ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 14.10.2020 COM(2020) 663 final ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ σχετικά με μια στρατηγική της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου EL EL

I. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το μεθάνιο είναι ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου, δεύτερο μετά το διοξείδιο του άνθρακα ως προς τη συνολική του συμβολή στην κλιματική αλλαγή. Σε μοριακό επίπεδο, το μεθάνιο είναι πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα. Παρά το γεγονός ότι το μεθάνιο παραμένει στην ατμόσφαιρα για μικρότερο χρονικό διάστημα, ασκεί σημαντική επίδραση στο κλίμα 1 και συμβάλλει στον σχηματισμό τροποσφαιρικού όζοντος, ενός ισχυρού τοπικού ατμοσφαιρικού ρύπου που προκαλεί, με τη σειρά του, σοβαρά προβλήματα υγείας 2. Επομένως, η μείωση των εκπομπών μεθανίου συμβάλλει τόσο στην επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής όσο και στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Σημαντικά μέρη αυτών των εκπομπών μεθανίου μπορούν να μετριαστούν με οικονομικά αποδοτικό τρόπο. Με τον κανονισμό για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα 3 η Επιτροπή καλείται να εκπονήσει στρατηγικό σχέδιο για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου. Επιπλέον, στην ανακοίνωση για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 4, η Επιτροπή ανέφερε ότι οι εκπομπές μεθανίου που σχετίζονται με την ενέργεια πρέπει να αντιμετωπιστούν ως μέρος της δέσμευσης για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Κατ αυτόν τον τρόπο, οι δράσεις πολιτικής για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου θα συμβάλουν τόσο στις προσπάθειες της ΕΕ για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές με βάση το σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030 όσο και στον φιλόδοξο στόχο της ΕΕ για μηδενική ρύπανση, με στόχο ένα περιβάλλον χωρίς τοξικά. Οι τρέχουσες πολιτικές για τις εκπομπές άλλων αερίων πλην του CO 2 προβλέπεται να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου στην ΕΕ κατά 29 % έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005 5. Ωστόσο, στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων για το 2030, 6 διαπιστώθηκε ότι το μεθάνιο θα εξακολουθήσει να είναι το κύριο αέριο του θερμοκηπίου εκτός του CO 2 στην ΕΕ 7. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ενίσχυση του επιπέδου φιλοδοξίας για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στο 55 % 1 IPCC AR5, (2014). IPCC, 2013: Climate Change 2013: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (Κλιματική αλλαγή 2013: τα δεδομένα των φυσικών επιστημών. Συμβολή της ομάδας εργασίας Ι στην πέμπτη έκθεση αξιολόγησης της διακυβερνητικής επιτροπής για την κλιματική αλλαγή). 2 Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), (2016). Premature deaths attributable to air pollution (EU 28) [Πρόωροι θάνατοι που οφείλονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση (EE 28)]. https://www.eea.europa.eu/media/newsreleases/many-europeans-still-exposed-to-air-pollution-2015/prematuredeaths-attributable-to-air-pollution. Στην ΕΕ, οι πρόωροι θάνατοι λόγω έκθεσης στο όζον για τα έτη 2015 έως 2017 υπολογίζονται μεταξύ 14 000 και 16 000 ετησίως. Με βάση τα αποτελέσματα μοντελοποίησης του JRC, εκτιμάται ότι έως το 2030, ανάλογα με τα επίπεδα συγκεντρώσεων μεθανίου, η διαφορά στους σχετικούς πρόωρους θανάτους θα κυμαίνεται ετησίως μεταξύ 1 800 και 4 000. Οι εκτιμήσεις αυτές πιθανώς υποεκτιμούν την πραγματικότητα, καθώς δεν λαμβάνουν υπόψη τις πρόσφατες επανεκτιμήσεις των κινδύνων θνησιμότητας που σχετίζονται με τη μακροπρόθεσμη έκθεση στο όζον, σύμφωνα με τις οποίες ο σχετικός συντελεστής είναι 2,3 φορές υψηλότερος. 3 (ΕΕ) 2018/1999. 4 COM(2019) 640 final. 5 EU 2030 climate target plan Impact Assessment (Εκτίμηση επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030), https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:749e04bb-f8c5-11ea-991b- 01aa75ed71a1.0001.02/DOC_2&format=PDF. 6 EU 2030 climate target plan Impact Assessment (Εκτίμηση επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030), https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:749e04bb-f8c5-11ea-991b- 01aa75ed71a1.0001.02/DOC_2&format=PDF. 7 Ακόμη και σήμερα εξακολουθούν να εκλύονται στην ΕΕ σημαντικές ποσότητες άλλων αερίων του θερμοκηπίου πλην του CO2, οι οποίες αντιστοιχούν περίπου στο 20 % των συνολικών εκπομπών. Το 2015 το μεθάνιο αντιστοιχούσε περίπου στο 60 % των συνολικών εκπομπών άλλων αερίων του θερμοκηπίου πλην του CO2, ενώ ακολουθούν στη σειρά οι εκπομπές οξειδίων του αζώτου και φθοριωμένων αερίων (Εκτίμηση επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030). 1

τουλάχιστον σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 έως το 2030, θα απαιτούσε την επίσπευση των προσπαθειών αντιμετώπισης των εκπομπών μεθανίου, ενώ σύμφωνα με τις προβλέψεις απαιτείται αύξηση του ποσοστού μείωσης των εκπομπών μεθανίου από το 35 % στο 37 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 2005. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η μείωση των εκπομπών μεθανίου που σχετίζονται με την ανθρώπινη (ανθρωπογενή) δραστηριότητα κατά 50 % τα επόμενα 30 έτη θα μπορούσε να μειώσει τη μεταβολή της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 0,18 βαθμούς Κελσίου έως το 2050 8. Η ΕΕ έχει θέσει στόχους για τη μείωση όλων των αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030, ενώ οι ανθρωπογενείς εκπομπές μεθανίου καλύπτονται από δεσμευτικούς εθνικούς στόχους μείωσης των εκπομπών βάσει του κανονισμού για τον επιμερισμό των προσπαθειών 9. Ωστόσο, προς το παρόν δεν υπάρχει ειδική πολιτική για τη μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών μεθανίου. Περίπου το 41 % των παγκόσμιων εκπομπών μεθανίου προέρχεται από φυσικές πηγές (βιογενείς), όπως υγρότοποι ή δασικές πυρκαγιές 10. Το υπόλοιπο 59 % προέρχεται από ανθρωπογενείς πηγές, από τις οποίες οι μεγαλύτερες είναι η γεωργία (40-53 %) ιδίως αυτή που συνδέεται με την εντατική παραγωγή η παραγωγή και χρήση ορυκτών καυσίμων (19-30 %) και τα απόβλητα (20-26 %). Στην ΕΕ, το 53 % των ανθρωπογενών εκπομπών μεθανίου προέρχεται από τη γεωργία, το 26 % από τα απόβλητα και το 19 % από την ενέργεια 11. Η αναφερόμενη κατανομή των εκπομπών ανά τομέα εξελίσσεται διαρκώς καθώς βελτιώνεται η υποβολή εκθέσεων και η συλλογή δεδομένων. Ωστόσο, οι τρεις αυτοί τομείς αντιπροσωπεύουν έως και το 95 % των παγκόσμιων ανθρωπογενών εκπομπών μεθανίου και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να αποτελέσουν το επίκεντρο της δράσης μετριασμού 12. Η ΕΕ θα πρέπει επίσης να συμμετάσχει στις παγκόσμιες προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου. Μολονότι η ΕΕ συμβάλλει στις παγκόσμιες εκπομπές μεθανίου μόνο σε ποσοστό 5 % 13, μπορεί να χρησιμοποιήσει τη θέση της ως ο μεγαλύτερος παγκόσμιος εισαγωγέας ορυκτών καυσίμων και ισχυρός παράγοντας στον γεωργικό τομέα για τη στήριξη παρόμοιων δράσεων από παγκόσμιους εταίρους. Επίσης, σε τεχνικό επίπεδο, η ΕΕ κατέχει ηγετική θέση στον τομέα των δορυφορικών εικόνων και του εντοπισμού διαρροών μεθανίου μέσω του προγράμματος Copernicus, και είναι σε θέση να ηγηθεί της διεθνούς συνεργασίας για τη βελτίωση της παρακολούθησης και του μετριασμού των παγκόσμιων εκπομπών μεθανίου. Η Επιτροπή παρουσιάζει μια στρατηγική για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου. Περιγράφει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο πολιτικής που συνδυάζει συγκεκριμένες διατομεακές και τομεακές δράσεις, ενώ προωθεί ταυτόχρονα παρόμοιες δράσεις σε διεθνές επίπεδο. Βραχυπρόθεσμα, η στρατηγική αυτή ενθαρρύνει εθελοντικές πρωτοβουλίες και πρωτοβουλίες των επιχειρήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο για την άμεση κάλυψη του χάσματος όσον αφορά την παρακολούθηση, την επαλήθευση και την υποβολή εκθέσεων για τις εκπομπές, καθώς και για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου σε όλους τους τομείς παράλληλα, προβλέπει την υποβολή νομοθετικών προτάσεων σε επίπεδο ΕΕ το 2021 για να διασφαλιστεί ευρεία και έγκαιρη συμμετοχή στην επίτευξη των στόχων απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές. 8 Επιστημονική συμβουλευτική ομάδα του Συνασπισμού για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα, (2020). 9 Κανονισμός (ΕΕ) 2018/842. 10 Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ), World Energy Outlook (Παγκόσμιες ενεργειακές προοπτικές), (2018), https://edgar.jrc.ec.europa.eu/overview.php?v=50_ghg. 11 Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), (2018). EEA greenhouse gas viewer (Απεικονιστής δεδομένων του ΕΟΠ για τα αέρια του θερμοκηπίου). https://www.eea.europa.eu/ds_resolveuid/f4269fac-662f- 4ba0-a416-c25373823292. 12 Επιστημονική συμβουλευτική ομάδα του Συνασπισμού για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα (CCAC), (2020). 13 Climate Watch Data (Δεδομένα παρακολούθησης του κλίματος), (2016). 2

II. ΜΙΑ ΝΕΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΜΕΘΑΝΙΟΥ: ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΔΙΑΤΟΜΕΑΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΔΡΑΣΕΩΝ Η ΕΕ ασχολήθηκε για πρώτη φορά με τις εκπομπές μεθανίου βάσει μιας στρατηγικής που εγκρίθηκε το 1996 14. Κατά τα έτη που ακολούθησαν, η ΕΕ ενέκρινε κανονιστικές πρωτοβουλίες που συνέβαλαν στη μείωση των εκπομπών μεθανίου σε βασικούς τομείς 15. Σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, οι εκπομπές μεθανίου στον τομέα της ενέργειας μειώθηκαν κατά το ήμισυ, ενώ οι εκπομπές από τα απόβλητα και από τη γεωργία μειώθηκαν κατά το ένα τρίτο και κατά λίγο περισσότερο από το ένα πέμπτο αντίστοιχα 16. Ωστόσο, οι εκπομπές μεθανίου εξακολουθούν να αποτελούν σημαντική πρόκληση σε καθέναν από αυτούς τους τομείς. Στον τομέα της ενέργειας, το μεθάνιο διαρρέει από εγκαταστάσεις παραγωγής ορυκτών καυσίμων, συστήματα μεταφοράς, πλοία και συστήματα διανομής. Το μεθάνιο εξαερώνεται επίσης (απελευθερώνεται σκοπίμως) στην ατμόσφαιρα. Ακόμη και όταν πραγματοποιείται καύση του μεθανίου σε πυρσό, απελευθερώνεται διοξείδιο του άνθρακα, ενώ το μεθάνιο μπορεί να διαφύγει ακόμη και κατά την καύση σε πυρσό, ως αποτέλεσμα ατελούς καύσης 17. Σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις, το 54 % των εκπομπών μεθανίου στον τομέα της ενέργειας είναι διαφεύγουσες εκπομπές από τον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, το 34 % από τον τομέα του άνθρακα και το 11 % από τον οικιακό τομέα και άλλους τελικούς τομείς 18. Η εκτίμηση επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων της ΕΕ δείχνει ότι η πλέον αποδοτική οικονομικά μείωση των εκπομπών μεθανίου μπορεί να επιτευχθεί στον τομέα της ενέργειας. Όσον αφορά τις ανάντη εργασίες πετρελαίου και φυσικού αερίου, υπάρχουν, γενικά, διάφορες επιλογές μετριασμού χωρίς καθαρό κόστος 19 ή με σχεδόν μηδενικό κόστος 20. 14 Έγγραφο στρατηγικής για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου. Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. COM (96) 557 τελικό, 15 Νοεμβρίου 1996. 15 Όπως στον τομέα των αποβλήτων για τη διαχείριση των εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των αερίων υγειονομικής ταφής γεγονός που συνέβαλε επίσης στον μετριασμό των εκπομπών μεθανίου. Επίσης, οι εκπομπές μεθανίου καλύπτονται από τους δεσμευτικούς εθνικούς στόχους για τα αέρια του θερμοκηπίου που καθορίζονται βάσει της νομοθεσίας για τον επιμερισμό των προσπαθειών (απόφαση αριθ. 406/2009/ΕΚ). 16 Εμπεριστατωμένη ανάλυση προς υποστήριξη της ανακοίνωσης της Επιτροπής COM(2018) 773 17 Η καύση σε πυρσό και ο εξαερισμός πραγματοποιούνται σε εγκαταστάσεις παραγωγής άνθρακα, πετρελαίου και ορυκτού φυσικού αερίου. Πραγματοποιείται επίσης (σε πολύ μικρότερο βαθμό) σε εγκαταστάσεις αερίων υγειονομικής ταφής και βιοαερίου. Με τον όρο καύση σε πυρσό εννοούμε την ελεγχόμενη καύση αερίων που παράγονται ή εκλύονται σε συνδυασμό με: την εξόρυξη και τη μεταφορά ορυκτών καυσίμων και ορισμένες γεωργικές πρακτικές και πρακτικές στον τομέα των αποβλήτων. Εξαερισμός είναι η ελεγχόμενη έκλυση άκαυστων αερίων απευθείας στην ατμόσφαιρα. Ο εξαερισμός είναι αναμφισβήτητα πιο επιβλαβής για το περιβάλλον διότι το αέριο που αποδεσμεύεται συνήθως περιέχει υψηλά επίπεδα CH 4, ενώ η καύση σε πυρσό μετατρέπει το CH 4 σε CO 2, που είναι λιγότερο επιβλαβές. Ωστόσο, η διαδικασία καύσης μπορεί να προκαλέσει την έκλυση άλλων εκπομπών, όπως SO 2 και NO 2, οι οποίες μπορούν, σε συνδυασμό με την υγρασία της ατμόσφαιρας, να σχηματίσουν όξινη βροχή. 18 Επιστημονική συμβουλευτική ομάδα του Συνασπισμού για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα (CCAC), (2020). 19 Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ), (2020). Methane Tracker 2020, https://www.iea.org/reports/methane-tracker-2020/methane-abatement-options. 20 EU 2030 climate target plan Impact Assessment (Εκτίμηση επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030), https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:749e04bb-f8c5-11ea-991b- 01aa75ed71a1.0001.02/DOC_2&format=PDF. 3

Η γεωργία είναι ο δεύτερος κατά σειρά τομέας με τις μεγαλύτερες δυνατότητες ως προς τα συνολικά οφέλη της μείωσης των εκπομπών μεθανίου 21. Υπάρχουν επίσης δυνητικές συνέργειες και δυνητικοί συμβιβασμοί για τον μετριασμό του κόστους της μείωσης των εκπομπών στη γεωργία, χάρη στη μείωση των απωλειών θρεπτικών ουσιών στις ζωοτροφές μέσω της εντερικής ζύμωσης 22 και της παραγωγής βιοαερίου 23. Οι εκπομπές μεθανίου από το ζωικό κεφάλαιο προέρχονται κυρίως από τα μηρυκαστικά (εντερική ζύμωση) (80,7 %) και τη διαχείριση της κοπριάς (17,4 %) στις εκπομπές αυτές προστίθενται και οι εκπομπές από την καλλιέργεια ρυζιού (1,2 %). Οι πηγές εκπομπών μεθανίου είναι συχνά διάσπαρτες στον γεωργικό τομέα, γεγονός που μπορεί να δυσχεράνει τη μέτρηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση. Παρουσιάζουν, επίσης, μεγάλες διαφορές σε ολόκληρη την ΕΕ. Ωστόσο, υπάρχουν τεχνολογικά εφικτές πρακτικές μετριασμού, των οποίων η εφαρμογή θα πρέπει να διευκολυνθεί, παράλληλα με την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τα αποτελέσματά τους. Στον τομέα των αποβλήτων, οι κύριες πηγές μεθανίου που εντοπίστηκαν είναι οι ανεξέλεγκτες εκπομπές αερίων υγειονομικής ταφής σε χώρους υγειονομικής ταφής, η επεξεργασία της ιλύος καθαρισμού λυμάτων και οι διαρροές από μονάδες παραγωγής βιοαερίου λόγω ανεπαρκούς σχεδιασμού ή συντήρησης. Οι εκπομπές από την υγειονομική ταφή αποβλήτων μειώθηκαν κατά 47 % μεταξύ του 1990 και του 2017 24, κατόπιν βελτίωσης της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία της ΕΕ για τα απόβλητα όσον αφορά τις εκπομπές από τους χώρους υγειονομικής ταφής. Αυτό επιτεύχθηκε κυρίως με την εκτροπή των βιοαποδομήσιμων αποβλήτων σε άλλες επιλογές επεξεργασίας αποβλήτων που βρίσκονται πιο ψηλά στην ιεράρχηση των αποβλήτων 25, όπως η λιπασματοποίηση και η αναερόβια χώνευση, καθώς και με τη διασφάλιση της σταθεροποίησης των βιοαποδομήσιμων αποβλήτων πριν από τη διάθεσή τους. Ωστόσο, απαιτούνται αυστηρότερες πρακτικές συμμόρφωσης για την περαιτέρω μείωση των εκπομπών μεθανίου από τα απόβλητα. Συνεπώς, μια αποτελεσματική στρατηγική της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου πρέπει να προβλέπει αυστηρότερα μέτρα για την αντιμετώπιση των εκπομπών μεθανίου σε κάθε τομέα, αλλά και να αξιοποιεί καλύτερα τις συνέργειες μεταξύ κλάδων δραστηριοτήτων και τομέων πολιτικής. Η υιοθέτηση μιας ολιστικής προσέγγισης προσφέρει σαφή πλεονεκτήματα, εφόσον επιτρέπει τον αποδοτικότερο οικονομικά και καλύτερα τεκμηριωμένο μετριασμό των εκπομπών μεθανίου. Καθιστά επίσης δυνατή τη δημιουργία ενός ευνοϊκού πλαισίου και την ενίσχυση της επιχειρηματικής σκοπιμότητας όσον αφορά τη δέσμευση των εκπομπών μεθανίου. Δεδομένου του υψηλού ποσοστού εκπομπών μεθανίου στον γεωργικό τομέα, που οφείλονται στο ζωικό κεφάλαιο, οι αλλαγές στον τρόπο ζωής και στη διατροφή μπορούν επίσης να συμβάλουν σημαντικά στη μείωση των εκπομπών μεθανίου στην ΕΕ. Εκτός από τη μείωση των εκπομπών, η στρατηγική θα προσφέρει επίσης ευκαιρίες δημιουργίας πρόσθετων ροών εσόδων και θα ευνοήσει την ανάπτυξη και τις επενδύσεις στις αγροτικές περιοχές. 21 EU 2030 climate target plan Impact Assessment (Εκτίμηση επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030), https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:749e04bb-f8c5-11ea-991b- 01aa75ed71a1.0001.02/DOC_2&format=PDF. 22 Σχηματισμός μεθανίου από μικρόβια στο πεπτικό σύστημα των ζώων. Τα μηρυκαστικά είναι μια υποομάδα των θηλαστικών που διενεργούν ζύμωση της τροφής στη «μεγάλη κοιλία» τους (πρώτο στομάχι) με τη χρήση βακτηρίων, πριν από την περαιτέρω πέψη στα επόμενα στομάχια. Αυτή η «εντερική ζύμωση» παράγει μεθάνιο, το οποίο απελευθερώνεται από το ζώο. Οι μεγαλύτερες πηγές εκπομπών μεθανίου στον γεωργικό τομέα της ΕΕ είναι οι αγελάδες και τα πρόβατα. 23 EU 2030 climate target plan Impact Assessment (Εκτίμηση επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030), https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:749e04bb-f8c5-11ea-991b- 01aa75ed71a1.0001.02/DOC_2&format=PDF. 24 https://www.eea.europa.eu/publications/european-union-greenhouse-gas-inventory-2020 25 «Η ιεράρχηση των αποβλήτων γενικά θεσπίζει σειρά προτεραιότητας για ό, τι αποτελεί την καλύτερη συνολικά περιβαλλοντική επιλογή στη νομοθεσία και την πολιτική περί αποβλήτων». Περισσότερες λεπτομέρειες στην οδηγία 2008/98/ΕΚ και στη διεύθυνση https://ec.europa.eu/environment/waste/framework/ 4

1. ΔΙΑΤΟΜΕΑΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΕΕ α. Υποβολή εκθέσεων Στόχος προτεραιότητας της παρούσας στρατηγικής είναι να διασφαλιστεί ότι οι εταιρείες εφαρμόζουν, σε όλους τους τομείς, πολύ πιο ακριβείς μεθοδολογίες μέτρησης και υποβολής εκθέσεων για τις εκπομπές μεθανίου σε σύγκριση με αυτές που εφαρμόζονται σήμερα. Αυτό θα συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση του προβλήματος και στη μετέπειτα λήψη μέτρων μείωσης των εκπομπών βάσει καλύτερων στοιχείων 26. Η σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) προβλέπει ένα πλαίσιο υποβολής εκθέσεων τριών βαθμίδων για τις εκπομπές μεθανίου, το οποίο εφαρμόζεται σε όλους τους σχετικούς τομείς εκπομπών. Η βαθμίδα 1 αποτελεί τη βασικότερη προσέγγιση, η οποία περιλαμβάνει απλές εκτιμήσεις βασισμένες σε δεδομένα δραστηριότητας και συντελεστές εκπομπών. Η βαθμίδα 3 είναι η πιο απαιτητική ως προς τη μεθοδολογική πολυπλοκότητα και τις απαιτήσεις δεδομένων, καθώς περιλαμβάνει σύνθετη μοντελοποίηση με βάση πολλαπλές πηγές δεδομένων ή ειδικές, μεμονωμένες μετρήσεις. Η βαθμίδα 2 είναι μέσης πολυπλοκότητας και μπορεί να συνδυάζει στοιχεία των βαθμίδων 1 και 3. Επί του παρόντος, το επίπεδο παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων ποικίλλει σημαντικά μεταξύ τομέων και μεταξύ κρατών μελών, ενώ πολύ λίγα κράτη μέλη εφαρμόζουν με συνέπεια τα πρότυπα της βαθμίδας 3. Ένας από τους βασικούς στόχους της παρούσας στρατηγικής είναι να διαδοθεί περισσότερο ανά την ΕΕ η υποβολή εκθέσεων βαθμίδας 3 για το μεθάνιο από τις ενεργειακές, χημικές και γεωργικές εταιρείες, όπου αυτό είναι δυνατόν. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να υποβάλλουν εκθέσεις υψηλότερης βαθμίδας κατά τη διαβίβαση εθνικών δεδομένων εκπομπών στη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC), για παράδειγμα. Ωστόσο, απαιτείται ένα ορισμένο επίπεδο ευελιξίας όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι διάφορες προκλήσεις όσον αφορά τη βελτίωση της παρακολούθησης και της υποβολής εκθέσεων στους διάφορους τομείς. Απαιτείται επίσης να επικεντρωθούν οι προσπάθειες υποβολής εκθέσεων σε βασικές κατηγορίες πηγών, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) 27. Στον τομέα της ενέργειας, η υποβολή εκθέσεων της βαθμίδας 3 είναι εφικτή για τη βιομηχανία και, ως εκ τούτου, θα αποτελέσει το πρότυπο-στόχο της ΕΕ. Η ευρεία υιοθέτηση του πλαισίου μέτρησης και υποβολής εκθέσεων που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της Oil and Gas Methane Partnership (Σύμπραξη των τομέων πετρελαίου και φυσικού αερίου για το μεθάνιο, OGMP) του Συνασπισμού για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα (CCAC) 28 θα επιταχύνει αυτή τη μετάβαση (για περισσότερες λεπτομέρειες βλ. τις δράσεις στην ενότητα για την ενέργεια). Το νέο πρότυπο OGMP (OGMP 2.0) δεσμεύει τις συμμετέχουσες εταιρείες να αυξήσουν την ακρίβεια και τον βαθμό λεπτομέρειας των εκθέσεων σχετικά με τις 26 Μέτρηση, υποβολή εκθέσεων, επαλήθευση (MRV), ακεραιότητα και επικύρωση (ΑΕ). 27 Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), 2019 Refinement to the 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories (Βελτίωση των κατευθυντήριων γραμμών της IPCC σχετικά με τις εθνικές απογραφές αερίων του θερμοκηπίου), https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2019/12/19r_v0_01_overview.pdf 28 Oil and Gas Methane Partnership (OGMP) του Συνασπισμού για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα (CCAC). https://ccacoalition.org/en/activity/ccac-oil-gas-methanepartnership#:~:text=the%20climate%20and%20clean%20air,new%20york%20in%20september%202014. 5

εκπομπές μεθανίου που υποβάλλουν για λειτουργούντα και μη λειτουργούντα στοιχεία ενεργητικού εντός 3 και 5 ετών αντίστοιχα. Στον γεωργικό τομέα, οι προκλήσεις που συνδέονται με τον αυξημένο αριθμό διαφορετικών φορέων που συμμετέχουν στην προσαρμογή στους νέους στόχους δικαιολογούν τον προσωρινό στόχο της εφαρμογής των προσεγγίσεων της βαθμίδας 2, με βελτίωση του διαχωρισμού των συντελεστών εκπομπών και με τελικό στόχο την επίτευξη της βαθμίδας 3. Στον τομέα των αποβλήτων, η ποιότητα της υποβολής εκθέσεων όσον αφορά τη διάθεση των αποβλήτων σε χώρους υγειονομικής ταφής (βάσει του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας 2010/75/ΕΚ 29 ) μέσω του ευρωπαϊκού μητρώου έκλυσης και μεταφοράς ρύπων 30 είναι ήδη αξιόπιστη. Αντιθέτως, απαιτούνται βελτιώσεις στον τομέα των λυμάτων. β. Δημιουργία διεθνούς παρατηρητηρίου για τις εκπομπές μεθανίου Δεν υπάρχει επί του παρόντος ανεξάρτητος διεθνής φορέας που να συλλέγει και να επαληθεύει δεδομένα εκπομπών μεθανίου. Σε συνεργασία με το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), τον Συνασπισμό για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα (CCAC) 31 και τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, η Επιτροπή θα στηρίξει τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου διεθνούς παρατηρητηρίου για τις εκπομπές μεθανίου, το οποίο θα επιφορτιστεί με τη συλλογή, την αντιπαραβολή, την επαλήθευση και τη δημοσίευση δεδομένων σχετικά με τις ανθρωπογενείς εκπομπές μεθανίου σε παγκόσμιο επίπεδο. Το παρατηρητήριο θα ενταχθεί στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών. Το παρατηρητήριο θα βασιστεί σε μια σειρά αξόνων εργασίας, όπως η Oil and Gas Methane Partnership (OGMP) και οι παγκόσμιες επιστημονικές μελέτες για το μεθάνιο 32 στο πλαίσιο του Συνασπισμού για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα. Αρχικά, το παρατηρητήριο θα καλύπτει το μεθάνιο από τους τομείς του πετρελαίου και του ορυκτού φυσικού αερίου, δεδομένου ότι έχουν ήδη καθοριστεί άρτιες μεθοδολογίες που μπορούν να παράσχουν αξιόπιστα δεδομένα, για παράδειγμα μέσω του OGMP 2.0. Η Επιτροπή προτίθεται να επεκτείνει το πεδίο εργασιών του παρατηρητηρίου ώστε να καλύψει τον άνθρακα, τα απόβλητα και τις γεωργικές δραστηριότητες μόλις καθοριστούν συγκρίσιμης αξιοπιστίας μεθοδολογίες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων για τους εν λόγω τομείς. Οι δράσεις για τον καθορισμό αυτών των μεθοδολογιών θα πρέπει να αρχίσουν αμέσως. Για τους σκοπούς της επαλήθευσης και της αντιπαραβολής των δεδομένων σχετικά με τις εκπομπές μεθανίου που συνδέονται με την ενέργεια, οι εκθέσεις που υποβάλλονται από τις επιχειρήσεις πρέπει να συμπληρώνονται με δεδομένα από εθνικές απογραφές εκπομπών, επιστημονικές έρευνες, καθώς και από δορυφορικές παρατηρήσεις και άλλες τεχνολογίες τηλεπισκόπησης που επαληθεύονται με παρατηρήσεις στην επιφάνεια του εδάφους. Το 29 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/el/txt/?uri=celex:32010l0075 30 https://prtr.eea.europa.eu/#/home 31 Ο Συνασπισμός για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα (CCAC) είναι μια εθελοντική σύμπραξη κυβερνήσεων, διακυβερνητικών οργανισμών, επιχειρήσεων, επιστημονικών ιδρυμάτων και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που έχουν δεσμευτεί για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και την προστασία του κλίματος μέσω δράσεων για τη μείωση των βραχύβιων κλιματικών ρύπων. https://ccacoalition.org/en/content/who-we-are. Το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP) είναι η κορυφαία παγκόσμια περιβαλλοντική αρχή που καθορίζει το παγκόσμιο περιβαλλοντικό θεματολόγιο, προωθεί τη συνεκτική εφαρμογή της περιβαλλοντικής διάστασης της αειφόρου ανάπτυξης στο πλαίσιο του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και αποτελεί τον επίσημο υποστηρικτή του περιβάλλοντος σε παγκόσμιο επίπεδο. https://www.unenvironment.org/about-un-environment. 32 Επιστημονικές μελέτες για το μεθάνιο του Συνασπισμού για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα (CCAC) https://ccacoalition.org/en/activity/oil-and-gas-methane-science-studies. 6

παρατηρητήριο θα αναλάβει επίσης τη δοκιμή νέων τεχνολογιών παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων και την αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίον οι τεχνολογίες αυτές θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο των υφιστάμενων μεθοδολογιών, καθώς και την αξιολόγηση του επιπέδου βελτίωσης που διασφαλίζουν οι τεχνολογίες αυτές ως προς την ποιότητα των δεδομένων που υποβάλλουν οι εταιρείες. Η Επιτροπή αναμένει ότι το παρατηρητήριο θα συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση των πηγών εκπομπών και εντός των τομέων, για παράδειγμα όσον αφορά τις διαφορές στις εκπομπές μεθανίου από τα ζώα εντατικής εκτροφής σε σχέση με τα ζώα που εκτρέφονται σε βοσκότοπους 33. Η Επιτροπή είναι έτοιμη να κινητοποιήσει χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» για να δρομολογηθεί η δημιουργία ενός τέτοιου διεθνούς παρατηρητηρίου για τις εκπομπές μεθανίου. Σε συνεργασία με το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και τον Συνασπισμό για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα, η Επιτροπή σκοπεύει να διοργανώσει διάσκεψη δωρητών προκειμένου να ενθαρρύνει τις εθνικές κυβερνήσεις να συνεισφέρουν στη χρηματοδότηση του παρατηρητηρίου. γ. Δορυφορικός εντοπισμός, πρόγραμμα Copernicus και εναέρια παρακολούθηση Το πρόγραμμα γεωσκόπησης Copernicus της ΕΕ συμβάλλει στη βελτίωση της έμμεσης παρακολούθησης της ατμόσφαιρας και στην παρακολούθηση των εκπομπών μεθανίου. Ειδικότερα, το πρόγραμμα Copernicus μπορεί να συμβάλει στην ικανότητα εντοπισμού και παρακολούθησης των παγκόσμιων «υπερεκπομπών» 34, την οποία θα συντονίζει η ΕΕ, κυρίως μέσω της υπηρεσίας παρακολούθησης της ατμόσφαιρας του Copernicus (CAMS) 35. Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 5 % των διαρροών μεθανίου στους τομείς του άνθρακα, του πετρελαίου και του ορυκτού φυσικού αερίου συμβάλλουν στο 50 % των εκπομπών του τομέα της ενέργειας 36, ενώ βάσει μιας πρώτης ανάλυσης των εκπομπών στην ΕΕ, παρόμοια τάση παρατηρείται και για την ΕΕ 37. Η δορυφορική τεχνολογία αποτελεί το κλειδί για τον προσδιορισμό αυτών των κρίσιμων σημείων και για την καθοδήγηση του εντοπισμού και της επισκευής επιτόπου, καθώς και για την αντιπαραβολή των δεδομένων από τη βάση προς την κορυφή, τα οποία προέρχονται από τις εκθέσεις των εταιρειών. Το 2025 θα ξεκινήσει η αποστολή παρακολούθησης των εκπομπών CO 2 του προγράμματος Copernicus (CO2M), η οποία περιλαμβάνει συστοιχία τριών δορυφόρων και θα είναι σε θέση να υποστηρίξει τον εντοπισμό μικρότερων και πιο διαδεδομένων πηγών εκπομπών. Θα 33 Knapp, κ.ά., (2014). Enteric methane in dairy cattle production: Quantifying the opportunities and impact of reducing emissions (Εντερικό μεθάνιο στην παραγωγή γαλακτοπαραγωγικών βοοειδών: Ποσοτικοποίηση των ευκαιριών μείωσης των εκπομπών και των επιπτώσεων της μείωσης αυτής), https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/s0022030214002896 34 Στο γενικό αυτό πλαίσιο, ο όρος «υπερεκπομπός» αναφέρεται σε συγκεκριμένη τοποθεσία ή εγκατάσταση της οποίας οι εκπομπές είναι δυσανάλογα υψηλές για μια τοποθεσία ή εγκατάσταση αυτού του είδους. Υπάρχουν και επιμέρους ορισμοί του όρου «υπερεκπομπός» σε συγκεκριμένους τομείς. Για παράδειγμα, στην αλυσίδα εφοδιασμού ορυκτού φυσικού αερίου, ο όρος μπορεί να αναφέρεται σε τοποθεσίες με τα υψηλότερα αναλογικά ποσοστά απωλειών, δηλαδή με τις μεγαλύτερες απώλειες εκπεμπόμενου μεθανίου σε σχέση με το μεθάνιο που παράγεται / υποβάλλεται σε επεξεργασία (Zavala-Araiza, κ.ά., 2015). 35 Η υπηρεσία CAMS αναλύει τις παγκόσμιες διακυμάνσεις των εκπομπών μεθανίου σε καθημερινή και μηνιαία βάση. Μπορεί επίσης να παρέχει πλήρη σύνολα δεδομένων για τις εκπομπές με συγκρίσεις μεταξύ των κύριων παγκόσμιων και περιφερειακών απογραφών. Για την εξαγωγή ακριβέστερων δεδομένων, τα στοιχεία της υπηρεσίας CAMS για το μεθάνιο αντιπαραβάλλονται με στοιχεία από άλλες ανεξάρτητες πηγές μέτρησης, π.χ. από σταθμούς παρακολούθησης επιφάνειας, πλοία και προγράμματα αεροσκαφών. 36 Brandt, Cooley, Heath, (2016) (DOI: 10.1021/acs.est.6b04303). 37 Το 10-20 % των εγκαταστάσεων ευθύνεται για το 60-90 % των εκπομπών. Πηγή: «Tackling energy-related methane emissions» (Αντιμετώπιση των εκπομπών μεθανίου που σχετίζονται με την ενέργεια), 2020. Κοινοπραξία με επικεφαλής την εταιρεία Wood Environment & Infrastructure Solutions GmbH. 7

μπορεί επίσης να παρακολουθεί το ατμοσφαιρικό μεθάνιο σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό θα αποτελέσει σημαντική προσθήκη στις δυνατότητες της υπηρεσίας παρακολούθησης της ατμόσφαιρας και του οργάνου τροποσφαιρικής παρακολούθησης (TROPOMI), δύο υφιστάμενων δυνατοτήτων του προγράμματος Copernicus που είναι εγκατεστημένες στον δορυφόρο Sentinel 5P, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα εντοπισμού μεγαλύτερων πηγών εκπομπών. Η βελτίωση των δεδομένων από την κορυφή προς τη βάση, προερχόμενων από δορυφόρους, θα συμβάλει στον στοχευμένο εντοπισμό διαρροών από τη βάση προς την κορυφή επί του εδάφους, καθώς και στην εναέρια παρακολούθηση. Έχουν σημειωθεί σημαντικές τεχνολογικές πρόοδοι σε αυτούς τους τομείς κατά τα πρόσφατα έτη, χάρη στις οποίες έχει βελτιωθεί η ακρίβεια και η σχέση κόστους/αποτελεσματικότητας. Λόγου χάρη, η χρήση δρόνων επιτρέπει την εξέταση πολλών υποδομών και διευκολύνει την ευρύτερη και συχνότερη χρήση της εναέριας παρακολούθησης, η οποία έχει καίρια σημασία για την αντιμετώπιση των διαλειπουσών διαρροών. Τα εξελιγμένα προγράμματα αναλύσεων επιτρέπουν την αντιπαραβολή δεδομένων σε διαφορετικά επίπεδα και μπορούν να κατευθύνουν τις προσπάθειες μείωσης των εκπομπών. Η Επιτροπή προτίθεται να στηρίξει την ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνολογιών μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών με σκοπό τη βελτίωση της πρόσβασης και τη διευκόλυνση των προσπαθειών μείωσης των εκπομπών. δ. Επανεξέταση και πιθανές αναθεωρήσεις της σχετικής περιβαλλοντικής και κλιματικής νομοθεσίας Στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι το 2021 θα επανεξετάσει τη νομοθεσία της ΕΕ, με γενικό στόχο να επιτύχει αυξημένο επίπεδο φιλοδοξίας για το κλίμα, όπως αναφέρεται στην εκτίμηση επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων για το 2030. Αρκετές νομοθετικές πράξεις που επηρεάζουν τις εκπομπές μεθανίου εμπίπτουν στο πλαίσιο αυτής της επανεξέτασης. Η επανεξέταση αυτή περιλαμβάνει το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ) και τον κανονισμό για τον επιμερισμό των προσπαθειών, ο οποίος καλύπτει όλες τις εκπομπές μεθανίου στην ΕΕ και όλα τα άλλα αέρια του θερμοκηπίου που δεν καλύπτονται από το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών. Η εκτίμηση που υποστηρίζει το σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030 κατέδειξε ότι και στην περίπτωση των εν λόγω αερίων θα απαιτηθούν αυξημένα κίνητρα για την περαιτέρω μείωση των εκπομπών. Οι τομεακές δράσεις αυτής της στρατηγικής θα συμβάλουν στην επίτευξη του εν λόγω αυξημένου επιπέδου φιλοδοξίας. Η αναθεώρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας θα συμπεριλαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση της ρύπανσης. Για παράδειγμα, η Επιτροπή θα αξιολογήσει εάν θα μπορούσε να ενισχυθεί ο ρόλος της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές 38 στην πρόληψη και τον έλεγχο των εκπομπών μεθανίου. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί τόσο με την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας για τις βιομηχανικές εκπομπές, ώστε να καλυφθούν και τομείς που εκπέμπουν μεθάνιο και δεν καλύπτονται ακόμη από το πεδίο εφαρμογής της, όσο και με την αυξημένη εστίαση στο μεθάνιο κατά την επανεξέταση των εγγράφων αναφοράς (BREF) των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών (ΒΔΤ). Αυτό συνεπάγεται να διασφαλίζεται ότι, κατά την επανεξέταση των εγγράφων αναφοράς BREF, προσδιορίζονται οι τεχνικές μείωσης των εκπομπών μεθανίου και ότι τα επίπεδα εκπομπών μεθανίου που συνδέονται με τις ΒΔΤ (ΒΔΤ-AEL) περιλαμβάνονται στα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει επίσης τις δυνατότητες επέκτασης του τομεακού πεδίου εφαρμογής του κανονισμού για το 38 Οδηγία 2010/75/ΕΕ. 8

ευρωπαϊκό μητρώο έκλυσης και μεταφοράς ρύπων (E-PRTR) 39 ώστε να συμπεριλάβει την υποβολή εκθέσεων για τις εκπομπές μεθανίου. Η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο να συμπεριληφθεί το μεθάνιο στο πλαίσιο παρακολούθησης μηδενικής ρύπανσης, που θα αναπτυχθεί βάσει του σχεδίου δράσης για μηδενική ρύπανση που ανακοινώθηκε για το 2021 και της τρίτης έκδοσης της προοπτικής για καθαρό αέρα της ΕΕ το 2022. Η Επιτροπή θα επανεξετάσει επίσης την οδηγία για τις εθνικές δεσμεύσεις μείωσης των εκπομπών έως το 2025 και, στο πλαίσιο της εν λόγω επανεξέτασης, θα διερευνήσει την πιθανή ένταξη του μεθανίου στους ρυθμιζόμενους ρύπους. ε. Ευκαιρίες στην παραγωγή βιοαερίου Τα μη ανακυκλώσιμα οργανικά ανθρώπινα και γεωργικά απόβλητα (κοπριά) και οι ροές καταλοίπων μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε αναερόβια χωνευτήρια για την παραγωγή βιοαερίου ή σε βιοδιυλιστήρια για την παραγωγή βιολογικών υλικών και ενδιάμεσων βιοχημικών ουσιών. Όταν χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιοαερίου, οι εν λόγω πρώτες ύλες μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στη μείωση των εκπομπών μεθανίου από τις διεργασίες αναερόβιας αποσύνθεσης στη φύση. Ταυτόχρονα, η παραγωγή βιοαερίου μπορεί επίσης να δημιουργήσει πρόσθετες ροές εσόδων για τους γεωργούς και να προσφέρει ευκαιρίες ανάπτυξης και επενδύσεων στις αγροτικές περιοχές. Για τον σκοπό αυτό, είναι απαραίτητη η συνεργασία με τους γεωργούς και τις τοπικές κοινότητες, καθώς και μεταξύ αυτών, εφόσον προσφέρει ευκαιρίες για τη βελτίωση των τοπικών οικονομιών και την προώθηση της κυκλικότητας. Αυτή η συνεργατική προσέγγιση για την προώθηση ευκαιριών για τις αγροτικές περιοχές θα αποτελέσει επίσης μέρος του μακροπρόθεσμου οράματος για τις αγροτικές περιοχές, το οποίο θα παρουσιάσει η Επιτροπή το 2021. Το βιοαέριο που παράγεται από τις εν λόγω πρώτες ύλες αποτελεί πηγή εξαιρετικά βιώσιμης και χρήσιμης ανανεώσιμης ενέργειας με πολλαπλές εφαρμογές, ενώ το υλικό που παραμένει μετά την αναερόβια χώνευση (χώνευμα) μπορεί να υποστεί περαιτέρω επεξεργασία και να χρησιμοποιηθεί ως βελτιωτικό εδάφους. Αυτό με τη σειρά του μειώνει την απαίτηση για εναλλακτικά προϊόντα βελτίωσης του εδάφους, όπως τα συνθετικά λιπάσματα ορυκτής προέλευσης. Επιπλέον, σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων, η εισροή βιοαποικοδομήσιμων αποβλήτων σε βιοδιυλιστήρια και μονάδες βιοαερίου μπορεί να προσμετρηθεί στους στόχους ανακύκλωσης αστικών αποβλήτων, όπως ορίζονται στην οδηγία 2018/98/ΕΚ. Η συμβολή της βιώσιμης παραγωγής βιοαερίου στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές έχει αναγνωριστεί στις πρόσφατα δημοσιευθείσες στρατηγικές της ΕΕ για την ενοποίηση του ενεργειακού συστήματος και για το υδρογόνο 40. Σύμφωνα με τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της ΕΕ για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές 41, έως το 2050 η ετήσια κατανάλωση βιοαερίων (βιοαερίου και βιομεθανίου) στην ΕΕ προβλέπεται να αυξηθεί σε 54 έως 72 εκατ. ΤΙΠ ετησίως, σε σύγκριση με το επίπεδο του 2017, που ήταν περίπου 17 εκατ. ΤΙΠ. Αυτή η αύξηση της παραγωγής θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και για το κλίμα, οι οποίοι διατυπώνονται στη μακροπρόθεσμη στρατηγική. Το βιοαέριο από γεωργικά απόβλητα ή κατάλοιπα μπορεί επίσης να μετριάσει με οικονομικά αποδοτικό τρόπο τις εκπομπές μεθανίου στους τομείς της γεωργίας και των αποβλήτων. Αντιστρόφως, το βιοαέριο που προέρχεται από καλλιέργειες τροφίμων ή ζωοτροφών αυξάνει τις εκπομπές μεθανίου και, ως εκ τούτου, μπορεί να υπονομεύσει τα οφέλη του βιοαερίου όσον αφορά τον μετριασμό των 39 Κανονισμός (ΕΚ) αριθ 166/2006 για τη σύσταση ευρωπαϊκού μητρώου έκλυσης και μεταφοράς ρύπων. 40 COM(2020) 299 και 301 https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_20_1259. 41 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/el/txt/?uri=celex:52018dc0773 9

εκπομπών. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να βασίζεται η ανάπτυξη του βιοαερίου πρωτίστως στα απόβλητα ή τα κατάλοιπα. Θα πρέπει να δοθούν περαιτέρω κίνητρα για τη συλλογή οργανικών αποβλήτων ή καταλοίπων από τη γεωργία τα οποία εκπέμπουν μεγάλες ποσότητες μεθανίου, καθώς και για τη χρήση τους ως υποστρωμάτων βιοαερίου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί, για παράδειγμα, με τον προσδιορισμό βέλτιστων πρακτικών για τη συλλογή και/ή τη συγκομιδή βιώσιμων αποβλήτων και καταλοίπων ή με την παροχή κινήτρων για τη χρήση του χωνεύματος ως βιώσιμου βελτιωτικού εδάφους αντί των ορυκτών λιπασμάτων. Η εφαρμογή διαδοχικών καλλιεργειών μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί, σε συνδυασμό με την κοπριά, ως πρώτη ύλη για τη βιώσιμη παραγωγή βιοαερίου, συμβάλλοντας παράλληλα στη χρήση βιώσιμων γεωργικών πρακτικών θα μπορούσε, επομένως, να ενθαρρυνθεί με περισσότερα κίνητρα 42. Τα εθνικά στρατηγικά σχέδια για την Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ), μεταξύ άλλων μέσων και σύμφωνα με τους στόχους που ορίζονται στα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα, θα πρέπει να προωθούν μια ολοκληρωμένη παρέμβαση που μπορεί να περιλαμβάνει την παροχή στήριξης για κατάλληλες γεωργικές πρακτικές, τη βιώσιμη χρήση χωνεύματος και των θρεπτικών ουσιών του, τις επενδύσεις σε αποδοτικές εγκαταστάσεις, καθώς και υπηρεσίες όπως η παροχή συμβουλών, η κατάρτιση και η καινοτομία. Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή θα αντιμετωπίσει το εν λόγω ζήτημα μέσω ειδικών συστάσεων προς τα κράτη μέλη έως το τέλος του 2020. Όπως ανακοινώθηκε στη στρατηγική της ΕΕ για την ενοποίηση του ενεργειακού συστήματος 27, η Επιτροπή θα επανεξετάσει το ρυθμιστικό πλαίσιο της αγοράς φυσικού αερίου ώστε να διευκολύνει τη διάδοση της χρήσης ανανεώσιμων αερίων, μεταξύ άλλων εξετάζοντας ζητήματα όπως η σύνδεση με τις υποδομές και η πρόσβαση στην αγορά για την κατανεμημένη και τοπικά συνδεδεμένη παραγωγή ανανεώσιμων αερίων. Επιπλέον, η επικείμενη αναθεώρηση της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας τον Ιούνιο του 2021 θα προσφέρει ευκαιρίες για περαιτέρω στοχευμένη στήριξη, ώστε να επιταχυνθεί η ανάπτυξη της αγοράς βιοαερίου. Τυχόν μέτρα στήριξης της παραγωγής βιοαερίου πρέπει να αξιολογούνται προσεκτικά, ώστε να αποφεύγονται στρεβλά κίνητρα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε συνολική αύξηση των εκπομπών από τους τομείς των αποβλήτων, της γης και της γεωργίας, καθώς επίσης να αποφεύγεται η αύξηση της υγειονομικής ταφής χωνεύματος που δεν έχει χρησιμοποιηθεί ως βελτιωτικό του εδάφους. Οι δράσεις που προωθούνται στο πλαίσιο της στρατηγικής για το μεθάνιο θα πρέπει να συνάδουν με τα γενικά κριτήρια βιωσιμότητας για τη βιοενέργεια, που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της νομοθεσίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και με τον κανονισμό για την ταξινόμηση 43. Διατομεακές δράσεις 1. Η Επιτροπή θα στηρίξει βελτιώσεις στη μέτρηση και την υποβολή εκθέσεων για τις εκπομπές μεθανίου από εταιρείες σε όλους τους σχετικούς τομείς, μεταξύ άλλων μέσω ειδικών ανά τομέα πρωτοβουλιών. 2. Η Επιτροπή θα υποστηρίξει τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου διεθνούς παρατηρητηρίου για τις εκπομπές μεθανίου στο πλαίσιο των Ηνωμένων 42 Αυτές και άλλες συστάσεις διαβιβάστηκαν από τα ενδιαφερόμενα μέρη σε ημερίδα που διοργανώθηκε από την Επιτροπή στις 17 Ιουλίου 2020 με τίτλο «Οι ευκαιρίες και τα εμπόδια για την επίτευξη της μείωσης των εκπομπών μεθανίου στους τομείς των αποβλήτων και της γεωργίας μέσω της παραγωγής βιοαερίου». 43 Κανονισμός (ΕΕ) 2020/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουνίου 2020, σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2019/2088. 10

Εθνών, σε συνεργασία με διεθνείς εταίρους. Το παρατηρητήριο θα επιφορτιστεί με τη συλλογή, την αντιπαραβολή, την επαλήθευση και τη δημοσίευση δεδομένων σχετικά με τις ανθρωπογενείς εκπομπές μεθανίου σε παγκόσμιο επίπεδο. 3. Η Επιτροπή θα ενισχύσει τον δορυφορικό εντοπισμό και παρακολούθηση των εκπομπών μεθανίου μέσω του προγράμματος Copernicus της ΕΕ, με σκοπό να συμβάλει στην ικανότητα εντοπισμού και παρακολούθησης των παγκόσμιων «υπερεκπομπών», υπό τον συντονισμό της ΕΕ. 4. Προκειμένου να επιτευχθεί το αυξημένο επίπεδο φιλοδοξίας για το κλίμα που αναφέρεται στην εκτίμηση επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων για το 2030, η Επιτροπή θα επανεξετάσει τη σχετική ενωσιακή νομοθεσία για το κλίμα και το περιβάλλον, με σκοπό την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των εκπομπών που σχετίζονται με το μεθάνιο, ιδίως δε την οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές και το ευρωπαϊκό μητρώο έκλυσης και μεταφοράς ρύπων. 5. Η Επιτροπή θα παράσχει στοχευμένη στήριξη για να επιταχυνθεί η ανάπτυξη της αγοράς βιοαερίου από βιώσιμες πηγές, όπως η κοπριά ή τα οργανικά απόβλητα και κατάλοιπα, μέσω επικείμενων πρωτοβουλιών πολιτικής. Αυτές θα περιλαμβάνουν το μελλοντικό ρυθμιστικό πλαίσιο για την αγορά φυσικού αερίου και την επικείμενη αναθεώρηση της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η Επιτροπή θα προτείνει ένα πιλοτικό πρόγραμμα για τη στήριξη των αγροτικών περιοχών και των γεωργικών κοινοτήτων στην κατασκευή έργων βιοαερίου και στην πρόσβαση σε χρηματοδότηση για την παραγωγή βιοαερίου από γεωργικά απόβλητα. 2. ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Το πεδίο εφαρμογής των δράσεων για το μεθάνιο που σχετίζεται με την ενέργεια καλύπτει το σύνολο των αλυσίδων εφοδιασμού πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα. Περιλαμβάνει το υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ), την αποθήκευση φυσικού αερίου και το βιομεθάνιο που εισάγεται στα συστήματα φυσικού αερίου. Η εξοικονόμηση εκπομπών σε αυτόν τον τομέα είναι εφικτή, ενώ τουλάχιστον το ένα τρίτο των μειώσεων είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί χωρίς καθαρό κόστος για τη βιομηχανία 44. Τα μεγαλύτερα οφέλη σε καθαρό οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό επίπεδο θα επιτευχθούν με τη μείωση του εξαερισμού και της καύσης σε πυρσό, τη μείωση των διαρροών κατά την παραγωγή, τη μεταφορά και την καύση ορυκτού φυσικού αερίου και πετρελαίου και τη μείωση των εκπομπών μεθανίου από ανθρακωρυχεία 45. Ο εξαερισμός και η συστηματική καύση σε πυρσό θα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο σε περιπτώσεις που δεν μπορούν να αποφευχθούν, για παράδειγμα για λόγους ασφάλειας, και να καταγράφονται για λόγους επαλήθευσης. Υποστήριξη εθελοντικών πρωτοβουλιών Στον τομέα της ενέργειας, η προσέγγιση της Επιτροπής συνίσταται στην υποστήριξη εθελοντικών πρωτοβουλιών, αλλά και στην ταυτόχρονη εκπόνηση νομοθεσίας για την αξιοποίηση και την εμπέδωση της προόδου που επιτυγχάνεται μέσω εθελοντικών δράσεων. Στο πλαίσιο αυτής της προσέγγισης, η Επιτροπή προωθεί ενεργά την ευρεία εφαρμογή του πλαισίου μέτρησης και υποβολής εκθέσεων της Oil and Gas Methane Partnership (OGMP). Η 44 Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ), Methane Tracker, (2020). 45 Ανεπιθύμητες διαρροές από κάθε είδους εξοπλισμό. 11

OGMP είναι μια εθελοντική πρωτοβουλία που καλύπτει επί του παρόντος ανάντη εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Σε συνεργασία με το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP) και τον Συνασπισμό για το Κλίμα και τον Καθαρό Αέρα, η Επιτροπή καταβάλει προσπάθειες προκειμένου να επεκτείνει το πλαίσιο OGMP σε περισσότερες εταιρείες που εκτελούν ανάντη, ενδιάμεσες και κατάντη δραστηριότητες φυσικού αερίου, καθώς και στον τομέα του άνθρακα και σε κλειστές ή εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις 46. Το πλαίσιο OGMP είναι το καλύτερο υφιστάμενο μέσο για τη βελτίωση της δυνατότητας μέτρησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης στον τομέα της ενέργειας. Επιπλέον, η Επιτροπή καλεί τις εταιρείες στους τομείς του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του άνθρακα να καταρτίσουν αποτελεσματικότερα προγράμματα εντοπισμού και επισκευής διαρροών (LDAR), ώστε να προετοιμαστούν για τις επικείμενες νομοθετικές προτάσεις που θα καταστήσουν τα εν λόγω προγράμματα υποχρεωτικά (περισσότερες λεπτομέρειες παρέχονται στην επόμενη ενότητα). Νομοθετική δράση Το 2021, η Επιτροπή θα υποβάλει νομοθετική πρόταση σχετικά με την υποχρεωτική μέτρηση, υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση για όλες τις εκπομπές μεθανίου που σχετίζονται με την ενέργεια, με βάση τη μεθοδολογία της Oil and Gas Methane Partnership (OGMP). Η βελτίωση της ποιότητας των δεδομένων για τις εκπομπές μέσω της υποχρεωτικής υποβολής εκθέσεων υψηλότερης βαθμίδας από τις εταιρείες θα βοηθήσει επίσης τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την υποβολή εκθέσεων στη σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC). Επομένως, η εν λόγω βελτίωση ενδέχεται επίσης να οδηγήσει σε αυξημένο ποσοστό εκθέσεων υψηλότερης βαθμίδας για τις σχετικές βασικές κατηγορίες στην απογραφή της ΕΕ. Επιπλέον, η εν λόγω νομοθεσία θα πρέπει να περιλαμβάνει την υποχρέωση βελτίωσης του εντοπισμού και της επισκευής διαρροών (LDAR) σε όλες τις υποδομές ορυκτού φυσικού αερίου, καθώς και σε κάθε άλλη υποδομή που παράγει, μεταφέρει ή χρησιμοποιεί ορυκτό φυσικό αέριο, μεταξύ άλλων ως πρώτη ύλη. Στο πλαίσιο της προσπάθειας αντιμετώπισης των εκπομπών από τον εξαερισμό και την καύση σε πυρσό, οι υποχρεώσεις LDAR θα αφορούν κατά προτεραιότητα την αποδοτικότητα της καύσης σε πυρσό. Επιπροσθέτως, η Επιτροπή θα εξετάσει επιλογές όσον αφορά πιθανούς στόχους ή πρότυπα μείωσης των εκπομπών μεθανίου ή άλλα κίνητρα για την ενέργεια από ορυκτά καύσιμα που καταναλώνεται και εισάγεται στην ΕΕ. Οι ανάντη εταιρείες φυσικού αερίου έχουν οικονομικό κίνητρο, αν και περιορισμένο, για την εφαρμογή προγραμμάτων LDAR, εφόσον μπορούν να πουλήσουν το αέριο του οποίου τη διαρροή αποτρέπουν 47. Οι διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, αποθήκευσης και διανομής (συμπεριλαμβανομένων πολλών τερματικών σταθμών ΥΦΑ) είναι ρυθμιζόμενες επιχειρήσεις και δεν κατέχουν το φυσικό αέριο. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή θα προωθήσει την αναγνώριση, από μέρους των εθνικών ρυθμιστικών αρχών (ΕΡΑ), των επενδύσεων LDAR και μείωσης του μεθανίου ως επιτρεπόμενου κόστους για τις ρυθμιζόμενες οντότητες στους 46 Ο συνεχής συντονισμός με τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη υποστηρίζει την ανάπτυξη αναθεωρημένων μεθοδολογιών μέτρησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης, προσαρμοσμένων σε αυτούς τους τομείς και σε αυτά τμήματα των αλυσίδων εφοδιασμού. 47 Ωστόσο, αυτό θα μείωνε τις διαρροές μόνο εάν (και στον βαθμό που) το κόστος μείωσης είναι χαμηλότερο από την επιπρόσθετη τιμή πώλησης που μπορεί να επιτευχθεί. Δεδομένου όμως ότι οι εταιρείες αυτές δεν κατέχουν τους πόρους που χρησιμοποιούν (οι οποίοι ανήκουν κατά κανόνα στη χώρα παραγωγής) και δεν είναι υπόλογες για τις απώλειες, συχνά έχουν μικρό συμφέρον από τη μείωσή τους. Επίσης, οι παραγωγοί πετρελαίου έχουν συχνά ελάχιστα ή μηδενικά κίνητρα (εκτός από τα κανονιστικού χαρακτήρα) για να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου ή άλλων αερίων που δεν εντάσσονται στην κύρια δραστηριότητά τους. 12

τομείς της μεταφοράς, της αποθήκευσης και της διανομής, μεταξύ άλλων μέσω παροχής κατευθυντήριων γραμμών στις ρυθμιστικές αρχές. Η προτεινόμενη αναθεώρηση της οδηγίας για τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών (NFRD) θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη ευρωπαϊκών προτύπων για τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών. Για να διασφαλιστεί η δέουσα ευθυγράμμιση, η ανάπτυξη αυτών των προτύπων θα λάβει υπόψη τα προϋπάρχοντα πρότυπα της Oil and Gas Methane Partnership (OGMP) για τις αλυσίδες εφοδιασμού πετρελαίου, ορυκτού φυσικού αερίου και άνθρακα. Η Επιτροπή θα εξετάσει τις διαθέσιμες επιλογές ενόψει της νομοθεσίας που θα προτείνει για τη εξάλειψη της συστηματικής χρήσης εξαερισμού και καύσης σε πυρσό στον τομέα της ενέργειας, η οποία θα καλύπτει ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, μέχρι το σημείο παραγωγής 48. Αυτό θα συμπληρώσει τους στόχους της πρωτοβουλίας της Παγκόσμιας Τράπεζας για μηδενική συστηματική καύση έως το 2030 (Zero Routine Flaring initiative) 49, την οποία η Επιτροπή σκοπεύει να υποστηρίξει, ενώ παράλληλα θα υποστηρίξει και την παγκόσμια σύμπραξη για τη μείωση της καύσης αερίων σε πυρσό (Global Gas Flaring Reduction Partnership) της Παγκόσμιας Τράπεζας 50. Η Επιτροπή θα δώσει επίσης προτεραιότητα στη διερεύνηση ενός ακριβέστερου προτύπου για την αποδοτικότητα της καύσης σε πυρσό, με στόχο την περαιτέρω μείωση τόσο των διαφευγουσών εκπομπών όσο και των εκπομπών από ατελή καύση καυσίμων. Αυτές οι επιλογές μετριασμού είναι γενικά οικονομικά αποδοτικές και αποτελούν βασικό στοιχείο του μετριασμού των εκπομπών μεθανίου στον τομέα της ενέργειας, καθώς η καύση αντιπροσωπεύει σημαντικό μέρος των εκπομπών της ΕΕ 51. Αντιμετώπιση του ζητήματος των ανθρακωρυχείων και των εγκαταλελειμμένων εγκαταστάσεων παραγωγής Η Επιτροπή ενθαρρύνει τις εργασίες αποκατάστασης για την εξάλειψη των εκπομπών μεθανίου από ενεργά ή μη χρησιμοποιούμενα ανθρακωρυχεία και από εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ΕΕ. Από την εμπειρία σε χώρες εκτός ΕΕ και σε ορισμένα κράτη μέλη προκύπτει ότι οι εν λόγω εγκαταστάσεις μπορεί να προκαλούν σημαντικές εκπομπές 52. Ωστόσο, επί του παρόντος, δεν υπάρχουν κανόνες σε επίπεδο ΕΕ για τον έλεγχο, τη μέτρηση ή τη χρησιμοποίηση των διαρροών ή των εκπομπών μεθανίου από ανθρακωρυχεία ή γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου μετά το κλείσιμό τους. Η επικείμενη πρόταση της Επιτροπής για τη μεταρρύθμιση του Ταμείου Έρευνας για τον Άνθρακα και τον Χάλυβα στηρίζει επίσης την έρευνα σε αυτόν τον τομέα. Η πρωτοβουλία για τις περιφέρειες με ανθρακωρυχεία σε μεταβατικό στάδιο, η οποία αποτελεί πλέον μέρος της Πλατφόρμας Δίκαιης Μετάβασης, μπορεί να χρησιμεύσει ως φόρουμ για τη συζήτηση ορθών πρακτικών και βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών. Η Επιτροπή θα υποστηρίξει είτε το αποτελεσματικό κλείσιμο και την αποτελεσματική σφράγιση των ανθρακωρυχείων είτε τη χρήση τους για την παραγωγή υπολειμματικής ενέργειας (συλλογή μεθανίου για τοπική χρήση). Υπάρχουν διαθέσιμες τεχνολογίες για την επίτευξη αυτού του στόχου και εφαρμόζονται ήδη σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης. Για τον 48 Εξαιρείται η καύση σε πυρσό που είναι αναγκαία, για παράδειγμα για λόγους ασφάλειας. 49 https://www.worldbank.org/en/programs/zero-routine-flaring-by-2030#1 50 https://www.worldbank.org/en/programs/gasflaringreduction 51 EU 2030 climate target plan Impact Assessment (Εκτίμηση επιπτώσεων του σχεδίου κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030), https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:749e04bb-f8c5-11ea-991b- 01aa75ed71a1.0001.02/DOC_1&format=PDF. 52 Kholod, κ.ά., (2020). (https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.120489). 13

σκοπό αυτόν, θα πρέπει να εκπαιδευτεί το τοπικό εργατικό δυναμικό σε αυτούς τους τομείς, να διατεθούν κεφάλαια για τη στήριξη του οριστικού μη εμπορικού κλεισίματος και να δημιουργηθούν ευκαιρίες ώστε οι εμπορικές εταιρείες να συλλέγουν το μεθάνιο από τις εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις. Η Επιτροπή θα υποβάλει συστάσεις για βέλτιστες πρακτικές και/ή σχετική νομοθεσία εφαρμογής, εάν χρειαστεί. Δράσεις στον τομέα της ενέργειας 6. Το 2021 η Επιτροπή θα υποβάλει νομοθετικές προτάσεις σχετικά με: την υποχρεωτική μέτρηση, υποβολή εκθέσεων και επαλήθευση (MRV) για όλες τις εκπομπές μεθανίου που σχετίζονται με την ενέργεια, με βάση τη μεθοδολογία της Oil and Gas Methane Partnership (OGMP 2.0) την υποχρέωση βελτίωσης του εντοπισμού και της επισκευής διαρροών (LDAR) σε όλες τις υποδομές ορυκτού φυσικού αερίου, καθώς και σε κάθε άλλη υποδομή που παράγει, μεταφέρει ή χρησιμοποιεί ορυκτό φυσικό αέριο, μεταξύ άλλων ως πρώτη ύλη. 7. Η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο νομοθεσίας για την εξάλειψη της συστηματικής χρήσης εξαερισμού και καύσης σε πυρσό στον τομέα της ενέργειας, η οποία θα καλύπτει ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, μέχρι το σημείο παραγωγής. 8. Η Επιτροπή θα καταβάλει προσπάθειες προκειμένου να επεκτείνει το πλαίσιο της OGMP για να συμπεριληφθούν περισσότερες εταιρείες που εκτελούν ανάντη, ενδιάμεσες και κατάντη δραστηριότητες φυσικού αερίου και πετρελαίου, καθώς και τον τομέα του άνθρακα και κλειστές/εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις. 9. Η Επιτροπή θα προωθήσει τις εργασίες αποκατάστασης στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για τις περιφέρειες με ανθρακωρυχεία σε μεταβατικό στάδιο. Εάν χρειαστεί, θα υποβληθούν συστάσεις για βέλτιστες πρακτικές και/ή σχετική νομοθεσία εφαρμογής. 3. ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΤΟΜΕΑ Συνολικά, οι εκπομπές μεθανίου από τη γεωργία της ΕΕ έχουν μειωθεί περίπου κατά 22 % από το 1990, κυρίως λόγω της μείωσης του αριθμού των μηρυκαστικών. Ωστόσο, τα τελευταία 5 χρόνια, το μέγεθος των κοπαδιών αυξήθηκε εκ νέου, με αποτέλεσμα να σημειωθεί μικρή αύξηση των εκπομπών μεθανίου κατά την εν λόγω περίοδο. Η ένταση των εκπομπών μεθανίου στους τομείς του κρέατος και του γάλακτος (εκπομπές μεθανίου ανά βάρος κρέατος ή γάλακτος) επίσης μειώθηκε με την πάροδο του χρόνου, ως αποτέλεσμα των αλλαγών στις μεθόδους παραγωγής. Περαιτέρω μειώσεις μπορούν να επιτευχθούν αφενός μέσω πιο βιώσιμης παραγωγής χάρη στην καινοτομία και την τεχνολογία και αφετέρου μέσω πιο βιώσιμων διατροφικών συνηθειών. Επομένως, ένα στρατηγικό όραμα πρέπει να βασίζεται στην ισορροπία μεταξύ των τεχνολογιών, των αγορών, των διατροφικών αλλαγών και της μείωσης των εισροών ορυκτών υδρογονανθράκων και να διασφαλίζει τον βιοπορισμό καθώς και βιώσιμες επιχειρηματικές ευκαιρίες για τους γεωργούς, στηρίζοντας ταυτόχρονα τις θεμελιώδεις αρχές της πολιτικής της ΕΕ για τα τρόφιμα, όπως περιγράφεται στη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» 53. 53 COM(2020) 381. 14