Π Α Ν Ε Λ Λ Η Ν Ι Α Ε Ν Ω Σ Η Φ Ι Λ Ο Λ Ο Γ Ω Ν 36 ο Ετήσιο Συνέδριο Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΣΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 12-14 Νοεμβρίου 2009 ΜΥΤΙΛΗΝΗ Αίθουσα Δημοτικού Θεάτρου
Πέμπτη, 12 Νοεμβρίου 2009 8.30-9.00 Προσέλευση Συνέδρων. Εγγραφές 9.00-10.00 Έναρξη του Συνεδρίου από τον Πρόεδρο της ΠΕΦ Αναστάσιο Στέφο. Χαιρετισμοί 1 η ΕΝΟΤΗΤΑ Η Ιστορία του μαθήματος της Λογοτεχνίας. (Προγράμματα σπουδών, διδακτικά βιβλία κ.ά.) 1 η Συνεδρία Πρόεδρος: Γεωργία Χαριτίδου, δ.φ., Προϊσταμένη Δ.Ε. Γ Αθήνας 10.00-10.20 Παναγιώτης Σκορδάς, Καθηγητής Δ.Ε. Μια συζήτηση στο περιοδικό «Λόγος» της Μυτιλήνης (1953) για τους νέους, τη λογοτεχνία και την εκπαίδευση 10.20-10.40 Γιάννης Παπακώστας, Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Νέα Ελληνική Λογοτεχνία: μάθημα κεντρικό ή περιθωριακό; 10.40-11.00 Χριστίνα Βέικου, Επίτιμη Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Τι διδάσκουμε στο «μάθημα» της Λογοτεχνίας; Ένα συνεχώς επίκαιρο και αναπάντητο ερώτημα 11.00-11.20 Διάλειμμα 2 η Συνεδρία Πρόεδρος: Κωνσταντίνος Ζώρας, Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου 11.20-11.30 Τασούλα Καραγεωργίου, Σχολική Σύμβουλος Α Αθήνας Το διδακτόν και το διδακτέον της ποίησης 11.30-11.50 Κωνσταντίνος Μουτζούρης, Διευθυντής Γενικού Λυκείου Γιατί η Λογοτεχνία 11.50-12.20 Συζήτηση 12.30 Επίσκεψη σε Μουσεία 3 η Συνεδρία Πρόεδρος: Μαρίνα Δεδούλη, Σχολική Σύμβουλος Δ Αθήνας 17.30-17.50 Άντα Κατσίκη-Γκίβαλου, Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Η «διδασκαλία» της Λογοτεχνίας. Η μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο 17.50-18.00 Χριστίνα Αργυροπούλου, Επίτιμη Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Έχει η λογοτεχνία τη θέση που της αρμόζει στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση; Προϋποθέσεις και διδακτικές προτάσεις
18.00-18.20 Αλεξάνδρα Λαμπράκη-Παγανού, Ομότιμη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Ο σχολικός Βικέλας και η μορφωτική αξία των κειμένων του. (Από την ιστορία του μαθήματος των Νέων Ελληνικών) 18.20-18.40 Διάλειμμα 4 η Συνεδρία Πρόεδρος: Σοφία Χατζηδημητρίου, Σχολική Σύμβουλος Πειραιά 18.40-19.00 Χριστίνα Σωτηροπούλου, Καθηγήτρια Δ.Ε. Η ταυτότητα του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο σημερινό σχολείο 19.00-19.20 Ιωάννα Σιβροπούλου-Καπλάνη, Σχολική Σύμβουλος Ν. Ηλείας Η διαπολιτισμική διάσταση στα βιβλία της Λογοτεχνίας του Γυμνασίου 19.20-19.40 Χρυσάνθη Κουμπάρου-Χανιώτη, δ.φ., Διευθύντρια Γυμνασίου Διδάσκοντας Λογοτεχνία στο Γυμνάσιο με τα νέα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 19.40-20.00 Λίνα Κουντουρά, Σχολική Σύμβουλος Ν. Πιερίας Η ιστορική παρουσίαση της Λογοτεχνίας στα εγχειρίδια της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης: ένα παλιό σχολικό είδος μόνιμος ρυθμιστής του σχολικού λογοτεχνικού κανόνα 20.00-20.30 Συζήτηση 20.30-21.00 Μουσική εκδήλωση (μελοποιημένη ποίηση) Παρασκευή, 13 Νοεμβρίου 2009 2η ΕΝΟΤΗΤΑ Η θεωρία της Λογοτεχνίας και η διδακτική του μαθήματος 5 η Συνεδρία Πρόεδρος: Στρατής Τζιμής, Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Β. Αιγαίου 9.00-9.20 Γεώργιος Παγανός, Επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος, Συγγραφέας Η Λογοτεχνία στο σχολείο και οι Εξετάσεις. Ένας γόρδιος δεσμός 9.20-9.40 Μαρία Πεσκετζή, Σχολική Σύμβουλος Α Αθήνας Η διδασκαλία της Λογοτεχνίας στην Γ τάξη Γενικού Λυκείου 9.40-10.00 Αγάθη Γεωργιάδου, Σχολική Σύμβουλος Ανατολικής Αττικής Τατιανή Παπά, Καθηγήτρια Δ.Ε. Διδάσκοντας ένα ολόκληρο λογοτεχνικό έργο στην τάξη: προοπτικές, δυνατότητες και προσδοκίες 10.00-10.20 Διάλειμμα
6 η Συνεδρία Πρόεδρος: Μιχάλης Μαλαμίδης, Σχολικός Σύμβουλος Ν. Ξάνθης 10.20-10.40 Ανθούλα Δανιήλ, δ.φ., συγγραφέας Η μαγεία της ερμηνείας και η ερμηνεία της μαγείας ή «Κι οι ποιητές τι χρειάζουνται σ ένα μικρόψυχο καιρό;» (HöIderIin) 10.40-11.00 Κώστας Ακρίβος, Καθηγητής Δ.Ε., συγγραφέας «Διδάσκοντας λογοτεχνία...απ την ανάποδη». Μια διαφορετική προσέγγιση στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Γ Γυμνασίου 11.00-11.20 Καλλιρρόη Κωνσταντοπούλου, Καθηγήτρια Δ.Ε. Ζωή Παπαδημητρίου, Καθηγήτρια Δ.Ε. Η διδασκαλία κειμένων της βαλκανικής λογοτεχνίας ως παράλληλων κειμένων 11.20-11.40 Ζωή Κατσιαμπούρα, δ.φ., Καθηγήτρια Δ.Ε. Η αφήγηση του αφηγητή 11.40-12.10 Συζήτηση 7 η Συνεδρία Πρόεδρος: Κατερίνα Σκιά, Σχολική Σύμβουλος Πειραιά 17.10-17.30 Σπύρος Κιοσσές, δ.φ., Καθηγητής Δ.Ε. Ο θάνατος του συγγραφέα και η διδακτική αναβίωσή του: η διαλεκτική σχέση θεωρίας και διδασκαλίας της λογοτεχνίας, με αναφορά σε ενδεικτικά παραδείγματα από την εκπαιδευτική πράξη 17.30-17.50 Άννα Πολατίδου, δ.φ., Καθηγήτρια Δ.Ε. «Ανάλυσέ το, ανάλυσέ το! αδιέξοδα στη διδασκαλία της λογοτεχνίας» 17.50-18.10 Ελένη Σπαθάρη-Μπεγλίτη, Σχολική Σύμβουλος Α Αθήνας Η καλλιέργεια της αντίληψης του χρόνου μέσω των κειμένων της νεοελληνικής λογοτεχνίας και της λαϊκής φιλολογίας 18.10-18.30 Διάλειμμα 3η ΕΝΟΤΗΤΑ Λογοτεχνία και άλλα διδακτικά αντικείμενα 8 η Συνεδρία Πρόεδρος: Αντωνία Παπαδάκη, Σχολική Σύμβουλος Ν. Πέλλας 18.30-18.50 Τάκης Καρβέλης, Επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος, συγγραφέας Ποίηση και Ιστορία 18.50-19.10 Χρύσα Αλεξοπούλου, Σχολική Σύμβουλος Ανατολικής Αττικής Ο «Ορέστης» του Βάρναλη: Ένας διάλογος με το τραγικό 19.10-19.30 Ζωή Μπέλλα, Σχολική Σύμβουλος Α Αθήνας Λογοτεχνία και Ρητορική
19.30-19.50 Θωμάς Μπεχλιβάνης, Σχολικός Σύμβουλος Ν. Καρδίτσας Όψεις του «τραγικού» στη Νεοελληνική Λογοτεχνία. Μια πρόταση διδασκαλίας του μαθήματος στο πλαίσιο ενός ευέλικτου Προγράμματος Σπουδών 19.50-20.10 Συζήτηση 20.10 Καλλιτεχνική εκδήλωση (παραδοσιακοί χοροί, παραδοσιακή μουσική) Σάββατο, 14 Νοεμβρίου 2009 4η ΕΝΟΤΗΤΑ Εναλλακτικές διδακτικές προτάσεις 9 η Συνεδρία Πρόεδρος: Ελευθερία Κρούπη-Κολώνα, Σχολική Σύμβουλος Ν. Αχαΐας 9.00-9.10 Αφροδίτη Αθανασοπούλου, δ.φ., Καθηγήτρια Δ.Ε. Αλέξανδρος Μπαζούκης, Καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης (Κύπρος) Διαπιστώσεις και προτάσεις για την εφαρμοσμένη Διδακτική της Λογοτεχνίας στην καθ ημάς εκπαίδευση, στον ορίζοντα μιας (ακόμη) Μεταρρύθμισης: από την ελλαδική στην κυπριακή πραγματικότητα και πάλι πίσω 9.10-9.20 Λεύκιος Ζαφειρίου, συγγραφέας Γεώργιος Μύαρης, Καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης Αλέξανδρος Μπαζούκης, Καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης (Κύπρος) Η «άγνωστη» κυπριακή λογοτεχνία. Μία πρόταση προσέγγισης και διδασκαλίας με βάση τα κείμενα 9.20-9.30 Λένα Τζεδάκη-Αποστολάκη, Σχολική Σύμβουλος Ν. Ηρακλείου Βαρβάρα Ρούσσου, δ.φ., Καθηγήτρια Δ.Ε. «Δίκτυο Λογοτεχνίας» σε σχολεία του Νομού Ηρακλείου. Το παράδειγμα του «Πιτσιμπούργκο» 9.30-9.40 Στέλλα Βατούγιου, Καθηγήτρια Δ.Ε., σκηνοθέτις Λογοτεχνία και Κινηματογράφος. Τέχνες της αφήγησης 9.40-9.50 Eλευθερία Αλεξανδρή, Καθηγήτρια Δ.Ε. Τεχνολογικά υποστηριζόμενη διδασκαλία της Λογοτεχνίας: Πώς οι υπηρεσίες του διαδικτύου μπορούν να ενσωματωθούν στη διδασκαλία ενός λογοτεχνικού κειμένου; 9.50-10.00 Ασπασία Γκιόκα, ΜΔΕ, Καθηγήτρια Δ.Ε. Η διακειμενικότητα και η διδακτική της αξιοποίηση 10.00-10.10 Ελένη Πετρίδου, Καθηγήτρια Δ.Ε. Υπερκείμενο και διδασκαλία: μια διδακτική δοκιμή στους «Ελεύθερους Πολιορκημένους» 10.10-10.20 Γιάννης Κωβαίος, Καθηγητής Δ.Ε. Στα 2009 μ.χ. εν Εργαστηρίῳ Πληροφορικής 10.20-10.40 Διάλειμμα
10 η Συνεδρία Πρόεδρος: Μαρία Τσιάντη, Διευθύντρια Γενικού Λυκείου 10.40-10.50 Βασίλης Μάστορης, DEA στην Ιστορία της Φιλοσοφίας, Καθηγητής Δ.Ε. Το «Μοιρολόγι της φώκιας» και το ναυάγιο της αφηγηματολογίας 10.50-11.00 Ελισσάβετ Μυρογιάννη-Αρβανιτίδη, Σχολική Σύμβουλος Ν. Φλώρινας Αικατερίνη Ρεβάνογλου, Σχολική Σύμβουλος Ν. Φλώρινας «Γνωρίζουμε τον Νίκο Καζαντζάκη»: μια ομαδοκεντρική διδασκαλία στη σχολική βιβλιοθήκη 11.00-11.10 Άγγελος Παληκίδης, δ.φ., Καθηγητής Δ.Ε. Το λογοτεχνικό αφήγημα ως ιστορική πηγή: ζητήματα ερμηνείας και διδακτικής μεθοδολογίας με αφορμή την «Ιστορία ενός αιχμαλώτου» του Στρατή Δούκα 11.10-11.30 Στρατής Αναγνώστου, Σχολικός Σύμβουλος Ν. Λέσβου Οι πρωτόλειες επιστολές της Ζωής εν Τάφῳ του Στρατή Μυριβήλη. Πρώτη προσέγγιση και διδακτική αξιοποίηση 11.30-11.50 Συζήτηση 11.50-12.10 Γεωργία Χαριτίδου, δ.φ., Προϊσταμένη Δ.Ε. Γ Αθήνας Συνόψιση εργασιών Συνεδρίου - Συμπεράσματα 12.10 Εκδρομή στο Μουσείο Βιομηχανικής Ιστορίας Λέσβου Ελαιοτριβείο Βρανά στον Παπάδο της Γέρας Για το Δ.Σ. της ΠΕΦ Ο Πρόεδρος Αναστάσιος Στέφος Η Γενική Γραμματέας Γεωργία Χαριτίδου Η Οργανωτική Επιτροπή Χριστίνα Αργυροπούλου Ζωή Κατσιαμπούρα Τασούλα Καραγεωργίου Παναγιώτης Σκορδάς Σπύρος Τουλιάτος Γεωργία Χαριτίδου Εγγραφή Dossier: 10 Το Συνέδριο πραγματοποιείται με εγκριτική απόφαση του ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΧΟΡΗΓΙΕΣ: Ελληνοεκδοτική, Athensairways, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λέσβου, Δήμος Μυτιλήνης, Ίδρυμα Γρηγορίου Ρουσέλλη. ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ: Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου