ΗΜΕΡΙΔΑ "Ναρκωτικά στην Ελλάδα" Ομιλία Θανάση Αποστόλου Εταιρεία Διογένης, Διάλογος για την πολιτική των Ναρκωτικών στην ΝΑ Ευρώπη Νέες προσεγγίσεις της πολιτικής για τα Ναρκωτικά στον Ευρωπαϊκό και Διεθνή χώρο Λέγομαι Θανάσης Αποστόλου και είμαι Διευθυντής της εταιρείας Διογένης. Ο Διογένης είναι μια οργάνωση, η οποία ιδρύθηκε το 2010 και έχει σαν στόχο να προωθήσει τον διάλογο για την πολιτική των ναρκωτικών στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Έχει έδρα την Ελλάδα, αλλά δραστηριοποιείται στις δέκα χώρες των Βαλκανίων: την Σλοβενία, Κροατία, Σερβία, Μαυροβούνιο, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Αλβανία, Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρουμανία. Οι διάλογοι τους οποίους διοργανώνει η Εταιρεία έχουν σαν στόχο να προσφέρουν μια πλατφόρμα συνάντησης όλων των ενδιαφερόμενων μερών, δηλαδή εκείνων που είναι υπεύθυνοι για τη χάραξη της πολιτικής, επαγγελματιών που εργάζονται στον τομέα των ναρκωτικών, επιστημόνωνερευνητών, εκπροσώπων Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και οργανώσεων των άμεσα πληττόμενων χρηστών ναρκωτικών και των οικογενειών τους. Πρέπει να πω ότι έχουμε προσπαθήσει αρκετές φορές να φέρουμε σ' αυτούς τους διαλόγους και τα άτομα, τα οποία ασχολούνται με το θέμα από την μεριά της επιβολής του νόμου. Σε δύο-τρείς συναντήσεις όπου συμμετείχαν και αστυνομικοί δεν έγινε ουσιαστικός διάλογος αναμεταξύ μας. Αυτό δεν οφείλεται στους αστυνομικούς ή άλλους φορείς επιβολής του νόμου ούτε στους φορείς παροχής υπηρεσιών αλλά δείχνει και οι δύο δεν μιλούν κοινή γλώσσα και δυσκολεύονται να κάνουν ανοιχτό διάλογο ενώ και οι δύο αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτικής των ναρκωτικών. Και στη σημερινή εκδήλωση δεν αντιπροσωπεύεται η αστυνομία και η δικαιοσύνη που είναι εξ ίσου άμεσα ενδιαφερόμενοι και παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της πολιτικής για τα ναρκωτικά. Στον τομέα της επιβολής του νόμου μάλιστα διατίθεται το μεγαλύτερο ποσοστό των πόρων που προορίζονται για την αντιμετώπιση του φαινομένου των ναρκωτικών και η εμπλοκή τους είναι καθοριστική στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Δεν γνωρίζω αν είχατε καλέσει άτομα από το χώρο της αστυνομίας και της δικαιοσύνης, θεωρώ πάντως ότι η παρουσία τους σε τέτοιες συναντήσεις είναι απαραίτητη. Το τονίζω αυτό ιδιαίτερα γιατί δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η δική τους συμβολή είναι τεράστια. Εάν μπορούμε να βρούμε κοινά σημεία για αλλαγή στάσης και νοοτροπίας ως προς την αντιμετώπιση των ναρκωτικών, θα έχουμε πολύ καλύτερα αποτελέσματα. Η Εταιρεία Διογένης, έχει συστήσει στην Νοτιοανατολική Ευρώπη ένα δίκτυο συνεργασίας μη κυβερνητικών οργανώσεων για να ανταλλάξουμε εμπειρίες και να συζητήσουμε κοινά θέματα με στόχο την συμβολή μας σε μια αποτελεσματικότερη πολιτική για τα ναρκωτικά. Είμαστε αυτή την στιγμή γύρω στις 15 οργανώσεις και χαίρομαι πάρα πολύ που και από την Ελλάδα 1
προσχώρησαν τελευταία σ' αυτό δίκτυο συνεργασίας μερικές μη κυβερνητικές οργανώσεις. Ελπίζω να συμμετάσχουν μελλοντικά και άλλοι στο δίκτυο συνεργασίας. Έρχομαι τώρα να πω δυο λόγια για το θέμα για το οποίο προσκλήθηκα στη σημερινή συνάντηση. Θα αναφερθώ στο το θέμα της μείωσης της βλάβης, από μία διαφορετική οπτική γωνία απ' ότι οι προηγούμενοι ομιλητές. Θέλω να πω δύο λόγια γύρω από την πολιτική για τα ναρκωτικά, γιατί το ισχύον σύστημα ελέγχου των ναρκωτικών, έχει μεγάλες δυσκολίες με την μείωση της βλάβης, τόσο σαν όρο όσο και σαν μέθοδο εργασίας. Όπως ξέρετε το σύστημα αντιμετώπισης των ναρκωτικών, το οποίο εφαρμόζουμε τα τελευταία πενήντα χρόνια, βασίζεται σε μία σύμβαση του Ο.Η.Ε., η οποία υπογράφτηκε το 1961. Είναι η «ενιαία σύμβαση» για τα ναρκωτικά. Συμφωνώ με την κυρία Μαλλιώρη ότι δεν πρέπει να μιλάμε για ναρκωτικά, αλλά για "εξαρτησιογόνες ουσίες". Πράγματι οι εξαρτησιογόνες ουσίες, δεν είναι μόνο «ναρκωτικές ουσίες». Θα συνεχίσω όμως να μιλάω για ναρκωτικά γιατί αυτός είναι ο συνήθης όρος. Η διεθνής αυτή σύμβαση του 1961 έγινε σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή μετά από μακροχρόνιες διαβουλεύσεις από τις αρχές του 20ου αιώνα. Στα τέλη του 19ου αιώνα έγιναν οι πόλεμοι του οπίου μεταξύ της Κίνας και της Μεγάλης Βρετανίας. Η εξάπλωση της χρήσης οπίου όχι μόνο στην Ασία αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο ανησύχησε την τότε διεθνή κοινότητα και αποφασίστηκε να αντιμετωπισθεί η εξάρτηση από το όπιο με ορισμένα μέτρα. Η διεθνής κοινότητα αποφάσισε το 1912 να συγκαλέσει μια συνάντηση στη Χάγη, όπου αποφασίστηκε να συμφωνηθεί ένα ενιαίο νομικό πλαίσιο. Στη Χάγη υιοθετήθηκε η πρώτη διεθνής σύμβαση για το όπιο. Στην περίοδο μέχρι το 1961 υπήρξαν έντονες διαπραγματεύσεις και για άλλες ουσίες και τελικά υπογράφτηκε το 1961 η «ενιαία σύμβαση» για τα ναρκωτικά η οποία ρύθμιζε τον έλεγχο του οπίου, του φύλλου της κόκας και της κάνναβης. Αυτή η σύμβαση υπογράφτηκε σε ένα κλίμα ιδιαίτερα αισιόδοξο υπό την έννοια ότι θεωρούσε ότι το πρόβλημα των ναρκωτικών μπορεί να λυθεί αποτελεσματικά αν μπουν συγκεκριμένοι στόχοι, όπως παραδείγματος χάριν η εξάλειψή τους μέσα σε 25 χρόνια. Η σύμβαση διατηρεί ακόμη στο κείμενο της τις μεταβατικές διατάξεις όπου η καταστροφή όλων των φυτειών της κόκας και των δενδρυλλίων κάνναβης καθώς και η κατάργηση και εξάλειψη της χρήση τους θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί μέσα σε διάστημα 25 ετών και η χρήση οπίου για "ψευδο-ιατρικούς" σκοπούς θα πρέπει να έχει εξαλειφθεί μέσα σε διάστημα 15 ετών. Υπάρχουν ακόμα χώρες, ίσως είναι η πλειοψηφία ακόμα, που υποστηρίζουν ότι αυτός πρέπει να είναι και να παραμείνει ο στόχος της πολιτικής για τα ναρκωτικά, να εξαλείψουμε τα ναρκωτικά από τον κόσμο. Στη συνέχεια, το 1973, ο πρόεδρος των Η.Π.Α. Νίξον, παρουσίασε το μεγάλο του σχέδιο να καταστρέψει όλα τα ναρκωτικά και κήρυξε τον από τότε γνωστό "πόλεμο κατά των ναρκωτικών". Δημιουργήθηκε τότε η αμερικανική υπηρεσία, που λέγεται Drug Enforcement Administration (DEA). (Υπηρεσία Καταστολής των Ναρκωτικών). Είναι μια υπηρεσία με παγκόσμια δικτύωση, η οποία ασκεί έλεγχο, κάνει εκστρατείες για την καταπολέμηση των ναρκωτικών 2
και ουσιαστικά κρατάει ζωντανή την ιδέα ότι μπορούμε κάλλιστα να καταφέρουμε να εφαρμόσουμε την σύμβαση του 1961. Η κατάσταση στην πράξη δεν έχει όμως βελτιωθεί. Τόσο η παραγωγή όσο και η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών αυξήθηκε κατά τις περασμένες δεκαετίες και συνέχεια παρουσιάζονται στην αγορά νέες ουσίες. Πρόσφατα άρχισαν να ακούγονται φωνές από διάφορες χώρες που αναρωτιούνται αν βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο. Κατά την επέτειο των 50 χρόνων της σύμβασης ( ήταν το 2011) εκφράστηκαν αρκετές κριτικές παρατηρήσεις σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την ορθότητα των διατάξεων της ενιαίας σύμβασης για τα ναρκωτικά. Ήδη μερικά χρόνια πριν, το 2008, ο Διευθυντής του γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τα ναρκωτικά, έκανε μια σημαντική ομιλία στη σύνοδο της Επιτροπής Ναρκωτικών του ΟΗΕ, όπου ανάμεσα στα άλλα είπε ότι πρέπει να αξιολογήσουμε τι έχουμε πετύχει μέχρι τώρα, κι αν πρέπει να αλλάξουμε πορεία. Ο τότε Διευθυντής Antonio Maria Costa, Ιταλός, παρ όλο που κατέληγε στο συμπέρασμα ότι θα πρέπει να μείνουμε πιστοί στο ισχύον σύστημα ελέγχου των ναρκωτικών που καθορίζει η ενιαία σύμβαση, συμπεριέλαβε στην ομιλία του και τις επικριτικές φωνές πράγμα που έχει μεγάλη σημασία. Ανάμεσα στα άλλα είπε, ότι ο στόχος της μηδενική ανοχής της καλλιέργειας, εμπορίας και χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών, δημιούργησε ένα τεράστιο κύκλωμα εγκληματικότητας. Η οργανωμένη αυτή εγκληματικότητα έχει τα τεχνικά μέσα, χρησιμοποιεί τη βία, τη διαφθορά και το παράνομο χρήμα για να ελέγχει την παράνομη αγορά των εξαρτησιογόνων ουσιών. Δεν είπε ότι αυτή η κατάσταση είναι επακόλουθο, του συστήματος ελέγχου αλλά ότι αυτό είναι απλώς μια υπαρκτή πραγματικότητα. Μια άλλη διαπίστωση ήταν, ότι η μεγάλη έμφαση στην καταστολή, η επιβολή του ποινικού νόμου, παρέβλεψε το θέμα της υγείας. Το κέντρο βάρους έπεσε στην τιμωρία και τη φυλάκιση των χρηστών ναρκωτικών. Είναι περισσότεροι άνθρωποι στις φυλακές, για κατοχή μικροποσοτήτων ναρκωτικών για προσωπική χρήση, παρά στις υπηρεσίες υγείας και γενικότερα τις υπηρεσίες παροχής βοήθειας σ' αυτά τα άτομα. Είναι χαρακτηριστικό, και μου έκανε εντύπωση, ότι σε μία από τις συναντήσεις, που κάναμε τελευταία, στο πλαίσιο του διαλόγου για τα ναρκωτικά που διοργανώνει η Εταιρεία Διογένης, αναφέρθηκε, ότι η λέξη «θεραπεία» σε σχέση με τα ναρκωτικά στην Ελλάδα, έγινε αποδεκτή μόλις το 1983 όταν δημιουργήθηκε το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ),. Δεν υπήρχε θέμα θεραπείας μέχρι εκείνη την περίοδο, όσοι χρησιμοποιούσαν ναρκωτικά αντιμετωπίζονταν ως εγκληματίες, παραβάτες του νόμου και έπρεπε δηλαδή να πάνε στη φυλακή. Αυτή ήταν η μόνη οδός καταπολέμησης της χρήσης. Αυτό είναι πολύ χαρακτηριστικό. Ένα άλλο σημείο της ομιλίας του Διευθυντού του Γραφείου του ΟΗΕ για τα Ναρκωτικά και το έγκλημα ήταν η αναφορά στις συνέπειες της καταστροφής των φυτειών οπίου και κόκας. Στο πλαίσιο του "πολέμου κατά των ναρκωτικών" προκλήθηκαν πραγματικοί ένοπλοι εμφύλιοι πόλεμοι με χιλιάδες θύματα σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας (Λάος, Ταϋλάνδη, Βιρμανία (το σημερινό Μιάνμάρ) και της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής (Μεξικό, Γουατεμάλα, Ονδούρα, Κολομβία, Περού κλπ.). Η μείωση της παραγωγής σε ορισμένες απ' αυτές τις χώρες δημιούργησε, το λεγόμενο φαινόμενο του «μπαλονιού». Η μείωση της μεγάλης παραγωγή «οπίου» παραδείγματος χάριν στις χώρες της ΝΑ 3
Ασίας "έσπρωξε" την παραγωγή οπίου στο Αφγανιστάν, όπου αυτή τη στιγμή έχουμε την μεγαλύτερη παραγωγή οπίου που είχαμε ποτέ στον κόσμο. Το ίδιο βλέπουμε σήμερα στην Κολομβία με το θέμα της «κόκας», και στο Μεξικό. Οι ένοπλες συγκρούσεις σ αυτές τις χώρες έχουν κοστίσει χιλιάδες ζωές χωρίς να έχει λυθεί το θέμα. Η αγορά των παράνομων ναρκωτικών λειτουργεί χωρίς κανένα ουσιαστικό εμπόδιο. Οι κατασχέσεις παράνομων ναρκωτικών από τα τελωνεία και την αστυνομία αποτελούν, σύμφωνα με τις εκθέσεις αυτών των ίδιων των διωκτικών αρχών το 10% των διακινούμενων ναρκωτικών. Το άλλο σημείο είναι ότι εκτός από τη μετάθεση της παραγωγής από μια περιοχή σε άλλη, έχουμε ειδικά για την κάνναβη το φαινόμενο ότι η καλλιέργεια, που γινόταν σε ορισμένες χώρες (Ινδία, Αίγυπτο, Μεσογειακές χώρες, καραϊβική) έχει πλέον αυξηθεί και έχει επεκταθεί σε όλον τον κόσμο. Όλες οι χώρες παράγουν κάνναβη, γιατί υπάρχουν καινούριες μέθοδοι και νέες τεχνικές. Μπορεί κανείς να παράγει κάνναβη μέσα και έξω από το σπίτι, σε υπόγεια με φωτισμό από ισχυρές λάμπες, κλπ. Το τελευταίο σημείο, που ανέφερε στην ομιλία του ο Διευθυντής του Γραφείου του ΟΗΕ για τα ναρκωτικά, ήταν η προσέγγιση των χρηστών και μικρο-διακινητών. Οι φυλακές είναι γεμάτες από χρήστες και μικρο-διακινητές στην πλειοψηφία τους. Υπάρχουν φυσικά και έμποροι, που είναι στις φυλακές, αλλά το παράνομο εμπόριο δεν έχει κατασταλεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να υπάρχει κάποια ουσιαστική διαταραχή της αγοράς παράνομων ναρκωτικών Παρ' όλες αυτές τις αρνητικές επιπτώσεις, σε πολλές χώρες επικρατεί ακόμη η άποψη ότι πρέπει να συνεχίσουμε την ίδια τακτική της καταπίεσης. Στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, υπάρχει μεγάλη αντιπαράθεση για το θέμα της μείωσης της βλάβης, διότι η μείωση της βλάβης βάζει ουσιαστικά μεγάλα ερωτηματικά σε αυτό το σύστημα και οι συντηρητικοί κύκλοι δεν αποδέχονται καν αυτόν τον όρο. Με τον όρο "Μείωση της Βλάβης" εννοούμε κυρίως τις προσπάθειες ν αντιμετωπισθούν και να προληφθούν οι δυσμενείς για την υγεία και την κοινωνία συνέπειες της χρήσης παράνομων/επιβλαβών ναρκωτικών, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του HIV και των άλλων λοιμώξεων που μεταδίδονται μέσω του αίματος. Στο πλαίσιο του στόχου της μείωσης της βλάβης, οι υπηρεσίες περιλαμβάνουν και προγράμματα ανταλλαγής συριγγών, δωρεάν διανομής προφυλακτικών και χορήγησης υποκαταστάτων. Ο όρος μείωση της βλάβης επεκτείνεται από ορισμένους και στο σύστημα που διέπει τον έλεγχο της παραγωγής, της διακίνησης και της καταπολέμησης των ναρκωτικών, που όπως αναφέραμε έχουν προκαλέσει πολλαπλές επιβλαβείς συνέπειες στα άτομα και στην κοινωνία. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να βρεθούν τρόποι, και σ' αυτόν τον τομέα, να μειωθούν οι αρνητικές συνέπειες όπως η παρανομία, η διαφθορά, η εγκληματικότητα, η αναποτελεσματική υπερφόρτωση του δικαστικού και σωφρονιστικού συστήματος για παραβάσεςι το νόμου περί ναρκωτικών. Σε άλλους οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών είναι αποδεκτός ο όρος «Ηarm reductiom (Μείωση της Βλάβης), στον τομέα της υγείας, μόνο στην Επιτροπή Ναρκωτικών δεν επιτρέπεται να αναφέρεται αυτή η λέξη. Αυτή τη χρονιά, τον προσεχή Μάρτιο, πραγματοποιείται η ετήσια σύνοδος της επιτροπής ναρκωτικών, όπου τις πρώτες δύο μέρες της Συνόδου θα γίνει Συνδιάσκεψη Υψηλού Επιπέδου με συμμετοχή υπουργών η οποία θα κάνει ενδιάμεση αξιολόγηση του του σχεδίου δράσης των Ηνωμένων Εθνών για την δεκαετία 2009-2020. Υπάρχει μεγάλη διαμάχη, να μη συμπεριληφθεί ο όρος 4
"μείωση της βλάβης", στην υπουργική δήλωση που θα υιοθετηθεί από τη Συνδιασκεψη, διότι η Ρωσία, η Ιαπωνία, η Κίνα, οι αραβικές χώρες και άλλες χώρες δεν το θέλουν. Μέχρι τώρα είχαμε και τις Ηνωμένες Πολιτείες ανάμεσα στις χώρες που είχαν αντίρρηση. Όμως με την κυβέρνηση Ομπάμα και με βάση τις εξελίξεις, που υπάρχουν στην Αμερική, οι ΗΠΑ δείχνουν μεγαλύτερη ελαστικότητα, όσον αφορά τον όρο, αλλά δεν τον αποδέχονται επίσημα. Βλέπει κανείς λοιπόν μεγάλη διαφορά, ανάμεσα στην πραγματικότητα, και εκείνων οι οποίοι αποφασίζουν ποια πολιτική θα ακολουθηθεί. Επειδή στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών αποφάσεις παίρνονται με συναίνεση είναι δύσκολο να αλλάξει το ισχύον καθεστώς ακόμη και αν υπάρχει πλειοψηφία των χωρών που υποστηρίζει κάποιο θέμα. Πλησιάζουν όμως τις 100 οι χώρες που στην πράξη έχουν προγράμματα μείωσης της βλάβης. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι πρακτικές μείωσης της βλάβης είναι αποδεκτές και συμπεριλαμβάνονται επίσημα στην Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ναρκωτικά η οποία υιοθετήθηκε πρόσφατα για την οκταετία 2013-2020. Θέλω να κάνω δυο παρατηρήσεις ακόμα. Προσωπικά προσυπογράφω την διαπίστωση ότι υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ του τι συμβαίνει πραγματικά στην κοινωνία και του τι αποφασίζεται από πολιτικούς και άλλους παράγοντες, όσον αφορά στην πολιτική, που θα πρέπει να ακολουθηθεί για τα ναρκωτικά. Διάφορες χώρες επαναστατούν πλέον, εναντίον του συστήματος και κάνουν βήματα, που είναι αντίθετα προς τις συμβάσεις, που έχουν υπογράψει. Μία από αυτές τις χώρες τόλμησε εφέτος, να καταργήσει την απαγόρευση της καλλιέργειας κάνναβης, είναι η Ουρουγουάη, όπου αποφασίστηκε να περιέλθει ο έλεγχος της παραγωγής, εμπορίας και διάθεσης της κάνναβης στο κράτος. Το κράτος θα δώσει άδεια σε γεωργούς να καλλιεργήσουν κάνναβη με όρους που καθορίζονται στο νόμο που ψηφίστηκε από το Κοινοβούλιο και τη Γερουσία. 'Ετσι θα υπάρχει διαφάνεια και έλεγχος για την ποιότητα του προϊόντος, θα καθοριστούν κανόνες για τη διάθεση, θα φορολογηθεί το προϊόν και θα γίνεται συστηματική ενημέρωση σε προγράμματα πρόληψης και προγράμματα που προωθούν τον υγιεινό τρόπο ζωής των πολιτών. Η καταπολέμηση της παράνομης παραγωγής θα συνεχιστεί και θα καταπολεμηθεί η εγκληματικότητα με τη νόμιμη παραγωγή και διάθεση κάνναβης. Γιώργος Φραγκίσκος: Το θέμα είναι τι θα γίνεται με τα τιμολόγια σε αυτή την περίπτωση. Νομίζω πως θα υπάρχει θέμα τιμολόγησης. Θανάσης Αποστόλου: Ο νόμος προβλέπει διατάξεις για την κάνναβη όπως για κάθε νόμιμο προϊόν. Θα πρέπει να δει κανείς την εφαρμογή στην πράξη και το αν η όχι ο νόμος θα πετύχει τους στόχους του. Το καλό για την Ουρουγουάη, είναι ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες γύρω στις 28 πολιτείες, εφαρμόζουν πολιτειακή νομοθεσία για την παραγωγή και διάθεση της λεγόμενης ιατρικής κάνναβης, παράλληλα βέβαια γνωρίζουμε η λεγόμενη ιατρική κάνναβη σ' αυτές τις πολιτείες των ΗΠΑ διατίθεται και για καθαρά ψυχαγωγικούς σκοπούς. Υπάρχει λοιπόν μία εμπειρία, στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου έχουν δουλέψει χρόνια τώρα με τιμολόγια. Η Ουρουγουάη θα βοηθηθεί σε αυτό το σημείο, από την εμπειρία άλλων πολιτειών και χωρών του κόσμου. Εξ άλλου έχουμε και την Ολλανδία, η οποία από την περίοδο του 70 έχει ένα τέτοιο σύστημα, αλλά είναι μισο-παράνομο. Είναι αυτό που λέμε «ανοχή», δεν υπάρχει ρύθμιση στο νόμο, αλλά γίνεται στην πράξη. Είναι νομιμοποίηση στην 5
πράξη, θα έλεγε κανείς. Και η Ολλανδία θα μπορούσε να βοηθήσει την Ουρουγουάη σε αυτό το σημείο να εφαρμόσει σωστά το νόμο. Θέλω σ αυτό το σημείο να κάνω μια παρατήρηση σχετικά με το αν η κάνναβη είναι προθάλαμος για τη χρήση σκληρών ναρκωτικών. Η κάνναβη δεν είναι αβλαβής ουσία, αλλά είναι λιγότερο επικίνδυνη από τα σκληρά ναρκωτικά. Η Ολλανδία διαθέτει κάνναβη στα λεγόμενα Cofee-shops βάσει αυστηρών κανόνων σε ενήλικες άνω των 18 ετών από 1976. Οι χρήστες σκληρών ναρκωτικών στην Ολλανδία έχουν μειωθεί αισθητά, ίσως επειδή υπάρχει η δυνατότητα χρήσης κάνναβης, που λειτουργεί ως διέξοδος. Αυτή η αποστασιοποίηση των πολιτειών των ΗΠΑ και χωρών όπως η Ουρουγουάη, νομίζω πως δημιουργεί ένα καινούριο κλίμα, μέσα στο οποίο θα γίνει συζήτηση και στα επόμενα χρόνια θα γίνουν σίγουρα αλλαγές. Πιστεύω ότι το γεγονός ότι δύο πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών, το Κολοράντο και η Ουάσιγκτον έχουν κάνει νόμο για την καλλιέργεια το εμπόριο και τη διάθεση γενικότερα της κάνναβης, ότι είναι η αρχή του τέλους, του καθεστώτος ελέγχου, έτσι όπως ισχύει σήμερα. Η νόμιμη ρύθμιση της παραγωγής και διακίνησης της κάνναβης θα αλλάξει ριζικά την εικόνα για τα ναρκωτικά στον κόσμο, διότι όταν μιλάμε για άτομα, που κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών, μιλάμε για γύρω στα 230.000.000 ανθρώπους στον κόσμο. Από τα 230.000.000 τα 170-180.000.000 είναι χρήστες κάνναβης. Άμα αφαιρέσεις αυτόν τον αριθμό των χρηστών, από τον γενικό αριθμό χρηστών ναρκωτικών το πρόβλημα των ναρκωτικών θα συρρικνωθεί τεράστια. Στη συνέχεια θα πρέπει εξετασθεί πως θα διαμορφωθεί μια πολιτική που θα συμβάλλει στη μείωση των εξαρτήσεων. Το τελευταίο σημείο, που θα ήθελα να θίξω αφορά δύο πολύ σημαντικά γεγονότα, τα οποία θα συμβούν τα επόμενα χρόνια και στα οποία θα πρέπει να εμπλακούμε όλοι, ο καθένας από την μεριά του. Το πρώτο αφορά στη σύνοδο, που πραγματοποιείται τον Μάρτιο στη Βιέννη, όπου σίγουρα θα γίνει μεγάλη συζήτηση. Το μεγάλο θέμα είναι αν θα υπάρξει ομοφωνία ή αν αυτή τη φορά διάφορες χώρες θα πούνε ότι δεν συμφωνούν σε ορισμένα σημεία και θα αποστασιοποιηθούν. Αυτό κατά την γνώμη μου είναι καλό να φανεί ότι δεν υπάρχει ομοφωνία, διότι αυτή είναι η πραγματικότητα. Το δεύτερο σημείο αφορά στην Ειδική Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ για τα Ναρκωτικά του 2016. Το 2016 θα δοθεί εκ νέου η ευκαιρία στη διεθνή κοινότητα να εξετάσει αν πρέπει να ακολουθηθούν νέοι δρόμοι προσέγγισης του φαινομένου των ναρκωτικών για να χαραχθεί μια συνεπέστερη και αποτελεσματικότερη πολιτική. Ευχαριστώ πολύ! 6