Καθηγητής Kauko K.Mäkinen Ινστιτούτο Οδοντιατρικής, University of Turku, Φινλανδία Ιστορία, ασφάλεια και οδοντικές ιδιότητες της ξυλιτόλης
Εισαγωγή Η ξυλιτόλη είναι μια σακχαρο-αλκοόλη με πέντε άτομα άνθρακα, ένας φυσικός υδατάνθρακας που απαντά σε ορισμένα μέρη φυτών (για παράδειγμα στα φρούτα, καθώς και σε κάποια προϊόντα που παράγονται από αυτά) και στο μεταβολισμό των ανθρώπων (1). Η ξυλιτόλη ήταν γνωστή στην οργανική χημεία ήδη από τη δεκαετία του 1890. Γερμανοί και Γάλλοι ερευνητές ήταν οι πρώτοι που παρασκεύασαν με χημικές μεθόδους ξυλιτόλη πριν από περισσότερα από 100 χρόνια, μέσω αναγωγής του αμαλγάματος νατρίου της D-ξυλόζης (ξυλοσάκχαρο). Λόγω της προφανούς παρουσίας προσμείξεων στην τότε πρώτη ύλη, το πρώτο σκεύασμα ξυλιτόλης ήταν ένα παχύρρευστο μείγμα που περιείχε, εκτός της ξυλιτόλης, και μικρές ποσότητες άλλων σακχαρο-αλκοολών. Ο οριστικός χημικός χαρακτηρισμός και καθαρισμός της ξυλιτόλης με πολαρογραφική ανάλυση είχε ήδη ολοκληρωθεί τη δεκαετία του 1930. Η πρώτη επιτυχής κρυσταλλοποίηση της ξυλιτόλης, μετά από αναγωγή της κεκαθαρμένης D-ξυλόζης, έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο, το συγκεκριμένο προϊόν δεν ήταν μια σταθερή μορφή ξυλιτόλης. Η σταθερή, κρυσταλλική μορφή ήρθε λίγο αργότερα. Αν και η ξυλιτόλη έχει σχετικά μακρά ιστορία στην οργανική χημεία, το πρώτο μισό του 20ου αιώνα μάλλον δεν έχει να επιδείξει σημαντικά γεγονότα όσον αφορά τη συγκεκριμένη ουσία. Η ξυλιτόλη θεωρούνταν εκείνη την εποχή ένας από τους πολυάριθμους γλυκαντικούς υδατάνθρακες που οι επιστήμονες της οργανικής χημείας είχαν κατορθώσει να απομονώσουν. Οι επιστήμονες προφανώς δεν είχαν συνειδητοποιήσει τις βιολογικές ιδιότητες της ξυλιτόλης, έως ότου ερευνητές άρχισαν να αξιοποιούν την ανεξάρτητη από την ινσουλίνη φύση της εν λόγω ουσίας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρωτοπόροι σε αυτά τα προγράμματα ανάπτυξης ήταν η Ιαπωνία, η Γερμανία και η πρώην Σοβιετική Ένωση. Στην Ιαπωνία, η ξυλιτόλη χρησιμοποιούνταν, για παράδειγμα, για την ανάνηψη ασθενών που είχαν πέσει σε διαβητικό κώμα. Έτσι, η ξυλιτόλη παρέμεινε μια υπό έρευνα, κατά κύριο λόγο, χημική ουσία, μέχρι την οφειλόμενη στον πόλεμο έλλειψη ζάχαρης που εμφανίστηκε σε ορισμένες χώρες, όπως στη Φινλανδία, η οποία ανάγκασε τους μηχανικούς και τους χημικούς να αναζητήσουν εναλλακτικά γλυκαντικά. Εκφραζόταν η υπόθεση ότι αυτές οι ουσίες υπήρχαν για παράδειγμα στα φυλλοβόλα δέντρα. Ερευνητές και μηχανικοί από την εταιρεία με την τότε επωνυμία «Finnish Sugar Co. Ltd.» κατόρθωσαν να αναπτύξουν μια βιομηχανική διαδικασία για μικρής κλίμακας παραγωγή ξυλιτόλης. Ωστόσο, το έργο παραμερίστηκε προσωρινά με τη σύναψη ειρήνης η έλλειψη ζάχαρης μετριάστηκε. Παρ όλα αυτά, η ιδέα δεν ξεχάστηκε εντελώς η μέθοδος βελτιωνόταν σταδιακά. Το 1975, η φινλανδική εταιρεία ξεκίνησε την πρώτη πραγματικά μεγάλης κλίμακας παραγωγή ξυλιτόλης στην Kotka, μια μικρή πόλη της νότιας Φινλανδίας. Ταυτόχρονα, μια ελβετική εταιρεία (F. Hoffman La-Roche) εκδήλωσε ενδιαφέρον για την ξυλιτόλη. Το 1976 οι δύο εταιρείες ίδρυσαν μια κοινοπραξία (Xyrofin).Αργότερα, η Xyrofin έγινε πλήρως ελεγχόμενη θυγατρική της Finnish Sugar Co. (της τωρινής Cultor). Την ίδια εποχή, άλλες εταιρείες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, της Κίνας, της Ιαπωνίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας κλπ. παρήγαγαν ξυλιτόλη κυρίως για την εγχώρια αγορά τους. Πριν από το 1970, η ξυλιτόλη χρησιμοποιούνταν κυρίως στις προαναφερθείσες χώρες ως γλυκαντική ουσία στη διαβητική διατροφή ή στο πλαίσιο παρεντερικής διατροφής (θεραπεία με έγχυση). Η χρήση της ξυλιτόλης για οδοντιατρικούς σκοπούς ξεκίνησε τη δεκαετία του 1970: η πρώτη τσίχλα ξυλιτόλης κυκλοφόρησε στη Φινλανδία το 1975 και στις Η.Π.Α. την ίδια χρονιά, αλλά λίγους μήνες αργότερα. Διάφορα δασικά και γεωργικά υλικά πλούσια σε ημικυτταρίνη έχουν χρησιμοποιηθεί ως πρώτες ύλες για την παρασκευή ξυλιτόλης. Από χημικής άποψης, η ημικυτταρίνη είναι μια ξυλάνη, ένα μεγάλου μήκους μόριο πολυσακχαρίτη που αποτελείται από μονάδες D-ξυλόζης. Οι ξυλάνες (που με τη σειρά τους ανήκουν στην ομάδα των ουσιών που ονομάζεται πεντοζάνες) είναι συνήθως παρούσες σε κάποια φυλλοβόλα δέντρα (όπως η σημύδα και η οξιά), στο ρύζι, τη βρώμη, το σιτάρι και τις φλούδες βαμβακόσπορου, τα τσόφλια διάφορων ξηρών καρπών, το άχυρο, το κοτσάνι και το στέλεχος καλαμποκιού, τη βαγάσση ζαχαροκάλαμου κλπ. Σύμφωνα με αυτήν την
ορολογία, οι πεντοζάνες είναι πολυσακχαρίτες που αποτελούνται από πεντόζες, δηλαδή σάκχαρα με πέντε άτομα άνθρακα, όπως είναι η D-ξυλόζη. (Οι γλυκάνες αποτελούνται από μονάδες D-γλυκόζης με έξι άτομα άνθρακα, και αντιπροσωπεύουν συγκεκριμένες εξοζάνες που παίζουν σημαντικό ρόλο στο σχηματισμό της οδοντικής πλάκας.) Κατά τη διαδικασία παρασκευής ξυλιτόλης (2), τα μόρια ξυλάνης αρχικά υδρολύονται σε D-ξυλόζη. Η τελευταία ανάγεται χημικά σε ξυλιτόλη που μπορεί να διαχωριστεί από μεγάλης κλίμακας στήλη χρωματογραφίας. Η ξυλιτόλη τελικά κρυσταλλοποιείται. Η όλη διαδικασία είναι σύνθετη και απαιτεί υψηλές δεξιότητες μηχανικής και πείρα. Οι ποσότητες της ξυλιτόλης που υπάρχουν ελεύθερα στα φυτά είναι πολύ χαμηλές για να αξιοποιηθούν βιομηχανικά. Η ξυλιτόλη μπορεί φυσικά να συντεθεί μέσω μεθόδων της οργανικής χημείας, αλλά η χρήση της D-ξυλόζης ως αρχικού υλικού παρασκευής είναι επί του παρόντος πιο εφικτή. Η ξυλιτόλη μπορεί επίσης να παρασκευαστεί μέσω ζυμώσεων από βακτήρια που χρησιμοποιούν D-ξυλόζη, D-γλυκόζη ή άλλες κατάλληλες πρώτες ύλες ως υποστρώματα. Αυτές οι διαδικασίες δεν είναι εφικτές από οικονομικής άποψης. Το χημικό προφίλ της ξυλιτόλης, ορολογία Η ξυλιτόλη είναι μια φυσική σακχαρο-αλκοόλη που ανήκει στο είδος των πεντιτολών, δηλαδή το μόριο ξυλιτόλης περιέχει πέντε άτομα άνθρακα και πέντε υδροξυλικές ομάδες (Εικ. 1). Επομένως, η ξυλιτόλη αποτελεί μια πεντιτόλη. Η ξυλιτόλη ανήκει στην ομάδα των πολυαλκοολών (πολυόλες) που, εφαρμόζοντας αυστηρά κριτήρια, δεν είναι «σάκχαρα» που παραδοσιακά περιλαμβάνουν κάποια θρεπτικά υδατανθρακικά γλυκαντικά (σακχαρόζη, σάκχαρο αραβοσίτου, σιρόπι καλαμποκιού, ιμβερτοσάκχαρο, D-φρουκτόζη, D-γλυκόζη κλπ. Σε κάποιες εκθέσεις, ο όρος «σάκχαρο» χρησιμοποιείται συλλογικά και αναφέρεται σε μονοσακχαρίτες και δισακχαρίτες). Ωστόσο, η συμπερίληψη των πολυολών στα σάκχαρα βασίζεται σε βιοχημικές σχέσεις. Οι πολυόλες σχηματίζονται από σάκχαρα και μπορούν να μετατραπούν σε σάκχαρα (δηλαδή, αλδόζες και κετόζες). Ορισμένες εγκυκλοπαίδειες χημείας ορίζουν τα σάκχαρα ως κρυσταλλικούς, γλυκαντικούς υδατάνθρακες. Συνεπώς, οι σακχαροαλκοόλες εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία. Για να κατανοήσουμε πλήρως τις επιδράσεις της ξυλιτόλης στα δόντια, είναι σημαντικό να αναφέρουμε τις δομικές διαφορές των διατροφικών πολυολών που συναντάμε στα τρόφιμα (3). Η σορβιτόλη είναι άλλη μια σακχαρο-αλκοόλη, ένα είδος εξιτόλης των πολυολών, λόγω της δομής της, καθώς αποτελείται από 6 άτομα άνθρακα. Εξαιτίας αυτού, η σορβιτόλη μπορεί να ενισχύσει την ανάπτυξη μεταλλάξεων τερηδονογόνων στρεπτόκοκκων και άλλων βακτηρίων του στόματος, τα οποία, υπό φυσιολογικές συνθήκες, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ξυλιτόλη για την ανάπτυξή τους. Εξαιτίας της εξελισσόμενης δραστικότητά τους, οι τερηδονογόνοι μικροοργανισμοί προτιμούν ως πηγή ενέργειας τις δομές 6 μορίων άνθρακα (εξόζες), όπως είναι η D-γλυκόζη. Επομένως, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τις αναπόφευκτες βιοχημικές διαφορές μεταξύ της ξυλιτόλης (πεντιτόλη που παράγεται από πεντόζη) και της σορβιτόλης (εξιτόλη που παράγεται από εξόζη), και να κατανοήσουμε τους σχετιζόμενους με την ονοματολογία ορισμούς που περιγράφονται παραπάνω. Παρά την ύπαρξη κάποιων διαφορών μεταξύ των διαφόρων σακχαρο-αλκοολών, η ξυλιτόλη καθώς και πολλές άλλες πολυόλες διαθέτουν επίσης ενδιαφέρουσες, από οδοντικής άποψης, ιδιότητες. Μπορούν να σχηματίσουν διάφορα είδη συμπλόκων με το ασβέστιο και κάποια άλλα πολυσθενή κατιόντα. Αυτά τα σύμπλοκα ασβεστίουξυλιτόλης μπορούν παραδείγματος χάριν να εντοπιστούν στη στοματική κοιλότητα και τα έντερα. Στη στοματική κοιλότητα, αυτά τα σύμπλοκα μπορεί να συμβάλλουν στην αποκατάσταση των μεταλλικών στοιχείων σε τερηδονικές βλάβες απομετάλλωσης της αδαμαντίνης και οδοντίνης, όπως έχει παρατηρηθεί σε άτομα που καταναλώνουν τακτικά ξυλιτόλη. Στα έντερα, τα συγκεκριμένα σύμπλοκα μπορούν να διευκολύνουν
την απορρόφηση του ασβεστίου μέσω του τοιχώματος του εντέρου. Έχει εκφραστεί η άποψη ότι αυτή η επίδραση διαδραματίζει κάποιο ρόλο στη σχετιζόμενη με την ξυλιτόλη πρόληψη της οστεοπόρωσης σε πειραματόζωα (4). Από οδοντικής άποψης, ο ρόλος της ξυλιτόλης (και κάποιων άλλων πολυολών) ως σταθεροποιητών των ιόντων ασβεστίου και φωσφόρου που περιέχονται στη σίελο μπορεί να είναι σημαντικός. Είναι πιθανό η ξυλιτόλη να σταθεροποιεί το σύστημα φωσφορικού ασβεστίου του σιέλου με τον ίδιο τρόπο όπως κάποια πεπτίδια του σιέλου (π.χ. σταθερίνη) (5). Η ξυλιτόλη είναι δύο φορές πιο γλυκιά από τη σορβιτόλη. Όταν καταναλώνεται σε στερεά ή κρυσταλλική μορφή (όπως σε τσίχλα), η ξυλιτόλη χαρίζει μια αίσθηση δροσιάς και φρεσκάδας, χάρη στην υψηλή ενδοθερμικότητα της διάλυσής της. Το θερμιδικό περιεχόμενο της ξυλιτόλης είναι περίπου το ίδιο με αυτό της «ζάχαρης». Στην πράξη ωστόσο, η ξυλιτόλη όταν καταναλώνεται ως μέρος μεικτής διατροφής μπορεί να προσθέσει λιγότερες θερμίδες απ ό,τι η ζάχαρη. Μεταβολικά χαρακτηριστικά της ξυλιτόλης Για να κατανοήσουμε την ασφάλεια της από του στόματος λήψης ξυλιτόλης, πρέπει να περιγράψουμε εν συντομία το μεταβολισμό αυτού του υδατάνθρακα στον άνθρωπο. Η ξυλιτόλη είναι ένα φυσικό ενδιάμεσο προϊόν που κανονικά απαντά στο μεταβολισμό της γλυκόζης στον άνθρωπο και άλλα ζώα, καθώς και στο μεταβολισμό διάφορων φυτών και μικροοργανισμών. Χάρη στην ευκολία με την οποία μεταβολίζεται, η ξυλιτόλη έχει χαμηλή συγκέντρωση σε σταθερή κατάσταση στο ανθρώπινο αίμα. Στον άνθρωπο, το εύρος των φυσιολογικών επιπέδων της ξυλιτόλης στο αίμα κυμαίνεται μεταξύ 0,03 και 0,06 mg ανά 100 ml. Ο ρυθμός απέκκρισης της ξυλιτόλης στα ούρα είναι περίπου 0,3 mg ανά ώρα. Συνήθως, δεν παρατηρείται σημαντική διαφορά ως προς αυτήν την παράμετρο μεταξύ υγιών και διαβητικών ατόμων. Στον άνθρωπο, η ξυλιτόλη και σορβιτόλη που λαμβάνεται από το στόμα απορροφώνται μέσω του τοιχώματος του εντέρου με σχεδόν τον ίδιο ρυθμό και αισθητά πιο βραδέως απ ό,τι η D-γλυκόζη και η D-φρουκτόζη. Και οι δύο αυτές πολυόλες απορροφώνται παθητικά. Στα περισσότερα υγιή άτομα, μια προσαρμοστική αύξηση των επιπέδων δραστηριότητας ενός ενζύμου (μιας μη ειδικής πολυολοδεσυδρογονάσης) αυξάνει σημαντικά το ρυθμό απορρόφησης της ξυλιτόλης μέσα σε λίγες ημέρες. Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει με τη σορβιτόλη. Σε άτομα στα οποία δεν έχει γίνει προσαρμογή στην ξυλιτόλη, δόσεις ξυλιτόλης περίπου 0,5 g ανά kg σωματικού βάρους μπορεί να προκαλέσουν προσωρινά μαλακά κόπρανα (ωσμωτική διάρροια). Η ξυλιτόλη απορροφάται βραδέως από την πεπτική οδό λόγω της απουσίας ενός ειδικού συστήματος μεταφοράς της ξυλιτόλης στο εντερικό βλεννογόνο. Επομένως, περίπου το ένα τρίτο της ξυλιτόλης που λαμβάνεται από το στόμα (όταν λαμβάνονται μεγάλες εφάπαξ δόσεις) απορροφάται και ακολούθως εισέρχεται στο ηπατικό μεταβολικό σύστημα. Τα άλλα δύο τρίτα της ληφθείσας από του στόματος ξυλιτόλης θα φτάσουν στα περιφερικά τμήματα της πεπτικής οδού όπου η ξυλιτόλη θα διασπαστεί από τα εντερικά βακτήρια. Τα τελικά προϊόντα είναι κυρίως λιπαρά οξέα μικρής αλύσου, τα περισσότερα από τα οποία φυσιολογικά θα απορροφηθούν και χρησιμοποιηθούν από τον οργανισμό. Όταν καταναλώνονται πολύ μικρές ποσότητες ξυλιτόλης (όπως αυτές που περιέχονται σε μία τσίχλα), είναι δυνατό να απορροφηθούν απευθείας αναλογικά μεγαλύτερες ποσότητες. Μετά από κατάλληλη προσαρμογή, η ξυλιτόλη χορηγήθηκε σε εθελοντές σε ποσότητες 200 g και άνω ανά ημέρα χωρίς να παρουσιαστεί διάρροια. Στην πράξη, συνήθως δεν πρέπει να χορηγούνται περισσότερα από 50-70 g ημερησίως, σε δόσεις κατανεμημένες ισομερώς καθ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Οι αποτελεσματικές, από οδοντικής πλευράς, ποσότητες μπορεί να κυμαίνονται από 1 έως 20 g ανά ημέρα,
κατά προτίμηση μεταξύ 6 και 12 g. Λόγω της βραδείας απορρόφησής της, η ξυλιτόλη χαρακτηρίζεται ενίοτε «γλυκόζη με καθυστέρηση», μια ιδιότητα που μπορεί να αποτελεί πλεονέκτημα σε ορισμένες κλινικές καταστάσεις. Τα πρόωρα βρέφη είναι πλήρως ικανά να μεταβολίζουν την ξυλιτόλη. Η ξυλιτόλη παρέχει μεγάλες ποσότητες ηπατικού γλυκογόνου, ή κατά κύριο λόγο D-γλυκόζης. Η ξυλιτόλη οξειδώνεται σε διοξείδιο του άνθρακα και νερό μέσω της κανονικής, φυσιολογικής οδού διάσπασης των υδατανθράκων. Περίπου το 85% των μεταβολών της ξυλιτόλης στον οργανισμό λαμβάνει χώρα στο ήπαρ. Περίπου το 10% μεταβολίζεται εκτός του ήπατος στους νεφρούς, και το υπόλοιπο χρησιμοποιείται από τα κύτταρα του αίματος, το φλοιό των επινεφριδίων, τους πνεύμονες, τους όρχεις, τον εγκέφαλο, το λιπώδη ιστό κλπ. Αυτά τα ποσοστά παραμένουν ίδια ανεξαρτήτως της οδού χορήγησης, δηλαδή του εάν πρόκειται για χορήγηση από του στόματος ή ενδοφλεβίως. Παρατηρείται μια μικρή διαφορά μεταξύ της ενδογενούς («φυσικής») ξυλιτόλης και της ξυλιτόλης που παρέχεται στον οργανισμό από έξω, για παράδειγμα σε μια διατροφή που περιέχει ξυλιτόλη. Η ενδογενής ξυλιτόλη είναι ένα ενδιάμεσο προϊόν φυσιολογίας από την D-ξυλουλόζη και την L-ξυλουλόζη (πρόκειται για κετο-σάκχαρα που αντιστοιχούν στην ξυλιτόλη). Αυτή η αντίδραση γίνεται στα μιτοχόνδρια που καταλύονται από ένζυμα που είναι ειδικά για την ξυλιτόλη. Αντιθέτως, η εξωγενής (από του στόματος λαμβανόμενη) ξυλιτόλη απορροφάται βραδέως και τελικά εισέρχεται στην πυλαία κυκλοφορία και το ήπαρ όπου αφυδρογονώνεται στο κυτταρόπλασμα των ηπατικών κυττάρων από το προαναφερθέν μη ειδικό ένζυμο πολυολοδεσυδρογονάση που μπορεί επίσης να δράσει με τη σορβιτόλη. Αυτό είναι ένα σημαντικό ένζυμο για το μεταβολισμό της ξυλιτόλης και σε μεγάλο βαθμό καθορίζει το ρυθμό μεταβολισμού της. Όταν η ξυλιτόλη χορηγείται για λίγες ημέρες, γίνεται μια προσαρμογή: τα επίπεδα του ενζύμου αυξάνονται με αποτέλεσμα η μεταβολική ικανότητα του ατόμου που έχει συνηθίσει την ξυλιτόλη να αυξάνεται αισθητά. Καθώς η ξυλιτόλη απαντά σε φυσική μορφή σε αγροτικά και δασικά προϊόντα, μπορεί επίσης να ανευρεθεί σε διάφορες τροφές που καταναλώνει ο άνθρωπος. Τροφικές πηγές που περιέχουν σχετικά υψηλές ποσότητες ξυλιτόλης είναι τα δαμάσκηνα, τα σμέουρα και το κουνουπίδι (0,3 έως 0,9 g ανά 100 g ξηράς ουσίας. Η περιεκτικότητα ποικίλλει ανάλογα με την εποχή και την ποικιλία του φυτού). Η παρουσία ελεύθερης ξυλιτόλης στις τροφές υποδεικνύει ότι ο άνθρωπος και κάποια κατοικίδια ζώα έχουν καταναλώσει ξυλιτόλη καθ όλη τη διάρκεια της εξελικτικής τους πορείας. Στους ανθρώπους, σχετικά μεγάλες ποσότητες ξυλιτόλης (δηλαδή 5 έως 15 g/ημέρα) σχηματίζονται ως προϊόν ενδιάμεσου μεταβολισμού των υδατανθράκων. Εν κατακλείδι, η ξυλιτόλη, η D-φρουκτόζη και η σορβιτόλη μετατρέπονται σε D- γλυκόζη και διάφορους μεταβολίτες της D-γλυκόζης κατά τον ενδιάμεσο μεταβολισμό, και έτσι εισέρχονται στην κύρια οδό του μεταβολισμού υδατανθράκων και είτε αποθηκεύονται ως γλυκογόνο, είτε οξειδώνονται σε διοξείδιο του άνθρακα και νερό, είτε χρησιμοποιούνται ως δομικά υλικά για τη βιοσύνθεση ουσιών όπως τα λιπίδια. Χάρη στο βραδύ ρυθμό απορρόφησης της ξυλιτόλης, δεν γίνεται ποτέ υπέρβαση της ικανότητας μεταβολισμού της από τον ανθρώπινο οργανισμό όταν χορηγείται από του στόματος. Η χρήση της ξυλιτόλης ως υποκατάστατου ζάχαρης προσφέρει τα παρακάτω πλεονεκτήματα από πλευράς φυσιολογίας: (α) Η ξυλιτόλη έχει ευχάριστη γεύση και είναι το ίδιο γλυκιά με τη σακχαρόζη. (β) Με σωστή δόση ξυλιτόλης αυξάνεται η ανοχή στους υδατάνθρακες. (γ) Μικρές δόσεις ξυλιτόλης σταθεροποιούν τη μεταβολική κατάσταση διαβητικών με ασταθή νόσο. (δ) Η ξυλιτόλη αποτρέπει την κετογένεση. (ε) Η ξυλιτόλη δεν προκαλεί τερηδόνα και αποτρέπει την ανάπτυξή της.
Η ασφάλεια της ξυλιτόλης αναφορικά με το μεταβολισμό και την από του στόματος χορήγησή της Μελέτες σε ανθρώπους και τρωκτικά κατέδειξαν ότι η ξυλιτόλη, όταν χορηγείται από του στόματος σε κατάλληλες δόσεις με προσαρμογή, γίνεται καλά ανεκτή και είναι ασφαλής σε επίπεδα τουλάχιστον 90 g/ημέρα, χωρίς υποκειμενικά ή αντικειμενικά ευρήματα ανεπιθύμητων ενεργειών. Κατά τη χορήγηση ξυλιτόλης απελευθερώνεται κάπως λιγότερη ινσουλίνη στο αίμα απ ό,τι με τη χορήγηση γλυκόζης. Η ασφάλεια της ξυλιτόλης αναφορικά με την από του στόματος χορήγηση και το μεταβολισμό της έχει αξιολογηθεί από διάφορες διεθνείς και εθνικές ρυθμιστικές αρχές. Για παράδειγμα, το 1983 η κοινή επιτροπή εμπειρογνωμόνων για τα πρόσθετα τροφίμων (Joint Expert Committee on Food Additives - JEFCA) δύο φορέων των Ηνωμένων Εθνών [Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) και Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ)] όρισε την «αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη» (Acceptable Daily Intake-ADI) της ξυλιτόλης ως «μη συγκεκριμένη». Αυτό υποδεικνύει ότι δεν επιβάλλονται συγκεκριμένοι περιορισμοί στην κατανάλωση ξυλιτόλης. Συγκεκριμένα, η JECFA συνέστησε: (α) Απεριόριστη ADI βάσει της ασφάλειας της ξυλιτόλης. Αυτός ο προσδιορισμός εκφράζει την ασφαλέστερη κατηγορία στην οποία μπορεί η Επιτροπή να ταξινομήσει ένα πρόσθετο τροφίμων. Στην ίδια κατηγορία έχει ταξινομηθεί και η σορβιτόλη. (β) Δεν έγιναν συστάσεις για περαιτέρω μελέτες τοξικότητας. Από τις πολυάριθμες θετικές αξιολογήσεις σχετικά με την επίδραση της ξυλιτόλης στη δημόσια υγεία, πρέπει να αναφερθεί η έκθεση της FASEB (Ομοσπονδία Αμερικανικών Εταιρειών Πειραματικής Βιολογίας) για το έτος 1986. Οι εκθέσεις της FASEB βασίζονται σε επισκοπήσεις από το σύνολο της βιβλιογραφίας και σε επιστημονικές απόψεις ερευνητών με ενδελεχείς γνώσεις που εργάζονται σε σχετικούς τομείς της βιολογίας και της ιατρικής. Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων της FASEB του 1986 ολοκλήρωσε μια έκθεση σχετικά με τις επιδράσεις των σακχαρο-αλκοολών και της λακτόζης στην υγεία. Με βάση το σύνολο των επιστημονικών πληροφοριών, η έκθεση της FASEB κατέληξε στα εξής συμπεράσματα: (α) Η χρήση της ξυλιτόλης στον άνθρωπο δεν εγείρει σημαντικές ανησυχίες, και (β) Η ξυλιτόλη φαίνεται να έχει το ίδιο προφίλ ασφάλειας με άλλες σακχαρο-αλκοόλες, όπως η σορβιτόλη και η D- μαννιτόλη. Ως επιπλέον απόδειξη της ασφάλειας του μεταβολισμού της ξυλιτόλης θα μπορούσε να αναφερθεί η παραδοσιακή χρήση της ξυλιτόλης ως πηγή ενέργειας στη θεραπεία με έγχυση (παρεντερική διατροφή, Πίνακας Ι). Ειδικότερα, γερμανοί και ιάπωνες γιατροί έχουν χρησιμοποιήσει με μεγάλη επιτυχία την ξυλιτόλη σε συνδυασμό με άλλους υδατάνθρακες και αμινοξέα γι αυτόν τον σκοπό. Αυτή η πρακτική βασίζεται, μεταξύ άλλων, στη μη συμμετοχή της ινσουλίνης στην αρχική χρησιμοποίηση της ξυλιτόλης από τα ανθρώπινα κύτταρα και στην ικανότητα της ξυλιτόλης να αξιοποιεί διάφορες μεταβολικές «εισόδους» στο ήπαρ, σε αντίθεση, για παράδειγμα, με τη σορβιτόλη που από βιοχημικής άποψης διαθέτει ένα «σημείο εισόδου» στο μεταβολισμό. Η ξυλιτόλη εδώ και πολλά χρόνια χρησιμοποιείται ως γλυκαντικό στη διαβητική διατροφή. Οι ασθενείς με διαβήτη έχει αποδειχτεί ότι μπορούν να καταναλώνουν έως και 70 g ξυλιτόλης την ημέρα χωρίς να εμφανίσουν ανεπιθύμητες ενέργειες. Όπως αναλύεται παρακάτω, αυτά τα επίπεδα της ξυλιτόλης υπερβαίνουν κατά πολύ τα συνιστώμενα επίπεδα χρήσης της ξυλιτόλης για οδοντιατρικούς σκοπούς. Η αξιολόγηση της ξυλιτόλης αναφορικά με τη δημόσια υγεία αναλύεται λεπτομερέστερα αλλού (6). Όπως αναφέρθηκε ήδη, είναι απαραίτητο να γίνει σαφής διάκριση μεταξύ της από του στόματος (εντερικής) και της παρεντερικής χορήγησης ξυλιτόλης. Παρότι μελέτες μεταβολισμού υποδεικνύουν ότι η ικανότητα του ανθρώπινου οργανισμού να μεταβολίζει την ξυλιτόλη είναι σημαντική, η από του στόματος κατανάλωση της ξυλιτόλης δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να οδηγήσει σε πολύ υψηλά επίπεδα ξυλιτόλης στο αίμα. Αυτό οφείλεται στο βραδύ ρυθμό απορρόφησης της ξυλιτόλης
μέσω του τοιχώματος του εντέρου. Αυτό με τη σειρά του υποδεικνύει ότι οι πολύ υψηλές δόσεις ξυλιτόλης από το στόμα μπορεί να προκαλέσουν παροδική ωσμωτική διάρροια. Η καθαρτική δράση των μεγάλων εφάπαξ δόσεων ξυλιτόλης είναι πράγματι η μόνη ανεπιθύμητη ενέργεια που έχει καταγραφεί σε μελέτες που διερευνούν την από του στόματος χορήγηση της ξυλιτόλης. Παρόμοιες επιδράσεις μπορούν να προκληθούν και από άλλες πολυόλες, καθώς και από την D-φρουκτόζη και τη λακτόζη (σάκχαρο του γάλακτος). Η πρακτική εμπειρία υποδεικνύει ότι οι άνθρωποι ανέχονται καλύτερα την ξυλιτόλη απ ό,τι τη σορβιτόλη και τη D-μαννιτόλη. Συμπερασματικά, τα επιστημονικά άρθρα και οι κλινικές μελέτες αποδεικνύουν ότι οι ανεπιθύμητες ενέργειες από το γαστρεντερικό της ξυλιτόλης εμφανίζονται σε επίπεδα πολύ υψηλότερα από αυτά που απαιτούνται για να επιτευχθούν οδοντικά οφέλη. Τα συγκεκριμένα οφέλη επιτυγχάνονται σε επίπεδα παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται σε διαβητικούς ασθενείς. Με βάση τις αξιολογήσεις επιστημονικών επιτροπών και φορέων δημόσιας υγείας, η ξυλιτόλη έχει εγκριθεί σε όλες σχεδόν τις βιομηχανοποιημένες χώρες για χρήση σε προϊόντα στοματικής υγιεινής και σε άλλα προϊόντα που προάγουν τη στοματική υγεία. Τα συνήθη προϊόντα ξυλιτόλης που ωφελούν τα δόντια είναι οι τσίχλες, οι παστίλιες, τα σακχαρόπηκτα δισκία και οι σκληρές καραμέλες. Στην πραγματικότητα, η γκάμα των προϊόντων ξυλιτόλης για καταναλωτικές και άλλες χρήσεις είναι πολύ ευρύτερη (Πίνακας Ι). Στο πλαίσιο των παραπάνω εξελίξεων, είναι σημαντικό να αναγνωριστεί η σημασία του πρόσφατου ψηφίσματος στην Ιαπωνία σχετικά με την ξυλιτόλη. Το Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας της Ιαπωνίας ολοκλήρωσε το 1996 μια μακροχρόνια επιστημονική αξιολόγηση της ξυλιτόλης και την άνοιξη του 1997 ενέκρινε επίσημα την ξυλιτόλη ως ασφαλές πρόσθετο τροφίμων στην Ιαπωνία. Η θετική σχετική με τη δημόσια υγεία απόφαση θα επιταχύνει, κατά πάσα πιθανότητα, την ανάπτυξη προϊόντων ξυλιτόλης για την προαγωγή της στοματικής υγείας στην Ιαπωνία και τις γείτονες χώρες. Ορισμένες πιθανές μελλοντικές χρήσεις της ξυλιτόλης Χάρη στις μοριακές ιδιότητές της, η ξυλιτόλη είναι πολύ πιθανό να έχει νέες βιολογικές, διατροφικές και ιατρικές εφαρμογές στο μέλλον. Μια πολλά υποσχόμενη προσέγγιση είναι η πιθανή χρήση της ξυλιτόλης ως τροφικού παράγοντα για την πρόληψη των λοιμώξεων του μέσου ωτός σε μικρά παιδιά. Αυτή η επίδραση βασίζεται στο γεγονός ότι η ξυλιτόλη αναστέλλει την ανάπτυξη των α-αιμολυτικών στρεπτόκοκκων, περιλαμβανομένου του Streptococcus pneumoniae. Ως αποτέλεσμα αυτού, η κατανάλωση τσίχλας ξυλιτόλης από παιδιά παιδικού σταθμού αποδείχτηκε ότι μείωσε την επίπτωση οξείας μέσης ωτίτιδας καθώς και την ποσότητα αντιμικροβιακής θεραπείας που ελήφθη κατά τη διάρκεια της περιόδου κατανάλωσης της τσίχλας (7). Είναι πιθανό η συστηματική χρήση ξυλιτόλης να μπορεί να επηρεάσει θετικά τη λοιμογόνο βακτηριακή χλωρίδα που είναι παρούσα σε όλη την αεροφόρο-πεπτική οδό του ανθρώπου. Η ξυλιτόλη, λόγω της φύσης της ως πεντιτόλη, τροποποιεί το εξωτερικό περιβάλλον επιλεγμένων παθογόνων οργανισμών καθώς και τις εξωτερικές δομές των ίδιων των οργανισμών. Αυτές οι μεταβολές μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη ικανότητα των οργανισμών να συνδέονται στις επιθηλιακές επιφάνειες και άλλες επιφάνειες του ιστού του ξενιστή, μειώνοντας τον κίνδυνο λοίμωξης. Ωστόσο, είναι σαφές ότι οι παραπάνω παρατηρήσεις σχετικά με τη μέση ωτίτιδα πρέπει να επιβεβαιωθούν από ανεξάρτητες μελέτες προκειμένου να μπορέσουν να εξαχθούν περαιτέρω συμπεράσματα.
Σύγκριση της ξυλιτόλης με άλλα γλυκαντικά Η παρακάτω ανάλυση θα περιοριστεί στις διαφορές μεταξύ των οδοντικών και των στοματικών βιολογικών επιδράσεων κάποιον συχνά χρησιμοποιούμενων γλυκαντικών τροφίμων. Επομένως, πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι η ξυλιτόλη είναι μια σακχαροαλκοόλη. Για καλύτερη κατανόηση των επιδράσεων της ξυλιτόλης στα δόντια, πρέπει να θυμηθούμε τα χημικά χαρακτηριστικά του μορίου της ξυλιτόλης που περιγράφηκαν παραπάνω. Όλες οι σακχαρο-αλκοόλες των τροφών έχουν αρκετές κοινές ιδιότητες που τις καθιστούν βιολογικά μοναδικές. Ορισμένες από αυτές τις ιδιότητες είναι οι παρακάτω: (α) Η απουσία αναγωγικής καρβονυλικής ομάδας. Αυτό καθιστά τις σακχαροαλκοόλες κάπως λιγότερο ενεργές από τις αντίστοιχες αλδόζες και κετόζες. Επομένως, κάποιες σακχαρο-αλκοόλες είναι λιγότερο ικανές να συμβάλλουν στο σχηματισμό οδοντικής πλάκας. (β) Η αναγωγική ισχύς. Ανεξάρτητα από την προαναφερθείσα σχετική αδράνεια των πολυολών στη στοματική κοιλότητα του ανθρώπου, ορισμένες σακχαρο-αλκοόλες μπορούν να συμμετάσχουν ενεργά σε μεταβολικές αντιδράσεις, όπου τα «επιπλέον» άτομα υδρογόνου τους μπορούν να εναποτεθούν σε άλλους μεταβολίτες προκειμένου να σχηματιστούν άλλα ανηγμένα προϊόντα μεταβολισμού, τα οποία είναι λιγότερο επιβλαβή για τη δομή των δοντιών. (γ) Ο σχηματισμός συμπλόκων. Όπως προαναφέρθηκε, οι σακχαρο-αλκοόλες μπορούν να σχηματίσουν σύμπλοκα με το ασβέστιο και κάποια άλλα μεταλλικά κατιόντα, και με αυτόν τον τρόπο πιθανώς να μπορούν να επηρεάσουν το μεταβολισμό των συγκεκριμένων κατιόντων στη στοματική κοιλότητα. Επομένως, ορισμένες σακχαρο-αλκοόλες μπορούν να συμβάλουν στη φυσιολογική αντίδραση της επαναμετάλλωσης, μέσω της οποίας φωσφορικά άλατα ασβεστίου εναποτίθενται σε σημεία με έλλειψη ασβεστίου. (δ) Η δράση σταθεροποίησης των πρωτεϊνών. Οι σακχαρο-αλκοόλες μπορούν να προστατέψουν τις πρωτεΐνες που περιέχονται σε υδατικά διαλύματα από μετουσίωση και άλλες βλάβες. Συνεπώς, είναι δυνατό η ξυλιτόλη να προστατεύει για παράδειγμα τις πρωτεΐνες του σιέλου. Λόγω της εξελικτικής δραστικότητάς τους, τα ανθρώπινα τερηδονογόνα βακτήρια έχουν αναπτύξει αποτελεσματικά ενζυμικά συστήματα που χρησιμοποιούν τη χημική ενέργεια κάποιων υδατανθράκων που βρίσκονται σε όλες σχεδόν τις τροφές. Αυτοί οι υδατάνθρακες βασίζονται συνήθως σε σκελετούς έξι ατόμων άνθρακα (ή πολλαπλάσιων του έξι) και συνήθως έχουν δομή αλδόζης ή κετόζης. Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα αυτών των σακχάρων είναι η D-γλυκόζη, η D-φρουκτόζη (που είναι μονοσακχαρίτες με έξι άτομα άνθρακα) και η σακχαρόζη (που είναι ένας δισακχαρίτης που αποτελείται από D-φρουκτόζη και D-γλυκόζη). Το άμυλο αποτελείται από μακριές αλύσους μορίων D-γλυκόζης και μπορεί να διασπαστεί στη στοματική κοιλότητα από ένζυμα της πλάκας και του σιέλου για την παραγωγή D-γλυκόζης. Όλα τα απλά σάκχαρα που περιέχονται στις τροφές (τα τρία παραπάνω αποτελούν μόνο παραδείγματα) μπορεί να παραγάγουν οξέα και μπορεί να λειτουργήσουν ως δομικά υλικά για το σχηματισμό πολυσακχαριτών που προσκολλώνται στην πλάκα (οι γλυκάνες αναφέρθηκαν παραπάνω ως παράδειγμα τέτοιων μορίων). Η σακχαρόζη, η D-γλυκόζη και η D-φρουκτόζη χρησιμοποιούνται συνήθως σε αυτό το πλαίσιο από τερηδονογόνα βακτήρια. Η κατάληξη αυτής της χρήσης μπορεί να είναι ο σχηματισμός δυνητικά τερηδονογόνου πλάκας. Η ξυλιτόλη δεν μπορεί να σχηματίσει τέτοιου είδους πλάκα, γιατί το μόριο της ξυλιτόλης περιέχει πέντε μόνο άτομα άνθρακα. Για τον ίδιο λόγο, η ξυλιτόλη δεν παράγει γαλακτικό οξύ. Καμία μελέτη δεν έχει αποδείξει ότι τα βακτήρια του στόματος προσαρμόζονται να χρησιμοποιούν την ξυλιτόλη για την αποτελεσματική παραγωγή οξέων και πολυσακχαριτών. Αντιθέτως, η σορβιτόλη έχει αποδειχτεί ότι διεγείρει το σχηματισμό πλάκας. Τα βακτήρια του στόματος προσαρμόζονται στη σορβιτόλη. Η σορβιτόλη αυτή καθαυτήν δεν ευθύνεται για παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων γαλακτικού οξέος
που εναποτίθενται στην οδοντική πλάκα στον άνθρωπο. Ωστόσο, η ικανότητα της σορβιτόλης να ενισχύει την ανάπτυξη τερηδονογόνων στρεπτόκοκκων την καθιστά εμμέσως υπεύθυνη για την ανάπτυξη τερηδόνας. (Ωστόσο, η σορβιτόλη είναι χωρίς αμφιβολία πιο ασφαλής από τη ζάχαρη όσον αφορά την ανάπτυξη τερηδόνας.) Είναι άσκοπο να συγκριθεί η ξυλιτόλη με τεχνητά, έντονα γλυκαντικά (όπως η σακχαρίνη, το κυκλαμικό οξύ, η ασπαρτάμη κλπ.), καθώς αυτές οι ουσίες χρησιμοποιούνται σε τελείως διαφορετικές χημικές συγκεντρώσεις στα τρόφιμα. Συνεπώς, τα συνθετικά γλυκαντικά έχουν τόσο χαμηλή χημική δραστηριότητα στα περισσότερα τρόφιμα που σπάνια επιδεικνύουν κάποια ειδική, σημαντική συμβολή στην προαγωγή της στοματικής υγείας. Η ξυλιτόλη, όντας φυσικός υδατάνθρακας των τροφών, πρέπει να χρησιμοποιείται σε χημικά επίπεδα αντίστοιχα με αυτά της κοινής ζάχαρης. Αυτές οι συγκεντρώσεις είναι πιο πιθανό να έχουν συγκεκριμένες επιδράσεις στους μικροοργανισμούς και τους ιστούς της στοματικής κοιλότητας. Βιβλιογραφία 1. Mäkinen KK. Biochemical principles of the use of xylitol in medicine and nutrition with special consideration of dental aspects. Birkhäuser Verlag, Βασιλεία, 1978. 2. Aminoff C. New carbohydrate sweeteners. In Sugars in Nutrition (Sipple HL, Mc- Nutt KW, eds). Chapter 10, Academic Press, Νέα Υόρκη 1974. 3. Mäkinen KK. Latest dental studies on xylitol and mechanism of action of xylitol in caries limitation. In Progress in Sweeteners (Grenby TH, ed.), Chapter 13, Elsevier, Λονδίνο 1989. 4. Svanberg M. Knuuttila M. Dietary xylitol prevents ovariectomy-induced changes of bone inorganic fraction in rats. Bone Miner (1994) 26:81-88 5. Mäkinen KK, Söderling E. Solubility of calcium salts, enamel, and hydroxyapatite in aqueous solutions of simple carbohydrates. Calcif Tissue Int (1984) 36:64-71. 6. Mäkinen KK. Dietary prevention of dental caries by xylitol - clinical effectiveness and safety. J AppI Nutr (1992) 44:16-28. 7. Uhari M, Kontiokari T, Koskela M, Niemelä M. Xylitol chewing gum in prevention of acute otitis media: double blind randomised trial. Br Med J (1996) 313:1180-1184.
Η ξυλιτόλη έχει αποδειχτεί ότι είναι ευεργετική στα παρακάτω: ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ Μειώνει την έντονη επιθυμία για υδατάνθρακες και την ανεξέλεγκτη κατανάλωση τροφής Αναπληρώνει το γλυκογόνο Αυξάνει την καύση του λίπους ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΔΟΝΤΙΩΝ Αποτρέπει το σχηματισμό πλάκας και την ανάπτυξη τερηδόνας κατά 80% Επιβραδύνει την απομετάλλωση της αδαμαντίνης Ενισχύει την επαναμετάλλωση της αδαμαντίνης Καταπολεμά την κακοσμία του στόματος Αυξάνει την παραγωγή σιέλου Μειώνει τις λοιμώξεις του στόματος και του ρινοφάρυγγα ΑΘΛΗΤΕΣ ΚΑΙ BODY BUILDING Αναβολικό διατηρεί τις βιοσυνθετικές οδούς ανοικτές Αντικαταβολικό βοηθά στη διατήρηση καθαρής μυϊκής μάζας Μειώνει τις ελεύθερες ρίζες και τις οξειδωτικές βλάβες Αυξάνει την αντοχή Αυξάνει την κατανάλωση γλυκόζης από τους περιφερικούς ιστούς ΑΝΤΙΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ Μειώνει τα επίπεδα ελεύθερων λιπαρών οξέων στον ορό Αντιοξειδωτικό - παράγει NADPH (ανηγμένο φωσφορικό δινουκλεοτίδιο νικοτιναμιδίου-αδενίνης) ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ Γλυκαιμικός δείκτης: 7 Ελάχιστη επίδραση στα επίπεδα σακχάρου και ινσουλίνης στο αίμα ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ Η βραδεία, σταθερή απελευθέρωση ενέργειας ισορροπεί τα επίπεδα σακχάρου και ινσουλίνης στο αίμα ΠΡΟΛΗΨΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΑΠΟ CANDIDA Αναστέλλει τους ζυμομύκητες, περιλαμβανομένου του Candida Albicans ΟΞΕΙΑ ΜΕΣΗ ΩΤΙΤΙΔΑ Αυξάνει το ph στο στόμα για την αναστολή της ανάπτυξης βακτηριδίων που προκαλούν λοιμώξεις του ωτός και άλλες λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ Αυξάνει την απορρόφηση των βιταμινών B και ασβεστίου
Μασώντας απλώς μια τσίχλα η τερηδόνα απομακρύνεται! Ξυλιτόλη καθ οδόν ή μεταξύ των γευμάτων Η ξυλιτόλη, ένα υποκατάστατο της ζάχαρης, δεν προσφέρει στα βακτήρια του στόματος, και ιδιαίτερα στο στρεπτόκοκκο που προκαλεί τερηδόνα, επαρκή για την ανάπτυξή τους τροφή. Έτσι, αυτή η ουσία, που βρίσκεται σε διάφορα λαχανικά και φρούτα, παίζει αποφασιστικό ρόλο στην προληπτική οδοντιατρική. Διάφορες επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει τη μείωση της τερηδόνας μέσω της ξυλιτόλης. Η συνιστώμενη ημερήσια δόση για βέλτιστη αποτελεσματικότητα είναι 5-10 γραμμάρια καθ όλη τη διάρκεια της ημέρας εάν είναι δυνατόν. Πώς όμως είναι δυνατόν να φέρουμε αυτήν την ουσία στη στοματική κοιλότητα και ταυτόχρονα να επιτύχουμε επαρκή παράταση της δράσης της; Μέσω μιας ιδιαίτερα γευστικής και απλής μεθόδου: μασώντας τσίχλα! Η σειρά προϊόντων miradent προσφέρει τσίχλες ξυλιτόλης σε τέσσερις γεύσεις (μέντα, δυόσμος, φρέσκα φρούτα και κανέλα). Όλες έχουν ως αποκλειστικό γλυκαντικό την ξυλιτόλη. Η τακτική κατανάλωση αυτής της οδοντότσιχλας απομακρύνει τα υπολείμματα πλάκας από τα δόντια και διαλύει την ήδη σχηματισμένη πλάκα. Επιπλέον, επιτυγχάνεται επαναμετάλλωση της αδαμαντίνης αυξάνοντας την τιμή ph του στόματος. Αυτά τα χαρακτηριστικά της τσίχλας ξυλιτόλης miradent προσφέρουν αποτελεσματική προστασία από την τερηδόνα. Η τσίχλα ξυλιτόλης δεν αντικαθιστά το τακτικό βούρτσισμα των δοντιών, αλλά σας δίνει τη δυνατότητα να ενσωματώσετε με ομαλό τρόπο μια συνήθεια συστηματικής στοματικής υγιεινής και οδοντικής φροντίδας στην καθημερινότητά σας. Αποτελεί ιδανική και υγιεινή εναλλακτική λύση όταν το στόμα σας χρειάζεται λίγη φρεσκάδα, αλλά βρίσκεστε σε μέρος όπου δεν μπορείτε να πλύνετε τα δόντια σας. Η τσίχλα ξυλιτόλης έχει επίσης προφυλακτική δράση που μεταδίδεται στην επόμενη γενιά την αποκαλούμενη «επίδραση από τη μητέρα στο παιδί». Εάν μια έγκυος μπορέσει να σταματήσει την εγκατάσταση των μικροοργανισμών που ευθύνονται για την τερηδόνα στη στοματική της κοιλότητα, το νεογνό θα είναι πλήρως προστατευμένο έναντι της τερηδόνας για πολλά χρόνια χωρίς περαιτέρω ενέργειες. Η ξυλιτόλη είναι επίσης κατάλληλη για τους διαβητικούς, καθώς ο μεταβολισμός της είναι σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητος από την ινσουλίνη. www.euromed.gr