ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Η Περιφέρεια Θεσσαλίας περιλαµβάνει τους νοµούς Καρδίτσας, Λάρισας, Μαγνησίας και Τρικάλων. Με έδρα τη Λάρισα, η Περιφέρεια συγκεντρώνει ποσοστό 6,9% του πληθυσµού και παράγει 6,3% του ακ. εγχώριου προϊόντος της (4η µεγαλύτερη συµµετοχή µετά την Αττική, την Κεντρική Μακεδονία και τη Στερεά Ελλάδα). Μεταξύ των απογραφών 1991 και 2001 ο πληθυσµός της αυξήθηκε 2,6%, αύξηση χαµηλότερη από του συνόλου της (6,9%). Το ποσοστό φυσικής µείωσης του πληθυσµού αυξήθηκε από 1,32 άτοµα ανά 1000 κατοίκους το 1998 σε 1,5 το 1999. Στην Περιφέρεια παράγεται 14,2% της αγροτικής παραγωγής της (η 2η µεγαλύτερη συµµετοχή µετά την Κεντρική Μακεδονία), 6,5% της µεταποιητικής παραγωγής και 5,2% των υπηρεσιών. Το 1/5 του προϊόντος της προερχόταν από τη γεωργία το 1990, ποσοστό που περιορίστηκε ελαφρά στο 18,6% το 1998. Με κατά κεφαλή προϊόν 3,70 εκατ. δρχ. το 2001, κατατάσσεται 8η µε βάση το κριτήριο αυτό µε 91% του µέσου όρου της Ελλάδας. Με το κατά κεφαλή προϊόν της Ελλάδας να αντιστοιχεί σε 64,7% του µέσου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2001 σύµφωνα µε την Eurostat (µε βάση τον αυξηµένο πληθυσµό που προέκυψε για το σύνολο από την απογραφή 2001), της αναλογεί ΑΕΠ ανά κάτοικο ίσο µε 59% του µέσου της ΕΕ (61% το 2000). Με δηλωθέν εισόδηµα 1,32 εκατ. δρχ. ανά κάτοικο το 2001 (78% του µέσου όρου Ελλάδας, άνοδος 8,8%), οι κάτοικοί της πλήρωσαν κατά µέσο όρο για φόρο εισοδήµατος 79 χιλ. δρχ., έναντι µέσου 142 χιλ. δρχ. Στην περιφέρεια αναλογεί 6,4% των φορολογουµένων (+1,3% το 2002), 5,4% του δηλωθέντος εισοδήµατος της (+9,4%) και 3,9% του φόρου εισοδήµατος φυσικών προσώπων (+9,7%). Η ανεργία στην Περιφέρεια µειώθηκε κατά 1,6 µονάδες το 2002 στο 10,6% του εργατικού δυναµικού, µε 9,9% για το σύνολο της Ελλάδας, το 4 ο υψηλότερο ποσοστό στη χώρα. Σύµφωνα µε την Eurostat το εργατικό δυναµικό της περιφέρειας προβλέπεται να αυξηθεί κατά 1,5% την περίοδο 2000-2010, αύξηση πολύ χαµηλότερη από την προβλεπόµενη για την Ελλάδα ως σύνολο (4,3%). Στην 5ετία 1996-2000 δόθηκαν 210 άδειες λειτουργίας νέων µεταποιητικών επιχειρήσεων, 5,4% του συνόλου Ελλάδας, µε τον αριθµό τους να αυξάνεται την τελευταία 2ετία. Στις επιχειρήσεις της αναλογεί 7,6% των επενδύσεων των βιοµηχανικών επιχειρήσεων της την περίοδο 1999-2000, σύµφωνα µε την Ετήσια Βιοµηχανική Έρευνα της ΕΣΥΕ, οι οποίες το 2000 µειώθηκαν 14%. Στις επιχειρήσεις που έχουν την έδρα τους στην περιοχή αναλογεί το 2,9% του κύκλου εργασιών των µεταποιητικών και κατασκευαστικών µονάδων της και 3,7% των εµπορικών. Της αναλογεί 14% των καλλιεργούµενων εκτάσεων στη χώρα. Είναι 1η παραγωγός περιφέρεια βαµβακιού µε 40% της συνολικής παραγωγής, η 2η παραγωγός µήλων, τυριού και γάλακτος µε 29%, 15% και 14% αντίστοιχα και η 3η τοµάτας και σιταριού µε 17%, το 2001. Οι τηλεφωνικές συνδέσεις στην περιφέρεια αυξήθηκαν κατά 1,3% το 2000, έχει δε ακόµη χαµηλό αριθµό συνδέσεων ανά 100 κατοίκους (45 µε µέσο 54 το 2000). Το 2002 οι εγγραφές νέων επιβατικών ΙΧ µειώθηκαν 2,6% µετά από µείωση 3% το 2001, στις 12,9 χιλ. στο 4,8% των συνολικών. Ο αριθµός των αυτοκινήτων ανά 100 κατοίκους το 2001 ήταν 21 µε µέσο όρο 31. Με απορρόφηση 100,7% έκλεισε το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραµµα Θεσσαλίας στο πλαίσιο του Β' Κ.Π.Σ. Στα πλαίσια του Γ' Κ.Π.Σ. (2000-2006), ο συνολικός προϋπολογισµός του Π.Ε.Π. Θεσσαλίας ανέρχεται στα 929 εκ. ευρώ. Περιφέρεια Θεσσαλίας ΑΕΠ κατά κεφαλή 2001 3,70 εκατ.δρχ. 4,05 8 Αποταµιευτικές ανά κάτοικο 2000 1,28 εκατ.δρχ. 1,79 11 ηλωθέν εισόδηµα ανά κάτοικο 2001 1,32 εκατ.δρχ. 1,69 8 Φ εισοδήµατος ανά κάτοικο 2001 79 χιλ.δρχ. 142 11 1999-1,50-0,25 8 2001 70 68 4 Κατάταξη σε σχέση µε τις 13 περιφέρειες 1
Περιφέρεια Θεσσαλίας Μαθητές δηµοτικού/ 1000 κατοίκους 2001 58 59 10 Ποσοστό ανεργίας 2002 10,6 9,9 4 Συµµετοχή στα συνολικά µεγέθη της ΑΕΠ 1998 6,3 % 4 Φορολογούµενοι 2002 6,4 % 3 ηλωθέν στην εφορία εισόδηµα 2002 5,4 % 3 Φ εισοδήµατος φ.π. 2002 3,9 % 3 Αποταµιευτικές 2000 5,0 % 4 Κατάταξη σε σχέση µε τις 13 περιφέρειες ΝΟΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΣ Με πρωτεύουσα τη Λάρισα, ο νοµός Λάρισας συγκεντρώνει 2,5% του πληθυσµού της, 6ος από την άποψη µεγέθους νοµός, µε τάση αύξησης, αφού είχε το 12ο µεγαλύτερο ποσοστό φυσικής αύξησης πληθυσµού το 1999 (υπεροχή γεννήσεων/1.000 κατοίκους: 0,5) και σχετικά υψηλή αναλογία µαθητών ηµοτικού ανά 1.000 κατοίκους (61 έναντι µέσου Ελλάδας 59). Μεταξύ των απογραφών 1991 και 2001 ο πληθυσµός του νοµού αυξήθηκε 3,2%, αύξηση χαµηλότερη από του συνόλου (6,9%). Παράγει 2,5% του ακ. εγχώριου προϊόντος της. Το 1/5 του προϊόντος του προέρχεται από τη γεωργία, παράγει 6% του συνολικού γεωργικού προϊόντος της, είναι δε ο νοµός µε την υψηλότερη συµµετοχή στο σύνολο. Στη µεταποίηση αναλογεί το 12% του προϊόντος του νοµού και 2,5% της συνολικής µεταποιητικής παραγωγής της (η 8η µεγαλύτερη συµµετοχή). Στις επιχειρήσεις του αναλογεί 2-5% των επενδύσεων των βιοµηχανικών επιχειρήσεων της την περίοδο 1995-2000, σύµφωνα µε την Ετήσια Βιοµηχανική Έρευνα της ΕΣΥΕ, οι οποίες αυξήθηκαν σηµαντικά το 2000. Με κατά κεφαλή προϊόν 3,9 εκατ. δρχ. κατατάσσεται 16ος ως προς το κριτήριο αυτό µε 97% του µέσου όρου το 2001. Στους κατοίκους του αναλογούν 24 αυτοκίνητα (µέσος 31 το 2001) και 0,7 νέες κατοικίες ανά 100 κατοίκους (µέσος 0,8 το 2000). Το 2002 οι πωλήσεις καινούργιων επιβατικών Ι.Χ. µειώθηκαν 5,8% στις 4,7 χιλ. και αντιστοιχούσαν στο 1,8% του συνόλου της. Με δηλωθέν εισόδηµα 1,39 εκατ. δρχ. ανά κάτοικο το 2001 (άνοδος 8,6%, 82% του µέσου όρου της Ελλάδας) και 1,35 εκατ. δρχ. ανά κάτοικο το 2000, οι κάτοικοί του πλήρωσαν το 2001 κατά µέσο όρο για φόρο εισοδήµατος 85 χιλ. δρχ., έναντι µέσου όρου 142 χιλ. δρχ. Σε αυτόν αναλογεί 2,5% των φορολογουµένων (άνοδος 1,6% το 2002), 2,1% του δηλωθέντος εισοδήµατος της (+9,6%) και 1,6% του φόρου εισοδήµατος φυσικών προσώπων (+10,3%). Ο νοµός έχει την 5η υψηλότερη αναλογία µαθητών Ββάθµιας εκπαίδευσης ανά 1.000 κατοίκους (74 έναντι µέσου 68). Είναι η 1η παραγωγός περιοχή βαµβακιού µε 18% της συνολικής παραγωγής, η 2η µήλων, σιταριού και γάλακτος µε 20%, 10% και 8% αντίστοιχα, η 3η ροδακίνων µε 3%, η 4η τοµάτας και κρέατος µε 9% και 6,4%της παραγωγής αντίστοιχα, η 5η τυριού µε 5% και η 7η καπνού µε 4,7% της παραγωγής, το 2001. Τα τροχαία ατυχήµατα στον νοµό µειώθηκαν 21% το 2001 και 18% το 2002. Νοµός Λάρισας ΑΕΠ κατά κεφαλή 2001 3,93 εκατ.δρχ. 4,05 16 2000 1,35 εκατ.δρχ. 1,79 27 2
Νοµός Λάρισας ηλωθέν εισόδηµα ανά κάτοικο 2001 1,39 εκατ.δρχ. 1,69 15 Φ εισοδήµατος ανά κάτοικο 2001 85 χιλ.δρχ. 142 18 Μαθητές δηµοτικού/ 1000 κατοίκους Συµµετοχή στα συνολικά µεγέθη της 1999 0,48-0,24 12 2001 74 68 5 2001 61 59 18 ΑΕΠ 1998 2,5 % 6 Φορολογούµενοι 2002 2,5 % 5 ηλωθέν στην εφορία εισόδηµα 2002 2,1 % 6 Φ εισοδήµατος φ.π. 2002 1,6 % 6 Αποταµιευτικές 2000 2,0 % 6 ΝΟΜΟΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ Με πρωτεύουσα τα Τρίκαλα, ο νοµός Τρικάλων συγκεντρώνει ποσοστό 1,3% του πληθυσµού της, µε τάση µείωσης, αφού το ποσοστό φυσικής µείωσης του πληθυσµού αυξάνεται (υπεροχή γεννήσεων/1.000 κατοίκους: -2,3 το 1998, -3,4 το 1999) και έχει χαµηλότερη του µέσου όρου αναλογία µαθητών ηµοτικού ανά 1.000 κατοίκους περίπου (56 έναντι 59). Μεταξύ των απογραφών 1991 και 2001 ο πληθυσµός του µειώθηκε 0,6%, έναντι αύξησης για το σύνολο της 6,9%. Παράγει 1% του ακ. εγχώριου προϊόντος της. Το 1/5 του προϊόντος του νοµού προέρχεται από τη γεωργία και εκεί παράγεται 2,7% του συνολικού γεωργικού προϊόντος της. Στη µεταποίηση αναλογεί το 6,2%, εκεί δε παράγεται 0,5% της συνολικής µεταποιητικής παραγωγής της. Οι επενδύσεις των βιοµηχανικών επιχειρήσεων του νοµού την περίοδο 1999-2000 υποχώρησαν, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ετήσιας Βιοµηχανικής Έρευνας της ΕΣΥΕ. Με κατά κεφαλή προϊόν 3,29 εκατ. δρχ. κατατάσσεται 35ος µε βάση το κριτήριο αυτό µε 81% του µέσου Ελλάδας το 2001. Με δηλωθέν εισόδηµα 1,14 εκατ. δρχ. ανά κάτοικο το 2001 (άνοδος 12%, 68% του µέσου Ελλάδας) και 1,12 εκατ. δρχ. ανά κάτοικο το 2000, οι κάτοικοί του πλήρωσαν το 2001 κατά µέσο όρο για φόρο εισοδήµατος 60 χιλ. δρχ., έναντι µέσου όρου για τη χώρα 142 χιλ. δρχ. Σε αυτόν αναλογεί 1,2% των φορολογουµένων (άνοδος 1,7% το 2002), 0,9% του δηλωθέντος εισοδήµατος της (+10,5%) και 0,5% του φόρου εισοδήµατος φυσικών προσώπων (+10%). Στους κατοίκους του αναλογούν 0,6 νέες κατοικίες και 44 τηλεφωνικές συνδέσεις ανά 100 κατοίκους (µέσος 0,8 και 54 αντίστοιχα το 2000) και 20 αυτοκίνητα ανά 100 κατοίκους (µέσος 31 το 2001). Το 2002 οι πωλήσεις καινούριων ΙΧ αυτοκινήτων µειώθηκαν 1,3%, έναντι µείωσης 3,2% στο σύνολο. Είναι η 3η παραγωγός περιοχή τυριού της µετά τα Ιωάννινα και τη Θεσσαλονίκη µε 7% της συνολικής παραγωγής και η 9η στην παραγωγή βάµβακος µε 4,1% το 2001. Η µείωση των τροχαίων ατυχηµάτων κατά 21% το 2001 είχε ως αποτέλεσµα την υποχώρηση της αναλογίας τροχαίων ατυχηµάτων ανά 1000 κατοίκους στο 1,3, σηµειώθηκε δε βελτίωση και το 2002 µε µείωση των ατυχηµάτων 12%. 3
Νοµός Τρικάλων ΑΕΠ κατά κεφαλή 2001 3,29 εκατ.δρχ. 4,05 35 2000 1,12 εκατ.δρχ. 1,79 41 ηλωθέν εισόδηµα ανά κάτοικο 2001 1,14 εκατ.δρχ. 1,69 36 Φ εισοδήµατος ανά κάτοικο 2001 60 χιλ.δρχ. 142 40 Μαθητές δηµοτικού/ 1000 κατοίκους Συµµετοχή στα συνολικά µεγέθη της 1999-3,4-0,24 37 2001 65 68 31 2001 56 59 35 ΑΕΠ 1998 1,0 % 23 Φορολογούµενοι 2002 1,2 % 23 ηλωθέν στην εφορία εισόδηµα 2002 0,9 % 23 Φ εισοδήµατος φ.π. 2002 0,5 % 27 Αποταµιευτικές 2000 0,8 % 28 ΝΟΜΟΣ ΚΑΡ ΙΤΣΑΣ Με πρωτεύουσα την Καρδίτσα, ο νοµός Καρδίτσας συγκεντρώνει ποσοστό 1,2% του πληθυσµού της και παράγει 0,9% του ακ. εγχώριου προϊόντος. Είχε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά φυσικής µείωσης του πληθυσµού το 1998 (υπεροχή γεννήσεων/1.000 κατοίκους: -4,2), το οποίο υποχώρησε σε -3,9 το 1999 και χαµηλή αναλογία µαθητών ηµοτικού ανά 1.000 κατοίκους (51 έναντι µέσου όρου Ελλάδας 59). Μεταξύ των απογραφών 1991 και 2001 ο πληθυσµός του νοµού αυξήθηκε 2,1%. Στη γεωργία αναλογεί το 1/4 του προϊόντος του νοµού και εκεί παράγεται 3,1% του συνολικού γεωργικού προϊόντος της. Στη βιοµηχανία αναλογεί το 12,5% - µεταποίηση 1,8%, ενέργεια 4,5% (υδροηλεκτρικός σταθµός ΕΗ Πλαστήρα), κατασκευές 6%. Οι επενδύσεις των βιοµηχανικών επιχειρήσεων του νοµού αυξήθηκαν σηµαντικά τη 2ετία 1999-2000, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ετήσιας Βιοµηχανικής Έρευνας της ΕΣΥΕ. Με κατά κεφαλή προϊόν 3,2 εκατ. δρχ. κατατάσσεται 37ος µε βάση το κριτήριο αυτό µε 79% του µέσου όρου της Ελλάδας το 2001. Στους κατοίκους του αναλογούν 40 τηλεφωνικές συνδέσεις ανά 100 κατοίκους (µέσος 54 το 2000), 15 αυτοκίνητα (µέσος 31 το 2001) και 0,5 νέες κατοικίες ανά 100 κατοίκους (µέσος 0,8 το 2000). Το 2002 οι πωλήσεις νέων επιβατικών Ι.Χ. µειώθηκαν 0,9%, ενώ στο σύνολο της µειώθηκαν 3,2%. Με δηλωθέν εισόδηµα 1.06 εκ. δρχ. ανά κάτοικο το 2001 (άνοδος 12,4%, 63% του µέσου όρου της Ελλάδας) και 1 εκατ. δρχ. ανά κάτοικο το 2000, οι κάτοικοί του πλήρωσαν το 2001 κατά µέσο όρο για φόρο εισοδήµατος 51 χιλ. δρχ., έναντι µέσου όρου για τη χώρα 142 χιλ. δρχ. Σε αυτόν αναλογεί 1% των φορολογουµένων (άνοδος 0,2% το 2002), 0,7% του δηλωθέντος εισοδήµατος της (+8,6%) και 0,4% του φόρου εισοδήµατος φυσικών προσώπων (+7,3%). Η αναλογία τροχαίων ατυχηµάτων ανά 1.000 κατοίκους παρουσιάζει καθοδική τάση, 1,1 το 2001, ενώ το 2002 τα ατυχήµατα µειώθηκαν 12% έναντι µείωσης 15% στο σύνολο. Είναι η 2η παραγωγός περιοχή βαµβακιού της, µετά τη Λάρισα, µε 15% της συνολικής παραγωγής και η 9η στην παραγωγή καπνού µε 4,3% της συνολικής παραγωγής το 2001. 4
Νοµός Καρδίτσας Κατάταξη σε σχέση µε τους 52 νοµούς ΑΕΠ κατά κεφαλή 2001 3,21 εκατ.δρχ. 4,05 37 2000 1,01 εκατ.δρχ. 1,79 49 ηλωθέν εισόδηµα ανά κάτοικο 2001 1,06 εκατ.δρχ. 1,69 44 Φ εισοδήµατος ανά κάτοικο 2001 51 χιλ.δρχ. 142 45 1999-3,9-0,24 43 2001 67 68 27 Μαθητές δηµοτικού/ 1000 κατοίκους 2001 51 59 42 Συµµετοχή στα συνολικά µεγέθη της ΑΕΠ 1998 0,9 % 29 Φορολογούµενοι 2002 1,0 % 27 ηλωθέν στην εφορία εισόδηµα 2002 0,7 % 29 Φ εισοδήµατος φ.π. 2002 0,4 % 34 Αποταµιευτικές 2000 0,7 % 33 ΝΟΜΟΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Με πρωτεύουσα τον Βόλο, ο νοµός Μαγνησίας συγκεντρώνει ποσοστό 1,9% του πληθυσµού της, ο 9ος από την άποψη µεγέθους νοµός, µε τάση µείωσης, αφού σηµειώνεται φυσική µείωση του πληθυσµού (υπεροχή γεννήσεων/1.000 κατοίκους: -1,3 το 1999) και µε αναλογία µαθητών ηµοτικού ανά 1.000 κατοίκους ίση µε τον µέσο όρο της Ελλάδας (59). Μεταξύ των απογραφών 1991 και 2001 ο πληθυσµός του νοµού αυξήθηκε 4,3%. Παράγει 1,9% του ακ. εγχώριου προϊόντος της. Στη γεωργία αναλογεί το 11% του προϊόντος του νοµού και εκεί παράγεται 2,5% του συνολικού γεωργικού προϊόντος της. Στη µεταποίηση αναλογεί το 21% (η 6η υψηλότερη συµµετοχή σε νοµό), εκεί δε παράγεται 3,3% της συνολικής µεταποιητικής παραγωγής της (7η µεγαλύτερη συµµετοχή). Στις επιχειρήσεις του αναλογεί 2-6% των επενδύσεων των βιοµηχανικών επιχειρήσεων της την περίοδο 1995-2000, σύµφωνα µε τα στοιχεία της Ετήσιας Βιοµηχανικής Έρευνας της ΕΣΥΕ, οι οποίες µετά από σηµαντική άνοδο το 1999 υποχώρησαν το 2000. Με κατά κεφαλή προϊόν 3,97 εκατ. δρχ. κατατάσσεται 15ος µε βάση το κριτήριο αυτό µε 98% του µέσου όρου της Ελλάδας το 2001. Στους κατοίκους του αναλογούν 24 αυτοκίνητα ανά 100 κατοίκους (µέσος 31 το 2001), 0,8 νέες κατοικίες και 50 τηλεφωνικές συνδέσεις ανά 100 κατοίκους (µέσος 0,8 και 54 αντίστοιχα το 2000). Το 2002 οι πωλήσεις καινούργιων επιβατικών Ι.Χ. µειώθηκαν 0,2% στις 3,9 χιλ. και αντιστοιχούσαν στο 1,4% του συνόλου της. Με δηλωθέν εισόδηµα 1,51 εκατ. ανά κάτοικο το 2001 (6ος µε 89% του µέσου όρου της και άνοδο 5,6%) 5
και 1,48 εκατ. δρχ. ανά κάτοικο το 2000, οι κάτοικοί του πλήρωσαν το 2001 κατά µέσο όρο για φόρο εισοδήµατος 101 χιλ. δρχ., έναντι µέσου όρου για τη χώρα 142 χιλ. δρχ. Σε αυτόν αναλογεί 1,8% των φορολογουµένων (άνοδος 1,2% το 2002), 1,7% του δηλωθέντος εισοδήµατος της (+9%) και 1,4% του φόρου εισοδήµατος φυσικών προσώπων (+9,6%). Είναι η 5η παραγωγός περιοχή µήλων της µε 7% της παραγωγής και η 7η τοµάτας µε 4,9% το 2001. Η αναλογία τροχαίων ατυχηµάτων ανά 1.000 κατοίκους είναι χαµηλή, 0,9 µε µέσο 1,8 το 2001, µε βελτίωση και το 2002 οπότε τα ατυχήµατα µειώθηκαν 32%. Νοµός Μαγνησίας ΑΕΠ κατά κεφαλή 2001 3,97 εκατ.δρχ. 4,05 15 2000 1,48 εκατ.δρχ. 1,79 18 ηλωθέν εισόδηµα ανά κάτοικο 2001 1,51 εκατ.δρχ. 1,69 6 Φ εισοδήµατος ανά κάτοικο 2001 101 χιλ.δρχ. 142 8 1999-1,3-0,24 22 2001 70 68 22 Μαθητές δηµοτικού/ 1000 κατοίκους 2001 59 59 22 Συµµετοχή στα συνολικά µεγέθη της ΑΕΠ 1998 1,9 % 10 Φορολογούµενοι 2002 1,8 % 8 ηλωθέν στην εφορία εισόδηµα 2002 1,7 % 7 Φ εισοδήµατος φ.π. 2002 1,4 % 7 Αποταµιευτικές 2000 1,6 % 9 6