Ονοματεπώνυμο: Γιώργος Κωνσταντινίδης Τάξη: Γ 5 Σχολείο: Γυμνάσιο Αγίου Αθανασίου Διδάσκουσα: Σελιώτη Χ Χριστοδούλου Βασιλική 1
Δευτερότοκος γιος του Κωνσταντή και της Αιμιλίας Δούκα. Γεννήθηκε στις 6 Μαίου 1895 στα Μοσχονήσια του Αδραμυτινού κόλπου. Τέλειωσε το γυμνάσιο του Αϊβαλί, φίλος και συμμαθητής με τον Φώτη Κόντογλου. Το 1912 γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και συγκατοίκησε με τον Κόντογλου 2
Ύστερα από σοβαρό κλονισμό της υγείας του κατέφυγε κοντά στους δικούς του στη Θεσσαλονίκη και άρχισε να καταγίνεται με τη ζωγραφική. Το 1934 υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη της «Εταιρείας ελλήνων λογοτεχνών». Το 1940-1941 υπηρέτησε ως αξιωματικός στον ελληνοϊταλικό πόλεμο. Κατά την περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας ο Δούκας ταλαιπωρήθηκε και πάλι ως αριστερός. 3
Μετά το 1970 ξανατύπωσε όλα σχεδόν τα βιβλία του και παρουσίασε και νέα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε σε διάφορα γηροκομεία. Έγραψε έργα πεζά, βιογραφίες και κριτικά έργα. Πέθανε στις 26/11/1983. 4
Τόπος: Σμύρνη, Μικρασία Χρόνος: 1922 μετά τη Μικρασιατική καταστροφή Πρόσωπα: πρωταγωνιστής Νικόλας Κοζάκογλου, σύντροφος, Χατζημεμέτης Ύφος: απλό, λιτό Γλώσσα: λαϊκή, καθημερινή 5
1 η ενότητα: Aιχμαλωσία και απόδραση Οι Τούρκοι μετά την καταστροφή της Σμύρνης συλλαμβάνουν Έλληνες της Μικράς Ασίας και τους στέλνουν στην τουρκική ύπαιθρο (βάθος Μικράς Ασίας). Οι φρουροί των αιχμαλώτων τους φέρονται βίαια, βάναυσα, με βαρβαρότητα, χωρίς να δείχνουν ίχνος οίκτου, τους χτυπούν αναίτια, τους χλευάζουν, παίζουν με τον πόνο τους ανελέητα, τους σκοτώνουν με δόλο, χωρίς λόγο. 6
Οι δύο φίλοι, παίρνουν την απόφαση να δραπετεύσουν. Αν και τα κατάφεραν, η συνέχεια δεν είναι εύκολη, καθώς έχουν να αντιμετωπίσουν τα στοιχεία της φύσης, τα ζώα, και τους ανθρώπους τόσο αυτούς που αντιλήφθηκαν την απόδρασή τους και τους κυνηγούσαν, όσο και τους άλλους που υπήρχε η δυνατότητα να καταλάβουν ότι είναι Έλληνες και να τους συλλάβουν. 7
2 η ενότητα: Στις σπηλιές Οι δυο δραπέτες φτάνουν στο χωριό τους με την ελπίδα ότι εκεί θα βρουν τροφή και ασφάλεια. Η επίσκεψη στο χωριό και το αντίκρισμα της ερημιάς, των χαλασμάτων, μετατρέπει το αρχικό κλάμα της συγκίνησης σε κλάμα θλίψης για το κατάντημα του χωριού τους και απελπίζονται που δε βρίσκουν τρόφιμα. 8
Το βασικό πρόβλημα που έχουν να αντιμετωπίσουν τώρα οι δύο σύντροφοι είναι η πείνα και προσπαθούν να βρουν διάφορους τρόπους για την εξασφάλιση της τροφής. Η τελική απόφαση είναι ο χωρισμός. Η μεταμόρφωση σε Τούρκους, ώστε να μπορέσουν να πιάσουν δουλειά για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Έτσι, οι δύο φίλοι αποχαιρετίζονται. 9
3 η ενότητα: Παριστάνοντας τον Τούρκο Ο αφηγητής, μεταμφιεσμένος σε Τούρκο, αρχικά απαλλάσσεται από το φόβο, δεν κρύβεται και δεν σωπαίνει. Πλησιάζει και συζητά με ανθρώπους στο δρόμο του για τα Θειρά και για να περιορίσει τον κίνδυνο να αναγνωριστεί αλλάζει συνεχώς τόπο καταγωγής. Όμως, ο κίνδυνος τον ακολουθεί σε κάθε του βήμα. 10
Βρίσκει εργασία στον Τούρκο Χατζημεμέτη κι έτσι εξασφαλίζει χρήματα και ασφαλή διαβίωση που θα τον διευκολύνει στην απελευθέρωσή του και στη διαφυγή του σε ελληνικό έδαφος. Μετά από την πρόταση του Χατζημεμέτη να τον παντρέψει με την ανιψιά του, ο Μπεχτσέτ επινοεί την ύπαρξη μιας αδερφής, την οποία πρέπει να παντρέψει πριν παντρευτεί ο ίδιος. Έτσι, διαφεύγει. 11
4 η ενότητα: Η διαφυγή και η λύτρωση Ο Μπεχτσέτ με πρόσχημα την υποτιθέμενη αδερφή του προετοιμάζει την αναχώρησή του. Φροντίζει να καθησυχάσει το αφεντικό του λέγοντας ότι μόνο ο θάνατος θα τον εμποδίσει να επιστρέψει, ώστε να μην κινήσει υποψία για την αναχώρησή του. 12
Παρ όλες τις καλές προϋποθέσεις, ο φόβος δεν έχει αποχωρήσει και τυραννά τον αφηγητή που ανησυχεί μήπως τον αναγνωρίσουν τελευταία στιγμή και ματαιωθούν τα σχέδιά του. Για τη διάσωσή του, είναι καθοριστική η συνάντηση με το γέρο από την Αλεξάνδρεια, ο οποίος αρχικά είναι επιφυλακτικός και καχύποπτος. Μόλις όμως μαθαίνει ότι ο συνταξιδιώτης του είναι Έλληνας, ξεκινάει τις παρασκηνιακές ενέργειες για την αποβίβαση του ήρωα σε ελληνικό έδαφος. 13
Ο αφηγητής στο δρόμο για την ελευθερία έχει στήριγμα το Θεό. Όταν μπαίνει στον πειρασμό να αποκαλύψει την ταυτότητά του σε δυο Έλληνες που πίνουν τσάι στο καφενείο της Σμύρνης, κρατιέται και αφήνει τη σωτηρία του στα χέρια του Θεού. Έτσι καταφέρνει τελικά να σωθεί και να διηγηθεί την ιστορία του στο συγγραφέα. 14