Redakcja: Urszula Danilczuk

Pozycja cytowania: B. Nowak, Wewnêtrzny rynek energii w UE, Warszawa 2009 Redakcja: Urszula Danilczuk Wydawnictwo C. H. Beck 2009 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Sk³ad i ³amanie: TimPrint Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-0649-0

Σπισ τρε!χι Πρζεδµοωα................................................. Ωψκαζ σκρ τ ω.............................................. Ωψκαζ λιτερατυρψ............................................ ςιι ΙΞ ΞΙΙΙ Ωπροωαδζενιε.............................................. 1 Ι. Υωαγι ογ λνε ι χελε βαδαωχζε.......................... 1 ΙΙ. Μετοδολογια στοσοωανα ω βαδανιαχη ι ογρανιχζενια βαδαωχζε. 4 Χζ!# Ι. Λιβεραλιζαχϕα ι ηαρµονιζαχϕα ρψνκυ ενεργιι ω Υνιι Ευροπεϕσκιεϕ Ροζδζια Ι. Ποδσταωψ πραωνε δλα ευροπεϕσκιεγο ωσπ λνεγο ρψνκυ ενεργιι..................................................... 11 1. Εωολυχϕα τρακτατ ω ι ζα!ο ε# πολιτψχζνψχη.................... 11 2. ϑεδνολιτψ Ακτ Ευροπεϕσκι ι οκυµεντ Ροβοχζψ Κοµισϕι ζ 1988 ρ... 28 Ι. Υστανοωιενιε ρψνκυ ωεων τρζνεγο δο κο#χα 1992 ρ.......... 29 ΙΙ. Νοωα προχεδυρα δεχψζψϕνα ω Ραδζιε Μινιστρ ω............ 30 ΙΙΙ. Νοωα προχεδυρα ωσπ!πραχψ ω Παρλαµενχιε Ευροπεϕσκιµ..... 31 3. Ζµιανψ Τρακτατυ ΕΩΓ ωπροωαδζονε πρζεζ Τρακτατ ο Υνιι Ευροπεϕσκιεϕ............................................. 37 4. Τρακτατ Καρτψ Ενεργετψχζνεϕ................................ 42 5. Ροζσζερζενιε ΥΕ ι υνιϕνε αχθυισ ω δζιεδζινιε ενεργιι (ελεκτρψχζνο%χι ι γαζυ) οδ Υκ!αδυ Ευροπεϕσκιεγο δο Τρακτατυ Ακχεσψϕνεγο Πολσκι 47 6. Ωνιοσκι................................................ 55 Ροζδζια ΙΙ. Κυ λιβεραλιζαχϕι ρψνκυ ενεργιι πραωο κονκυρενχϕι ι δψρεκτψωψ Ωεων τρζνεγο Ρψνκυ Ενεργιι ΥΕ................... 64 7. Πραωο κονκυρενχϕι ωεδ!υγ ΤΩΕ α ρψνεκ ενεργιι............... 65 8. Αρτψκυ!ψ 28 31 ΤΩΕ..................................... 67 9. Αρτψκυ!ψ 81 82 ΤΩΕ..................................... 72 10. Πορ ωνανιε πιερωσζεγο ι δρυγιεγο πακιετυ δψρεκτψω ελεκτροενεργετψχζνεϕ ι γαζοωεϕ............................. 88 11. Ωνιοσκι............................................... 98 Ροζδζια ΙΙΙ. Ποδσταωοωε ωαρυνκι δλα τωορζενια κονκυρενχψϕνεγο ευροπεϕσκιεγο ρψνκυ ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ ι γαζυ να ποδσταωιε δψρεκτψωψ ελεκτροενεργετψχζνεϕ ι γαζοωεϕ....................... 100 12. οστ π στρον τρζεχιχη (τηιρδ παρτψ αχχεσσ) υωαγι ογ λνε....... 102 Ι. Ωψζναχζανιε ι ζακρεσ οβοωι&ζκ ω οπερατορ ω σψστεµυ...... 106 ΙΙ. οστ π στρον τρζεχιχη: ρεγυλοωανψ χζψ νεγοχϕοωανψ?........ 112 1. Ρεγυλοωανψ δοστ π στρον τρζεχιχη...................... 112 2. Νεγοχϕοωανψ δοστ π στρον τρζεχιχη..................... 114 ΙΙΙ. Οδµοωα δοστ πυ στρον τρζεχιχη......................... 118 ς

Σπισ τρε!χι 13. Υνβυνδλινγ χζψλι ροζδζια! πρζεδσι βιορστω ζιντεγροωανψχη πιονοωο υωαγι ογ λνε......................................... 123 Ι. Πρζεδσι βιορστωο ζιντεγροωανε πιονοωο (ΠΖΠ)............. 132 ΙΙ. Ροζδζια! φυνκχϕοναλνψ (ροζδζια! ζαρζ&δζανια φυνχτιοναλ υνβυνδλινγ)......................................... 135 ΙΙΙ. Ροζδζια! πραωνψ (λεγαλ υνβυνδλινγ)...................... 139 Ις. Ροζδζια! κσι γοωο%χι (αχχουντινγ υνβυνδλινγ)............. 144 14. Υσ!υγι υ ψτεχζνο%χι πυβλιχζνεϕ ω σεκτοραχη ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ ι γαζυ α προβλεµψ βεζπιεχζε#στωα δοσταω ι ποµοχψ πα#στωα..... 146 Ι. Ποϕ χιε ζοβοωι&ζα# ζ τψτυ!υ υσ!υγ υ ψτεχζνο%χι πυβλιχζνεϕ να ρψνκαχη ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ ι γαζυ.................... 148 ΙΙ. Προβλεµατψχζνε ασπεκτψ ζαγαδνιενια υσ!υγ υ ψτεχζνο%χι πυβλιχζνεϕ........................................... 154 ΙΙΙ. Φινανσοωανιε ΠΣΟ ι κωεστια ποµοχψ πα#στωα.............. 157 15. Σψστεµ ρεγυλαχϕι ενεργετψκι προβλεµψ. Υτωορζενιε νιεζαλε νεγο οργανυ ρεγυλαχψϕνεγο.................................... 165 Ι. Ποτρζεβα νιεζαλε νεγο ρεγυλατορα σεκτοροωεγο.............. 165 ΙΙ. Ζαδανια κραϕοωψχη ω!αδζ ρεγυλαχψϕνψχη.................. 170 ΙΙΙ. Προχεδυρψ κραϕοωψχη ω!αδζ ρεγυλαχψϕνψχη σκαργι ι οδωο!ανια 176 16. Ωνιοσκι............................................... 178 Χζ!# ΙΙ. Τρανσποζψχϕα δψρεκτψωψ ελεκτροενεργετψχζνεϕ ι γαζοωεϕ ω ωψβρανψχη πα%στωαχη χζ ονκοωσκιχη ΥΕ Ροζδζια Ις. οστοσοωανιε δο ποδσταωοωψχη ωψµογ ω δψρεκτψωψ ελεκτροενεργετψχζνεϕ ι γαζοωεϕ ω Ωιελκιεϕ Βρψτανιι ι Νιεµχζεχη, Φρανχϕι ι Πολσχε.............................................. 183 17. Ροζδζια! οπερατορ ω σψστεµυ δψστρψβυχψϕνεγο ι οπερατορ ω σψστεµυ πρζεσψ!οωεγο (νιεζαλε νο% οπερατορ ω σιεχι)................ 185 Ι. Υνβυνδλινγ ω σεκτορζε ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ................ 187 ΙΙ. Υνβυνδλινγ ω σεκτορζε γαζυ............................ 196 18. οστ π στρον τρζεχιχη ι κωεστιε υσ!υγ υ ψτεχζνο%χι πυβλιχζνεϕ.... 204 Ι. οστ π στρον τρζεχιχη (ΤΠΑ)............................. 204 ΙΙ. Οβοωι&ζκι ω ζακρεσιε υσ!υγ πυβλιχζνψχη.................. 209 19. Εφεκτψωνα ρεγυλαχϕα ζε στρονψ κραϕοωψχη ω!αδζ ρεγυλαχψϕνψχη... 227 20. Ωνιοσκι............................................... 234 Ροζδζια ς. οστοσοωανιε πολσκιεγο σεκτορα ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ ι γαζυ δο ωψµογ ω υνιϕνψχη δψρεκτψω Ωεων τρζνεγο Ρψνκυ Ενεργιι..... 241 21. Στατυσ θυο πολσκιεγο ρψνκυ ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ ι γαζυ.......... 242 22. Υνβυνδλινγ ΟΣΠ ω πρζεδσι βιορστωαχη ζιντεγροωανψχη πιονοωο. 244 23. Υνβυνδλινγ ΟΣ ω πρζεδσι βιορστωαχη ζιντεγροωανψχη πιονοωο. 250 24. Ω!αδζε ρεγυλαχψϕνε ι δοστ π στρον τρζεχιχη................... 257 25. Ωνιοσκι............................................... 261 Ροζδζια ςι. Ωνιοσκι ογ λνε................................... 267 Ινδεκσ ρζεχζοωψ............................................. 275 ςι

Πρζεδµοωα Στωορζενιε Ωεων τρζνεγο Ρψνκυ Ενεργιι ω Υνιι Ευροπεϕσκιεϕ ποµιµο ωιελυ σταρα# ζε στρονψ Κοµισϕι Ευροπεϕσκιεϕ, ϕακ ρ ωνιε Παρλαµεντυ Ευροπεϕσκιεγο να δαλ ποζοσταϕε δυ ψµ προβλεµεµ. Ω ωιελυ κραϕαχη ΥΕ, χηο οφιχϕαλνιε τωιερδζι σι, ε ποσζχζεγ λνε ναροδοωε ρψνκι ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ ι γαζυ σ& ω ζναχζνψµ στοπ νιυ οτωαρτε δλα κονκυρενχϕι το ω ρζεχζψωιστο%χι αδεν ζ τψχη σεκτορ ω νιε ωψ δαϕε σι ναπραωδ κονκυρενχψϕνψ. Ναροδοωε ρψνκι χεχηυϕε ωψσοκι στοπιε# πιο νοωεϕ ι ποζιοµεϕ κονχεντραχϕι χο φακτψχζνιε στανοωι ϕεδν& ζ ναϕποωα νιεϕσζψχη βαριερ δλα ροζωοϕυ κονκυρενχϕι. Ναϕβαρδζιεϕ οχζψωιστψµ (ρ δ!εµ τεγο προβλεµυ ϕεστ φακτ ωχι& νιεωψσταρχζαϕ&χεγο ροζδζια!υ δζια!αλνο%χι κονκυρενχψϕνεϕ (ωψτωα ρζανια ι σπρζεδα ψ) οδ δζια!αλνο%χι β δ&χεϕ χζ %χι& νατυραλνεγο µονοπολυ (πρζε σψ! ι δψστρψβυχϕα) τζω. υνβυνδλινγ, ποωοδυϕ&χψ, ε οπερατορζψ σψστεµυ πρζεσψ!ο ωεγο ι δψστρψβυχψϕνεγο ναδαλ ποζοσταϕ& ποδ πρεσϕ& ιντερεσ ω σπ!εκ δοµινυϕ&χψχη ω ζακρεσιε δοσταω (οβροτυ), α δοστ π δο σιεχι δλα νοωψχη ποδµιοτ ω ωχηοδζ& χψχη να ρψνεκ ϕεστ ογρανιχζανψ. Ρ ωνιε νιεωψσταρχζαϕ&χα νιεζαλε νο% ναροδο ωψχη ρεγυλατορ ω νιεκορζψστνιε οδβιϕα σι να προχεσιε λιβεραλιζαχϕι ρψνκ ω ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ ι γαζυ. Ρεακχϕ& Κοµισϕι Ευροπεϕσκιεϕ να νεγατψωνε δο%ωιαδχζενια ζωι&ζανε ζ λιβεραλιζαχϕ& βψ!ο ζαπροπονοωανιε, ω δψρεκτψωαχη ελεκτροενεργετψχζ νεϕ ι γαζοωεϕ, σζερεγυ ροζωι&ζα# µαϕ&χψχη ωζµοχνι κονκυρενχϕ ωε ωρα λιωψχη ζ πολιτψχζνεγο πυνκτυ ωιδζενια στρυκτυραχη ρψνκυ ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ ι γαζυ. Νιε στετψ, ϕακ ωψκαζυϕε νινιεϕσζε βαδανιε, µιµο οστατεχζνεϕ δατψ οτωαρχια κραϕοωψχη ρψνκ ω πρζψπαδαϕ&χεϕ να 1.7.2007 ρ., ωχι& ϕεσζχζε ωψστ πυϕε ωιελε πρζεσζκ δ δλα φυνκχϕονοωανια ι οσι&γνι χια πε!νεγο ποτενχϕα!υ ρψνκυ ωεων τρζνεγο ενερ γιι ελεκτρψχζνεϕ ι γαζυ. Ποναδτο, ω ζωι&ζκυ ζ ποωα νψµι οπ (νιενιαµι ω ζακρεσιε ωδρα ανια δψρεκτψω, τρυδνο δοκ!αδνιε οχενι ϕακι β δζιε οστατεχζνψ ρεζυλτατ δοκο νυϕ&χψχη σι πρζεµιαν, µο να ϕεδνακ ωνιοσκοωα, ε ποδϕ τε δοτψχηχζασ δζια!α νια σ& νιεωψσταρχζαϕ&χε δο στωορζενια ω πε!νι φυνκχϕοναλνεγο ρψνκυ. Χελεµ πονι σζεγο στυδιυµ ϕεστ πρζεδσταωιενιε κοµπλετνεγο ι ακτυαλνεγο βαδανια προχεσυ τωορζενια κονκυρενχψϕνεγο ι ζλιβεραλιζοωανεγο Ωεων τρζνεγο Ρψνκυ Ενεργιι ω Υνιι Ευροπεϕσκιεϕ, να πρζψκ!αδζιε χζτερεχη κραϕ ω: Πολσκι, Νιε µιεχ, Φρανχϕι ι Ωιελκιεϕ Βρψτανιι. Αυτορ χηχια!βψ ωψραζι ωδζι χζνο% ωσζψστκιµ οσοβοµ, κτ ρε ω τρακχιε προωαδζονψχη βαδα# υδζιελα!ψ οδποωιεδζι να ωιελε τρυδνψχη πψτα#, δζιελ&χ σι ω τεν σποσ β σωοϕ& ωιεδζ& ι οπινιαµι να τεµατ προχεσυ τρανσποζψχϕι δψρεκτψω ω πα#στωαχη χζ!ονκοωσκιχη οραζ προβλεµ ω ω ζακρεσιε κονκυρενχϕι, ωψνικαϕ& χψχη ζε σκοµπλικοωανψχη στρυκτυρ ρψνκ ω γαζυ ι ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ. Ωαρσζαωα, 2009 ρ. Βαρτ οµιεϕ Νοωακ ςιι

Ωψκαζ σκρ τ ω 1. &ρ δ α πραωα ΟΚιΚΥ... υσταωα ζ 15.12.2000 ρ. ο οχηρονιε κονκυρενχϕι ι κονσυµεν τ ω (τ.ϕ. ζ.υ. ζ 2005 ρ. Νρ 244, ποζ. 2080) Ε δψρεκτψωα... ψρεκτψωα 2003/54/ΩΕ Παρλαµεντυ Ευροπεϕσκιεγο ι Ραδψ ζ 26.6.2003 ρ. δοτψχζ&χα ωσπ λνψχη ζασαδ ρψνκυ ωεων τρζ νεγο ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ ( ζ.υρζ. ΥΕ Λ 176/37) Ε ροζπορζ&δζενιε... Ροζπορζ&δζενιε Νρ 1228/2003 Παρλαµεντυ Ευροπεϕσκιεγο ι Ραδψ ζ 26.6.2003 ρ. ω σπραωιε ωαρυνκ ω δοστ πυ δο σιεχι ω οδνιεσιενιυ δο τρανσγρανιχζνεϕ ωψµιανψ ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ ( ζ.υρζ. ΥΕ Λ 176/1) ΕΚΕ... Ευροπεϕσκα Καρτα Ενεργετψχζνα ποδπισανα 17.12.1991 ρ. ΕνΩΓ... Γεσετζ βερ διε Ελετριζιτ σ υνδ Γασϖερσοργυνγ Ενεργιε ωιρτσχηαφτσγεσετζ Γ δψρεκτψωα... ψρεκτψωα 2003/55/ΩΕ Παρλαµεντυ Ευροπεϕσκιεγο ι Ραδψ ζ 26.6.2003 ρ. δοτψχζ&χα ωσπ λνψχη ζασαδ ρψνκυ ωεων τρζ νεγο γαζυ ζιεµνεγο ( ζ.υρζ. ΥΕ Λ 176/57) Γ ροζπορζ&δζενιε... Ροζπορζ&δζενιε Νρ 1775/2005 Παρλαµεντυ Ευροπεϕσκιεγο ι Ραδψ ζ 28.9.2005 ρ. ω σπραωιε ωαρυνκ ω δοστ πυ δο σιεχι πρζεσψ!υ γαζυ ζιεµνεγο ( ζ.υρζ. ΥΕ Λ 289/1) ϑαε... ϑεδνολιτψ Ακτ Ευροπεϕσκι (Σινγλε Ευροπεαν Αχτ) ποδπισανψ 17.2.1986 ρ. ( ζ.υ. ζ 2004 ρ. Νρ 90, ποζ. 864/5 ζε ζµ.) ΟΚιΚΥ... υσταωα ζ 16.2.2007 ρ. ο οχηρονιε κονκυρενχϕι ι κονσυµεν τ ω ( ζ.υ. Νρ 50, ποζ. 331) ΠρΕνεργ... υσταωα ζ 10.4.1997 ρ. Πραωο ενεργετψχζνε (τ.ϕ. ζ.υ. ζ 2006 ρ. Νρ 89, ποζ. 625) ΤΕΩΕΑ (Τρακτατ ΕΥΡΑΤΟΜ) Τρακτατ υσταναωιαϕ&χψ Ευροπεϕσκ& Ωσπ λνοτ Ενεργιι Ατο µοωεϕ ποδπισανψ 25.3.1957 ρ. ( ζ.υ. ζ 2004 ρ. Νρ 90, ποζ. 864/3 ζε ζµ.) ΤΕΩΓ (Τρακτατ ΕΩΓ)... Τρακτατ υσταναωιαϕ&χψ Ευροπεϕσκ& Ωσπ λνοτ Γοσποδαρχζ& ποδπισανψ 25.3.1957 ρ. ( ζ.υ. ζ 2004 ρ. Νρ 90, ποζ. 864/2 ζε ζµ.) ΤΕΩΩΣ (Τρακτατ ΕΩΩΣ)... Τρακτατ υσταναωιαϕ&χψ Ευροπεϕσκ& Ωσπ λνοτ Ω γλα ι Σταλι ποδπισανψ 18.4.1951 ρ. ΤΚ... Τρακτατ υσταναωιαϕ&χψ Κονστψτυχϕ δλα Ευροπψ ποδπισανψ 29.10.2004 ρ. ( ζ.υρζ. ΥΕ Χ 310/474) ΙΞ

Ωψκαζ σκρ τ ω ΤΛ... Τρακτατ ζ Λιζβονψ ζµιενιαϕ&χψ Τρακτατ ο Υνιι Ευροπεϕσκιεϕ ι Τρακτατ υσταναωιαϕ&χψ Ωσπ λνοτ Ευροπεϕσκ& ποδπισανψ 13.12.2007 ρ. ( ζ.υρζ. ΥΕ Χ 306/1) ΤΝ... Τρακτατ ζ Νιχει ζµιενιαϕ&χψ Τρακτατ ο Υνιι Ευροπεϕσκιεϕ ο Τρακτατ υσταναωιαϕ&χψ Ωσπ λνοτψ Ευροπεϕσκιε ποδπι σανψ 26.2.2001 ρ. ( ζ.υ. ζ 2004 ρ. Νρ 90, ποζ. 864/32) ΤΥΕ... Τρακτατ ο Υνιι Ευροπεϕσκιεϕ ποδπισανψ 7.2.1992 ρ. ( ζ.υ. ζ 2004 ρ. Νρ 90, ποζ. 864/30) ΤΩΕ (Τρακτατ ΩΕ)... Τρακτατ υσταναωιαϕ&χψ Ωσπ λνοτ Ευροπεϕσκ& ( ζ.υ. ζ 2004 ρ. Νρ 90, ποζ. 864/2) 2. Οργανψ ι ινστψτυχϕε ΑΧΕΡ... Αγενχψ φορ τηε Χοοπερατιον οφ Ενεργψ Ρεγυλατορσ (Ευρο πεϕσκα Αγενχϕα Ωσπ!πραχψ Ρεγυλατορ ω Ενεργετψκι) Γ ΤΡΕΝ... ιρεχτοριατε Γενεραλ φορ Ενεργψ ανδ Τρανσπορτ ( ψρεκχϕα Γενεραλνα δσ. Ενεργιι ι Τρανσπορτυ Κοµισϕι Ευροπεϕσκιεϕ) Γ ΚΕ... ψρεκχϕα Γενεραλνα Κοµισϕι Ευροπεϕσκιεϕ ΕΙΒ... Ευροπεϕσκι Βανκ Ινωεστψχψϕνψ ΕΡΓΕΓ... Ευροπεαν Ρεγυλατορσ Γρουπ φορ Ελεχτριχιτψ ανδ Γασ (Γρυπα Ευροπεϕσκιχη Ρεγυλατορ ω Ενεργιι Ελεκτρψχζνεϕ ι Γαζυ) ΕΤΣ... Ευροπεϕσκι Τρψβυνα! Σπραωιεδλιωο%χι ΕΩΩΣ... Ευροπεϕσκα Ωσπ λνοτα Ω γλα ι Σταλι ΙΕΑ... Ιρνατιοναλ Ενεργψ Αγενχψ (Μι δζψναροδοωα Αγενχϕα Ενεργιι) ΚΕ... Κοµισϕα Ευροπεϕσκα ΟΕΧ... Οργανιζατιον φορ Εχονοµιχ Χο οπερατιον ανδ εϖελοπ µεντ (Οργανιζαχϕα Ωσπ!πραχψ Γοσποδαρχζεϕ ι Ροζωοϕυ) ΟΕΕΧ... Οργανιζατιον φορ Ευροπεαν Εχονοµιχ Χο οπερατιον (Οργα νιζαχϕα Ευροπεϕσκιεϕ Ωσπ!πραχψ Γοσποδαρχζεϕ) ΟΠΕΧ... Οργανιζατιον οφ τηε Πετρολευµ Εξπορτινγ Χουντριεσ (Οργα νιζαχϕα Κραϕ ω Εκσπορτυϕ&χψχη Ροπ Ναφτοω&) ΠΕ... Παρλαµεντ Ευροπεϕσκι ΥΕ... Υνια Ευροπεϕσκα ΥΡΕ... Υρζ&δ Ρεγυλαχϕι Ενεργετψκι ΩΕ... Ωσπ λνοτα Ευροπεϕσκα 3. Χζασοπισµα ι πυβλικατορψ ζ.υ.... ζιεννικ Υσταω ζ.υρζ.... ζιεννικ Υρζ δοωψ ΠιΠ... Πα#στωο ι Πραωο ΠΥΓ... Πρζεγλ&δ Υσταωοδαωστωα Γοσποδαρχζεγο Ζβ. Ορζ.... Ζβιορψ Ορζεχζνιχτωα Τρψβυνα!υ Ευροπεϕσκιεγο Ξ

Ωψκαζ σκρ τ ω 4. Ιννε σκρ τψ ΑΠ... Αχχεσσιον Παρτνερσηιπ (Προγραµ Παρτνερστωα δλα Χζ!ονκο στωα) αρτ.... αρτψκυ! ΧΣΛΕ... Χεντερ φορ τηε Στυδψ οφ Λαω ανδ Εχονοµιχσ ΕΣΩ... Ευροπα )ροδκοωα ι Ωσχηοδνια ΙΣΟ... Ινδεπενδεντ Σψστεµ Οπερατορ (νιεζαλε νψ οπερατορ σψσ τεµυ) ΚΩΡ... κραϕοωε ω!αδζε ρεγυλαχψϕνε ΛΝΓ... Λιθυεφιεδ Νατυραλ Γασ (σκροπλονψ γαζ ζιεµνψ) λιτ.... λιτερα ΝΠΑΑ... Νατιοναλ Προγραµµε φορ τηε Αδοπτιον οφ τηε Αχθυισ (Ναρο δοωε προγραµψ πρζψϕµοωανια Αχθυισ) Νρ... νυµερ ΝΡΑ... Νατιοναλ Ρεγυλατορψ Αυτηοριτψ (Κραϕοωε Οργανψ Ρεγυλα χψϕνε) ΟΣ... οπερατορ σψστεµυ δψστρψβυχψϕνεγο ΟΣΜ... οπερατορ σψστεµυ µαγαζψνοωανια ΟΣΠ... οπερατορ σψστεµυ πρζεσψ!οωεγο ΠΓΝιΓ... Πολσκιε Γ ρνιχτωο Ναφτοωε ι Γαζοωνιχτωο πκτ... πυνκτ ΠΣΕ... Πολσκιε Σιεχι Ενεργετψχζνε ΠΣΟ... πυβλιχ σερϖιχε οβλιγατιονσ (ζοβοωι&ζανια ζ τψτυ!υ %ωιαδ χζενια υσ!υγ υ ψτεχζνο%χι πυβλιχζνεϕ) ΠΖΠ... πρζεδσι βιορστωο ζιντεγροωανε πιονοωο ρ.... ροκ ρεδ.... ρεδακχϕα σ.... στρονα ΣΓΕΙ... Σερϖιχεσ οφ Γενεραλ Εχονοµιχ Ιντερεστ (υσ!υγι ω ογ λνψµ ιντερεσιε εκονοµιχζνψµ) ΤΕΝ... σιεχι τρανσευροπεϕσκιε τ.ϕ.... τεκστ ϕεδνολιτψ ΤΠΑ... Τηιρδ Πατψ Αχχεσσ (νιεδψσκρψµιναχψϕνψ δοστ π στρον τρζεχιχη) τζν.... το ζναχζψ τζω.... τακ ζωανψ υστ.... υστ π ζδ.... ζδανιε ζοβ.... ζοβαχζ ΞΙ

Ωψκαζ λιτερατυρψ Αλβερσ Μ., Χοµπετιτιον Λαω Ισσυεσ Αρισινγ φροµ τηε Λιβεραλιζατιον Προχεσσ, [ω:]. Γεραρδιν (εδ.), Τηε Λιβεραλιζατιον οφ Ελεχτριχιτψ ανδ Νατυραλ Γασ ιν τηε Ευροπεαν Υνιον, Λονδψν 2001. Αλβερσ Μ., Ενεργψ Λιβεραλιζατιον ανδ ΕΧ Χοµπετιτιον Λαω, [ω:] Β. Ηαωκ (εδ.), Ιντερνατιοναλ Αντιτρυστ Λαω ανδ Πολιχψ, Νοωψ ϑορκ 2002. Αηµελσ Π., Μαψ Η., Ρενεωαβλεσ χαν βεστ ρεδυχε τηε εχονοµιχ ρισκσ, Νεω Ενεργψ 2/2006. Αρµανδ Λ., Σοµε ασπεχτσ οφ τηε Ευροπεαν ενεργψ προβλεµ: συγγεστιονσ φορ χολλεχ τιϖε αχτιον ΟΕΕΧ 1955; Ευροπε σ γροωινγ νεεδσ οφ ενεργψ Ηοω χαν τηεψ βε µετ?, ΟΕΕΧ, Παρψ 1956. Αρτισ Μ., Νιξσον Φ., Τηε Εχονοµιχσ οφ τηε Ευροπεαν Υνιον. Πολιχψ ανδ Αναλψσισ Τηιρδ Εδιτιον, Νοωψ ϑορκ 2001. Βαχηουρ Κ., Χοντε Γ., Εβερλ Π., Μαρτινι Χ., Παολιχχηι Α., Ρεδονδο Π., ςαν Ηααστε ρεν Α., Ωιλσ., Γαζ δε Φρανχε/Συεζ: Κεεπινγ ενεργψ µαρκετσ ιν Βελγιυµ ανδ Φραν χε οπεν ανδ χοντεσταβλε τηρουγη φαρ ρεαχηινγ ρεµεδιεσ, Χοµπετιτιον Πολιχψ Νεωσλεττερ, Νο. 1 (Σπρινγ 2007) Βρυκσελα 2007. Βαµβεργερ Χ., Λινεηαν ϑ., Ωαελδε Τ., Τηε Ενεργψ Χηαρτερ Τρεατψ, [ω:] Μ. Ρογγεν καµπ, Α. Ροννε, Χ. Ρεδγωελλ, Ι. ελ Γυαψο (εδ.), Ενεργψ Λαω ιν Ευροπε, Να τιοναλ, ΕΥ ανδ Ιντερνατιοναλ Λαω ανδ Ινστιτυτιονσ, Νοωψ ϑορκ 2001. Βαρτοκ Χ., Μοονεν Σ., Λαηβαβι Π., Παολιχχηι Α., ε λα Μανο Μ., Α χοµβινατιον οφ γασ ρελεασε προγραµµεσ ανδ οωνερσηιπ υνβυνδλινγ ασ ρεµεδψ το α προβλεµα τιχ ενεργψ µεργερ: Ε.ΟΝ/ΜΟΛ. Χοµπετιτιον Πολιχψ Νεωσλεττερ, Νο. 1 (Σπρινγ 2006), Βρυκσελα 2006. Βαρτον Β., Βαρρερα Ηερνανδεζ Λ., Λυχασ Α., Ρεγυλατινγ Ενεργψ ανδ Νατυραλ Ρεσουρ χεσ, Νοωψ ϑορκ 2006. Βεργµαν Λ., Βρυνεκρεεφτ Γ., οψλε Χ., ϖοδ δερ Φεηρ Ν Η., Νεωβερψ. Μ., Πολ λιττ Μ., Α Ευροπεαν µαρκετ φορ ελεχτριχιτψ. Χεντερ φορ Εχονοµιχ Πολιχψ Ρε σεαρχη, Λονδον 1999. Βιαλεκ ϑ. Ω., Ρεχεντ βλαχκουτσ ιν Υ.Σ. ανδ χοντινενταλ Ευροπε: ισ λιβεραλιζατιον το βλαµε? ΧΜΙ Ωορκινγ παπερ 34, επαρτµεντ οφ Αππλιεδ Εχονοµιχσ, Χαµ βριδγε 2004. Βϕοορνεβψε Η., Ελεχτριχιτψ γενερατιον χαπαχιτψ τενδερσ ιν τηε σεχυριτψ οφ συππλψ ιντερεστ: ιτ ισ αλλ ωρονγ, βυτ ιτσ αλλ ριγητ. ΕΥΙ Ωορκινγ Παπερ. ΡΣΧ, Φλορενχϕα 2006/2007. Βολτζ Ω., Α ρεγυλατορψ φραµεωορκ φορ τηε ελεχτριχιτψ ανδ γασ ινδυστρψ. Ευροπεαν Ρεϖιεω οφ Ενεργψ Μαρκετσ, Ισσυε 4, Λευϖεν 2007. Βορζελ Τ. Α., Νον χοµπλιανχε ιν τηε Ευροπεαν Υνιον: πατηολογψ ορ στατιστιχαλ αρτι φαχτ? ΕΥΙ Ωορκινγ Παπερ Νο. 2001/28, Φλορενχϕα 2001. ΞΙΙΙ

Ωψκαζ λιτερατυρψ Βρεµεν ϑ., Νατιοναλ Αππροαχηεσ το ιµπλεµεντατιον Τηε Υνιτεδ Κινγδοµ, [ω:] Π. Χαµερον (εδ.), Λεγαλ Ασπεχτσ οφ ΕΥ Ενεργψ Ρεγυλατιον. Ιµπλεµεντινγ τηε Νεω ιρεχτιϖεσ ον Ελεχτριχιτψ ανδ Γασ Αχροσσ Ευροπε, Νοωψ ϑορκ 2005. Βρονδελ Γ., Μορµον Ν., Τηε Ευροπεαν Χοµµυνιτψ Αν Ενεργψ Περσπεχτιϖε. Αν νυαλ Ρεϖιεω οφ Ενεργψ, ϖολ. 2, Παλο Αλτο 1997. Βυεηλερ Σ., Γ ρτνερ., Ηαλβηεερ., ερεγυλατινγ νετωορκ ινδυστριεσ: δεαλινγ ωιτη πριχε θυαλιτψ τραδεοφφσ, ϑουρναλ οφ Ρεγυλατορψ Εχονοµιχσ, ϖολ. 30, Νο. 1 (Ζυριχη ϑυλψ 2006). Βυιγυεσ Π., Α., Γυερσεντ Ο., ανδ Πονσ ϑ. Φ., Αλτερνατιϖε Μοδελσ φορ Φυτυρε Ρεγυ λατιον, [ω:] Χ. Ηενρψ, Μ. Ματηευ, Α. ϑευνεµαιτρε (εδ.), Ρεγυλατιον οφ Νετωορκ Υτιλιτιεσ. Τηε Ευροπεαν Εξπεριενχε, Οξφορδ 2001. Βυενδια Σιερρα ϑ. Λ., Εξχλυσιϖε ριγητσ ανδ Στατε Μονοπολιεσ υνδερ ΕΧ Λαω Αρ τιχλε 86 (φορµερλψ Αρτιχλε 90) οφ τηε ΕΧ Τρεατψ, Οξφορδ 1999. Χαµερον Π., Χοµπετιτιον ιν Ενεργψ Μαρκετσ: Λαω ανδ Ρεγυλατιον ιν τηε Ευρο πεαν Υνιον, Νοωψ ϑορκ 2002. Χαµερον Π., Τηε Ιντερναλ µαρκετ ιν ενεργψ: ηαρνεσσινγ τηε νεω ρεγυλατορψ ρεγιµε. Ευροπεαν Λαω Ρεϖιεω, ϖολ. 30, Λονδψν Οχτοβερ 2005. Χαµερον Π., Τηε χονσυµερ ανδ τηε ιντερναλ µαρκετ ιν ενεργψ: ωηο βενεφιτσ? Ευρο πεαν Λαω Ρεϖιεω, ϖολ. 31, Νο. 1, Λονδψν Φεβρυαρψ 2006. Χαρδοσο ε Χυνηα Α., Τηε Ιντερναλ Ενεργψ Μαρκετ, 9 ϑουρναλ οφ Ενεργψ ανδ Νατυ ραλ Ρεσουρχεσ Λαω 290, υνδεε 1991. Χελλι Ρ., Νψγρεν Μ., Τηε Ρολε οφ ΕΧ Χοµπετιτιον Λαω ιν α Λιβεραλιζεδ Ευροπεαν Ενεργψ Μαρκετ, Τηε Ευροπεαν Αντιτρυστ Ρεϖιεω: Α Γλοβαλ Χοµπετιτιον Ρε ϖιεω Σπεχιαλ Ρεπορτ 16, Λονδψν 2000. Χηαβαρνιερ ϑ., Ηοω το ιµπροϖε Ευροπεαν χοµπετιτιϖενεσσ? Ευροπεαν Ρεϖιεω οφ Ενεργψ Μαρκετσ Ισσυε 1 Λουϖεν 2005. Χηαρβιτ Ν., Βοισσελεαυ Φ., Ιντροδυχινγ Χοµπετιτιον ιν τηε Φρενχη Ωηολεσαλε Μαρ κετ: Τηε Ρολε οφ τηε Ποωερ Εξχηανγε, [ω:] Μ. Ρογγενκαµπ, Φ. Βοισσελεαυ (εδ.), Τηε Ρεγυλατιον οφ Ποωερ Εξχηανγεσ ιν Ευροπε, Αντωερπια 2005. Χιχηψ Π., Πραωνε ρεγυλαχϕε ροζωοϕυ ι φυνκχϕονοωανια ενεργετψκι, [ω:] Κ. Κυχι#σκι. (ρεδ.), Πρζεδσιεβιορστωα ι γοσποδαρκα πο ωστ&πιενιυ Πολσκι δο Υνιι Ευροπεϕ σκιεϕ, Ωαρσζαωα 2005. Χοντε Γ., Λοριοτ Γ., Ρουξελ ΦΞ., Τρεττον Ω., Ε Π/ΕΝΙ/Γ Π: τηε Χοµµισσιον προ ηιβιτσ α µεργερ βετωεεν γασ ανδ ελεχτριχιτψ νατιοναλ ινχυµβεντσ, Χοµπετιτιον Πολιχψ Νεωσλεττερ, Βρυκσελα Σπρινγ 2005. Χορνωαλλ Ν., Ιντερνατιοναλ τραδε ιν γασ ανδ προσπεχτσ φορ ΥΚ γασ συππλιεσ, [ω:] Χ. Ροβινσον (εδ.), Ρεγυλατινγ Υτιλιτιεσ ανδ Προµοτινγ Χοµπετιτιον. Λεσ σονσ φορ τηε φυτυρε, Χηελτενηαµ 2006. Χοψλε Ε. Π., Πυβλιχ Χοντρολ, τηρουγη Οωνερσηιπ ορ Ρεγυλατιον, Ισ Νεχεσσαρψ ιν Ελεχτριχ Ποωερ, [ω:] Ε. Σ. Μιλλερ, Ω. ϑ. Σαµυελσ (εδ.), Αν ινστιτυτιοναλιστ Απ προαχη το Πυβλιχ Υτιλιτιεσ Ρεγυλατιον, Μιχηιγαν 2002. Χροσσ Ε., Ηανχηερ Λ., Σλοτ Π. ϑ., ΕΧ Ενεργψ Λαω, [ω:] Μ. Ρογγενκαµπ, Α. Ροννε, Χ. Ρεδγωελλ, Ι. ελ Γυαψο (εδ.), Ενεργψ Λαω ιν Ευροπε, Νατιοναλ, ΕΥ ανδ Ιν τερνατιοναλ Λαω ανδ Ινστιτυτιονσ, Νοωψ ϑορκ 2001. αιντιτη Τ., Ωιλλιαµσ Σ., Τηε λεγαλ Ιντεγρατιον οφ Ενεργψ Μαρκετσ, Βερλιν 1987. ΞΙς

Ωψκαζ λιτερατυρψ αιντιτη Τ., Ηανχηερ Λ., Ενεργψ Στρατεγψ ιν Ευροπε: Τηε λεγαλ Φραµεωορκ, Βερ λιν 1986. οβροχζψ#σκα Α., ϑυχηνιεωιχζ Λ., Τρανσφορµαχϕα υστροϕοωα ω πολσκιεϕ ελεκτρο ενεργετψχε. Οδ πε!νεγο µονοπολυ νατυραλνεγο κυ πε!νεϕ κονκυρενχψϕνο %χι? Βιυλετψν ΥΡΕ Νρ 6 Υρζ&δ Ρεγυλαχϕι Ενεργετψκι, Ωαρσζαωα 2005. ορε ϑ., ε Βαυω Ρ., Τηε Ενεργψ Χηαρτερ Τρατψ. Οργινσ, Αιµσ ανδ Προσπεχτσ. Τηε Ροψαλ Ινστιτυτε οφ Ιντερνατιοναλ Αφφαιρσ, Λονδψν 1995. Εηλερµανν Χ., Ρολε οφ τηε Ευροπεαν Χοµµισσιον ασ Ρεγαρδσ Νατιοναλ Ενεργψ Πο λιχιεσ. ϑουρναλ οφ Ενεργψ ανδ Νατυραλ Ρεσουρχεσ Λαω, ϖολ. 12, Νο. 3, υνδεε 1994. Εηλερµανν Χ., Ατανασιυ Ι., Ευροπεαν Χοµπετιτιον Λαω Αννυαλ 2002: Χονστρυ χτινγ τηε ΕΥ Νετωορκ οφ Χοµπετιτιον Αυτηοριτιεσ. ΡΣΧΑΣ Ευροπεαν Χοµπετι τιον Λαω Αννυαλ Σεριεσ, ϖολ. 7, Οξφορδ 2005. ΕΡΓΕΓ 3 ρδ Λεγισλατιϖε Παχκαγε Ινπυτ. Παπερ 1: Υνβυνδλινγ. Αν ΕΡΓΕΓ πυβλιχ δοχυµεντ. Ρεφ: Χ07 ΣΕΡ 13 06 1 Π, Βρυκσελα 2007. ΕΡΓΕΓ 3 ρδ Λεγισλατιϖε Παχκαγε Ινπυτ. Παπερ 2: Λεγαλ ανδ ρεγυλατορψ φραµεωορκ φορ α Ευροπεαν σψστεµ οφ ενεργψ ρεγυλατιον. Αν ΕΡΓΕΓ πυβλιχ δοχυµεντ. Ρεφ: Χ07 ΣΕΡ 13 06 02 Π, Βρυκσελα 2007. ΕΡΓΕΓ 3 ρδ Λεγισλατιϖε Παχκαγε Ινπυτ. Παπερ 3: Νετωορκ Ρεγυλατιον Οϖεραλλ Φραµεωορκ. Αν ΕΡΓΕΓ πυβλιχ δοχυµεντ. Ρεφ: Χ07 ΣΕΡ 13 06 3 Π, Βρυκ σελα 2007. ΕΡΓΕΓ 3 ρδ Λεγισλατιϖε Παχκαγε Ινπυτ. Παπερ 5: Ποωερσ ανδ Ινδεπενδενχε οφ Να τιοναλ Ρεγυλατορσ. Αν ΕΡΓΕΓ πυβλιχ δοχυµεντ. Ρεφ: Χ07 ΣΕΡ 13 06 5 Π, Βρυκσελα 2007. ΕΡΓΕΓ Στατυσ ρεϖιεω ον ενδ υσερ πριχε ρεγυλατιον. Ρεφ: Ε07 ΧΠΡ 08 04, Βρυκ σελα 2007. ΕΡΓΕΓ Ενδ υσερ ενεργψ πριχε ρεγυλατιον. Αν ΕΡΓΕΓ Ποσιτιον Παπερ. Ρεφ: Ε07 ΧΠΡ 10 03, Βρυκσελα 2007. ΕΡΓΕΓ Οβσταχλεσ το σωιτχηινγ ιν τηε γασ ρεταιλ µαρκετ. Γυιδελινεσ οφ Γοοδ Πραχτιχε ανδ Στατυσ Ρεϖιεω. Ρεφ: Ε06 ΧΣΩ 05 03, Βρυκσελα 2007. Ευρελεχτριχ, Ρεπορτ ον Ελεχτριχιτψ Σεχτορ Ρεφορµ: τηε παν Ευροπεαν, ΧΙΣ ανδ Μεδιτερρανεαν διµενσιον, ϑυνε 2004. Ευροπεαν Χοµµισσιον, Γ ΤΡΕΝ, Νοτα ιντερπρεταχψϕνα να τεµατ ψρεκτψω 2003/54/ΩΕ ι 2003/55/ΩΕ ω σπραωιε Ρψνκυ Ωεων τρζνεγο Ελεκτρψχζνο%χι ι Γαζυ. οστ π στρον τρζεχιχη δο ινσταλαχϕι µαγαζψνοωψχη, 16.1.2004, Βρυκσελα. Ευροπεαν Χοµµισσιον, Γ ΤΡΕΝ, Νοτα ιντερπρεταχψϕνα να τεµατ ψρεκτψω 2003/54/ΩΕ ι 2003/55/ΩΕ οραζ Ροζπορζ&δζενια 1228/03 ω σπραωιε Ρψνκυ Ωεων τρζνεγο Ελεκτρψχζνο%χι ι Γαζυ. Ωψ!&χζενια σποδ οβοωι&ζψωανια νιε κτ ρψχη ποστανοωιε# ζασαδψ δοστ πυ στρον τρζεχιχη, 16.1.2004, Βρυκσελα. Ευροπεαν Χοµµισσιον, Γ ΤΡΕΝ, Νοτα ιντερπρεταχψϕνα να τεµατ ψρεκτψω 2003/54/ΩΕ ι 2003/55/ΩΕ ω σπραωιε Ρψνκυ Ωεων τρζνεγο Ελεκτρψχζνο%χι ι Γαζυ. Ζασαδψ ροζδζιελενια, 16.1.2004, Βρυκσελα. Ευροπεαν Χοµµισσιον, Γ ΤΡΕΝ, Νοτα ιντερπρεταχψϕνα να τεµατ ψρεκτψω 2003/54/ΩΕ ι 2003/55/ΩΕ ω σπραωιε Ρψνκυ Ωεων τρζνεγο Ελεκτρψχζνο%χι ι Γαζυ. Ζοβοωι&ζανια ω ζακρεσιε %ωιαδχζενια υσ!υγ υ ψτεχζνο%χι πυβλιχζνεϕ, 16.1.2004, Βρυκσελα. Ξς

Ωψκαζ λιτερατυρψ Ευροπεαν Χοµµισσιον, Γ ΤΡΕΝ, Νοτα ιντερπρεταχψϕνα να τεµατ ψρεκτψω 2003/54/ΩΕ ι 2003/55/ΩΕ ω σπραωιε Ρψνκυ Ωεων τρζνεγο Ελεκτρψχζνο%χι ι Γαζυ. Ρολα ω!αδζ ρεγυλαχψϕνψχη, 16.1.2004, Βρυκσελα. Ευροπεαν Υνιϖερσιτψ Ινστιτυτε, Ποστ Ωορκσηοπ οχυµεντσ οφ τηε σιξτη Φλορενχε Ωορκσηοπ ον ΕΥ Ενεργψ Λαω ανδ Ρεγυλατιον, Φλορενχϕα 2007. Εϖανσ Α. Χ., Τηε Ιντερνατιοναλ Ενεργψ Αγενχψ, ϑουρναλ οφ Ωορλδ Τραδε Λαω 440 1981. Γασ ανδ Ελεχτριχιτψ µαρκετ στατιστιχσ, πυβλισηεδ βψ Ευροστατ 2006. Αϖαιλαβλε ατ: ηττπ://εππ.ευροστατ.εχ.ευροπα.ευ/χαχηε/ιτψ_οφφπυβ/κσ 76 06 289/ΕΝ/ΚΣ 76 06 289 ΕΝ.Π Φ, Λυκσεµβυργ. Γεραδιν., Τηε Οπενινγ οφ Στατε Μονοπολιεσ το Χοµπετιτιον: Μαιν Ισσυεσ οφ τηε Λιβεραλιζατιον Προχεσσ, [ω:]. Γεραδιν (εδ.), Τηε Λιβεραλιζατιον οφ Στατε Μο νοπολιεσ ιν τηε Ευροπεαν Υνιον ανδ Βεψονδ, Λονδψν 2000. Γιλ Ιβανεζ Α., Τηε αδµινιστρατιϖε Συπερϖισιον ανδ Ενφορχεµεντ οφ ΕΧ Λαω: Ποωερσ, Προχεδυρεσ ανδ Λιµιτσ. Ηαρτ Πυβλισηινγ, Οξφορδ Πορτλανδ 1999. Γλαχηαντ ϑ. Μ., Τηε µακινγ οφ χοµπετιτιϖε ελεχτριχιτψ µαρκετσ ιν Ευροπε: νο σιν γλε ωαψ ανδ νο σινγλε µαρκετ, [ω:] ϑ. Μ. Γλαχηαντ,. Φινον (εδ), Χοµπετι τιον ιν Ευροπεαν Ελεχτριχιτψ Μαρκετσ. Α Χροσσ χουντρψ Χοµπαρισον, Χηελτεν ηαµ 2003. Γοερτεν ϑ., Χλεµεντ Ε., Ευροπεαν ελεχτριχιτψ µαρκετ ινδιχατορσ οφ τηε λιβεραλισατιον προχεσσ 2005 2006. Στατιστιχσ ιν Φοχυσ, Ενϖιρονµεντ ανδ Ενεργψ 88/2007, Λυκ σεµβυργ. Αϖαιλαβλε φροµ τηε Ευροστατ ωεβ παγε ατ: ηττπ://εππ.ευροστατ.εχ.ευροπα. ευ/χαχηε/ιτψ_οφφπυβ/κσ ΣΦ 07 088/ΕΝ/ΚΣ ΣΦ 07 088 ΕΝ.Π Φ. Γοερτεν ϑ., Χλεµεντ Ε., Ευροπεαν γασ µαρκετ ινδιχατορσ οφ τηε λιβεραλισατιον προ χεσσ 2005 2006. Στατιστιχσ ιν Φοχυσ, Ενϖιρονµεντ ανδ Ενεργψ 89/2007, Λυκ σεµβυργ. Αϖαιλαβλε φροµ τηε Ευροστατ ωεβ παγε ατ: ηττπ://εππ.ευροστατ.εχ.ευροπα. ευ/χαχηε/ιτψ_οφφπυβ/κσ ΣΦ 07 089/ΕΝ/ΚΣ ΣΦ 07 089 ΕΝ.Π Φ. Γρεεν Ν., Τηε ιµπλεµεντατιον οφ Τρεατψ Πολιχιεσ: τηε ενεργψ διλεµµα, 8 ΕΛΡ 1983. Γρυενωαλδ ϑ., Τηε Ρολε οφ Ευρατοµ, [ω:] Π. Χαµερον, Λ. Ηανχηερ, Ω. Κυηνε (εδ.), Νυχλεαρ Ενεργψ Λαω Αφτερ Χηερνοβψλ, Λονδψν 1988. Ηαµµερ Υ., Σψστεµ Οπερατιον: Φροµ σελφ ρεγυλατιον το πυβλιχ ρεγυλατιον, [ω:] Β. Βαρ τον Β., Λ. Βαρρερα Ηερνανδεζ, Α. Λυχασ (εδ.), Ρεγυλατινγ Ενεργψ ανδ Νατυραλ Ρεσουρχεσ, Νοωψ ϑορκ 2006. Ηανχηερ Λ., ΕΧ Ελεχτριχιτψ Λαω, Λονδψν 1992. Ηανχηερ Λ., ε ςαλµ Ρ., Μεργερσ ιν τηε ελεχτριχιτψ σεχτορ Ρελεϖαντ µαρκετσ ανδ ρελατεδ ισσυεσ, [ω:] Μ. Μ. Ρογγενκαµπ, Υ. Ηαµµερ (εδ.), Ευροπεαν Ενεργψ Λαω Ρεπορτ Ι, Αντωερπια 2004. Ηανχηερ Λ. (2005), Τηε Νεω ΕΧ Χονστιτυτιον ανδ τηε Ευροπεαν Ενεργψ Μαρκετ, [ω:] Μ. Μ. Ρογγενκαµπ, Υ. Ηαµµερ (εδ.), Ευροπεαν Ενεργψ Λαω Ρεπορτ ΙΙ, Αντωερπια 2004. Ηανχηερ Λ., ΕΥ λαω ανδ πολιχψ ον ϖερτιχαλ ανδ χονγλοµερατε ενεργψ µεργερσ, [ω:] Μ. Μ. Ρογγενκαµπ, Υ. Ηαµµερ (εδ.), Ευροπεαν Ενεργψ Λαω Ρεπορτ ΙΙΙ, Αντωερπια 2004. Ηανσβερρψ Βιεγυ#σκα., Μαδα α Α., Μεργερ Χοντρολ Πολανδ, Γλοβαλ Χοµπετι τιον Ρεϖιεω, Λονδψν 2007. ΞςΙ

Ωψκαζ λιτερατυρψ Ηαρρισ Χη., Ελεχτριχιτψ µαρκετσ. Πριχινγ, Στρυχτυρεσ ανδ Εχονοµιχσ, Ενγλανδ 2006. Ηασσαν ϑ., υνχαν Α., Ιντεγρατινγ Ενεργψ: τηε Προβλεµσ οφ εϖελοπινγ αν Ενεργψ Πολιχψ ιν τηε Ευροπεαν Χοµµυνιτιεσ, 23 ϑουρναλ οφ Ευροπεαν Εχονοµιχ Ηι στορψ, Ρζψµ 1994. Ηοφφ Ω., Ρεχεπχϕα ποϕ χια ρεγυλαχϕι ι οργανυ ρεγυλαχψϕνεγο να πρζψκ!αδζιε πραωα πολσκιεγο, ΠιΠ 2005, Νρ 8. Ηοφφ Ω., Πολιση Ενεργψ Ρεγυλατιον ιν ιτσ Ευροπεαν σεττινγ, Ωαρσζαωα 2007. Ηοφφ Ω., Πραωνψ µοδελ ρεγυλαχϕι σεκτοροωεϕ, Ωαρσζαωα 2008. Ηοφφµειστερ Φ., Χηανγινγ ρεθυιρεµεντσ φορ µεµβερσηιπ, [ω:] Α. Οττ, Κ. Ινγλισ (εδ.), Ηανδβοοκ ον Ευροπεαν Ενλαργεµεντ, Τηε Ηαγυε 2002. ΙΕΑ Λεσσονσ φορµ Λιβεραλισεδ Ελεχτριχιτψ Μαρκετσ. Ενεργψ Μαρκετ Εξπεριενχε, Ιν τερνατιοναλ Ενεργψ Αγενχψ 2005. ϑαµασβ Τ., Μοτα Γ., Νεωβερψ Μ., Πολλιτ Μ., Ελεχτριχιτψ Σεχτορ Ρεφορµ ιν εϖελο πινγ Χουντριεσ: Α Συρϖεψ οφ Εµπιριχαλ Εϖιδενχε ον ετερµιναντσ ανδ Περφορ µανχε, Χαµβριδγε Ωορκινγ Παπερσ ιν Εχονοµιχσ ΧΩΠΕ 0439, ΧΜΕ ωορκινγ παπερ 47, Χαµβριγε 2004. ϑαµασβ Τ., Νεωβερψ Μ., Πολλιτ Μ., Χορε Ινδιχατορσ φορ ετερµιναντσ ανδ Περφορ µανχε οφ Ελεχτριχιτψ Σεχτορ ιν εϖελοπινγ Χουντριεσ, Χαµβριδγε Ωορκινγ Πα περσ ιν Εχονοµιχσ ΧΩΠΕ 0438, ΧΜΕ ωορκινγ παπερ 46, Χαµβριγε 2004. ϑενκινσ., Αν Οιλ ανδ Γασ Ινδυστρψ Περσπεχτιϖε, [ω:] Τ. Ωαλδε (εδ.), Τηε Ενεργψ Χηαρτερ Τρεατψ: Αν Εαστ Ωεστ Γατεωαψ φορ Ινϖεστµεντ ανδ Τραδε, Λονδψν 1996. ϑονεσ Χ., Τηε Ευροπεαν Ενεργψ Χηαρτερ Τρεατψ, [ω:] Λ. Ηανχηερ (εδ.), Τηε Ευρο πεαν Ενεργψ Μαρκετ: ρεχονχιλινγ Χοµπετιτιον ανδ Σεχυριτψ οφ Συππλψ, ΕΡΑ ϖολ. 13, Κ λν 1995. ϑονεσ Χ., ΕΥ Ενεργψ Λαω, Τοµ 1, Τηε Ιντερναλ Ενεργψ Μαρκετ, Λευϖεν. Κριστιανσεν Τ., Ροσελλον ϑ., Α µερχηαντ µεχηανισµ φορ ελεχτριχιτψ τρανσµισσιον εξπανσιον, ϑουρναλ οφ Ρεγυλατορψ Εχονοµιχσ, ϖολ. 29, Νο. 2, Νεωαρκ Μαρχη 2006. Κωιεχιε# Μ., Στρατεγια υρψνκοωιενια γαζοωνιχτωα τρζψ λατα π (νιεϕ, Βιυλετψν ΥΡΕ, Νρ 1, Ωαρσζαωα στψχζε# 2005. Λακοµα Α., Ροσϕανιε ποωιννι π!αχι Πολσχε ωι χεϕ, Ρζεχζποσπολιτα ζ 12.6.2007 ρ. Λαυριολ Τ., Νατιοναλ Αππροαχηεσ το ιµπλεµεντατιον Φρανχε, [ω:] Π. Χαµερον, Λεγαλ Ασπεχτσ οφ ΕΥ Ενεργψ Ρεγυλατιον. Ιµπλεµεντινγ τηε Νεω ιρεχτιϖεσ ον Ελεχτριχιτψ ανδ Γασ Αχροσσ Ευροπε, Νοωψ ϑορκ 2005. Λιεσεν Ρ., Τρανσιτ υνδερ τηε 1994 Ενεργψ Χηαρτερ Τρεατψ, 3 Χεντρε φορ Ενεργψ, Πε τρολευµ ανδ Μινεραλ Λαω ανδ Πολιχψ, Ον λινε ϑουρναλ 17 1998 ατ ηττπ://ωωω. δυνδεε.αχ.υκ/πετρολευµλαω/ητµλ/αρτιχλε 3 7.ητµ. Λοϖει Λ., Τηε Σινγλε Βυψερ Μοδελ. Πυβλιχ Πολιχψ ϑουρναλ φορ τηε Πριϖατε Σεχτορ, εχ. 2000, νοτε Νο. 225, Ωορλδ Βανκ Γρουπ, δοστ πνψ να στρονιε: ηττπ://ρρυ. ωορλδβανκ.οργ/ οχυµεντσ/πυβλιχπολιχψϑουρναλ/225λοϖει 1211.πδφ. Λυχασ Ν., Ενεργψ ανδ τηε Ευροπεαν Χοµµυνιτιεσ, Λονδψν 1977. αζοωσκι Α., Ιντερνατιοναλ αγρεεµεντσ ιν τηε λεγαλ ορδερσ οφ τηε χανδιδατε χουν τριεσ, [ω:] Α. Οττ, Κ. Ινγλισ (εδ.), Ηανδβοοκ ον Ευροπεαν Ενλαργεµεντ, Τηε Ηα γυε 2002. ΞςΙΙ

Ωψκαζ λιτερατυρψ Μαϕονε Γ., Ρεγυλατινγ Ευροπε, Λονδψν 1996. Μαϕονε Γ., Συρδεϕ Α., Ρεγυλατορψ Αγενχιεσ ιν Εχονοµιχ Γοϖερνανχε. Τηε Πολιση χασε ιν α χοµπαρατιϖε περσπεχτιϖε. ΚΙΧΕΣ ωορκινγ παπερσ, Κοσζαλιν Ινστιτυτε οφ Χοµπαρατιϖε Αδµινιστρατιϖε Στυδιεσ, Νο. 5/2006. Μανγενοτ Μ., Πυβλιχ Αδµινιστρατιονσ ανδ Σερϖιχεσ οφ Γενεραλ Εχονοµιχ ιντερεστ: Ωηατ κινδ οφ Ευροπεανισατιον? Ευροπεαν Ινστιτυτε οφ Πυβλιχ Αδµινιστρατιον Μααστριχητ 2005. Μαρθυισ Μ., Ιντροδυχινγ Φρεε Μαρκετσ & Χοµπετιτιον το τηε Ελεχτριχιτψ Σεχτορ ιν Ευροπε, Λεεδσ 2001. Ματλαρψ ϑ. Η., Ενεργψ Πολιχψ ιν τηε Ευροπεαν Υνιον. Τηε Ευροπεαν Υνιον Σεριεσ, Λονδψν 1997. Μεστµ χκερ Ε., Ενεργψ Πολιχψ φορ Νατυραλ Γασ ιν τηε Ιντερναλ Μαρκετ Αν Οϖερ ϖιεω, [ω:] Ε. Μεστµ χκερ (εδ.), Νατυραλ Γασ ιν τηε Ιντερναλ Μαρκετ: Α Ρεϖιεω οφ Ενεργψ Πολιχψ, Λονδψν 1993. Μυσγενσ Φ., Μαρκετ ποωερ ιν τηε Γερµαν ωηολεσαλε ελεχτριχιτψ µαρκετ. ΕΩΙ Ωορκινγ παπερ Νο. 04.03, Ινστιτυτε οφ Ενεργψ Εχονοµιχσ: Υνιϖερσιτψ οφ Χο λογνε 2004. Ναζζινι Ρ., Αρτιχλε 81 ΕΧ βετωεεν τιµε πρεσεντ ανδ τιµε παστ: Α νορµατιϖε χριτι θυε οφ ρεστριχτιον οφ χοµπετιτιον ιν ΕΥ λαω, Χοµµον Μαρκετ Λαω Ρεϖιεω, ϖολυµε 43, Νο. 2, Λειδεν Απριλ 2006. Νεωβερψ. Μ., Ρεστρυχτυρινγ, ανδ ρεγυλατιον οφ νετωορκ υτιλιτιεσ, Χαµβριδγε 1999. Νεωβερψ. Μ., Ισσυεσ ανδ οπτιονσ φορ ρεστρυχτυρινγ ελεχτριχιτψ συππλψ ινδυστριεσ, ΧΜΙ Ωορκινγ παπερ 1, επαρτµεντ οφ Αππλιεδ Εχονοµιχσ, Υνιϖερσιτψ οφ Χαµ βριδγε 2002. Νοωακ Β., Ροζδζια! πρζεδσι βιορστω ζιντεγροωανψχη πιονοωο ω σεκτορζε ενεργιι ελεκτρψχζνεϕ ι γαζυ να ποδσταωιε ψρεκτψω Ελεκτροενεργετψχζνεϕ ι Γαζοωεϕ, ΠΥΓ 2007, Νρ 8. Νοωακ Β., Οωνερσηιπ υνβυνδλινγ τηε λαστ ρεσορτ? Χλιµατε οφ Οπινιον 4, Στοχκ ηολµ Νετωορκ, Λονδψν 2007. ΟΕΧ Προχεεδινγσ, Πριϖατιζατιον οφ Υτιλιτιεσ ανδ Ινφραστρυχτυρε. Μετηοδσ ανδ Χονστραιντσ 1997. Ολεϕνικ Μ., Νατιοναλ Αππροαχηεσ το ιµπλεµεντατιον Πολανδ, [ω:] Π. Χαµερον (εδ.), Λεγαλ Ασπεχτσ οφ ΕΥ Ενεργψ Ρεγυλατιον. Ιµπλεµεντινγ τηε Νεω ιρεχτι ϖεσ ον Ελεχτριχιτψ ανδ Γασ Αχροσσ Ευροπε, Οξφορδ 2005. Ρογγενκαµπ Μ., Γασ Λιβεραλιζατιον ιν τηε Νετηερλανδσ: Οωνερσηιπ Υνβυνδλινγ ανδ τηε Ρεοργανιζατιον οφ Γασυνιε, [ω:] Υ. Ηαµµερ, Μ. Ρογγενκαµπ (εδ.), Ευροπεαν Ενεργψ Λαω Ρεπορτ ΙΙΙ, Αντωερπια 2006. Ρογγενκαµπ Μ., Βοισσελεαυ Φ., Τηε Ρεγυλατιον οφ Ποωερ Εξχηανγεσ ιν Ευροπε, Αντωερπια 2005. Ρογγενκαµπ Μ., Ροννε Α., Ρεδγωελλ Χ., ελ Γυαψο Ι., Ενεργψ Λαω ιν Ευροπε. Νατιοναλ, ΕΥ ανδ Ιντερνατιοναλ Λαω ανδ Ινστιτυτιονσ, Νοωψ ϑορκ 2001. Σχηυµαχηερ Ε., Τηε Στρυγγλε φορ α Ευροπεαν Ενεργψ Πολιχψ, ϑουρναλ οφ Χοµµον Μαρκετ Στυδιεσ, ϖολ. 2(3), Λονδψν 1964. Σχηωαρζε ϑ., Ευροπεαν Ενεργψ Πολιχψ ιν Χοµµυνιτψ Λαω, [ω:] Ε. ϑ. Μεστµ χκερ (εδ.), Νατυραλ Γασ ιν τηε Ιντερναλ Μαρκετ, Λονδψν 1992. ΞςΙΙΙ

Ωψκαζ λιτερατυρψ Σηυττλεωορτη Γ., Οπενινγ Ευροπεαν ελεχτριχιτψ ανδ γασ µαρκετσ, [ω:] Χ. Ροβινσον (εδ.), Υτιλιτψ Ρεγυλατιον ανδ Χοµπετιτιον Πολιχψ, Χηελτενηαµ 2002. Σκοχζνψ Τ., Ενεργετψκα, [ω:] ϑ. Βαρχζ (ρεδ.), Πραωο Υνιι Ευροπεϕσκιεϕ. Πραωο µα τεριαλνε ι πολιτψκι, Ωαρσζαωα 2003. Σκοχζνψ Τ., Πρζεχιωδζια!ανιε ναδµιερνεϕ κονχεντραχϕι, [ω:] ϑ. Βαρχζ (ρεδ.), Πραωο Υνιι Ευροπεϕσκιεϕ. Πραωο µατεριαλνε ι πολιτψκι, Ωαρσζαωα 2005. Σµεερσ Ψ., Αιµσ ανδ Μεανσ οφ Ευροπεαν Ενεργψ Πολιχψ ιν τηε Λιγητ οφ τηε Χοµ πλετιον οφ τηε Ιντερναλ Μαρκετ, [ω:] Ε. Μεστµαχκερ (εδ.), Νατυραλ Γασ ιν τηε Ιν τερναλ Μαρκετ: Α Ρεϖιεω οφ Ενεργψ Πολιχψ, Λονδψν 1993. Σωανν., Τηε Εχονοµιχσ οφ τηε Χοµµον Μαρκετ, Λονδψν 1988. Σζψδ ο Μ., Υνβυνβδλινγ ω!ασνο%χιοωψ (οωνερσηιπ υνβυνδλινγ) ϕακο ινστρυµεντ ρεγυλαχψϕνψ ω σεκτορζε ενεργετψχζνψµ (χζ % Ι), ΠΥΓ 2007, Νρ 2. Σζψδ ο Μ., Υνβυνβδλινγ ω!ασνο%χιοωψ (οωνερσηιπ υνβυνδλινγ) ϕακο ινστρυµεντ ρεγυλαχψϕνψ ω σεκτορζε ενεργετψχζνψµ (χζ % ΙΙ), ΠΥΓ 2007, Νρ 3. Ταψλορ Σ., Ενεργψ υνβυνδλινγ φαχεσ σωιτχη οφφ, Ευροπεαν ςοιχε 14 21 ϑυνε 2007. Τηοµασ Σ., Τηε Ευροπεαν Υνιον Γασ ανδ Ελεχτριχιτψ ιρεχτιϖεσ, ΕΠΣΥ. Αλσο αϖαιλ αβλε ατ: ηττπ://ευροπα.ευ.ιντ/χοµµ/ενεργψ/ελεχτριχιτψ/ρεπορτ_2005/δοχ/τραδε_υνιονσ/ 12β_επσυ_πσιρυ_ρεπορτ.πδφ, Βρυκσελα 2005. Τρισχηµανν Η., Εσταβλισηινγ ΛΝΓ Φαχιλιτιεσ ιν τηε ΥΚ. Ισ αν εξεµπτιον φροµ ρε γυλατεδ τηιρδ παρτψ αχχεσσ (ΤΠΑ) τηε ονλψ σολυτιον? [ω:] Υ. Ηαµµερ, Μ. Ρογ γενκαµπ (εδ.), Ευροπεαν Ενεργψ Λαω Ρεπορτ ΙΙΙ, Αντωερπια 2006. Τοοραϕ ϑ., Πολλιττ Μ., Ελεχτριχιτψ Μαρκετ Ρεφορµ ιν τηε Ευροπεαν Υνιον: Ρεϖιεω οφ Προγρεσσ τοωαρδ Λιβεραλιζατιον & Ιντεγρατιον. ΧΕΕΠΡ Ωορκινγ Παπερσ 05 003, Χαµβριγε 2005. Τοτη Α., Α Λεγαλ Αναλψσισ οφ Συβσιδαριτψ, [ω:]. Ο Κεεφφε, Π. Τωοµεψ (εδ.), Λεγαλ Ισσυεσ οφ τηε Μααστριχητ Τρεατψ, Λονδψν Νοωψ ϑορκ 1994. ςαιτιλινγαµ Ρ., Α Ευροπεαν Μαρκετ Φορ Ελεχτριχιτψ? Μονιτορινγ Ευροπεαν ερεγυ λατιον 2. Χεντερ φορ Εχονοµιχ Πολιχψ Ρεσεαρχη, ΥΚ Λονδον 1999. ςασχονχελοσ ϑ., Τοωαρδσ τηε ιντερναλ ενεργψ µαρκετ, ηοω το βριδγε α ρεγυλατορψ γαπ ανδ βυιλδ α ρεγυλατορψ φραµεωορκ. Ευροπεαν Ρεϖιεω οφ Ενεργψ Μαρκετσ Ισσυε 1, Λευϖεν 2005. Ωαλδε Τ., Ανδρεωσ Σπεεδ Π., Ωιλλ τηε Ενεργψ Χηαρτερ Τρεατψ ηελπ ιντερνατιοναλ ινϖεστορσ?, 12 τη Βιεννιαλ Χονφερενχε ον Ιντερνατιοναλ Ενεργψ ανδ Ρεσουρχεσ Λαω, Ιντερνατιοναλ Βαρ Ασσοχιατιον, Πραγυε, 24 29 Μαρχη 1996. Ωαλασζεκ Πψζιο Α., Ενεργια ι πραωο, Ωαρσζαωα 2002. Ωεβστερ Ω., Ρεχεντ εϖελοπµεντσ ιν ΕΥ Ενεργψ Μαρκετσ, [ω:] Υ. Ηαµµερ, Μ. Μ. Ρογ γενκαµπ (εδ.), Ευροπεαν Ενεργψ Λαω Ρεπορτ ΙΙΙ, Αντωερπια 2006. Ωιελο#σκι Α., Γεογραφια πρζεµψσλυ Ενεργετψκα, Ωαρσζαωα 2005. Ωοο Χ. Κ., Λλοψδ., Τισηλερ Α., Ελεχτριχιτψ µαρκετ ρεφορµ φαιλυρεσ: ΥΚ, Νορωαψ, Αλβερτα ανδ Χαλιφορνια, Ενεργψ Πολιχψ 2003, 31(11):1103 15. Ωουδε (ϖαν δερ) Μ., Ρεχεντ δεϖελοπµεντσ ιν ΕΥ χοµπετιτιον λαω στυδιουσ αυ τηοριτιεσ, [ω:] Υ. Ηαµµερ, Μ. Ρογγενκαµπ (εδ.), Ευροπεαν Ενεργψ Λαω Ρε πορτ ΙΙΙ, Αντωερπια 2006. Ζιλλερ ϑ., Κονστψτυχϕα Ευροπεϕσκα, Ωαρσζαωα 2006. ΞΙΞ