Ασφάλεια στη Χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών στο Νοσοκοµείο Κλινικό Φροντιστήριο ιάρκεια: 360 Συµµετέχοντες: 45 I. Ασφαλείς χειρισµοί εριφερικού & κεντρικού φλεβικού καθετήρα. Εκ αιδευτές: Κωσταντούδης Αντώνιος, Κωστελίδου Ευλαµ ία, Παναγηλίδου Σοφία, Τσια ράζη Θεοδώρα. II. Ασφαλείς χειρισµοί ενδοφλέβιων & καθετήρων ειδικής χρήσης Infuse-a- Port, PICC, (IO) Intraosseous-Ενδοοστική Πρόσβαση Εκ αιδευτές: Ρούµκου Σοφία, Πατσιαβούρα ήµητρα, Αστερίου Λαµ ρινή, Μ ακογιάννη Αθανασία, Φράγγη Μαρία-Χριστίνα, Βασιλειάδης Ιωάννης, Σαµαράς Αστέριος, Τσιβίκη Αναστασία. III. Ασφάλεια κατά τη χορήγηση CIV Εκ αιδευτές: Βατάρογλου Ιωάννης, Πορτοκαλίδης Αριστείδης, Νταντανά Ασηµίνα
I. Ασφαλείς χειρισµοί εριφερικού & κεντρικού φλεβικού καθετήρα. Εισαγωγή Σηµαντικό θέµα στη νοσηλεία ασθενούς στο Νοσοκοµείο είναι η χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών. Ενώ η εξασφάλιση και διατήρηση ανοιχτής οδού χορήγησης α οτελεί θέµα ασφαλείας και ζωτικής σηµασίας για την εφαρµογή ο οιασδή οτε θερα ευτικής αγωγής του αρρώστου. Ο εριφερικός φλεβικός καθετηριασµός είναι µια σχετική ασφαλής διαδικασία. Παρ όλα αυτά ε ι λοκές µ ορεί συµβούν, ολλές α ό τις ο οίες είναι κοινές µε κεντρικό φλεβικό καθετηριασµό µε α οτέλεσµα την ε ιβάρυνση της υγείας του ασθενή. Η γνώση και αναγνώριση των ε ι λοκών είναι α αραίτητη για να µ ορέσουν να ροληφθούν και αντιµετω ιστούν τα ροβλήµατα όταν συµβαίνουν. Ενότητες Στο κλινικό φροντιστήριο θα αρουσιαστούν: βασικές τεχνικές εριφερικού φλεβικού καθετηριασµού καθώς και ιο ειδικές ου αφορούν σε δύσκολες ερι τώσεις ασθενών ό ως µε οιδηµατώδη ή ζυµώδη άκρα ε ίδειξη φλεβοκαθετήρων διαφόρων τύ ων και µεγεθών ( εριφερικών & Κ.Φ.Κ) ε ίδειξη και εφαρµογή α ό τους συµµετέχοντες της σωστής τεχνικής φλεβοκέντησης σε ρό λασµα υ ό την καθοδήγηση των κλινικών εκ αιδευτών έγκαιρος εντο ισµός και αντιµετώ ιση ε ι λοκών καθώς και χειρισµοί και φροντίδα φλεβικού καθετήρα ροκειµένου να διατηρηθεί η ασφαλής ρόσβαση στην ενδοφλέβια οδό. να Προσδοκώµενα α οτελέσµατα Μετά το έρας του κλινικού φροντιστηρίου οι εκ αιδευόµενοι θα µ ορούν να εφαρµόζουν: µε ασφάλεια εριφερικό φλεβικό καθετηριασµό. Να σχεδιάζουν και εφαρµόζουν φροντίδα. Να εντο ίζουν και αντιµετω ίζουν ιθανές ε ι λοκές κατά την εφαρµογή και διατήρησή του.
II. Ασφαλείς χειρισµοί ενδοφλέβιων καθετήρων ειδικής χρήσης (Infuse-a- Port, PICC, Intraosseous (IO) Ενδοοστικός) Εισαγωγή. Πολλές φορές η χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών δεν είναι µια α λή και ασφαλής διαδικασία. Όχι σ άνια η εριφερική φλεβική ρόσβαση είναι δύσκολη έως αδύνατη ενώ ακόµη και όταν υ άρχει δε µ ορεί να χρησιµο οιηθεί άνω α ό τρία 24ώρα και για χορήγηση µακροχρόνιων & ειδικών θερα ειών. Καθώς ολλά ενδοφλέβια υγρά µ ορεί να ροκαλέσουν βλάβη στο ενδοθήλιο της εριφερικής φλέβας θα ρέ ει να χορηγούνται σε κεντρικό ε ί εδο. Τη λύση στις ε είγουσες καταστάσεις, εκεί ου χάνεται ή κερδίζεται η ζωή σε λίγα λε τά της ώρας και στις µακροχρόνιες και ειδικές θερα είες, έρχονται να δώσουν οι καθετήρες ειδικής χρήσης. Τρείς α ό αυτούς τους καθετήρες θα αρουσιαστούν σε αυτό το κλινικό φροντιστήριο. 1.Infuse-a-Port. Α οτελείται α ό ένα διαµέρισµα ταµιευτήρα (σιλικόνης φούσκα για εισαγωγή της βελόνας το διάφραγµα), συνδεδεµένο µε λαστικό σωλήνα (καθετήρα). Η συσκευή το οθετείται χειρουργικά κάτω α ό το δέρµα στο στήθος και εµφανίζεται ως ένα εξόγκωµα κάτω α ό το δέρµα. εν α αιτεί ιδιαίτερη συντήρηση και είναι εσωτερικά. Ο καθετήρας α ό τον ταµιευτήρα εισάγεται χειρουργικά σε µια φλέβα (συνήθως τη σφαγίτιδα, υ οκλείδια ή άνω κοίλη). Στην ιδανική ερί τωση, ο καθετήρας τερµατίζει στην άνω κοίλη φλέβα, λίγο ριν α ό τον δεξιό κόλ ο. Η θέση αυτή ε ιτρέ ει την έγχυση αραγόντων ου ρέ ει να εξα λωθούν σε όλο το σώµα γρήγορα και α οτελεσµατικά. 2. (PICC) Peripherally Inserted Central Venous Catheter. Είναι ένας εριφερικά εισαγόµενος κεντρικός φλεβικός καθετήρας ( PICC γραµµή ) και α οτελεί µια µορφή ενδοφλέβιας ρόσβασης ου µ ορεί να χρησιµο οιηθεί για µεγάλο χρονικό διάστηµα (.χ. για µεγάλα σχήµατα χηµειοθερα είας, αρατεταµένη αντιβιοτική θερα εία, ή ολική αρεντερική διατροφή). Είναι µια εναλλακτική λύση για τις υ οκλείδιες, έσω σφαγίτιδες ή µηριαίες γραµµές ου έχουν υψηλότερα οσοστά µόλυνσης. Το οθέτηση υ οκλείδιας ή έσω σφαγίτιδας γραµµής µ ορεί να οδηγήσει σε νευµοθώρακα. Ο PICC εισάγεται σε µια εριφερική φλέβα, ό ως η κεφαλική, βασιλική ή βραχιόνια φλέβα και στη συνέχεια ροωθείται ρος την καρδιά έως ότου το άκρο του βρεθεί στην άνω κοίλη φλέβα.
Οι PICCs συνήθως το οθετούνται α ό τους γιατρούς ή ειδικά εκ αιδευµένους νοσηλευτές. Χρήση υ ερήχων, ακτινογραφίες και ακτινοσκό ηση βοηθούν στην εισαγωγή τους και ε ιβεβαιώνουν την θέση τους. 3. Intraosseous (IO)-Ενδοοστική Πρόσβαση. Είναι ένα ροσωρινό µέτρο ε είγουσας ανάγκης και θα ρέ ει να εριορίζεται σε 7 ώρες, µέχρι να ε ιτευχθεί ενδοφλέβια ρόσβαση. Όλα τα υγρά ου χορηγούνται IV µ ορούν να χορηγηθούν IO. IO ρόσβαση ενδείκνυται όταν η άµεση αγγειακή ρόσβαση είναι α αραίτητη, αλλά η εριφερική φλεβική ρόσβαση είναι δύσκολη ή αδύνατη. Τυ ικές ερι τώσεις εριλαµβάνουν: καρδιακή ανακο ή, ταχεία εισαγωγή στην αναισθησία, βαθιά υ οογκαιµία-µη αντιρρο ούµενο shock, σοβαρά εγκαύµατα, τραύµατα, καταστάσεις µαζικών ατυχηµάτων και σήψη. Μελέτες έχουν δείξει ότι IO ρόσβαση µε τη χρήση 3 ης γενιάς συσκευών µ ορεί εύκολα να εφαρµόζεται µε λίγη εκ αίδευση και είναι γρηγορότερη α ό την ενδοφλέβια (IV). Λόγω της άγνοιας, η τεχνική αυτή είναι λήρως αναξιο οίητη. Σκο ός του κλινικού φροντιστηρίου είναι όλοι οι συµµετέχοντες να εξοικειωθούν: Στην ασφαλή χορήγηση υγρών και φαρµάκων µέσω των τριών αυτών ειδικών καθετήρων. Να τους διαχειρίζονται µε ασφάλεια. Να ανιχνεύουν, ρολαµβάνουν και αντιµετω ίζουν ιθανές ε ι λοκές. Να εφαρµόζουν ενδοοστικό καθετηριασµό µε τη χρήση καθετήρων 3 ης γενιάς. Υλικό-Μέθοδος: Το κλινικό φροντιστήριο θα εξελιχθεί σε 4 ενότητες: 1.Ε ίδειξη των τριών καθετήρων και εξοικείωση τους α ό τους εκ αιδευόµενους. 2.Παρουσίαση τεχνικών εισαγωγής, των λεονεκτηµάτων, µειονεκτηµάτων & ε ι λοκών α ό τη χρήση τους.
3. Φροντίδα & ασφαλείς χειρισµοί τους. 4. Οι συµµετέχοντες θα χωριστούν σε οµάδες & θα εφαρµόσουν χειρισµούς ε ί ρο λασµάτων σε Infusea-Port, PICC & IO. 5. Συµ εράσµατα, συζήτηση µεταξύ συµµετεχόντων και εκ αιδευτών & αξιολόγηση του φροντιστηρίου. Προσδοκόµενα Α οτελέσµατα. Με την ολοκλήρωση του κλινικού φροντιστηρίου οι συµµετέχοντες θα είναι σε θέση να εφαρµόσουν ασφαλή χορήγηση υγρών και φαρµάκων µέσω των τριών καθετήρων και να σχεδιάζουν Νοσηλευτική Φροντίδα ου να ρολαµβάνει ε ι λοκές. Να εφαρµόζουν ενδοοστικό καθετηριασµό µε τη χρήση καθετήρων 3 ης γενιάς. III.Ασφάλεια κατά τη χορήγηση CIV Εισαγωγή Το 1951 κυκλοφόρησε στην αγορά η ρώτη αντλία έγχυσης σύριγγας (χαµηλής ροής) α ό τον Β. Braun. Οι αντλίες ενδοφλέβιας έγχυσης (Intravenous Infusion Pumps) είναι συσκευές ου χρησιµο οιούνται στα νοσηλευτικά ιδρύµατα για τη χορήγηση υγρών και φαρµάκων στο φλεβικό σύστηµα µε την σωστή συχνότητα υψηλής ή χαµηλής ροής και µε ένα συνεχή ασφαλή και ακριβή τρό ο µε την καταγραφή της ίεσης µέσω ηλεκτρονικού σένσορα ώστε να ε ιτευχθεί η ε ιθυµητή θερα ευτική δράση τους. Η χρήση των αντλιών είναι ζωτικής σηµασίας για την διατήρηση της υγείας του ασθενή. Σκο ός του κλινικού φροντιστηρίου είναι η α όκτηση δεξιοτήτων στο χειρισµό των αντλιών έγχυσης για την ελαχιστο οίηση λανθασµένων χειρισµών και ατυχηµατικών χορηγήσεων φαρµάκων, αυξάνοντας και βελτιώνοντας αράλληλα το ε ί εδο ασφάλειας του ασθενή.
Μέθοδοι Ε ίδειξη Πρακτική εξάσκηση Ενότητες Στο κλινικό φροντιστήριο θα αρουσιαστούν: Ε ίδειξη το οθέτησης συστηµάτων αντλιών Προγραµµατισµός και ρύθµιση αντλιών Έλεγχος και ε ιβεβαίωση καλής λειτουργίας αντλίας Αναγνώριση alarm αντλίας Πρακτική εξάσκηση και εφαρµογή α ό τους συµµετέχοντες το οθέτησης συστηµάτων αντλίας Εντο ισµός και αντιµετώ ιση δυσλειτουργίας των αντλιών κατά την χορήγηση ενδοφλέβιων διαλυµάτων Χειρισµός αντλίας σε ε είγουσες καταστάσεις καθώς και Ασφαλής χρήση, α ολύµανση, συντήρηση. Αξιολόγηση του φροντιστηρίου. Προσδοκώµενα α οτελέσµατα Μετά το έρας του κλινικού φροντιστηρίου οι εκ αιδευόµενοι θα µ ορούν να εφαρµόζουν: µε ασφάλεια συνεχή στάγδην και bolus έγχυση µέσω αντλίας να αναγνωρίζουν, να εντο ίζουν και να αντιµετω ίζουν ιθανές ε ι λοκές και ροβλήµατα κατά την εφαρµογή και λειτουργία αντλίας συνεχούς στάγδην έγχυσης.