Συνέπειες της Εφαρμογής του πλαισίου της Βασιλείας ΙΙ για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις Παναγιώτης Θ. Καπόπουλος ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ Emporiki Bank
Κανονιστικό πλαίσιο κεφαλαιακής επάρκειας Στόχος Κεφαλαιακή επάρκεια και εποπτεία του τραπεζικού συστήματος Καλύτερη αξιοποίηση των πρακτικών διαχείρισης κινδύνου κατά την ανάπτυξη των πιστοδοτικών σχέσεων Θεσμικό πλαίσιο της Βασιλείας ΙΙ
Οι ορίζουσες του νέου τραπεζικού περιβάλλοντος Βασιλεία ΙΙ Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα Ύψος Ύψος Απαιτούμενων Απαιτούμενων Κεφαλαίων Κεφαλαίων Σχηματισμός Σχηματισμός Προβλέψεων Προβλέψεων Συσχέτιση Αντιστοίχιση Διάκριση Διάκρισηεπιπέδου κινδύνου κινδύνου κάθε κάθε πιστοδοτικής σχέσης σχέσης Ποσοστό Ποσοστόπεριπτώσεων επισφαλών απαιτήσεων
Η χρηματοδοτική δομή των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων Μικρότερη προσφυγή στις κεφαλαιαγορές Μεταφορές - Μεσαίες Μικρές Ιδια Κεφάλαια Δανειακά και άλλα ξένα κεφάλαια Πηγή: Observatory of European SMSs Λιανικό Εμπόριο - Μεσαίες Μικρές Μεταποίηση - Μεσαίες Δείγμα: Ευρωπαϊκή Ένωση Μικρές 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Πηγές Εξωτερικής Χρηματοδότησης Ελλάδα Ευρωπαϊκή Ενωση Επιχορηγήσεις Overdrafts Τραπεζικός Δανεισμός Επιχορηγήσεις Overdrafts Χρημ. Μίσθωση Εξωτ. Επενδυτές factoring Εξωτ. Επενδυτές Χρημ. Μίσθωση Τραπεζικός Δανεισμός factoring
Βασιλεία ΙΙ και Μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην τυποποιημένη μέθοδο Προσαρμογές του Συμφώνου για τη μεταχείριση των ΜΜΕ H σημασία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για την πραγματική οικονομία Ο ρόλος των εθνικών κυβερνήσεων Κλίμακες Ατομικής Αξιολόγησης Κίνδυνος Συγκέντρωσης και Διασπορά Κινδύνου Χωρισμός του τραπεζικού χαρτοφυλακίου σε retail και corporate
Διαχείριση πιστοδοτικής λειτουργίας και τιμολόγηση κινδύνων Στη μέθοδο των εσωτερικών διαβαθμίσεων η προσδοκώμενη απώλεια στο πιστωτικό χαρτοφυλάκιο δίνεται από τη σχέση: E( L) = PD LGD EAD πιθανότητα αθέτησης υποχρέωσης του αντισυμβαλλόμενου σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα έκθεση έναντι του αντισυμβαλλόμενου στη χρονική στιγμή της αθέτησης της υποχρέωσής του δηλαδή το ποσό που χρωστά ο πελάτης όταν επισυμβεί η αθέτηση πληρωμής. οι απώλειες δεδομένης της αθέτησης: το ποσοστό των απωλειών που θα υποστεί το πιστωτικό ίδρυμα στην περίπτωση που ο αντισυμβαλλόμενος δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις. (1 - αγοραία αξία των εξασφαλίσεων)
Συνέπειες χρήσης υποδειγμάτων βαθμολόγησης πιστωτικού κινδύνου Η ενσωμάτωση των βαθμολογιών στη πιστωτική διαδικασία αλλάζει τη σχέση ΜΜΕ και τραπεζών Διεύρυνση του φάσματος τιμών και όρων χορήγησης των πιστώσεων προς τις ΜΜΕ. Τις ΜΜΕ επιχειρήσεις αφορούν κυρίως τα υποδείγματα εσωτερικής βαθμολόγησης. Η καλύτερη διανομή των αποταμιευτικών πόρων του αποταμιευτικού κοινού οδηγεί: Σε υγιέστερους οικονομικούς κλάδους Σε σταθερότερο χρηματοοικονομικό και τραπεζικό περιβάλλον
Επιτόκιο Πρόσβαση σε δανειακά κεφάλαια Ευνοϊκοί όροι σε στέρεα βάση 7 6 5 4 3 2 1 0 Παράγοντες Τιμολόγησης Υψηλή Πολή Καλή Καλή Μέτρια Χαμηλή Βαθμολογία Περιοχή Ενδεχόμενης Απόρριψης Περιθώριο Κόστος Εποπτικών Κεφαλαίων Κόστος Κινδύνου Αναμενόμενη Απώλεια / Σχηματισμός πρόβλεψης Λειτουργικό Κόστος Κόστος Άντλησης Κεφαλαίων Έλεγχος της χρηματοοικονομικής υγείας της εταιρίας και ο ανταγωνισμός μεταξύ των τραπεζών. Σημεία βελτίωσης για ευνοϊκότερους όρους Διαχείριση παραγόντων που καθορίζουν τη βαθμολόγηση από την πλευρά των ΜΜΕ Διαχείριση περιουσίας των ΜΜΕ ως εργαλείου αριστοποίησης της δομής των παρεχόμενων εξασφαλίσεων και συνεπώς της πρόσβασης σε δανειακά κεφάλαια Διάρκεια δανείου αυξάνει την αβεβαιότητα και τον κίνδυνο. Συνεπώς το επιχειρησιακό σχέδιο βασικό εργαλείο επιβεβαίωση των προσόδων και εξόδων του μέλλοντος.
Διαχείριση παραγόντων που καθορίζουν την αξιολόγηση Βελτιστοποίηση της διαχείρισης των παρεχόμενων εξασφαλίσεων ως μέσο Αναπαραγωγής των κεφαλαίων Πρόσβασης σε φθηνά δανειακά κεφάλαια Εταιρική Διακυβέρνηση της ΜΜΕ και άλλοι ποιοτικοί Παράγοντες Παρακολούθηση σχέσης και βαθμολόγηση συμπεριφοράς αποπληρωμής 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 100 Εύρος Προσδοκώμενης αξίας εξασφαλίσεων 80 60 Μετρητά Ιδιωτ. Κατοικίες Ομόλογα Μετοχές Εισπρακτέες Απαιτήσεις 90 70 70 40 95 60 80 0 Αποθέματα Πηγή: Στοιχεία - Εκτιμήσεις Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Directorate General for Enterprise and Industry Ποσοτικοί Παράγοντες Π.χ. Δανειακή επιβάρυνση Ρευστότητα κερδοφορία Βαθμολογία Ποιοτικοί Παράγοντες Π.χ. Εταιρική διακυβέρνηση Ανταγωνιστές Αγορά Νομική μορφή
Στήριξη της χρηματοδότησης των ΜΜΕ - δίκαιη και υγιής ανάπτυξη της οικονομίας. Η κουλτούρα διαχείρισης κινδύνων και βαθμολόγησης συνδέεται με τη μακροχρόνια πιστοδοτική σχέση. 97% των εταιριών του ΟΟΣΑ είναι ΜΜΕ. Κορμός και Μηχανή της ευρωπαϊκής και ελληνικής οικονομίας με ενεργό παρουσία στους πιο στρατηγικούς κλάδους. Κύριοι κλάδοι και δραστηριότητες των ΜΜΕ σε Ελλάδα και Ε.Ε. Ευρωπαϊκή Ενωση Ελλάδα 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Μεταποίηση Κατασκευές Χονδρικό Εμπόριο Λιανικό Εμπόριο Ξενοδοχεία Επισκευαστικός Μεταφορές / Επικοινωνίες Χρηματοοικονομικά / Ασφάλειες Επιχειρηματικές υπηρεσίες Αλλα
Οι Προκλήσεις μετά τη Βασιλεία Οισχυρός ανταγωνισμός για τη διεκδίκηση της καλά βαθμολογημένης πελατείας θα οδηγήσει σε καλύτερη τιμολόγηση. Οι τράπεζες που θα αποτύχουν θα έχουν περισσότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις. Απομυθοποίηση των βαθμολογιών από τις ΜΜΕ. Η σχέση που συνδέει την τιμολόγηση και το κίνδυνο είναι διαφανής.