ΤΟ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Οι τουρκικοί πληθυσμοί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ένοιωσαν ταπείνωση μετά την ήττα στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο και την παρουσία πολλών ξένων στρατευμάτων στη χώρα τους, καθώς και την αφαίρεση εκτεταμένων εδαφών από Βρετανούς και Γάλλους. Σε πολλές περιοχές ξέσπασαν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας και οργανώθηκαν διαδηλώσεις. Είναι η περίοδος ανάδειξης του Μουσταφά Κεμάλ.
Μουσταφά Κεμάλ (1881-1938) Το προσωνύμιο Ατατούρκ σημαίνει «πατέρας των Τούρκων» και του δόθηκε από την πρώτη τουρκική Εθνοσυνέλευση Πηγή εικόνας: https://commons.wikimedia.org/wiki/file:mustafa_kemal_atatürk.jpg
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Ταυτόχρονα πολλοί αξιωματικοί του στρατού των Οθωμανών αρνήθηκαν να παραδοθούν. Μεταξύ αυτών ήταν και ο Μουσταφά Κεμάλ, ο οποίος ξεκίνησε σε περιοχές της χώρας που δεν ελέγχονταν από τις δυνάμεις της Αντάντ την οργάνωση ενός κινήματος αντίστασης. Τον Ιούνιο του 1919 οργανώθηκε στην Αμάσεια του ορεινού Πόντου σύσκεψη για την καλύτερη οργάνωση του κινήματος.
Η Αμάσεια του ορεινού Πόντου https://www.thes.gr/apodraseis/amasia-i-istoriki-protevousa-tou-pontou-ke-i-perifimi-tafi-ton-vasiliadon-foto/
Η Αμάσεια του ορεινού Πόντου https://www.thes.gr/apodraseis/amasia-i-istoriki-protevousa-tou-pontou-ke-i-perifimi-tafi-ton-vasiliadon-foto/
Η Αμάσεια του ορεινού Πόντου Πρωτεύουσα του βυζαντινού θέματος των «Αρμενιακών» https://www.thes.gr/apodraseis/amasia-i-istoriki-protevousa-tou-pontou-ke-i-perifimi-tafi-ton-vasiliadon-foto/
Η Αμάσεια του ορεινού Πόντου https://www.thes.gr/apodraseis/amasia-i-istoriki-protevousa-tou-pontou-ke-i-perifimi-tafi-ton-vasiliadon-foto/
Η ΣΥΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΑΜΑΣΕΙΑΣ Στην Αμάσεια ο Κεμάλ και οι συνεργάτες του έθεσαν ως στόχο τους την οργάνωση ενός κινήματος με σκοπό τη δημιουργία ενός νέου, τουρκικού εθνικού κράτους στη θέση της πολυεθνικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία αποτελούσε στη πράξη πια παρελθόν μια και ο Σουλτάνος δεν είχε πλέον καμία απολύτως δύναμη.
Επιφανείς Τούρκοι εθνικιστές στο συνέδριο της Αμάσειας. Στο κέντρο ο Μουσταφά Κεμάλ Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/turkish_national_movement
ΤΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ Το 1919 οργανώθηκαν δύο συνέδρια: ❶ στο Ερζερούμ της Αρμενίας και ❷ στη Σεβάστεια του Πόντου από τις αντιστασιακές οργανώσεις των Τούρκων στα οποία συμμετείχαν αντιπρόσωποι από όλη τη χώρα. Σε αυτά τα συνέδρια έγιναν αποδεκτοί οι στόχοι που διατυπώθηκαν στην Αμάσεια του Πόντου και ο Μουσταφά Κεμάλ αναδείχθηκε σε αναμφισβήτητο ηγέτη.
ΕΡΖΕΡΟΥΜ Η ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥΠΟΛΗ ΚΑΙ ΣΤΑ ΑΡΜΕΝΙΚΑ ΤΟ ΑΡΤΖΕ ΤΩΝ ΡΩΜΙΩΝ Το Ερζερούμ - Erzurum στα τουρκικά είναι η αρχαία Θεοδοσιούπολη, που αργότερα ονομάστηκε Άρτζε των Ρωμιών μετά την κατάληψη του αρμενικού Άρτζε από τους Σελτζούκους το 1048/49 και την μεταφορά των Αρμενίων στη Θεοδοσιούπολη Πηγή εικόνας επάνω: https://www.lelevose.gr/erzeroum-poli-ton-romion/ Πηγή εικόνας δεξιά: https://el.wikipedia.org/wiki/ερζερούμ
Η Σεβάστεια - Sivas στα τουρκικά Πηγή εικόνας επάνω: https://bravo-bih.com/evs-in-sivas-turkey/ Πηγή εικόνας κάτω: https://el.wikipedia.org/wiki/σεβάστεια
ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Στη Σεβάστεια εκδόθηκε μία εθνική διακήρυξη με τους στόχους του κινήματος των Τούρκων μεταξύ των οποίων κυριότερος ήταν η ανεξαρτησία μίας ελεύθερης Τουρκίας. Επιπλέον ο Κεμάλ καθιέρωσε την αρχή του κοσμικού κράτους και την απελευθέρωση από τον θρησκευτικό χαρακτήρα του. Επίσης όρισε ως έδρα του κινήματος την Άγκυρα και θεσμοθέτησε την τουρκική εθνοσυνέλευση.
ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ Στις εκλογές του 1919 οι «κεμαλικοί» κέρδισαν τις περισσότερες έδρες και πέτυχαν να αποδεχθεί η Βουλή τις θέσεις του κινήματός τους, που ονομάστηκε από τότε Εθνικό Συμβόλαιο. Η βουλή αυτή διαλύθηκε από τους Βρετανούς. Στο μεταξύ είχε αποβιβαστεί ο ελληνικός στρατός στη Σμύρνη. Τότε ο Κεμάλ συγκαλεί τον Ιανουάριο του 1920 την τουρκική Εθνοσυνέλευση στην Άγκυρα.
Α ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΗ Στην Α τουρκική Εθνοσυνέλευση ψηφίζεται νέο σύνταγμα ορίζεται ότι η χώρα θα ονομάζεται Τουρκία καταργείται ο θρησκευτικός χαρακτήρας του κράτους η νομοθετική εξουσία θα ασκείται από τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση ο Κεμάλ αναδεικνύεται πρωθυπουργός και αρχηγός του κράτους
Φωτογραφία από την πρώτη τουρκική Εθνοσυνέλευση, 1920 Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/ankara
ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΠΟΝΤΟΑΡΜΕΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ Το πρώτο μέλημα του Κεμάλ ήταν να στραφεί εναντίον του ποντοαρμενικού ομόσπονδου κράτους, το οποίο και καταλύει. Αμέσως μετά στρέφεται εναντίον των Ελλήνων στη δυτική Μικρά Ασία και η εμπλοκή στην Ιωνία αρχίζει να παίρνει διαστάσεις εθνικής σύγκρουσης μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων. H υλοποίηση των εθνικών ονείρων των μεν προϋπέθετε τη ματαίωση των εθνικών ονείρων των δε.
Αρχαίο νόμισμα της πόλης του Βυζαντίου Κείμενα, συγγραφή, ιστορική έρευνα, εικόνες: Γαρίτατζης Χαράλαμπος (ΠΕ07) Φιλολογική επιμέλεια: Γεώργιος Σπανός (ΠΕ02)