ΦΑΚΔΛΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ. ΣΠΔ ζηη Γιακςβέπνηζη Δκπαιδεςηικών Μονάδυν

ΠANEΠITHMIO AIΓAIOY ΥΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΙΚΩΝ ΔΠΙΣΗΜΩΝ ΣΜΗΜΑ ΔΠΙΣΗΜΩΝ ΣΗ ΠΡΟΥΟΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΟΤ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΟΤ ΥΔΓΙΑΜΟΤ «Π.Μ.. ΜΟΝΣΔΛΑ ΥΔΓΙΑΜΟΤ ΚΑΙ ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΙΚΩΝ ΜΟΝΑΓΩΝ» Φστώριο ΚΕΓΕ Δήμητρα, Λ. Ρόδοσ- Καλιθέας, Ρόδος ΤΚ:85100 * Τηλ: 2241099421. Fax: 2241099420 http://www.pse.aegean.gr/pms-msaem ΦΑΚΔΛΟ ΜΑΘΗΜΑΣΟ ΣΠΔ ζηη Γιακςβέπνηζη Δκπαιδεςηικών Μονάδυν Information and Communication Technologies (ICT) in Governing of education institutions and systems Γηδάζθνληεο: Γεώξγηνο Φεζάθεο, Γεσξγία Λαδαθίδνπ Δθπνλήζεθε γηα ην Πξόγξακκα Μεηαπηπρηαθό Σπνπδώλ από ηνπο δηδάζθνληεο Copyright: ζπγγξαθείο θαη ΠΜΣ «Μνληέια Σρεδηαζκνύ θαη Αλάπηπμεο Δθπαηδεπηηθώλ Μνλάδσλ»

Πεπιεσόμενα Φακέλος 1. Γεληθή πεξηγξαθή θαη ζθνπόο ηνπ Μαζήκαηνο 2. Θεκαηηθέο Δλόηεηεο 3. Δηδηθνί Σηόρνη Θεκαηηθώλ Δλνηήησλ 4. Γηδαθηηθή Μεζνδνινγία 5. Δλδεηθηηθό Φξνλνδηάγξακκα 6. Τξόπνο Αμηνιόγεζεο ηνπ Μαζήκαηνο 7. Υιηθό Δξγαζηώλ 8. Υιηθό Παξνπζηάζεσλ Μαζήκαηνο 9. Βηβιηνγξαθία 10. Αξζξνγξαθία 2

1. Γενική πεπιγπαθή και ζκοπόρ ηος Μαθήμαηορ Τν κάζεκα «ΤΠΔ ζηε δηαθπβέξλεζε εθπαηδεπηηθώλ κνλάδσλ» αθνξά ζηε δηεξεύλεζε ηεο ζρέζεο ησλ ΤΠΔ κε ηελ εγεζία, ηε δηαθπβέξλεζε θαη ηε δηνίθεζε εθπαηδεπηηθώλ κνλάδσλ θαη εθπαηδεπηηθώλ ζπζηεκάησλ γεληθόηεξα. Οη ΤΠΔ έρνπλ κεηαζρεκαηίζεη ηε δηαθπβέξλεζε θάζε αλζξώπηλεο νξγάλσζεο, από ην εθηειεζηηθό κέρξη ην ζηξαηεγηθό επίπεδν. Οη λέεο δπλαηόηεηεο επηθνηλσλίαο, ζπλεξγαζίαο, ζπληνληζκνύ, ζπιινγήο επεμεξγαζίαο δεδνκέλσλ, παξαγσγήο γλώζεο, δηαλνκήο πιεξνθνξηώλ, νξγαλσζηαθήο κάζεζεο, απηνκαηνπνίεζεο δηαδηθαζηώλ θ.ά. έρνπλ δηακνξθώζεη κηα εληειώο δηαθνξεηηθή πξαγκαηηθόηεηα ζηε ζεσξία θαη ηελ πξαθηηθή ηεο δηαθπβέξλεζεο νξγαληζκώλ θάζε είδνπο θαη κεγέζνπο. Οη εθπαηδεπηηθνί νξγαληζκνί είλαη θνηλσληθά ζπζηήκαηα, κηθηά (κε έκςπρα θαη πιηθά ζηνηρεία ζε αιιειεπίδξαζε), νη νπνίνη δηαθέξνπλ ζεκαληηθά από ηνπο ηππηθνύο επηρεηξεκαηηθνύο νξγαληζκνύο, θπξίσο ζηνπο ζηόρνπο θαη ζηνλ ηξόπν νξηζκνύ θαη κέηξεζεο ηεο απνηειεζκαηηθόηεηαο. Γηα παξάδεηγκα, κηα δεκόζηα ζρνιηθή κνλάδα κπνξεί λα βξίζθεηαη ζε άκηιια κε άιιεο ζρνιηθέο κνλάδεο, ζε αληίζεζε όκσο κε κηα εκπνξηθή επηρείξεζε δελ έρεη ζηόρν ηελ εμόλησζε ησλ αληαγσληζηώλ θαη ηελ επηθξάηεζε ηεο ζηελ αγνξά. Η δηαθπβέξλεζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ νξγαληζκώλ ζπληζηά πνιύπινθν εγρείξεκα κε απαηηήζεηο εμηζνξξόπεζεο/ζπκβηβαζκνύ αιιεινζπγθξνπόκελσλ ζηόρσλ, επηδίσμε βειηίσζεο ζε δύζθνια κεηξήζηκνπο ηνκείο, πξνζαξκνγή ζε επκεηάβιεην πεξηβάιινλ, θνηλσληθή απνινγηζηκόηεηα, ιήςε ζύλζεησλ απνθάζεσλ, δηαρείξηζε αλζξώπηλνπ δπλακηθνύ γηα ηελ αεηθνξηθή παξαγσγή πςειήο πνηόηεηαο εθπαηδεπηηθνύ, παηδαγσγηθνύ θαη θνηλσληθνύ έξγνπ. Η δηαθπβέξλεζε εθπαηδεπηηθώλ ζπζηεκάησλ απαηηεί ζπλδπαζκό δηνηθεηηθήο θαη εθπαηδεπηηθήο επηζηεκνληθήο γλώζεο. Η αμηνπνίεζε ησλ ΤΠΔ ζηελ δηαθπβέξλεζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ νξγαληζκώλ εκθαλίδεη νκνηόηεηεο κε ηηο αληίζηνηρεο πξνζεγγίζεηο ησλ ηππηθώλ νξγαληζκώλ ηνπ ηδησηηθνύ θαη δεκόζηνπ ηνκέα, όκσο παξνπζηάδεη θαη ζεκαληηθέο ηδηαηηεξόηεηεο πνπ ππαγνξεύνπλ ηελ εμεηδηθεπκέλε κειέηε ησλ ζρεηηθώλ δεηεκάησλ. Σθνπόο ηνπ καζήκαηνο είλαη ε ζεσξεηηθή θαη ιεηηνπξγηθή εθπαίδεπζε ησλ κεηαπηπρηαθώλ θνηηεηώλ ζηελ αμηνπνίεζε ησλ ΤΠΔ γηα ηε δηαθπβέξλεζε εθπαηδεπηηθώλ ζπζηεκάησλ κέζα από ηε κειέηε παξαδεηγκάησλ θαη θαιώλ πξαθηηθώλ δηεζλώο. Ταπηόρξνλα, ην κάζεκα ζθνπεύεη ζηελ ελεκέξσζε θαη επαηζζεηνπνίεζε ησλ θνηηεηώλ ζε ζύγρξνλεο εξεπλεηηθέο θαηεπζύλζεηο ηνπ πεδίνπ ηεο αμηνπνίεζεο ησλ ΤΠΔ ζηελ δηαθπβέξλεζε ησλ νξγαληζκώλ γεληθά θαη εηδηθόηεξα ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζπζηεκάησλ. 3

2. Θεμαηικέρ Δνόηηηερ Οη ΤΠΔ ζηε δηαθπβέξλεζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζπζηεκάησλ παξνπζηάδνπλ πνηθηιία δεηεκάησλ, εθαξκνγώλ θαη πξνζεγγίζεσλ νη νπνίεο αληηθαηνπηξίδνληαη ζηηο ζεκαηηθέο ελόηεηεο ηνπ καζήκαηνο, νη νπνίεο πεξηγξάθνληαη ζηελ παξνύζα ελόηεηα. ΘΔ1. Δνζυμάηυζη ηυν ΣΠΔ ζηην εκπαίδεςζη, διοίκηζη και ηγεζία ΣΠΔ ζηην εκπαίδεςζη Πώο δηακνξθώλεηαη ε λέα εθπαηδεπηηθή πξαγκαηηθόηεηα από ηελ κεηαζρεκαηηζηηθή επίδξαζε ησλ ΤΠΔ ζε δηαζηάζεηο όπσο: νη παηδαγσγηθέο πξνζεγγίζεηο, ην πεξηερόκελν ηεο κάζεζεο, νη γξακκαηηζκνί, ην εθπαηδεπηηθό πιηθό, ηα κνληέια εθπαίδεπζεο, ν ζρεδηαζκόο θαη ε πινπνίεζε ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο, νη ηθαλόηεηεο θαη ε επηκόξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ, νη ηθαλόηεηεο θαη ην πξνθίι ησλ καζεηώλ, ε δηνίθεζε ηεο εθπαίδεπζεο, ε δηνίθεζε ησλ ΤΠΔ θ.ι.π. Γλσξηκία κε ην ζύγρξνλν ζρνιείν θαη ην εθπαηδεπηηθό νηθνζύζηεκα θαη ηε θύζε ηεο δηαθπβέξλεζήο ηνπ. ΘΔ2. Οι εκπαιδεςηικοί οπγανιζμοί υρ μανθάνονηερ οπγανιζμοί και οι ΣΠΔ Τη είλαη έλαο εθπαηδεπηηθόο νξγαληζκόο πνπ καζαίλεη θαη ηη κπνξνύλ λα πξνζθέξνπλ νη ΤΠΔ ζηελ πξνζπάζεηα αλάπηπμεο ηεο καζεζηαθήο ηθαλόηεηαο ζε απηόλ; Οξγαλσζηαθά πξόηππα θαη ραξαθηεξηζηηθά καλζαλόλησλ νξγαληζκώλ κε βάζε ηηο ΤΠΔ γηα δηαξθή βειηίσζε. ΘΔ3. Πληποθοπιακά ςζηήμαηα Γιοίκηζηρ εκπαιδεςηικών ζςζηημάηυν Ο ξόινο ησλ πιεξνθνξηαθώλ ζπζηεκάησλ ζην εθηειεζηηθό, ζην επηηειηθό θαη ζην ζηξαηεγηθό επίπεδν ηεο δηαθπβέξλεζεο ζρεκαηηζκώλ ζ όια ηα επίπεδα ηεο εθπαηδεπηηθήο εγεζίαο θαη δηνίθεζεο-από ηε δηαρείξηζε ησλ καζεηώλ ελόο ηκήκαηνο κέρξη ηελ πξόβιεςε ησλ αλαγθώλ ζε αλζξώπηλν δπλακηθό. Τν δήηεκα ησλ ΠΣΓ πξνζεγγίδεηαη κε έκθαζε ζηνλ θύθιν δσήο ηνπο, ηελ πξνδηαγξαθή θαη θαηαγξαθή ησλ απαηηήζεσλ, ην ζρεδηαζκό, ηε δηαρείξηζε ηεο αλάπηπμεο θαη ηεο ιεηηνπξγίαο ηνπο θαη ηελ αμηνπνίεζή ηνπο ζηελ δηαθπβέξλεζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ κνλάδσλ. ΘΔ4. ςζηήμαηα λήτηρ εκπαιδεςηικών αποθάζευν βαζιζμένα ζηα δεδομένα Πσο κπνξεί λα γίλεη ζπζηεκαηηθή αμηνπνίεζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ δεδνκέλσλ πνπ ζπζζσξεύνληαη ζηα εθπαηδεπηηθά ζπζηήκαηα γηα ηελ πιεξνθνξεκέλε ιήςε απνθάζεσλ; Μπνξνύλ νη ΤΠΔ λα βνεζήζνπλ ζην ζρεκαηηζκό κηαο δηαξθνύο 4

δηαδηθαζίαο βειηίσζεο ηνπ ζρνιηθνύ νξγαληζκνύ πνπ λα πξνβιέπεη απνθάζεηο βαζηζκέλεο ζηα ηδηαίηεξα δεδνκέλα ηνπ νξγαληζκνύ; ΘΔ5. Δξόπςξη δεδομένυν και μαθηζιακή ανάλςζη ζηη διακςβέπνηζη ηηρ εκπαίδεςζηρ Η εμόξπμε δεδνκέλσλ (Data mining) θαη ε καζεζηαθή αλάιπζε (learning analytics) αθνξνύλ ζηελ εθαξκνγή ζύγρξνλσλ κεζόδσλ θαη εξγαιείσλ αλάιπζεο κεγάινπ όγθνπ δεδνκέλσλ γηα ηνλ έιεγρν ππνζέζεσλ, ηελ αλαγλώξηζε πξνηύπσλ (patterns) θαη γεληθά ηελ παξαγσγή γλώζεο. Οη εθαξκνγέο ηνπο ζηελ εθπαίδεπζε απνηεινύλ έλα ζύγρξνλν εξεπλεηηθό πεδίν πνπ αθνξά άκεζα ζην ζπγθεθξηκέλν κάζεκα. ΘΔ6. Δθαπμογέρ μονηελοποίηζηρ και πποζομοίυζηρ ζηη διακςβέπνηζη εκπαιδεςηικών ζςζηημάηυν Η ζεσξία ησλ δπλακηθώλ ζπζηεκάησλ θαη ηα πεξηβάιινληα κνληεινπνίεζεο θαη πξνζνκνίσζεο ζπζηεκάησλ έρνπλ ήδε πνιιέο επηηπρεκέλεο εθαξκνγέο ζε άιινπο ηνκείο δηαθπβέξλεζεο. Σηελ εθπαίδεπζε ηα παξαδείγκαηα είλαη πνιύ ιηγόηεξα, αλ θαη δηαξθώο απμαλόκελα. Σηελ ελόηεηα απηή νη θνηηεηέο εηζάγνληαη ζεσξεηηθά θαη πξαθηηθά ζηε κνληεινπνίεζε ζύλζεησλ ζπζηεκάησλ θαη ηελ εθαξκνγή ηεο πξνζνκνίσζεο ζε δεηήκαηα όπσο ε πξόβιεςε, ε ιήςε απνθάζεσλ, ε ζύγθξηζε ελαιιαθηηθώλ ζελαξίσλ θαη γεληθόηεξα, ε ζπζηεκηθή πξνζέγγηζε ησλ πνιύπινθσλ (complex) πξνβιεκάησλ πνπ εκθαλίδνληαη ζηελ εθπαίδεπζε. ΘΔ7. Γιαδίκηςο και διακςβέπνηζη εκπαιδεςηικών ζςζηημάηυν Γιασείπιζη διαδικηςακήρ θήμηρ Τν δηαδίθηπν έρεη δεκηνπξγήζεη κηα ζεηξά λέσλ δεηεκάησλ γηα ηελ δηαθπβέξλεζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζπζηεκάησλ. Από ηελ παξνρή εθπαίδεπζεο κέζσ ηνπ δηαδηθηύνπ κε ην κηθηό κνληέιν, ηελ αγσγή ηνπ ςεθηαθνύ πνιίηε, ην ζρεδηαζκό καζεζηαθώλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ λα αμηνπνηνύλ ηνπο δηαδηθηπαθνύο πόξνπο θαη ηηο επηθνηλσληαθέο δπλαηόηεηεο κέρξη ηα κέζα θνηλσληθήο δηθηύσζεο ηε δπζθνιία δηάθξηζεο επαγγεικαηηθνύ θαη πξνζσπηθνύ ρώξνπ θαη ρξόλνπ θαη ηε δηαρείξηζε ηεο δηαδηθηπαθήο θήκεο πξνζώπσλ θαη νξγαληζκώλ ηεο εθπαίδεπζεο. Τα δεηήκαηα απηά είλαη αθόκα αλνηθηά ζηνλ δηάινγν θαη ηελ έξεπλα. 5

3. Διδικοί ηόσοι Θεμαηικών Δνοηήηυν Οη θνηηήηξηεο θαη νη θνηηεηέο ηνπ καζήκαηνο αλακέλεηαη, κεηαμύ άιισλ, κεηά ηελ νινθιήξσζε ησλ καζεκάησλ, λα είλαη ηθαλνί λα: Γλσξίδνπλ ηηο λέεο πξνθιήζεηο πνπ ζέηνπλ θαη ηα εξγαιεία πνπ παξέρνπλ νη ΤΠΔ ζηε δηαθπβέξλεζε εθπαηδεπηηθώλ ζπζηεκάησλ Καηαλννύλ ηελ έλλνηα ηνπ καλζάλνληνο νξγαληζκνύ, λα γλσξίδνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ γλσξίζκαηα θαη λα κπνξνύλ λα εθαξκόδνπλ αληίζηνηρα νξγαλσηηθά πξόηππα κε βάζε ηηο ΤΠΔ Πξνδηαγξάθνπλ, λα ζπκκεηέρνπλ ζην ζρεδηαζκό θαη ηε ιεηηνπξγία απνηειεζκαηηθώλ Πιεξνθνξηαθώλ Σπζηεκάησλ Γηνίθεζεο ηεο εθπαίδεπζεο Σρεδηάδνπλ θαη πινπνηνύλ νινθιεξσκέλν ζρέδην γηα ηε δηαξθή βειηίσζε εθπαηδεπηηθώλ ζπζηεκάησλ κε βάζε ηελ επεμεξγαζία δεδνκέλσλ θαη ηελ ιήςε ηεθκεξησκέλσλ απνθάζεσλ Αμηνπνηνύλ κνληέια θαη πξνζνκνηώζεηο γηα ηελ πξνζέγγηζε πνιύπινθσλ πξνβιεκάησλ Γλσξίδνπλ ηηο δπλαηόηεηεο θαη ηηο εθαξκνγέο ησλ ζπζηεκάησλ εμόξπμεο δεδνκέλσλ θαη ηηο κεζόδνπο ηεο καζεζηαθήο αλάιπζεο, γηα λα κπνξνύλ λα παξαθνινπζνύλ ηηο εξεπλεηηθέο εμειίμεηο ζηνλ ρώξν Σρεδηάδνπλ θαη πινπνηνύλ νινθιεξσκέλα ζρέδηα αμηνπνίεζεο ηνπ δηαδηθηύνπ ζηε δηαθπβέξλεζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζπζηεκάησλ θαη λα δηαρεηξίδνληαη απνηειεζκαηηθά ηα ζέκαηα δηαρείξηζεο ηεο δηαδηθηπαθήο θήκεο ησλ καζεηώλ, ησλ ζηειερώλ θαη ησλ εθπαηδεπηηθώλ νξγαληζκώλ Δλεκεξώλνληαη γηα ηηο εμειίμεηο ηεο έξεπλαο θαη ηεο ηερλνινγίαο ζην πεδίν ηεο δηαθπβέξλεζεο ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζπζηεκάησλ κε ηελ αμηνπνίεζε ησλ ΤΠΔ 4. Γιδακηική Μεθοδολογία Σην κάζεκα αμηνπνηείηαη ην κηθηό κνληέιν κάζεζεο (blended e-learning). Κάπνηεο από ηηο εθπαηδεπηηθέο πξάμεηο γίλνληαη ζηηο ζπλαληήζεηο θαη θάπνηεο κέζσ ηνπ ζπζηήκαηνο ηειεθπαίδεπζεο. Σηηο ζπλαληήζεηο εηζάγνληαη νη ζεκαηηθνί άμνλεο κε δηάιεμε, ζπδήηεζε, 6

κειέηεο πεξίπησζεο θαη εξγαζηήξηα. Σην ζύζηεκα ηειεθπαίδεπζεο νη θνηηήηξηεο θαη νη θνηηεηέο ζπκκεηέρνπλ ζε αζύγρξνλεο ζπδεηήζεηο, ελεκεξώλνπλ απνζεηήξηα πόξσλ, πινπνηνύλ ζπλεξγαηηθέο δξαζηεξηόηεηεο θαη παξαδίδνπλ ηηο εξγαζίεο ηνπο. Οη ηειηθέο εξγαζίεο ησλ θνηηεηώλ πεξηιακβάλνπλ αλαδήηεζε βηβιηνγξαθίαο θαη ζύληαμε ζύληνκσλ επηζηεκνληθώλ δνθηκίσλ ηα νπνία παξνπζηάδνπλ ζηηο ζπλαληήζεηο. 5. Δνδεικηικό Υπονοδιάγπαμμα Θεκαηηθή Δλόηεηα Τξίσξα 1 ε + Γλσξηκία, ελεκέξσζε γηα ην κάζεκα, εμνηθείσζε 2 κε ην LMS, Βηβιηνγξαθηθέο πεγέο θαη αλαδήηεζε 2 ε 1 3 ε 2 4 ε 2 5 ε 2 6 ε 2 7 ε 1 Παξνπζηάζεηο θαη ζπδήηεζε εξγαζηώλ Φνηηεηώλ/Φνηηεηξηώλ 2 6. Σπόπορ Αξιολόγηζηρ ηος Μαθήμαηορ Οη θνηηεηέο ηνπ καζήκαηνο ζα αμηνινγνύληαη βάζε ηεο ελεξγνύο ηνπο ζπκκεηνρήο, ησλ επηδόζεσλ ηνπο ζε κηθξήο έθηαζεο εξγαζίεο θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ καζήκαηνο θη ελόο ζρεδίνπ εξγαζίαο (project) πνπ ζα έρεη ηε κνξθή ζύληαμεο ζύληνκνπ επηζηεκνληθνύ δνθηκίνπ (essay) κε βάζε ηελ αλαζθόπεζε ηεο βηβιηνγξαθίαο. 7. Τλικό Δπγαζιών Τν πιηθό γηα ηηο εξγαζίεο ζα είλαη αλαξηεκέλν ζηελ πεξηνρή ηνπ καζήκαηνο ζην ζύζηεκα δηαρείξηζεο κάζεζεο http://moodle.aegean.gr 8. Τλικό Παποςζιάζευν Μαθήμαηορ Οη παξνπζηάζεηο θαη ηα ππόινηπα εθπαηδεπηηθά πιηθά ηνπ καζήκαηνο ζα βξίζθνληαη αλαξηεκέλα ζηελ πεξηνρή ηνπ καζήκαηνο ζην ζύζηεκα δηαρείξηζεο κάζεζεο http://moodle.aegean.gr 7

9. Βιβλιογπαθία Bernhardt, V. (2013). Data analysis for continuous school improvement. Larchmont, 3rd Ed, NY: Routledge. Dennis, A., Haley Wixom, B. (2003). System analysis design. California: J.Wiley. Dessler, G. (2005). Human Resource Management. 10th edition, Pearson Prentice Hall. French, C. (1996). Data Processing and Information Technology (10th ed.). Thomson. p. 2. ISBN 1844801004. IIEP/UNESCO. (2000). Education Management Information Systems (EMIS). Module 2: Identification of information needs and building indicators. Paris, UNESCO/IIEP. Law, S., & Glover, D. (2000). Educational leadership and learning: practice, policy, and research. Buckingham: Open University Press. Law, N., Pelgrum, W.J., & Plomp, T. (2006). Pedagogy and ICT use in schools around the world: Findings from the IEA Sites 2006 study. Springer, CERC The University of Hong Kong. Romero, C., S. Ventura, M. Pechenizkiy, and R. S. J. d. Baker (eds.). 2010. Handbook of Educational Data Mining. Boca Raton, FL: CRC Press. Retalis, S, Petropoulou, O., & Lazakidou, G. (2011). Assessing the Performance of Learners Engaged in Computer-Supported Collaborative Problem-Solving Activities (Book Chapter), in F.Pozzi & D. Persico (eds.), Techniques for Fostering Collaboration in Online Learning Communities: Theoretical and Practical Perspectives. USA: Information Science Reference, 2011, 245-260. Γεκεηξηάδεο, Α. (2013). Γηνίθεζε-Γηαρείξηζε Πιεξνθνξηαθώλ πζηεκάηωλ. Αζήλα: Δθδ. Νέωλ Σερλνινγηώλ. Γνπθίδεο, Γ. (2011). Καηλνηνκία, ζηξαηεγηθή, αλάπηπμε θαη πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα. Αζήλα: Δθδ. Ι.ηδέξεο. Κνίιηαο, Υ. (2004). Γνκέο Γεδνκέλωλ θαη Οξγαλώζεηο Αξρείωλ. Αζήλα: Δθδ. Νέωλ Σερλνινγηώλ. Γξνύιηα Θ., & Πνιίηεο Φ. (2008). Γεκόζηα δηνίθεζε θαη ζηειέρε εθπαίδεπζεο. Αζήλα, ΤΠΔΠΘ ΠΙ. Ναλόπνπινο, Α., & Μαλωιόπνπινο, Ι. (2010). Δηζαγωγή ζηελ εμόξπμε θαη ηηο απνζήθεο δεδνκέλωλ. Αζήλα: Δθδ. Νέωλ Σερλνινγηώλ. Ρηγόπνπινο, Γ. (2009). Πιεξνθνξηαθά ζπζηήκαηα θαη νκαδηθέο απνθάζεηο. Αζήλα: Δθδ. Νέωλ Σερλνινγηώλ. αίηεο Υ. (2008). Ο δηεπζπληήο ζην δεκόζην ζρνιείν. Αζήλα, ΤΠΔΠΘ ΠΙ. 10. Απθπογπαθία Anderson, R., & Dexter, S. (2005). School Technology Leadership: An empirical investigation of prevalence and effect. Educational Administration Quarterly, 41(1), 49-82. Fessakis, G. & Zoumpatianou, M. (2012). Wikipedia uses in learning design. Literature review. Themes in Science & Technology Education, 5(1/2), 97-106. Fessakis, G., Dimitracopoulou, A., Palaiodimos, A., (2013). Graphical Interaction Analysis Impact on Groups Collaborating through Blogs. Journal of Educational Technology & Society, 16(1), pp. 243-253. Fessakis, G., Theodoridou, S., Roussou, M. (2014). Teacher professional development program in Online Communities of Practice pedagogical model. The International Journal of Technologies in Learning, 20(3), pp. 61-79. 8

Flanagan, L., & Jacobsen, M. (2003). Technology leadership for the twenty first century principal. Journal for Educational Administration, 41(2), 124-142. Lunenburg, F.C. (2010). The decision making process. National Forum of Educational Administration and Supervision Journal, 27(4). Petropoulou, O., Retalis, S., Siassiakos, K., Karamouzis, S., & Kargidis, T. (2008). Helping educators analyze interactions within networked learning communities: A framework and the Analytics Tool system. Proceedings of the 6th International Conference on Networked Learning, 5-6 May, 2008, Halkidiki, Greece, 317-324. Retalis, S., Papasalouros, A., Psaromiligkos, Y., Siscos, S., & Kargidis, T. (2006). Towards networked learning analytics a concept and a tool. Proceedings of the 5th International Conference on Networked Learning 2006, Lancaster, UK. Scholz, R.W., Lang, D.J., Wiek, A., Walter, A.I., & Stauffacher, M. (2006). Transdisciplinary case studies as a means of sustainability learning: Historical Framework & Learning. International Jornal of Sustainability in Higher Education, 7(3), 226-251. Αξκελάθε, Γ., Φεζάθεο, Γ. (2011). ηξαηεγηθέο ρξήζεο ηωλ ΣΠΔ ζηελ εθπαίδεπζε κε θύξηα αλαθνξά ζην εθπαηδεπηηθό ζύζηεκα ηεο Φηλιαλδίαο, ζην Κ. Γιέδνπ & Ν. Σδηκόπνπινο (Δπηκ.), Πξαθηηθά Δξγαζηώλ 6νπ Παλειιήληνπ πλεδξίνπ ηωλ Δθπαηδεπηηθώλ γηα ηηο ΣΠΔ «Αμηνπνίεζε ηωλ ΣΠΔ ζηελ Γηδαθηηθή Πξάμε» ύξνο, 6-8 Μαΐνπ 2011, ISBN : 978-960-89753-7-8, ζει.: 1050-1057. Βνπθειάηνο, Μ., Γειήο, Β., & Θενδωξίδεο, Γ. (2002). Πξνο έλα νινθιεξωκέλν πιεξνθνξηαθό ζύζηεκα ζπιινγήο, απνζήθεπζεο θαη επεμεξγαζίαο εθπαηδεπηηθώλ δεδνκέλωλ: από ην όξακα ζην ζύζηεκα Edubase, 3 ν πλέδξην ΔΣΠΔ, Ρόδνο, 26-29 επηεκβξίνπ 2002, 614-623. Γεκεηξαθνπνύινπ, Α., Βνζληάδνπ,., Γξεγνξηάδνπ, Μ., Αβνύξεο, Ν., Κόιιηαο, Β., Γώγνπινπ, Α., Φεζάθεο, Γ., Μπξάηηηζεο Θ., (2006). Σν πεδίν ηεο Απηνκαηνπνηεκέλεο Αλάιπζεο Αιιειεπηδξάζεωλ πξνο ππνζηήξημε ηεο Απηνξξύζκηζεο ηωλ πκκεηερόληωλ ζε ηερλνινγηθέο καζεζηαθέο δξαζηεξηόηεηεο: Παξνύζα θαηάζηαζε, δηαζηάζεηο θαη πξννπηηθέο, 5ν παλειιήλην ζπλέδξην κε δηεζλή ζπκκεηνρή "Οη ηερλνινγίεο ηεο πιεξνθνξίαο θαη ηεο επηθνηλωλίαο ζηελ εθπαίδεπζε", Θεζζαινλίθε, 5-8 Οθηωβξίνπ 2006, ΔΣΠΔ ΑΠΘ θαη ΠΜ Πεηξνπνύινπ, Ο., Λαδαθίδνπ, Γ., & Ρεηάιεο,. (2008). Αμηνπνίεζε δεηθηώλ δηαδξαζηηθόηεηαο γηα ηελ απνηίκεζε ηεο επίδνζεο ζε ζπλεξγαηηθά δηαδηθηπαθά ζελάξηα κάζεζεο. 6ν Παλειιήλην πλέδξην κε Γηεζλή πκκεηνρή νη ΣΠΔ ζηελ Δθπαίδεπζε, Κύπξνο, 25-28 επηεκβξίνπ 2008, ζει.178-185 [In http://www.etpe.gr/extras/view_proceedings.php?conf_id=23]. Φεζάθεο Γ., (2009). Γηαδηθηπαθέο ππεξεζίεο, web 2.0 θαη εθπαηδεπηηθόο ζρεδηαζκόο, ζην Α., Κνληάθνο θαη Φ., Καιαβάζεο, (επηκ), Θέκαηα εθπαηδεπηηθνύ ζρεδηαζκνύ, ηνκ. 2νο, Δθδόζεηο Αηξαπόο, ζει.: 181-206 Φεζάθεο Γ., (2014). Οη Γηαδηθηπαθέο Κνηλόηεηεο Πξαθηηθήο ωο νξγαλωζηαθό πξόηππν γηα επθπείο εθπαηδεπηηθέο κνλάδεο θαη ωο παηδαγωγηθό κνληέιν γηα ηελ επηκόξθωζε ηωλ εθπαηδεπηηθώλ, 3ε Γηεζλήο πλάληεζε Δξγαζίαο. Schools as Learning Organizations. Η ρνιηθή Μνλάδα ωο έλαο «Οξγαληζκόο πνπ Μαζαίλεη». Πξνζεγγίζεηο θαη εθαξκνγέο. 12-14 ΔΠ 2014. Πλεπκαηηθό Κέληξν Γήκνπ Αζελαίωλ. Φεζάθεο Γ., Θενδωξίδνπ., Ρνύζζνπ Μ., (2013). Πξνθιήζεηο ηνπ ζρεδηαζκνύ θαη ηεο ιεηηνπξγίαο εθπαηδεπηηθώλ δηαδηθηπαθώλ θνηλνηήηωλ πξαθηηθήο: Η πεξίπηωζε ηεο θνηλόηεηαο ηωλ ρνιηθώλ Κεπνπξώλ, ην A., Lionarakis (ed.), Proceedings 7th International Conference on Open Distance Learning (ICODL2013), Athens, Greece, 8-10 Ννεκβξίνπ, 2013, Vol. 4, pp. 91-105. Φεζάθεο Γ., Κόλζνιαο Μ., Μαπξνπδή Δι., (2009). Πνηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά πξνγξακκάηωλ ηειεθπαίδεπζεο κε ρξήζε δηαδηθηπαθώλ ζπζηεκάηωλ, γηα ηηο πξώηεο βαζκίδεο ηεο εθπαίδεπζεο, ΘΔΜΑΣΑ Δπηζηεκώλ θαη Σερλνινγίαο ζηελ Δθπαίδεπζε, 1(3), Δθδόζεηο Κιεηδάξηζκνο, ζει.: 91-118. Φεζάθεο Γ., Μαπξνπδή Δ. (2007). Zεηήκαηα πνηόηεηαο ζε πξνγξάκκαηα ηειεθπαίδεπζεο κέζω δηαδηθηύνπ γηα ηηο πξώηεο βαζκίδεο ηεο εθπαίδεπζεο., 4th International Conference in Open and Distance Learning, Forms of Democracy in Education: Open Access and Distance Education, 23 25 Athens, Greece November 2007 (http://artemis.eap.gr/icodl2007/) 9

Φεζάθεο, Γ., άββαο, Α., (2013). Γηαρείξηζε δηαδηθηπαθήο θήκεο θαη εθπαηδεπηηθή θνηλόηεηα, ζην Α., Κνληάθνο θαη Φ., Καιαβάζεο, (επηκ.), Θέκαηα εθπαηδεπηηθνύ ζρεδηαζκνύ, ηνκ. 6νο, ζει. 272-303, Δθδόζεηο: Γηάδξαζε Ενδεικτικά περιοδικά Computers & Education Computers in Human Behavior Contemporary Issues in Technology and teachers Education Education and Information Technologies Educational Media International Educational Technology Research and Development Information technology in Childhood Educational Annual Innovations in Education and teaching International International Journal of Leadership in Education International Journal of Science Education International Journal on e-learning Journal of Cases in Educational Leadership Journal of Computer Assisted Learning Journal of Computers in Mathematics and Science Teaching Journal of Educational Computing Research Journal of Educational Technology & Society Journal of Educational Technology Systems Journal of Interactive Learning Research Journal of Learning Analytics Journal of Technology and Teacher Education Learning, Media & Technology Technology, Pedagogy and Education The Internet and Higher Education Themes in Science and Technology Education Θέκαηα Δπηζηεκώλ θαη Σερλνινγίαο ζηελ Δθπαίδεπζε 10