ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΚΑΙ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ JU-JITSU Ιστορία To Ju-Jitsu (Ζίου-Ζίτσου), αποτελεί την πιο πολύπλευρη πολεμική τέχνη που υπάρχει σήμερα. Κάποιος που γνωρίζει καλά αυτή την πολεμική τέχνη, είναι ικανός να αυτοαμυνθεί ενάντια σε κάθε είδος αντιπάλου (δυνατότερο, βαρύτερο κλπ.). Πρωτοεμφανίστηκε στα μοναστήρια του Θιβέτ και καθιερώθηκε σαν πρώτη μορφή πολεμικής τέχνης στην Ιαπωνία. Ηταν η πολεμική τέχνη που γνώριζαν οι ονομαστοί σε όλους πολεμιστές της Ιαπωνίας, Σαμουράι, οι οποίοι δραστηριοποιήθηκαν στην Ιαπωνία τον 12ο αιώνα. Οι ρίζες της βρίσκονται μέχρι και 2.500 χρόνια πίσω. Η λέξη Ju-Jitsu είναι σύνθετη και αποτελείται από το Ju (Ζίου) που σημαίνει απαλή και το Jitsu (Ζίτσου) που σημαίνει τεχνική. Είναι δηλαδή, η τέχνη της απαλότητας, η οποία βασίζεται στην εκμετάλλευση της δύναμης του αντιπάλου. Τέλος, ανάλογα με την χώρα ή την ήπειρο που βρισκόμαστε, ίσως το δούμε να γράφεται με διάφορους τρόπους. Όμως, το Ju- Jutsu, το Jiu-Jitsu, το Jiu-Jutsu κλπ. είναι όλα ένα: το Ju-Jitsu. Η μορφή του Ju-Jitsu σήμερα Το Ju-Jitsu είναι όχι μόνο μια παραδοσιακή πολεμική τέχνη αυτοάμυνας, αλλά και ένα δυναμικό και ευγενικό άθλημα με πλήρη γκάμα τεχνικών, τόσο στην όρθια μάχη όσο και στη μάχη εδάφους. Το κάθε παιδί, ανεξάρτητα από το φύλο του, από την ηλικία των 5 ετών και πάνω μπορεί να επιδοθεί στο Ju-Jitsu έχοντας διαφορετικούς στόχους, που ξεκινούν από την απόκτηση καλής φυσικής κατάστασης και φτάνουν στην ολοκλήρωση του χαρακτήρα του. Είναι από τους πιο επιστημονικούς τρόπους αξιοποίησης των ανθρώπινων δυνατοτήτων στο αδιάσπαστο σύνολο πνεύματος-σώματος. Συνεπώς, μπορούμε να πούμε ότι σήμερα το Ju-Jitsu αντιπροσωπεύει δύο πράγματα. Από τη μία πλευρά είναι μία τέλεια μορφή αυτοάμυνας και από την άλλη ένα άθλημα με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Το Ju-Jitsu διακρίνεται για την δυναμικότητα, την ευγένεια, τον σεβασμό και την πολύπλευρη γνώση με την οποία είναι καταρτισμένοι όλοι όσοι ασχολούνται με αυτό. Χαρακτηρίζεται ως η τέλεια μορφή αυτοάμυνας, καθώς περιέχει τα πάντα: αποκρούσεις χτυπήματα όρθια πάλη με ρίψεις κλειδώματα μάχη εδάφους με λαβές πλήρη έλεγχο του αντιπάλου Η αρχή πάνω στην οποία στηρίζεται το Ju-Jitsu δεν είναι η δύναμη. Ο αθλητής του Ju-Jitsu αποφεύγει τα χτυπήματα και εκμεταλλεύεται τη δύναμη του αντιπάλου προς όφελός του. Με άλλα λόγια, φεύγει από το σημείο στο οποίο κατευθύνεται η δύναμη του αντιπάλου του και τοποθετώντας ανάλογα το σώμα του, του σπάει την ισορροπία και τον φέρνει σε μειονεκτική θέση. Για το λόγο αυτό, το Ju-Jitsu είναι μία τέχνη που για να την τελειοποιήσει κάποιος χρειάζεται να αποκτήσει πολύ καλή ισορροπία ο ίδιος και πολύ καλή αίσθηση συγχρονισμού της κάθε κίνησης, είτε αυτή είναι κάποιο χτύπημα, είτε απλά η σωστή τοποθέτηση του σώματός του για να πραγματοποιήσει μία ρίψη. Πέρα όμως από την αυτοάμυνα και την αυτοπροστασία, το Ju-Jitsu αποτελεί ένα συναρπαστικό άθλημα, που έχει πολλούς και πιστούς θαυμαστές σε όλο τον κόσμο. Αυτό φαίνεται όχι μόνο από τον αριθμό των αθλητών που το εξασκούν, αλλά και από τον αριθμό των θεατών που βρίσκονται στις εξέδρες κατά την διάρκεια Βαλκανικών, Ευρωπαϊκών και Παγκοσμίων Πρωταθλημάτων στα οποία συμμετέχει και η Ελλάδα εδώ και 15 χρόνια, με σημαντικές διακρίσεις. Βλέποντας το Ju-Jitsu από την αθλητική του πλευρά, μπορούμε να το χωρίσουμε σε 4 αγωνιστικά συστήματα: Το καθαρά αγωνιστικό σύστημα (Fighting System) To σύστημα τεχνικών αυτοάμυνας (Duo System) Το σύστημα πάλης εδάφους (Brazilian Jiu-Jitsu) To αγωνιστικό σύστημα ενόπλων δυνάμεων (Self Defence System)
Εθνική και Παγκόσμια αντιπροσώπευση To Ju-Jitsu ως άθλημα, αντιπροσωπεύεται σε παγκόσμιο επίπεδο από την Παγκόσμια ΟμοσπονδίαJu-Jitsu (J.J.I.F.) και σε εθνικό επίπεδο από την Ελληνική Φίλαθλο Ερασιτεχνική Ομοσπονδία Ζίου-Ζίτσου (Ε.Φ.Ε.Ο.Ζ.-Ζ.). Αποτελεί προ-ολυμπιακό άθλημα και είναι αναγνωρισμένο από τηνδιεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ), την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή (ΕΟΕ) και την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού (ΓΓΑ). Επίσης, ως μέλος της IWGA (International World Games Association) λαμβάνει μέρος στα WorldGames, την ολυμπιάδα των προ-ολυμπιακών αθλημάτων κάθε 4 χρόνια. Τέλος, ως μέλος της SportAccord (τέως GAISF -General Association of International SportsFederations) λαμβάνει μέρος κάθε 4 χρόνια στα Sport Accord Combat Games, την ολυμπιάδα των πολεμικών τεχνών και των μαχητικών αθλημάτων. ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΙΟΥ ΝΤΑΝ Όπως σε όλες τις πολεμικές τέχνες έτσι και στο Ju-jitsu, οι αθλητές εξετάζονται με βάση την τεχνική τους κατάρτιση σε ένα σύστημα ζωνών. Η αξιολόγηση γίνεται για τις σύγχρονες ζώνες από τους προπονητές εκπαιδευτές και για τις μαύρες ζώνες ή τους βαθμούς Dan από τις εξεταστικές επιτροπές των εθνικών Ομοσπονδιών. Ένας αρχάριος μαθητής ξεκινά με τη λευκή ζώνη και στη πορεία κατακτά τις έγχρωμες ζώνες με την εξής σειρά : κίτρινη, πορτοκαλί, πράσινη, μπλέ και καφέ. Ένας πολύ μεγάλος σταθμός στη πορεία των αθλητών μαθητών των πολεμικών τεχνών είναι η κατάκτηση της μαύρης ζώνης. Η κατάκτηση της μαύρης ζώνης είναι ένας ευγενικός στόχος πολλών συμμετεχόντων στις σχολές ju-jitsu. Η απαιτητική όμως προσπάθεια για τα επόμενα επίπεδα κάνει τον αριθμό των συμμετεχόντων να μικραίνει. Έτσι στατιστικά, η εικόνα των συμμετεχόντων σε σχέση με τα επίπεδα αξιολόγησης έχει πυραμιδική οπτική. Για τους βαθμούς 1,2,3 και 4 dan οι sensei φορούν μαύρη ζώνη. Για τους βαθμούς 5,6,7 και 8 dan οι masters φορούν λευκές κόκκινες ζώνες. Για τους βαθμούς 9 και 10 dan οι soke φορούν μαύρες κόκκινες ή κόκκινες. Οι εξετάσεις και για τις έγχρωμες ζώνες και για τους βαθμούς dan γίνονται με βάση την εγκεκριμένη εξεταστέα ύλη της Ομοσπονδίας και όλοι (αθλητές μαθητές, προπονητές δάσκαλοι και οι εξεταστικές επιτροπές οφείλουν να κινούνται μέσα στα πλαίσια αυτά. Η ύλη αποτελείται από : στάσεις dachi waza, αποφυγές taisabaki, γροθιές tsuki waza, αποκρούσεις uke waza, κλωτσιές geri waza, χτυπήματα atemi waza, πτώσεις ukemi waza, σετ set, κλειδώματα όρθια kansetsu waza, ρίψεις nage waza, κλειδώματα έδαφος gatame waza, έλεγχος αντιπάλου στο έδαφος osae komi waza, πνιγμοί shime waza, αγωνιστικό fighting system, τεχνικές αυτοάμυνας duo system, κάτα, θεωρητική κατεύθυνση.
TAISABAKI (ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ) Σε ένα δυναμικό άθλημα όπως το ju-jitsu όπου εκτελούνται κινήσεις επιθετικές και αμυντικές από δύο αθλητές, σημαντικό ρόλο παίζει η απόσταση επιρροής και οι μετακινήσεις του σώματος. Πιο συγκεκριμένα το taisabaki, είναι η κίνηση όπου ο ασκούμενος εκτελεί προκειμένου να αποφύγει μια τεχνική ή να εκτελέσει μια άλλη τεχνική. Ένα πλάγιο στις 90ο μοίρες ή μια αποφυγή στις 180ο μοίρες είναι κλασσικές κινήσεις taisabaki, και αποτελούν βασικό συστατικό της εξάσκησης από το χαμηλότερο κιόλας επίπεδο. KUMI KATA (ΤΡΟΠΟΣ ΠΙΑΣΙΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΠΑΛΟΥ) Υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορούμε να πιάσουμε τον αντίπαλό μας (kumi kata). Η σωστή εκμάθησή τους, προσφέρουν καλύτερο έλεγχο του αντιπάλου, μεγαλύτερη ανταπόκριση στις κινήσεις και καλύτερο αποτέλεσμα στην εκτέλεση της τεχνικής. KUSUSHI TSUKURI - GAKE (ΔΙΑΤΑΡΑΞΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ-ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΣΩΜΑΤΟΣ-ΡΙΨΗ) Το ju-jitsu σημαίνει η τέχνη της απαλότητας και όλοι οι εκφραστές του έχουν σαν βασική αρχή τους, οι τεχνικές να μπορούν να εκτελεστούν με τον πιο εύκολο τρόπο. Στον θεαματικό τομέα των ρίψεων δεν θα μπορούσε να μην ισχύει το ίδιο. Παρατηρώντας τις ρίψεις βλέπουμε ότι μπορούμε να τις αναλύσουμε σε τρεις βασικές φάσεις. Η πρώτη φάση είναι : το kusushi : η διατάραξη της ισορροπίας του αντιπάλου,η δεύτερη φάση είναι το tsukuri : η σωστή τοποθέτηση του σώματος, και η τρίτη φάση είναι : το gake : όπου εκεί ολοκληρώνεται πλέον η τεχνική της ρίψης. Είναι πολύ σημαντικό να εφαρμοστούν όλες οι τεχνικές λεπτομέρειες σε κάθε φάση της τεχνικής προκειμένου να εκτελεστεί η τεχνική με τον πιο εύκολο τρόπο και να επιτευχθεί η ρίψη.
ΣΤΑΣΕΙΣ DACHI WAZA ΚΙΤΡΙΝΗ ΖΩΝΗ : HEISOKU DACHI, FUDO DACHI, SHIKO DACHI, ZEN KUTSU DACHI, KO KUTSU DACHI ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΖΩΝΗ : KIBA DACHI ΠΡΑΣΙΝΗ ΖΩΝΗ : NEKO ASHI DACHI ΜΠΛΕ ΖΩΝΗ : ΣΤΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΑ ΓΟΝΑΤΑ ΚΑΦΕ ΖΩΝΗ : ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΣΤΑΣΕΩΝ ΜΕ ΠΤΩΣΗ ΜΑΥΡΗ NI 2 DAN : SATSIN DACHI ΑΠΟΦΥΓΕΣ TAISABAKI WAZA ΚΙΤΡΙΝΗ ΖΩΝΗ : AYUMI ASHI, TSURI ASHI, TAISABAKI 90ο, TAISABAKI 180ο ΓΡΟΘΙΕΣ TSUKI WAZA ΚΙΤΡΙΝΗ ΖΩΝΗ : OI TSUKI, GYAKU TSUKI ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΖΩΝΗ : URAKEN UCHI ΠΡΑΣΙΝΗ ΖΩΝΗ : SEIKEN TSUKI, MOROTE TSUKI ΜΠΛΕ ΖΩΝΗ : URA TSUKI, TETTSU UCHI ΚΑΦΕ ΖΩΝΗ : MAWASHI TSUKI, TATE TSUKI ΑΠΟΚΡΟΥΣΕΙΣ UKE WAZA ΚΙΤΡΙΝΗ ΖΩΝΗ : AGE UKE, UDE UKE, GEDAN BARAI, SOTO UKE, SOTO BARAI ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΖΩΝΗ : JODAN JUJI UKE, GEDAN JUJI UKE ΠΡΑΣΙΝΗ ΖΩΝΗ : SHUTO UKE ΚΑΦΕ ΖΩΝΗ : JODAN MOROTE UKE, MOROTE UCHI UKE ΜΑΥΡΗ NI 2 DAN : MOROTE GEDAN BARAI ΚΛΩΤΣΙΕΣ GERI WAZA ΚΙΤΡΙΝΗ ΖΩΝΗ : MAE GERI ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΖΩΝΗ : MAWASHI GERI, YOKO GERI ΠΡΑΣΙΝΗ ΖΩΝΗ : USHIRO GERI ΜΠΛΕ ΖΩΝΗ : GYAKU MAWASHI GERI, MIKATSUKI GERI ΚΑΦΕ ΖΩΝΗ : URA MAWASHI GERI, USHIRO MAWASHI GERI ΜΑΥΡΗ ΖΩΝΗ SHO 1 DAN : MAE TOBI GERI, MAWASHI TOBI GERI ΜΑΥΡΗ NI 2 DAN : YOKO TOBI GERI, USHIRO TOBI GERI
ΧΤΥΠΗΜΑΤΑ ATEMI WAZA ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΖΩΝΗ : GEDAN GERI, FUMI KOMI, TEISHO UCHI ΠΡΑΣΙΝΗ ΖΩΝΗ : EMPI UCHI, SHUTO UCHI, HAITO UCHI ΜΠΛΕ ΖΩΝΗ : CHUDAN TSUKI, GEDAN MAWASHI GERI ΚΑΦΕ ΖΩΝΗ : HIZA GERI, JODAN EMPI UCHI ΠΤΩΣΕΙΣ UKEMI WAZA ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΖΩΝΗ : MAE UKEMI, USHIRO UKEMI ΠΡΑΣΙΝΗ ΖΩΝΗ : OI ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΧΑΜΗΛΟ ΚΑΙ ΟΡΘΙΟ ΥΨΟΣ ΜΠΛΕ ΖΩΝΗ : ΜΑΕ ΜΑWARI UKEMI, USHIRO MAWARI UKEMI ΑΠΟ ΓΟΝΑΤΙΣΤΗ ΘΕΣΗ ΚΑΦΕ ΖΩΝΗ : MAE MAWARI UKEMI, USHIRO MAWARI UKEMI, MAE UKEMI YOKO UKEMI, CHUGAERI ΑΠΟ ΟΡΘΙΑ ΘΕΣΗ ΜΑΥΡΗ ΖΩΝΗ SHO 1 DAN : MAE MAWARI UKEMI, YOKO UKEMI, CHUGAERI, USHIRO MAWARI UKEMI, MAE UKEMI ΑΠΟ ΟΡΘΙΑ ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΜΕ ΑΛΜΑΤΑ ΚΛΕΙΔΩΜΑΤΑ ΣΕ ΟΡΘΙΑ ΜΑΧΗ KANSETSU WAZA ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΖΩΝΗ : KOTE GAESHI, KOTE MAWASHI ΠΡΑΣΙΝΗ ΖΩΝΗ : KOTE HENIRI, KUZURE KOTE GAESHI ΜΠΛΕ ΖΩΝΗ : UDE GARAMI, USHIRO UDE GARAMI ΚΑΦΕ ΖΩΝΗ : WAKI GATAME, HARA GATAME ΜΑΥΡΗ ΖΩΝΗ SHO 1 DAN : KATA GATAME, GYAKU HARA GATAME ΜΑΥΡΗ NI 2 DAN : MUNE GATAME, SOTO KANNUKI GATAME, UDE HISHIGI ΡΙΨΕΙΣ NAGE WAZA ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΖΩΝΗ : ASHI BARAI, O UCHI GARI, KO UCHI GARI, OSOTO GARI, O GOSHI ΠΡΑΣΙΝΗ ΖΩΝΗ : O SOTO OTOSHI, TAI OTOSHI, URA RYO ASHI DORI, MOROTE GARI, KOSHI GURUMA, HIZA GURUMA, SASAE TSURI KOMI ASHI ΜΠΛΕ ΖΩΝΗ : KO SOTO GARI, UKI GOSHI, SEOI OTOSHI, IPPON SEOI NAGE, HARAI GOSHI, KO SOTO GAKE, UKI OTOSHI ΚΑΦΕ ΖΩΝΗ : TE GURUMA, ASHI GURUMA, OKURI ASHI BARAI, USHIRO GOSHI, MOROTE SEOI NAGE, YOKO WAKARE, TSUBAME GAESHI ΜΑΥΡΗ ΖΩΝΗ SHO 1 DAN : TANI OTOSHI, SOTO MAKIKOMI, UCHI MATA, SUKUI NAGE, TSURI KOMI GOSHI, KATA GURUMA, UCHURI GOSHI ΜΑΥΡΗ NI 2 DAN : SUMI GAESHI, YOKO GURUMA, TOMOE NAGE, URA NAGE, HARAI MAKI KOMI, YOKO GAKE, UKI WAZA ΜΑΥΡΗ SAN 3 DAN : KO UCHI MAKI KOMI, HANE GOSHI, KANI BASAMI, TAWARA GAESHI, YOKO TOMOE NAGE, KIRI OTOSHI, O SOTO OSAE
ΚΛΕΙΔΩΜΑΤΑ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ GATAME WAZA ΠΡΑΣΙΝΗ ΖΩΝΗ : UDE OSAE GATAME, UDE HENKANAN GATAME ΜΠΛΕ ΖΩΝΗ : UDE HISHIGI JUJI GATAME, UDE GARAMI ΚΑΦΕ ΖΩΝΗ : UDE HISHIGI UDE GATAME, UDE HISHIGI WAKI GATAME ΜΑΥΡΗ ΖΩΝΗ SHO 1 DAN : UDE HISHIGI HIZA GATAME, UDE HISHIGI KANNUKI GATAME ΜΑΥΡΗ NI 2 DAN : KESA GARAMI, SANKAKU GARAMI ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΘΗΛΩΣΗΣ OSAE KOMI WAZA ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΖΩΝΗ : KESA GATAME, KUZURE KESA GATAME, MAKURA KESA GATAME ΠΡΑΣΙΝΗ ΖΩΝΗ : TATE SHIHO GATAME, YOKO SHIHO GATAME ΜΠΛΕ ΖΩΝΗ : KATA GATAME, USHIRO KESA GATAME ΚΑΦΕ ΖΩΝΗ : KAMI SHIHO GATAME, KUZURE KAMI SHIHO GATAME ΜΑΥΡΗ ΖΩΝΗ SHO 1 DAN : KUZURE YOKO SHIHO GATAME, KUZURE TATE SHIHO GATAME ΠΝΙΓΜΟΙ SHIME WAZA ΜΠΛΕ ΖΩΝΗ : KATA JUJI JIME, NAMI JUJI JIME, GYAKU JUJI JIME ΚΑΦΕ ΖΩΝΗ : KATA HA JIME, KATA TE JIME, HADAKE JIME ΜΑΥΡΗ ΖΩΝΗ SHO 1 DAN : RYO TE JIME, JIGOKU JIME, OMOTE SANKAKU JIME