθούν με την κατάλληλη ένδειξη και την σωστή δοσολογία», αναφέρουν στην ανακοίνωσή τους οι γιατροί. Και συνεχίζουν: «Δίχως αίσθημα ευθύνης επιχειρούν να γυρίσουν τους Έλληνες πολλά χρόνια πίσω με μοναδικό σκοπό την αύξηση του επιχειρηματικού τους κέρδους παραβλέποντας τις τραγικές συνέπειες που θα είχε κάτι τέτοιο στην δημόσια υγεία και την Ελληνική οικονομία. Είναι γνωστό άλλωστε ότι μόνο στις ΗΠΑ κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 2 εκατ. περιστατικά σοβαρών παρενεργειών από φάρμακα, ενώ ετησίως σημειώνονται ακόμη και θάνατοι από επιπλοκές που προέρχονται από τη λήψη φαρμάκων. Με βάση μάλιστα τις τελευταίες έρευνες, ορισμένα από τα πιο συχνά χορηγούμενα σκευάσματα χωρίς συνταγή από τα φαρμακεία, έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να είναι και μοιραία για τη ζωή των ασθενών. Η ιατρική κοινότητα σε όλους αυτούς τους αυτοδίδακτους "θεραπευτές" έχει να επισημάνει τα εξής: 1. Σε καμία πολιτισμένη χώρα του κόσμου ΔΕΝ επιτρέπεται η χορήγηση φαρμάκων χωρίς ιατρική συνταγή, ακόμα και αν αυτά είναι ευρείας χρήσης. 2. Κανένα φάρμακο, ακόμη και μη συνταγογραφούμενο, δεν πρέπει να δίδεται χωρίς ιατρική εξέταση και συνταγή. 3. Ο μόνος άμεσος τρόπος να μειωθεί η φαρμακευτική δαπάνη, με τεράστιο όφελος στα δημόσια οικονομικά, είναι η κατάργηση των μεσαζόντων στην αλυσίδα του φαρμάκου και η χορήγηση ακόμα και των ΜΗΣΥ- ΦΑ εκεί που πραγματικά χρειάζεται. Με την λογική αυτή θα ήταν πολύ πιο αποδοτικό να χορηγεί κατευθείαν ο ιατρός από το ιατρείο το αναγκαίο φάρμακο, καταργώντας το περιττό έξοδο των μεσαζόντων του φαρμάκου. Εναλλακτικά, μπαίνοντας στην λογική των επιχειρηματιών του φαρμάκου, θα μπορούσαν να εξασφαλιστούν οικονομίες κλίμακος μέσα από την διακίνηση των φαρμάκων από μεγάλες αλυσίδες εμπορίας φαρμακευτικών ουσιών. 4. Η χορήγηση φαρμάκων χωρίς ιατρική ένδειξη και συνταγή αποτελεί παραποίηση του ιατρικού επαγγέλματος και σε όλες τις πολιτισμένες χώρες είναι ποινικό αδίκημα. 5. Η ανεξέλεγκτη χορήγηση φαρμάκων από τους επιχειρηματίες του χώρου οδηγεί σε σημαντική αιμορραγία συναλλάγματος, αναίτια αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης και σε διόγκωση των δαπανών υγείας λόγω των παρενεργειών που μπορεί να προκαλέσει η άνευ λόγου και αιτία χορήγηση αυτών των σκευασμάτων», καταλήγουν οι γιατροί. 16 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013
Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Τα κλινικά πρωτόκολλα προσφέρουν ζωή Της Νεκταρίας Καρακώστα Φωτό: Μιχάλης Κωνσταντινίδης Στο νοσοκομείο όπου εργάζεται, οι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη μπορούν να βρουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση και αντιμετώπιση στο πρόβλημά τους. Μια υπερσύγχρονη αυτοματοποιημένη αίθουσα λαπαροσκοπικής χειρουργικής που χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ και άρχισε να λειτουργεί αυτόν τον μήνα, έρχεται να λύσει το κενό που υπήρχε μέχρι στιγμής στις χειρουργικές τεχνικές, ενώ πολύ σημαντικά είναι και τα κλινικά πρωτόκολλα που «τρέχει» το νοσοκομείο. Όπως τονίζει ο κ. Καλογερόπουλος, τα κλινικά πρωτόκολλα δίνουν τη δυνατότητα σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο, που έχουν αποτύχει σε άλλες θεραπείες, να αποκτήσουν εντελώς δωρεάν πρόσβαση σε νέες, ασφαλείς θεραπείες, πριν ακόμη κυκλοφορήσουν στην αγορά, αποκτώντας έτσι μία νέα ευκαιρία ζωής. Πόσο σημαντικό είναι το PSA στη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη; To PSA είναι ένας δείκτης ειδικός για το όργανο, αλλά όχι ειδικός για κάποια συγκεκριμένη νόσο. Δεν σημαίνει δηλαδή ότι όποιος έχει αυξημένο PSA, έχει και καρκίνο. Μια αυξημένη τιμή PSA στο 20, στο 30 ή στο 50, μπορεί π.χ. να οφείλεται σε προστατίτιδα. Επίσης, σε έναν άνθρωπο με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, αυξάνει το PSA, το ίδιο και σε κάποιον που έχει κάνει πρόσφατα μια ουρολογική παρέμβαση (κυστεοσκόπηση ή βιοψία). Αν όμως, στο ιστορικό του ασθενούς δεν υπάρχει τίποτα που να δικαιολογεί το αυξημένο PSA, ανάλογα και με την ηλικία του ασθενούς και τη δακτυλική εξέταση, αξιολογούμε αν θα πρέπει να κάνει ή όχι βιοψία. Παίζει ρόλο η ποσοστιαία μεταβολή από εξέταση σε εξέταση; Γενικά, λέμε στους ασθενείς να μην κάνουν πολύ συχνά PSA. Οι οδηγίες της Αμερικανικής και της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρείας ορίζουν οι άνδρες άνω των 50 ετών να ελέγχουν το PSA τους μία φορά τον χρόνο, εκτός αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, αν δηλαδή ένας συγγενής πρώτου βαθμού, πατέρας, αδελφός έχει εμφανίσει καρκίνο του προστάτη στη ζωή του, σε αυτές τις περιπτώσεις το όριο αυτό κατεβαίνει στα 45 έτη. Ωστόσο, πέρσι, στο παναμερικανικό ουρολογικό συνέδριο υπήρ- 20 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013
Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η ξε μία ανακοίνωση από την υπηρεσία υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών ότι το screening με PSA προστάτη δεν ωφελεί, με το σκεπτικό ότι είναι πιθανό να ανιχνεύονται ασθενείς σε πολύ πρώιμο στάδιο και να γίνεται υπερδιάγνωση και υπερθεραπεία τους (βιοψίες, χειρουργεία). Μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένοι ασθενείς με καρκίνο του προστάτη, ιδίως μεγαλύτερης ηλικίας, δεν ωφελούνται ουσιαστικά από αυτές τις θεραπείες, αφού δεν πρόκειται να πεθάνουν από τον καρκίνο. Αν εξετάσει κανείς τον προστάτη 80χρονων, στο 80% των περιπτώσεων θα βρει μέσα καρκινικά κύτταρα. Δεν σημαίνει όμως ότι αυτοί οι άνθρωποι θα εκδήλωναν ποτέ στη ζωή τους καρκίνο του προστάτη ή ότι θα πέθαιναν από αυτόν. Σκεφθείτε να είχαμε κάνει σε κάποιον από αυτούς τους 80χρονους PSA στην ηλικία των 70 ετών. Θα τον είχαμε χειρουργήσει χωρίς λόγο! Για αυτό, τα επόμενα χρόνια αναμένεται να προχωρήσουμε σε αυτό που λέγεται εξατομικευμένη ιατρική, ώστε να μπορούμε, με έναν συνδυασμό γονιδίων, μοριακών τεχνικών, γενετικών μεταλλάξεων να δημιουργούμε ένα γενετικό προφίλ για τους ασθενείς και να προβλέπουμε αν θα Τεράστιες και σημαντικές είναι οι εξελίξεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη, ιδίως του μεταστατικού, σημειώνει ο χειρουργός ουρολόγος, επιμελητής Β ΕΣΥ στην Ουρολογική Κλινική του νοσοκομείου «Άγιος Σάββας», κ. Θεόδωρος Καλογερόπουλος. Στον εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη, αντίθετα, η εξέλιξη της τεχνολογίας έφερε μεν νέες χειρουργικές τεχνικές (λαπαροσκοπική, ρομποτική χειρουργική), όμως καμία έρευνα -τουλάχιστον μέχρι σήμερα- δεν φαίνεται να επιβεβαιώνει την υπεροχή του -πολυδιαφημισμένου- ρομπότ. MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 / 21
Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Από όλες τις μελέτες που έχουν γίνει, έχει φανεί ότι τόσο η ανοιχτή, όσο και η λαπαροσκοπική και η ρομποτική ριζική προστατεκτομή έχουν τα ίδια ογκολογικά αποτελέσματα, αλλά και τα ίδια λειτουργικά αποτελέσματα (εγκράτεια και στυτική ικανότητα). εξελιχθεί και πώς ένας καρκίνος. Βέβαια, το να γίνει αυτό και να εφαρμοστεί στην καθ ημέρα πράξη είναι ακόμη μακρινό, τα πράγματα όμως δείχνουν να πηγαίνουν προς τα εκεί. Παρ όλα αυτά, το PSA εξακολουθεί να είναι ο μοναδικός αξιόπιστος δείκτης που αποδεδειγμένα βοηθά στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη. Μεγάλες έρευνες αποδεικνύουν ότι η πραγματοποίηση προληπτικού ελέγχου με PSA έχει βελτιώσει την επιβίωση των ασθενών, έχει μειώσει τις μεταστάσεις και βοηθά στη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη. Παρατηρείται αύξηση στα ποσοστά του καρκίνου του προστάτη ή έχουν αυξηθεί οι διαγνώσεις; Παρατηρείται αύξηση, λόγω της πολύ ευρείας χρήσης της τιμής του PSA. Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πιο συχνά διαγνωζόμενος καρκίνος στον δυτικό κόσμο και συνιστά τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες, μετά από τον καρκίνο του πνεύμονα. Τι εξελίξεις έχουν σημειωθεί στη θεραπεία του καρκίνου του προστάτη τα τελευταία χρόνια; Στον εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη, που δεν έχει δώσει ούτε λεμφαδενικές ούτε οστικές μεταστάσεις, οι τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις αφορούν τη λαπαροσκοπική και τη ρομποτική χειρουργική. Ωστόσο, από όλες τις μελέτες που έχουν γίνει, έχει φανεί ότι τόσο η ανοιχτή, όσο και η λαπαροσκοπική και η ρομποτική ριζική προστατεκτομή έχουν τα ίδια ογκολογικά αποτελέσματα, αλλά και τα ίδια λειτουργικά αποτελέσματα (εγκράτεια και στυτική ικανότητα). Η μόνη διαφορά είναι ότι, με τη λαπαροσκοπική και τη ρομποτική χειρουργική, γίνεται πιο μικρή τομή, ο ασθενής μένει πιο λίγες μέρες στο νοσοκομείο και χάνει λιγότερο αίμα στη διάρκεια του χειρουργείου. Αν αυτή τη στιγμή ένας ασθενής μας ρωτήσει Τι από όλα να κάνω, η απάντηση είναι ότι το τελικό αποτέλεσμα, όσον αφορά στην πάθησή του είναι το ίδιο. Φαίνεται μάλιστα, ότι το αποτέλεσμα δεν εξαρτάται από τη μέθοδο, αλλά από τον χειρουργό. Είναι σημαντικό λοιπόν να διαλέξει ο ασθενής έναν καλό χειρουργό, σε ένα εξειδικευμένο κέντρο. Και στη συνέχεια, αποφασίσει για τη μέθοδο, θέτοντας στον εαυτό του τα εξής ερωτήματα: Θέλω να μείνω λιγότερες μέρες στο νοσοκομείο; Θέλω να έχω μικρότερη τομή; Θέλω να χάσω λιγότερο αίμα; Θέλω να χειρουργηθώ με το ρομπότ; Το γεγονός ότι ορισμένοι ασθενείς εμφανίζουν ακράτεια και στυτική δυσλειτουργία μετά τη ριζική προστατεκτομή έχει δηλαδή να κάνει με τον χειρουργό; Έχει να κάνει με το είδος της επέμβασης. Η επέμβαση του καρκίνου του προστάτη είναι μία επέμβαση, όπου χειρουργούμε πολύ κοντά σε νεύρα που έχουν σχέση με την εγκράτεια και με τη στύση. Ακόμη και στα καλύτερα χέρια, παγκοσμίως, μετά τη ριζική προστατεκτομή, το ποσοστό στύσης δεν ξεπερνά το 60-70%. Το αν ένας ασθενής θα έχει ή όχι στύση μετά το χειρουργείο, εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς (όσο πιο νέος τόσο το καλύτερο) και την προεγχειρητική του κατάσταση. Όσο πιο καλή στύση είχε, πριν το χειρουργείο, τόσο πιο καλό αποτέλεσμα θα έχει και μετά. Με τη λαπαροσκοπική και τη ρομποτική χειρουργική σίγουρα ο χειρουργός βλέπει καλύτε- 22 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013
Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η ρα. Όμως αυτό δεν έχει καταφέρει να μεταφραστεί μέχρι στιγμής, σε καμία μελέτη, σε ανωτερότητα της μίας μεθόδου έναντι της άλλης, στο τελικό αποτέλεσμα. Τι δυνατότητες αντιμετώπισης του καρκίνου του προστάτη παρέχει το νοσοκομείο «Άγιος Σάββας»; Πρόσφατα άνοιξε στο νοσοκομείο μια νέα αυτοματοποιημένη αίθουσα λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Δεν νομίζω ότι κανένα άλλο νοσοκομείο μπορεί συνολικά να προσφέρει αυτά που μπορεί να προσφέρει αυτή τη στιγμή ο Άγιος Σάββας. Και το λέω με κάθε επίγνωση. Στον «Άγιο Σάββα» ο ασθενής μπορεί να τύχει μιας ολοκληρωμένης αντιμετώπισης. Το νοσοκομείο μας προσφέρει: βραχυθεραπεία είμαστε το μόνο δημόσιο νοσοκομείο που προσφέρει βραχυθεραπεία στην Ελλάδα. Γίνεται με γενική νάρκωση τοποθέτηση κόκκων ραδιενεργού ιωδίου από το περίνεο, με τη βοήθεια υπερήχων, σε συνεργασία με τους ακτινοθεραπευτές. Εφαρμόζεται κυρίως σε ασθενείς με χαμηλού σταδίου νόσο, δηλαδή όχι πολύ επιθετικό καρκίνο, εντοπισμένο, και σε ασθενείς πιο μεγάλης ηλικίας. εξωτερική ακτινοβολία: σε ασθενείς που δεν θέλουν να χειρουργηθούν ή που δεν μπορούν να χειρουργηθούν, εξαιτίας άλλων παθήσεων. > TΑ ΕIΔΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚIΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤAΤΗ Δύο είναι τα είδη του καρκίνου του προστάτη: - οι περιπτώσεις όπου η νόσος είναι εντοπισμένη και η θεραπεία ριζική: χειρουργική, ακτινοβολία (με ή χωρίς ορμονοθεραπεία) ή βραχυθεραπεία - ο μεταστατικός καρκίνος, όπου σε πρώτη φάση γίνεται ορμονοθεραπεία και όταν προχωρήσει η νόσος πιο πολύ, ακολουθούν χημειοθεραπείες. Πολλοί σημαντικές είναι, σήμερα, οι νέες από το στόμα θεραπείες του τύπου της ορμονοθεραπείας. MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013 / 23
Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Όταν μας ρωτούν και οι ασθενείς και οι συγγενείς τους πόσο θα ζήσουν, δεν μπορούμε να δώσουμε πλέον απάντηση. Κάθε χρόνο παίρνει έγκριση ένα νέο φάρμακο για τα οστά ή για τον προστάτη που αυξάνει την επιβίωση κατά 4-5 μήνες. χειρουργική αντιμετώπιση: Πραγματοποιούσαμε μέχρι σήμερα, σχεδόν αποκλειστικά, ανοιχτές προστατεκτομές. Προσπαθώντας όμως να είμαστε πιο κοντά στη σύγχρονη τεχνολογία, το νοσοκομείο, μέσω του ΕΣΠΑ, απέκτησε πρόσφατα μία πλήρη αυτοματοποιημένη λαπαροσκοπική αίθουσα, η οποία εξυπηρετεί ουρολογικά και γυναικολογικά περιστατικά και περιστατικά γενικής χειρουργικής. Είχαμε και παλαιότερα τη δυνατότητα πραγματοποίησης λαπαροσκοπικών επεμβάσεων στο νοσοκομείο, αλλά σε μικρότερη κλίμακα, λόγω έλλειψης των κατάλληλων εργαλείων της αίθουσας, χρήσης των εργαλείων από πολλές ειδικότητες κ.λπ. Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής, όπως αναφέραμε και παραπάνω, είναι η ταχύτερη ανάρρωση των ασθενών, η μικρότερη απώλεια αίματος και η μικρότερη τομή. Με τη νέα λαπαροσκοπική αίθουσα, μπορούμε πλέον να προσφέρουμε μια ολοκληρωμένη θεραπεία στους ασθενείς με εντοπισμένη νόσο, ενώ με τη λειτουργία των υπαρχουσών δομών του νοσοκομείου (χημειοθεραπευτές, ακτινολόγοι, ουρολόγοι, ιατρείο πόνου, κοινωνική υπηρεσία, ψυχίατρος, ψυχολόγος), μπορούμε να προσφέρουμε ουσιαστικά και στους ασθενείς με προχωρημένη νόσο. Στο νοσοκομείο μας λειτουργεί ογκολογικό συμβούλιο για τα δύσκολα περιστατικά, κάτι που δεν υπάρχει στα περισσότερα ελληνικά νοσοκομεία. Υπάρχει δηλαδή ομάδα ουρολόγων, ακτινοθεραπευτών και παθολόγωνογκολόγων εξειδικευμένων στο ουροποιογεννητικό σύστημα (προστάτη, νεφροί, κύστη, όρχεις, επινεφρίδια), που συζητά κάθε Τρίτη τα δύσκολα και περίεργα περιστατικά που αντιμετωπίζει. Στο εξωτερικό, δεν νοείται ογκολογικός ασθενής να μην περάσει, τουλάχιστον στην έναρξη της θεραπείας του, από ένα ογκολογικό συμβούλιο. Στην Ελλάδα όμως αυτό αποτελεί άγνωστη λέξη, για αυτό και εμείς ως νοσοκομείο και ως κλινική, είμαστε περήφανοι που το έχουμε καταφέρει. κλινικά πρωτόκολλα: Για τους ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του προστάτη, το νοσοκομείο μας παρέχει τη δυνατότητα πρόσβασης σε νέες, καινοτόμες και ασφαλείς θεραπείες, μέσω της συμμετοχής τους σε κλινικά πρωτόκολλα. Τα τελευταία χρόνια έχουμε διεξάγει πάνω από 10 τέτοια κλινικά πρωτόκολλα. Τι σημαίνει κλινικά πρωτόκολλα; Σημαίνει ότι νέα φάρμακα που δεν έχουν βγει ακόμη στην αγορά, δοκιμάζονται σε ασθενείς που έχουν ένδειξη και έχουν αποτύχει σε προηγούμενες θεραπευτικές επιλογές -πάντα μετά από ενημέρωσή τους και φυσικά με τη συγκατάθεσή τους. Αυτοί οι ασθενείς υποβάλλονται σε θεραπείες με φάρμακα τα οποία θα κυκλοφορήσουν εμπορικά στα επόμενα 5 χρόνια. Τα πρωτόκολλα περιλαμβάνουν δωρεάν χορήγηση φαρμάκων, δωρεάν εξετάσεις, τα εργαστηριακά τους αποτελέσματα στέλνονται σε κέντρα στο εξωτερικό, έχουν έναν γιατρό που παρακολουθεί όλη την πορεία της νόσου - διότι πρέπει να καταγράφονται συγκεκριμένα στοιχεία. Πιστεύω ότι αυτό είναι μια πολύ μεγάλη ωφέλεια, πολύ μεγαλύτερη από την οποιαδήποτε ρομποτική, λαπαροσκοπική ή οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση. Πέρσι, το ελληνικό κράτος προσέφερε δωρεάν θεραπεία σε μεγά- 24 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 217 / ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013