ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63

ΜΗΝΥΜΑ κ. Α/ΓΕΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΟΡΤΕΣ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ Άνδρες και Γυναίκες της Πολεμικής Α- εροπορίας. Το τέλος του 20ου αιώνα βρίσκει την Πολεμική Αεροπορία στο στάδιο ένταξης νέων υπερσύγχρονων οπλικών συστημάτων. Η υψηλή πρόκληση της αποτελεσματικής χρήσης της νέας τεχνολογίας που εισάγεται στο χώρο μας απαιτεί προσήλωση στην εργασία μας, συνεχή εκπαίδευση, πειθαρχία και πάνω απ' όλα μέριμνα για τον άνθρωπο. Αυτή η αγάπη για τον άνθρωπο είναι και το διαχρονικό μήνυμα της Ορθοδοξίας που περιλαμβάνεται στη γιορτή των Χριστουγέννων για τη γέννηση του Χριστού. Στο δύσκολο έργο που επιτελούμε καθημερινά οφείλουμε να φροντίζουμε τον ά- νθρωπο ώστε να εκπληρώνει τους στόχους του μέσα στους κόλπους της Πολεμικής Αεροπορίας. Η επίτευξη της αυτοεκπλήρωσής σας οδηγεί και στην επιτυχή εκπλήρωση της αποστολής της Πολεμικής Αεροπορίας. Εσείς είσθε οι διαμορφωτές των στόχων της και μαζί θα αγωνιζόμαστε καθημερινά για την άριστη εκμετάλλευση των μέσων που έχουμε για να βρισκόμαστε στο βάθρο των καλύτερων Αεροποριών στο διεθνές περιβάλλον, ώστε ο Ελληνικός λαός να αισθάνεται ασφάλεια και απερίσπαστος να ασχολείται με την πρόοδό του σε όλους τους τομείς. Εύχομαι η γιορτή των Χριστουγέννων να αποτελεί πάντα το ορόσημο άντλησης δύναμης για τον άνθρωπο, τόσο μέσα στο χώρο της Πολεμικής Αεροπορίας αλλά και στο ευρύ κοινωνικό σύνολο όπου ζούμε και κινούμεθα. Με την ευκαιρία των γιορτών των Χριστουγέννων και του Νέου Έτους Ε ύ χ ο μ α ι Υ γ ε ί α κ α ι Χ α ρ ά Π ρ ο σ ω π ι κ ή κ α ι Ο ι κ ο γ ε ν ε ι α κ ή Ε υ τ υ χ ί α ÁíôéðôÝñáñ ïò (É) Äçì. ËõôæåñÜêïò Áñ çãüò ÃÅÁ 2 ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63

Η ΠΑ στην αυγη του τ 21ου Αιωνα Η καλλιέργεια αξιών, ανησυχίας για δημιουργικότητα, ανάληψης ευθυνών, εκπαίδευσης και ενσυνείδητης πειθαρχίας πρέπει να αποτελούν πυρήνα της πίστης μας για την επιτυχία. Ε- παγγελματισμός και πειθαρχία, αποτελούν το κλειδί για αποφυγή δυσμενών περιστατικών. Απόσπασμα από την Ημερήσια Διαταγή του κ. Α/ΓΕΑ για τον εορτασμό του προστάτη της ΠΑ Αρχαγγέλου Μιχαήλ που φέτος τελέστηκε με ιδιαίτερη επισημότητα από τις 8 έως και τις 12 Νοεμβρίου με θέμα Η ΠΑ στην αυγή του 21ου Αιώνα. Η έννοια του "επαγγελματισμού" θα αποτελέσει το σημείο αναφοράς γι' αυτά που θα ακολουθήσουν σε μία θεωρητική αρχικά προσέγγιση του εορτασμού της ΠΑ, ενώ στη συνέχεια θα γίνει μια αναδρομή στο πρόγραμμα εκδηλώσεων που πραγματοποιήθηκε. Οι σχέσεις στρατού - κοινωνίας προσαρμοζόμενες σε ένα νέο περιβάλλον, όπως αυτό διαμορφώνεται από τις πρόσφατες εξελίξεις, κάνουν επιτακτική την ανάγκη για μεγιστοποίηση της προσπάθειας με βάση τον ορθολογικό επαγγελματισμό, ο οποίος δεν θα αφήνει περιθώρια για άλλες ανθρώπινες απώλειες. Οι αλλαγές που έρχονται στο ξεκίνημα του νέου αιώνα έχουν ως αποτέλεσμα τη θετική αντίδραση της ΠΑ. Οι καιροί το επιβάλλουν και είναι ορατή η προσπάθεια που γίνεται στους κόλπους της ΠΑ να αποκτήσει τη νέα της μορφή που θα της δώσει "κοινωνικό πρόσωπο", δίπλα στον ελληνικό λαό. Σήμερα ο ελληνικός λαός νιώθει την ανάγκη να λαμβάνει γνώση των εξελίξεων και συγχρόνως έχει την απαίτηση να βλέπει αποτέλεσμα όποτε αυτό χρειασθεί. Το ερώτημα που τίθεται είναι πώς η ΠΑ θα διατηρήσει το αξιόμαχο του δυναμικού της, περιορίζοντας τις απώλειες στο ελάχιστο, ενώ ταυτόχρονα θα φέρει και τη "νέα ταυτότητα" ενός οργανισμού που προσφ- ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63 3

έρει τεράστιο κοινωνικό έργο. Το εφαλτήριο για το "δέσιμο", για την εύρεση της χρυσής τομής αυτών, αποτελεί και ο εορτασμός του προστάτη της ΠΑ, κατά τη διάρκεια του οποίου τα τελευταία δύο έτη λαμβάνει χώρα πλήθος εκδηλώσεων. Στην προσπάθεια αυτή, ο εορτασμός της ΠΑ αποστασιοποιείται από τη λογική της απλής τελετουργικής διαδικασίας και περνά στη φάση της αντικειμενικής και αποτελεσματικής πράξης για να γίνει ο πόλος έλξης των Ελληνόπουλων μέσα από τον κατευθυνόμενο και ρεαλιστικό επαγγελματικό προσανατολισμό και τη συνεχή ενημέρωση της κοινής γνώμης. Αυτά τα δύο αποτελούν πλέον το κλειδί της επιτυχίας για την εναρμόνιση του αεροπορικού περιβάλλοντος με το κοινωνικό διοχετεύοντας ταυτόχρονα στους νέους τα ανώτερα επαγγελματικά προσόντα της ακρίβειας και της τελειότητας. Η προσπάθεια εστιάζεται πλέον στον εναγκαλισμό των νέων, από την προσχολική ακόμη ηλικία δημιουργώντας αεροπορικά πάρκα στα σχολεία, προσφέροντας στους εφήβους ενασχολήσεις που πρωτοστατούν στην αφύπνιση της αεροπορικής ιδέας και βοηθούν στον επαγγελματικό τους προσανατολισμό. Επίσης, μέσω αυτών των εκδηλώσεων, η εικόνα της ΠΑ στα μάτια των Ελλήνων που έχουν την κηδεμονία των αεροπόρων του αύριο, εξυψώνεται αφού πρώτα γίνει οικεία και φιλική. Τέλος, γίνεται προσπάθεια, με την ανάληψη του μεγαλύτερου μέρους της ε- υθύνης από τους κατά τόπους διοικητές για την αποτελεσματική επικοινωνία με τις τοπικές αρχές όπου εδρεύουν οι Μονάδες για να δοθεί, η δυνατότητα να βρει απήχηση το κοινωνικό έργο της ΠΑ στον ελληνικό λαό. Μετά λοιπόν τη θεωρητική προσέγγιση του εορτασμού θα αναφερθούμε στις εκδηλώσεις που έλαβαν χώρα τις ημέρες αυτές. Η σειρά των εκδηλώσεων μπορεί να διαχωριστεί σε δύο κατηγορίες, στις καθιερωμένες εκδηλώσεις επετειακού χαρακτήρα και στις ειδικές εκδηλώσεις για το έτος 2000. Οι καθιερωμένες εκδηλώσεις επετειακού χαρακτήρα περιέλαβαν εορτασμό στο Α/Μ Δεκέλειας, στατικές και φωτογραφικές εκθέσεις σε Μονάδες της ΠΑ, εκτύπωση αφίσας και αφισετών με αεροσκάφη της ΠΑ και εμβλήματα των μοιρών, παραγωγή spot για την ενημέρωση του κοινού, μνημόσυνο Πανελληνίου Συλλόγου Οικογενειών Πεσόντων Αεροπόρων στο Τατόι την 5/11/00, μνημόσυνο στο Γεωργίτσι Λακωνίας, μνημόσυνο στη νήσο του Άγιου Ευστράτιου και στη νήσο Ικαρία. 4 ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63

Οι ειδικές εκδηλώσεις για το έτος 2000 ήταν ποικίλες και αναλυτικά έγιναν τα εξής: Διεξαγωγή πτήσεων και εξόδων Flight Simulator (F/S) μαθητών Γ Λυκείου και δημοσιογράφων. Το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητας ανατέθηκε στην 114 ΠΜ. Την Πέμπτη 9 Νοεμβρίου ο Διοικητής της Μονάδας υποδέχτηκε τους υποψηφίους μαθητές με τους γονείς τους και στη συνέχεια, παρουσία τηλεοπτικών σταθμών, έγινε η κλήρωση για τις πτήσεις. Εκτελέστηκαν 3 πτήσεις μαθητών, μία με αεροσκάφος Μ-2000 και δύο με αεροσκάφος Τ-37 που είχε μετασταθμεύσει στην 114 ΠΜ. Εκτός αυτών εκτελέστηκε η πτήση ενός δημοσιογράφου με αεροσκάφος Μ- 2000 και 12 έξοδοι μαθητών με το F/S. Το προγραμματισθέν έργο, τόσο το πτητικό όσο και του εξομοιωτή πτήσεων εκτελέστηκε χωρίς κανένα πρόβλημα, αφήνοντας άριστες εντυπώσεις. Μετά το πέρας των εκδηλώσεων έλαβε χώρα τελετή απονομής αναμνηστικών πτυχίων και δώρων από τον κ. Α/ΓΕΑ. Παρόμοιες εκδηλώσεις έγιναν και σε άλλες μονάδες. Έκθεση καλλιτεχνικών έργων προσωπικού της ΠΑ στις κατηγορίες Γλυπτικής, Φωτογραφίας, Αγιογραφίας, Πυρογραφίας, Ξυλογλυπτικής, Χαλκογραφίας, Μοντελισμού και Computer Graphics (η τελευταία εκτός συναγωνισμού αφού δεν προβλεπόταν). Η έκθεση έγινε στο Τατόι και ήταν στη διάθεση του κοινού από 2 έως 12 Νοεμβρίου. Το σύνολο των συμμετεχόντων ήταν 72 και βραβεύτηκαν 15 έργα από επιτροπή την οποία αποτελούσαν αξιωματικοί της ΠΑ, Ίκαροι και 2 καθηγητές της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών. Διάθεση στο κοινό T-SHIRT με παραστάσεις αεροσκαφών (F-16, M- 2000, F-4 και Α-7), mouse-pad με το εθνόσημο της ΠΑ και αυτοκόλλητων σημάτων. Ειδική επισφράγιση επιστολών από τα ΕΛΤΑ με το λογότυπο "8-12 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ, ΕΟΡΤΗ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ". Προβολή της ΠΑ μέσω λογαριασμών του ΟΤΕ (διαφημιστικό έντυπο της Σχολής Ικάρων). Προβολή της ΠΑ μέσω δύο τηλεκαρτών (η πρώτη απεικονίζει CL-215 και Ε/Π 205 με το λογότυπο "Η Κοινωνική Προσφορά" και η δεύτερη α- ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63 5

πεικονίζει αεροσκάφη Μ-2000, F-16 και F-4 με το λογότυπο "Οι Φρουροί του Αιγαίου"). Ενημερώσεις επαγγελματικού προσανατολισμού στα Λύκεια της χώρας με παράλληλη διάθεση CD το οποίο περιλαμβάνει πλούσιο φωτογραφικό υλικό και VIDEO. Προκήρυξη διαγωνισμού έκθεσης στα Λύκεια όλης της χώρας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, με θέμα: "Υπό το φως των νέων τεχνολογικών εξελίξεων και γεωστρατηγικών ανακατατάξεων στην περιοχή μας αλλά και στην ευρύτερη, πως βλέπετε την εξέλιξη της ΠΑ και για ποιους λόγους θα επιλέγατε να σταδιοδρομήσετε σε αυτήν". Η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη και θα δοθεί χρηματικό έπαθλο στους τρεις πρώτους μαθητές. Επιπλέον, εάν αυτοί το επιθυμούν, τους δίνεται το προνόμιο να πετάξουν από μία πτήση με μαχητικό ή εκπαιδευτικό αεροσκάφος. Εκτός από τις δραστηριότητες που αναφέρθηκαν, έγιναν πολλές ακόμη στις Μονάδες και το κοινό ανταποκρίθηκε με ενθουσιασμό στην πρόσκληση της ΠΑ. Όμως παρότι το πλήθος των εκδηλώσεων ήταν μεγάλο και εντυπωσιακό, ας μην ξεχνάμε τον πρωταρχικό λόγο τέλεσης της γιορτής που είναι να γιορτάζουμε τους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ και να τιμούμε όλους εκείνους που δεν είναι σήμερα μαζί μας. Ας τους τιμήσουμε λοιπόν με έναν απλό κι ευγενικό επίλογο, με τους στίχους που μελοποίησε ο Μιχάλης Νικολούδης, που συμπεριλαμβάνονται στο CD της ΠΑ για τον επαγγελματικό προσανατολισμό στα σχολεία. Σαν το σύννεφο φεύγω, πετάω Έχω φίλο τον ήλιο, θεό Με τ' αγέρα το νέκταρ μεθάω Αγκαλιάζω και γη κι ουρανό. Και χωρίς τα φτερά δε φοβάμαι Το γαλάζιο ζεστή αγκαλιά 6 ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63

Στα ψηλά τα βουνά να κοιμάμαι Στο Αιγαίο να δίνω φιλιά. Λευτεριά στους ανέμους ζητάω Έχω πάψει να είμαι θνητός Ανεβαίνω ψηλά κι αγαπάω Δίχως σώμα χρυσός αετός. Αντί βιβλιογραφίας: Ευχαριστούμε τη Διεύθυνση Α5 του ΓΕΑ, την 114 ΠΜ, τη Διεύθυνση Α5 της ΔΑΕ, το ΕΓΑ, το ΔΑΕ/ΚΕΤ και την 123 ΠΤΕ για την άμεση ανταπόκρισή τους στην προσπάθεια συλλογής των στοιχείων και την ποιότητα του υλικού καθώς επίσης και το Διευθυντή του ΓΕΑ/Α5 για τις σκέψεις τις οποίες μοιράστηκε μαζί μας. Σ τ η μ ν ή μ η τ ο υ Υ π ο σ μ η ν α γ ο ύ ( Ι ) Κ ω ν σ τ α ν τ ί ν ο υ Κ α κ α β ά π ο υ έ φ υ γ ε α π ό κ ο ν τ ά μ α ς σ τ ι ς 1 2 Ν ο ε μ β ρ ί ο υ Σ Τ Ι Γ Μ Ι Ο Τ Υ Π Α Α Π Ο Τ Ο Ν Ε Π Ι Σ Η Μ Ο Ε Ο Ρ Τ Α Σ Μ Ο Τ Ο Υ Π Ρ Ο Σ Τ Α Τ Ο Υ Τ Η Σ Π Ο Λ Ε Μ Ι Κ Η Σ Α Ε Ρ Ο Π Ο Ρ Ι Α Σ öéîç ôïõ ÐñïÝäñïõ ôçò Äçìïêñáôßáò óôï Ôáôüé ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63 7

Óôéãìéüôõðï áðü ôï ìíçìüóõíï Ðáíåëëçíßïõ Óõëëüãïõ Ïéêïãåíåéþí Ðåóüíôùí Áåñïðüñùí ðïõ Ýãéíå óôï Ôáôüé óôéò 5 Íïåìâñßïõ Åðßóêåøç äçìïôéêïý ó ïëåßïõ óôï Ìïõóåßï ôçò ÐÁ Ðñïåôïéìáóßá ãéá ôçí ðôþóç ôïõ ìáèçôþ ôçò Ã Ëõêåßïõ ìå áåñïóêüöïò Ì-2000 8 ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63

ÁíáìíçóôéêÞ öùôïãñáößá ôïõ ìáèçôþ ÉùÜííç ÓôÜèç ìå ôïí åêðáéäåõôþ Óìçíáãü (É) Ä. Ãåùñãßïõ. Óôéãìéüôõðá áðü ôçí ôåëåôþ áðïíïìþò áíáìíçóôéêþí ðôõ ßùí êáé äþñùí áðü ôïí ê. Á/ÃÅÁ óôïõò ìáèçôýò ôçò Ã Ëõêåßïõ êáé óôï äçìïóéïãñüöï ðïõ ðýôáîáí ìå áåñïóêüöç Ì-2000 êáé Ô-37. ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63 9

Óôéãìéüôõðï áðü ôçí åðßóêåøç ôïõ ÐñïÝäñïõ ôçò Äçìïêñáôßáò óôçí Ýêèåóç êáëëéôå íéêþí Ýñãùí ôïõ ðñïóùðéêïý ôçò ÐÁ ðïõ Ýãéíå óôï Ôáôüé áðü 2 Ýùò êáé 12 Íïåìâñßïõ. ÁðïíïìÞ âñáâåßùí óôï ðñïóùðéêü ôçò ÐÁ ðïõ óõììåôåß å óôçí Ýêèåóç êáëëéôå íéêþí Ýñãùí 10 ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63

Ο Η γ έ τ η ς της νέας Χ ι λ ι ε τ ί α ς Ô Ï Ð Ï È Å Ô Ç Ó Ç Å Ð É È Å Ì Á Ô Ï Ó Ó Ï Ë Ç Ó Ð Ï Ë Å Ì Ï Õ "Ï ÇãÝôçò ôçò íýáò éëéåôßáò. íáò ðáñáäïóéáêüò ÇãÝôçò Þ Ýíáò áðïôåëåóìáôéêüò äéá åéñéóôþò;" ÁÐÏ ÔÇÍ ÇÌÅÑÉÄÁ ÐÅÑÉ ÇÃÅÓÉÁÓ ÓÔÇÍ 75ç ÓÅÉÑÁ ÓÐÁ/Á ÔÇÍ 13-10-2000. ΥΠΟΠΤΕΡΑΡΧΟΣ (Ι) ΕΥΑΓ. ΓΕΩΡΓΟΥΣΗΣ ΔΚΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΙΚΑΡΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Α ρχικά, ας επαναδιατυπώσουμε το ερώτημα και αντί του πώς πρέπει να είναι ο Ηγέτης της νέας χιλιετίας, να θέσουμε δύο ερωτήματα. Πρώτον για το πώς πρέπει να είναι ή τι κατά τη γνώμη μας πρέπει να είναι ένας Σύγχρονος Ηγέτης. Και δεύτερον πώς θα είναι ο Ηγέτης του μέλλοντος. Ο τρόπος που εμείς μετράμε τον χρόνο ως έννοια, δεν σημαίνει κατ' ανάγκη ότι στις εναλλαγές που το εγκατεστημένο μετρικό σύστημά μας διαδοχικά φτάνει, θα έχουμε και έναρξη ή πέρας αντιλήψεων, θέσεων και αρχών εννοιών όπως αυτή της Ηγεσίας και του Ηγέτη. Οι έννοιες αυτές έχουν διαχρονική εξέλιξη η οποία έχει σχέση κυρίως με τις εκάστοτε ανάγκες του ατόμου και της κοινωνίας, αλλά και τις επιδράσεις της επιστήμης και της τεχνολογίας. ΑΝΑΛΥΣΗ Το ερώτημα που τίθεται είναι μάλλον υπαρκτό και ρεαλιστικό και είναι ερώτημα ίσως της τελευταίας εποχής, ή με άλλα λόγια είναι ερώτημα που γέννησαν οι μεταβολές που έχουν επέλθει σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο, αλλά και στις μεταβολές που η ε- πιστήμη και η τεχνολογία έχουν επιβάλλει σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Φαίνεται λοιπόν ότι το ερώτημα έχει βάση σε κοινωνίες, λαούς, κράτη ή ομάδες όπου οι ανωτέρω παράγοντες έχουν σοβαρή επίδρ- ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63 11

αση. Π.χ. σε αρκετές χώρες ή λαούς της Αφρικής και της Ασίας μάλλον δεν τίθενται τέτοιου είδους ερωτήματα ακόμα, αφού είναι βέβαιο πως οι ανάγκες τους μάλλον δεν έχουν φτάσει στο σημείο να αισθανθούν την ανάγκη της αλλαγής ή μη, μοντέλου του Ηγέτη. Παρακάτω θα αναφερθούμε στο Σύγχρονο Στρατιωτικό Ηγέτη και όχι σε Ηγέτη άλλης ομάδας. Φυσικά οι γνώσεις, οι απόψεις και τα στοιχεία που αφορούν Ηγεσία και Ηγέτη γενικά, είναι α- ναγκαία και πρέπει να μελετώνται και να διδάσκονται αφού ο Στρατιωτικός Ηγέτης στις σύγχρονες δημοκρατίες δυτικού τόπου έχει άμεση σχέση και υφίσταται μεγάλες επιδράσεις από Ηγέτες άλλων ομάδων και κυρίως τους Πολιτικούς Ηγέτες. Με βάση λοιπόν τα παραπάνω θα πρέπει πρώτα να γνωρίζουμε το πλαίσιο ή τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Παραδοσιακού Ηγέτη και του Αποτελεσματικού Διαχειριστή, ώστε δοκιμάζοντας συγκριτικά αυτά με τις ανάγκες της σύγχρονης στρατιωτικής ομάδας να μπορούμε να διαπιστώσουμε ποιο εκ των δύο μοντέλων είναι το καταλληλότερο. Άρα εδώ φαίνεται η ανάγκη να δούμε τα βασικά στοιχεία και χαρακτηριστικά κάθε ομάδας. Τα χαρακτηριστικά, τα δεδομένα και οι ανάγκες κάθε ομάδος θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό και τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Ηγέτη της. Υπάρχουν φυσικά και απόψεις που λένε ότι μια ομάδα μπορεί να επιλέγει τον Ηγέτη της πιστεύοντας ότι είναι ο πλέον κατάλληλος για να ικανοποιήσει τις ανάγκες της, αλλά μπορεί ο Ηγέτης να οδηγήσει την ομάδα, αφού την πείθει, προς ικανοποίηση των δικών του αναγκών ή των δικών του επιδιώξεων και στόχων. Είναι γεγονός ότι συμβαίνουν και τα δύο και πολλά παραδείγματα έχουμε και από τις δύο όψεις των σχέσεων Ηγέτη και ο- μάδας. Όμως, η στρατιωτική ομάδα στις σύγχρονες δυτικές δημοκρατίες λειτουργεί με δεδομένους και συγκεκριμένους κανόνες, η υπέρβαση των οποίων σε ορισμένες περιπτώσεις και επιτρεπτή δεν είναι, αλλά μπορεί να δημιουργήσει και σοβαρά προβλήματα σε άλλες μεγαλύτερες ομάδες. Η στρατιωτική ομάδα λειτουργεί ως υποομάδα ενός λαού, μιας κοινωνίας συντεταγμένης, των οποίων οι ανάγκες είναι ευρύτερες και σαφώς πέρα από την ανάγκη υπηρέτησης και εξασφάλισης του αγαθού της Εθνικής των Άμυνας που είναι αποστολή και καθήκον 12 ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63

της στρατιωτικής ομάδος και κατ' επέκταση του εκάστοτε Ηγέτη της. Η αποστολή ενός στρατιωτικού Ηγέτη στα πλαίσια μιας σύγχρονης δημοκρατικής κοινωνίας είναι να εξασφαλίσει το αγαθό της Εθνικής Άμυνας. Για να πετύχει του δίδονται μέσα, οπλικά συστήματα, συστήματα διοίκησης και ελέγχου, χρόνος, χρήμα και προσωπικό. Το τελευταίο, το προσωπικό, είναι σήμερα και φαίνεται ότι θα είναι και στο εγγύς μέλλον ακόμα, το πολυτιμότερο αλλά και το δυσκολότερο στοιχείο για την επιτυχία. Όλα τα άλλα α- παιτούν ικανότητες και γνώσεις διοίκησης. Να είσαι δηλαδή καλός Διοικητής. Το προσωπικό όμως, ο άνθρωπος, με την εμπλοκή που ακόμα έχει στην αποτελεσματικότητα της ομάδας απαιτεί γνώσεις, προσόντα και ικανότητες Ηγέτη. Αποδεχόμενοι ότι και στις μέρες μας τα λόγια του Στρατηγού Patton ότι "οι πόλεμοι μπορεί να διεξάγονται με όπλα, αλλά κερδίζονται από άντρες" έχουν την αξία τους, θα συμπληρώναμε, ό- τι και η ΑΠΟΤΡΟΠΗ του πολέμου κερδίζεται ουσιαστικά από το προσωπικό. Από το προσωπικό που καθοδηγείται από τον Ηγέτη. Συμπερασματικά λοιπόν η σημασία του ικανού στρατιωτικού Ηγέτη και στις μέρες μας είναι καθοριστικής σημασίας και αξίας αφού της ίδιας σημασίας και αξίας είναι η εμπλοκή του παράγοντα προσωπικό. Το προσωπικό υπακούει στους Διοικητές του κυρίως από την υποχρέωση εκτέλεσης των διαταγών, δηλαδή από φόβο. Όμως ακολουθεί τους ικανούς Ηγέτες από παραδοχή και α- ποδοχή, γενόμενο έτσι πολλαπλασιαστής ισχύος. Δεν μπορεί λοιπόν παρά και ο σύγχρονος Ηγέτης, ο Ηγέτης των αρχών του 21ου αιώνα, να έχει τα βασικά εκείνα χαρακτηριστικά που θα τον κάνουν να κερδίζει την εμπιστοσύνη, το σεβασμό, την αποδοχή και την πιστή αφοσίωση του συνόλου του προσωπικού που ηγείται για να πετύχουν τον κοινό στόχο, την κοινή αποστολή. Επομένως, τα βασικά χαρακτηριστικά που συνθέτουν την εικόνα, το βασικό πλαίσιο του παραδοσιακού Ηγέτη, φαίνεται ότι είναι αναγκαία και είναι αυτά που συνθέτουν και την βασική εικόνα του σύγχρονου στρατιωτικού Ηγέτη. Ç Á ê å ñ á é ü ô ç ô á ô ï õ á ñ á ê ô Þ ñ á ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63 13

Ç Ó õ í á ß ó è ç ó ç ô ç ò Å õ è ý í ç ò Ç Å ð á ã ã å ë ì á ô é ê Þ É ê á í ü ô ç ô á Ç Ó õ í á é ó è ç ì á ô é ê Þ Ó ô á è å ñ ü ô ç ô á Ï Å í è ï õ ó é á ó ì ü ò Ç Á õ ô ï ð å ð ï ß è ç ó ç ê á é Ï Á í è ñ ù ð é ó ì ü ò Αν θα θέλαμε όμως να διακρίνουμε ένα από τα χαρακτηριστικά αυτά που έχει αποκτήσει στην εποχή μας, λόγω των τεχνολογικών μεταβολών που έχουν επέλθει, με ιδιαίτερη σημασία και αξία (χωρίς φυσικά μείωση των άλλων) και που έχει γίνει καθοριστικό στην επιτυχία ενός στρατιωτικού Ηγέτη, θα εστιάζαμε την προσοχή μας σε αυτό της επαγγελματικής ικανότητος. Γιατί όμως στην θέση του σύγχρονου στρατιωτικού Ηγέτη δεν θα μπορούσε να είναι ένας αποτελεσματικός διαχειριστής; Για έναν ικανό διαχειριστή που είναι προϊστάμενος στρατιωτικής ομάδας όπου έχουν όλοι κοινή αποστολή δεν μπορεί ο πρώτος στόχος να είναι να πείσει ανθρώπους, γενόμενος αποδεκτός από αυτούς στην εκπλήρωσης της κοινής αποστολής. Σε ένα σύστημα που λειτουργεί διαχειριστικά το κύριο γνώρισμά του είναι η σωστή διαχείριση μέσων, χρόνου και χρήματος σε όλα τα επίπεδα. Ο προϊστάμενος δηλαδή διαχειριστής δεν μπορεί να έχει υπό την ε- ποπτεία του μικρότερου επιπέδου ηγέτες, αλλά μικρότερου επιπέδου διαχειριστές. Φαίνεται λοιπόν ότι για να δεχθούμε ότι ο στρατιωτικός ηγέτης μπορεί σήμερα ή στο άμεσο μέλλον, να αντικατασταθεί από έναν αποτελεσματικό διαχειριστή αυτό σημαίνει ότι η ομάδα των Ενόπλων Δυνάμεων μπορεί να επιτελέσει την αποστολή της στην ειρήνη, στην κρίση και στον πόλεμο, λειτουργώντας στο σύνολό της και σε όλα τα επίπεδα, στο πνεύμα και στην οργάνωση, στην λογική του "Διαχειρίζομαι" και όχι του "Ηγούμαι". Αυτό όμως δεν συμβαίνει σε πλήρη μορφή, ούτε και στις πλέον 14 ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63

εξελιγμένες τεχνολογικά κοινωνίες. Και δεν θα συμβαίνει για μερικά χρόνια ακόμα μου αφού ακόμα η τεχνολογία δεν είναι σε θέση να αντικαταστήσει τον άνθρωπο. Θα έχουμε δηλαδή ακόμα α- νάγκη ο σύγχρονος στρατιωτικός Ηγέτης να διακρίνεται από τα παραδοσιακά του χαρακτηριστικά και την υψηλού επιπέδου επαγγελματικότητα, που θα του επιτρέπει να έχει σφαιρική αντίληψη όλων των εμπλεκομένων παραγόντων στο έργο του. Όμως, υπάρχουν στοιχεία και παράγοντες που συνεχώς μεταβάλλονται και εξελίσσονται στο χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και γενικά των κοινωνιών και των λαών. Η επιστήμη και η τεχνολογία ήδη επιδρούν δραστικά σε πάρα πολλούς τομείς, αλλάζοντας απόψεις για την στρατηγική, για την τακτική, για την μεθοδολογία και τους τρόπους λήψης απόφασης από τους ηγέτες, για την διαβίβαση, αλλά και το εύρος των πληροφοριών. Τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας όπως: επικοινωνίες, πληροφορική, παρατήρηση γης από το διάστημα για συλλογή πληροφοριών, αυτόματα συστήματα διοίκησης και ελέγχου, μη ε- πανδρωμένα οπλικά συστήματα, οπλικά συστήματα Laser, νέες μορφές βιολογικού πολέμου, βιογενετική και άλλα, σταδιακά μετατοπίζουν το κέντρο βάρους από τον παράγοντα άνθρωπο, από τον παράγοντα προσωπικό, στον παράγοντα τεχνολογία, στον παράγοντα Μέσα. Φαίνεται ότι δεν είναι πολύ μακριά η εποχή που η συμμετοχή του ανθρώπου στην εκπλήρωση της αποστολής των Ενόπλων Δυνάμεων στις ανεπτυγμένες επιστημονικά και τεχνολογικά κοινωνίες θα έχει εμπλοκή ίσως μόνο στην προετοιμασία και προγραμματισμό των οπλικών συστημάτων και μέσων αφ' ενός και αφ' ετέρου στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Η εν λόγω ήδη προδιαγεγραμμένη πορεία της επιστήμης και της τεχνολογίας, σε συνδυασμό με την διαμορφούμενη νέα αντίληψη περί ηθικής στις διακρατικές σχέσεις, αφού πολλά στοιχεία της έννοιας κράτος, θεωρούμενα δεδομένα, έχουν αρχίσει να παραμορφώνονται κάτω από την νέα φιλοσοφία περί παγκοσμιοποίησης, θα μας οδηγήσει αναγκαστικά στο νέο μοντέλο του μελλοντικού στρατιωτικού ηγέτη. Ο ηγέτης αυτός του 2050 ή του 2070, θα έχει κύριο καθήκον και αποστολή όχι να καθοδηγήσει το προσωπικό του, αλλά να κάνει τις σωστές εισηγήσεις ή να πάρει τις σωστές αποφάσεις κατά την ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63 15

διαδικασία λήψης αυτών και για την επιλογή του προσφορότερου χρόνου που πρέπει να εμπλακεί ο εκάστοτε παρουσιαζόμενος ή ε- πιλεγόμενος στόχος. Ένα ολοκληρωμένο σύστημα από σένσορες θα διαβιβάζει μέσω ταχύτατων μεθόδων και συστημάτων επικοινωνιών όλη την εικόνα και τα δεδομένα κρίσεων και συρράξεων. Αυτόματα συστήματα διοίκησης και ελέγχου θα δίδουν έτοιμη εκτίμηση κατάστασης και θα προτείνουν περισσότερες της μίας λύσεις απεμπλοκής ή εμπλοκής. Η απόφαση της πολιτικής ηγεσίας, ο πολιτικός στόχος, θα αναλύεται με μικρή μόνο ανθρώπινη βοήθεια και θα επιμερίζεται σε στρατιωτική στρατηγική και αυτή σε ενέργειες τακτικής κατά Κλάδο Ε.Δ. Τα αυτόματα συστήματα επιλέγουν κατ' αρχήν το στόχο που αποτελεί το Center of Gravity για την επίτευξη του πολιτικού στόχου και στη συνέχεια τους επιμέρους στόχους, υποδεικνύοντας ταυτόχρονα το μέσο εξουδετέρωσης ή καταστροφής τους. Οι στόχοι μπορεί να είναι από μεμονωμένα άτομα, από συστήματα πληροφοριών ή διοίκησης, από ομάδες ατόμων, έως καθαρά στρατιωτικοί στόχοι. Τα μη επανδρωμένα οπλικά συστήματα τηλεπρογραμματίζονται και αναλαμβάνουν δράση. Ο Ηγέτης του μέλλοντος θα βλέπει τα αποτελέσματα της επέμβασής του στις οθόνες του. Ανάλογα θα επαναπρογραμματίζει, έως επίτευξη του τεθέντος πολιτικού στόχου. Σε αυτό το μελλοντικό πολιτικοστρατιωτικό περιβάλλον ο στρατιωτικός Ηγέτης θα πρέπει να είναι μία σύνθετη και πολύπλοκη προσωπικότητα. Μπορεί κατ' αρχήν να καλείται να εμπλακεί και να συνδιαχειριστεί κρίσεις ή συρράξεις για να υπερασπιστεί αξίες της εποχής του, όπως οικονομικά συστήματα, όπως εμπόριο, όπως πηγές ενέργειας και όχι όπως σημερινές αξίες τύπου συνόρων, εθνοτήτων και γενικά "στενών" εθνικών αξιών. Ίσως ο μελλοντικός στρατιωτικός Ηγέτης να λειτουργεί μέσα στα πλαίσια συνασπισμών τύπου ΝΑΤΟ, ΕΕ ή ΟΗΕ αφού η παγκοσμιοποίηση στην πράξη θα έχει επιβάλλει πολιτικοστρατιωτικές συνενώσεις. Ο Ηγέτης αυτός πρέπει να είναι ένα κράμα πολιτικού και στρατιωτικού όσον αφορά την εμπλοκή του στην διαδικασία λήψης α- ποφάσεων. Επιστήμονας, τεχνοκράτης και διαχειριστής όσον αφορά τον έλεγχο για την σωστή λειτουργία των επί μέρους τεχνοκρατών, διαχειριστών και των συστημάτων που αυτοί εποπτεύουν. Πολύ λίγα από τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά του παραδοσιακού ηγέτη θα έχει ανάγκη αφού αυτά είναι ανθρωποκεντρικά ενώ αυτός και η εποχή του θα είναι επιστημοκεντρική και τεχνολογικο- 16 ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63

κεντρική. Το μέλλον είναι δύσκολο να προβλεφθεί με ακρίβεια και κατ' ε- πέκταση είναι δύσκολα προβλέψιμο το μοντέλο του μελλοντικού στρατιωτικού ηγέτη. Οι δρόμοι έχουν αρχίσει να χαρτογραφούνται και αυτό, μας οδηγεί στην εκτίμηση που αναφέραμε παραπάνω για την επίδραση που θα έχει η επιστήμη και η τεχνολογία στο θέμα Ηγεσία, Ηγέτης και μάλιστα στον Στρατιωτικό Ηγέτη. Επί του παρόντος όμως, προσωπικά πιστεύω, ότι ακόμα έχει αξία η ρήση του Αριστοτέλη στα Πολιτικά του: " Υ π ά ρ χ ε ι ό μ ω ς κ α ι ε ί δ ο ς τ ι α ρ χ ή ς κ α θ ' ή ν ο ά ρ χ ω ν ά ρ χ ε ι τ α ύ τ η ν δ ε π ρ έ π ε ι ο μ έ λ λ ω ν ν α τ η ν α σ κ ή σ η ά ρ χ ω ν ν α τ η ν μ ά θ η α ρ χ ό μ ε ν ο ς δ ι ό - τ ι λ έ γ ε τ α ι κ α ι τ ο ύ τ ο ο ρ θ ώ ς, ό τ ι δ ε ν ε ί ν α ι δ υ ν α τ ό ν ο μ η α ρ χ θ ε ί ς ν α ά ρ ξ η κ α λ ώ ς. " Â É Â Ë É Ï Ã Ñ Á Ö É Á 1. FM 22-100 MILITARY LEADERSHIP. 2. MANAGEMENT, Äñ. Ä. Óìïêïâßôç. 3. Çãåóßá. ÁíôéðôÝñáñ ïò (RAF) Sony Downay. 4. ÇãÞôïñáò êáé ÓôñáôéùôéêÞ Äéðëùìáôßá. Áð. Á. Ôóï áôæüðïõëïò ÕÅÈÁ. (ÓÓÅ 27-11-1998, Çìåñßäá ðåñß "ÄéÜðëáóç Óôñáôéùôéêïý ÇãÞôïñá óôïí 21ï Áéþíá"). 5. Óôñáôéùôéêüò ÇãÞôïñáò. Ôå íïëïãßá êáé ÅðéóôÞìç, Äñ. Íéê.- ñ. ÌáñêÜôïò, Êáè. ÅÌÐ. ÓÓÅ 27-11-1998, Çìåñßäá ðåñß Çãåóßáò. 6. Øçöéáêüò ï Óôñáôüò ùò ôï 2010. Í. áóáðüðïõëïò, Åö. ÂÞìá, 15-10-2000 ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63 17

Η Ε Φ Α Ρ Μ Ο Γ Η Τ Η Σ Σ Υ Γ Χ Ρ Ο Ν Η Σ Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α Σ Τ Ω Ν Σ Υ Σ Τ Η Μ Α Τ Ω Ν Γ Ε Ω Γ Ρ Α Φ Ι Κ Ω Ν Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Ω Ν ( G. I. S. ), Σ Τ Η Ψ Η Φ Ι Α Κ Η Α Π Ο Τ Υ Π Ω Σ Η Σ Τ Ρ Α Τ Ο Π Ε Δ Ω Ν Μ Ε Σ Κ Ο Π Ο Τ Η Ν Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ι Α Κ Η Χ Ρ Η Σ Η Α Λ Λ Α Κ Α Ι Τ Η Ν Η Λ Ε Κ Τ Ρ Ο Ν Ι Κ Η Ο Ρ Γ Α Ν Ω Σ Η Υ Λ Ι Κ Ο Υ Óìôçò ÂáóéëÜêçò Åìì. Äñ. Ãåùëïãßáò Ðáíìéïõ Áèçíþí Ε Ι Σ Α Γ Ω Γ Η Η χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών στις γεωεπιστήμες, για την διαχείριση χωρικών πληροφοριών, ξεκίνησε την δεκαετία του '60. Η αλματώδης ανάπτυξη των Η/Υ τις δεκαετίες '80 και '90, και ειδικότερα η αύξηση της ταχύτητας επεξεργασίας και της αποθηκευτικής τους ικανότητας, έδωσε την δυνατότητα της δημιουργίας και εξάπλωσης λογισμικών διαχείρισης χωρικών δεδομένων, γνωστών ως Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών (Σ.Γ.Π.). Τις δυο τελευταίες δεκαετίες η τεχνολογία των Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών (Σ.Γ.Π.) αποδείχθηκε χρήσιμο εργαλείο για πολλούς τομείς της επιστήμης, ιδιαίτερα αυτούς που έχουν άμεση σχέση με την δημιουργία χαρτών, τρισδιάστατων μοντέλων αλλά και γενικότερα τις ειδικότητες που έχουν σχέση με γραφικές απεικονίσεις δεδομένων. Τα Σ.Γ.Π. κάλυψαν σε μεγάλο βαθμό τις απαιτήσεις τους για άμεση απάντηση σε πολύπλοκα προβλήματα, τα οποία σχετίζονται με το χώρο που μας περιβάλλει. Κάποιες από αυτές τις απαιτήσεις θα ήταν σχεδόν αδύνατο ή πολύ χρονοβόρο να ικανοποιηθούν με τις μεθόδους που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν. Παράλληλα, η ταχύτατη εξέλιξη των Η/Υ είχε σαν αποτέλεσμα τόσο την βελτίωση της ποιότητας των παραγόμενων θεματικών χαρτών, όσο και την ανάπτυξη νέων μεθοδολογιών με σημαντικές α- παιτήσεις σε χρόνο επεξεργασίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα α- ποτελεί η Ψηφιακή Αποτύπωση συγκεκριμένων χώρων (στη συγκεκριμένη περίπτωση στρατοπέδων), η σύνδεσή τους με τις ήδη υπάρχουσες Βάσεις Δεδομένων (ή δημιουργία νέων) και τέλος την 18 ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63

παραγωγή πρωτότυπων θεματικών χαρτών που μπορούν να διευκολύνουν την λήψη αποφάσεων και να βοηθήσουν στην ηλεκτρονική οργάνωση του διαθέσιμου υλικού και του ανθρώπινου δυναμικού που απασχολείται. Συγκεκριμένα, με την βοήθεια των Σ.Γ.Π. γίνεται η οργάνωση, διαχείριση και επιλογή των πρωτογενών δεδομένων, καθώς και η απεικόνιση και αξιολόγηση των α- ποτελεσμάτων. Σ Υ Σ Τ Η Μ Α Τ Α Γ Ε Ω Γ Ρ Α Φ Ι Κ Ω Ν Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Ω Ν Ο όρος Σ.Γ.Π. αναφέρεται σε ειδικά λογισμικά που με μία σειρά από αλληλένδετες διαδικασίες (Σύστημα), βοηθούν στην εξαγωγή χρήσιμης γνώσης (Πληροφορία), η οποία είναι κατανεμημένη στο χώρο (Γεωγραφικό). Πιο συγκεκριμένα κάθε στοιχείο που εισάγεται σε ένα τέτοιο σύστημα πρέπει να έχει απαραίτητα και την πληροφορία της τοποθεσίας στην οποία αναφέρεται, δηλαδή τις γεωγραφικές συντεταγμένες του, ώστε να είναι δυνατός ο συνδυασμός του με άλλα στοιχεία. Ο βασικός λόγος της επιτυχίας των (Σ.Γ.Π.), είναι η ικανότητα οργάνωσης, ανάλυσης και παρουσίασης διαφόρων τύπων από χωρικά διεσπαρμένα δεδομένα, τα οποία ορίζονται συνήθως ως σημεία, γραμμές ή πολυγωνικές επιφάνειες. Οι σημαντικότερες α- νάγκες που καλύπτουν τα (Σ.Γ.Π.) είναι οι εξής : Εύκολη, γρήγορη και αυτοματοποιημένη αποθήκευση των δεδομένων. Ανάκτηση και απεικόνιση των δεδομένων. Συσχέτιση των πληροφοριών και δημιουργία νέας πληροφορίας με σύνθεσή τους. Δημιουργία υποθετικών σεναρίων για έκτακτες καταστάσεις με την αλλαγή των παραμέτρων που το επηρεάζουν. Καταλαβαίνει, λοιπόν, κανείς ότι πρόκειται για ένα σημαντικό εργαλείο επεξεργασίας διαφορετικών δεδομένων που εξυπηρετεί αυτούς που πρέπει να πάρουν τις αποφάσεις συνεκτιμώντας πολλές παραμέτρους σε κάποιες κρίσιμες καταστάσεις, ενώ η πίεση του χρόνου είναι τις περισσότερες φορές αμείλικτη και οδηγεί σε λανθασμένες κινήσεις. Τα Σ.Γ.Π. έχουν ένα ευρύ πεδίο εφαρμογών γιατί επιτρέπουν την διαχείριση και ανάλυση της πληροφορίας σε επίπεδα (layers) και παρέχουν μέσα για την ανάλυση και τον καθορισμό των σχέσεων μεταξύ αυτών των επιπέδων. Καθένα από αυτά τα επίπεδα (Σχήμα 1) περιλαμβάνει είτε μη επεξεργάσιμα δεδομένα (π.χ. τοπογραφικά, αεροφωτογραφίες), είτε θεματικές πληροφορίες (π.χ. κτιριακές εγκαταστάσεις, αποθηκευμένο υλικό). Όλα, όμως, οφ- ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63 19

είλουν να έχουν προβληθεί σε ένα κοινό γεωγραφικό σύστημα συντεταγμένων, ώστε να είναι δυνατός ο συνδυασμός τους για την εξαγωγή νέων πληροφοριών και συμπερασμάτων. Σ. Γ. Π. Κ Α Ι Σ Τ Ρ Α Τ Ι Ω Τ Ι Κ Ε Σ Ε Φ Α Ρ Μ Ο Γ Ε Σ Σε παγκόσμια κλίμακα, στρατιωτικοί αναλυτές και χαρτογράφοι χρησιμοποιούν τα Σ.Γ.Π. για μια πληθώρα εφαρμογών, όπως η δημιουργία χαρτών (Σχήμα 2), η τρισδιάστατη απεικόνιση αναγλύφου (Σχήμα 3) και η εξομοίωση πολεμικών τακτικών. Ένα Σ.Γ.Π. μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποθηκεύει και να προβάλλει τα δεδομένα που χρειάζονται σε ένα στρατιωτικό χάρτη. Μερικά από τα επίπεδα πληροφορίας που χρειάζονται για τη δημιουργία ενός τοπογραφικού χάρτη είναι: οι ισοϋψείς καμπύλες, οι τοποθεσίες των οικισμών, οι δρόμοι, τα ποτάμια, η ακτογραμμή, σημεία με γνωστές γεωγραφικές συντεταγμένες κ.α. Η 20 ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63

Γεωγραφική Υπηρεσία του Στρατού Ξηράς χρησιμοποιεί αυτά τα συστήματα για την παραγωγή και εμπορικών τοπογραφικών χαρτών, επιλέγοντας τα επίπεδα εκείνα που δεν θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια της χώρας, και γι' αυτό το λόγο αποτελεί την μοναδική αλλά και πιο αξιόπιστη πηγή προμήθειας χαρτών από πολίτες. Αντίθετα, όταν πρόκειται να παράγει στρατιωτικούς χάρτες, προστίθενται στο Σ.Γ.Π. τα απόρρητα επίπεδα πληροφορίας και προχωρεί στην εκτύπωση περιορισμένου αριθμού χαρτών με μεγαλύτερη λεπτομέρεια αλλά και περισσότερες πληροφορίες. Οι χάρτες ελληνικών περιοχών που μπορεί κανείς να προμηθευτεί από την Γ.Υ.Σ. έχουν κλίμακα από 1:1.000.000 μέχρι 1:25.000 (υπάρχουν και τοπογραφικά διαγράμματα 1:5.000) και το βασικό πλεονέκτημα της δημιουργίας τους με Σ.Γ.Π. αφορά στο σχεδιασμό των χαρτών, αφού είναι ο ίδιος ανεξάρτητα από την κλίμακα παραγωγής και εκτύπωσης. Ακόμη, ένα σημαντικό πλεονέκτημα είναι το ότι για κάθε ενημέρωση των χαρτών δεν χρειάζεται επανασχεδιασμός τους όπως γινόταν παλαιότερα (εργασία αρκετά χρονοβόρα), αλλά απλή διόρθωση μέσω Η/Υ στην περιοχή που υπάρχει αλλαγή της μορφολογίας του εδάφους (επεμβαίνοντας δηλαδή μόνο στο επίπεδο πληροφορίας που περιέχει τις ισοϋψείς καμπύλες) π.χ. λόγω κατασκευής κάποιου τεχνικού έργου. Έτσι υπάρχει ανά πάσα στιγμή ενημερωμένος τοπογραφικός χάρτης για επιχειρησιακή χρήση χωρίς κόστος. ÁÅÑÏÐÏÑÉÊÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ Ôåý ïò 63 21