Δοκιμαστική Εφαρμογή Λογισμικού DSS Tool v1: Περιφέρεια Κρήτης

Establishment of Waste Network for sustainable solid waste management planning and promotion of integrated decision tools in the Balkan Region (BALKWASTE) LIFE07/ENV/RO/686 ACTION 5: Development of decision support software tool : Οκτώβριος 2011

Πίνακας Περιεχομένων Εισαγωγή... Γενικά Δεδομένα... Δεδομένα Μελέτης... Επεξεργασία Δεδομένων Μελέτης Αποτελέσματα... 5 Στόχοι Νομοθεσίας (Tab: Targets)... 6 Δεδομένα Μελέτης... 6 Επεξεργασία Δεδομένων Μελέτης Αποτελέσματα... 7 Δυναμικότητα Υφιστάμενων Εγκαταστάσεων ΔΣΑ (Tab: Waste Management Facilities)... 8 Δεδομένα Μελέτης... 8 Επεξεργασία Δεδομένων Μελέτης Αποτελέσματα... 10 Δυναμικότητα Νέων Εγκαταστάσεων ΔΣΑ (Tab: Waste Management Facilities)... 14 Διαμόρφωση Εναλλακτικών Σεναρίων (Tab: Scenarios)... 14 Δεδομένα Μελέτης... 15 Επεξεργασία Δεδομένων Μελέτης Αποτελέσματα... 17 1 ο Σενάριο... 17 2 ο Σενάριο... 18 Αποτελέσματα Σύγκρισης Εναλλακτικών Σεναρίων... 19 Συμπεράσματα Προτάσεις... 20 2

Εισαγωγή Στα πλαίσια εφαρμογής του λογισμικού Decision Support Tool v1 θα διερευνηθεί η ορθολογική βάση και η εγκυρότητα των αποτελεσμάτων που θα υπολογιστούν για την περίπτωση της Περιφέρειας Κρήτης. Στο πλαίσιο αυτό, ως δεδομένα εισόδου θα χρησιμοποιηθούν οι τιμές των αντίστοιχων μεγεθών με βάση πρόσφατη μελέτη σχετικά με τη Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων (ΔΣΑ) της εν λόγω Περιφέρειας 1. Ο βασικός στόχος της δοκιμαστικής εφαρμογής έγκειται στη σύγκριση των αποτελεσμάτων μεταξύ των δεδομένων εξόδου του λογισμικού και των αντίστοιχων αποτελεσμάτων της μελέτης αναφορικά με την εφαρμογή δύο (2) ομάδων εναλλακτικών σεναρίων διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Τα εν λόγω σενάρια που διατυπώθηκαν στο πλαίσιο εκπόνησης της μελέτης περιγράφονται συνοπτικά στη συνέχεια. Σημειώνεται ότι, η δοκιμαστική εφαρμογή αφορά αποκλειστικά ποσότητες Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) και δεν επεκτείνεται σε ειδικά ρεύματα αποβλήτων (ιλύς αστικών λυμάτων, βιομηχανικά απόβλητα). Γενικά Δεδομένα Περιοχής Στη συνέχεια θα αναλυθούν τα δεδομένα εισόδου που αφορούν σε ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά των ΑΣΑ, καθώς επίσης και δεδομένα που αφορούν σε δημογραφικά στοιχεία της περιοχής μελέτης (). Σε πρώτη φάση, θα εντοπιστούν στο κείμενο της μελέτης τα στοιχεία εκείνα που απαιτούνται για τον προσδιορισμό ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών των ΑΣΑ και δημογραφικών στοιχείων της περιοχής μελέτης. Εν συνεχεία, τα εν λόγω στοιχεία θα υποστούν επεξεργασία προκειμένου να λάβουν μορφή κατάλληλη (συμβατή) για εισαγωγή στο λογισμικό. Δεδομένα Μελέτης Αρχικά θα περιγραφούν τα μεγέθη εκείνα των οποίων οι αριθμητικές τιμές θα αποτελέσουν τα πρωτογενή δεδομένα όπου, κατόπιν επεξεργασίας θα εισαχθούν ως αρχικές συνθήκες στο λογισμικό. Τα εν λόγω μεγέθη και οι αντίστοιχες τιμές, αφορούν στα ακόλουθα: Παραγόμενες ποσότητες ΑΣΑ για το έτος 2009 σε τόνους (tn) 2 : o Περιφερειακή ενότητα Χανίων: 94.26, o Περιφερειακή ενότητα Ρεθύμνου: 51.715, o Περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου: 196.516, o Περιφερειακή ενότητα Λασιθίου: 55.170 και o Σύνολο Περιφέρειας Κρήτης: 97.727. Πρόβλεψη παραγωγής ΑΣΑ για το έτος 2011 σε τόνους (t): 409.748. 1 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010 2 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 2: Μη Τεχνική Περίληψη, σελ. 5. ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 2: Μη Τεχνική Περίληψη, σελ. 29.

Ποιοτική σύνθεση ΑΣΑ (έτη αναφοράς 200 2004) 4 : o Τροφικά Υπολείμματα (Οργανικά): 9,15%, o Χαρτί Χαρτόνι: 19,94%, o Πλαστικά: 16,85%, o Σιδηρούχα Μέταλλα:,51%, o Αλουμίνιο: 1,44%, o Αδρανή: 2,67%, o Γυαλί: 5,%, o Δέρματα Ξύλα Υφάσματα Λοιπά: 5,44% (Ξύλα: 1,6% 5 ) και o Υπόλοιπα: 5,65%. Ποσοστιαία συμμετοχή συσκευασιών επί της ποιοτικής σύνθεσης των ΑΣΑ: 27,50% 6. Ποσοστιαία συμμετοχή Βιοαποδομήσιμων Αστικών Αποβλήτων (Οργανικά, Χαρτί Χαρτόνι και Ξύλα) επί της ποιοτικής σύνθεσης των ΑΣΑ: 60,45% 7. Πληθυσμός με βάση την απογραφή του 2001 (κάτοικοι): o Περιφερειακή ενότητα Χανίων: 150.17, o Περιφερειακή ενότητα Ρεθύμνου: 81.96, o Περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου: 292.489, o Περιφερειακή ενότητα Λασιθίου: 76.19 και o Σύνολο Περιφέρειας Κρήτης: 601.11. Πληθυσμιακός ρυθμός αύξησης δεκαετίας 2001 2011: %. Ποιοτική σύνθεση ΑΣΑ (έτη αναφοράς 200 2004) με περαιτέρω επιμερισμό σε απόβλητα από συσκευασίες και μη συσκευασίες: o Τροφικά Υπολείμματα (Οργανικά): 9,15%, o Χαρτί Χαρτόνι: 14,95%, o Χαρτί Χαρτόνι (συσκευασίες): 4,99%, o Πλαστικά: 5,05%, o Πλαστικά (συσκευασίες): 11,80%, o Μέταλλα: 0,99%, o Μέταλλα (συσκευασίες):,96%, o Γυαλί: 0,27%, o Γυαλί (συσκευασίες): 5,06%, o Ξύλο: 0,95%, o Ξύλο (συσκευασίες): 0,41%, 4 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 2: Μη Τεχνική Περίληψη, σελ. 8. 5 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 2: Μη Τεχνική Περίληψη, σελ. 9. 6 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 2: Μη Τεχνική Περίληψη, σελ. 9. 7 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 2: Μη Τεχνική Περίληψη, σελ. 9. 4

o Λοιπά: 12,42% που προκύπτει από το άθροισμα των ακόλουθων στοιχείων: Αδρανή: 2,67%, Δέρματα Υφάσματα Λοιπά: 4,10% και Υπόλοιπα: 5,65%. Επεξεργασία Δεδομένων Αποτελέσματα Η επεξεργασία δεδομένων αφορά σε ορισμένους προκαταρκτικούς υπολογισμούς που αποσκοπούν στο μετασχηματισμό των δεδομένων της μελέτης σε μορφή συμβατή για είσοδο στο λογισμικό. Τα δευτερογενή δεδομένα και η αντίστοιχη διαδικασία επεξεργασίας των πρωτογενών δεδομένων περιγράφεται ακολούθως: Ετήσια ποσοστιαία αύξηση παραγωγής ΑΣΑ. Με δεδομένη την ετήσια παραγωγή ΑΣΑ για το έτος 2009 και την εκτίμηση για το έτος 2011, ο ετήσιος ποσοστιαίος ρυθμός αύξησης παραγωγής ΑΣΑ είναι: 1 409.748 97.729 1 + = 1,015% ήτοι 1,015%. 2 409.748 Πληθυσμός κατά το 2011 (κάτοικοι). Με δεδομένο το δεκαετή ρυθμό αύξησης του πληθυσμού και τον απόλυτο πληθυσμό κατά το 2001, ο πληθυσμός της Περιφέρειας κατά το 2011 θα δίνεται από την ακόλουθη σχέση: (Πληθυσμός Απογραφής 2001) x (Δεκαετής Ρυθμός Αύξησης + 1) Τα αντίστοιχα δεδομένα ανά Περιφερειακή Ενότητα και για το σύνολο της Περιφέρειας διαμορφώνονται ως εξής: o Περιφερειακή ενότητα Χανίων: 154.827, o Περιφερειακή ενότητα Ρεθύμνου: 84.94, o Περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου: 01.264, o Περιφερειακή ενότητα Λασιθίου: 78.609 και o Σύνολο Περιφέρειας Κρήτης: 619.165 κάτοικοι. Ωστόσο, στην προκειμένη περίπτωση, ως δεδομένο εισόδου στο λογισμικό θα ληφθούν τα προσωρινά στοιχεία της απογραφής του 2011 που αφορούν σε μόνιμο πληθυσμό 8. Σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα, τα αντίστοιχα επικαιροποιημένα μεγέθη είναι: o Περιφερειακή ενότητα Χανίων: 156.220, o Περιφερειακή ενότητα Ρεθύμνου: 85.160, o Περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου: 04.270, o Περιφερειακή ενότητα Λασιθίου: 75.690 και o Σύνολο Περιφέρειας Κρήτης: 621.40 κάτοικοι. Κατά κεφαλήν παραγωγή ΑΣΑ για το έτος 2011 σε kgr. 8 http://www.statistics.gr/portal/page/portal/esye/bucket/a1602/pressreleases/a1602_sam01_dt _DC_00_2011_01_F_GR.pdf [Accessed 21-10-2011]. 5

Με δεδομένο το συνολικό πληθυσμό και την ολική παραγόμενη ποσότητα κατά το έτος 2011, η κατά κεφαλήν παραγωγή ΑΣΑ είναι: 409.748.000kgr 621.40hab 65days kgr = 1,807 hab day ή 1,807kgr/(κάτοικοι και day). Στόχοι Νομοθεσίας Προκειμένου να υπολογιστούν οι ποσότητες των ΑΣΑ βάσει των οποίων θα διαστασιολογηθούν οι μονάδες επεξεργασίας ανά εφαρμοζόμενο σενάριο, απαιτείται ο ποσοτικός προσδιορισμός των στόχων όπου, βάσει των κατώτερων επιτρεπόμενων ορίων που θέτει η σχετική νομοθεσία, πρέπει να επιτευχθούν για την πλήρη συμμόρφωση με τις θεσμικές διατάξεις. Σε πρώτη φάση περιγράφονται οι ποσοτικοποιημένοι στόχοι της μελέτης για τη χωριστή συλλογή του οργανικού κλάσματος (ΔσΠ), τη χωριστή διαλογή υλικών στόχων που αφορούν σε συσκευασίες ( μπλε κάδος) και τη χωριστή διαλογή ανακυκλώσιμων υλικών στόχων που αφορού τόσο σε συσκευασίες, όσο και σε μη συσκευασίες (ΔσΠ). Δεδομένα Μελέτης Σύμφωνα με το κείμενο της μελέτης και αναφορικά με τη χωριστή συλλογή του οργανικού κλάσματος μέσω εφαρμογής προγραμμάτων ΔσΠ, προτείνεται η επίτευξη των ακόλουθων ποσοτικών στόχων 9 : Χωριστή συλλογή ποσοστού 20% κατά βάρος των οργανικών (υπολειμμάτων φαγητού) έως το 2015 και Χωριστή συλλογή ποσοστού 5% κατά βάρος των οργανικών (υπολειμμάτων φαγητού) έως το 2020. Αναφορικά με τη χωριστή διαλογή υλικών στόχων που αφορούν σε συσκευασίες ( μπλε κάδος), στο κείμενο της μελέτης διατυπώνονται οι ακόλουθοι ποσοτικοποιημένοι στόχοι: Χωριστή συλλογή ποσοστού 50% κατά βάρος των αποβλήτων συσκευασιών έως το 2015 και Χωριστή συλλογή ποσοστού 60% κατά βάρος των αποβλήτων συσκευασιών έως το 2020, όπου οι επιμέρους στόχοι ανά υλικό στόχο αφορούν σε 10 : o 60%, κατά βάρος, για το χαρτί και χαρτόνι, o 60%, κατά βάρος, για το ξύλο, o 80%, κατά βάρος, για το γυαλί, o 50%, κατά βάρος, για τα μέταλλα και o 60%, κατά βάρος, για τα πλαστικά. 9 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 2: Μη Τεχνική Περίληψη, σελ. 44. 10 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 2: Μη Τεχνική Περίληψη, σελ. 44. 6

Αναφορικά με τη χωριστή διαλογή ανακυκλώσιμων υλικών στόχων (μη συσκευασίες) μέσω εφαρμογής προγραμμάτων ΔσΠ, στο κείμενο της μελέτης διατυπώνονται οι ακόλουθοι ποσοτικοποιημένοι στόχοι 11 : Χωριστή συλλογή ποσοστού 0% των αποβλήτων τυπωμένου χαρτιού έως το 2015 και Χωριστή συλλογή ποσοστού 50% των αποβλήτων τυπωμένου χαρτιού έως το 2020. Στη σχετική μελέτη δεν αναφέρονται ποσοτικοποιημένοι στόχοι για άλλες κατηγορίες ανακυκλώσιμων υλικών στόχων που αφορούν σε μη συσκευασίες. Επεξεργασία Δεδομένων Αποτελέσματα Η εισαγωγή των ποσοτικοποιημένων στόχων στο λογισμικό έχει ως έτος αναφοράς το 2020 και παράλληλα, δεν προβλέπεται η δυνατότητα βαθμωτής μεταβολής τιθέμενων στόχων σε διακριτούς χρονικούς ορίζοντες. Ως εκ τούτου, παραβλέπονται οι στόχοι της μελέτης που αφορούν στο 2015 και λαμβάνονται υπόψη μόνο όσοι αναφέρονται στο 2020. Ειδικότερα, κατόπιν εισαγωγής των στόχων στο λογισμικό προέκυψαν τα ακόλουθα αποτελέσματα: Βάσει της νομοθεσίας περί ανακύκλωσης συσκευασιών, όπου ο συνολικός στόχος υπαγορεύει ότι κατ ελάχιστο το 60% κατά βάρος των αποβλήτων συσκευασίας πρέπει να ανακυκλώνεται, η εισαγωγή των δεδομένων της μελέτης κατέδειξε ότι οι τιθέμενοι στόχοι υπερκαλύπτουν το στόχο που έχει τεθεί από τη νομοθεσία. Συγκεκριμένα, ισχύει ότι: 62,69% > 60,00%. Βάσει της νομοθεσίας περί ανακύκλωσης υλικών στόχων (συσκευασίες και μη συσκευασίες), όπου ο συνολικός στόχος υπαγορεύει ότι κατ ελάχιστο το 50% κατά βάρος των εν λόγω υλικών πρέπει να ανακυκλώνεται και σε συνδυασμό με τα ποσοστά χωριστής συλλογής του οργανικού κλάσματος, η εισαγωγή των δεδομένων της μελέτης κατέδειξε ότι οι τιθέμενοι στόχοι υπολείπονται των στόχων που έχουν τεθεί από τη νομοθεσία καθώς ισχύει: 42,26% < 50,00%. Ωστόσο, η ανωτέρω διαπίστωση ισχύει μόνο για την περίπτωση εκείνη όπου ως κατώφλιο ανακύκλωσης για τις μη συσκευασίες έχει τεθεί το 0% κατά βάρος (αρχική τιμή λογισμικού). Για τα εν λόγω υλικά η μελέτη προβλέπει ποσοτικοποίηση του στόχου μόνο για το τυπωμένο χαρτί. Ως εκ τούτου, προκειμένου να πληρείται ο εν λόγω στόχος (50,00%), θα πρέπει οι επιμέρους στόχοι ανακύκλωσης, μέσω ΔσΠ ή μέσω κεντρικών εγκαταστάσεων, των ανακυκλώσιμων υλικών στόχων τουλάχιστον να εξισωθούν με τους αντίστοιχους στόχους ανακύκλωσης των αποβλήτων συσκευασιών ήτοι: 11 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 2: Μη Τεχνική Περίληψη, σελ. 45. 7

o 60%, κατά βάρος, για το ξύλο, o 80%, κατά βάρος, για το γυαλί, o 50%, κατά βάρος, για τα μέταλλα, o 60%, κατά βάρος, για τα πλαστικά και o 60%, κατά βάρος, για τα υπόλοιπα. Στην περίπτωση ο σχετικός στόχος πληρείται καθώς: 50,81% > 50,00%. Δυναμικότητα Υφιστάμενων Εγκαταστάσεων ΔΣΑ Η αναζήτηση δεδομένων αφορά σε καταγραφή του τύπου και της δυναμικότητας των εγκαταστάσεων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων που στην παρούσα φάση 12 λειτουργούν στην. Στις εν λόγω εγκαταστάσεις δεν συμπεριλαμβάνονται οι Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ), ενώ θεωρείται ότι δεν υπάρχουν ΧΥΤΑ υπό επέκταση ή υπό σχεδιασμό για μελλοντική ανάπτυξη. Δεδομένα Μελέτης Οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις θα επιμεριστούν σε εγκαταστάσεις ασφαλούς διάθεσης (ήτοι Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων: ΧΥΤΑ) και σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας, ανά Περιφερειακή Ενότητα (ΠΕ) με έτος αναφοράς το 2009. Αναλυτικότερα, οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις και οι αντίστοιχες δυναμικότητές τους είναι: Κατά το έτος 2009, στην Περιφερειακή Ενότητα Χανίων παρήχθησαν συνολικά 94.26tn ΑΣΑ, οι οποίοι οδηγήθηκαν στις ακόλουθες εγκαταστάσεις επεξεργασίας και ασφαλούς διάθεσης: o Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) με δυναμικότητα επεξεργασίας 70.000 tn/έτος σύμμεικτα ΑΣΑ 1. Κατά τη δοκιμαστική λειτουργία του λογισμικού, πραγματοποιείται η παραδοχή ότι το ΕΜΑΚ λειτουργεί σε πλήρη δυναμικότητα. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ Κορακιάς Ακρωτηρίου), παρακείμενος του ΕΜΑΚ με εκτιμώμενο χρόνο ζωής 2 έτη (έτος βάσης 2011), όπου κατά το έτος 2009 δέχτηκε 25.41tn ΑΣΑ 14. 12 Οκτώβριος 2011 1 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 10. 14 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 7. 8

o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Πελεκάνου) με εκτιμώμενο χρόνο ζωής 1 έτος (έτος βάσης 2011), όπου κατά το έτος 2009 δέχτηκε 2.800tn ΑΣΑ 15. Κατά το έτος 2009, στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου παρήχθησαν συνολικά 51.715tn ΑΣΑ, οι οποίοι οδηγήθηκαν στις ακόλουθες εγκαταστάσεις επεξεργασίας και ασφαλούς διάθεσης: o Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) με δυναμικότητα επεξεργασίας.815 tn/έτος απόβλητα συσκευασιών. Η ποσότητα αυτή εντάσσεται στο δυναμικό επεξεργασίας του ΕΜΑΚ. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Αμαρίου) με εκτιμώμενο χρόνο ζωής 10 μήνες (έτος βάσης 2011), όπου κατά το έτος 2009 δέχτηκε 47.900tn ΑΣΑ 16. Κατά το έτος 2009, στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου παρήχθησαν συνολικά 197.016tn ΑΣΑ, οι οποίοι οδηγήθηκαν στις ακόλουθες εγκαταστάσεις επεξεργασίας και ασφαλούς διάθεσης: o Μονάδα Προεπεξεργασίας (Βιοξήρανσης) Απορριμμάτων Ηρακλείου με δυναμικότητα επεξεργασίας 75.000tn/έτος σύμμεικτα ΑΣΑ 17. Κατά τη δοκιμαστική λειτουργία του λογισμικού, πραγματοποιείται η παραδοχή ότι, η εν λόγω μονάδα λειτουργεί σε πλήρη δυναμικότητα. o Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) Ηρακλείου με δυναμικότητα επεξεργασίας 25.000tn αποβλήτων συσκευασιών 18. Κατά το 2009 η εν λόγω μονάδα επεξεργάστηκε 18.915tn. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Πέρα Γαληνών) με εκτιμώμενο χρόνο ζωής 7 μήνες (έτος βάσης 2011), όπου κατά το έτος 2009 δέχτηκε 55.696tn ΑΣΑ 19. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Χερσονήσου) με εκτιμώμενο χρόνο ζωής έτη (έτος βάσης 2011), όπου κατά το έτος 2009 δέχτηκε 0.78tn ΑΣΑ 20. 15 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 7. 16 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 8. 17 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 11. 18 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 11. 19 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 8. 20 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του 9

o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Καζαντζάκη) με εκτιμώμενο χρόνο ζωής 4 έτη (έτος βάσης 2011), όπου κατά το έτος 2009 δέχτηκε 14.081tn ΑΣΑ, συμπεριλαμβανομένων των ποσοτήτων ΑΣΑ που παρήχθησαν στους Δήμους Θραψάνου και Αρκαλοχωρίου 21. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Βιάννου) με εκτιμώμενο χρόνο ζωής 1 έτος (έτος βάσης 2011), όπου κατά το έτος 2009 δέχτηκε 2.586tn ΑΣΑ 22. Κατά το έτος 2009, στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου παρήχθησαν συνολικά 178.101tn ΑΣΑ, οι οποίοι οδηγήθηκαν στις ακόλουθες εγκαταστάσεις επεξεργασίας και ασφαλούς διάθεσης: o Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) Ηρακλείου με δυναμικότητα επεξεργασίας 25.000tn αποβλήτων συσκευασιών. Κατά το 2009 η εν λόγω μονάδα επεξεργάστηκε 1.525tn αποβλήτων συσκευασιών προερχόμενα από την ΠΕ Λασιθίου. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Αγίου Νικολάου) με εκτιμώμενο χρόνο ζωής έτη (έτος βάσης 2011), όπου κατά το έτος 2009 δέχτηκε 4.507tn ΑΣΑ, συμπεριλαμβανομένων και των αντίστοιχων ποσοτήτων από τους Δήμους Μακρύ Γιαλού, Ιεράπετρας και της Κοινότητας Βραχασίου 2. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Σητείας) με εκτιμώμενο χρόνο ζωής 18 μήνες (έτος βάσης 2011), όπου κατά το έτος 2009 δέχτηκε 10.154tn ΑΣΑ 24. Επεξεργασία Δεδομένων Αποτελέσματα Η επεξεργασία των ανωτέρω δεδομένων αφορά σε μετατροπή μεγεθών σε μορφή συμβατή με τα δεδομένα εισόδου στο λογισμικό. Με δεδομένο ότι, ως έτος αναφοράς λήφθηκε υπόψη το 2009, η σχετική αναγωγή στο 2011 αλλά και στα μετέπειτα έτη θα γίνει βάσει του ετήσιου ρυθμού αύξησης των ΑΣΑ για την (1,015%). Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 8. 21 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 8. 22 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 9. 2 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 9. 24 ΕΜΠ, Σχολή Χημικών Μηχανικών, (2010), Έρευνα & Μελέτη για την Αναθεώρηση του Περιβαλλοντικής, Δεκέμβριος 2010, Κεφάλαιο 7: Προτάσεις Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, σελ. 9. 10

Αναφορικά με τους ΧΥΤΑ η διαδικασία επεξεργασίας αφορά στο μετασχηματισμό της εκτιμώμενης υπολειπόμενης διάρκειας ζωής σε χωρητικότητα κυττάρων (σε κυβικά μέτρα). Κατά την επεξεργασία των σχετικών δεδομένων πραγματοποιήθηκε η ακόλουθη παραδοχή: kgr Τελική πυκνότητα κυττάρου ΧΥΤΑ: 700 m. Ως εκ τούτου, ανά Περιφερειακή Ενότητα, οι δυναμικότητες των υφιστάμενων εγκαταστάσεων θα είναι: Περιφερειακή Ενότητα Χανίων: o Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) με δυναμικότητα επεξεργασίας 70.000 tn/έτος σύμμεικτα ΑΣΑ. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ Κορακιάς Ακρωτηρίου), παρακείμενος στο ΕΜΑΚ. Κατά το έτος 2011 δέχτηκε ποσότητα ΑΣΑ: 25.41 1,015 2 = 26.107tn. Κατά συνέπεια, για εκτιμώμενο χρόνο ζωής 2 έτη (έτη 2012 και 201), η υπολειπόμενη χωρητικότητα και ο υπολειπόμενος όγκος κυττάρων θα είναι: 26.107 1,015 + 26.107 1,015 2 = 5.92tn και 5.92 0,7 = 76.274m αντίστοιχα. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Πελεκάνου). Κατά το έτος 2011 δέχτηκε ποσότητα ΑΣΑ: 2.800 1,015 2 = 2.885tn. Κατά συνέπεια, για εκτιμώμενο χρόνο ζωής 10 μήνες (0,8 έτη), η υπολειπόμενη χωρητικότητα και ο υπολειπόμενος όγκος κυττάρων θα είναι: 2.885 1,015 + 2.885 1,015 2 = 5.900tn και 5.900 0,7 = 8.429m αντίστοιχα. Συνολικά, η υπολειπόμενη χωρητικότητα ΧΥΤΑ για την ΠΕ Χανίων είναι 84.70m. Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου: o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Πελεκάνου). Κατά το έτος 2011 δέχτηκε ποσότητα ΑΣΑ: 47.900 1,015 2 = 49.48tn. 11

Κατά συνέπεια, για εκτιμώμενο χρόνο ζωής 10 μήνες (0,8 έτη), η υπολειπόμενη χωρητικότητα και ο υπολειπόμενος όγκος κυττάρων θα είναι: 49.48 1,015 0,8 = 41.79tn και 41.79 0,7 = 59.626m αντίστοιχα. Συνολικά, η υπολειπόμενη χωρητικότητα ΧΥΤΑ για την ΠΕ Ρεθύμνου είναι 59.626m. Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου: o Μονάδα Προεπεξεργασίας (Βιοξήρανσης) Απορριμμάτων Ηρακλείου με δυναμικότητα επεξεργασίας 75.000tn/έτος σύμμεικτα ΑΣΑ. o Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) Ηρακλείου, δυναμικότητας 25.000 tn/έτος αποβλήτων συσκευασιών. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Πέρα Γαληνών). Κατά το έτος 2011 δέχτηκε ποσότητα ΑΣΑ: 55.696 1,015 2 = 57.79tn. Κατά συνέπεια, για εκτιμώμενο χρόνο ζωής 7 μήνες (0,58 έτη), η υπολειπόμενη χωρητικότητα και ο υπολειπόμενος όγκος κυττάρων θα είναι: 57.79 1,015 0,58 =.971tn και.971 0,7 = 48.50m αντίστοιχα. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Χερσονήσου). Κατά το έτος 2011 δέχτηκε ποσότητα ΑΣΑ: 0.78 1,015 2 = 1.667tn. Κατά συνέπεια, για εκτιμώμενο χρόνο ζωής έτη, η υπολειπόμενη χωρητικότητα και ο υπολειπόμενος όγκος κυττάρων θα είναι: 2 1.667 1,015 + 1.667 1,015 + 1.667 1,015 = 97.880tn και 97.880 = 19.828m 0,7 αντίστοιχα. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Καζαντζάκη). Κατά το έτος 2011 δέχτηκε ποσότητα ΑΣΑ: 12

14.081 1,015 2 = 14.507tn. Κατά συνέπεια, για εκτιμώμενο χρόνο ζωής 4 έτη, η υπολειπόμενη χωρητικότητα και ο υπολειπόμενος όγκος κυττάρων θα είναι: 14.507 1,015 + 14.507 1,015 2 + 14.507 1,015 + 14.507 1,015 4 = 60.27tn και 60.27 0,7 = 86.05m αντίστοιχα. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Βιάννου). Κατά το έτος 2011 δέχτηκε ποσότητα ΑΣΑ: 2.586 1,015 2 = 2.664tn. Κατά συνέπεια, για εκτιμώμενο χρόνο ζωής 1 έτος, η υπολειπόμενη χωρητικότητα και ο υπολειπόμενος όγκος κυττάρων θα είναι: 2.664 1,015 = 2.704tn και 2.704 0,7 =.86m αντίστοιχα. Συνολικά, η υπολειπόμενη χωρητικότητα ΧΥΤΑ για την ΠΕ Ηρακλείου είναι 278.274m. Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου: o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Αγίου Νικολάου). Κατά το έτος 2011 δέχτηκε ποσότητα ΑΣΑ: 4.507 1,015 2 = 44.822tn. Κατά συνέπεια, για εκτιμώμενο χρόνο ζωής έτη, η υπολοιπόμενη χωρητικότητα και ο υπολειπόμενος όγκος κυττάρων θα είναι: 2 44.822 1,015 + 44.822 1,015 + 44.822 1,015 = 18.540tn και 18.540 0,7 = 197.915m αντίστοιχα. o Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ Πέρα Γαληνών). Κατά το έτος 2011 δέχτηκε ποσότητα ΑΣΑ: 1

55.696 1,015 2 = 57.79tn. Κατά συνέπεια, για εκτιμώμενο χρόνο ζωής 18 μήνες (1,5 έτη), η υπολειπόμενη χωρητικότητα και ο υπολειπόμενος όγκος κυττάρων θα είναι: 10.154 1,015 1,5 = 15.459tn και 15.459 0,7 = 22.085m αντίστοιχα. Συνολικά, η υπολοιπόμενη χωρητικότητα ΧΥΤΑ για την ΠΕ Λασιθίου είναι 220.000m. Συγκεντρωτικά, για το σύνολο της Περιφέρειας Κρήτης οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις ασφαλούς διάθεσης (ΧΥΤΑ) και επεξεργασίας ΑΣΑ και οι αντίστοιχες δυναμικότητές τους είναι: Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) με δυναμικότητα επεξεργασίας 70.000 tn/έτος σύμμεικτα ΑΣΑ. Μονάδα Προεπεξεργασίας (Βιοξήρανσης) Απορριμμάτων Ηρακλείου με δυναμικότητα επεξεργασίας 75.000tn/έτος σύμμεικτα ΑΣΑ. Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) Ηρακλείου, δυναμικότητας 25.000 tn/έτος αποβλήτων συσκευασιών. Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων με υπολειπόμενη χωρητικότητα κυττάρων 642.60m. Δυναμικότητα Νέων Εγκαταστάσεων ΔΣΑ Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του λογισμικού και με βάση τα δεδομένα των υφιστάμενων εγκαταστάσεων, οι δυναμικότητες των νέων, ή προς επέκταση, εγκαταστάσεων θα είναι: Προκειμένου για τη διαχείριση του προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος των ΑΣΑ (εφαρμογή προγραμμάτων ΔσΠ), απαιτείται η ανάπτυξη εγκατάστασης ή εγκαταστάσεων δυναμικότητας 61.261tn/έτος. Προκειμένου για τη διαχείριση των προδιαλεγμένων αποβλήτων συσκευασιών ( μπλε κάδος ή εφαρμογή προγραμμάτων ΔσΠ) των ΑΣΑ, απαιτείται η ανάπτυξη εγκατάστασης ή εγκαταστάσεων δυναμικότητας 48.244tn/έτος. Προκειμένου για τη διαχείριση των σύμμεικτων ΑΣΑ ( πράσινος κάδος) απαιτείται η ανάπτυξη εγκατάστασης ή εγκαταστάσεων δυναμικότητας 75.765tn/έτος. Διαμόρφωση Εναλλακτικών Σεναρίων Βάσει της εκπονηθείσας μελέτης για την, διατυπώθηκαν δύο εναλλακτικά σενάρια ΔΣΑ. Το πρώτο εξ αυτών αφορούσε σε τροποποίηση εφαρμογής του εγκεκριμένου ΠΕΣΔΑ Κρήτης, ενώ το δεύτερο πρότεινε την 14

αυτονόμηση διαχείρισης ΑΣΑ ανά Περιφερειακή Ενότητα (τέως Νομαρχία) με κύριο χαρακτηριστικό την ανάπτυξη μιας κεντρικής μονάδας ενεργειακής αξιοποίησης. Δεδομένα Μελέτης Αναλυτικότερα, ο τύπος και η δυναμικότητα των προτεινόμενων εγκαταστάσεων ανά σενάριο αφορούσε: Για το 1 ο Σενάριο προτάθηκαν: o Για την ΠΕ Χανίων, επέκταση δυναμικότητας του ΕΜΑΚ (υφιστάμενη δυναμικότητα 70.000tn/έτος) έτσι ώστε να μπορεί να διαχειριστεί σε ετήσια βάση τις ακόλουθες ποσότητες: 1.500tn προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος προς κομποστοποίηση, 18.500tn απόβλητα συσκευασιών προς ανακύκλωση και 4.000tn σύμμεικτα ΑΣΑ προς ανακύκλωση και κομποστοποίηση. Κατασκευή μονάδας βιολογικής επεξεργασίας δυναμικότητας 2.000tn/έτος όπου θα δέχεται ποσότητες προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος. o Για την ΠΕ Ρεθύμνου, ανάπτυξη Μονάδας Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας με δυναμικότητα τέτοια ώστε να μπορεί να διαχειριστεί σε ετήσια βάση τις ακόλουθες ποσότητες: 8.500tn προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος προς κομποστοποίηση, 10.000tn απόβλητα συσκευασιών προς ανακύκλωση και 40.500tn σύμμεικτα ΑΣΑ προς ανακύκλωση και κομποστοποίηση. o Για την ΠΕ Ηρακλείου: Συνέχιση λειτουργίας της Μονάδας Προεπεξεργασίας (Βιοξήρανσης) δυναμικότητας 75.000tn/έτος σε σύμμεικτα. Επέκταση δυναμικότητας του ΚΔΑΥ κατά 1.500tn/έτος απόβλητα συσκευασιών. Ανάπτυξη Μονάδας Ενεργειακής Αξιοποίησης για την καύση του παραγόμενου SRF από τη Μονάδα Προεπεξεργασίας (Βιοξήρανσης) και για την καύση σύμμεικτων. Η Μονάδα Ενεργειακής Αξιοποίησης θα έχει συνολική δυναμικότητα 122.500tn/έτος. Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας δυναμικότητας 28.000tn/έτος. Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας δυναμικότητας 4.000tn/έτος. o Για τη ΠΕ Λασιθίου, ανάπτυξη Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας δυναμικότητας 9.000tn/έτος. Για το 2 ο Σενάριο προτάθηκαν: o Για την ΠΕ Χανίων, επέκταση δυναμικότητας του ΕΜΑΚ (υφιστάμενη δυναμικότητα 70.000tn/έτος) έτσι ώστε να μπορεί να διαχειριστεί σε ετήσια βάση τις ακόλουθες ποσότητες: 1.500tn προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος προς κομποστοποίηση, 15

18.500tn απόβλητα συσκευασιών προς ανακύκλωση και 4.000tn σύμμεικτα ΑΣΑ προς ανακύκλωση και κομποστοποίηση. Κατασκευή μονάδας βιολογικής επεξεργασίας δυναμικότητας 2.000tn/έτος όπου θα δέχεται ποσότητες προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος. o Για την ΠΕ Ρεθύμνου, ανάπτυξη Μονάδας Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας με δυναμικότητα τέτοια ώστε να μπορεί να διαχειριστεί σε ετήσια βάση τις ακόλουθες ποσότητες: 8.500tn προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος προς κομποστοποίηση, 10.000tn απόβλητα συσκευασιών προς ανακύκλωση και 40.500tn σύμμεικτα ΑΣΑ προς ανακύκλωση και κομποστοποίηση. o Για την ΠΕ Ηρακλείου: Ανάπτυξη Μονάδας Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας με δυναμικότητα τέτοια ώστε να μπορεί να διαχειριστεί σε ετήσια βάση 80.000tn σύμμεικτα ΑΣΑ προς ανακύκλωση και κομποστοποίηση. Συνέχιση λειτουργίας της Μονάδας Προεπεξεργασίας (Βιοξήρανσης) δυναμικότητας 75.000tn/έτος σε σύμμεικτα. Επέκταση δυναμικότητας του ΚΔΑΥ κατά 1.000tn/έτος απόβλητα συσκευασιών. Ανάπτυξη Μονάδας Ενεργειακής Αξιοποίησης για την καύση των υπολειμμάτων και του RDF που θα παράγεται από όλες τις μονάδες της Περιφέρειας πλην της ΠΕ Χανίων και της ποσότητας SRF που θα παράγεται από τη Μονάδα Προεπεξεργασίας (Βιοξήρανσης). Η Μονάδα Ενεργειακής Αξιοποίησης θα έχει συνολική δυναμικότητα 170.000tn/έτος. Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας δυναμικότητας 28.000tn/έτος. Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας δυναμικότητας 4.000tn/έτος. o Για τη ΠΕ Λασιθίου: Ανάπτυξη Μονάδας Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας με δυναμικότητα τέτοια ώστε να μπορεί να διαχειριστεί σε ετήσια βάση τις ακόλουθες ποσότητες: 10.000tn απόβλητα συσκευασιών προς ανακύκλωση και 4.500tn σύμμεικτα ΑΣΑ προς ανακύκλωση και κομποστοποίηση Ανάπτυξη Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας δυναμικότητας 9.000tn/έτος. 16

Επεξεργασία Δεδομένων Αποτελέσματα Η διαδικασία επεξεργασίας αφορά στο μετασχηματισμό της δυναμικότητας των προτεινόμενων μονάδων σε δυναμικότητα εγκαταστάσεων ικανών να επεξεργαστούν τους ακόλουθους τύπους ρευμάτων ΑΣΑ: Προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα που προέρχεται από εφαρμογή προγραμμάτων ΔσΠ, Προδιαλεγμένα απόβλητα συσκευασιών που προέρχονται είτε από εφαρμογή προγραμμάτων ΔσΠ, είτε από την υφιστάμενη υποδομή συλλογής ( μπλε κάδος) και Σύμμεικτα απόβλητα που προέρχονται από την υφιστάμενη υποδομή συλλογής ( πράσινος κάδος). 1 ο Σενάριο Αναλυτικότερα, για το 1 ο Σενάριο και Περιφερειακή Ενότητα προτάθηκαν τα ακόλουθα: Για την ΠΕ Χανίων προτάθηκε: o Επέκταση του ΕΜΑΚ με δυναμικότητες επεξεργασίας: 1.500tn/έτος προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα, 18.500tn/έτος απόβλητα συσκευασιών και 4.000tn/έτος σύμμεικτα. o Κατασκευή μονάδας βιολογικής επεξεργασίας δυναμικότητας 2.000tn/έτος όπου θα δέχεται ποσότητες προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος. Δηλαδή, οι απαιτήσεις επιπλέον δυναμικότητας για την ΠΕ Χανίων αφορούν σε: o 15.500tn/έτος προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα, o 18.500tn/έτος απόβλητα συσκευασιών και o 4.000tn/έτος σύμμεικτα. Για την ΠΕ Ρεθύμνου προτάθηκε: o Ανάπτυξη Μονάδας Μηχανικής & Βιολογικής Επεξεργασίας με δυναμικότητα επεξεργασίας: 8.500tn/έτος προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα, 10.000tn/έτος απόβλητα συσκευασιών και 40.500tn/έτος σύμμεικτα. Για την ΠΕ Ηρακλείου προτάθηκε: o Μονάδα Ενεργειακής Αξιοποίησης δυναμικότητας 122.500tn/έτος σύμμεικτα. o Επέκταση του ΚΔΑΥ Ηρακλείου κατά δυναμικότητα 2.500tn/έτος για επεξεργασία αποβλήτων συσκευασίας. o Μονάδες Βιολογικής Επεξεργασίας συνολικής δυναμικότητας 2.000tn/έτος για επεξεργασία προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος. Δηλαδή, οι απαιτήσεις επιπλέον δυναμικότητας για την ΠΕ Ηρακλείου αφορούν σε: o 2.000tn/έτος προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα, o 2.500tn/έτος απόβλητα συσκευασιών και o 122.500tn/έτος σύμμεικτα προς ενεργειακή αξιοποίηση. 17

Για την ΠΕ Λασιθίου προτάθηκε ανάπτυξη Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας δυναμικότητας 9.000tn/έτος για επεξεργασία προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος. Συνολικά κατά τη διατύπωση του 1 ου Σεναρίου για το σύνολο της Περιφέρειας Κρήτης οι επιπλέον δυναμικότητες αφορούν σε επεξεργασία: 65.000tn/έτος προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα προς κομποστοποίηση (Σενάριο 1α) ή ενεργειακή ανάκτηση (Σενάριο 1β). 52.000tn/έτος προδιαλεγμένα απ όβλητα συσκευασιών προς ανακύλωση και 167.000tn/έτος σύμμεικτα απόβλητα προς ΜΒΕ (κατά 26,65%) και προς Ενεργειακή Αξιοποίηση (κατά 7,5%), δηλαδή: o 44.500tn/έτος σύμμεικτα απόβλητα προς μηχανική (ανακύκλωση) και βιολογική επεξεργασία (Σενάριο 1 α : Κομποστοποίηση ή Σενάριο 1β: Ενεργειακή Ανάκτηση). o 122.500tn/έτος σύμμεικτα απόβλητα προς ενεργειακή αξιοποίηση. Τα υπολείμματα των μονάδων καταλήγουν στη Μονάδα Ενεργειακής Αξιοποίησης (έχουν συμπεριληφθεί στη δυναμικότητα) και σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων. 2ο Σενάριο Για το 2 ο Σενάριο και Περιφερειακή Ενότητα προτάθηκαν τα ακόλουθα: Για την ΠΕ Χανίων προτάθηκε: o Επέκταση του ΕΜΑΚ με δυναμικότητες επεξεργασίας: 1.500tn/έτος προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα, 18.500tn/έτος απόβλητα συσκευασιών και 4.000tn/έτος σύμμεικτα. o Κατασκευή μονάδας βιολογικής επεξεργασίας δυναμικότητας 2.000tn/έτος όπου θα δέχεται ποσότητες προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος. Δηλαδή, οι απαιτήσεις επιπλέον δυναμικότητας για την ΠΕ Χανίων αφορούν σε: o 15.500tn/έτος προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα, o 18.500tn/έτος απόβλητα συσκευασιών και o 4.000tn/έτος σύμμεικτα. Για την ΠΕ Ρεθύμνου προτάθηκε: o Ανάπτυξη Μονάδας Μηχανικής & Βιολογικής Επεξεργασίας με δυναμικότητα επεξεργασίας: 8.500tn/έτος προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα, 10.000tn/έτος απόβλητα συσκευασιών και 40.500tn/έτος σύμμεικτα. Για την ΠΕ Ηρακλείου προτάθηκε: o Μονάδα Ενεργειακής Αξιοποίησης δυναμικότητας 170.000tn/έτος για επεξεργασία των υπολειμμάτων. o Επέκταση του ΚΔΑΥ Ηρακλείου κατά δυναμικότητα 2.000tn/έτος για επεξεργασία αποβλήτων συσκευασίας. o Μονάδες Βιολογικής Επεξεργασίας συνολικής δυναμικότητας 2.000tn/έτος για επεξεργασία προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος. 18

o Ανάπτυξη Μονάδας Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας με δυναμικότητα τέτοια ώστε να μπορεί να διαχειριστεί σε ετήσια βάση 80.000tn σύμμεικτα ΑΣΑ προς προς ανακύκλωση και κομποστοποίηση. Δηλαδή, οι απαιτήσεις επιπλέον δυναμικότητας για την ΠΕ Ηρακλείου αφορούν σε: o 2.000tn/έτος προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα, o 2.000tn/έτος απόβλητα συσκευασιών, o 80.000tn/έτος σύμμεικτα και o ΧΧΧtn/έτος υπόλειμμα προς ενεργειακή αξιοποίηση. Για την ΠΕ Λασιθίου προτάθηκε: o Ανάπτυξη Μονάδας Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας με δυναμικότητα τέτοια ώστε να μπορεί να διαχειριστεί σε ετήσια βάση τις ακόλουθες ποσότητες: 10.000tn απόβλητα συσκευασιών προς ανακύκλωση και 4.500tn σύμμεικτα ΑΣΑ προς ανακύκλωση και κομποστοποίηση. o Ανάπτυξη Μονάδα Βιολογικής Επεξεργασίας δυναμικότητας 9.000tn/έτος για επεξεργασία προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος. Δηλαδή, οι απαιτήσεις επιπλέον δυναμικότητας για την ΠΕ Λασιθίου αφορούν σε: o 9.000tn/έτος προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα, o 10.000tn/έτος απόβλητα συσκευασιών και o 4.500tn/έτος σύμμεικτα. Συνολικά κατά τη διατύπωση του 2 ου Σεναρίου για το σύνολο της Περιφέρειας Κρήτης οι επιπλέον δυναμικότητες αφορούν σε επεξεργασία: 75.000tn/έτος προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα προς κομποστοποίηση (Σενάριο 2α) ή ενεργειακή ανάκτηση (Σενάριο 2β). 61.500tn/έτος προδιαλεγμένα απόβλητα συσκευασιών προς ανακύλωση και 8.000tn/έτος σύμμεικτα απόβλητα προς ΜΒΕ (κατά 49,70%) και προς Ενεργειακή Αξιοποίηση (κατά 51,0%), δηλαδή: o 168.000tn/έτος σύμμεικτα απόβλητα προς μηχανική (ανακύκλωση) και βιολογική επεξεργασία (Σενάριο 2α: Κομποστοποίηση ή Σενάριο 2β: Ενεργειακή Ανάκτηση). o 170.000tn/έτος SRF, RDF και υπόλειμμα προς ενεργειακή αξιοποίηση. Τα υπολείμματα των μονάδων προδιαλεγμένου οργανικού και ΚΔΑΥ θα καταλήγουν σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων. Αποτελέσματα Σύγκρισης Εναλλακτικών Σεναρίων Η διαδικασία συγκριτικής αξιολόγησης περιελάμβανε τέσσερα Σενάρια (1α, 1β, 2α και 2β). Η διαφοροποίηση ανά ζεύγος Σεναρίων (1α και 1β) και (2α και 2β) αφορούσε στην επιλογή του τύπου βιολογικής επεξεργασίας (composting ή αναερόβια χώνευση) για την επεξεργασία τόσο του προδιαλεγμένου οργανικού κλάσματος, όσο και του οργανικού υπολείμματος των σύμμεικτων ΑΣΑ. Αναφορικά με τη στάθμιση κριτηρίων, επιλέχθηκαν οι προτεινόμενες τιμές του λογισμικού στη διεπιφάνεια (Tab) με τίτλο Criteria Weighting. 19

Τα αποτελέσματα της σύγκρισης παρατίθενται οπτικοποιημένα στη διεπιφάνεια (Tab) με τίτλο Multicriteria Analysis. Σύμφωνα με αυτά, μεταξύ των επιλογών αερόβιας και αναερόβιας αποδόμησης ανά ζεύγος σεναρίων, επικρατέστερα είναι τα σενάρια όπου το οργανικό κλάσμα τυγχάνει αερόβιας επεξεργασίας (Σενάρια 1α και 2α, αντίστοιχα έναντι Σεναρίων 1β και 2β). Επιπλέον, μεταξύ των επιλογών μονάδας ενεργειακής αξιοποίησης για άμεση θερμική επεξεργασία συμμείκτων (Σενάρια 1α και 1β) ή έμμεση με καύση προϊόντων άλλων μονάδων (θερμική επεξεργασία SRF/RDF και υπολειμμάτων στα Σενάρια 2α και 2β), επικρατέστερη κρίνεται η δεύτερη ομάδα Σεναρίων. Συνολικά, η αξιολόγηση των Σεναρίων δίνει τα ακόλουθα αποτελέσματα: 1 ο Σενάριο 2α, o προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα προς αερόβια αποδόμηση, o προδιαλεγμένα απόβλητα συσκευασιών προς μηχανική διαλογή, o σύμμεικτα ΑΣΑ προς μηχανική βιολογική επεξεργασία και o SRF/RDF και υπόλειμμα προς ενεργειακή αξιοποίηση. 2 ο Σενάριο 2β, o προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα προς αναερόβια χώνευση, o προδιαλεγμένα απόβλητα συσκευασιών προς μηχανική διαλογή, o σύμμεικτα ΑΣΑ προς μηχανική βιολογική επεξεργασία και o SRF/RDF και υπόλειμμα προς ενεργειακή αξιοποίηση. ο Σενάριο 1α και o προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα προς αερόβια αποδόμηση, o προδιαλεγμένα απόβλητα συσκευασιών προς μηχανική διαλογή, o σύμμεικτα ΑΣΑ προς ενεργειακή αξιοποίηση και o SRF/RDF και υπόλειμμα προς ενεργειακή αξιοποίηση. 4 ο Σενάριο 1β o προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα προς αερόβια αποδόμηση, o προδιαλεγμένα απόβλητα συσκευασιών προς μηχανική διαλογή, o σύμμεικτα ΑΣΑ προς ενεργειακή αξιοποίηση και o SRF/RDF και υπόλειμμα προς ενεργειακή αξιοποίηση. Τα ανωτέρω αποτελέσματα ως προς την αξιολόγηση των σεναρίων βρίσκονται σε πλήρη συμφωνία με τα αντίστοιχα αποτελέσματα της μελέτης. Συμπεράσματα Προτάσεις Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τη δοκιμαστική λειτουργία του λογισμικού Decision Support Tool v1 επικεντρώνονται σε τρία () πεδία αντικειμενικής θεώρησης που σχετίζονται με την καθεαυτή λειτουργικότητα χρήσης του λογισμικού, την ορθολογική βάση των υπολογισμών και των αποτελεσμάτων και τέλος, το φόρτο επεξεργασίας και μετασχηματισμού δεδομένων σε αριθμητικές τιμές εισόδου στο λογισμικό. Ειδικότερα, ως προς τη λειτουργικότητα χρήσης του λογισμικού, ανά διεπιφάνεια χρήσης (Tab) εντοπίστηκαν τα ακόλουθα: Στη διεπιφάνεια General : o Στο πεδίο Waste Composition υπάρχει δυσλειτουργία ως προς την εισαγωγή των δεδομένων ποιοτικής σύνθεσης των ΑΣΑ σε μορφή με περισσότερα από δύο δεκαδικά ψηφία. Συγκεκριμένα, για την περίπτωση όπου όλες οι σχετικές τιμές δοθούν σε δεκαδική μορφή, μολονότι το άθροισμα επαληθεύεται (100%), εντούτοις φαίνεται η 20

ένδειξη error στα αθροιστικά ποσοστά βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων (Biodegradable Municipal Waste (%)) αποβλήτων συσκευασίας (Packaging Waste (%)). Η εν λόγω δυσλειτουργία επεκτείνεται και στη διεπιφάνεια Targets όπου δεν υπολογίζονται οι ποσότητες που πρέπει να εκτρέπονται από τους ΧΥΤΑ. Στη διεπιφάνεια Waste Management Facilities : o Στο πεδίο 1 Landfill Capacity δεν παρέχεται συσχέτιση μεταξύ διάρκειας ζωής ενός ΧΥΤΑ και χωρητικότητας σε κυβικά μέτρα. Το στοιχείο θα μπορούσε να απεικονίζει το χρονικό ορίζοντα λειτουργίας του ΧΥΤΑ υπό το πρίσμα διαχείρισης ΑΣΑ κατά τη διατύπωση μεταβατικών σταδίων (για την προκειμένη περίπτωση, κατά τα έτη πριν το 2020). Στη διεπιφάνεια Scenarios : o Στο πεδίο 14 Scenarios Formulation προκειμένου για διατύπωση σεναρίου όπου η μια εκ των δύο τεχνολογιών επεξεργασίας συμμείκτων αφορά σε ενεργειακή αξιοποίηση ( incineration ) δεν παρέχεται η δυνατότητα διαφορετικής επιλογής ως προς τη διάθεση των ποσοτήτων SRF/RDF και υπολείμματος (π.χ. waste to energy ως αναερόβια, ή landfill προκειμένου για διάθεση σε ΧΥΤΥ). o Στο πεδίο 14 Scenarios Formulation, προκειμένου για διατύπωση σεναρίου ως προς τη διαχείριση των σύμμεικτων ΑΣΑ, δεν παρέχεται η δυνατότητα επιλογής περισσοτέρων των δύο εγκαταστάσεων του ιδίου ή διαφορετικών τύπων. Επί παραδείγματι, για την περίπτωση της Περιφέρειας Κρήτης, κατά τη διατύπωση της 2 ης σειράς Σεναρίων (2α και 2β) η επιλογή που παρέχεται από το λογισμικό προϋποθέτει την άθροιση δυναμικότητας των επιμέρους μονάδων μηχανικής βιολογικής επεξεργασίας, στοιχείο που ενδεχομένως αλλοιώνει τις οικονομίες κλίμακας (4 μονάδες του ίδιου τύπου με δυναμικότητα Α tn/έτος έκαστη έχουν διαφορετικά οικονομοτεχνικά χαρακτηριστικά από μια μονάδα ίδιου τύπου με δυναμικότητα 4Α tn/έτος). o Στο πεδίο 14 Scenarios Formulation δεν υπάρχει διαχωρισμός για την περίπτωση όπου μια μονάδα μηχανικής βιολογικής επεξεργασίας δέχεται ρεύμα προδιαλεγμένων αποβλήτων συσκευασίας. Η επιλογή παρέχεται από το λογισμικό μόνο αν το εν λόγω ρεύμα τυγχάνει επεξεργασίας σε μονάδα μηχανικής διαλογής ( MRF ) και όχι σε μονάδα μηχανικής βιολογικής επεξεργασίας ( MBT ). Το στοιχείο αυτό αποτελεί αντικείμενο διερεύνησης με δεδομένη τη διαφοροποίηση μεταξύ ΚΔΑΥ και Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης ως προς τεχνικές και λειτουργικές παραμέτρους. Ως προς την ορθολογική βάση των υπολογισμών και των αποτελεσμάτων του λογισμικού κατά τη διαδικασία αξιολόγησης, τα σχετικά συμπεράσματα κρίνονται έγκυρα και ορθά υπό το πρίσμα ότι: Οι τεχνολογίες που αφορούν σε αερόβια αποδόμηση (κυρίως) και σε μηχανική βιολογική επεξεργασία (δευτερευόντως) υπερτερούν περιβαλλοντικά, οικονομοτεχνικά και κοινωνικά έναντι των τεχνολογιών θερμικής επεξεργασίας. 21

Η αξιολόγηση των τεχνολογιών θερμικής επεξεργασίας είναι ευνοϊκότερη όταν επεξεργάζονται δευτερογενή απόβλητα (προϊόντα πρωτογενούς επεξεργασίας ΑΣΑ: SRF/RDF και υπόλειμμα) συγκριτικά με την απευθείας επεξεργασία σύμμεικτων ΑΣΑ. Οι τεχνολογίες που αφορούν σε αερόβια αποδόμηση υπερτερούν περιβαλλοντικά και οικονομοτεχνικά έναντι των τεχνολογιών αναερόβιας χώνευσης. Βάσει των ανωτέρω, η ορθολογική βάση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης εξαρτάται έντονα από τη στάθμιση των κριτηρίων, στοιχείο που εμπεριέχει τον υποκειμενικό παράγοντα (μεταβολή επιπέδων σημαντικότητας) ως προς τη στάθμιση των πέντε (5) βασικών ομάδων κριτηρίων. Ως προς το φόρτο επεξεργασίας και μετασχηματισμού δεδομένων σε αριθμητικές τιμές εισόδου στο λογισμικό, εξαρτάται έντονα από το επίπεδο πληρότητας της μελέτης (ή των μελετών) που λαμβάνεται υπόψη κατά την επεξεργασία των δεδομένων και το μετασχηματισμό τους σε μορφή συμβατή με τα αντίστοιχα πεδία ζητούμενα του λογισμικού. Στο πλαίσιο αυτό, η χρήση του λογισμικού ενδείκνυται και ως μέσο επαλήθευσης επικύρωσης της εγκυρότητας μιας σχετικής μελέτης, τόσο μακροσκοπικά, όσο και αναφορικά με την ποσοτικοποίηση των στόχων ανακύκλωσης βάσει της νομοθεσίας. Ως εκ τούτου, το εν λόγω λογισμικό εκτός από τη δυνατότητα αξιολόγησης εναλλακτικών σεναρίων, παρέχει το καίριο πλεονέκτημα αναπροσαρμογής ποσοτικών στόχων ανακύκλωσης καθιστώντας έγκυρη κάθε μελέτη που αφορά σε ΔΣΑ (ΠΕΣΔΑ, ΣΜΠΕ κ.ά.). Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η δυνατότητα παρακολούθησης των σχετικών στόχων ανακύκλωσης και ο βαθμός συμμόρφωσης με την κείμενη νομοθεσία με τη δυνατότητα υπολογισμών σε διαφορετικές χρονικές περιόδους (πλέον του έτους 2020). ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το παραδοτέο της ομάδας εργασίας του ΕΜΠ αφορά στη χρήση της αρχικής έκδοσης του λογισμικού εργαλείου υποστήριξης λήψης απόφασης και τα αποτελέσματα και συμπεράσματά του χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να ληφθεί η βελτιωμένη τελική μορφή του εργαλείου. 22