ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΗΣΗ Αρχιτέκτων Πανεπιστηµίου Φλωρεντίας Msc University College of London Υπ. ιδάκτωρ και συνεργάτης του Ε.Μ.Π. www. ecoarchitects.gr e-mail: menelaos@ecoarchitects.gr

Η κατάσταση σήµερα Υπάρχει µεγάλη ανάγκη να αντιµετωπίσουµε την µεγαλύτερη πρόκληση της εποχής µας.

Η κατάσταση σήµερα Κλιµατική αλλαγή, ελάττωση των πρώτων υλών, µόλυνση της ατµόσφαιρας, ελαχιστοποίηση του πετρελαίου.

Η κατάσταση σήµερα Η παγκόσµια ζήτηση συνεχώς αυξάνεται, ενώ τα αποθέµατα συνεχώς µειώνονται. Tο πετρέλαιο θα γίνει εξαιρετικά ακριβό και δυσεύρετο.

Η κατασκευαστική βιοµηχανία βασίζεται στο φθηνό πετρέλαιο

Η επιλογή σχεδιάζω βιοκλιµατικά χτίζω οικολογικά είναι µονόδροµος

Οι επιπτώσεις

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΗΣΗ Η οικολογική δόµηση δεν είναι απλά µια σοφή επιλογή για το µέλλον αλλά µία αναγκαία.

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΟΜΗΣΗ Η ενεργειακή απόδοση επικεντρώνεται : στο προσανατολισµό στον ηλιασµό και σκιασµό το µέγεθος των ανοιγµάτων τη θερµοµόνωση τον ηλεκτροµηχανολογικό εξοπλισµό

Πως ορίζονται τα οικολογικά υλικά Το πρώτο κριτήριο έχει να κάνει µε τις επιπτώσεις στο περιβάλλον του από την παραγωγή του υλικού, ή της πρώτης ύλης για την παραγωγή του, ή την εξόρυξη του

Πως ορίζονται τα οικολογικά υλικά Το δεύτερο κριτήριο αφορά την εµπεριεχόµενη ενέργεια του υλικού, δηλαδή την συνολική ενέργεια που απαιτείται για την αποκοµιδή, επεξεργασία και µεταφορά του.

Τα υλικά τα οποία είναι αποδεκτά σε µία οικολογική κατασκευή πρέπει : Να παρέχουν ικανοποιητική θερµική και ακουστική µόνωση Να επιτρέπουν τη διατήρηση ενός ανεκτού επιπέδου υγρασίας Να µην απελευθερώνουν τοξικά αέρια και να µην διασπόνται σε επικίνδυνη σκόνη Να έχουν χαµηλή ενσωµατωµένη ενέργεια Να µην επιβαρύνουν το περιβάλλον κατά τη φάση της παραγωγής τους µε τοξικά απόβλητα το περιβάλλον Να παράγονται σε όσο το δυνατόν µικρότερη απόσταση από το τόπο κατανάλωσης Να µπορούν να ανακυκλωθούν ή να επαναχρησιµοποιηθούν

Η µόνωση είναι βασική προϋπόθεση του βιοκλιµατικού σχεδιασµού

Τι είδους µόνωση? Τα συµβατικά υλικά µόνωσης κατασκευάζονται από παράγωγα του πετρελαίου µε χηµικές προσµίξεις και είναι : Η εξηλασµένη πολυστερίνη πολυουρεθάνη πετροβάµβακας υαλοβάµβακας

Η εξηλασµένη πολυστερίνη Προέρχεται από υδρογονάνθρακες Είναι µη ανακυκλώσιµο υλικό Απαγορεύει τη διαπνοή του κτιρίου Κατά τη χρήση της διαφεύγει στυρένιο στην ατµόσφαιρα

Η πολυουρεθάνη Προέρχεται από µη ανανεώσιµη πηγή ενέργειας Είναι µη ανακυκλώσιµο υλικό Απαγορεύει τη διαπνοή του κτιρίου Κατά τη χρήση της διαφεύγουν αµίνες ουσίες ιδιαίτερα τοξικές για τους ανθρώπους Σε περίπτωση πυρκαγιάς παράγεται κυάνιο ουσία φοβερά τοξική

Υαλοβάµβακας και πετροβάµβακας Μη ανανεώσιµα (εκτός της υάλου),προέρχονται όµως από υλικά σε αφθονία στη φύση (άµµος, βασάλτης) Η παραγωγή τους είναι σχετικά ενεργοβόρα Κατά τη φάση παραγωγής τους διαφεύγει διοξείδιο του άνθρακα Καρκινογόνο υλικό Οι συνδετικές ουσίες που χρησιµοποιούνται έχουν βάση τη φορµόλη και την ουρία, απελευθερώνουν µεγάλες ποσότητες τοξικής φορµαλδεΰδης.

Η φορµαλδεΰδη Η φορµαλδεΰδη ανήκει στη κατηγορία των οργανικών πτητικών ενώσεων Είναι ο πιο γνωστός οργανικός ρύπος που υπάρχει στους εσωτερικούς χώρους Ένας από τους πρώτους ρύπους υπεύθυνους για την ανακάλυψη του συνδρόµου των αρρωστηµένων κτιρίων (sick buildings)

Heraklith Το Heraklith ή ξυλόµαλλο είναι ένα µονωτικό υλικό σε πλάκες που παράγεται από ίνες ξύλου µε συνδετικό υλικό το τσιµέντο.

Heraklith Είναι ένα υλικό το οποίο : εν έχει χηµικές προσµίξεις εν απαιτεί πολύ ενέργεια Είναι ανακυκλώσιµο εν παρουσιάζει επιπτώσεις στην υγεία των χρηστών του κτιρίου Καίγεται δύσκολα εν απελευθερώνει τοξικές ουσίες σε περίπτωση πυρκαγιάς Κοστίζει όσο η XPS (7-14 /µ2) (ανάλογα µε το πάχος)

ιογκωµένος φελλός Προέρχεται από ανανεώσιµη πηγή Απαιτείται χαµηλή κατανάλωση ενέργειας κατά τη παραγωγή του Είναι 100% ανακυκλώσιµο Καµία επίπτωση στην υγεία (είναι απολύτως φιλικό και υγιεινό)

To βιοπολυµερές από καλαµπόκι (biofiber) : Biofiber Προέρχεται από γρήγορα ανανεώσιµη πηγή Απαιτείται χαµηλή κατανάλωση ενέργειας κατά τη παραγωγή του Είναι 100% ανακυκλώσιµο Απολύτως φιλικό για το χρήστη και το περιβάλλον Κοστίζει 5-12 ευρώ ανά τετρ. µέτρο

Μαλί προβάτου Το υλικό αυτό προέρχεται από γρήγορα ανανεώσιµη πηγή : Απαιτείται χαµηλή κατανάλωση ενέργειας κατά τη παραγωγή του Είναι εξαιρετικό θερµοµονωτικό υλικό Τα µειονεκτήµατα του είναι ότι συνήθως χρησιµοποιούνται χηµικά που λειτουργούν ως µυκητοκτόνα και για την µείωση του κινδύνου πυρκαγιάς

Το Flax και Hemp : Οικολογικά προϊόντα Flax και Hemp Αποτελούνται από φυτικές ίνες Παράγονται σε ρολλό Περιέχουν άλατα ως µυκητοκτόνα και εντοµοκτόνα για τη µείωση του κινδύνου πυρκαγιάς Σκόνη πατάτας συνήθως προσθέτεται στο Flax σαν συνδετικό

Κυτταρίνη Η Κυτταρίνη : Προέρχεται από ανανεώσιµο χαρτί και πολτό ξύλου Τα πιο γνωστά είναι το Warmcell και Ecocel.

Naturtherm-ke

Recycletherm

Therma/flex wood

Τσιµέντο Το τσιµέντο σαν πρώτη ύλη είναι ένα «πράσινο» και φιλικό προς το περιβάλλον υλικό Η εξόρυξη και η επεξεργασία των πρώτων υλών, η ανάµειξη τους µε άλλα συστατικά που περιέχονται στο τελικό προϊόν και η χρήση του υλικού είναι που το κατατάσσουν στα όχι και τόσο φιλικά προς το περιβάλλον υλικά

Πτητική τέφρα Όλα τα φυσικά υλικά εκπέµπουν ραδιενέργεια Το beton απελευθερώνει 100 έως 180 mr, τα κόκκινα τούβλα 140 έως 180 mr τα συνήθη µάρµαρα 40 MR το ξύλο 30 mr και ο γρανίτης 240 έως 400mR το χρόνο Μελέτες έδειξαν ότι η πτητική τέφρα έχει ραδιενέργεια. Τα ραδιενεργά που βρέθηκαν είναι της σειράς του ουρανίου Επιπλέον της δόσης απευθείας ακτινοβολίας υπάρχει ο κίνδυνος διάχυσης ραδονίου από το beton

Beton χωρίς τέφρα. Εταιρίες σκυροδέτησης είναι υποχρεωµένες να παρέχουν beton χωρίς τέφρα Η τιµή του οφείλει να είναι η ίδια µε το beton που περιέχει τέφρα Παρόλα αυτά υπάρχουν εταιρίες που παρέχουν beton χωρίς τέφρα µε σχετική βεβαίωση και στην ίδια τιµή µε τα υπόλοιπα Ενδεικτικά το κόστος µ3 είναι 53 / µ3+φπα

Ραδιενέργεια 1. Η φυσική ραδιενέργεια Ο άνθρωπος δέχεται φυσική ραδιενέργεια: Από τον ουρανό (κοσµική ακτινοβολία) Από τη Γη (ραδιενεργά κοιτάσµατα) Από τον ίδιο του το σώµα (εσωτερική ραδιενέργεια)

Ραδιενέργεια 2. Κοσµική ακτινοβολία Κοσµική ακτινοβολία είναι η µυστηριώδης ακτινοβολία που µας έρχεται από το αχανές διάστηµα Από το διάστηµα φτάνει στη Γη ακτινοβολία, πυρηνικά σωµατίδια βλήµατα, αλλά δεν φτάνουν ραδιενεργοί πυρήνες

Ραδιενέργεια 3. Ακτινοβολία από τη γη Στο υπέδαφος έχουν βρεθεί περισσότερα από 40 ραδιενεργά ισότοπα Τα πρώτα (πατρικά) ισότοπα που δίνουν και το όνοµά τους στις αντίστοιχες σειρές είναι: το Ουράνιο 238 (σειρά ουρανίου) το Θόριο 232 (σειρά θορίου) το Ουράνιο 235 (σειρά ακτινίου)

Το ραδόνιο Σχετικά πρόσφατα οι επιστήµονες ανακάλυψαν ότι η σπουδαιότερη πηγή ραδιενέργειας που φτάνει στον άνθρωπο είναι το αέριο Ραδόνιο. Το ραδόνιο είναι ένα ραδιενεργό αέριο που υπάρχει στη φύση Οι πηγές προέλευσης του είναι το έδαφος, τα οικοδοµικά υλικά, τα υπόγεια νερά και τα υπόγεια αέρια

Το ραδόνιο Μπαίνει στον οργανισµό µέσω της αναπνοής και φτάνει µέχρι τους πνεύµονες Το στοιχείο αυτό, που είναι ραδιενεργό, διασπάται σε άλλα τα οποία είναι µέταλλα Η µεταφορά του ραδονίου στο εσωτερικό ενός κτιρίου γίνεται µέσω των ατελειών της κατασκευής και κυρίως µέσω του υπογείου χώρου

Τρόποι αποφυγής του ραδονίου στο χώρο της οικοδοµής. Στο εξωτερικό περιβάλλον δεν τίθεται θέµα συγκέντρωσης ραδονίου, κάτι τέτοιο συµβαίνει µόνο στο εσωτερικό των κτιρίων και κυρίως όπου δεν υπάρχει επαρκής αερισµός Φυσικός εξαερισµός και διαρκής εναλλαγή του εσωτερικού αέρα

Κατασκευαστικοί τρόποι αποφυγής του ραδονίου από το υπέδαφος Υπάρχουν δύο τρόποι αποφυγής του ραδονίου από το υπέδαφος Η αεριζόµενη θεµελίωση και η χρήση ειδικών σταθεροποιητικών

Η αεριζόµενη θεµελίωση Ο τύπος αυτός θεµελίωσης συνίσταται στη δηµιουργία ουσιαστικά ενός δεύτερου δαπέδου πάνω από το δάπεδο του υπογείου µε ενδιάµεσο κενό ή τοποθέτηση ειδικών πλαστικών τεµαχίων που βοηθούν στη συγκέντρωση των ρύπων και τα οδηγούν εκτός οικοδοµής (αεριζόµενα δάπεδα) Κώστας & Θέµης Τσίπηρας Οικολογική Αρχιτεκτονική

Φρεάτια αερισµού Οικονοµική λύση είναι η δηµιουργία ενός δικτύου φρεατίων που συνδέονται µεταξύ τους µε πλαστικούς σωλήνες και οδηγούν το ραδόνιο εκτός οικοδοµής Τα φρεάτια αυτά τοποθετούνται µετά το µπάζωµα των πέδιλων και πριν τη σκυροδέτηση του δαπέδου

Κατοικία στο ιόνυσο Αττικής 2008-2009

Κατοικία στο ιόνυσο Αττικής 2008-2009

Κατοικία στο ιόνυσο Αττικής 2008-2009

Κατοικία στο ιόνυσο Αττικής 2008-2009

Κατοικία στο ιόνυσο Αττικής 2008-2009

Κατοικία στο ιόνυσο Αττικής 2008-2009

Κατοικία στο ιόνυσο Αττικής 2008-2009

Η χρήση ειδικών στεγανοποιητικών µεµβρανών Η µεµβράνη αυτή είναι αυτοκόλλητη, κολλά χωρίς φλόγιστρο, δεν χρειάζεται ραφές και κόβεται µε απλό ξυράφι χαρτιού Στην Ελλάδα υπάρχει µόνο η µεµβράνη BT-21 της Ceresit εισάγεται από τη Renovat και δηµιουργεί ένα φράγµα ραδονίου από το υπέδαφος Βγαίνει σε ρολό του 1µ πλάτος επί 15 τρέχοντα µέτρα και το κόστος του είναι 184 +ΦΠΑ

Τούβλα Τα τούβλα που υπάρχουν σήµερα στο εµπόριο έχουν διαστάσεις 6x9x19 6οπα µονά, 612x19 8οπα συρόµενα, 8x11x19 12οπα διπλά, 14x18x32 τουβλίνα ή ογκότουβλο Τα τούβλα χτίζονται σε σειρά (δροµικά) ή µπατικά και συγκρατούνται µε τσιµέντο και το σοβά Το τούβλο είναι οικολογικό υλικό, παρασκευάζεται από πρώτες ύλες που υπάρχουν σε αφθονία στη φύση, ενώ δεν παρουσιάζει καµία αρνητική επίπτωση για την υγεία του χρήστη

Εναλλακτικά κονιάµατα Τα εναλλακτικά κονιάµατα είναι συνδυασµός κονίας και κεραµικών προϊόντων Είναι γνωστά από την Αρχαιότητα, είναι φυσικά προϊόντα, χωρίς χηµικές προσµίξεις, αντέχουν στο χρόνο, έχουν µεγαλύτερη αντοχή από τους συµβατικούς σοβάδες εφόσον γίνει σωστή πρόσµιξη των υλικών, καταργούν το βάψιµο και δίνουν µια φυσική απόχρωση στο κτίριο

Η θηραϊκή γη. Η ενίσχυση που επιτυγχάνεται οφείλεται στο ποζολανικό χαρακτήρα του υλικού, δηλαδή στην ιδιότητα του να ενώνεται µε την άσβεστο και να σχηµατίζει ασβεστοπυριτικές ενώσεις που σκληραίνουν το κονίαµα Αυτό οφείλεται κυρίως στο δραστικό πυρίτιο που περιέχεται στη θηραική γη, σε αντίθεση µε άλλα υλικά όπως η µαρµαρόσκονη, ο πηλός κ.α.

Η Ποζολάνη Μήλου Η φυσική ποζολάνη είναι ένα από τα βασικά συστατικά των ιστορικών κονιαµάτων µαζί µε την άσβεστο, το κεροµάλευρο και διάφορα αδρανή υλικά

Το Κεραµάλευρο Τα πλεονεκτήµατα που προσδίδει το κεραµάλευρο στα κονιάµατα είναι αφενός η αύξηση της αντοχής τους και η ανθεκτικότητά τους στο χρόνο, αλλά και η αισθητική τους, που οφείλεται τόσο στην κοκκώδη υφή τους, όσο και στις φυσικές χρωµατικές τους αποχρώσεις.

Εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα Τηλέφωνο Επικοινωνίας 210-2317877 Fax:210-2317877 Ταχ. ιεύθυνση: Τ.Θ.54017, ΤΚ 14310

Τεχνική σοβατίσµατος Η πρόσµιξη µε σωστές αναλογίες των υλικών Η σωστή ποσότητα των υλικών είναι 2 ή 2,5 µέρη (σε σακιά) θηραϊκή γη προς 1 µέρος κεραµιδάλευρο Στο µείγµα προσθέτεται µια µικρή ποσότητα φυσικών ρητινών για αύξηση της αντοχής του (1 ποτήρι ρητίνη ανά 2 σακιά κονιάµατος) Οικολογική αρχιτεκτονική Κώστας και Θέµης Τσίπηρας

Πέτρα Η πέτρα είναι ένα φυσικό υλικό που δηµιουργεί εξαιρετικά αισθητικά αποτελέσµατα και έχει πολλά πρακτικά προτερήµατα Mπορεί να χρησιµοποιηθεί και για φέρουσα τοιχοποιία, µε ακόµα καλύτερα θερµοµονωτικά αποτελέσµατα Η χρήση της πέτρας για να θεωρηθεί οικολογική πρέπει να προέρχεται από την εγγύς περιοχή ή ιδανικά από την ίδια την εκσκαφή και να µην έχει περαστεί µε τοξικά βερνίκια Είναι υλικό που χρησιµοποιείται συχνά σε κτίρια που στοχεύουν στον παθητικό σχεδιασµό

Πέτρα

Πέτρα

Χώµα - Πηλός Το ένα τρίτο του πληθυσµού της γης ζει σε σπίτια κατασκευασµένα από χώµα Σήµερα, κατασκευάζονται υλικά απολύτως οικολογικά, µε βάση το άψητο χώµα, που µπορούν αν χρησιµοποιηθούν ως υλικό για τοίχους πληρώσεως

Χώµα - Πηλός

Χώµα - Πηλός Τέτοιο υλικό είναι το claytec, ένα µείγµα από άψητο χώµα, νήµα από γιούτα και µπαµπού. Το υλικό αυτό έχει καλές θερµοµονωτικές και ηχοµονωτικές ιδιότητες Παρ όλα αυτά, δεν µπορεί να χρησιµοποιηθεί σε µεγάλες κατασκευές και, προς το παρόν, απευθύνεται σε οικολογικές κατασκευές µικρής κλίµακας Claytec clay bricks are unfired hand pressed earth bricks, made from a mixture of clay, sand and straw, that can be used for non-loadbearing walls. They have good acoustic properties and can help regulate temperature and humidity, making them ideal for 'breathing' constructions. Typically a clay brick wall is used as a partition wall and is built using clay mortar before being covered with a clay or lime plaster.

Φυτεµένα δώµατα

Φυτεµένα δώµατα

Φυτεµένα δώµατα

Φυτεµένα δώµατα ιαχωρίζονται σε δύο βασικούς τύπους: Εντατικού τύπου, αυτού που ενσωµατώνει φυτά ύψους από µισό ως 5 µέτρα, και περιλαµβάνει θάµνους και δέντρα Eκτατικού τύπου, ενσωµατώνουν φυτά έως µισό µέτρο ύψος, κυρίως χορτάρια, και χαµηλούς θάµνους. Απαιτούν µόνο µερικά εκατοστά χώµα, ενώ δεν χρειάζεται ειδική µελέτη στήριξης

Φυτεµένα δώµατα Ένα φυτεµένο δώµα αποτελείται από 3 επιµέρους τµήµατα: Το δοµικό τµήµα, δηλαδή το υπόβαθρο της κατασκευής Το κηπευτικό τµήµα, το οποίο είναι ουσιαστικά ο κήπος της στέγης Φυτικό τµήµα

Φυτεµένα δώµατα Πλεονεκτήµατα που αφορούν την εξοικονόµηση ενέργειας: Μείωση κατανάλωσης για θέρµανση και ψύξη Εξατµισοδιαπνοή Αύξηση θερµικής προστασίας Αύξηση θερµοχωρητικότητας

Φυτεµένα δώµατα Πλεονεκτήµατα που αφορούν το περιβάλλον: Μείωση ηχορύπανσης έσµευση σκόνης και ρύπων Βελτίωση µικροκλίµατος περιοχής Μείωση του φαινοµένου αστικής νησίδας Μείωση φόρτισης αστικού δικτύου απορροής υδάτων µε την κατακράτηση νερού από τα φυτά

Φυτεµένα δώµατα

Φυτεµένα δώµατα Μειονεκτήµατα : Η οικονοµική επιβάρυνση Η στατική επιβάρυνση φυτεµένων δωµάτων Ο κίνδυνος υγρασίας Η δυσκολία επισκευής σε περίπτωση βλάβης των στεγανωτικών στρώσεων

Φυτεµένα δώµατα Εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα

Φυτεµένα δώµατα Εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα

Υλικά οικολογικής δόµησης Ο φελλός : Ο φελλός είναι ένα απόλυτα φιλικό και υγιεινό θερµοµονωτικό και ήχο απορροφητικό υλικό Είναι ανακυκλώσιµο 100% και απαιτεί χαµηλή κατανάλωση ενέργειας για την παραγωγή του Ο φελλός µπορεί να χρησιµοποιηθεί επίσης και για την κατασκευή δαπέδων Το κόστος ξεκινάει από 35 Ε /µ2

Υλικά οικολογικής δόµησης Οικολογικά δάπεδα : Τα ξύλινα δάπεδα

Υλικά οικολογικής δόµησης Οικολογικά δάπεδα : Τα κεραµικά δάπεδα τύπου cotto

Υλικά οικολογικής δόµησης Οικολογικά δάπεδα : Τα δάπεδα linoleum

Οικολογικά χρώµατα Μικρή κατανάλωση ενέργειας κατά την παραγωγή τους Περιορισµένη εκποµπή ρύπων κατά την παραγωγή τους, αλλά και κατά την εφαρµογή τους και µάλιστα για χρόνια µετά Ανακύκλωση και διάθεση των αποβλήτων κατά την παραγωγή τους Πιστοποιήσεις ποιότητας

Κερί µελισσών Το κερί από τις κερήθρες των µελισσών αποτελεί ένα ιδανικό µέσο γιο το τελείωµα και την προστασία δαπέδων και λοιπών κατασκευών από ξύλο.

Το καουτσούκ Οι κόλλες από συνθετικές ρητίνες, δυνητικά αποτελούν πηγές έκλυσης επιβλαβών αερίων ρύπων. Η κόλλα από καουτσούκ µπορεί να υποκαταστήσει τις συνθετικές κόλλες ως προς τις συγκολλητικές ιδιότητες τους, ενώ παράλληλα δεν είναι τοξική για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Το µπαµπού Το µπαµπού είναι ένα φυτό που αναπτύσσεται πολύ ταχύτερα οπό άλλα δένδρα Μπορεί να φτάσει σε ύψος 20-50 µέτρων µέσο σε χρονικό διάστηµα λίγων µηνών και σε πλήρη ωρίµανση σε 3 έως 6 χρόνια. Εξαιτίας του υψηλού λόγου αντοχής - βάρους και της ελαστικότητάς του χρησιµοποιείται σε εφαρµογές στέγασης ηµιυπαίθριων χώρων

Το µπαµπού

Πλέγµα γιούτας Η γιούτα είναι ένα φυσικό ανανεώσιµο υλικό. Το πλέγµα γιούτας µπορεί να χρησιµοποιηθεί για την κατασκευή µονωτικών επιχρισµάτων µε βάση κόκκους από φελλό. Ως υπόστρωµα απορροφά τις τάσεις που προκαλούνται από τη συστολή κατά την εξάτµιση του νερού του κονιάµατος, ώστε να αποτρέπονται οι ρηγµατώσεις.

Πλέγµα γιούτας Μονωτικό υλικό από φυτική γιούτα, για την καλύτερη µόνωση των ελατηρίων.

ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΞΥΛΕΙΑΣ (ΠΟΡΤΕΣ - ΝΤΟΥΛΑΠΙΑ) Στα προϊόντα αυτά συχνά χρησιµοποιούνται ρητίνες ουρίαςφορµαλδεΰδης, οι οποίες ενοχοποιούνται για αναπνευστικά προβλήµατα και αλλεργίες. Γι' αυτό θα ήταν καλύτερο να επιλέγει κανείς νοβοπάν και MDF κλάσης Ε1, δηλαδή χαµηλής εκποµπής σε φορµαλδεΰδη. Μια καλή λύση είναι επίσης το OSB, δηλαδή ξυλόπλακες που κατεργάζονται χωρίς παράγωγα φορµαλδεΰδης. Η τιµή του ξεκινά από 5 ευρώ ανά τετρ. µέτρο.

OSB Το OSB είναι ένα δοµικό πάνελ από βιοµηχανοποιηµένο ξύλο, που γίνεται ολοένα και πιο δηµοφιλές σε διάφορες εφαρµογές. Είναι ένα υλικό που παράγεται σε πάνελ, στα οποία µακριά σκέλη ξύλου συνδέονται µεταξύ τους µε µια συνθετική κόλλα ρητίνης και κάποια ποσότητα ειδικών κεριών. Κάθε φύλλο αποτελείται από τρία στρώµατα. Τα τρία αυτά στρώµατα συγκολλούνται µεταξύ τους µε ειδικές αδιάβροχες κόλλες υπό συνθήκες υψηλής θερµοκρασίας και πίεσης.το τελικό του πάχος κυµαίνεται από 12-22mm. Το OSB τοποθετείται για την επικάλυψη του µεταλλικού σκελετού στις εξωτερικές επιφάνειες, στα πατώµατα και σε στέγες, ντύνοντας ουσιαστικά ολόκληρη την κατασκευή.

Βερνίκια Στην ελληνική αγορά διατίθενται φυσικά βερνίκια συντήρησης ξύλου, µε τιµή που κυµαίνεται γύρω στα 20 ευρώ το κιλό. Επίσης, κυκλοφορεί εµποτισµένη ξυλεία που έχει υποστεί κατεργασία µε οικολογικά υλικά. Υπάρχουν όµως και βερνίκια όχι απολύτως φυσικά, αλλά απαλλαγµένα από πολλά τοξικά, που είναι πολύ φθηνότερα

Οικολογικά υλικά στο εξωτερικό Τσιµέντο Novacem Το συµβατικό τσιµέντο, παράγεται από την καύση ασβεστόλιθων σε θερµοκρασίες έως 1500ο C Η µεταβολή των συστατικών απελευθερώνει 0,8τόνους CO2 για κάθε τόνο τσιµέντου Όταν αναµιγνύεται µε νερό για χρήση στις κατασκευές κτιρίων, το ανθρακικό του αποτύπωµα είναι 0,4τόνοι CO2 ανά τόνο τσιµέντου

Οικολογικά υλικά στο εξωτερικό Το τσιµέντο της Novacem,, χρησιµοποιεί πυριτικά µαγνήσια τα οποία δεν εκπέµπουν καθόλου CO2 κατά την καύση. Επιπλέον, η διαδικασία παραγωγής του γίνεται σε πολύ χαµηλότερες θερµοκρασίες- γύρω στους 650ο C. Το αποτέλεσµα είναι 0,5τόνοι CO2 για κάθε τόνο τσιµέντου που παράγεται. Ωστόσο, η φόρµουλα της Novacem έχει την ιδιότητα να απορροφά πολύ περισσότερο CO2 όταν σκληραίνει- περίπου 1,1τόνο. Εποµένως, το συνολικό ανθρακικό αποτύπωµα είναι αρνητικό το τσιµέντο της αποµακρύνει 0,6τόνους CO2 για κάθε τόνο που χρησιµοποιείται.

Extreme Concrete Αυτό το υλικό είναι µία µοντέρνα ενισχυµένη µορφή τσιµέντου, η οποία είναι χρωµατισµένη σε όλο του τον όγκο Αποτελείται από 70 % ανακυκλώσιµα υλικά και ειδικά µείγµατα µε φυσικό χρώµα που δίνουν αυτό το χρωµατιστό αποτέλεσµα Το υλικό αυτό χρησιµοποιείται για πάγκους, τραπέζια, τζάκια και πλακάκια

eco-x Το eco X είναι µια µορφή τσιµέντου αποτελούµενη από 70% υλικά ανακύκλωσης. Η διαφορά από το extreme concrete είναι το χαρακτηριστικό του αισθητικό αποτέλεσµα µε εµφανή κοµµάτια γυαλιού και άλλα θραύσµατα. Χρησιµοποιείται για πάγκους, τζάκια, τραπέζια, πλακάκια κ.α. ενώ παράγεται σε ποικιλία χρωµάτων.

IceStone Το icestone είναι υλικό επίστρωσης δαπέδων και πάγκων και αποτελείται από γυαλί ανακύκλωσης και τσιµέντο. Είναι υλικό ιδιαίτερα ανθεκτικό, (πιο ανθεκτικό από το µάρµαρο). εν χαράζεται, είναι ανθεκτικό στη θερµότητα και τέλος δεν θαµπώνει από την ηλιακή ακτινοβολία.

Onistone Το Onistone είναι χρωµατιστές τσιµεντόπλακες από 20% ανακυκλώσιµο υλικό και φυσικά µη τοξικά χρώµατα Οι πλάκες αυτές παράγονται σε διάφορα µεγέθη και είναι κατάλληλα για εξωτερική και εσωτερική χρήση

Syndecrete Το Syndecrete είναι ένα υλικό από τσιµέντο και αποτελείται από φυσικά ορυκτά και ανακυκλώσιµα υλικά. Χρησιµοποιείται ένα µείγµα από στάχτη από κάρβουνο και ασβέστη ενώ απαιτεί πολύ λιγότερο νερό για να έρθει στη τελική του µορφή. Χρησιµοποιείται για πάγκους, πλακάκια, πλάκες και επιστρώσεις δαπέδων.

SoyCrete Architectural Concrete Stain Το SoyCrete είναι µία ηµιδιαφανής µη τοξική βαφή για πορώδεις επιφάνειες µε κύριο συστατικό τη σόγια. Χρησιµοποιείται σε όλες τις πορώδεις επιφάνειες όπως τσιµέντο, τούβλα, στόκο και φυσική πέτρα. Επίσης λόγω της τεχνολογίας του υλικού επικαλύπτει τη διπλή επιφάνεια από ότι τα συµβατικά χρώµατα.

Icynene Το Icynene είναι ένα θερµοµονωτικό υλικό ψεκασµού µε βάση το νερό. εν περιέχει χηµικά πρόσµικτα όπως ΗFC (υδροχλωροφλωροάνθρακα). Όταν τοποθετηθεί σε υγρή µορφή διαστέλλεται 100 φορές τον όγκο του

"M-Wood2" Το οικολογικό υλικό "M-Wood2" είναι ένα απολύτως ανακυκλώσιµο υλικό που χρησιµοποιείται για την επίστρωση δαπέδων. Επειδή αποτελείται από ξύλο ανακύκλωσης (55%) υπάρχουν κάποιες διαφορές στο χρώµα του, αλλά δεν χρειάζεται επιπλέον βάψιµο. εν πιάνει σκουριά και δεν απαιτεί καµία επιπλέον προστασία. Είναι κατάλληλο για µέρη µε υψηλά επίπεδα υγρασίας και κάνει και για εξωτερικούς χώρους. Αντιστέκεται στους τερµίτες, επειδή το ξύλο έχει περαστεί από πριν µε αδιαπέραστη από τους τερµίτες ρετσίνα. Σε σχέση µε το απλό ξύλο παρουσιάζεται πιο σταθερό στη πάροδο του χρόνου. Εισάγεται στην Ελλάδα από την εταιρία Hercules

Sealtech Block Είναι χρωµατιστοί τσιµεντόλιθοι που προέρχονται από 10% υλικά ανακύκλωσης. Αυτό το υλικό, όπως και πολλά από τα προηγούµενα είναι σε αναµονή της ειδικής πατέντας.

Globus Cork Flooring Αυτά τα πλακάκια φελλού παράγονται από φλοίδες φελλού (από το δέντρο) και φελλούς από µπουκάλια κρασί. Είναι αντιαλλεργικά, αντιβακτηριδιακά, αντιστέκονται στη φωτιά, τοποθέτητούνται ακόµα και πάνω σε υπάρχων δάπεδο, ενώ κόβονται κατά τη τοποθέτηση τους µε απλό µαχαίρι.

Vitrohue Είναι υλικό το οποίο προέρχεται από 100% ανακυκλώσιµο γυαλί. Είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό δεν χαράζεται ενώ µπορεί να χρησιµοποιηθεί για πάγκους, δάπεδα πλακάκια. Το προτιµούν αρχιτέκτονες, καλλιτέχνες και ιδιοκτήτες µε ιδιαίτερη αισθητική, λόγω του µοναδικού αισθητικού αποτελέσµατος

Τα υλικά που χρησιµοποιούνται στο δοµηµένο περιβάλλον επηρεάζουν σε µεγάλο βαθµό τη διαµόρφωση της θερµικής άνεσης

Η θερµοκρασία των υλικών που χρησιµοποιούνται στον Ελληνικό αστικό χώρο µετρήθηκε και καταγράφτηκε στα πλαίσια διδακτορικής διατριβής και παρουσιάζονται στον επόµενο πίνακα

Ξύλο H θερµική συµπεριφορά του ξύλου είναι άµεση απόρροια των θερµοφυσικών ιδιοτήτων του. Οι τιµές της θερµοχωρητικότητας και της θερµικής διάχυσης του ξύλου είναι σχετικά χαµηλές Κατά συνέπεια το ξύλο παρουσιάζει µια αντιφατική θερµική συµπεριφορά

Υπερθερµαίνεται σηµαντικά κατά τις µεσηµεριανές ώρες, αλλά αποβάλλει θερµότητα µε πολύ γρήγορο βαθµό, (3 έως 4 βαθµούς κάθε µισή ώρα µετά τις 14.00) µε αποτέλεσµα το απόγευµα η επιφανειακή του θερµοκρασία να είναι ίση ή χαµηλότερη από τη θερµοκρασία του αέρα.

Γαιώδη υλικά Τα γαιώδη υλικά παρόλο που παρουσίασαν ιδιαίτερα υψηλές θερµοκρασίες κατά τις µεσηµεριανές ώρες χαρακτηρίζονται από πολύ γρήγορη θερµική αποφόρτιση, αντίστοιχη µε αυτή του ξύλου.

Γαιώδη υλικά Έτσι µετά τις 15.00 οι επιφανειακές θερµοκρασίες σηµείωσαν ραγδαία πτώση (µείωση κατά 4 µε 6 oc κάθε ώρα) µε αποτέλεσµα µετά τη δύση του ηλίου να είναι ψυχρότερες 2 µε 3 oc από τη θερµοκρασία του αέρα

Σκυρόδεµα Τα δείγµατα σκυροδέµατος που µετρήθηκαν ήταν µια πλάκα γκρίζου πυκνού σκυροδέµατος (πυκνότητα 1850 kg/m3) και ένα προκατασκευασµένο στοιχείο ελαφροµπετού (πυκνότητας 540 kg/m3)

Σκυρόδεµα Το δείγµα ελαφροµπετού παρουσίασε υψηλότερη µέση µέγιστη θερµοκρασία κατά 2,7 oc, ενώ ακόµα και η µέση θερµοκρασία του ήταν κατά ελάχιστο υψηλότερη από το γκρί πυκνό σκυρόδεµα. Παρόλο λοιπόν που το δείγµα ελαφροµπετού ήταν πολύ πιο ανοιχτόχρωµο από το δείγµα σκυροδέµατος, παρουσίασε υψηλότερες θερµοκρασίες εξαιτίας των θερµοφυσικών ιδιοτήτων του (χαµηλή πυκνότητα).

Σκιασµός Ο σκιασµός αποτρέπει την ηλιακή ακτινοβολία από το να φτάσει τα υλικά και να τα θερµάνει. Οι διαφορές στις µέγιστες θερµοκρασίες των υλικών που µετρήθηκαν κυµαίνονταν ανάµεσα στους 8 και 29 o C Σε σχέση µε τον αέρα, οι σκιασµένες επιφάνειες είναι ψυχρότερες κατά 2,4 έως 8,4 o C, ενώ τα εκτεθειµένα στον ήλιο υλικά θερµότερα κατά 3,3 έως 15,2 o C.

Σκιασµός Για την κατανόηση της επίδρασης του σκιασµού, διαχωρίστηκαν τα υλικά σε σκουρόχρωµα και ανοιχτόχρωµα Έτσι λοιπόν, οι διαφορές στις µέγιστες επιφανειακές θερµοκρασίες ηλιαζόµενων και σκουρόχρωµων υλικών ξεπερνούν τους 20 oc φτάνοντας τους 27,2 oc (στην περίπτωση της ασφάλτου) ή τους 29 oc στην περίπτωση του σκουρόχρωµου λιθόστρωτου. Ο σκιασµός δεν συνεισφέρει µόνο στη µείωση των επιφανειακών θερµοκρασιών των υλικών αλλά και στη βελτίωση των συνθηκών θερµικής άνεσης µέσω της προστασίας από τη προσπίπτουσα ηλιακή ακτινοβολία που αποτελεί τον κύριο παράγοντα θερµικής δυσφορίας στους υπαίθριους χώρους κατά τη θερινή περίοδο.

Όταν ο σκιασµός επιτυγχάνεται µε τη χρήση φυτεύσεων τα αποτελέσµατα του συνδυάζονται µε τα σηµαντικά πλεονεκτήµατα της βλάστησης.

Βλάστηση Αναλυτικότερα, τα διάφορα στοιχεία της βλάστησης και ιδιαίτερα τα δέντρα: Ρυθµίζουν τη θερµοκρασία και τη σχετική υγρασία του αέρα Αφαίρεση του διοξειδίου του άνθρακα από τον αέρα. Αφαιρούν τη σκόνη (αιωρούµενα σωµατίδια) από τον αέρα. Επηρεάζουν τη κίνηση του αέρα. Μειώνουν την ηχορύπανση. Συµβάλλουν στο κύκλο του νερού. Σηµαντικά ψυχολογικά οφέλη.

Θερµοκρασία επιφανειών φυτικών καλύψεων

Ευχαριστώ για την προσοχή σας Αρχιτέκτων Πανεπιστηµίου Φλωρεντίας Msc University College of London Υπ. ιδάκτωρ και συνεργάτης του Ε.Μ.Π. Web page www.ecoarchitects.gr e-mail: menelaos@ecoarchitects.gr