fuga_layout 1 5/12/2011 4:35 PM Page 66

fuga_layout 1 5/12/2011 4:35 PM Page 66 66

fuga_layout 1 5/12/2011 4:36 PM Page 67 FUGA restaurant Η «Πολυφωνία» των Αισθήσεων Τεχνικό κείμενο: Πανδής Νικόλαος, Τεχνικός Υπεύθυνος Έργου Μεγάρου Μουσικής Αθηνών ύνταξη-επιμέλεια: Οικονόμου Ζέτα Με έδρα το κατ εξοχήν καλλιτεχνικό κτίριο του Μεγάρου Μουσικής, η Αθήνα αποκτά ένα ιδιαίτερα κομψό εστιατόριο, υψηλών προδιαγραφών, που φέρει την ονομασία FUGA. Αποτελεί το τελευταίο κομμάτι της επέκτασης του Μεγάρου Μουσικής, που είχε ξεκινήσει το 1997, και το διακεκριμένο μελετητικό γραφείο του Αλέξανδρου Τομπάζη είχε αναλάβει την αρχιτεκτονική μελέτη και κατασκευή, έπειτα από διαγωνισμό. Ο χώρος, που στεγάζεται σήμερα το εστιατόριο, ολοκληρώθηκε πριν δύο με τρία χρόνια. Το ΥΛΗ&ΚΤΙΡΙΟ ήρθε σε επαφή με τον πλέον αρμόδιο για το κατασκευαστικό κομμάτι, τον κύριο Πανδή Νικόλαο, ο οποίος ως Τεχνικός Υπεύθυνος Έργου του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, έριξε φως στις κατασκευαστικές λεπτομέρειες του συγκεκριμένου τμήματος του έργου. Αντίστοιχα, ο γνωστός διακοσμητής Άγγελος Αγγελόπουλος ερμήνευσε την προσέγγισή του στο interior design του χώρου, σήμερα. Μελέτη και κατασκευή Το Κτιριολογικό Πρόγραμμα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών προέβλεπε από την αρχή την κατασκευή ενός χώρου για χρήση Εστιατορίου, στο ψηλότερο σημείο του Πάρκου, επάνω από τη μεγάλη Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων «Αλεξάνδρα Τριάντη» και παράπλευρα του Πύργου της κηνής της. Ο χώρος προδιαγράφηκε έτσι ώστε να έχει άμεση πρόσβαση από το Πάρκο και να εξυπηρετείται μέσω ανελκυστήρα από τον υπόγειο χώρο στάθμευσης του συγκροτήματος. Οι ακουστικές προδιαγραφές, που τέθηκαν από τους Ακουστικούς υμβούλους του ΜΜΑ, απαίτησαν όλη η κατασκευή να είναι εξαιρετικά απομονωμένη από τους υποκείμενους χώρους της Αίθουσας «Αλεξάνδρα Τριάντη» και την σκηνή της, και κατά συνέπεια, ο χώρος κατασκευάστηκε σαν κέλυφος μέσα σε κέλυφος (box in a box) με σύστημα πλωτών δαπέδων, ανεξά-

fuga_layout 1 5/12/2011 4:36 PM Page 69 ρτητων τοίχων και οροφών. Κατά συνέπεια, όλες οι κατασκευές για όλους τους χώρους Κοινού του Εστιατορίου, καθώς και των Βοηθητικών Χώρων του, δηλαδή της Κουζίνας, των αποθηκών, των ανελκυστήρων και κλιμάκων κύριων και δευτερευουσών, βρίσκονται εσωτερικά του πιο πάνω αναφερόμενου κελύφους. Τα υλικά, που τελικά φαίνονται στους τοίχους του ως άνω κελύφους, είναι από Δρύινες ξυλεπενδύσεις με περιοχές ηχοαπορρόφησης από διάτρητα πάνελ, η οροφή είναι από ειδικό ηχοαπορροφητικό επίχρισμα STO, τα πατώματα επί των πλωτών δαπέδων είναι δρύινα, όπως και τα πατήματα της κεντρικής κλίμακας. Η γενική οργάνωση του σχεδιασμού και των προδιαγραφών του χώρου εξελίχθηκε διαχρονικά από τον Τεχνικό ύμβουλο του Έργου του ΜΜΑ, με την παρουσία Ειδικών υμβούλων Ελλήνων και Ξένων. τη συνέχεια συντάχθηκαν οι απαραίτητες Μελέτες εφαρμογής από τους Μελετητές των Αναδόχων Εταιρειών ΤΕΡΝΑ Α.Ε., ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε., J&P-ΑΒΑΞ Α.Ε., οι οποίες είχαν την ευθύνη των οικοδομικών εργασιών, των εργασιών των Η/Μ εγκαταστάσεων και των κατασκευών του Πάρκου του ΟΜΜΑ. Η ειδική χαλύβδινη και γυάλινη οροφή και οι μεγάλες συρόμενες επιφάνειες - πόρτες στην όψη του Εστιατορίου κατασκευάστηκαν από τον ξένο εξειδικευμένο οίκο WAAGNER BIRO της Αυστρίας. Ο χώρος του Εστιατορίου μπορεί να επικοινωνεί με την ξύλινη ταράτσα, που βρίσκεται προς την πλευρά του Πάρκου, διότι το υαλοστάσιο της όψης μπορεί να ανοίγει τμηματικά ή σε όλο το πλάτος της όψης του Εστιατορίου. Το Εστιατόριο διαθέτει πλήρεις χώρους Κουζίνας με τους Βοηθητικούς της χώρους, δηλαδή αποθηκών, ψυγείων, παρασκευαστηρίων, χώρων πλύσης σκευών, προσωπικού κ.λ.π., η κατασκευή της οποίας ανατέθηκε μετά από σχετικό διαγωνισμό στην ΧΕΝΕΧ Αναστάσιος Κιούλπαπας Α.Ε.. το ολοκληρωμένο Εστιατόριο έγιναν διακοσμητικές επεμβάσεις, που συνάδουν με το όνομα που δόθηκε, «FUGA», και το γενικό ύφος που απαιτείται να έχει ο χώρος, στην παρούσα περίοδο. Μελέτη και κατασκευή τον καινούριο και εξεζητημένο χώρο εστιατορίου FUGA, τέχνη, η γαστρονομία και το interior design συναντώνται και «συμπυκνώνονται». Η διακόσμηση φέρει την υπογραφή του «μαέστρου» της διακόσμησης, Άγγελου Αγγελόπουλου, ο οποίος είναι και ο εμπνευστής του ονόματος «Fuga», που σημαίνει το αποκορύφωμα της πολυφωνικής τέχνης και της αντιστικτικής γραφής (όρος που χαρακτήριζε στον Μεσαίωνα ένα πολυφωνικό έργο, όπου οι φωνές τραγουδούν την ίδια μελωδία, ξεκινώντας διαδοχικά, με διαφορά φάσης κάποιων μέτρων). Για τον γνωστό διακοσμητή, βασική πηγή έμπνευσης ήταν η αίσθηση του ίδιου του location, δηλαδή το κέντρο της Αθήνας, ο χώρος του Μεγάρου Μουσικής και η κλασική μουσική. Το εστιατόριο, τοποθετημένο στην κορυφή του λόφου, στον καταπράσινο κήπο του Μεγάρου, παρέχει εκπληκτική αμφιθεατρική θέα στην πόλη της Αθήνας.

fuga_layout 1 5/12/2011 4:36 PM Page 71 Το τεράστιο διαφανές στέγαστρο και τα υαλοπετάσματα που φέρει καθολικά η μια πλευρά, προσφέρουν άπλετο φυσικό φως, ενώ τους καλοκαιρινούς μήνες το εστιατόριο επεκτείνεται στη βεράντα του. Επιπλέον, τα φυσικά υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί στην επένδυση του χώρου, όπως το μάρμαρο και το ξύλο, ενισχύουν ακόμη περισσότερο την αίσθηση ότι η φύση εισέρχεται στο εσωτερικό του. Το κύρος του Μεγάρου, οι απαιτήσεις του κοινού και ο διάσημος Chef Andrea Berton (βραβευμένος με δύο αστέρια Michelin από το εστιατόριο Trussardi alla Scala στο Μιλάνο), συνέβαλαν ταυτόχρονα στη σύνθεση του νέου εστιατορίου της βραβευμένης αλυσίδας Όμιλος Τραστέλη. Το σχέδιο βασίζεται σε μια απλή παραλληλόγραμμη κάτοψη και διαθέτει δύο ορόφους ενωμένους με μια εντυπωσιακή σκάλα. Με δεδομένη την παραλληλόγραμμη κάτοψη ο διακοσμητής κλίθηκε να διαμορφώσει εσωτερικά τον χώρο, όπου ένας μεγάλος chef θα «διεύθυνε» με την «μπαγκέτα» του. Κύρια επιδίωξη ήταν η αλλαγή χωρίς «βαθιές» επεμβάσεις. Όλες οι λειτουργικές ή αισθητικές ανάγκες επιτεύχθηκαν με καθαρά διακοσμητικές παρεμβάσεις. Όπως μας λέει και ο διακοσμητής: «Δεν υπήρξαν αποξηλώσεις, δεν μπήκε ούτε ένα καρφί. Για τη διαμόρφωση του interior design, όλες οι εσωτερικές παρεμβάσεις έγιναν στο minimum. Επιστρατεύτηκαν διακοσμητικά τρικ και επικεντρωθήκαμε στη μελέτη του φωτισμού και στο παιχνίδι των εναλλασσόμενων χρωμάτων». Το μοντέρνο design και οι λιτές γραμμές χαρακτηρίζουν το Fuga, καθώς ο γνωστός διακοσμητής διακόσμησε τον χώρο με ελάχιστα έντονα στοιχεία. την είσοδο, μια γυάλινη αμμοβολισμένη επιφάνεια, που φέρει πάνω της ένα fuga, φωτίζεται με back light (φωτισμός στην πίσω πλευρά) προϊδεάζοντας για την ιδιαίτερη αισθητική. τον κυρίως χώρο κυριαρχεί η μονοχρωμία -γραμμικό μαύρο παντού - και το δρύινο στοιχείο στα πατώματα. Αφαιρετικά φωτιστικά οροφής από plexiglass και γυάλινοι επιδαπέδιοι καθρέφτες, χωρίς πλαίσιο, «ντύνουν» ανάλαφρα τον χώρο. Λιτός και καλαίσθητος ο χώρος στην κυρίως σάλα εξοπλίστηκε με καρέκλες Wagner, «προτείνει» τη γυάλινη αμμοβολή στα τραπέζια και «επιβάλει» τα μαύρα σουπλά. Χαρακτηριστικά είναι τα τεράστια banners, επαναλαμβανόμενες αφίσες, που ντύνουν ολοκληρωτικά τους τοίχους. Πλαστικοποιημένοι καμβάδες, φέρουν ευμεγέθεις εκτυπώσεις με πορτρέτα του Μότσαρτ, του ούμπερτ και όλων των μεγάλων Μουσικών της κλασικής σκηνής, ενώ φωτίζονται στο κέντρο με βινιέτες οβάλ. Ενδιαφέρον είναι ο τρόπος που τοποθετήθηκαν τα πορτρέτα στην εντυπωσιακή σκάλα, με ύφος που παραπέμπει στα οικογενειακά πορτρέτα, που άλλοτε κοσμούσαν τις σκάλες σε ψηλοτάβανα αρχοντικά. Μοναδική χρωματική «νότα» στον χώρο, που παίζει εξολοκλήρου με τα λεία υλικά και τις μονοχρωμίες (μαύρο και ελάχιστο λευκό), είναι η ιδιαίτερη λεπτομέρεια με τα κόκκινα χείλη, αποτυπωμένη σε μια εκτύπωση από λιθογραφία στη Βιέννη. Ο κομψός και μοντέρνος χώρος του Fuga, αφουγκράζεται το καλλιτεχνικό στοιχείο και εναρμονίζεται με τον παλμό της πόλης. Λόγω του μεγέθους, αλλά και λόγω της ατμόσφαιρας που απέδωσε η διακοσμητική προσέγγιση, θυμίζει έντονα χώρο εστίασης στην Νέα Υόρκη.ll

fuga_layout 1 5/12/2011 4:37 PM Page 73 FUGA restaurant «Polyphonic Composition» of Senses Technical text: Pandis Nikolaos, Technical Supervisor of Athens Concert Hall project Content writing -Editing: Economou Zeta Fuga is the new elegant restaurant of high standard in the most artistic building, the Athens Concert Hall. Restaurant s place is the last part of the whole expansion of Concert Hall, started in 1997, and the renowned Architectural Firm of Alexander Tombazis was chosen, after contest, for the architectural design and construction. Restaurant was completed before two to three years ago. Mr. Pandis Nicholaos, the Technical Project Manager of the Athens Concert Hall, enlighten us on the construction details and well-known Angelos Angelopoulos about the interior design. Design and construction The Building Program of the Athens Concert Hall provides a dining room, at the highest point of the park, above the Great Hall «Alexandra Triantis» and at the side of the Tower of Scene. The entrance is from the park (1 Kokkalis Str) and there is also elevator access from the Concert Hall s parking directly into restaurant. The acoustic standards that were set by the acoustic consultants MMA created an extremely isolated construction from the Triantis Hall, built like a shell in shell (box in a box) with floating floor, independent walls and ceilings. Consequently, public spaces of the restaurant and auxiliary rooms (kitchen, storage, elevators, etc.) are located inside this shell. The final material over the walls is the oak paneling with perforated panel for sound absorption. The roof is made of special sound absorbing coating STO and floors are covered with oak. The general organization for design and specifications of this place was evolved in time from the Technical Project Adviser of MMA and the presence of Greeks and foreigners Special Advisers. Then was made all necessary applications studies by the de-

fuga_layout 1 5/12/2011 4:37 PM Page 75 signers of the Operating Companies, TERNA SA, AKTOR SA, J&P-AVAX SA both responsible for the construction, the electromechanical installation and the construction of Park OMMA. The foreign firm WAAGNER BIRO of Austria built the special roof, made of steel and glass, and the large sliding doors. The restaurant communicates with a wooden roof at the park side, as the glazing can been full-width or partial opened. Kitchen with all auxiliary rooms constructions were commissioned, after a contest, in firm of ΧΕΝΕΧ Anastasios Kioulpapas SA. Interior design There is a great combination of art, cuisine and interior design in Fuga restaurant, situated in garden of Athens Concert Hall providing a sophisticated dining room with breathtaking vista in the city. The famous decorator Angelos Angelopoulos created the interior design and inspired the name «Fuga», a Middle Ages term which describes the contrapuntal composition of two or more voices in music. The status of the Hall, the public's requirements and the famous Chef Andrea Berton (two stars Michelin) contributed in the new member of the award-winning Restaurant Group Trastelis. Key source for the inspiration of the well known Decorator was the location: the center of Athens and the classical music. Restaurant offers spectacular panoramic vista in Athens city and the skylight and the wall sized windows -covering one of the restaurant s side- give plenty of light. Summer time people enjoy the veranda. Additionally, the natural materials of marble and wood reinforce the sense that the nature enters in space. The original architectural plan provided a simple rectangular plan with two floors, connected by an impressive staircase. The place was decorated without any «deep» operations and all the functional or aesthetic requirements had been met only through the decoration style. Decorator himself says that «There weren t any dismantlement; neither a nail had been used during the interior s configuration. Decorative tricks focused on the lighting study with alternant colors». Modern design and simple «lines» represent FUGA. The first impression in entrance is a glass sandblasting surface that bears a fuga, illuminated with back-lighting. Black color and oak floors dominate in the main dining-room. Roof lightings are made of plexiglass and unframed mirrors of glass are placed smoothly on floor. The elegant main hall is equipped with Wagner chairs and black mat on the sandblasting glass tables. Huge banners completely «dress up» the walls. Laminated canvas, with printed portraits of Mozart, Schubert and all great names in Classical Music, are illuminated in center, and also decorate the impressive staircase, in a way that reminds the old style family portraits at the high-ceilinged mansions. Sleek materials and monochrome (mainly black and minimum white color) domain with special color «touch» the red lips on an imprinted lithograph of Vienna. The modern place of Fuga embraces the artistic style of Music Hall and catches the spirit of Athens. Because of the size and the decorating approach, Fuga resembles in a restaurant of the New York City.ll

fuga_layout 1 5/12/2011 4:37 PM Page 76 PROJECT DETAILS PROJECT:... Restaurant «Fuga» LOCATION:... V. Sofias & Kokkalis 1 Str., Athens OWNER:... Athens Concert Hall PROJECT MANAGEMENT:... Group Trastelis ARCHITECTURAL DESIGN:... A. N. Tombazis and Associates Architects John Romanos, Architect INTERIOR DESIGN:... Angelos Angelopoulos CONSTRUCTION COMPANIES:... AKTOR SA TERNA SA J&P AVAX SA DESIGN PHASE:... 2004-2005 (started the expansion of the Athens Concert Hall) CONSTRUCTION PERIOD:... 2007-2008 (construction of the particular part of the project) GENERAL SUPERVISION:... ELLINOTECHNIKI SA STRUCTURAL ENGINEERING:... ΜΕΤΕ SA. ΟΜΕΤΕ SA. SUPERVISION:... ELLINOTECHNIKI SA MECHANICAL ENGINEERING:... TEAM E-M Consulting Engineers Ltd. Vallianos PHOTOSHOOTING:... Evangelos Paterakis 76

fuga_layout 1 5/12/2011 4:37 PM Page 77 ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ ΕΡΓΟ:... Restaurant «Fuga» ΤΟΠΟΘΕ ΙΑ:...Β. οφίας & Κόκκαλη 1, Αθήνα. ΙΔΙΟΚΤΗ ΙΑ:... Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ΔΙΑΧΕΙΡΙ Η:... Όμιλος Τραστέλη ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:... Μελετητική Γραφείο Μελετών Α. Ν. Τομπάζη -Γιάννης Ρωμάνος, Αρχιτέκτονας Ε ΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΚΟ ΜΗ Η:... Άγγελος Αγγελόπουλος ΚΑΤΑ ΚΕΥΗ:... Κ/Ξ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. J&P ΑΒΑΞ Α.Ε. ΧΡΟΝΟ ΜΕΛΕΤΗ :... 2004-2005 (έναρξη εργασιών επέκτασης του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών) ΚΑΤΑ ΚΕΥΗ-ΑΠΟΠΕΡΑΤΩ Η:... 2007-2008 (του συγκεκριμένου τμήματος του έργου) ΓΕΝΙΚΗ ΕΠΙΒΛΕΨΗ:... ΕΛΛΗΝΟΤΕΧΝΙΚΗ A.E. ΤΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:... ΜΕΤΕ Α.Ε. & ΟΜΕΤΕ Α.Ε. ΕΠΙΒΛΕΨΗ:... ΕΛΛΗΝΟΤΕΧΝΙΚΗ A.E. ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:... ΤΕΑΜ Μ-Η ύμβουλοι Μηχανικοί Βαλλιάνος ΦΩΤΟΓΡΑΦΙ Η:... Ευάγγελος Πατεράκης

fuga_layout 1 5/12/2011 4:38 PM Page 78 ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕ Φωτισμός: DIATHLASIS (Foscarini, iguzzini) Banners: ΚΑΡΑΚΩ ΤΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ Ψηφιακή επεξεργασία φωτογραφιών για banners: ΚΩ ΤΑ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟ Έπιπλα: ΕΝΚΑ ΜΩΥ ΙΑΔΗ Χαλιά: ΜΥΡ ΙΝΗ ΚΟΝΤΟΥ Γυψεπενδύσεις- Ψευδοροφές: ΠΟΛΥΔΟΜΗ Α.Ε. Ξυλεπενδύσεις: ΕΠΕΞΥΛ ΝΙΚΟΛΑΟ ΑΝΑ ΤΑ ΙΟΥ Επενδύσεις με πλακίδια- Μαρμαρά: ΑΧ. ΠΑ ΧΑΛΗ Ελαιοχρωματισμοί: Ι. ΠΑΘΟΥΛΑ Ξύλινα δάπεδα: ΔΗΜΗΤΡΑΚΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟ Τοποθέτηση ξυλ. θυρών: ΓΕΚΕ ΑΒΕΕ Βιομηχανικά δάπεδα: Τ ΙΚΟ ΚΩ ΤΑ Ανοξείδωτα κιγκλιδώματα: Ι.. ΧΑΤΖΗ ΑΒΒΑ & ΙΑ ΟΕ Ορθομαρμαρώσεις: ΧΡΥ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟ ΕΥΘΥΜΙΟ Υαλοπίνακες Securit: ΜΗΤΡΟΓΙΑΝΝΗ Μεταλλικές κατασκευές: ΑΦΟΙ ΧΑΡΙΤΩΝΙΔΗ Α.Ε. Γυψοσανίδες: RIGIPS, KNAUF Ξυλεπενδύσεις, Ξυλ. δάπεδα(δρυς): ΚΑ ΤΡΙ Χρώματα: ΒΙΒΕΧΡΩΜ Χρώματα ηχοαπορροφητικά: STO - ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟ ΓΕΡΑ ΙΜΟ & ΙΑ Ο.Ε. Ξύλινες θύρες: ΓΕΚΕ ΑΒΕΕ Ξύλινες θύρες πυραντ. & ηχομονωτικές: EXPO (SCHORGHUBER) Μεταλλικές θύρες πυραντ. & ηχομονωτικές: ΡΟΥΦΟ (TECKENTRUP) Μάρμαρα Βόλου: ΜΑΚΗ ΦΕΛΕΚΗ Πλακίδια: ΦΙΛΚΕΡΑΜ JOHNSON Α.Ε. (ΚERASTAR), EMCO (BUCHTAL) Φωτιστικό ψευδοροφής: BRIGHT Φωτιστικό τύπου spot: LUMIANCE Φωτιστικό οροφής: PEIL ύστημα φωτισμού: REGENT Πριζοδιακόπτες (διακόπτης απλός, πρίζα σούκο, πρίζα τηλέφωνου, πρίζα τηλεόρασης): SIEMENS Πριζοδιακόπτες (διακόπτης εξωτερικός στεγανός απλός, πρίζα σούκο εξωτερική στεγανή, μπουτόν εξωτερικό στεγανό): LEGRAND τόμιο Δαπέδου: CLIMA COMFORT COMPONENTS (TROX) τόμιο Οροφής: ΑΕΡΟΓΡΑΜΜΗ Δισκοβαλβίδες: ΔΕΛΤΑ ΤΕΧΝΙΚΗ Είδη υγιεινής (μπαταριά νιπτήρα): CERAPLAN Είδη υγιεινής (νιπτήρας, σαπουνοθήκη υγρού σαπουνιού, λεκάνη επίτοιχη, κάλυμμα λεκάνης): IDEAL STANDARD Είδη υγιεινής (καζανάκι εντοιχισμένο, πλακέτα λειτουργιάς): GROHE Πυροπροστασία (πυροσβεστικές φωλιές, πυροσβεστήρες): ACON Πυροπροστασία (sprinklers): GRINELL 78