ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΚΘΕΣΗ Ο ψηφιακός κόσµος των παιδιών Κάποτε τα παιδιά χάνονταν όλη µέρα στους δρόµους, σήµερα χάνονται στις λεωφόρους του διαδικτύου. Ο µέσος 11χρονος σε µια δυτική χώρα έχει το δικό του ψηφιακό σύµπαν,φτιαγµένο από κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές και ιντερνετικές συνδέσεις, στο οποίο έχουν πρόσβαση οι φίλοι,οι γνωστοί από την πραγµατική ζωή ή το ίντερνετ αλλά συνήθως όχι οι γονείς. Μπορεί να ζουν στο ίδιο σπίτι και µερικές φορές την εβδοµάδα να τρώνε όλοι µαζί, όµως όλο και περισσότεροι γονείς νιώθουν ότι η οικογενειακή ζωή κατακερµατίζεται και ανησυχούν για τις επιπτώσεις στην κοινωνικοποίηση των παιδιών τους αλλά και στη λειτουργικότητα των οικογενειών που εκείνα θα φτιάξουν αργότερα.το ζήτηµα της αποµόνωσης προστίθεται στο πρόβληµα του ακατάλληλου περιεχοµένου πολλών ιστοσελίδων και στους κινδύνους που εγκυµονούν κάποιες διαδικτυακές γνωριµίες κι όλα αυτά επιδεινώνονται από το φόβο των γονέων µπροστά σε κάτι που δεν γνωρίζουν καλά και δεν µπορούν να ελέγξουν. Η βρετανική επιτροπή εποπτείας των µέσων ενηµέρωσης (Οfcom)πραγµατοποίησε µια µελέτη για τις επιπτώσεις, θετικές και αρνητικές, που έχει στα παιδιά η «έκρηξη» των επικοινωνιακών επιλογών. Αυτό που έγινε σαφές είναι ότι η νέα γενιά είναι πλήρως εξοικειωµένη µε έναν τεχνολογικό χώρο, σχεδόν ξένο για πολλούς ενηλίκους.το πρώτο είναι µάλλον καλό, το δεύτερο µάλλον κακό.η Ofcom προειδοποιεί ότι είναι επικίνδυνο για τους µικρούς να εκτινάσσονται σε ένα ψηφιακό µέλλον χωρίς τη µεσολάβηση ή τη βοήθεια των µεγάλων. Ένα στα πέντε παιδιά µεταξύ 8 και 11 ετών βλέπει τηλεόραση µόνο του κλεισµένο στο δωµάτιό του, τέσσερα στα δέκα χρησιµοποιούν το ίντερνετ επίσης µόνα τους (στην οµάδα 12-15 ετών, η αναλογία είναι εφτά στα δέκα ) και ένα στα έξι λέει ότι έχει πέσει πάνω σε «ενοχλητικό» υλικό στο διαδίκτυο.πολλοί γονείς δηλώνουν ότι έχουν θέσει κανόνες (αν και δεν είχαν καταλάβει όλα τα παιδιά τους κάτι τέτοιο ) αλλά µόνο οι µισοί είχαν εγκαταστήσει ειδικά προγράµµατα που µπλοκάρουν την πρόσβαση στο διαδίκτυο.τα δυο τρίτα των γονέων παραδέχονται ότι τα παιδιά τους γνωρίζουν πολύ περισσότερα για το συγκεκριµένο µέσο από ό,τι εκείνοι. Τι συνεπάγεται λοιπόν αυτό το χάσµα;η οργάνωση για το παιδί και την οικογένεια Parentline Plus επισηµαίνει ότι τα παιδιά πάντοτε είχαν δικές τους κοινότητες, από τις οποίες απείχαν οι µεγάλοι.παλιότερα τα παιδιά έπαιζαν έξω όλη µέρα, σήµερα το ίντερνετ τους ανοίγει παράθυρα σε όλο τον κόσµο.αυτό όµως τα αφήνει και πιο ευάλωτα στην εκµετάλλευση ή σε αφιλτράριστα ερεθίσµατα απ ό,τι µια πραγµατική, γνωστή γειτονιά.έρευνα του 2002 έδειξε ότι το 16% των εφήβων είχαν λάβει απειλητικά µηνύµατα στο κινητό τους τηλέφωνο,7% είχαν παρενοχληθεί στα λεγόµενα τσατ-ρουµς (φόρουµ συζητήσεων) και 4% µέσω mail.κάπου εκεί γύρω πλανάται και η σκιά του παιδεραστή,που φτάνει πια πολύ µακριά. Αλλά ακόµη κι αν τα χειρότερα αποφευχθούν, υπάρχουν άλλες πλευρές της παιδικής εξέλιξης που µπορούν να επηρεαστούν από τα νέα µέσα επικοινωνίας.το να
µιλά ένας έφηβος στη Βρετανία ή την Ελλάδα µε κάποιον άλλο στις ΗΠΑ ή την Αυστραλία πατώντας µερικά κουµπιά είναι εντυπωσιακό αλλά δεν σηµαίνει και πολλά πράγµατα, όταν ο έφηβος δεν µπορεί να έχει έναν φυσιολογικό διάλογο µε το παιδί που µένει στο διπλανό σπίτι. Οι σχέσεις εικονικής πραγµατικότητας στερούνται αµεσότητας και υπευθυνότητας και µπορούν να οδηγήσουν σε µεγάλη µοναξιά. Όπως λέει στην κυριακάτικη «Ιντιπέντεντ» η ψυχοθεραπεύτρια και σύµβουλος δρ Σέρι Τζέικοµπσον, «η εξελικτική µας πορεία έχει δείξει ότι είµαστε ανθρώπινα όντα. Χρειαζόµαστε την αλληλεπίδραση µε τους άλλους σε όλα τα επίπεδα. Τα ηλεκτρονικά µέσα έχουν το σοβαρό µειονέκτηµα ότι στερούν από τα παιδιά αυτά τα ερεθίσµατα, κι ένα από τα σηµαντικότερα είναι η σχέση παιδιού ενηλίκου µέσα από την οποία βιώνουν και µαθαίνουν πολλά». Υπάρχει όµως και µια άλλη παγίδα.κάποια παιδιά υποθέτουν πως, επειδή γνωρίζουν περισσότερα από τους γονείς τους για την τεχνολογία, γνωρίζουν περισσότερα γενικώς.όµως οι τεχνολογικές δεξιότητες δεν ισοδυναµούν µε εµπειρίες ζωής.η υπερβολική απορρόφηση από τα πολυµέσα θα µπορούσε να δηµιουργήσει στα παιδιά τη στρεβλή εντύπωση ότι έχουν τη δύναµη να ελέγχουν τον κόσµο γύρω τους, όπως ελέγχουν το ίντερνετ. Κανένας δεν αµφισβητεί, ωστόσο, ότι οι νέες τεχνολογίες δίνουν εκπληκτικές δυνατότητες κι ανοίγουν νέους δρόµους.και δεδοµένου ότι η τεχνολογική εξέλιξη δεν αντιστρέφεται, το καλύτερο που έχουν να κάνουν οι γονείς είναι να συναντήσουν τα παιδιά στο δικό τους κόσµο,δείχνοντάς τους παράλληλα και άλλες πτυχές της ζωής.ίσως ήρθε η ώρα να µάθουν οι γονείς όσα δεν ξέρουν, για να εξηγήσουν στα παιδιά τους όσα εκείνα νοµίζουν πως καταλαβαίνουν. εφηµ.ελευθεροτυπία 20-5-06 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: 1.Με ποιο αισιόδοξο µήνυµα κλείνει ο αρθρογράφος όσον αφορά στα νέα τεχνολογικά επιτεύγµατα; (µονάδες 10) 2. «Κάποτε τα παιδιά...λεωφόρους του διαδικτύου»:να αναπτυχθεί το περιεχόµενο της παραπάνω θεµατικής περιόδου σε µια παράγραφο 60-80 λέξεων. (µονάδες 10) 3.Να γράψετε τα συνώνυµα των λέξεων: κατακερµατίζεται,αποµόνωσης,εγκυµονούν,ευάλωτα,απορρόφηση. 4. «Υπάρχει όµως και µια άλλη...ελέγχουν το ίντερνετ»:ποια είναι η δοµή της παραγράφου; 5.Να σχηµατίσετε προτάσεις µε τις ακόλουθες λέξεις: πρόσβαση,εξοικειωµένη,αποφευχθούν, µειονέκτηµα,πτυχές.
6.Να εντοπίσετε στο κείµενο µια πρόταση και αφού αναγνωρίσετε τη σύνταξη της να τη µετατρέψετε στην αντίθετή της. 7.Σε ένα άρθρο που συντάσσετε για τη σχολική εφηµερίδα, να αναπτύξετε τις απόψεις σας για το ρόλο της οικογένειας.στη συνέχεια να προσπαθήσετε να διερευνήσετε τα προβλήµατα της σύγχρονης οικογένειας.(350-400 λέξεις) (µονάδες 60) ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!
ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1. Ουσιαστική και γόνιµη σχέση των δυο πλευρών, συνεργασία δυο γενεών.η τεχνολογία µπορεί να αποβεί επικίνδυνη χωρίς την εµπειρία και πείρα των γονέων. Απαραίτητη η καθοδήγησή τους. 2. Παρελθόν: γνήσιος τρόπος ψυχαγωγίας και αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου,αυθορµητισµός,αυτοσχεδιασµός,ουσιαστική επαφή και επικοινωνία µε συνοµηλίκους, ανεµελιά,καλλιέργεια φαντασίας και υγιής κοινωνικοποίηση, Παρόν: παθητικότητα,έλλειψη επικοινωνίας =αποµόνωση,µοναξιά και αναξιοποίητος ελεύθερος χρόνος. 3. κατακερµατίζεται= διαλύεται αποµόνωσης =αποξένωσης εγκυµονούν = κρύβουν ευάλωτα = επιρρεπή απορρόφηση = προσήλωση 4. Θ.Π: «Υπάρχει... παγίδα» Σχόλια: «Κάποια...το ίντερνετ» Κατακλείδα: δεν υπάρχει 5. Με τη γλωσσοµάθεια διευκολύνεται η πρόσβαση στις ξένες βιβλιογραφίες. Ένιωθε καλά, ήταν πια εξοικειωµένη µε το νέο περιβάλλον. Προκειµένου να αποφευχθούν οι συγκρούσεις, διακόπηκε η συζήτηση. Το σχέδιο του παρουσιάζει σοβαρά µειονεκτήµατα γι αυτό θα επανεξεταστεί. Παραµένουν άγνωστες πολλές πτυχές του χαρακτήρα του. 6. Σήµερα τους ανοίγει το ίντερνετ παράθυρα σε όλο τον κόσµο =ενεργητική σύνταξη. Παθητική σύνταξη:σε όλο τον κόσµο ανοίγονται παράθυρα στους νέους από το ίντερνετ.
7.ΤΙΤΛΟΣ Α ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ: - ικανοποίηση βιολογικών αναγκών,οικονοµική στήριξη - καλλιέργεια νοητικών δυνατοτήτων, ανάπτυξη κρίσης,προβληµατισµού = χώρος µάθησης - φορέας κοινωνικοποίησης, παρέχει πρότυπα συµπεριφοράς,καλλιεργεί συνεργασία, υπευθυνότητα, πειθαρχία, το άτοµο υπακούει σε κανόνες = διαπαιδαγώγηση για οµαλή ένταξη στην κοινωνία - καλλιέργεια ήθους = µέσω επαίνων, συµβουλών = διδασκαλία σεβασµού, εµπιστοσύνης, αγάπης = µέθεξη σε αρχές και αξίες - ανάπτυξη οικολογικής συνείδησης,επαφή µε φύση Β ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ: -έλλειψη επικοινωνίας γονέων- παιδιών -ενδοοικογενειακή βία και κακοποίηση -αυταρχισµός αλλά και άκριτος φιλελευθερισµός -συµβατική συµβίωση, αποξένωση -µονογονεικές οικογένειες