Π.Γ. ΝΙΚΑΣ Α.Β.Ε.Ε. Βιοµηχανία Αλλαντικών ΑΡ.Μ.Α.Ε : 8032/06/Β/86/45 22 ο χιλ. Ε.Ο. Αθηνών-Λαµίας 145 65 Αγ. Στέφανος - ΑΘΗΝΑ 0
Ετήσια Οικονοµική Εκθεση 1 Ιανουαρίου έως Σύµφωνα µε το άρθρο 4 του Ν. 3556/2007 1
Περιεχόµενα Σελίδα ηλώσεις Εκπροσώπων ιοικητικού Συµβουλίου 4 Έκθεση ιοικητικού Συµβουλίου 5 Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή 30 Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις 32 Πληροφορίες άρθρου 10 του Ν. 3401/2005 88 Στοιχεία και Πληροφορίες 92 2
Π.Γ. ΝΙΚΑΣ Α.Β.Ε.Ε. Βιοµηχανία Αλλαντικών Ετήσιες Εταιρικές και Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31 ης εκεµβρίου 2008 (1 Ιανουαρίου ) Σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς Οι Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις έχουν εγκριθεί προς δηµοσίευση από το ιοικητικό Συµβούλιο της Εταιρείας την 30η Μαρτίου 2009 και έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.nikas.gr. Άγιος Στέφανος, 30 Μαρτίου 2009 Ο ΠΡΟΕ ΡΟΣ ΤΟΥ.Σ. Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕ ΡΟΣ ΤΟΥ.Σ. & ΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Η ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ & ΧΡΗΜ/ΚΩΝ ΜΙΧΑΗΛ Ν. ΜΑ ΙΑΝΟΣ ΛΕΩΝΙ ΑΣ Κ. ΚΟΛΙΟΥΛΗΣ ΑΝΤΩΝΙΑ ΙΩΑΝ ΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΟΦΙΑ Γ. ΒΕΝΤΟΥΡΑ Α Τ.Λ -014540 Α Τ.Μ -784443 Α Τ ΑΒ 348453 Α Τ. Ζ 624460 3
ΗΛΩΣΕΙΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ (σύµφωνα µε το άρθρο 4, παράγραφος 2γ του Ν. 3556/2007) Οι κάτωθι υπογεγραµµένοι, µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου της «Π.Γ. ΝΙΚΑΣ ΑΒΕΕ»: 1. Μιχαήλ Μαδιανός του Νικολάου, Πρόεδρος του ιοικητικού Συµβουλίου 2. Λεωνίδας Κολιούλης του Κωνσταντίνου, Αντιπρόεδρος και ιευθύνων Σύµβουλος του ιοικητικού Συµβουλίου 3. Γεώργιος Γιατράκος του Κωνσταντίνου-Θρασύβουλου, Μέλος του ιοικητικού Συµβουλίου, υπό την ως άνω ιδιότητά µας και ειδικά προς τούτο ορισθέντες από το ιοικητικό Συµβούλιο της «Π.Γ. ΝΙΚΑΣ ΑΒΕΕ» (εφεξής καλουµένης για λόγους συντοµίας ως «Εταιρεία») δηλώνουµε και βεβαιώνουµε µε την παρούσα ότι εξ όσων γνωρίζουµε : α) οι συνηµµένες ετήσιες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας, οι οποίες καταρτίσθηκαν για τη χρήση από 1 Ιανουαρίου 2008 έως σύµφωνα µε τα ισχύοντα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, απεικονίζουν κατά τρόπο αληθή τα στοιχεία του ενεργητικού και παθητικού, την καθαρή θέση και τα αποτελέσµατα χρήσεως της Εταιρείας, καθώς και των επιχειρήσεων που περιλαµβάνονται στην ενοποίηση εκλαµβανοµένων ως σύνολο. β) η συνηµµένη ετήσια έκθεση του ιοικητικού Συµβουλίου απεικονίζει κατά τρόπο αληθή την εξέλιξη, τις επιδόσεις και τη θέση της Εταιρείας, καθώς και των επιχειρήσεων που περιλαµβάνονται στην ενοποίηση εκλαµβανοµένων ως σύνολο, συµπεριλαµβανοµένης της περιγραφής των κυριότερων κινδύνων και αβεβαιοτήτων που αντιµετωπίζουν. Αγ. Στέφανος, 30 Μαρτίου 2009 Ο ΠΡΟΕ ΡΟΣ ΤΟΥ.Σ. Ο ΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΟΥ.Σ. ΤΟ ΜΕΛΟΣ.Σ. ΜΙΧΑΗΛ Ν. ΜΑ ΙΑΝΟΣ ΛΕΩΝΙ ΑΣ Κ. ΚΟΛΙΟΥΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ K. ΓΙΑΤΡΑΚΟΣ Α Τ Λ014540 Α Τ Μ784443 Α Τ ΑΗ023624 4
ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Κυρίες και Κύριοι Μέτοχοι, Με βάση τις διατάξεις του άρθρου 136 του κ.ν. 2190/1920 και τις διατάξεις του άρθρου 4 του Ν. 3556/2007, σας υποβάλλουµε την παρούσα Ετήσια Έκθεση ιαχείρισης του ιοικητικού Συµβούλιου για τη χρήση που έληξε την 31 η εκεµβρίου 2008 επί των ενοποιηµένων και εταιρικών οικονοµικών µεγεθών της Π.Γ. Νίκας ΑΕΒΕ. Α. Απολογισµός Χρήσης 2008 Εξέλιξη Μεταβολές Οικονοµικών Μεγεθών Οµίλου και Εταιρείας Συνοπτική Κατάσταση Αποτελεσµάτων ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Οικονοµικά στοιχεία 2008 (χιλ.ευρώ) 2007 (χιλ.ευρώ) % 2008 (χιλ.ευρώ) 2007 (χιλ.ευρώ) % Πωλήσεις 100.353 105.868-5,2% 96.072 99.027-3,0% Μεικτό Κέρδος 28.977 30.834-6,0% 28.023 28.973-3,3% Ποσοστό Μεικτού Κέρδους 28,9% 29,1% 29,2% 29,3% Κέρδη προ Φόρων, Τόκων & Αποσβέσεων 1.542 7.848 2.967 9.050 Αποτελέσµατα Εκµετάλλευσης -2.544 3.434-238 6.123 Κέρδη (Ζηµιές) προ Φόρων -6.008-167 -3.742 3.653 Κέρδη (Ζηµιές) Μετά Φόρων -5.387-2.205-3.143 1.872 5
Πωλήσεις Κατά τη χρήση 2008 οι πωλήσεις της Εταιρείας ανήλθαν στα 96 εκατ. ευρώ, έναντι πωλήσεων 99 εκατ. ευρώ της προηγούµενης χρήσης 2007, παρουσιάζοντας µείωση κατά 3% γεγονός που οφείλεται κυρίως στον εξορθολογισµό της προϊοντικής γκάµας. Η ιοίκηση επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη των προϊόντων στρατηγικής σηµασίας, αλλαντικά ΝΙΚΑΣ, αλλαντικά ιδιωτικής ετικέτας και αλλαντικά προς την αγορά µαζικής εστίασης. Επίσης δόθηκε έµφαση στον εξορθολογισµό της γκάµας προϊόντων ζύµης, επώνυµων τυριών και της κατηγορίας του φρέσκου κρέατος. Αντίστοιχα µειώθηκε ο όγκος των πωλήσεων λοιπών εµπορευµάτων µη στρατηγικής σηµασίας. Κατά την κλειόµενη χρήση, οι πωλήσεις του Οµίλου ανήλθαν στα 100,3 εκατ. ευρώ, έναντι πωλήσεων 105,9 εκατ. ευρώ της χρήσης 2007, παρουσιάζοντας µείωση κατά 5,2% γεγονός που οφείλεται στον εξορθολογισµό της προϊοντικής γκάµας της µητρικής αλλά και της θυγατρικής εταιρείας NIKAS BULGARIA EAD. Στη Βουλγαρία σηµειώθηκε µείωση των πωλήσεων στην κατηγορία των προϊόντων µαζικής εστίασης τα οποία δεν επέδειξαν υψηλή κερδοφορία ενώ παράλληλα η ιοίκηση στόχευσε στην ανάπτυξη των κερδοφόρων δραστηριοτήτων των επώνυµων αλλαντικών. Επιπλέον η εξυγίανση κάποιων από τις θυγατρικές εταιρείες όπως η ΝΙΚΑΣ ΣΠΑΡΤΗ ΑΒΕΑ και NIKAS SKOPJE LTD περιόρισαν την ανάπτυξη σε επίπεδο οµίλου. Μεικτά Κέρδη Τα µεικτά κέρδη της Εταιρείας κατά τη χρήση του 2008 ανήλθαν στο ποσό των 28,0 εκατ. ευρώ, έναντι 28,9 εκατ. ευρώ της προηγούµενης χρήσης. Το µικτό περιθώριο κέρδους ανήλθε στο 29,2% κατά τη χρήση του 2008 έναντι 29,3% στη προηγούµενη χρήση, ως εκ τούτου δεν παρουσιάστηκε ουσιαστική µεταβολή αφού το µικτό κέρδος παρουσίασε µείωση κατ αντιστοιχία των πωλήσεων. Παρόλη την µέση αύξηση των τιµών των α υλών κατά 14% η στόχευση της Εταιρείας σε κατηγορίες υψηλής κερδοφορίας και στρατηγικής σηµασίας απορρόφησε το αυξηµένο κόστος, κυρίως του κρέατος που αποτελεί το βασικό συντελεστή της διαµόρφωσης του κόστους παραγωγής. Παράλληλα ο τιµοκατάλογος της εταιρείας αυξήθηκε κατά 3% από την 01.03.08 και ως εκ τούτου το µικτό περιθώριο κέρδους κατά το 2008 παρέµεινε στα ίδια επίπεδα µε την προηγούµενη χρήση. 6
Σε επίπεδο Οµίλου, τα µικτά κέρδη του 2008 ανήλθαν σε 29,0 εκατ. ευρώ, έναντι 30,8 εκατ. ευρώ το 2007, µειωµένα κατά 6,0%. Η µείωση του µεικτού κέρδους, πέραν της µητρικής, οφείλεται στη στασιµότητα των πωλήσεων της θυγατρικής «Αλλαντικά Μακεδονίας», όπου δεν έγινε επαρκής εξορθολογισµός της προϊοντικής γκάµας και έτσι δεν επιτεύχθηκε η αφοµοίωση του αυξηµένου κόστους πρώτων υλών. Αναφορικά µε τη δραστηριότητα στη Βουλγαρία επιτεύχθηκε ορθολογικοποίηση του πελατολογίου µε αποτέλεσµα τη σηµαντική µείωση των επισφαλειών και τη µεταστροφή της δραστηριότητας σε πιο κερδοφόρες δραστηριότητες. Ως αποτέλεσµα των ανωτέρω το Μικτό Περιθώριο Κέρδους του Οµίλου διαµορφώθηκε σε 28,9% κατά τη χρήση του 2008 έναντι του 29,1% Έξοδα ιοίκησης- ιάθεσης Κατά την χρήση 2008, τα έξοδα ιοίκησης ιάθεσης του Οµίλου ανήλθαν σε 33,0 εκατ. ευρώ, έναντι 27,3 εκατ. ευρώ της χρήσης 2007, αυξηµένα κατά 20,9%. Η αύξηση των εξόδων ιάθεσης οφείλεται στην επεκτατική εµπορική πολιτική του 2008, µε την ανάπτυξη του δικτύου πωλήσεων σε νέα κανάλια διανοµής και γεωγραφικές περιοχές, καθώς και στα αυξηµένα έξοδα προβολής και προώθησης των προϊόντων κυρίως της µητρικής Εταιρείας. Τα έξοδα ιοίκησης ακολούθησαν ανάλογη πορεία, λόγω των αυξηµένων αναγκών που προέκυψαν από τη διαδικασία εγκατάστασης του πληροφοριακού συστήµατος SAP και των οργανωσιακών αλλαγών που απαιτήθηκαν στα πλαίσια της αναδιάρθρωσης του Οµίλου. Οι ενέργειες αυτές πραγµατοποιήθηκαν στο πλαίσιο των βασικών αρχών για βελτιστοποίηση της λειτουργίας σε λειτουργικό και διοικητικό επίπεδο, καθώς και για την καθιέρωση διαδικασιών ως βάση για την ανάπτυξη κάθε δραστηριότητας. Συνεπεία των παραπάνω, τα αποτελέσµατα επιβαρύνθηκαν µε µη επαναλαµβανόµενες δαπάνες που πραγµατοποιήθηκαν στα πλαίσια της αναδιοργάνωσης του Οµίλου. Κέρδη προ Φόρων, Τόκων και Αποσβέσεων Σε επίπεδο Οµίλου τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων της χρήσης 2008 ανήλθαν σε 1,6 εκατ. ευρώ, έναντι 7,8 εκατ. ευρώ της προηγούµενης χρήσης 2007 σηµειώνοντας 7
µείωση κατά 6,2 εκατ. ευρώ. Η αύξηση των δαπανών διάθεσης και διοίκησης κατά 5,7 εκατ. ευρώ στη χρήση 2008, σε σχέση µε το 2007, αποτελεί το βασικό παράγοντα µείωσης αυτού του ποσού. Όπως ήδη αναφέρθηκε αφενός η επεκτατική πολιτική των πωλήσεων και αφετέρου οι µη επαναλαµβανόµενες διοικητικές δαπάνες που προέκυψαν από την αναδιοργάνωση του Οµίλου επιβάρυναν σηµαντικά το εν λόγω µέγεθος. Αποτελέσµατα Οµίλου Μετά από Φόρους Α. Μείωση % µικτού κέρδους -1.856.785 Β. Αύξηση λειτουργικών δαπανών -5.700.851 Γ. Αύξηση χρηµατοοικονοµικών εξόδων -794.007. Λοιπά έσοδα 1.579.929 Ε. Κέρδη από πώληση συµµετοχών 930.299 ΣΤ. Φόρος εισοδήµατος 2.658.966 Σύνολο µεταβολής στα αποτελέσµατα προ φόρων -3.182.448 Τραπεζικές Υποχρεώσεις Κατά την 31-12-2008 ο Τραπεζικός ανεισµός σε επίπεδο Οµίλου διαµορφώθηκε ως εξής: 31/12/2008 31/12/2007 ανειακά Κεφάλαια 54.175.141 55.221.228 Μείον : Χρηµατικά ιαθέσιµα -2.220.434-1.349.454 Καθαρό Χρέος 51.954.707 53.871.774 Λαµβάνοντας υπόψη τη συµβατική ηµεροµηνία αποπληρωµής του οµολογιακού δανείου, που είναι η 24η Σεπτεµβρίου 2009, το κονδύλι αυτό αναταξινοµήθηκε και το σύνολο της σχετικής οφειλής ποσού ευρώ 28 εκατ. εµφανίζεται στις βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις. Εντούτοις, ήδη η Εταιρεία βρίσκεται σε διαπραγµατεύσεις µε τις πιστώτριες τράπεζες για την αναχρηµατοδότηση του οµολογιακού δανείου. Με βάση τα στοιχεία που έχουν τεθεί υπόψη 8
µας, πιστεύουµε ότι όλη η διαδικασία αναχρηµατοδότησης θα έχει ολοκληρωθεί πριν από τη συµβατική ηµεροµηνία αποπληρωµής του εν λόγω δάνειου, ως εκ τούτου θεωρούµε ότι στην παρούσα χρήση 2009 αυτό το ποσό ουσιαστικά δεν πρόκειται να καταστεί ληξιπρόθεσµο. Κεφάλαιο Κίνησης Σε επίπεδο Οµίλου τα συγκριτικά στοιχεία για το κεφάλαιο κίνησης διαµορφώθηκαν ως εξής: 31/12/2008 31/12/2007 Κυκλοφορούν Ενεργητικό 43.498.329 46.875.562 Μείον : Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις - 81.008.085-55.757.528 Κεφάλαιο Κίνησης - 37.509.756-8.881.966 Τα αποθέµατα του Οµίλου ανήλθαν σε 9.588 εκατ. ευρώ έναντι 9.121 εκατ. ευρώ της προηγούµενης χρήσης και αντιπροσωπεύουν 9,1% του συνολικού Ενεργητικού των ενοποιηµένων µεγεθών, έναντι 7,9% της προηγούµενης χρήσης. Η αύξηση των αποθεµάτων κατά το ποσό των 467 χιλ. ευρώ οφείλεται κυρίως στη δηµιουργία αποθέµατος ασφαλείας προκειµένου ο Όµιλος να είναι σε θέση να ικανοποιεί άµεσα αυξηµένες απαιτήσεις των πελατών. Ζηµιές ανά Μετοχή Σε επίπεδο Εταιρείας για τη χρήση 2008 οι ζηµιές ανά µετοχή ανήλθαν σε -0,1554 λεπτά έναντι κερδών 0,0925 της προηγούµενης χρήσης. Σε επίπεδο Οµίλου οι ζηµιές ανά µετοχή ανήλθαν σε -0,2657 λεπτά έναντι ζηµιών -0,1083 λεπτά του προηγούµενου έτους. Με βάση τους προσδιοριστικούς παράγοντες που αναφέρθηκαν παραπάνω, οι βασικοί Οικονοµικοί είκτες του Οµίλου και της Εταιρείας διαµορφώθηκαν ως εξής: 9
α. Αριθµοδείκτες Οικονοµικής ιάρθρωσης ΟΜΙΛΟΣ 2008 ΟΜΙΛΟΣ 2007 ΕΤΑΙΡΕΙΑ 2008 ΕΤΑΙΡΕΙΑ 2007 Κυκλοφορούν Ενεργητικό / Σύνολο Ενεργητικού 41% 41% 47% 45% Ίδια Κεφάλαια / Σύνολο Υποχρεώσεων 22% 27% 30% 43% Ίδια Κεφάλαια / Πάγιο Ενεργητικό 31% 35% 44% 55% Κυκλοφορούν Ενεργητικό / Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις 54% 84% 66% 123% β. Αριθµοδείκτες Απόδοσης και Αποδοτικότητας ΟΜΙΛΟΣ 2008 ΟΜΙΛΟΣ 2007 ΕΤΑΙΡΕΙΑ 2008 ΕΤΑΙΡΕΙΑ 2007 EBITDA / Κύκλος Εργασιών 1,5% 7,4% 3,1% 9,1% Μικτά Κέρδος / Πωλήσεις 28,9% 29,1% 29,2% 29,3% Πωλήσεις / Ίδια Κεφάλαια 5,2 4,4 4,3 3,1 γ. Αριθµοδείκτες Κυκλοφοριακής Ταχύτητας ΟΜΙΛΟΣ 2008 ΟΜΙΛΟΣ 2007 ΕΤΑΙΡΕΙΑ 2008 ΕΤΑΙΡΕΙΑ 2007 Μέρες Κάλυψης Αποθεµάτων (Αποθέµατα * Ηµέρες) / Κόστος Πωληθέντων 49 44 41 36 Μέση Περίοδος Πληρωµών Προµηθευτών (Υποχρεώσεις * Ηµέρες) / Κόστος Πωληθέντων 134 131 139 127 Μέση Περίοδος Εισπράξεως Απαιτήσεων (Απαιτήσεις * Ηµέρες) / Πωλήσεις 114 125 137 149 10
Β. Σηµαντικά Γεγονότα Χρήσης 2008 Τα σηµαντικά γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά την κλειόµενη χρήση και είχαν θετική ή αρνητική επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις είναι τα παρακάτω: Αύξηση µεριδίου αγοράς Οι επενδύσεις που έγιναν τόσο σε επίπεδο επέκτασης της διανοµής στην επαρχία, όσο και σε επίπεδο προώθησης των κερδοφόρων σειρών Black Line, Viveur και Junior, άρχισαν να φέρνουν αποτελέσµατα σε όγκους και µερίδια αγοράς ιδιαίτερα κατά το δεύτερο εξάµηνο του 2008 και η ιοίκηση εκτιµά ότι η θετική πορεία θα συνεχιστεί και το 2009. Ίδρυση εταιρείας στην Κύπρο Κατά την διάρκεια του 1 ου εξαµήνου του 2008, ιδρύθηκε η θυγατρική εταιρεία Nikas Group ltd, η οποία ανήκει 100% στην Π.Γ. Νικας ΑΒΕΕ. Αυτή η θυγατρική συστάθηκε µε σκοπό να αποτελέσει την ναυαρχίδα του Οµίλου για την επέκταση των δραστηριοτήτων του στην ΝΑ Ευρώπη. Υπογραφή συµφωνίας για την είσοδο στην αγορά της Ρουµανίας Η στρατηγική της ανάπτυξης εκτός ελληνικών συνόρων ενδυναµώνεται µε την υπογραφή συµφωνίας τον Μάιο του 2008, για τη διανοµή προϊόντων της Π.Γ. Νίκας ΑΒΕΕ στη αγορά της Ρουµανίας, µέσω του οµίλου γαλακτοκοµικών προϊόντων La Dorna. Το αρχικό σχέδιο περιλαµβάνει την προώθηση 15 προϊόντων υψηλής ποιότητας σε 8,000 σηµεία πώλησης, σε µια αγορά όπου η κατανάλωση αλλαντικών διαµορφώνεται σε πολύ υψηλά επίπεδα (η συνολική αγορά αλλαντικών στη Ρουµανία εκτιµάται στα 1,5 δις ευρώ). Πώληση των συµµετοχών στις εταιρείες Αλλαντικά Γρηγορίου Ltd και Γρηγορίου ΒΕ Ltd Η Εταιρεία ολοκλήρωσε τις διαδικασίες διάθεσης των ποσοστών συµµετοχής της στις εταιρείες Αλλαντικά Γρηγορίου ltd και Γρηγορίου ΒΕ ltd, µέσω της νεοϊδρυθείσας θυγατρικής της στην Κύπρο Nikas Group ltd. Η αξία πώλησης των συµµετοχών ανήλθε σε ευρώ 9,8 εκατ. και το κέρδος για την Κυπριακή θυγατρική εταιρεία Nikas Group ltd ανήλθε σε ευρώ 7 εκατ. 11
Σε ενοποιηµένο επίπεδο, λαµβάνοντας υπόψη τη λογιστική αξία των ανωτέρω συµµετοχών, όπως είχε προκύψει µε τη µέθοδο ενοποίησης της Καθαρής Θέσης, το κέρδος που προέκυψε για τον Όµιλο από την πώληση ανήλθε σε ποσό ευρώ 930 χιλ. Παράλληλα η θυγατρική Nikas Group ltd συνεργάζεται µε τις εταιρείες Αλλαντικά Γρηγορίου ltd και Γρηγορίου BE ltd για την αποκλειστική διανοµή των προϊόντων του Οµίλου στην Κυπριακή αγορά. Μεταβίβαση θυγατρικής Nikas Bulgaria EAD στην Nikas Group ltd Στα πλαίσια της στρατηγικής του Οµίλου µεταβιβάστηκε το 100% των µετοχών της Βουλγαρικής θυγατρικής εταιρείας µε επωνυµία Nikas Bulgaria EAD στη θυγατρική εταιρεία Nikas Group ltd στην Κύπρο µε στόχο την περαιτέρω εστίαση και ενδυνάµωση στις περιοχές της ΝΑ Ευρώπης. Χρηµατοδότηση της Nikas Bulgaria EAD από τη Nikas Group Ltd Τον Ιούλιο 2008, η θυγατρική εταιρεία Nikas Group Ltd χρηµατοδότησε την εταιρεία του Οµίλου Nikas Bulgaria EAD µε 4 εκατ. ευρώ µέσω αύξησης µετοχικού κεφαλαίου. Ο σκοπός της χρηµατοδότησης αυτής ήταν η µερική αποπληρωµή του βραχυχρόνιου δανεισµού της Nikas Bulgaria EAD, ύψους 2,5 εκατ. ευρώ, καθώς και η στήριξη του κεφαλαίου κίνησης σε µια εποχή ανάπτυξης και εµπορικής επέκτασης της θυγατρικής στη βουλγαρική αγορά. Απορρόφηση της Νίκας Σπάρτη ΑΒΕΑ Τον Αύγουστο 2008, το ιοικητικό Συµβούλιο της ΠΓ Νίκας ΑΒΕΕ αποφάσισε οµόφωνα την έναρξη διαδικασιών απορρόφησης της 100% θυγατρικής της Νίκας Σπάρτη ΑΒΕΑ στα πλαίσια της εξυγίανσης του Οµίλου και εστίασης σε στρατηγικούς χώρους παραγωγής και εµπορίας. Την 31 η εκεµβρίου η εν λόγω απορρόφηση ολοκληρώθηκε, σύµφωνα µε τις διατάξεις των άρθρων 69-78 του κ.ν. 2190/1920 και των άρθρων 1-5 του ν. 2166/1993. Πώληση ακινήτου στο Ηράκλειο Κρήτης Εντός του 2008, πραγµατοποιήθηκε η πώληση του ακινήτου της Εταιρείας στο Ηράκλειο Κρήτης, έναντι ποσού 1.500.000. Από την πώληση προέκυψε κέρδος ποσού 654.901 ευρώ. 12
Φορολογικός Έλεγχος Από τους τελευταίους µήνες του 2008 έχει ξεκινήσει φορολογικός έλεγχος της Π.Γ.ΝΙΚΑΣ ΑΒΕΕ για τις χρήσεις 2006 και 2007, ο οποίος µέχρι σήµερα δεν έχει ολοκληρωθεί. Γ. Σηµαντικά Γεγονότα µετά τη Λήξη της Κλειόµενης Χρήσης Στις 11.03.2009 ολοκληρώθηκε ο φορολογικός έλεγχος της εταιρείας ΝΙΚΑΣ ΚΡΗΤΗ ΑΒΕΤ, η οποία απορροφήθηκε από την Π.Γ. ΝΙΚΑΣ ΑΒΕΕ την 31.12.2006, στο πλαίσιο του φορολογικού ελέγχου της Π.Γ. ΝΙΚΑΣ ΑΒΕΕ. Η συνολική αξία του κύριου και πρόσθετου φόρου που προέκυψε από τον φορολογικό έλεγχο της ΝΙΚΑΣ ΚΡΗΤΗ ΑΒΕΤ, ανήλθε στο ποσόν των 16.364,00 ευρώ.. Κυριότεροι Κίνδυνοι και Αβεβαιότητες Ο Όµιλος παρακολουθεί συστηµατικά και λαµβάνει συγκεκριµένα µέτρα για την αντιµετώπιση των κινδύνων που ενδεχοµένως παρουσιαστούν στην αγορά. Πιστωτικός κίνδυνος Ο Όµιλος έχει θεσπίσει και εφαρµόζει διαδικασίες πιστωτικού ελέγχου µε στόχο την ελαχιστοποίηση των επισφαλειών και την άµεση κάλυψη των απαιτήσεων µε αξιόγραφα. Η πολιτική του Οµίλου είναι να συνεργάζεται µόνο µε αξιόπιστους πελάτες. Η ιοίκηση έχει θέσει πιστωτική πολιτική βάσει της οποίας κάθε νέος πελάτης εξετάζεται σε ατοµική βάση για την πιστοληπτική του ικανότητα. Ο έλεγχος πιστοληπτικής ικανότητας που πραγµατοποιεί ο Όµιλος περιλαµβάνει την εξέταση τραπεζικών και άλλων διαθέσιµων πηγών πιστοληπτικής βαθµολόγησης, καθώς και τη λήψη εξωτερικών εκθέσεων ή αναλύσεων µε λογικό κόστος. Πιστωτικά όρια ορίζονται για κάθε πελάτη και εφαρµόζονται συγκεκριµένοι όροι πωλήσεων και εισπράξεων, τα οποία επανεξετάζονται κατά τακτά χρονικά διαστήµατα και ανάλογα µε τις εκάστοτε συνθήκες. Η διοίκηση του Οµίλου θεωρεί ότι όλα τα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία, τα οποία δεν έχουν αποµειωθεί στην κλειόµενη ή σε προηγούµενες χρήσεις είναι ανακτήσιµα. Στο τέλος του 2008, κρίνεται ότι δεν υπάρχει κανένας ουσιαστικός πιστωτικός κίνδυνος που να µην καλύπτεται από πρόβλεψη επισφαλούς απαίτησης. 13
Κίνδυνος επιτοκίων Ο τραπεζικός δανεισµός της Εταιρείας είναι αποκλειστικά σε ευρώ και υπόκειται σε κυµαινόµενα επιτόκια. Η Εταιρεία δεν χρησιµοποιεί παράγωγα χρηµατοοικονοµικά προϊόντα προκειµένου να µειώσει την έκθεσή της στον κίνδυνο µεταβολής των επιτοκίων, κατά την ηµεροµηνία σύνταξης του ισολογισµού. Η ιοίκηση της Εταιρείας πιστεύει ότι δεν υφίστανται σηµαντικοί κίνδυνοι από πιθανή µεταβολή των επιτοκίων, ενώ η επίπτωση της πιστοληπτικής ικανότητας του Οµίλου στο κόστος δανεισµού είναι περιορισµένη αφού, βάσει των συµφωνηµένων δανειακών γραµµών το περιθώριο δανεισµού στο µεγαλύτερο µέρος των τραπεζικών χορηγήσεων κυµαίνεται σε ποσοστό 2,5%. Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει την ευαισθησία του αποτελέσµατος της χρήσης, καθώς και των ιδίων κεφαλαίων σε µια λογική µεταβολή του επιτοκίου της τάξεως του +1% ή -1%. Στην περίπτωση που τα επιτόκια αυξηθούν κατά +1% τότε το αποτέλεσµα της χρήσης και τα Ίδια Κεφάλαια διαµορφώνονται ως εξής: ανεισµός Μέσο Επιτόκιο Χρήσης Τόκοι Κέρδη Χρήσης προ φόρων Αναβαλλόµενη φορολογία Φόρος Εισοδήµατος Κέρδη Χρήσης µετά φόρων Ίδια Κεφάλαια Οµολογιακό δάνειο Bραχ/σµος ανεισµός 28.000.000 6,72% 2.018.058 26.175.141 6,53% 838.756 54.175.141 2.856.813-6.036.262 7.071 7.071-6.029.191 19.120.140 14
Στην περίπτωση που τα επιτόκια µειωθούν κατά -1% τότε το αποτέλεσµα της χρήσης και τα Ίδια Κεφάλαια διαµορφώνονται ως εξής: ανεισµός Μέσο Επιτόκιο Χρήσης Τόκοι Κέρδη Χρήσης προ φόρων Αναβαλλόµενη φορολογία Φόρος Εισοδήµατος Κέρδη Χρήσης µετά φόρων Ίδια Κεφάλαια Οµολογιακό δάνειο Bραχ/σµος ανεισµός 28.000.000 6,58% 1.978.096 26.175.141 6,41% 822.146 54.175.141 2.800.243-5.979.692-7.071-7.071-5.986.763 19.162.568 Συναλλαγµατικός κίνδυνος Η έκθεση του Οµίλου σε συναλλαγµατικούς κινδύνους αξιολογείται από ανύπαρκτη έως εξαιρετικά χαµηλή, αφενός µεν διότι όλες οι συναλλαγές της διενεργούνται σε Ευρώ, αφετέρου δε διότι δεν υπάρχουν δανειακές υποχρεώσεις σε έτερο πλην του Ευρώ νόµισµα. Η ιοίκηση της Εταιρίας παρακολουθεί διαρκώς τους τυχόν συναλλαγµατικούς κινδύνους που ενδέχεται να προκύψουν και αξιολογεί την ανάγκη λήψης σχετικών µέτρων, πάντως σε κάθε περίπτωση τέτοιος κίνδυνος δεν είναι ορατός. Κίνδυνος ρευστότητας (χρηµατοδοτικός κίνδυνος) Η διαχείριση του κίνδυνου ρευστότητας περιλαµβάνει την διασφάλιση ύπαρξης επαρκών διαθεσίµων και ισοδυνάµων καθώς και την εξασφάλιση της πιστοληπτικής ικανότητας του µέσω της ύπαρξης επαρκών πιστωτικών ορίων από τις συνεργαζόµενες τράπεζες. Οι ανάγκες ρευστότητας παρακολουθούνται από την Εταιρεία σε καθηµερινή και εβδοµαδιαία βάση καθώς και σε µια κυλιόµενη περίοδο 30 ηµερών. Οι µακροπρόθεσµες ανάγκες ρευστότητας για τους επόµενους 6 µήνες και το επόµενο έτος προσδιορίζονται τριµηνιαία. Η Εταιρεία δεν αντιµετωπίζει δυσκολία στην εξυπηρέτηση των υποχρεώσεών της, γεγονός που πηγάζει από τις ταµειακές ροές της, από την υψηλή πιστοληπτική ικανότητα που έχει από τους τραπεζικούς οργανισµούς και από τα χρηµατοοικονοµικά της περιουσιακά στοιχεία, των 15
οποίων η εµφανιζόµενη αξία στις οικονοµικές καταστάσεις, δεν αποκλίνει από την εύλογη αξία τους. Λοιποί Κίνδυνοι Αγοράς Η ζήτηση των προϊόντων του Οµίλου δεν έχει επηρεαστεί από τη γενικότερη οικονοµική ύφεση δεδοµένου ότι πρόκειται για καταναλωτικά προϊόντα διατροφής υψηλής ποιότητας που είναι προσαρµοσµένα στις διατροφικές ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή. Η Εταιρία κατέχει σηµαντικό µερίδιο στην παραγωγή προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας στα οποία στρέφονται σταδιακά οι καταναλωτές λόγω χαµηλότερης τιµή πώλησης. Στα πλαίσια αυτά η ιοίκηση της Εταιρείας προέβη ήδη στον ανασχεδιασµό προϊόντων διατηρώντας την υψηλή ποιότητα και παράλληλα βάσει προγράµµατος εξορθολογισµού της παραγωγικής διαδικασίας και της οργάνωσης διανοµής και διάθεσης των προϊόντων της δίνει έµφαση στη µείωση του κόστους. Βασικό συστατικό στοιχείο του κόστους παραγωγής είναι οι τιµές των κρεάτων, που αποτελούν τη βασική πρώτη ύλη παραγωγής των προϊόντων της Εταιρείας. Η Εταιρεία παρακολουθεί σε εβδοµαδιαία βάση τις διακυµάνσεις των τιµών των κρεάτων, όπως αυτές διαµορφώνονται στη διεθνή αγορά µε σκοπό το σωστό προγραµµατισµό αγορών στις βέλτιστες τιµές. Ε. Προοπτικές 2009 Η ολοκλήρωση της προσπάθειας αναδιάρθρωσης και βελτιστοποίησης των διαδικασιών σε οργανωτικό και παραγωγικό επίπεδο έχει σαν αποτέλεσµα οι προοπτικές για το 2009 να είναι συγκρατηµένα αισιόδοξες παρά τις δυσµενείς οικονοµικές συνθήκες. Παράλληλα ήδη από τους πρώτους µήνες του 2009 οι τιµές των πρώτων υλών παρουσιάζουν πτώση σε σχέση µε το προηγούµενο έτος. Σύµφωνα µε τα δεδοµένα της αγοράς δεν αναµένεται πτώση στις τιµές α υλών. Βασικός στόχος του Οµίλου για το 2009 είναι η επιστροφή στην κερδοφορία ως αποτέλεσµα αφενός των αναδιαρθρώσεων που έγιναν σε οργανωτικό και λειτουργικό επίπεδο και αφετέρου του ελεγχόµενου κόστους των πρώτων υλών και της συνεχιζόµενης θετικής πορείας στα µερίδια αγοράς. Στην ελληνική αγορά λειτουργεί ο έντονος ανταγωνισµός στους αντίστοιχους στρατηγικούς χώρους που αναπτύσσεται η Εταιρεία και αυτό ασκεί ιδιαίτερες πιέσεις στο ύψος των 16
επενδύσεων που απαιτούνται για την επιθυµητή περαιτέρω ανάπτυξη και εδραίωση. Πέραν αυτού, η ιοίκηση της Εταιρείας είναι προσηλωµένη στην ταχεία εφαρµογή πολιτικής προώθησης των νέων προϊόντων, καθώς και στην προσπάθεια ανάπτυξης του µεριδίου αγοράς σε νέες αγορές εκτός των αλυσίδων, µε αρωγό την ποιότητα και των υψηλών προδιαγραφών προϊόντων που διαθέτει, στοχεύει στην επίτευξη περαιτέρω ανάπτυξης και κερδοφορίας. Η Π.Γ. Νίκας ΑΒΕΕ παρακολουθώντας τις διατροφικές τάσεις που διαµορφώνονται στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, συνεχίζει να εστιάζει στην ανάπτυξη ποιοτικών πρωτοποριακών προϊόντων υψηλής προστιθέµενης αξίας, βελτιστοποιώντας το προϊοντικό της χαρτοφυλάκιο. Άµεση προτεραιότητα της Εταιρείας συνεχίζει να αποτελεί, η επέκταση και βελτίωση του δικτύου διάθεσης στην Ελληνική αγορά, η υψηλού επιπέδου εξυπηρέτηση των πελατών, καθώς και η ανάπτυξη σε νέες αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης. εδοµένης της σηµαντικής συµµετοχής του κόστους των πρώτων υλών και κυρίως του κρέατος στο κόστος του τελικού προϊόντος και της πιθανής διακύµανσης των τιµών αυτών, υπάρχει η ανάγκη συνεχούς παρακολούθησης των τάσεων της παγκόσµιας αγοράς. Για το λόγο αυτό, δηµιουργήθηκε ειδική θέση αγοραστή κρεάτων, η οποία καλύφθηκε από έµπειρο στέλεχος, παρέχοντας στη ιοίκηση τη δυνατότητα χάραξης µακροπρόθεσµης στρατηγικής προµηθειών. Η αναδιάρθρωση και ανάπτυξη του Οµίλου στις περιοχές της ΝΑ Ευρώπης αποτελούν άµεσες προτεραιότητες της ιοίκησης της Εταιρείας για το έτος 2009. Βασικό όχηµα υλοποίησης της στρατηγικής αυτής αποτελεί η θυγατρική εταιρεία Nikas Bulgaria EAD, στη διοικητική οµάδα της οποίας εντάχθηκαν έµπειρα στελέχη από την Ελλάδα. Επιπλέον, η πρώτη αναγνωριστική προσπάθεια για διείσδυση στην αγορά της Ρουµανίας αποκάλυψε τις ευκαιρίες αλλά και τους κινδύνους που ελλοχεύουν στις χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης και οδήγησε στην διαφοροποίηση του επιχειρηµατικού µοντέλου ανάπτυξης για τη συγκεκριµένη περιοχή. Πρώτο δείγµα της νέας αυτής στρατηγικής αποτελεί η είσοδος στην αγορά της Αλβανίας µε συνεργάτες πολυετούς πείρας στο χώρο των αλλαντικών. 17
ΣΤ. Εταιρική ιακυβέρνηση Η Εταιρεία έχει υιοθετήσει τις αρχές της εταιρικής διακυβέρνησης, όπως αυτές οροθετούνται από την ισχύουσα νοµοθεσία και τις διεθνείς πρακτικές, µε βασικό γνώµονα την προάσπιση των δικαιωµάτων των µετόχων, των εργαζοµένων και συνεργατών της, διασφαλίζοντας την ορθολογική λήψη αποφάσεων, τη διαφάνεια και αξιοπιστία της λειτουργίας της. Στο πλαίσιο υιοθέτησης ενός σύγχρονου συστήµατος εταιρικής διακυβέρνησης, η Εταιρεία ευθυγράµµισε τις πρακτικές της σύµφωνα µε το Νόµο περί Εταιρικής ιακυβέρνησης (Ν.3016/2002), καθώς και την ευρωπαϊκή Οδηγία (2003/51/EC), η οποία θεσµοθετεί υπέρ της διαφάνειας και του ελέγχου των εταιρικών οικονοµικών δεδοµένων. Εφαρµόζοντας την χρηστή εταιρική διακυβέρνηση, η Εταιρεία έχει προχωρήσει από το 2006 στην συγκρότηση τεσσάρων Επιτροπών που είναι η Επιτροπή Ελέγχου, η Επιτροπή ιορισµών και Αµοιβών, η Επιτροπή Επενδύσεων και η Επιτροπή Ποιότητας. Οι επιτροπές αυτές συνδράµουν το έργο του ιοικητικού Συµβουλίου και είναι υπεύθυνες για την εσωτερική διοίκηση της Εταιρείας. Ο ορισµός των µελών της Επιτροπής Ελέγχου πρόκειται να επικυρωθεί και από την επικείµενη ετήσια τακτική γενική συνέλευση των µετόχων της Εταιρείας, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 3693/2008. Ζ. Υποκαταστήµατα Η Εταιρεία, εκτός από την έδρα της, όπου βρίσκονται και οι βασικές παραγωγικές της εγκαταστάσεις στον 22 ο χλµ Ε.Ο. Αθηνών Λαµίας, στον Άγ.Στέφανο Αττικής, διατηρεί και υποκατάστηµα στο Νοµό Θεσσαλονίκης στο 15 ο χλµ Ε.Ο. Θεσσαλονίκης Πολύγυρου. Η. Εργασιακά Θέµατα Στον Όµιλο της Π.Γ. ΝΙΚΑΣ ΑΒΕΕ απασχολούνται περίπου 600 εργαζόµενοι (σε Ελλάδα, Βουλγαρία και FYROM). Με επίγνωση των οικονοµικών συνθηκών που επικρατούν αναγνωρίζουµε ότι οι άνθρωποι µας αποτελούν το µεγαλύτερο περιουσιακό µας στοιχείο και τον πρωταρχικό παράγοντα για την επίτευξη των στρατηγικών µας στόχων. Μέσα από ένα διαφανές και αξιοκρατικό σύστηµα επιλογής και αξιολόγησης της απόδοσης και επιβράβευσης του ανθρώπινου δυναµικού µας και ένα πλέγµα κατάλληλων διαδικασιών και 18
ορθολογικών δοµών οργάνωσης η Εταιρεία στοχεύει στην επίτευξη των στόχων της. Οι ευκαιρίες εξέλιξης και ανέλιξης εκ των έσω είναι µέρος της ανθρωποκεντρικής µας φιλοσοφίας. Τέλος µε την εφαρµογή δοµηµένων επικοινωνιακών πολιτικών µεταξύ ιεραρχικών επιπέδων εδραιώνουµε την εµπιστοσύνη µεταξύ των µελών της. Θ. Περιβαλλοντικά Θέµατα Η Π. Γ. ΝΙΚΑΣ ΑΒΕΕ λαµβάνει µέτρα για τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων. Είναι παραδεκτό ότι οι δραστηριότητες, οι διαδικασίες και τα προϊόντα της Εταιρείας έχουν αντίκτυπο στο περιβάλλον. Συνεπώς, η ιοίκηση βελτιώνει συνεχώς την περιβαλλοντική της επίδοση στο πλαίσιο των στόχων της για καλή γειτονία µε τον ήµο Αγ. Στεφάνου, όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της. Στα πλαίσια εφαρµογής του συστήµατος περιβαλλοντικής διαχείρισης η Εταιρεία έχει αναγνωρίσει τις δραστηριότητές της που αλληλεπιδρούν µε το περιβάλλον και καθόρισε στόχους και σκοπούς στα πλαίσια ενός ολοκληρωµένου περιβαλλοντικού προγράµµατος που αποσκοπούν στην υλοποίηση της περιβαλλοντικής της πολιτικής. Αυτοί οι στόχοι περιλαµβάνουν: µείωση των αερίων, υγρών και στερεών αποβλήτων που απορρίπτονται στο περιβάλλον µε ιδιαίτερη έµφαση στην προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής, έλεγχο της κατανάλωσης φυσικών πόρων (καύσιµα, νερό και ενέργεια), παροχή ασφαλούς και υγιεινού περιβάλλοντος στους εργαζοµένους. Στα πλαίσια της προστασίας του περιβάλλοντος η Εταιρεία έχει διαθέσει σηµαντικούς οικονοµικούς πόρους και βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο όσον αφορά στην επεξεργασία και διάθεση των αποβλήτων της. Έχει κατασκευαστεί σταθµός βιολογικής επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων από την παραγωγή. Έχει εγκατασταθεί σύστηµα µετάκαυσης των αέριων εκποµπών από τη λειτουργία των φούρνων για την δραστική µείωση των αέριων ρύπων. Για τη διάθεση των στερεών αποβλήτων υπάρχει σύµβαση µε ιδιωτική εταιρεία που τα συλλέγει σε τακτά χρονικά διαστήµατα σε κοντέηνερ και τα αποθέτει στο χώρο υγειονοµικής ταφής αποβλήτων (ΧΥΤΑ Άνω Λιοσίων). 19
Η Π. Γ. ΝΙΚΑΣ ΑΒΕΕ δεσµεύεται για την εφαρµογή όλων των σχετικών νόµων, κανονισµών και οδηγιών και εφαρµόζει ήδη διαδικασία αναγνώρισης και προσαρµογής στις νεότερες απαιτήσεις της νοµοθεσίας για την πρόληψη της ρύπανσης και την προστασία του περιβάλλοντος. Η ιοίκηση της Εταιρείας δεσµεύεται να παρέχει εκπαίδευση σε όλο το προσωπικό που εκτελεί δραστηριότητες που αλληλεπιδρούν µε το περιβάλλον. Είναι ευθύνη του προσωπικού να υλοποιήσει όλες τις διαδικασίες και προδιαγραφές που ορίζονται από το πρότυπο περιβαλλοντικής διαχείρισης ISO 14001 και να ενηµερώνουν τη διεύθυνση για προβλήµατα και περιορισµούς που προκύπτουν από την εφαρµογή του συστήµατος. Ι. Συναλλαγές µε Συνδεδεµένα Μέρη Οι συναλλαγές της Εταιρείας µε τα συνδεδεµένα µέρη, όπως αυτές ορίζονται κατά το.λ.π. 24, αφορούν κυρίως πωλήσεις/αγορές αγαθών (προϊόντων, εµπορευµάτων, α & β υλών) και υπηρεσιών. Στις διεταιρικές συναλλαγές εντός του Οµίλου, οι τιµές πώλησης καθορίζονται µε βάση το κόστος πλέον ενός µικρού περιθωρίου κέρδους, σε σχέση µε αυτό που ισχύει για τις πωλήσεις σε τρίτους. Οι απαιτήσεις και οι υποχρεώσεις που υφίστανται κατά το τέλος της χρήσης µε τα συνδεδεµένα µέρη, προέρχονται από διεταιρικές συναλλαγές πωλήσεων/αγορών αγαθών και υπηρεσιών. Οι αµοιβές στα µέλη του.σ. αφορούν καταβληθείσες αµοιβές ιοικητικού Συµβουλίου στα Ανεξάρτητα µη Εκτελεστικά µέλη. Στις αµοιβές των µελών διοίκησης περιλαµβάνονται οι σχετικές αποζηµιώσεις, ενώ οι αµοιβές των ιοικητικών στελεχών αφορούν αµοιβές για υπηρεσίες εξαρτηµένης εργασίας. Στον παρακάτω πίνακα αναλύονται οι συναλλαγές, καθώς και τα υπόλοιπα των απαιτήσεων και υποχρεώσεων της Εταιρείας µε τα συνδεδεµένα µέρη όπως αυτά ορίζονται από το.λ.π. 24. 20
Θυγατρικές Εταιρείες Όµιλος Εταιρία Απαιτήσεις 31/12/2008 31/12/2007 31/12/2008 31/12/2007 ΝΙΚΑΣ ΣΠΑΡΤΗ ΑBEA 0 4.737.999 ΑΛΛΑΝΤΙΚΑ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ABE 4.883.863 1.387.645 ΟΜΟΚΟΣ ΑΕ 1.190 NIKAS SCOPJE LTD 1.086.414 1.083.037 NIKAS BULGARIA EAD 0 1.996.790 P.G NIKAS GMBH 500.000 500.000 NIKAS GROUP LTD 2.059.205 0 Σύνολο 0 0 8.529.482 9.706.661 Όµιλος Εταιρία Υποχρεώσεις 31/12/2008 31/12/2007 31/12/2008 31/12/2007 ΑΛΛΑΝΤΙΚΑ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ABE 1.710.317 0 ΟΜΟΚΟΣ ΑΕ 155.324 167.908 Σύνολο 0 0 1.865.641 167.908 21