ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ. Έλεγχος Ραδιενέργειας Περιβάλλοντος



Σχετικά έγγραφα
Έλεγχος Ραδιενέργειας Περιβάλλοντος

ραδόνιο στοσπίτι μας Όλα όσα θέλετε να γνωρίζετε για το ραδόνιο 1 Σεπτέμβριος 2015

Fukushima: Ενας χρόνος μετά

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Κλιματική Αλλαγή και Παραγωγή Ενέργειας: Είναι η Πυρηνική Ενέργεια ή μόνη λύση? Εισαγωγή στη ραδιενέργεια

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗΣ ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΘΕΡΜΟΜΕΤΑΛΛΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ. Δρ ΕΛΕΝΗ ΦΛΩΡΟΥ

ΑΘΗΝΑ 2005 EEAE ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.

Έκθεση του πληθυσμού σε ιονίζουσα ακτινοβολία από το ραδόνιο και άλλες φυσικές πηγές ακτινοβολίας

Προστασία εργαζομένων από ραδιολογικές πηγές

Φυσική ραδιενέργεια περιβάλλοντος και ραδιενεργός ρύπανση. Π. Κρητίδης και Ε. Φλώρου Εργαστήριο Ραδιενέργειας Περιβάλλοντος ΙΠΤ-Α, ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος»

Ραδιοϊσότοπα στην έρευνα

Τεχνητές πηγές ακτινοβολιών και η χρήση τους από τον άνθρωπο

ΡΑΔΟΝΙΟ - Ιοντίζουσες Ακτινοβολίες

I. ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ ΥΠΟΒΑΘΡΟΥ ΘΩΡΑΚΙΣΗ ΤΟΥ ΑΝΙΧΝΕΥΤΗ

Υπό το πρίσμα της ακτινοβολίας

Σέρρες 25 Ιουνίου 1998 T.E.I. Σερρών Τμήμα Μηχανολογίας Δρ. Δημήτριος Δ. Χασάπης Υπεύθυνος Εργαστηρίου Φυσικής

19/1/2015 ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ

Προσδιορισµός Απεµπλουτισµένου Ουρανίου σε περιβαλλοντικά δείγµατα µε την τεχνική της γ-φασµατοσκοπίας

Περιεχόµενα Παρουσίασης 2.11

Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με το πυρηνικό ατύχημα στην Ιαπωνία

Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Ε Π Ι Τ Ρ Ο Π Η Α Τ Ο Μ Ι Κ Η Σ Ε Ν Ε Ρ Γ Ε Ι Α Σ

Generated by Foxit PDF Creator Foxit Software For evaluation only.

ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΡΑΔΟΝΙΟ, ΤΟ ΤΡΙΤΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΔ

Διαχείριση Ραδιενεργών Αποβλήτων Υγειονομικών Μονάδων

Ραδόνιο. Το ραδόνιο που εκλύεται από το έδαφος και τα οικοδομικά υλικά εισέρχεται στο εσωτερικό των κτιρίων μέσω:

I. ΡΑ ΙΕΝΕΡΓΟ ΡΑ ΟΝΙΟ ( 222 Rn)

Ακτινοπροστασία Ερευνητικού Αντιδραστήρα. Κ.. Κουνενάκη Κ. Κοβάτσος Σ. Βαλάκης Α. Χανούσης Φ. Τζίκα

* ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2012/0074(NLE)

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. για τις ακτινοβολίες ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Δοσιμετρία Προσωπικού

Προστασία από τις ακτινοβολίες. Πλαίσιο και δράσεις. Βασιλική Καμενοπούλου Διεύθυνση Αδειών και Ελέγχων, ΕΕΑΕ

ΡΑΔΙΟΧΗΜΕΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 3. ΙΩΔΙΟ, ΡΑΔΙΟ, ΕΞΑΣΘΕΝΗΜΕΝΟ ΟΥΡΑΝΙΟ, ΠΟΣΕΙΔΩΝΙΟ

Μετρήσεις ραδιενέργειας σε σχέση με το πυρηνικό ατύχημα στην Ιαπωνία

ΤΙΤΛΟΣ: Ποιοτικός και ποσοτικός προσδιορισμός ραδιοϊσοτόπων με την μέθοδο της γ φασματοσκοπίας. Γιαννούλης Ευάγγελος.

Σελίδα 2 από 5

Τα Αίτια Των Κλιματικών Αλλαγών

Χημεία Περιβάλλοντος. Ενότητα 2: Ρύπανση Υδάτων. Εμμανουήλ Δασενάκης Σχολή Θετικών Επιστημών Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Χημείας Περιβάλλοντος

Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΥΓΕΙΟΦΥΣΙΚΗΣ

Ε ι σ α γ ω γ ή στo Εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΥΓΕΙΟΦΥΣΙΚΗΣ

Ο ρόλος της ΕΕΑΕ στον έλεγχο των σταθμών κεραιών. Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας

Προστασία από τις Ακτινοβολίες (Ακτινοπροστασία)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι: Πρακτικές που υπόκεινται σε κανονιστικό έλεγχο

Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Χαρακτηριστικά Πλεονεκτήµατα. Βασική αρχή της µεθόδου XRF. Στοιχεία πειραµατικήςδιάταξης Φορητά Συστήµατα. reflection XRF, TXRF)

Δοσιμέτρηση προσωπικού στην Πυρηνική Ιατρική

Ιούνιος 2019 KA-EEAE-KO

Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις από τη ιάθεση Επεξεργασµένων Υγρών Αποβλήτων στο Υπέδαφος

ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΡΑΔΙΟΪΣΟΤΟΠΩΝ ΣΕ ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

Δειγματοληψία νερών ανθρώπινης κατανάλωσης, εσωτερικών υδάτων και αποβλήτων για χημικό έλεγχο. Γκαγτζής Δημήτριος Βιοχημικός, MSc Π.Ε.Δ.Υ.

Δράσεις εκπαίδευσης και κατάρτισης

Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Βιολογικές επιδράσεις. Ακτινοπροστασία

Ραδιενέργεια Ένα τρομακτικό όπλο ή ένα μέσον για την έρευνα και για καλλίτερη ποιότητα ζωής; Για πόσο μεγάλες ενέργειες μιλάμε; Κ.-Α. Θ.

ΓΕΝΙΚΑ. Ένα ερευνητικό εργαστήριο ραδιοχηµείας αποτελείται συνήθως από τρία τµήµατα.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ

ΟΔΗΓΙΑ 2013/51/ΕΥΡΑΤΟΜ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΔΙΑΘΕΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΚΑΙ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΡΑΔΙΟΧΗΜΕΙΑ 1. ΜΕΤΑΠΤΩΣΕΙΣ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΙΣΟΤΟΠΩΝ

ΓΕΩΦΥΣΙΚΗ (Υ0118) 4. Η ΡΑΔΙΟΜΕΤΡΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ. 4.1 Εισαγωγή. 4.2 Αρχές της ραδιενεργής μεταστοιχείωσης. dn dt

ΙΔΡΥΣΗ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Δοσιμέτρηση προσωπικού στην Πυρηνική Ιατρική Ε.Καρίνου Τμήμα Δοσιμετρίας, ΕΕΑΕ

ΘΕΜΑΤΑ ΑΚΤΙΝΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΕ ΤΜΗΜΑ. ΠΟΖΙΤΡΟΝΙΩΝ PET ή PET/CT

ΡΑΔΙΟΧΗΜΕΙΑ 2. ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Ι. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ

ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ. Ομάδα συγγραφής. Κουνέλης Παναγιώτης. Παπακωνσταντίνου Νικόλαος. Σανέτσης Παναγιώτης

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ. της πρότασης ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ, ΕΠΙΚΥΡΩΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

Συστήματα Διασφάλισης Ποιότητας στα Ακτινολογικά εργαστήρια Σωτήριος Οικονομίδης Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗΣ. Ι ΑΣΚΟΥΣΑ : ρ. Μαρία Π. Θεοδωροπούλου

Hazard Assessment for Radiological or Nuclear Emergencies Αξιολόγηση κινδύνου ραδιολογικής ή πυρηνικής έκτακτης ανάγκης

Ιατρική Φυσική: Δοσιμετρία Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας. Βιολογικές επιδράσεις. Ακτινοπροστασία

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 15 ΜΑΡΤΙΟΥ 2015

Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Πολυτεχνείο Κρήτης

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ. ΕΚΘΕΣΗ ΑΚΤΙΝΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΗΓΩΝ ΤΟΥ ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος»

Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας

( ) ( 0 ) ( e. ( t) ( ) λ ( ) dn dt. Ιδανική ισορροπία! t, ο λόγος των ενεργοτήτων Β/Α: λ λ. N b. c b b. η ενεργότητα = 0. δεν ειναι λb. tmax.

Μετρήσεις ακτινοβολίας υποβάθρου με τον απαριθμητή GEIGER MULLER

ν ( U-235) = 2.44, α (U-235) = 0.175

ΠΡΟΣ : Διαύγεια ΣΤΡ.ΣΧΟΛΗ ΕΥΕΛΠΙΔΩΝ KOΣΜΗΤΕΙΑ Τηλέφ. (Εσωτ.): 4217 ΚΟΙΝ : Φ.391/20/10627 Σ Βάρη,22 Μαΐου 2014

Γενικές Πληροφορίες - I. Εισαγωγή στo Εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής. Γενικές Πληροφορίες - II. Εργαστήριο Κορμού ΙΙ. ιστοσελίδα μαθήματος

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 98/83 Ε.Κ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ. ΜΕΡΟΠΗ ΜΑΡΙΑ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Οκτώβριος 2011

Η απορρόφηση των φωτονίων από την ύλη βασίζεται σε τρεις µηχανισµούς:

ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις

ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ - ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΕΣ σε ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΑΝΘΡΩΠΟ. Α. Αραβαντινός Καθ. Φυσικής ΤΕΙ Αθήνας

Κατευθυντήριες Οδηγίες Ποιότητας. Βιοπαθολογικό Εργαστήριο

Εκμετάλλευση και Προστασία των Υπόγειων Υδατικών Πόρων

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΡΑΔΙΟΦΑΡΜΑΚΑ - Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΔΟΣΙΜΕΤΡΙΑΣ-

Πρόταση Ο ΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΙΔΡΥΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΕΡΕΥΝΑΣ. Ευρωπαϊκό Έργο LIFE PROSODOL (LIFE07 ENV/GR/000280) Άγγελος Χλιαουτάκης & Απόστολος Σαρρής.

Δρ. Αλέξανδρος Λιακόπουλος Προΐστ. Τμήματος Γεωχημείας και Περιβάλλοντος

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Δ.Π.Μ.Σ Φυσική & Τεχνολογικές Εφαρμογές Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών Τομέας Πυρηνικής Τεχνολογίας

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Αγ. Παρασκευή, Α.Π.

Έκθεση Αξιολόγησης Αίτησης για Άδεια Παρατεταμένης Διακοπής Λειτουργίας του Ερευνητικού Πυρηνικού Αντιδραστήρα του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος»

ΗΜΕΡΙΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2017 Ραδιενέργεια και εφαρμογές στην Ιατρική

ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Εξάμηνο Υ/Ε Ώρες Θεωρίας Ώρες Ασκήσης Διδακτικές μονάδες ECTS Ζ Ε Διδάσκων

ΑΝΘΡΑΚΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ. Συνολική ποσότητα άνθρακα στην ατμόσφαιρα: 700 x 10 9 tn

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΡΑΔΟΝΙΟΥ ΣΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣE ΕΔΑΦΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΒΑΡΝΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ

Μήνυμα Προέδρου. Καθηγητής Λεωνίδας Καμαρινόπουλος Πρόεδρος ΕΕΑΕ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΡΑΔΙΟΧΗΜΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΩΝ ΙΣΟΤΟΠΩΝ. Τμήμα Χημικών Μηχανικών

Transcript:

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Έλεγχος Ραδιενέργειας Περιβάλλοντος

2 Εισαγωγή Στην καθημερινή μας ζωή συνυπάρχουμε με τις ακτινοβολίες, καθώς μας περιβάλλουν φυσικές και τεχνητές πηγές ακτινοβόλησης. Τα φυσικά ραδιοϊσότοπα υπάρχουν στη γη από τη στιγμή της δημιουργίας της. Τα κυριότερα είναι το ουράνιο ( 238 U, 235 U), το θόριο ( 232 Th), το κάλιο ( 40 K) και τα θυγατρικά τους ραδιοϊσότοπα. Τα φυσικά ραδιοϊσότοπα, εκτός από το έδαφος και τα ορυκτά, ανιχνεύονται στο νερό, στον αέρα, στους ζώντες οργανισμούς, στις τροφές και στα οικοδομικά υλικά. Τα τεχνητά ραδιοϊσότοπα είναι ανθρωπογενή και παράγονται στο πλαίσιο των εφαρμογών της πυρηνικής τεχνολογίας και των πυρηνικών επιστημών στη βιομηχανία, την ενέργεια, την υγεία κ.λπ. Η έκλυσή τους στο φυσικό περιβάλλον είναι πιθανό να επιφέρει επιπτώσεις στον πληθυσμό και στο περιβάλλον. Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) είναι η αρμόδια αρχή για την παρακολούθηση της ραδιενέργειας περιβάλλοντος στη χώρα μας, τον προσδιορισμό της φύσης και της έκτασής της σε τακτική βάση όσο και σε έκτακτες καταστάσεις, το συντονισμό άλλων εξουσιοδοτημένων φορέων και την τήρηση του σχετικού εθνικού αρχείου. Συνακόλουθα, είναι υπεύθυνη για την έγκαιρη ειδοποίηση της Πολιτείας και των αρμόδιων Ευρωπαϊκών και διεθνών οργανισμών σε περίπτωση καταγραφής αυξημένων επιπέδων ραδιενέργειας. Η Ελλάδα, εφαρμόζοντας το πρόγραμμα ελέγχου ραδιενέργειας περιβάλλοντος, ικανοποιεί πλήρως τις απαιτήσεις των Άρθρων 35 και 36 της συνθήκης EURATOM, στα οποία προβλέπεται ο έλεγχος των επιπέδων ραδιενέργειας στον αέρα, το νερό και το χώμα, αλλά και η ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα επίπεδα ραδιενέργειας στα οποία εκτίθεται ο γενικός πληθυσμός. Ο έλεγχος της ραδιενέργειας περιβάλλοντος στον ελλαδικό χώρο επιτυγχάνεται μέσω τηλεμετρικών, εργαστηριακών και επιτόπιων μετρήσεων που πραγματοποιούνται από την ΕΕΑΕ και τα συνεργαζόμενα με αυτή εργαστήρια άλλων φορέων (βλ. σχετική λίστα). Η ΕΕΑΕ έχει την αρμοδιότητα του προγραμματισμού, του συντονισμού και της αξιολόγησης των μετρήσεων ραδιενέργειας. Ταυτόχρονα, πραγματοποιεί και η ίδια μεγάλο όγκο μετρήσεων με δικά της μέσα. Δεδομένου μάλιστα του ενδιαφέροντος της κοινής γνώμης για περιβαλλοντικά ζητήματα, η ΕΕΑΕ ακολουθεί πολιτική διαφάνειας ως προς τα αποτελέσματα των μετρήσεων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της δημοσιοποίησης στο διαδικτυακό τόπο της των δεδομένων που καταγράφουν οι σταθμοί του τηλεμετρικού δικτύου μέτρησης ραδιενέργειας. Στη συνέχεια περιγράφονται οι μετρητικές υποδομές, οι οποίες ανήκουν στην ΕΕΑΕ και τις λειτουργεί η ίδια.

3 1. Τηλεμετρικό δίκτυο για τον έλεγχο ραδιενέργειας περιβάλλοντος Το τηλεμετρικό δίκτυο ελέγχου ραδιενέργειας περιβάλλοντος στην Ελλάδα αποτελείται συνολικά από 27 σταθμούς μέτρησης: 24 σταθμοί καταγράφουν το ρυθμό δόσης της ολικής γ-ακτινοβολίας στον αέρα. Οι σταθμοί αυτοί βασίζονται στην ανίχνευση φωτονίων στη ενεργειακή περιοχή από 50 kev έως 10 MeV για ρυθμούς δόσης από 10 nsv/h έως 1 msv/h. 3 σταθμοί δειγματοληψίας αέρα καταγράφουν τη ραδιενέργεια στα αιωρούμενα μικροσωματίδια (αεροζόλ) της ατμόσφαιρας. Το σύστημα μέτρησης αεροζόλ της ατμόσφαιρας περιλαμβάνει μια σειρά φίλτρων, τα οποία με τη βοήθεια κατάλληλων ανιχνευτών καταγράφουν τη ραδιενέργεια (α, β και γ ακτινοβολία). Τεχνικά, το σύστημα περιλαμβάνει μία αντλία παροχής ~6 m 3 /h για διέλευση του αέρα από μια σειρά φίλτρων και ανιχνευτές μέτρησης ολικής α/β ακτινοβολίας και γ-φασματοσκοπικής ανάλυσης. Η κατανομή των σταθμών του τηλεμετρικού δικτύου μέτρησης ραδιενέργειας περιβάλλοντος είναι αντιπροσωπευτική και έγινε κατά τρόπο που εξασφαλίζει τη συνεχή επόπτευση των επιπέδων ραδιενέργειας στην Ελλάδα, καθώς και την έγκαιρη ειδοποίηση σε περίπτωση ραδιενεργού ρύπανσης στο περιβάλλον. Ευρωπαϊκό δίκτυο τηλεμετρικών σταθμών παρακολούθησης των επιπέδων ραδιενέργειας

Τηλεμετρικοί σταθμοί μέτρησης ολικής γ-ακτινοβολίας στον αέρα Το τηλεμετρικό δίκτυο καταγράφει ανά δέκα λεπτά τα επίπεδα ραδιενέργειας και λειτουργεί και ως σύστημα συναγερμού σε περίπτωση υπέρβασης των προκαθορισμένων φυσιολογικών επιπέδων σε 24ωρη βάση. Για κάθε ένα από τα επιμέρους συστήματα, κατάλληλο λογισμικό συλλέγει τις μετρήσεις και τις καταχωρεί σε βάση δεδομένων. Η βάση αυτή είναι συνδεδεμένη με το δικτυακό τόπο της ΕΕΑΕ, όπου δημοσιεύονται οι μέσες ημερήσιες τιμές σε πίνακες τιμών, αλλά και με το Ευρωπαϊκό δίκτυο EURDEP (European Radiological Data Εxchange Platform). Σχετικοί σύνδεσμοι: http://www.eeae.gr http://eurdep.jrc.ec.europa.eu 4

5 2. Εργαστηριακές μετρήσεις Η ανίχνευση ραδιενεργών στοιχείων στο περιβάλλον γίνεται σε εξειδικευμένα εργαστήρια, που διαθέτουν τον απαραίτητο εξοπλισμό, όπως το Τμήμα Ελέγχου Ραδιενέργειας Περιβάλλοντος της ΕΕΑΕ. Η επιλογή της μεθόδου ανάλυσης καθορίζεται από το είδος του δείγματος και από το ραδιενεργό στοιχείο το οποίο επιδιώκουμε να ανιχνεύσουμε. α) Μετρήσεις περιβαλλοντικών δειγμάτων γ- φασματοσκοπία σε διατάξεις χαμηλού υποβάθρου Η μέθοδος της γ-φασματοσκοπικής ανάλυσης εφαρμόζεται στον προσδιορισμό της συγκέντρωσης ραδιοϊσοτόπων σε περιβαλλοντικά δείγματα. Με τη μέθοδο αυτή μετρώνται: δείγματα τροφίμων, χώματος, οικοδομικών υλικών, τα οποία προορίζονται για εισαγωγή, εξαγωγή ή χρήση Ανιχνευτές υπερκαθαρού γερμανίου χαμηλού υποβάθρου Μύλος άλεσης δειγμάτων

δείγματα χώματος, στερεών υπολειμμάτων, φίλτρων αέρα, φυτών, νερών, ιζημάτων ποταμών, με σκοπό την εκπόνηση ραδιοοικολογικών μελετών και την αδειοδότηση χώρων εργασίας με αυξημένα επίπεδα φυσικής ραδιενέργειας. Η μέτρηση γίνεται με τη βοήθεια ανιχνευτών υπερκαθαρού γερμανίου (HPGe), οι οποίοι ψύχονται σε θερμοκρασία υγρού αζώτου (-200 0 C) και τοποθετούνται στο εσωτερικό θωράκισης μολύβδου, έτσι ώστε να μην επηρεάζονται από την ακτινοβολία του περιβάλλοντος. Η γ-φασματοσκοπική ανάλυση επιτρέπει τον ταυτόχρονο προσδιορισμό πλήθους ραδιοϊσοτόπων, όπως καίσιο ( 134 Cs, 137 Cs), κοβάλτιο ( 60 Co), ιώδιο ( 131 I), ράδιο ( 226 Ra), αμερίκιο ( 241 Am). Οι μετρήσεις ραδιενέργειας που διενεργεί η ΕΕΑΕ με τη μέθοδο της γ-φασματοσκοπίας έχουν πιστοποιηθεί κατά ISO/IEC 17025 από το Εθνικό Συμβούλιο Διαπίστευσης. α-φασματοσκοπία Η μέθοδος της α-φασματοσκοπικής ανάλυσης χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό των ραδιοϊσοτόπων που εκπέμπουν α-ακτινοβολία. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν τα φυσικά ραδιοϊσότοπα του ουρανίου, του θορίου, του ραδίου και του πολωνίου, καθώς επίσης και τα τεχνητά ραδιοϊσότοπα πλουτώνιο, αμερίκιο και κούριο. Χαρακτηριστικό της α-φασματοσκοπίας είναι η δυνατότητα της μέτρησης χαμηλών συγκεντρώσεων της τάξεως των mbq με υψηλή ακρίβεια. Η μέτρηση αυτών των μικρών ενεργοτήτων απαιτεί μετρητικά συστήματα με χαμηλό όριο ανίχνευσης, δηλαδή συστήματα με χαμηλό υπόβαθρο και μετρήσεις μεγάλης διάρκειας. Η ανάλυση με α- φασματοσκοπία περιλαμβάνει τρία βασικά στάδια: 6

7 α) τη χημική επεξεργασία του δείγματος β) την ιοντοανταλλαγή, για την απομόνωση του προς ανάλυση στοιχείου γ) την ηλεκτροεναπόθεση, για την παρασκευή του προς μέτρηση δοκιμίου. Η ΕΕΑΕ διαθέτει σύστημα α-φασματοσκοπικής ανάλυσης με 12 θαλάμους κενού, για την παράλληλη μέτρηση 12 δειγμάτων, και ανιχνευτές πυριτίου ενεργής επιφάνειας 600 mm 2. Διαθέτει επίσης πλήρως εξοπλισμένο χημείο για την απομόνωση των ραδιοϊσοτόπων από περιβαλλοντικά και βιολογικά δείγματα και την παρασκευή των προς μέτρηση δοκιμίων. Τηρείται αρχείο μετρήσεων και ηλεκτρονική βάση δεδομένων με δυνατότητα αυτόματης επεξεργασίας των μετρήσεων. Τα πλέον συνήθη δείγματα τα οποία ελέγχονται από την ΕΕΑΕ με τη μέθοδο της α-φασματοσκοπικής ανάλυσης είναι: δείγματα πόσιμου νερού για την ανίχνευση ισοτόπων ουρανίου δείγματα νερού ιαματικών πηγών για την ανίχνευση των ισοτόπων του ουρανίου και του ραδίου δείγματα από εναποθέσεις φωσφογύψου για την ανίχνευση των ισοτόπων του ουρανίου και του ραδίου δείγματα νερού γεωτρήσεων, ποταμών και θαλάσσης για την ανίχνευση ισοτόπων του ουρανίου.

Υπάρχει επίσης η δυνατότητα προσδιορισμού όλων των ισοτόπων των α-εκπομπών ( 234 U, 235 U, 238 U, 238 Pu, 239/240 Pu, 241 Am, 242 Cm, 244 Cm, 226 Ra, 210 Po) σε δείγματα νερού, χώματος, φίλτρων αέρα, τροφίμων και ούρων. Μέθοδος μέτρησης ολικής α/β ακτινοβολίας Η μέθοδος μέτρησης ολικής α/β ακτινοβολίας εφαρμόζεται κυρίως στον προκαταρκτικό έλεγχο δειγμάτων, προκειμένου να αποφασιστεί ο περαιτέρω τρόπος ανάλυσής τους σε περίπτωση που αυτό απαιτηθεί. Ιδιαίτερα εφαρμόζεται σε: δείγματα που προκύπτουν από έλεγχο διαρροής από ραδιενεργές πηγές (smear test) δείγματα πόσιμων νερών, σύμφωνα με την οδηγία 98/83/ΕΚ του συμβουλίου της ΕΕ δείγματα επιφανειακών και υπόγειων νερών φίλτρα αέρα. Για τις εργαστηριακές μετρήσεις ολικής α/β ακτινοβολίας χρησιμοποιείται ανιχνευτής αερίου, με θωράκιση μολύβδου και αυτόματο προωθητή δειγμάτων. Μέτρηση α και β ακτινοβολίας με υγρό σπινθηριστή Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται στον προσδιορισμό της συγκέντρωσης ραδιενεργών στοιχείων που εκπέμπουν α ή β ακτινοβολία. Είναι ιδιαίτερα αποδοτική στο προσδιορισμό ισοτόπων που εκπέμπουν β-ακτινοβολία χαμηλής ενέργειας ( 3 Η, 14 C). Η ΕΕΑΕ διαθέτει υγρό σπινθηριστή υψηλής ακρίβειας (Quantulus). β) Μετρήσεις συγκέντρωσης ραδονίου 8 Το ραδόνιο είναι ένα φυσικό ραδιενεργό αέριο, το οποίο προέρχεται από τη διάσπαση του ουρανίου και στη συνέχεια του ραδίου. Το ραδόνιο είναι αέριο, άχρωμο, άοσμο, άγευστο και αδρανές. Η επικινδυνότητα του οφείλεται στα άμεσα θυγατρικά του, τα οποία είναι ραδιοϊσότοπα με μικρό χρόνο ημιζωής που προσκολλώνται στα σωματίδια

9 του αέρα, εισπνέονται και ακτινοβολούν τους ιστούς του πνεύμονα με άλφα σωματίδια, αυξάνοντας το κίνδυνο για καρκίνο που πνεύμονα. Η παγκόσμια μέση ετήσια δόση από τα θυγατρικά του ραδονίου εκτιμάται ότι είναι περίπου 1,2 msv (σχεδόν το 50% της συνολικής ετήσιας δόσης). Υπάρχουν, εντούτοις, σημαντικές διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα. Το ραδόνιο που βρίσκεται στον εσωτερικό αέρα των κατοικιών προέρχεται κυρίως από το υπέδαφος και εισέρχεται μέσω των κενών ή των ρωγμών του κτιρίου. Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη συγκέντρωση του ραδονίου στον εσωτερικό χώρο ενός κτιρίου είναι αρκετοί, όπως ο ρυθμός εκροής του από το έδαφος και τα οικοδομικά υλικά, το είδος θεμελίωσης και το ύψος της οικοδομής και ο εξαερισμός του. Οι μετρήσεις συγκέντρωσης ραδονίου πραγματοποιούνται τόσο σε κατοικίες όσο και σε χώρους εργασίας με τη χρήση δοσιμέτρων (ανιχνευτές ιχνών). Τα δοσίμετρα τοποθετούνται στην κατοικία ή το χώρο εργασίας, σύμφωνα με τις οδηγίες που αποστέλλονται και για διάστημα από 3 μήνες έως και 1 χρόνο. Μετά την πάροδο του χρόνου έκθεσης, τα δοσίμετρα επιστρέφονται στην ΕΕΑΕ, όπου και μετρώνται. Για μετρήσεις μικρότερης χρονικής διάρκειας χρησιμοποιούνται ανιχνευτές τύπου Electret. Παραλλαγή αυτής της τεχνικής χρησιμοποιείται και για τον προσδιορισμό ραδονίου στο νερό. Η ΕΕΑΕ, χρησιμοποιώντας τα διαθέσιμα δεδομένα αλλά και τις δικές της μετρήσεις και σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκδίδει επικαιροποιημένους χάρτες ραδονίου. Οι μετρήσεις της ΕΕΑΕ γίνονται είτε κατόπιν αιτήματος πολιτών ή στο πλαίσιο της Εθνικής Επισκόπησης Ραδονίου με τη συνεργασία των Δήμων. Ίχνη άλφα σωματιδίων μετά από χημική επεξεργασία ανιχνευτών ραδονίου

3. Επιτόπιες μετρήσεις Ο έλεγχος της ραδιενέργειας περιβάλλοντος - και κυρίως στο πλαίσιο αντιμετώπισης έκτακτων ραδιολογικών περιστατικών - απαιτεί τις περισσότερες φορές τη διενέργεια επιτόπιων ελέγχων. Η ΕΕΑΕ διενεργεί δειγματοληψίες εδάφους, νερού και αέρα, μέσω ενός πλήρως εξοπλισμένου κινητού εργαστηρίου με ενεργειακή αυτονομία, εφοδιασμένο μεταξύ άλλων με ανιχνευτή υπερκαθαρού γερμανίου 35%, θωράκιση μολύβδου για μετρήσεις γ-φασματοσκοπίας χαμηλού υποβάθρου, μετρητή ολικής α και β ακτινοβολίας, καθώς και φορητούς ανιχνευτές για τη μέτρηση της δόσης και της επιφανειακής ρύπανσης. Συνήθως κατά τον επιτόπιο έλεγχο γίνονται: Κινητό Εργαστήριο της ΕΕΑΕ 10

11 1. Επιτόπιες μετρήσεις ρυθμού δόσης γ ακτινοβολίας και μετρήσεις ακτινοβολίας α, β, Χ. Οι μετρήσεις αυτές στοχεύουν στην αρχική ραδιολογική επόπτευση του χώρου, την αρχική εκτίμηση τυχόν ραδιορρύπανσης και τον εντοπισμό τυχόν ρυπασμένων αντικειμένων. Βάσει των αποτελεσμάτων που μας προσφέρουν οι συγκεκριμένες μετρήσεις ακολουθεί στη συνέχεια η διαδικασία της δειγματοληψίας. 2. Επιτόπιες γ-φασματοσκοπικές αναλύσεις. Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται για τον ποιοτικό και ποσοτικό προσδιορισμό ενδεχόμενης ραδιολογικής ρύπανσης, για το ραδιολογικό έλεγχο παλαιών μετάλλων και για τον επιτόπιο χαρακτηρισμό υλικών, προκειμένου να καθοριστεί ο τρόπος διαχείρισής τους. Η ΕΕΑΕ διαθέτει 4 φορητά συστήματα γ-φασματοσκοπίας με ανιχνευτές υπερκαθαρού γερμανίου σχετικής απόδοσης 10%, 20%, 35% και 35% broad energy. Τα συστήματα αυτά έχουν βαθμονομηθεί με τη χρήση πρότυπων πηγών, αναλυτικών μεθόδων και υπολογισμών με τη μέθοδο Monte Carlo για διάφορες γεωμετρίες, όπως για εκτεταμένη επίπεδη ρύπανση, για σωλήνες και μεταλλικά αντικείμενα διαφόρων μεγεθών και σχημάτων. Πλήθος τέτοιων μετρήσεων έχουν επίσης πραγματοποιηθεί για το χαρακτηρισμό χώρων και κατά τη διάρκεια εργασιών απορρύπανσης υλικών. Φορητός ανιχνευτής γερμανίου Εναπόθεση φωσφογύψου

4. Περιβαλλοντικοί έλεγχοι Με σκοπό την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ελέγχου των επιπέδων ραδιενέργειας σε εθνικό επίπεδο, εκτός από τις προαναφερθείσες μετρήσεις, η ΕΕΑΕ πραγματοποιεί: 1. ελέγχους ραδιενέργειας σε επιφανειακά και υπόγεια νερά. Προσδιορίζεται η συγκέντρωση φυσικών ραδιοϊσοτόπων στα νερά των ποταμών, που διασχίζουν τα σύνορά μας με τις γειτονικές χώρες. Επίσης, ελέγχονται υπόγεια νερά πλησίον εναποθέσεων φωσφογύψου. 2. ελέγχους σε εργασιακούς χώρους και υλικά με αυξημένη φυσική ραδιενέργεια. Η ΕΕΑΕ είναι υπεύθυνη για τον εντοπισμό των εργασιακών χώρων στους οποίους η παρουσία φυσικών πηγών ακτινοβολίας συνεπάγεται σημαντική αύξηση της έκθεσης των εργαζομένων ή του κοινού, η οποία δεν μπορεί να αγνοηθεί από άποψη ακτινοπροστασίας. Οι εργασιακές δραστηριότητες, όπου ενδέχεται να συμβαίνει αυτό, αφορούν κυρίως ιαματικές πηγές, σπήλαια, ορυχεία, υπόγειους χώρους εργασίας ή υπέργειους χώρους εργασίας σε καθορισμένες ζώνες και χώρους όπου γίνεται χρήση ή αποθήκευση υλικών ή παραγωγή καταλοίπων, τα οποία περιέχουν φυσικά ραδιενεργά στοιχεία σε αυξημένες συγκεντρώσεις, π.χ. μονάδες παραγωγής φωσφορικών λιπασμάτων, εναποθέσεις φωσφογύψου. Ραδιολογικές μελέτες σχετικές με τη χρήση και την εναπόθεση υλικών με αυξημένα επίπεδα φυσικής ραδιενέργειας έχουν εκπονηθεί: κατά την απορρύπανση του πρώην εργοστασίου παραγωγής φωσφορικών λιπασμάτων στη Δραπετσώνα για την αδειοδότηση εργοστασίου φωσφορικών λιπασμάτων στη Καβάλα στις περιοχές με εναποθέσεις φωσφογύψου (Καβάλα, Θεσσαλονίκη, Σχιστός). 12

13 Μετρήσεις διενεργούνται και μετά από σχετικά αιτήματα ιδιωτών και αφορούν κυρίως στα ακόλουθα υλικά: οικοδομικά υλικά (π.χ. τσιμέντο, πλακάκια, ξύλα, μπετόβεργες) πόσιμο νερό τρόφιμα χώμα, πετρώματα απόβλητα. Βάση δεδομένων Τα αποτελέσματα όλων των μετρήσεων ραδιενέργειας που διενεργούνται στη χώρα αποθηκεύονται στην Εθνική Βάση Δεδομένων Ακτινοπροστασίας που τηρείται στην ΕΕΑΕ.

5. Συνεργασίες Η ΕΕΑΕ συμμετέχει σε ασκήσεις διασύγκρισης, οι οποίες οργανώνονται από διεθνείς οργανισμούς και επιστημονικά δίκτυα, προκειμένου να πιστοποιήσει τις μεθόδους ελέγχου ραδιενέργειας που εφαρμόζει. Συστηματική είναι η συμμετοχή στις ασκήσεις διασύγκρισης των ακόλουθων οργανισμών: Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ΑLMERA Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας PROCORAD (Association for the Promotion of Quality Controls in Radiotoxicological bioassay) BfS (Bundesamt für Strahlenschutz) Ευρωπαϊκή Επιτροπή Σε περιπτώσεις έκτακτων ραδιολογικών περιστατικών, η διερεύνηση και αντιμετώπιση των οποίων απαιτεί τη διενέργεια μεγάλου εύρους αναλύσεων περιβαλλοντικών δειγμάτων, η ΕΕΑΕ συνεπικουρείται από το δίκτυο των συνεργαζομένων με αυτή εργαστηρίων που ανήκουν σε ερευνητικά κέντρα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας. Στο πλαίσιο της διασφάλισης της ποιότητας των μετρήσεών τους, διοργανώνονται από την ΕΕΑΕ ασκήσεις διασύγκρισης. 14

15 Συνεργαζόμενα με την ΕΕΑΕ εργαστήρια ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», Ινστιτούτο Πυρηνικής Τεχνολογίας και Ακτινοπροστασίας, Εργαστήριο Ραδιενέργειας Περιβάλλοντος Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, Εργαστήριο Μετρήσεων Ραδιενέργειας Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών, Τομέας Πυρηνικής Τεχνολογίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Εργαστήριο Πυρηνικής Τεχνολογίας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τμήμα Φυσικής, Εργαστήριο Ατομικής και Πυρηνικής Φυσικής Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ, Εργαστήριο Πυρηνικής Τεχνολογίας Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών, Εργαστήριο Πυρηνικής Τεχνολογίας Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Τμήμα Φυσικής, Εργαστήριο Πυρηνικής Φυσικής Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Ιατρική Σχολή, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής Πολυτεχνείο Κρήτης, Γενικό Τμήμα, Εργαστήριο Αναλυτικής & Περιβαλλοντικής Χημείας

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Τ. Θ. 60092, Αγία Παρασκευή, Τ.Κ. 15310 Αθήνα Τ: 210 650 6700 / F: 210 650 6748 E-mail: info@eeae.gr www.eeae.gr