ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΡΕΥΝΩΝ προμηθεασ ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ Ιδιωτικοποιήσεις: Τις κάνουν λόγω (ταξικού) χρέους Κείμενο Πολιτικής 1
Νίκος Μπογιόπουλος Ιδιωτικοποιήσεις: Τις κάνουν λόγω (ταξικού) χρέους 2012, Ινστιτούτο Ερευνών ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ (ΙΝΕΠ) Κείμενο Πολιτικής 1 Νίκος Μπογιόπουλος: Ο Νίκος Μπογιόπουλος γεννήθηκε το 1967 στην Αθήνα. Σπούδασε στο Οικονομικό τμήμα του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Εργάζεται από το 1992 ως δημοσιογράφος στο Ριζοσπάστη. Έχει συνεργαστεί με ραδιοφωνικούς σταθμούς και περιοδικά. Είναι συγγραφέας των βιβλίων: «Βαλκάνια - 78 μέρες «στόχος» του ΝΑΤΟ» (εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή), «Ποδόσφαιρο: Μια θρησκεία χωρίς απίστους» (εκδόσεις Λιβάνη) σε συνεργασία με τον Δημήτρη Μηλάκα «Είναι ο καπιταλισμός, ηλίθιε!» (εκδόσεις Λιβάνη) Τα Κείμενα Πολιτικής που εκδίδει το Ινστιτούτο Ερευνών ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ αποτελούν νέες δημοσιεύσεις, ή επαναδημοσιεύσεις σε ελληνική μετάφραση άρθρων ακαδημαϊκών, εμπειρογνωμόνων που συνεργάζονται με το ΙΝΕΠ. Το περιεχόμενο των κειμένων αποτελεί προσωπική άποψη του συγγραφέα και δεν δεσμεύει καθ οιονδήποτε τρόπο το Ινστιτούτο. Ινστιτούτο Ερευνών Προμηθέας Ανδρέα Παπακώστα 1, 1037 Καϊμακλί, Λευκωσία, Κύπρος τηλ. 22432111 φαξ.22432112 www.inep.org.cy info@inep.org.cy
4 Ινστιτούτο Ερευνών ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ, Κείμενο Πολιτικής 2 ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΙΣ ΚΑΝΟΥΝ ΛΟΓΩ (ΤΑΞΙΚΟΥ) ΧΡΕΟΥΣ Λένε ότι άμα ξεπουλήσουν τα πάντα θα μειωθεί το χρέος, θα μειωθούν τα ελλείμματα, θα μειωθεί η ένταση της λιτότητας. Ξεπερνάμε την απάτη πως, ξεπουλώντας κερδοφόρους τομείς θα μειώσουν το χρέος, και μάλιστα τη στιγμή που στερούν έσοδα και κέρδη από το Δημόσιο για να τα χαρίσουν απευθείας στους κεφαλαιοκράτες. Πάμε στην ουσία: Παρατήρηση πρώτη: Αν αυτό το ξεπούλημα είναι «αναπτυξιακό» και «φιλολαϊκό», γιατί η Ελλάδα δε γνώρισε καμία φιλολαϊκή ανάπτυξη, παρά τις Ούλεν, τις Πάουερ, τις Πεσινέ, τους Τομ Πάπας, τους Ωνάσηδες, τους εθνικούς εργολάβους, τους εθνικούς προμηθευτές και τους εθνικούς «νταβατζήδες», που της πίνουν το αίμα από συστάσεώς της; Παρατήρηση δεύτερη: Επειδή το δικό τους κράτος είναι παρακολούθημα των μονοπωλίων. Επειδή το δικό τους κράτος τα πιάνει από τις ιδιωτικές «Ζήμενς». Επειδή το δικό τους κράτος τα βάρη των ιδιωτικών «Λίμαν Μπράδερς» στις ΗΠΑ, των ιδιωτικών «Μπάνκια» στην Ισπανία, των ιδιωτικών τραπεζών στην Ελλάδα τα φορτώνει στο δημόσιο ταμείο και από εκεί στην πλάτη των λαών, από πού προκύπτει ότι το ξεπούλημα είναι το «αντίδοτο», τάχα, στο συνειδητά και ταξικά ξεπουλημένο δικό τους κράτος, ενώ στην πραγματικότητα το ξεπούλημα συνιστά τη συνέχεια και την προέκταση αυτού ακριβώς του ξεπουλημένου - δικού τους - κράτους. Παρατήρηση τρίτη: Αν ο λεγόμενος δημόσιος τομέας δουλεύει για λογαριασμό των ιδιωτών κι αν οι μέχρι τώρα κερδοφόροι τομείς του δούλευαν και δουλεύουν
Νίκος Μπογιόπουλος:, Ιδιωτικοποιήσεις: Τις κάνουν λόγω (ταξικού) χρέους 5 για λογαριασμό των «αφεντικών», από πού προκύπτει ότι το ολικό ξεπούλημά τους θα είναι υπέρ του λαού και όχι εις βάρος του λαού, όπως συνέβαινε με το έως τώρα μερικό ξεπούλημά τους; Ξεπούλησαν τη διώρυγα της Κορίνθου. Αλλά αυτό σε τι απομάκρυνε τα «κουρέματα»; Ξεπούλησαν τους οδικούς άξονες της χώρας. Αλλά αυτό σε τι συνέβαλε για τον «κατευνασμό των αγορών»; Επίσης υπενθυμίζουμε ότι: Μέχρι το 2004, δηλαδή μια ολόκληρη πενταετία πριν από την εκδήλωση της κρίσης, αρκετά χρόνια πριν αρχίσουν να επικαλούνται προσχηματικά το χρέος για να κόβουν μισθούς και συντάξεις, να διαλύουν τις εργασιακές σχέσεις και να καταργούν ό,τι απέμεινε από το λεγόμενο «κράτος πρόνοιας», το ΠΑΣΟΚ είχε διαπράξει τα εξής: Ξεπούλησε το 48,5% της ΔΕΗ. Ξεπούλησε το 38% της ΕΥΔΑΠ. Ξεπούλησε το 64% από τα «Ελληνικά Πετρέλαια». Ξεπούλησε το 49% του ΟΠΑΠ. Ξεπούλησε το 92% της Εθνικής Τράπεζας. Παρέδωσε το αεροδρόμιο των Σπάτων στους Γερμανούς. Παρέδωσε τη γέφυρα του Ρίου στους Γάλλους. Παρέδωσε την Αττική Οδό στον Μπόμπολα κ. ο. κ. Το αποτέλεσμα ήταν όλες αυτές οι εκποιήσεις - που πάντα βαφτίζονται «αξιοποίηση» - σε τίποτα να μην εμποδίσουν την εκτίναξη του δημόσιου χρέους. Το ερώτημα, δε, που ποτέ δεν απαντήθηκε ήταν: Πόσο στοίχισε στην κοινωνία της εργασίας και του μόχθου το ιδεολόγημα περί «λιγότερου κράτους», που ΠΑΣΟΚ και ΝΔ διακινούν από τη δεκαετία του 80 για να ρημάζουν και να παραδίδουν τη δημόσια περιουσία στην πλουτοκρατία;
6 Ινστιτούτο Ερευνών ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ, Κείμενο Πολιτικής 2 Το ξεπούλημα αυξάνει το χρέος! Η απαντήσεις είναι προφανείς: Πρώτον, εμφανίζουν σαν «σωτηρία» την ίδια καταστροφική πολιτική που έχει γεμίσει τα ταμεία των κεφαλαιοκρατών και έχει εκτινάξει τα δημόσια χρέη! Δεύτερον, παρουσιάζουν σαν «φάρμακο» την ίδια εκείνη δηλητηριώδη πολιτική που έχει διαλύσει την Ελλάδα! Τρίτον, ισχυρίζονται πως παραμένει «επιβεβλημένος» εκείνος ακριβώς ο «μονόδρομος» του ξεπουλήματος που ακολουθούν επί δεκαετίες, με τα γνωστά αποτελέσματα! Τέταρτον, αποκαλούν «φιλόδοξη» και «αναγκαία» την ίδια εγκληματική πολιτική που έχει χρεοκοπήσει τους Έλληνες και τους έχει αποστερήσει το δημόσιο πλούτο τους! Πέμπτον, έχουν ορκιστεί πίστη στο ξεπούλημα πολύ πριν εμφανιστεί η «τρόικα». Πολύ πριν ανακαλύψουν ως πρόσχημα το δημόσιο χρέος και τα ελλείμματα. Τα πράγματα είναι απλά και συγκεκριμένα: Αν ξεπουλάνε για να μειώσουν τα χρέη - και όχι για να ενισχύσουν την κερδοφορία της ολιγαρχίας παραδίδοντάς της για να ξεζουμίσει ό,τι απέμεινε από την δημόσια περιουσία - τότε: Πώς γίνεται από το 2000 μέχρι το 2004, την εποχή του μεγάλου «εκσυγχρονιστικού» κύματος του ξεπουλήματος, το δημόσιο χρέος, αντί μείωσης, να αυξήθηκε κατά 62 δισ. ευρώ; Πώς γίνεται από το 2004 μέχρι το 2009, την περίοδο του ξεπουλήματος της «ήπιας προσαρμογής», της «Cosco», της διάλυσης της Ολυμπιακής και της εν συνόλω εκποίησης του ΟΤΕ, το χρέος αντί να μειώνεται, να αυξήθηκε κατά 97,3 δισ. ευρώ;
Νίκος Μπογιόπουλος:, Ιδιωτικοποιήσεις: Τις κάνουν λόγω (ταξικού) χρέους 7 Πώς γίνεται από το 2009 μέχρι το 2011, την περίοδο που τίναξαν στον αέρα τα νοσοκομεία, έβαλαν λουκέτο στις διαδρομές του ΟΣΕ στην μισή Ελλάδα (!), επέκτειναν τη δράση των ιδιωτών στον τομέα της ενέργειας, το χρέος αντί να μειώνεται, να αυξήθηκε κατά 68,5 δισ. ευρώ; Τα πράγματα είναι απλά και συγκεκριμένα:μόνο κατά την περίοδο 2000-2011, περίοδο γενικού ξεπουλήματος,το χρέος όχι μόνο δεν μειώθηκε αλλά αυξήθηκε κατά 227,8 δισ. ευρώ(!), δηλαδή υπερδιπλασιάστηκε και αυξήθηκε με ρυθμό 164%! Το χρέος μετά και το «κούρεμα» του 2011, δεδομένης της έντασης του ξεπουλήματος, αυξάνεται. Δεν μειώνεται! Συμπέρασμα:Δεν ξεπουλούν για να «μειώσουν» το χρέος ή τα ελλείμματα. Αντίθετα: Όσο περισσότερο ξεπουλούν, τόσο περισσότερο το χρέος αυξάνει! Δεν ξεπουλούν για να «πληρώσουν τα χρέη της χώρας». Ξεπουλούν για να εκ-πληρώσουν το μόνο χρέος που αναγνωρίζουν και το μόνο «χρέος» που τους καθοδηγεί: Είναι το ταξικό τους χρέος, που «επιβάλλει» το ξεπούλημα. Δεν πρόκειται περί «κοινωνικής ευθύνης». Είναι αδίστακτη και στυγνή εφαρμογή του ταξικού τους καθήκοντος να υπηρετούν τα συμφέροντα της πλουτοκρατίας, αποστερώντας το λαό από τα πάντα: Από το μισθό, από τη σύνταξη και από τα φάρμακα μέχρι οτιδήποτε έχει απομείνει να θυμίζει δημόσια περιουσία. Αυτό το έγκλημα που πάνε να ολοκληρώσουν, την καθολική δηλαδή παράδοση στους «ιδιώτες» μιας δημόσιας περιουσίας που ο λαός τη δημιούργησε με το αίμα και τον ιδρώτα του, έχουν το θράσος να το βαφτίζουν «εθνική υπευθυνότητα»!
8 Ινστιτούτο Ερευνών ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ, Κείμενο Πολιτικής 2 Και κάτι ακόμα: Ιδιωτικοποίηση = διαφθορά Σύμφωνα με την έκθεση του 2009 για τη διαφθορά στην Ελλάδα, η μέση τιμή για το φακελάκι στα δημόσια νοσοκομεία ήταν 869 ευρώ. Στα ιδιωτικά νοσοκομεία το αντίστοιχο ποσό είναι 4.543 ευρώ! Εκτίναξη επίσης καταγραφόταν για τη διαφθορά στο χώρο των ιδιωτικών τραπεζών. Τέτοια «αξιοκρατία», «τιμιότητα» και «διαφάνεια» στον κατά τ άλλα «υγιή» ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Τέτοια «εξυπηρέτηση» και «σεβασμός στον πολίτη και στη νομιμότητα» στα πλαίσια της «ελεύθερης αγοράς» τους. Και εδώ τίθεται το ερώτημα: Όταν η σχέση της διαφθοράς του δημόσιου προς τον ιδιωτικό τομέα είναι 1 προς 5 (!), ποιος αγοραίος πολιτικάντης θα πάρει σειρά για να μας πει το γνωστό «ποίημα», σύμφωνα με το οποίο το ξεπούλημα του δημόσιου τομέα και οι ιδιωτικοποιήσεις γίνονται με στόχο - μεταξύ άλλων - την «αντιμετώπιση της διαπλοκής», την «κατάργηση της μίζας» και την «κατοχύρωση της διαφάνειας»; Το «υπόδειγμα» της Βρετανίας Το δημόσιο χρέος αξιοποιείται ως πρόσχημα για το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. Υποτίθεται ότι με την ιδιωτικοποίηση, αφενός θα εισρεύσουν έσοδα στα ταμεία του κράτους, αφετέρου το κράτος θα απαλλαγεί από δαπάνες για τη λειτουργία των επιχειρήσεων που θα έχουν ιδιωτικοποιηθεί. Με αυτό τον τρόπο - όπως ισχυρίζονται τα προπαγανδιστικά επιτελεία της εκποίησης - το δημόσιο χρέος θα μειωθεί και μαζί του θα εκλείψουν και τα αίτια της λιτότητας. Μέχρι τότε, όμως, και για όσο θα υπάρχει δημόσιο χρέος, η λιτότητα είναι μια «αναγκαία» πολιτική. Επομένως - σύμφωνα με την ίδια θεωρία - είναι προς το συμφέρον του λαού που υφίσταται τη λιτότητα να γίνουν
Νίκος Μπογιόπουλος:, Ιδιωτικοποιήσεις: Τις κάνουν λόγω (ταξικού) χρέους 9 οι ιδιωτικοποιήσεις, αφού έτσι θα μειωθεί το χρέος και θα πάψει να υφίσταται τη λιτότητα. Η ζωή τι λέει για όλα τα παραπάνω; Η ζωή λέει πως η αλήθεια - θαμμένη βέβαια από εκείνους που κανοναρχούν το δημόσιο λόγο και την ενημέρωση - είναι εντελώς διαφορετική. Το αποδεικνύουν τα γεγονότα: 1) Το πιο χαρακτηριστικό ίσως παράδειγμα που αποκαλύπτει το ψεύδος της θεωρίας περί «επωφελών» ιδιωτικοποιήσεων είναι η Βρετανία. Εδώ και 30 χρόνια η Βρετανία του κεντροαριστεροδέξιου «θατσερισμού» αποτελεί την «Μέκκα», όπου βασιλεύει η αρχή «η κοινωνία δεν είναι τίποτα, το άτομο είναι το παν». Στη θέση του «ατόμου» βάλτε τις περίφημες «αγορές». Ας δούμε, όμως, ποιο είναι το αποτέλεσμα αυτής της τριακονταετούς εφαρμογής της πολιτικής της ιδιωτικοποίησης στη Βρετανία, σχετικά με το δημόσιο χρέος της χώρας (στοιχεία ΟΟΣΑ, Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών): α) Το 1980, τέσσερα χρόνια μετά από την έλευση του ΔΝΤ στο Λονδίνο έπειτα από πρόσκληση των Εργατικών και ένα χρόνο μετά από την άνοδο της Θάτσερ στην πρωθυπουργία, το δημόσιο χρέος της Βρετανίας βρισκόταν στο 58% του ΑΕΠ της. Το 2010, μετά από τρεις δεκαετίες ιδιωτικοποίησης των πάντων, το δημόσιο χρέος της Βρετανίας έκλεισε στο 89% του ΑΕΠ. Σήμερα ανέρχεται σε 1,5 τρις ευρώ και οι εκτιμήσεις της Εαρινής Έκθεσης της Κομισιόν του 2012 μιλούν για δημόσιο χρέος στη Βρετανία που το 2013 θα ξεπεράσει το 90% του ΑΕΠ. β) Το 1980 το χρέος των νοικοκυριών στη Βρετανία ήταν στο 37% του ΑΕΠ. Το 2010 είχε τριπλασιαστεί αγγίζοντας το 106% του ΑΕΠ.
10 Ινστιτούτο Ερευνών ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ, Κείμενο Πολιτικής 2 γ) Το 1980 το χρέος των επιχειρήσεων στη Βρετανία ήταν στο 64% του ΑΕΠ. Το 2010 είχε διπλασιαστεί και ανήλθε στο 126% του ΑΕΠ. δ) Συνολικά το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος της Βρετανίας ήταν το 1980 στο 160% του ΑΕΠ της. Σήμερα το συνολικό χρέος της χώρας έχει υπερδιπλασιαστεί και ξεπερνά το 400% του ΑΕΠ της. Επαναλαμβάνουμε: Αυτά είναι τα αποτελέσματα του μεγαλύτερου προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων όλων των εποχών που συντελέστηκε στη Βρετανία. Αυτά συμβαίνουν στη «Μέκκα» των ιδιωτικοποιήσεων. Το ξεπούλημα τριάντα χρόνων στη Βρετανία αυτό που είχε ως αποτέλεσμα δεν ήταν η μείωση του χρέους, αλλά ο πολλαπλασιασμός του. Συμπέρασμα: Δεν ξεπουλούν για να «μειώσουν» το χρέος ή τα ελλείμματα. Αντίθετα: Όσο περισσότερο ξεπουλούν - στη Βρετανία, στην Ελλάδα, στη Γουαδελούπη - τόσο περισσότερο το χρέος αυξάνεται! Το δημόσιο χρέος, με ή χωρίς ιδιωτικοποιήσεις, συνεχίζει να συνιστά «ξεπούλημα του κράτους», να αξιοποιείται ως ένας «από τους πιο δραστικούς μοχλούς της πρωταρχικής συσσώρευσης» του κεφαλαίου μέσα από την κλοπή του λαού αφού πρόκειται για «το μοναδικό κομμάτι του λεγόμενου εθνικού πλούτου, που στους σύγχρονους λαούς ανήκει πραγματικά στο σύνολο του λαού» (Καρλ Μαρξ, Το Κεφάλαιο, Α τόμος, σελ. 779). Επομένως, δεν ξεπουλούν λόγω του δημόσιου χρέους. Ξεπουλούν λόγω του ταξικού τους χρέους. Το ίδιο ταξικό χρέος που τους καθοδηγεί να αποστερούν το λαό από μισθούς, συντάξεις, κοινωνική φροντίδα, εργασιακά δικαιώματα, το ίδιο αυτό ταξικό χρέος τους καθοδηγεί να αποστερούν το λαό και από τη δημόσια περιουσία του.
Εκδόσεις Ινστιτούτο Ερευνών Προμηθέας Δεκέμβριος, 2013