ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ ΘΕΣΗ Σε οικόπεδο που βρίσκεται στην οδό Νικόµαχου 12 (Ο.Τ. 69) στην Άνω Πόλη της Θεσσαλονίκης πρόκειται να ανεγερθεί διώροφη οικοδοµή µε ισόγειο λόγω κλίσης, υπόγειο χώρο στάθµευσης, στέγη και περίφραξη. Το οικόπεδο έχει εµβαδόν 131.64 τ.µ. και είναι διαµπερές. Φέρει πρόσωπο στην οδό Νικόµαχου και στην οδό Άνω Νικοµάχου που είναι χαρακτηρισµένες ως πεζόδροµοι. Η ιδιαιτερότητα του διαµπερούς αυτού οικοπέδου έγκειται στο γεγονός ότι η υψοµετρική διαφορά µεταξύ των δυο προσώπων του οικοπέδου αγγίζει τα 9.80 µ. σύµφωνα µε το υψοµετρικό σηµείωµα του ήµου Θεσσαλονίκης. Το παρόν οικόπεδο βρίσκεται στον τοµέα Ι της Άνω Πόλης στον οποίο έχει ορισθεί συντελεστής δόµησης 1.2 δυνάµενος να αυξηθεί σε 1.5 λόγω κλίσης. Το επιτρεπόµενο µέγιστο ύψος των κτιρίων στον τοµέα αυτό είναι 6 µ. έως 8.5 µ. λόγω κλίσης. Τα 8.5 µ. δίδονται στην περίπτωση που η υψοµετρική διαφορά µεταξύ χαµηλότερου και ψηλότερου σηµείου του κτιρίου υπερβαίνει τα 2 µ. συνθήκη η οποία εκ των πραγµάτων είναι δεδοµένη για το παρόν οικόπεδο. Όσον αφορά την υπάρχουσα κατάσταση, στο οικόπεδο υπάρχει οικοδοµή δυο επιπέδων κατασκευασµένη το 1959 (αρ. αδείας: 227/59). Είναι τοποθετηµένη επί της οικοδοµικής γραµµής της οδού Νικόµαχου. Το πρώτο επίπεδο βρίσκεται ελαφρώς υπερυψωµένο από τη στάθµη του δρόµου και είναι χαρακτηρισµένο ως ηµιυπόγειο λόγω της έντονης κλίσης του εδάφους και επειδή η πίσω του πλευρά είναι εξ ολοκλήρου βυθισµένη στο έδαφος. Μορφολογικά το υπάρχον κέλυφος δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Πρόκειται για µια τυπική µεταπολεµική λαϊκή κατοικία χαµηλού κόστους χαρακτηριστική του κοινωνικού προφίλ των κατοίκων της περιοχής την περίοδο εκείνη. 1

Το υφιστάµενο κτίριο επι του οικοπέδου στην οδό Νικοµάχου 12 ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ - ΚΤΙΡΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ - ΤΕΧΝΙΚΑ & ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Επελέγη η λύση ενός ενιαίου οικοδοµικού όγκου σε υποχώρηση από τα µέτωπα των δρόµων ώστε να µπορούν να αναπτυχθούν κατοικίες µε τη µεγαλύτερη δυνατή επιφάνεια ανά επίπεδο, κατάλληλες για οικογένειες. Η λύση του ενιαίου κτιριακού όγκου την οποία προτείνουµε κατ αρχήν καλύπτει λειτουργικά τις απαιτήσεις των ιδιοκτητών. ιαµορφώνεται µια προνοµιούχα κατοικία ενός επιπέδου µε πρόσβαση από την οδό Άνω Νικοµάχου και µια διώροφη κατοικία (λόγω κλίσης) µε πρόσβαση από την οδό Νικοµάχου οι οποίες πληρούν και τα κριτήρια της ιδιωτικότητας και ανεξαρτησίας. Η πρόσβαση στην διώροφη κατοικία µε πρόσωπο στην οδό Νικόµαχου γίνεται µέσω υπερυψωµένης αυλής η οποία προσεγγίζεται από υπαίθρια κλίµακα. Ο αναληµατικός τοίχος που ορίζει το επίπεδο του διαµορφωµένου εδάφους από την πλευρά της οδού Νικοµάχου υπερβαίνει το 1.5 µ. σύµφωνα µε την υπόδειξη και την έγκριση της δευτεροβάθµιας Επιτροπής Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (συνεδρίαση 8 η / 10-4-08), αρµοδιότητα την οποία 2

ορίζει ο ειδικός κανονισµός της Άνω Πόλης (ΦΕΚ904 /99, Άρθρο 3, παρ.9, εδαφ.γ) Τα τελευταία χρόνια η Άνω Πόλη θεωρείται µια προνοµιούχα περιοχή κατοικίας λόγω της εγγύτητάς της µε το κέντρο της πόλης. Παρουσιάζει έντονη οικοδοµική ανάπτυξη και µεγάλη συγκέντρωση πληθυσµού µε αποτέλεσµα να δηµιουργείται κυκλοφοριακό πρόβληµα και πρόβληµα στάθµευσης αυτοκινήτων. Η παρούσα µελέτη προβλέπει δηµιουργία υπογείου χώρου στάθµευσης σύµφωνα µε τις διατάξεις του Γ.Ο.Κ. (άρθρο 7, παρ.1 & ΦΕΚ 749 / 1987, άρθρο 1). Η επιφάνεια του υπογείου χώρου στάθµευσης υπερβαίνει την κάλυψη του υπερκειµένου κτιριακού όγκου όπως επίσης προβλέπεται από την κείµενη νοµοθεσία (ΦΕΚ 749 / 1987, άρθρο 3, παρ. 2). Έχουµε επέκταση του υπόγειου χώρου στάθµευσης προς την πλευρά της οδού Άνω Νικοµάχου κατά 15.77 τ.µ. και πληρείται η προϋπόθεση της επικάλυψης της πλακάς της οροφής του κατα 1µ. κάτω από το διαµορφωµένο έδαφος. Η πρόσβαση στο υπόγειο γκαραζ εξυπηρετείται από την οδό Νικοµάχου. ηµιουργείται χώρος εισόδου προς υπόγειο χώρο στάθµευσης εµβαδού 23.04 τ.µ. < 30 τ.µ. όπως προβλέπεται από το διάταγµα «περί σταθµών αυτοκινήτων σε κτίρια» (ΦΕΚ 749 / 1987, άρθρο 3, παρ. 2). Το ύψος του µεταβατικού αυτού χώρου είναι 2.30> 2.20 µ. όπως ορίζεται το επιτρεπόµενο ύψος για χώρους στάθµευσης (ΦΕΚ 749 / 1987, άρθρο 2, παρ. 1).. Επειδή ο ειδικός κανονισµός των όρων δόµησης στην Άνω Πόλη 3

δεν προβλέπει και δεν αναφέρει κάτι σχετικά µε «χώρο εισόδου προς υπόγειο χώρο στάθµευσης», ο οποίος σε καµιά των περιπτώσεων δεν θεωρείται χώρος κυρίας χρήσης αφού δεν υπολογίζεται στο συντελεστή δόµησης, ισχύουν τα περί σταθµών αυτοκινήτων σε κτίρια, πάντα µε τη σύµφωνη γνώµη της αρµόδιας Επιτροπής Αρχιτεκτονικού Ελέγχου (ΦΕΚ 749 / 1987, άρθρο 5). Η απόληξη του κτιρίου καλύπτεται µε επικλινή στέγη µε στοιχειά επικάλυψης βυζαντινά κεραµίδια. Τα κεκλιµένα επίπεδα της στέγης διαµορφώνονται µε 30% κλίση. Το µέγιστο πραγµατοποιούµενο ύψος του κτιρίου φτάνει τα 8.50 µ από το διαµορφωµένο έδαφος στη νότια πλευρά του, όπως προβλέπεται για οικόπεδα του τοµέα Ι της Άνω πόλης µε υψοµετρική διαφορά άνω των 2 µ. Το κτίριο είναι κατασκευασµένο από οπλισµένο σκυρόδεµα. Όσον αφορά τα πραγµατοποιούµενα στοιχεία δόµησης το νέο κτίριο καλύπτει επιφάνεια 85.83 τ.µ.. Η δόµηση κατανέµεται σε 3 επίπεδα (ισόγειο λόγω κλίσης + 2 όροφοι: Α επ. = 46.01, Β επ. = 71.22, Γ επ. = 80.21 ). Στο Α επίπεδο τµήµα της επιφάνειας του είναι υπόγειος βοηθητικός χώρος µε Ε= 25.13 τ. µ. και αντίστοιχα στο Β επ. ο υπόγειος βοηθητικός χώρος καταλαµβάνει επιφάνεια Ε= 14.59 τ.µ. χωρίς να αλληλοκαλύπτονται τα περιγράµµατά τους. Το σύνολο της επιφάνειας των υπογείων βοηθητικών χώρων ανέρχεται στα 39.72 τ.µ. Πέραν τούτων κατασκευάζεται επίπεδο υπόγειου κλειστού χώρου στάθµευσης χωρητικότητας 3 αυτοκινήτων συνολικής επιφάνειας 101.6 τ.µ. προσαυξανόµενο κατά 23.04 τ.µ. που είναι το εµβαδόν του εισόδιου χώρου προς αυτό. Στα δυο τελευταία επίπεδα του κτιρίου (Β & Γ ) στην όψη προς την οδό Νικοµάχου διαµορφώνεται κλειστή αρχιτεκτονική προεξοχή πλάτους 1.00 µ. (Ε=3.60 τ.µ.) καθώς και εξώστης του ιδίου πλάτους. 4

ΟΓΚΟΠΛΑΣΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η επιλογή του ενιαίου κτιριακού όγκου σε υποχώρηση από τα µέτωπα του διαµπερούς οικοπέδου τεκµηριώθηκε παραπάνω όσον αφορά τη χρήση του κτιρίου και το προτεινόµενο κτιριολογικό πρόγραµµα. Από πλευράς ένταξης στο περιβάλλον της Άνω πόλης οι υποχωρήσεις του ενιαίου οικοδοµικού όγκου από τα µέτωπα των δρόµων λειτουργούν ευεργετικά. Στην οδό Άνω Νικοµάχου η υποχώρηση του κτιρίου από το µέτωπο του δρόµου έχει ως αποτέλεσµα να διατηρείται έως ένα βαθµό η αίσθηση του ανοίγµατος που ήδη υπάρχει στο ακανόνιστης γεωµετρίας στενό πέρασµα. Επίσης ο κτιριακός όγκος από αυτή την πλευρά του δρόµου προβάλει κατά 3 µόνο µέτρα µε αποτέλεσµα να διατηρείται η αµφιθεατρική κλιµακωτή διάταξη που είναι χαρακτηριστικό στοιχείο της Άνω Πόλης και να µην αποκόπτεται η θέα του απέναντι λαϊκότροπου παραδοσιακού κτιρίου προς τη θάλασσα. Το λαϊκότροπο παραδοσιακό κτίριο απέναντι από το παρόν οικόπεδο επι της οδού Άνω Νικοµάχου Από την πλευρά της οδού Νικοµάχου η υποχώρηση του οικοδοµικού όγκου σε συνδυασµό µε την παρουσία της υπερψωµένης αυλής δηµιουργεί µια βαθµιδωτή ανάπτυξη κατά τρόπο που να µην διασπάται βίαια το οικοδοµικό µέτωπο του δρόµου. Το skyline των κτιρίων δεν δηµιουργεί έντονες ασυνέχειες. Λόγω της προοπτικής, τα σόκκορα των κτιρίων από το επίπεδο του παρατηρητή δεν έχουν έντονη παρουσία στο χώρο. Συν τοις άλλοις η δηµιουργία πέργκολας πάνω από την υπερυψωµένη αυλή αµβλύνει 5

ακόµη περισσότερο την παρουσία τους. Η υποχώρηση του κτιρίου από αυτή την πλευρά του δρόµου υποδεικνύεται και από λόγους λειτουργικότητας. Το µέτωπο του οικοπέδου προς το δρόµο είναι µόλις 6.24 µ.. Λόγω του ακανόνιστου σχήµατος του οικοπέδου η υποχώρηση του κτιρίου διευρύνει το µέτωπο του κτιρίου προς την πλευρά της θέας. Συγκεκριµένα στη παρούσα µελέτη το κτίριο υποχωρεί κατά 4.25 µ. και επιτυγχάνεται οικοδοµικό µέτωπο 7.30 µ. ώστε λειτουργικά να µπορούν να διαταχθούν δυο ευρύχωρα δωµάτια προς την πλευρά της πόλης. ΑΡΧ/ΚΑ & ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ, ΥΛΙΚΑ - ΧΡΩΜΑΤΑ Όσον αφορά την µορφολόγηση του κτιρίου στόχος των µελετητών είναι το κτίριο να αντιπροσωπεύει την σύγχρονη αρχιτεκτονική προσαρµοσµένο στις µορφές, τις αναλογίες, την κλίµακα και τα υλικά που απορρέουν από τον παραδοσιακό οικισµό και το κτιριακό του απόθεµα. ηλαδή προσπαθεί να αφοµοιώσει δηµιουργικά τις µορφές την παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της Άνω Πόλης µεταγραφοντάς τες σε µια σύγχρονη εκδοχή. Όσον αφορά τα αρχιτεκτονικά στοιχεία που µορφοποιούν το κτίριο, κατ αρχήν δηµιουργείται µια κλειστή αρχιτεκτονική προεξοχή στην όψη της οδού Νικοµάχου. Στη διαµόρφωσή της χρησιµοποιείται ξύλο και µέταλλο ώστε να 6

αποδοθεί η αίσθηση της ελαφριάς κατασκευής σε αντίθεση µε τον συµπαγή όγκο από τον οποίο προβάλλει. Αναπτύσσεται σε δυο ορόφους, προβάλλει του κτιρίου κατά 1 µ. και δηµιουργεί σύµπλεγµα µε µικρό εξώστη. Το στοιχείο αυτό έχει ενιαία στέγαση µε προεξέχον γείσο, στην απόληξη του οποίου τοποθετείται µεταλλικό λούκι για την απαγωγή των οµβρίων της στέγης (45 εκ.). Κατακόρυφες µεταλλικές δοκοί 15χ15 εκ., τοποθετηµένες ανά ίσες αποστάσεις, παραπέµπουν σε ελαφριά ξυλόπηκτη κατασκευή που προβάλει του συµπαγούς όγκου. Η πλήρωση του φορέα γίνεται µε επάλληλα υψίκορµα ξύλινα µονόφυλλα παράθυρα ενώ οι ποδιές τους διαµορφώνονται µε σταθερά τζαµιλίκια οι οποίες φέρουν εξωτερικά ξύλινες οριζόντιες περσίδες. Αυτές συνεχίζουν και στη διαµόρφωση του κιγκλιδώµατος για την ενιαία µορφολόγηση του συµπλέγµατος εξώστη και κλειστής αρχιτεκτονικής προεξοχής. Τα παράθυρα φέρουν κατακορύφως ανοιγώµενα σκούρα µε ξύλινες περσίδες. Τέλος η άνω απόληξη των ανοιγµάτων του σαχνισιού διαµορφώνεται µε σταθερούς φεγγίτες, στοιχειό συχνά εµφανιζόµενο στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Μακεδονίας. Αυτή η διατύπωση κατά τη γνώµη µας αποτελεί µια σύγχρονη ερµηνεία των δοµο-µορφολογικών στοιχείων που χαρακτηρίζουν την Άνω Πόλη και την παραδοσιακή αρχιτεκτονική γενικότερα. 7

Από κει και πέρα η ξύλινη πέργκολα που προβλέπεται στην υπερυψωµένη αυλή αποτελεί οργανική συνέχεια της αρχιτεκτονικής προεξοχής. Τα φέροντα µεταλλικά στοιχεία της βρίσκονται σε απόλυτη συνέχεια των αντίστοιχων δοκών του σαχνισιού και οι περσίδες της - ως διαστάσεις, υλικό και αποστάσεις - µε αυτές που επενδύουν την αρχιτεκτονική προεξοχή. Το µέτωπο του κτιρίου επι της οικοδοµικής γραµµής στην οδό Νικοµάχου που περιλαµβάνει τις εισόδους πρόσβασης προς την διώροφη κατοικία και τον υπόγειο χώρο στάθµευσης επενδύεται µε πέτρα καθώς οπτικά και λειτουργικά επιτελεί τον ρόλο του αναλλήµατος πάνω στο οποίο στηρίζεται η υπερυψωµένη αυλή. Το στοιχείο αυτό απαντάται συχνά σε παραδοσιακούς οικισµούς που αναπτύσσονται σε επικλινή εδάφη και ασφαλώς το συναντούµε σε αρκετές περιπτώσεις και στην ίδια την Άνω Πόλη. Η όψη επί της οδού Άνω Νικοµάχου έχει ύψος ενός ορόφου και ογκοπλαστικά χαρακτηρίζεται από την υποχώρηση του αριστερού τµήµατός της κατά 80 εκ. Στη θέση που διασπάται η όψη και στο τµήµα της υποχώρησης τοποθετείται η είσοδος της πάνω ανεξάρτητης κατοικίας η οποία φέρει προστέγασµα πλάτους όσο και η υποχώρηση. Ο στεγασµένος χώρος της εισόδου και το προεξέχον τµήµα της όψης φέρουν κοινή τριριχτη επιστέγαση. Κατά τα άλλα το γείσο της στέψης, η διαµόρφωση των ανοιγµάτων και τα υλικά που χρησιµοποιούνται εν γένει είναι αντίστοιχα της όψης επι της οδού Νικοµάχου που αναλύθηκαν παραπάνω. Όσον αφορά τους χρωµατισµούς, ο κορµός του διαµορφώνεται σε χρώµα κεραµµυδί το οποίο είναι χαρακτηριστικό της Άνω Πόλης σύµφωνα µε τις σχετικές µελέτες του καθηγητή κ. Νίκου Μουτσόπουλου. Τα ξύλινα στοιχεία (περσίδες, κουφώµατα, σκούρα) θα έχουν τον τόνο χρωµατισµού της δρυός ενώ τα µεταλλικά στοιχεία χρωµατίζονται µε ένα ήπιο γκρι χρώµα το οποίο συνδυάζεται άψογα µε την γκριζοµπέζ πέτρα Χαλκιδικής που θα χρησιµοποιηθεί για την επένδυση του πρανούς της υπερυψωµένης αυλής αλλά και το µπετονένιο εµφανές τελείωµα αυτού. 8

ΠΡΟΣΒΑΣΗ -ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΧΩΡΟΣ Οι προσβάσεις προς τα δυο διαµορφούµενα διαµερίσµατα είναι ανεξάρτητες. Το διαµέρισµα του 3 ου επιπέδου έχει είσοδο από την οδό Άνω Νικοµάχου ενώ η κατοικία που αναπτύσσεται σε 1 ο και 2 ο επίπεδο έχει πρόσβαση από την υπερυψωµένη αυλή µέσω υπαίθριας σκάλας που εντάσσεται στο πλαίσιο των διαµορφώσεων του εδάφους. Οι ελεύθερες επιφάνειες του οικοπέδου φυτεύονται µε χλοοτάπητα µε εξαίρεση τους διαδρόµους πρόσβασης προς τις εισόδους των διαµερισµάτων. Θεσσαλονίκη, 5 Οκτωβρίου 2008 Οι µηχανικοί 9