ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Περιλαµβάνει όλα τα µέτρα µε τα οποία διαπιστώνεται ότι η ολόκληρη η εγκατάσταση που ελέγχεται, πληροί τις απαιτήσεις. Κάθε ηλεκτρική εγκατάσταση πρέπει να ελέγχεται µετά την αποπεράτωσή της και πριν να τεθεί σε λειτουργία από το χρήστη, ώστε να εξακριβωθεί, στο µέτρο του δυνατού, ότι έχουν τηρηθεί οι απαιτήσεις του ΕΛΟΤ HD_384. Ορισµένοι έλεγχοι µπορεί να χρειάζεται να γίνουν και κατά τη διάρκεια της κατασκευής. Τα άτοµα που πραγµατοποιούν τον έλεγχο πρέπει να έχουν στη διάθεση τους όλα τα σχέδια και άλλα πληροφοριακά στοιχεία που απαιτούνται. Πρέπει να λαµβάνονται µέτρα ασφαλείας, ώστε κατά τη διάρκεια της διενέργειας των δοκιµών και των µετρήσεων να αποφευχθεί κάθε κίνδυνος για πρόσωπα και να αποτραπεί η πρόκληση βλαβών σε οποιαδήποτε αγαθά και στις εγκατεστηµένες συσκευές ή άλλα υλικά. Στις περιπτώσεις που η ελεγχόµενη εγκατάσταση αποτελεί επέκταση ή τροποποίηση προϋπάρχουσας εγκατάστασης, πρέπει να εξακριβωθεί ότι αυτή η επέκταση ή τροποποίηση είναι σύµφωνη µε τον ΕΛΟΤ HD_384 και συγχρόνως ότι δεν προκαλεί καµιά µείωση της ασφάλειας της προϋπάρχουσας εγκατάστασης. Οι έλεγχοι πρέπει να διεξάγονται κατά ελάχιστο από αδειούχους ηλεκτρολόγους, οι οποίοι διαθέτουν τα νόµιµα προσόντα για ελέγχους ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Μετά την ολοκλήρωση του ελέγχου, τα αποτελέσµατα θα πρέπει να τεκµηριώνονται σε πρωτόκολλο και έκθεση παράδοσης και μαζί με την ΥΔΕ και τα μονογραμμικά σχέδια εγκατάστασης και πινάκων κατατίθενται στην ηλεκτρική επιχείρηση διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, εντός ενός έτους από την ημερομηνία έκδοσής τους και αντικαθίστανται όταν διενεργείται επανέλεγχος της εγκατάστασης. Ο αρχικός έλεγχος πρέπει να πραγματοποιείται πριν από την πρώτη ηλεκτροδότηση κάθε εγκατάστασης ή μετά από σοβαρή τροποποίησή της. Ο επανέλεγχος θα πρέπει να διενεργείται σε χρονικά διαστήματα, ανάλογα με την εγκατάσταση, ως εξής : i. Για κατοικίες και ανάλογους χώρους, τουλάχιστον κάθε 14 χρόνια. ii. Για κλειστούς επαγγελματικούς χώρους που δεν έχουν εύφλεκτα υλικά, τουλάχιστον κάθε 7 χρόνια. iii. Για κλειστούς επαγγελματικούς χώρους με εύφλεκτα υλικά, τουλάχιστον κάθε 2 χρόνια. iv. Για χώρους ψυχαγωγίας και συνάθροισης κοινού, τουλάχιστον κάθε 1 χρόνο. v. Για επαγγελματικές εγκαταστάσεις στο ύπαιθρο (μαρίνες, πισίνες, κάμπινγκ) τουλάχιστον κάθε 1 χρόνο και σε περίπτωση διακοπής της ηλεκτροδότησης, πριν από την επανασύνδεση. vi. Για όλες τις παραπάνω κατηγορίες εφόσον προκύπτει αλλαγή χρήστη ή αλλαγή χρήσης της εγκατάστασης. vii. Για όλες τις παραπάνω κατηγορίες εφόσον η εγκατάσταση πληγεί από θεομηνίες (πλημμύρες, σεισμούς). viii. Μετά από σοβαρά ατυχήματα ή συμβάντα (πυρκαγιά, ηλεκτροπληξία) Μέσω των επανελέγχων διαπιστώνεται εάν η κατάσταση της ηλεκτρικής εγκατάστασης, ή τµηµάτων της εγκατάστασης έχουν τόσο επιδεινωθεί, ώστε η χρήση της δεν είναι πλέον ασφαλής. Ακόµη, για να διαπιστωθεί εάν η εγκατάσταση πληροί τις απαιτήσεις της κατασκευής της, σε περίπτωση που δεν έχουν καθοριστεί διαφορετικές απαιτήσεις από εθνικές προδιαγραφές η άλλες απαιτήσεις από δηµόσιες αρχές. Παράλληλα θα πρέπει να ερευνώνται οι επιδράσεις από αλλαγές που έχουν γίνει στην εγκατάσταση έναντι της παλαιότερης χρήσης της. Στο πρωτόκολλο επανελέγχου θα περιλαµβάνονται τα αποτελέσµατα της οπτικής επιθεώρησης, τα αποτελέσµατα των µετρήσεων, όπως επίσης πληροφορίες για όλες τις αλλαγές ή τις επεκτάσεις της εγκατάστασης. Επίσης θα πρέπει να περιλαµβάνονται και να δηλώνονται όλες οι αποκλίσεις από τις προδιαγραφές των αντίστοιχων τµηµάτων της εγκατάστασης. Σε κάθε έλεγχο ή επανέλεγχο περιλαµβάνονται η οπτική επιθεώρηση, οι δοκιµές και οι µετρήσεις. 1

Α) ΟΠΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ Η διερεύνηση της ηλεκτρικής εγκατάστασης, µε την έννοια της διαπίστωσης της σωστής επιλογής των υλικών και της σωστής συγκρότησης της. Αυτός ο έλεγχος προβλέπεται για να ελεγχθεί ότι η εγκατάσταση των ηλεκτρολογικών υλικών έχει γίνει σύµφωνα µε τις οδηγίες του κατασκευαστή, ώστε η λειτουργία τους να µην επηρεάζεται αρνητικά. Η οπτική επιθεώρηση πρέπει να προηγείται των δοκιµών και των µετρήσεων και πρέπει, κανονικά, να πραγµατοποιείται µε ολόκληρη την εγκατάσταση εκτός τάσης. Σκοπός της διενέργειας της οπτικής επιθεώρησης είναι η εξακρίβωση ότι το µόνιµα συνδεδεµένο υλικό: είναι σύµφωνο µε τις απαιτήσεις ασφαλείας των αντίστοιχων Προτύπων του υλικού. Αυτό µπορεί να εξακριβωθεί από την επισήµανση του υλικού ή από σχετικά πιστοποιητικά. έχει επιλεγεί και εγκατασταθεί σωστά, σύµφωνα µε το παρόν Πρότυπο και τις οδηγίες του κατασκευαστή. δεν παρουσιάζει ορατές βλάβες που επιδρούν δυσµενώς στην ασφάλεια. H οπτική επιθεώρηση πρέπει να περιλαµβάνει την εξακρίβωση των ακολούθων, στο µέτρο που έχουν εφαρµογή: Μέτρα προστασίας από ηλεκτροπληξία. 1) Αγωγός προστασίας μη αποτελεσματικός (π.χ. αποσυνδεδεμένος, κομμένος, βαμμένος). 2) Αγωγός προστασίας με λάθος χρωματισμό. 3) Αγωγός προστασίας δεν υπάρχει. 4) Δεν υπάρχει προστασία από επαφή σε ενεργά μέρη (όλα, από μόνωση μέχρι γυμνά άκρα αγωγών). 5) Μόνωση προστασίας κατεστραμένη (π.χ. μεταλλική βίδα διαπερνά μονωτικό κάλυμμα). 6) Κακή επιλογή βαθμού προστασίας (IP). 7) Κύρια ισοδυναμική σύνδεση δεν υπάρχει / ελλειπής. 8) Δευτερεύουσα ισοδυναμική σύνδεση δεν υπάρχει / ελλειπής. 9) Αγωγός προστασίας χρησιμοποιείται σαν ενεργός αγωγός. 10) Διάταξη διαφορικού ρεύματος δεν υπάρχει. 11) Διάταξη διαφορικού ρεύματος παρακάμπτεται. 12) Διαφορετικές τάσεις δεν είναι ασφαλώς διαχωρισμένες. 13) Κακή επιλογή των μέτρων προστασίας, π.χ. σε ορισμένες περιοχές δεν έχουν ληφθεί τα απιτούμενα μέτρα προστασίας. Σε ορισμένες ζώνες σε πισίνες επιτρέπεται μόνο πολύ χαμηλή τάση προστασίας ή ηλεκτρικός διαχωρισμός. 14) Φωτιστικά σώματα λάθος. 15) Φωτιστικά σώματα ελλατωματικά / λείπουν. 16) Καλύμματα φωτιστικών λείπουν. 17) Απόσταση ασφαλείας δε τηρείται (π.χ. στο μπάνιο, απόσταση από εύφλεκτα υλικά). Μέτρα προστασίας από πυρκαγιά. 1) Κίνδυνος πυρκαγιάς, π.χ. καλώδιο ισχύος εγκατεστημένο επάνω σε εύφλεκτο υλικό (π.χ. ξύλο). 2) Ηλεκτρολογικό υλικό μη ενδεδειγμένο για την θερμοκρασία περιβάλλοντος που έχει εγκατασταθεί. 3) Δεν υπάρχει αποτροπή επέκτασης πυρκαγιάς. Επιλογή διατομών αγωγών. 1) Διατομή λάθος επιλεγμένη. Αγωγοί φάσης διατομής S 16 Ελάχιστη διατομή αγωγού προστασίας S, Αγωγοί φάσης διατομής 16 < S 35 Ελάχιστη διατομή αγωγού προστασίας 16, Αγωγοί φάσης διατομής S > 35 Ελάχιστη διατομή αγωγού προστασίας S/2. Επιλογή και ρύθμιση των διατάξεων προστασίας. 1) Διατάξεις προστασίας υπερέντασης λάθος ρυθμισμένες. 2) Διατάξεις προστασίας υπερέντασης λάθος επιλεγμένες. 3) Ασφάλεια τήξεως ''επισκευασμένη''. 2

Όργανα διακοπής και απομόνωσης. 1) Διακόπτης απομόνωσης δεν υπάρχει. 2) Διακόπτης απομόνωσης λάθος επιλεγμένος. Επιλογή υλικού βάσει εξωτερικών επιδράσεων. 1) Κακή επιλογή ηλεκτρολογικού υλικού (π.χ. εξωτερικοί ρευματοδότες, κουτί διακλάδωσης με βαθμό προστασίας IP 20 και φθαρμένο). Αναγνώριση αγωγών N & PE. 1) Ν - αγωγός λείπει. 2) Ν - αγωγός χρησιμοποιείται σαν ενεργός. 3) Αγωγός προστασίας με λάθος χρωματισμό. 4) Αγωγός προστασίας δεν υπάρχει. 5) Αγωγός προστασίας χρησιμοποιείται σαν ενεργός αγωγός. Δυνατότητα αναγνώρισης κυκλωμάτων. 1) Περιγραφή κυκλωμάτων λείπει. 2) Ενδείξεις φάσεων λάθος / λείπουν. 3) Κακή συρμάτωση. Κύρια & συμπληρωματικές ισοδυναμικές συνδέσεις. 1) Κύρια ισοδυναμική σύνδεση δεν υπάρχει / ελλειπής (όλα τα μεταλλικά μέρη να πέφτουν πάνω σε αυτή). 2) Συμπληρωματική ισοδυναμική σύνδεση δεν υπάρχει / ελλειπής. Σχέδια, διαγράμματα, πινακίδα δοκιμής RCD. 1) Ετικέτα δοκιμής της διάταξης διαφορικού ρεύματος δεν υπάρχει. 2) Η τεκμηρίωση δεν είναι πλήρης. 3) Η τεκμηρίωση δεν είναι επικαιροποιημένη. Επάρκεια συνδέσεων αγωγών. 1) Συνδέσεις / διακλαδώσεις μη επισκέψιμες. 2) Συνδέσεις / διακλαδώσεις μη επιτρεπτές. Δυνατότητα πρόσβασης και χειρισμών. 1) Δύσκολη πρόσβαση για απομόνωση. 2) Δύσκολη πρόσβαση για λειτουργικούς χειρισμούς. 3) Κακή επιλογή διατάξεως χειρισμού. Β) ΔΟΚΙΜΕΣ Μέσω των δοκιµών επιβεβαιώνεται η σωστή λειτουργία των µέσων προστασίας της ηλεκτρικής εγκατάστασης. Πρέπει να εκτελεσθούν, στο µέτρο που έχουν εφαρµογή, οι ακόλουθες δοκιµές κατά προτίµηση µε την ακόλουθη σειρά: 3

Έλεγχοι και δοκιμές πολικότητας. 1) Όταν οι σχετικοί κανόνες απαγορεύουν τη χρήση μονοπολικών διατάξεων διακοπής ή απομόνωσης στον ουδέτερο αγωγό, εκτελείται δοκιμή πολικότητας ώστε να εξακριβωθεί ότι τέτοιες διατάξεις έχουν συνδεθεί μόνο στους αγωγούς φάσεων. 2) Θα πρέπει να ελέγχεται ότι δεν υπάρχουν ανεπίτρεπτες αποζεύξεις ουδετέρου. 3) Δοκιμές ρευματοδοτών. 4) Αν δεν έχει ρεύμα η εγκατάσταση δε συμπληρώνεται και αναφέρεται στις παρατηρήσεις. Δοκιμές λειτουργίας διατάξεων διαφορικού ρεύματος. 1) Δοκιμή με το μπουτόν test που πρέπει να διαθέτει κάθε διάταξη. 2) Αν δεν έχει ρεύμα η εγκατάσταση δε συμπληρώνεται και αναφέρεται στις παρατηρήσεις. Κατεύθυνση φοράς των 3φ κινητήρων. 1) Αν δεν έχει ρεύμα η εγκατάσταση δε συμπληρώνεται και αναφέρεται στις παρατηρήσεις. Κατεύθυνση πεδίου φοράς 3φ πριζών. 1) Αν υπάρχουν περισσότερες της μίας 3φ πρίζες θα πρέπει να έχουν την ίδια κατεύθυνση πεδίου φοράς. 2) Αν δεν έχει ρεύμα η εγκατάσταση δε συμπληρώνεται και αναφέρεται στις παρατηρήσεις. Δοκιμές λειτουργίας. 1) Δοκιμές ενδεικτικών λυχνιών, σήμανσης γενικότερα, κατάστασης ανάγκης και ειδικά λειτουργίες που αφορούν την ασφάλεια. 2) Ανεβοκατεβάζουμε τις ασφάλειες. 3) Αν δεν έχει ρεύμα η εγκατάσταση δε συμπληρώνεται και αναφέρεται στις παρατηρήσεις. Δοκιμές διακοπής και απομόνωσης. 1) Ιδιαίτερη βαρύτητα πρέπει να δίδεται στους γενικούς διακόπτες πινάκων διανομής, όπως επίσης στους διακόπτες απομόνωσης σταθερών ηλεκτρικών συσκευών και ηλεκτρικών φορτίων για να διαπιστώνεται ότι πραγματικά διακόπτουν και απομονώνουν τους ενεργούς αγωγούς και τον ουδέτερο όπου απαιτείται. 2) Αν δεν έχει ρεύμα η εγκατάσταση δε συμπληρώνεται και αναφέρεται στις παρατηρήσεις. Γ) ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ Μέσω των µετρήσεων επιβεβαιώνεται η σωστή λειτουργία των µέσων προστασίας της ηλεκτρικής εγκατάστασης. Με την χρήση κατάλληλων οργάνων γίνεται η µέτρηση των τιµών και η αξιολόγηση των αποτελεσµάτων που δεν είναι εφικτά να διαπιστωθούν από την οπτική επιθεώρηση. Πρέπει να εκτελεσθούν, στο µέτρο που έχουν εφαρµογή, οι ακόλουθες µετρήσεις κατά προτίµηση µε την ακόλουθη σειρά: Συνέχεια αγωγών προστασίας και συνδέσεις κύριας και συµπληρωµατικής ισοδυναµικής σύνδεσης (εκτός τάσης). 1) Είναι μια μέτρηση χαμηλών αντιστάσεων. Πρέπει να διαπιστώνεται η ποιότητα και η καλή συνέχεια των συνδέσεων των αγωγών προστασίας σε όλη την εγκατάσταση. 2) Πρέπει να γίνεται με τάση μέτρησης από 4 έως 24V συνεχές ή εναλλασσόμενο και με ρεύμα μέτρησης τουλάχιστον 0,2A (200mA) (Rχαμηλή στο όργανο). 4

3) Για περιελίξεις μοτέρ ή για εγκατάσταση που ρεματοδοτείται πρέπει να γίνεται η μέτρηση με ρεύμα μέτρησης τουλάχιστον 7mA (συνέχεια στο όργανο). 4) Οι μετρήσεις αντίστασης των αγωγών προστασίας πρέπει να δίδουν τιμές μικρότερες από 1Ω. 5) Διατομή 1,5mm^2 αγωγού Αντίσταση 1,26Ω ανά 100m αγωγού. 6) Διατομή 2,5mm^2 αγωγού Αντίσταση 0,76Ω ανά 100m αγωγού. 7) Διατομή 6mm^2 αγωγού Αντίσταση 0,31Ω ανά 100m αγωγού. 8) Διατομή 10mm^2 αγωγού Αντίσταση 0,19Ω ανά 100m αγωγού. 9) Διατομή 16mm^2 αγωγού Αντίσταση 0,12Ω ανά 100m αγωγού. 10) Ενεργοί ακροδέκτες για τη μέτρηση είναι ο PE & N. 1) Πρώτη εργασία για τη πραγματοποίηση της μέτρησης είναι να βαθμονομηθούν τα καλώδια. 2) Η συνέχεια εξετάζεται μεταξύ των ακόλουθων ενδεικτικών περιπτώσεων : Μπάρα γείωσης πίνακα σε γείωση μετρητή. Μπάρα γείωσης πίνακα σε θερμοσίφωνα. Μπάρα γείωσης πίνακα προς όλους τους ρευματοδότες (προτιμότερος ο τελευταίος ρευματοδότης της γραμμής). 3) Αν δεν υπάρχει συνέχεια η ένδειξη του οργάνου θα είναι το άπειρο ή μια πολύ μεγάλη τιμή. Διάγραμμα συνδεσμολογίας Αντίσταση µόνωσης της ηλεκτρικής εγκατάστασης (εκτός τάσης). 1) Η μέτρηση αυτή πρέπει να γίνεται με τάση δοκιμής (συνεχή τάση) ανάλογα με την ονομαστική τάση της ελεγχόμενης εγκατάστασης ή του ελεγχόμενου τμήματος. Για παράδειγμα 500V DC για εγκαταστάσεις που τροφοδοτούνται με 230/400V AC. 2) Η αντίσταση μόνωσης πρέπει να μετρηθεί στο σημείο τροφοδότησης της εγκατάστασης. 3) Η αντίσταση μόνωσης πρέπει να μετρηθεί μεταξύ κάθε ενεργού αγωγού (φάσης & ουδετέρου ή με κοινή σύνδεση) και του αγωγού προστασίας ή της γης. 4) Να γίνει αποσύνδεση των προστατευτικών διατάξεων από υπερτάσεις και να αποσυνδεθούν οι σταθερές ηλεκτρικές συσκευές, γιατί μπορούν να επηρρεαστούν από την μέτρηση. 5) Ελάχιστη τιµή αντίστασης µόνωσης. Ονοµαστική τάση κυκλώµατος (V) Τάση δοκιµής συνεχούς ρεύµατος (V) SELV(π.χ. μπαταρία) και PELV (π.χ. υπολογιστής) 250 0,25 Μέχρι 500 V, µε εξαίρεση τις προηγούµενες περιπτώσεις 500 0,5 Πάνω από 500 V 1000 1,0 Ελάχιστη αντίσταση µόνωσης (ΜΩ) 5

6) Από το μονογραμμικό διάγραμμα του πίνακα συμπληρώνεται το τμήμα ''Χώρος / Τμήμα εγκατάστασης, Χρήση''. 7) Ελέγχεται η σωστή χρήση των ασφαλειών στο πεδίο ''διάταξη προστασίας από υπερένταση''. 4) Όλοι οι ουδέτεροι πρέπει να ξηλωθούν από τη γραμμή και όλες οι ασφάλειες να τεθούν σε κατάσταση off. 5) Μια μέτρηση γίνεται ανά γραμμή στην έξοδο της κάθε ασφάλειας και μια δεύτερη μέτρηση στον ουδέτερο της υπό έλεγχο γραμμής. 6) Μέτρηση χωρίς καταναλώσεις μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με το καλώδιο σούκο ή και με φάση και ουδέτερο μαζί (όταν υπάρχουν καταναλώσεις διακόπτεται η μέτρηση), αλλά και όπως προηγουμένως. 7) Είναι επιτρεπτή η διεξαγωγή της µέτρησης µεταξύ των ενεργών αγωγών και της γης µε συνδεδεµένες συσκευές. Εάν σε αυτή την περίπτωση οι µετρούµενες τιµές είναι µικρότερες από αυτές που δίδονται στον πίνακα, τότε θα πρέπει να αποµονώνονται οι αυτές συσκευές και να επαναλαµβάνεται η µέτρηση. 8) Μπορεί να σημειωθεί μια τιμή για όλες τις γραμμές, η οποία θα είναι η χειρότερη μέτρηση από όλες. Διάγραμμα συνδεσμολογίας Διάταξη διαφορικού ρεύματος RCD (υπό τάση). 1) Η αποτελεσματικότητα της λειτουργίας της διάταξης διαφορικού ρεύματος θα πρέπει να ελέγχεται με τη δημιουργία διαφορικού ρεύματος ΙΔΝ. 2) Πρέπει να ρυθμίζεται το όργανο με τα στοιχεία της προς έλεγχο διάταξης (π.χ. τύπος Α, ΙΔΝ 30mA, μορφή και γωνία φάσης του ρεύματος ελέγχου, τρόπος ελέγχου). 3) Η μέτρηση αυτή δε πραγματοποιείται αν δεν υπάρχει παροχή της ΔΕΗ και θα πρέπει να γίνει συμπληρωματική ΥΔΕ, όταν ηλεκτροδοτηθεί η εγκατάσταση. 9) Το ρεύμα απόζευξης πρέπει να βρεθεί μεταξύ 15mA 30mA. Κάτω από 15mA η διάταξη RCD είναι υπερευαίσθητη. 10) Ο χρόνος απόζευξης πρέπει να είναι κάτω από τα 300ms. 11) Η τάση επαφής κατά την απόζευξη πρέπει να είναι μικρότερη των 50V για τους ανθρώπους και μικρότερη των 25V για τα ζώα. 12) Τη μέτρηση την πραγματοποιούμε τρεις φορές για έλεγχο. 13) 1 ος τρόπος μέτρησης : βάζοντας τη πρίζα σούκο του οργάνου σε αντίστοιχη φάση και αντίστοιχη πρίζα. 6

14) 2 ος τρόπος μέτρησης : βάζοντας τσιμπίδες στη μπάρα γείωσης με μπάρα ουδετέρου και το prompt πάνω στη φάση του ρελέ. Διάγραμμα συνδεσμολογίας Βρόγχος σφάλματος (υπό τάση). 1) Η εξακρίβωση του χρόνου αυτόματης διακοπής τροφοδοσίας σε περίπτωση σφάλματος μεταξύ αγωγού φάσης - αγωγού προστασίας και σε εγκαταστάσεις ή κυκλώματα που τροφοδοτούνται από συστήματα γειώσεων TN - C - S μπορεί να γίνει με μέτρηση του βρόχου σφάλματος. 2) Πρακτικά σημαίνει ότι όσο πιο μικρή η αντίσταση του κυκλώματος τόσο καλύτερη συμπεριφορά θα έχει. Δηλαδή σε περίπτωση βραχυκυκλώματος, το ρεύμα βραχυκυκλώματος θα οδηγηθεί προς το έδαφος γρηγορότερα. 3) Ένας βρόγχος (κύκλωμα) μπορεί να είναι σε σύστημα ΤΤ : πρίζα πίνακας ρολόι μετασχηματιστής γείωση. Σε ΤΝ σύστημα κλείνει με ουδέτερο ο βρόγχος. 4) Πρέπει να τεθούν εκτός λειτουργίας οι διατάξεις διαφορικού ρεύματος της εγκατάστασης, στα περισσότερα όργανα, ενώ με το Eurotest XE μπορεί να παρακαμφθεί. 1) Οι μικροαυτόματοι χαρακτηρίζονται με τα γράμματα Β, C, D πριν από την ονομαστική τιμή ρεύματος. Τα τρία αυτά γράμματα χαρακτηρίζουν το ρεύμα βραχυκύκλωσης και είναι πολλαπλάσια του ονομαστικού ρεύματος. Έτσι έχουμε: Β: Ενεργοποιείται σε ρεύματα βραχυκυκλώσεως 5 φορές πάνω από το ονομαστικό. C: Ενεργοποιείται σε ρεύματα βραχυκυκλώσεως 10 φορές πάνω από το ονομαστικό. K: Ενεργοποιείται σε ρεύματα βραχυκυκλώσεως 15 φορές πάνω από το ονομαστικό. D: Ενεργοποιείται σε ρεύματα βραχυκυκλώσεως 20 φορές πάνω από το ονομαστικό. Συνήθως χρησιμοποιούνται οι τύποι B και C για λιγότερη καταπόνηση των αγωγών. Εκτός αν υπάρχουν ισχυρά ρεύματα εκκινήσεων και απαιτείται η χρήση τύπου D με την κατάλληλη φυσικά επιλογή αγωγού. 2) Οι ασφάλειες χαρακτηρίζονται από δύο γράμματα. Το πρώτο γράμμα μπορεί να είναι g ή a. g=πλήρης προστασία σε όλη την περιοχή των ρευμάτων. a=μερική προστασία, μόνο σε υψηλά ρεύματα. Το δεύτερο γράμμα χαρακτηρίζει το υπό προστασία αντικείμενο. G=γενική χρήση. L=γραμμές, καλώδια. M=θερμικά (π.χ κινητήρες). R=ημιαγωγοί. B=εγκαταστάσεις ορυχείων. Tr=μετασχηματιστές 7

Διάγραμμα συνδεσμολογίας Αντίσταση γείωσης 1) Αν η εγκατάσταση τροφοδοτείται από δίκτυο με ουδετέρωση (TN - C - S), δεν προκύπτει απαίτηση μέτρησης της αντίστασης γείωσης, γιατί όλα τα ηλεκτρόδια γειώσεως που ανήκουν σε ένα υποσταθμό (μετασχηματιστή και καταναλωτών) είναι αγώγιμα διασυνδεδεμένα μεταξύ τους και μια μέτρηση γείωσης θα περιλάβει όλα τα ηλεκτρόδια του υποσταθμού. 2) Σε δίκτυα ΤΤ η τάση επαφής σε περίπτωση σφάλματος μεταξύ ενεργού αγωγού και αγώγιμου προσβάσιμου μέρους, δε πρέπει να ξεπεράσει τα 50V και θα διακοπεί σε χρόνο μικρότερο από 0,5s. 3) Συνεπώς θα πρέπει να υπάρχει πολύ χαμηλή αντίσταση γείωσης. 4) Μέτρηση σημειακής γείωσης (απλού ηλεκτροδίου) : το βοηθητικό ηλεκτρόδιο Τ1 τοποθετείται σε απόσταση 30m από το προς μέτρηση ηλεκτρόδιο γείωσης Τ και στη μέση τοποθετείται το Τ2. Μετριέται η τάση U μεταξύ Τ και Τ2. Παίρνονται 2 ακόμα μετρήσεις 6m πριν και 6m μετά από το Τ2 και αν τα αποτελέσματα των τριών μετρήσεων ουσιαστικά συμπίπτουν (εώς 5% απόκλιση), καταγράφουμε το μέσο όρο αυτών. Αλλιώς απομακρύνουμε το Τ1 και επαναλαμβάνουμε τις μετρήσεις. 5) Μέτρηση θεμελειακής γείωσης : Αν η διαγώνιος της θεμελειακής είναι d τοποθετούμε το βοηθητικό ηλεκτρόδιο σε απόσταση 5d και λαμβάνουμε ανά 3m μετρήσεις από το τέλος της διαγωνίου μέχρι την απόσταση 5d. Από τα αποτελέσματα αυτών των μετρήσεων δημιουργείται ένα διάγραμμα του οποίου το ευθύγραμμο μέρος δίδει την πραγματική αντίσταση γείωσης Ω. 6) Αν οι συνθήκες που επικρατούν στην εγκατάσταση δεν επιτρέπουν τη μέτρηση της αντίστασης γείωσης, είναι αποδεκτή η αντίσταση του βρόχου σφάλματος. Η µέτρηση της αντίστασης ή της σύνθετης αντίστασης του βρόχου σφάλµατος δίνει τιµή µεγαλύτερη από την πραγµατική τιµή της αντίστασης γείωσης. 1) Η γείωση για να μετρηθεί πρέπει πάντα να αποσυνδέεται από την εγκατάσταση. 2) Στη μέτρηση σημειακής γείωσης τα καλώδια που παρέχονται με το όργανο επαρκούν, ενώ στη μέτρηση θεμελειακής γείωσης χρησιμοποιούμε μεγαλύτερα σε μήκος καλώδια. 3) Μια προσεγγιστική μέθοδος (υπό τάση) : PE, L στη γείωση και N στον ουδέτερο. 8

Διάγραμμα συνδεσμολογίας Δ) ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ i. Στις περιπτώσεις που κάποια δοκιµή ή µέτρηση δίνει µη ικανοποιητικό αποτέλεσµα, πρέπει, µετά τον εντοπισµό της αιτίας και την πραγµατοποίηση της σχετικής διόρθωσης, να επαναληφθούν τόσο αυτή η δοκιµή ή μέτρηση όσο και όλες οι προηγούµενες, των οποίων τα αποτελέσµατα είναι δυνατόν να έχουν επηρεασθεί από την ανωµαλία που εντοπίσθηκε ή από τη διόρθωση που έγινε. ii. Τα όργανα µέτρησης και επιτήρησης θα πρέπει να πληρούν τις απαιτήσεις του ΕΛΟΤ ΕΝ 61557. Ένα τέτοιο όργανο είναι το : EUROTEST XE ST, τύπος : MI 3102, εταιρεία : METREL, το οποίο και χρησιμοποιούμε για τη διεξαγωγή αξιόπιστων μετρήσεων. 9