Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Διαχείριση Πιστωτικού Κινδύνου και Κινδύνου Αγοράς



Σχετικά έγγραφα
ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Ενότητα 7: ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ

Διαχείριση Κινδύνου Risk Management

Εισαγωγή στα Χρηματοοικονομικά Παράγωγα

Απόστολος Γ. Χριστόπουλος

Περιεχόμενα 9. Περιεχόμενα

Εργαστήριο Εκπαίδευσης και Εφαρμογών Λογιστικής. Εισαγωγή στην Χρηματοοικονομική Ανάλυση

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ


Κεφάλαιο 21: Αντιμετωπίζοντας τις συναλλαγματικές ισοτιμίες. Ερωτήσεις

Χρηματοοικονομικοί Κίνδυνοι Εισαγωγικά Στοιχεία των Παραγώγων. Χρηματοοικονομικών Προϊόντων Χρήση και Σημασία των Παραγώγων...

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΙΔΙΩΤΕΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΑ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ

Γενική Περιγραφή Αγοράς Στόχου (Target Market) 1. Γενικά. 2. Ορισμοί

Asset & Wealth Management Α.Ε.Π.Ε.Υ.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Γενικές Περιγραφές Αγοράς Στόχου Χρηματοπιστωτικών Μέσων

ΧΡΗΣΙΜΟΙ ΟΡΟΙ ΟΜΟΛΟΓΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

για περισσότερες πληροφορίες καλέστε στο

ΠΑΡΑΓΩΓΑ. Στέλιος Ξανθόπουλος

Γενικές Περιγραφές Αγοράς Στόχου Χρηματοπιστωτικών Μέσων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΤΩΝ ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ

Αγορές (Χαρακτηριστικά Αγορών Κεφαλαίου, Οργανωμένες Αγορές, Πρωτογενείς Αγορές). 1 β Πρωτογενείς αγορές είναι οι αγορές στις οποίες:

ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Δ ι α φ ά ν ε ι ε ς β ι β λ ί ο υ

ΕΝΔΙΑΜΕΣΕΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΣΤΙΣ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 2006

Όμιλος ATEbank - Αποτελέσματα Έτους 2009

Πολιτική Οικονομία Ι: Μακροθεωρία και Πολιτική Νίκος Κουτσιαράς. Κυριάκος Φιλίνης

ΕΝΔΙΑΜΕΣΕΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΡΙΜΗΝΟ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΣΤΙΣ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ 2006

5. Περιγραφή Χρηματοοικονομικών Μέσων και Σχετικών Κινδύνων

Αρ. έκδοσης: 1.05 Ημερομηνία: 01/04/2009

Αγορές (Χαρακτηριστικά Αγορών Κεφαλαίου, Οργανωμένες Αγορές, Πρωτογενείς Αγορές).

Αγορές (Χαρακτηριστικά Αγορών Κεφαλαίου, Οργανωμένες Αγορές, Πρωτογενείς Αγορές). 1 β Πρωτογενείς αγορές είναι οι αγορές στις οποίες:

Στρατηγικές και διαδικασίες για τη διαχείριση κινδύνων.

Όμιλος ATEbank - Αποτελέσματα A Τριμήνου2010

Αγορές Συναλλάγματος (Foreign exchange markets) Συντάκτης :Σιώπη Ευαγγελία

ΚΦΕ Μεταβίβαση τίτλων ΚΦΕ -31 ΚΦΕ Γενικά ΚΦΕ -31 ΚΦΕ Ποιους φορολογούμενους αφορά: Τα φυσικά πρόσωπα ΚΦΕ -31 ΚΦΕ -31.

ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ, ΤΟΥΣ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ. ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡiΣΗ ΤΟΥΣ. 31/12/2011

IV. ΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΚΙΝ ΥΝΩΝ 4. Υπολογισµός κεφαλαιακών απαιτήσεων για τον κίνδυνο βασικού εµπορεύµατος

Κύριοι Μέτοχοι, Εξέλιξη των εργασιών της εταιρείας

Τελική ή μέλλουσα αξία (future value) ή τελικό κεφάλαιο

ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΕΝΔΙΑΜΕΣΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΝΕΑΜΗΝΟ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ THN. 30 Σεπτεμβρίου 2006

ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΘΝΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ

Μάρκετινγκ Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2009

Αντιστάθμιση του Κινδύνου ενός Χαρτοφυλακίου μέσω των Χρηματοοικονομικών Παραγώγων

Αποτελέσματα Εννεαμήνου 2010

Ε Κ Θ Ε Σ Η Τ Ο Υ Ι Ο Ι Κ Η Τ Ι Κ ΟΥ Σ Υ Μ Β ΟΥ Λ Ι Ο Υ

Οι ιδιαιτερότητες των λοιπών επιχειρηματικών κλάδων ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2. Αποτίμηση (επιμέτρηση) και απομείωση σύμφωνα με το IFRS 9

ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Γενική Περιγραφή της Αγοράς Στόχου για τα Χρηµατοπιστωτικά Μέσα.

ΠΜΣ στην Αναλογιστική Επιστήμη και Διοικητική Κινδύνου. Πιστωτικός Κίνδυνος. Διάλεξη 5: Αντιστάθμιση πιστωτικού κινδύνου. Credit Default Swaps

ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΩΝ Γ02Α ΚΑΙ Γ02Β: ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ «MARPRO ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» ΑΡ.Μ.Α.Ε /004/Β/09/0100 ΠΡΟΣ ΤΗΝ

Χρηματοοικονομική ΙΙ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΣΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΝΤΟΛΩΝ ATTICA BANK

ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ. Ομάδα 3: Χρηματοοικονομικά στοιχεία

Ο Μ Ι Λ Ο Σ A T E b a n k - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 9ΜΗΝΟΥ 2009

Δηµοσιοποιήσεις σύµφωνα µε το Παράρτηµα 1 της Απόφασης 9/459/2007 της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, όπως τροποποιήθηκε µε την Απόφαση 9/572/23.12.

ΙΩΑΝΝΗΣ Δ. ΦΑΡΣΑΡΩΤΑΣ - ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΤΑΒΛΑΡΙΔΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΠΡΟΙΌΝΤΩΝ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

Οι λειτουργίες του. ιδακτικοί στόχοι. χρήµατος. Αναφορά των ιδιοτήτων του. Αναφορά στα είδη του χρήµατος. Κατανόηση της λειτουργίας του

ΔΙΑΛΕΞΗ 11 η ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΜΕΤΟΧΩΝ & ΤΟ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Οικονομικά Στοιχεία Α Τριμήνου 2017

EPSILON EUROPE PLC. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2017

ICAP Α.Ε. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ ΠΙΣΤΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΕΙΔΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Οικονομικά Στοιχεία Β Τριμήνου 2018

Περιεχόμενα. Το Χρηματοπιστωτικό Σύστημα

TRIPLE A EXPERTS ΑΕΠΕΥ

MANAGEMENT OF FINANCIAL INSTITUTIONS

Αποτελέσματα Έτους 2012

Πραγματοποιείται με την κατάταξη των στοιχείων κατά κατηγορίες για μια σειρά ετών. Η σύγκριση των στοιχείων με παρελθόντα στοιχεία αυξάνει την

Οικονομικά Στοιχεία Γ Τριμήνου 2018

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ

ΠΡΑΞΗ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΡΙΘ. 93/

Οι βασικές αρχές διαχείρισης των παραπάνω κινδύνων είναι οι ακόλουθες :

Γνωστοποίηση Κινδύνων

ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΣΤ04 ΣΤ05: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΕΓΑΛΩΝ ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ

* ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ Ε.ΣΥ.Λ. Νο. 3

MANAGEMENT OF FINANCIAL INSTITUTIONS

Μάθημα: Διαχείριση Ρίσκου

ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Δημοσιοποιήσεις σύμφωνα με το Παράρτημα 1 της Απόφασης 9/459/2007 της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, όπως τροποποιήθηκε με την Απόφαση 9/572/23.12.

Έγγραφο Βασικών Πληροφοριών

- Παράγωγα σχετιζόμενα με εμπορεύματα και εκκαθαρίζονται με ρευστά διαθέσιμα.

Τίτλος Ειδικού Θεματικού Προγράμματος: «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις»

Έγγραφο Βασικών Πληροφοριών

ΔΙΕΘΝΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Τμήμα Οργάνωσης & Διοίκησης Επιχειρήσεων ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ομάδα 3: Χρηματοοικονομικά στοιχεία

Γ ΤΟΜΟΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ. Άσκηση 1 (τελικές 2011 θέμα 3)

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ. Liquidity Risk, Swaps, Interest Rate Caps and Stress Testing

Hellastat: Μειώνεται σταδιακά ο βαθμός φερεγγυότητας των ελληνικών επιχειρήσεων

ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΩΝ Δ01 - Δ20, Δ29, Δ30: ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΩΝ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΑΓΟΡΑΣ - ΠΔ/ΤΕ

Ερωτήσεις και απαντήσεις σε συνέχεια της επαναλειτουργίας της Χρηματιστηριακής Αγοράς

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΟ 1 Ο ΕΤΗΣΙΟ ATHEX SMALL CAP CONFERENCE ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2018

Εταιρικά Ομόλογα στο Χρηματιστήριο Αθηνών. 19 Ιουλίου 2016

Ομάδα 3: Χρηματοοικονομικά στοιχεία

Στην ομάδα 3 παρακολουθούνται οι βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις, τα αξιόγραφα και τα διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία της οικονομικής μονάδας.

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΗΣ

ΟΙ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ

Transcript:

Διαχείριση Πιστωτικού Κινδύνου και Κινδύνου Αγοράς

Εισαγωγικές Παρατηρήσεις Αντικειμενικοί στόχοι Διαχείρισης Κινδύνου: Βελτίωση χρηματοοικονομικής απόδοσης Αποφυγή ανεπιθύμητων απωλειών Ταξινόμηση Κινδύνων: 1. Πιστωτικός κίνδυνος 2. Κίνδυνος Αγοράς 3. Λειτουργικός κίνδυνος 4. Κίνδυνος ρευστότητας 5. Συναλλαγματικός κίνδυνος 6. Κίνδυνος πληθωρισμού 7. Κίνδυνος κράτους 8. Φορολογικός Κίνδυνος 2

Ορισμός Πιστωτικού Κινδύνου (γενικά) Πιστωτικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος απώλειας μιας χρηματικής αμοιβής, που οφείλεται στην αδυναμία ενός δανειστή να αποπληρώσει ένα δάνειο ή να εκπληρώσει μία συμβατική υποχρέωσή του Οι απώλειες των επενδυτών περιλαμβάνουν: χαμένα κεφάλαια μη εισπραχθέντες τόκους μειωμένες ταμειακές ροές αυξημένα εισπρακτικά κόστη Παραδείγματα: 3 Ένας καταναλωτής δεν αποπληρώνει ένα στεγαστικό δάνειο ή την πιστωτική του κάρτα Μία επιχείρηση δεν αναγνωρίζει και δεν πληρώνει ένα τιμολόγιο Μία επιχείρηση δεν καταβάλλει τους μισθούς στους υπαλλήλους της Η κυβέρνηση δεν πληρώνει τοκομερίδια ή τα ομόλογα της Μία ασφαλιστική εταιρία δεν καταβάλλει οφειλόμενες αποζημιώσεις

Πιστωτικός Κίνδυνος (για επιχειρήσεις) Πιστωτικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος που διατρέχει μια επιχείρηση να μην εισπράξει έγκαιρα τις απαιτήσεις της ή, σε μερικές περιπτώσεις, να μην τις εισπράξει ποτέ Ο Πιστωτικός Κίνδυνος δημιουργείται όταν η Πιστοληπτική Ικανότητα της χρηματοδοτούμενης επιχείρησης είναι χαμηλή, και άρα ευάλωτη σε ενδεχόμενες μεταβολές του (μικροοικονομικού ή μακροοικονομικού) οικονομικού περιβάλλοντος Συνέπειες για τις επιχειρήσεις: περιορισμός ρευστότητας μείωση Πιστοληπτικής Ικανότητας ανάγκη διατήρησης υψηλών αποθεματικών αναζήτηση έκτακτης χρηματοδότησης αναστολή επενδυτικών σχεδίων σε ακραίες περιπτώσεις η πτώχευση 4

5 Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Διαβάθμιση και Μέτρηση του Πιστωτικού Κινδύνου Δημιουργία εφαρμογών πρόβλεψης της συναλλακτικής συμπεριφοράς του πελατολογίου μιας επιχείρησης Κατάταξη των πελατών μιας επιχείρησης βάσει της Πιστοληπτικής τους Ικανότητας σε βαθμίδες (rating ή score), συνοδευόμενη από την αντίστοιχη πρόβλεψη ασυνέπειας Το πλήθος των κατηγοριών διαβάθμισης ορίζεται βάσει της αναμενόμενης πιθανότητας μη αποπληρωμής (expected default probability) ή από την προκύπτουσα ζημιά λόγω μη αποπληρωμής (loss given default / expected loss) Έτσι η επιχείρηση είναι σε θέση να κατανείμει τις χρηματοδοτήσεις της σε ζώνες πιστοληπτικής ικανότητας, άρα σε ζώνες συγκεκριμένου κινδύνου και συνεπώς σε συγκεκριμένη επισφάλεια Εφαρμογή τεχνικών αποτύπωσης του βαθμού επηρεασμού της επιχείρησης από την ανωτέρω συμπεριφορά Ύπαρξη διαφόρων εφαρμογών που μετρούν την αξία σε κίνδυνο (VaR), οι οποίες χρησιμοποιούνται, κυρίως, από τις Τράπεζες και τις μεγάλες επιχειρήσεις

Μέτρηση Πιστωτικού Κινδύνου Η μέτρηση του Πιστωτικού Κινδύνου είναι μια σύνθετη διαδικασία καθώς απαιτείται συγκέντρωση και ανάλυση ποιοτικών και ποσοτικών παραγόντων Παροχή πληροφοριών για μια εξεταζόμενη επιχείρηση αναφορικά με: Το βαθμό πιστωτικού κινδύνου που περιέχει η χρηματοδότησή της Τη μελλοντική συναλλακτική της συμπεριφορά Το μέγιστο ποσό πίστωσης που βραχυπρόθεσμα μπορεί να της χορηγηθεί Το επιχειρηματικό της προφίλ Υπηρεσίες "έγκαιρης προειδοποίησης", όπου παρακολουθείται η οικονομική κατάσταση των συνεργαζόμενων επιχειρήσεων Γίνεται αναφορά κρίσιμων γεγονότων και μεταβολών που ενδέχεται να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά την πιστοληπτική ικανότητα, ή την οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων 6

Παράδειγμα Μοντελοποίησης Πιστωτικού Κινδύνου 1 2 ε 7

Τυποποιημένη Προσέγγιση Εξωτερικοί Οργανισμοί Πιστοληπτικής Αξιολόγησης: I. Moody s II. III. IV. Fitch Standard and Poor s ICAP Ποιους αξιολογούν; Κεντρικές κυβερνήσεις/κεντρικές τράπεζες Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, περιφερειακές κυβερνήσεις, τοπικές αρχές Ιδρύματα του χρηματοπιστωτικού τομέα Διοικητικούς φορείς Μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς Επιχειρήσεις 8

Εσωτερική Ταξινόμηση Επιχειρήσεων 1) Οι επιχειρήσεις με πλήρη οικονομικά στοιχεία ταξινομούνται με τη χρήση Μοντέλων Αξιολόγησης. Το βασικό μοντέλο εφαρμογής είναι της Moody s Risk Advisor (MRA) και περιλαμβάνει: A. Χρηματοοικονομική Ανάλυση, όπου βάσει χρηματοοικονομικών στοιχείων (ισολογισμός, αποτελέσματα χρήσεως, διάθεση) γίνονται διάφορες αναλύσεις, προβολές, συγκρίσεις και υπολογισμοί αριθμοδεικτών B. Ποιοτική Ανάλυση, όπου γίνεται η εισαγωγή των ποιοτικών δεδομένων, όπως ο κίνδυνος του γενικότερου κλάδου οικονομικής δραστηριότητας, η ποιότητα της διοίκησης της εταιρείας και η κοινωνική υπόσταση της εταιρείας Τα εν λόγω μοντέλα παρέχουν: 9 σημεία συναγερμού αναφορές αξιολόγησης εξέταση διαχείρισης των ταμειακών ροών και κάλυψης οφειλών από λειτουργικά κέρδη

10

http://www.moodysanalytics.com/~/media/brochures/enterprise-risk- Management/RiskAnalyst/RiskAnalyst-Brochure.ashx 11

12

Πλεονεκτήματα του MRA είναι τα ακόλουθα: Αποτελεί ένα εύκολο και χρήσιμο εργαλείο πρόβλεψης, διευκολύνοντας το στρατηγικό σχεδιασμό και τη διασπορά κινδύνου Παρουσιάζει αναλυτική χρηματοοικονομική πληροφόρηση της εξεταζόμενης οικονομικής μονάδας ενώ αποκαλύπτει τις δυνάμεις και τις αδυναμίες της Δίνει δυνατότητα συγκρίσεων μέσω κλαδικών μελετών ενώ ανιχνεύει τα πρώτα στάδια καθοδικής πορείας της επιχείρησης Δίνει τη δυνατότητα μελλοντικών προβλέψεων και σύγκρισή τους με τα Business Plans των επιχειρήσεων Επιτρέπει αξιολογήσεις ακόμα και όταν τα οικονομικά στοιχεία του δανειολήπτη είναι ελλιπή Υποστηρίζει τη χρήση πολλαπλών μοντέλων αξιολόγησης στην ίδια τεχνολογική πλατφόρμα 13

2) Ειδικές περιπτώσεις (μικρομεσαίες επιχειρήσεις, νεοσύστατες επιχειρήσεις, κοινοπραξίες, μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί) ταξινομούνται με Εμπειρικά Υποδείγματα βάσει ποιοτικών κριτηρίων, όπως: i. Ο κίνδυνος κλάδου ii. Ο ανταγωνισμός στην περιοχή iii. Τα έτη δραστηριοποίησης της επιχείρησης iv. Η εμπειρία των φορέων v. Η σταθερότητα της διοίκησης vi. Η συγκέντρωση της πελατείας vii. Η πιστοληπτική συνέπεια της επιχείρησης viii.η πιστοληπτική συνέπεια των φορέων και των συγγενών επιχειρήσεων ix. Οι ενδείξεις κινδύνου x. Η οικονομική κατάσταση των φορέων xi. Η συχνότητα των πιστοδοτικών αιτημάτων 14

3) Μεγάλα και σύνθετα έργα υποδομής μεγάλης αξίας, καθώς και για τη ναυτιλία χρησιμοποιούνται υποδείγματα με μορφή ερωτηματολογίου, όπου λαμβάνονται υπόψη: i. Η Χρηματοοικονομική ανάλυση ii. Το πολιτικό και νομικό περιβάλλον iii. Τα χαρακτηριστικά της συναλλαγής iv. Ο κίνδυνος λειτουργίας v. Η οικονομική ευρωστία του κυρίου αναδόχου vi. Τα χαρακτηριστικά του χρηματοδοτούμενου περιουσιακού στοιχείου vii. Οι προσφερόμενες εγγυήσεις και εξασφαλίσεις 15

Αξιολόγηση και Επιλογή Πελατών για ΜΜΕ Οι κατηγορίες πελατών με τους οποίους μία επιχείρηση συνεργάζεται είναι είτε νομικά είτε φυσικά πρόσωπα Οι επιχειρήσεις θέτουν ως στόχο την ελαχιστοποίηση του αριθμού των συνεργασιών με επισφαλείς πελάτες, διατηρώντας ή και αυξάνοντας το μερίδιο αγοράς Η αξιολόγηση του πιστωτικού προφίλ πραγματοποιείται είτε κατά την εξέταση ενός νέου αιτήματος είτε σε τακτικά χρονικά διαστήματα Η διαδικασία επιλογής πελατών περιλαμβάνει: 1. Τη συλλογή δεδομένων 2. Την επεξεργασία και αξιολόγηση 3. Την απόφαση 4. Την παρακολούθηση της εξέλιξης των συνεργασιών 16

1. Συλλογή Δεδομένων Η επιτυχή αξιολόγηση των πελατών προϋποθέτει ακριβείς, αξιόπιστες και επικαιροποιημένες πληροφορίες Χρονική Περίοδος Συλλογής Δεδομένων Marketing /Sales (Δυνητικοί Πελάτες) Νέο Αίτημα Πελάτη Ανανέωση Συνεργασίας Πηγές Δεδομένων Πελάτης (Στοιχεία Αίτησης, Συμπληρωματικά Έγγραφα) Εσωτερικές (βάσεις δεδομένων, τμήματα της εταιρείας, λίστες) Εξωτερικές (Εταιρείες Παροχής Επιχειρηματικής Πληροφόρησης, ιστοσελίδα πελάτη, Credit Bureau, Taxis, Τειρεσίας, δικαστήρια, ΦΕΚ, Κτηματολόγιο, Τράπεζα της Ελλάδος / Εθνική Στατιστική Υπηρεσία) 17

Κατηγορίες Δεδομένων Νομικά Πρόσωπα o Οικονομικά Στοιχεία (χρήση αριθμοδεικτών) o Στοιχεία Συναλλακτικής Συμπεριφοράς o Εμπορικά Στοιχεία o Ποιοτικά /Λοιπά Στοιχεία o Αξιολογήσεις Πιστοληπτικής Ικανότητας o Κλαδικές Μελέτες Φυσικά Πρόσωπα o Δημογραφικά Στοιχεία o Οικονομικά / Περιουσιακά Στοιχεία o Στοιχεία Συναλλακτικής Συμπεριφοράς o Βαθμολογίες Πιστοληπτικής Ικανότητας Αρμόδιος Συλλογής Δεδομένων Πωλητής Credit Officer Πληροφορική ΙΤ 18

2. Επεξεργασία και Αξιολόγηση Διαδικασία Επεξεργασίας Δεδομένων Αυτοματοποιημένα Συστήματα Γενικής χρήσεως (generic) Εξατομικευμένα (customized) o Παραμετρικά (Διακριτική ανάλυση και Λογιστική παλινδρόμηση) o Μη Παραμετρικά (Decision Trees - Neural Networks) Εμπειρική Αξιολόγηση o Οι αποφάσεις για τη συνεργασία λαμβάνονται βάσει ενός συνόλου γενικών κανόνων / κριτηρίων (π.χ. ο πελάτης να μην έχει εμφανίσει δυσμενή συναλλακτική συμπεριφορά ή τα έσοδα να ξεπερνούν ένα ελάχιστο όριο) 19

Decision Trees 20

Αποτέλεσμα Διαδικασίας Αρχικά διαμορφώνεται η βαθμολογία και στη συνέχεια γίνεται η κατάταξη σε μία ζώνη κινδύνου (διαβάθμιση) Η βαθμολογία προκύπτει από ειδικές κάρτες πιστοληπτικής βαθμολόγησης, βάσει των προηγούμενων μεθόδων 21

Πίνακας βαθμολόγησης για Φυσικά Πρόσωπα 22

Πίνακας βαθμολόγησης για Επιχειρήσεις 23

3. Κανόνες Αποφάσεων Η πιστωτική πολιτική θα πρέπει να ορίζει ένα συγκεκριμένο σημείο αποδοχής πελατών Η βαθμολογία / ζώνη κινδύνου καθορίζει εκτός από την απόφαση για συνεργασία και τους όρους της συνεργασίας Όσο αυξάνεται το cut-off point (συντηρητική πολιτική) τόσο μειώνεται ο αριθμός των δυνητικά ασυνεπών πελατών που θα γίνουν αποδεκτοί αλλά ταυτόχρονα μειώνεται και ο συνολικός αριθμός των πελατών 24

4. Παρακολούθηση Η εφαρμογή των διαδικασιών επιλογής θα πρέπει να έχει ως στόχο τη διατήρηση των επισφαλών απαιτήσεων στα αποδεκτά επίπεδα, διατηρώντας ταυτόχρονα ή ακόμα και αυξάνοντας το μερίδιο αγοράς Οι αναφορές διακρίνονται σε δύο κύριες κατηγορίες: A. Οι Front-end αναφορές εστιάζουν στον πληθυσμό ο οποίος περνάει την πόρτα της εταιρείας B. Οι Back-end αναφορές εστιάζουν στην επίδοση του πελατολογίου, δηλαδή τη συναλλακτική του συμπεριφορά, τις επισφαλείς απαιτήσεις και τη διαχείριση των καθυστερήσεων 25

Εργαλεία Διασφάλισης Απαιτήσεων Σύμβαση Ακριβής περιγραφή του αντικειμένου της. Ακριβής περιγραφή των οικονομικών όρων Συνέπειες μη εμπρόθεσμης πληρωμής Υπογραφή από πρόσωπο που δεσμεύει την εταιρία/επιχείρηση Δομή Συμβάσεων ( Αγαθά & Υπηρεσίες ) Εργαλεία εξασφάλισης απαιτήσεων Τραπεζικές εγγυητικές επιστολές Λήψη αξιόγραφων (επιταγές / συναλλαγματικές) Εγγύηση / Στερητική ή Σωρευτική αναδοχή χρέους Εκχώρηση επιχειρηματικών απαιτήσεων (Factoring) Εγγραφή υποθήκης σε ακίνητο Έρευνες τίτλων Σύσταση ενεχύρου Εγγυήσεις Παρακράτηση πληρωμών Συμψηφισμός Παρακράτηση κυριότητας 26

Κίνδυνος Αγοράς Κίνδυνος Αγοράς: Κίνδυνος απώλειας που προκύπτει από μεταβολές της αξίας κινητών περιουσιακών στοιχείων, όπως: Χρεόγραφα Εμπορεύματα Επιτόκια Νομίσματα Ομόλογα Πολύτιμα μέταλλα 27

Αντιστάθμιση Κινδύνου με Παράγωγα Τα παράγωγα αποτελούν σύνθετα και πολύπλοκα χρηματοοικονομικά µέσα, το περιεχόμενο των οποίων ποικίλλει αναλόγως των «υποκείμενων µέσων» (underlying assets) Τα παράγωγα είναι, συνήθως, συμβόλαια µε τα οποία συμφωνείται η εκπλήρωση των αμοιβαίως αναλαμβανομένων υποχρεώσεων Η αξία τους διαµορφώνεται βάσει της αξίας των υποκείμενων µέσων, που µπορεί να είναι µετοχές, αξιόγραφα, συναλλαγματικές ισοτιµίες, επιτόκια, εµπορεύµατα και χρηματοοικονομικοί δείκτες Οι βασικότεροι τύποι παραγώγων είναι τα εξής: Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης (ΣΜΕ,Futuress) Προθεσμιακά Συμβόλαια (ΠΣ, Forwards) Συμβόλαια δικαιώµατος προαίρεσης (Options) 28

Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης (ΣΜΕ) Ένα συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης (ΣΜΕ, futures contract) είναι μία συμφωνία για αγορά ή για πώληση ενός προϊόντος σε μελλοντική χρονική στιγμή σε συγκεκριμένη τιμή Ο αγοραστής λέμε ότι έχει θέση αγοράς (long position) και έχει την υποχρέωση να αγοράσει και, ο πωλητής θέση πώλησης (short position) και έχει υποχρέωση να πουλήσει Τα κέρδη και ζημίες αντιπροσωπεύουν ένα παίγνιο μηδενικού αθροίσματος (για κάθε ευρώ που κερδίζει ο ένας των αντισυμβαλλόμενων, ο άλλος το χάνει) Το περιουσιακό στοιχείο (υποκείµενο προϊόν), µπορεί να είναι µετοχή, δείκτης, εµπόρευµα ή ισοτιµία Τα ΣΜΕ λήγουν σε συγκεκριµένες ηµεροµηνίες στο µέλλον και είναι δυνατή η διαπραγµάτευσή τους σε οργανωµένη αγορά (Χρηµατιστήριο Αθηνών) Η επένδυση σε ΣΜΕ µπορεί να γίνει για λόγους: συναλλαγής (trading) κερδοσκοπίας (arbitrage) 29 αντιστάθµισης κινδύνων (hedging)

Διαφορές ΠΣ και ΣΜΕ I. Τα ΣΜΕ είναι τυποποιημένα συμβόλαια και μόνο η τιμή τους διαπραγματεύεται. Φέρουν την ίδια ποσότητα (μέγεθος του συμβολαίου), ποιότητα, ημερομηνία και τόπο παράδοσης. Αντίθετα, τα ΠΣ είναι διαπραγματεύσιμα και προσαρμόζονται στις ανάγκες των δύο αντισυμβαλλομένων II. Τα ΣΜΕ παρουσιάζουν μεγαλύτερη ρευστότητα από τα ΠΣ, λόγω της ιδιότητας (Ι) και του γεγονότος ότι διαπραγματεύονται σε οργανωμένες χρηματιστηριακές αγορές III. Ο κίνδυνος αθέτησης της συμφωνίας (πιστωτικός κίνδυνος) είναι υψηλότερος στα ΠΣ, ενώ είναι σχεδόν μηδενικός στα ΣΜΕ, λόγω του οργανισμού της εκκαθάρισης (ΕΤΕΣΕΠ), που αποτελεί μέρος της συναλλαγής και, συνήθως, είναι μέλος του χρηματιστηρίου παραγώγων IV. Τα ΣΜΕ συναλλάσσονται σε οργανωμένες χρηματιστηριακές αγορές και οι περισσότερες θέσεις σε ΣΜΕ κλείνουν πριν τη λήξη τους. Αντίθετα, τα ΠΣ δεν συναλλάσσονται σε οργανωμένα χρηματιστήρια (over-the-counter ή OTC) και η συμφωνία εκπνέει με την παράδοση του προκαθορισμένου αγαθού Οι εξω-χρηματιστηριακές αγορές (OTC) αποτελούν ένα δίκτυο (ηλεκτρονικό ή τηλεφωνικό) μεταξύ των dealers, που είναι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ή χρηματοπιστωτικό ίδρυμα και εταιρία 30

Συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης (Options) Τα δικαιώματα προαίρεσης (ΔΠ, options), αντίθετα από τα ΣΜΕ που εκφράζουν υποχρέωση, εκφράζουν το δικαίωμα του αγοραστή ή του πωλητή να αγοράσει ή να πουλήσει την υποκείμενη αξία σε κάποια μελλοντική στιγμή στην προκαθορισμένη τιμή Ο κάτοχος ενός δικαιώματος αγοράς (call option) έχει το δικαίωμα να αγοράσει την υποκείμενη αξία σε μελλοντικό χρόνο και σε συγκεκριμένη τιμή Ο κάτοχος του δικαιώματος πώλησης (put option) έχει το δικαίωμα να πουλήσει την υποκείμενη αξία σε μελλοντικό χρόνο και σε δεδομένη χρονική στιγμή Η τιμή του συμβολαίου ΔΠ είναι η τιμή εξάσκησης (exercise price, strike price) και η ημερομηνία είναι η ημερομηνία εξάσκησης ή ληκτότητα (expiration date, exercise date, maturity) Υπάρχουν 4 θέσεις που μπορούν να λάβουν οι συμμετέχοντες στην αγορά δικαιωμάτων: αγοραστές call αγοραστές put o πωλητές call o πωλητές put long positions short positions 31

Βασικές θέσεις σε ΣΜΕ A. Θέση αγοράς ΣΜΕ (Long Position). Ο επενδυτής που παίρνει θέση αγοράς στην υποκείμενη αξία, εκτιμά ότι η τιμή της θα ανέβει. Το μέγιστο κέρδος αυτής της θέσης είναι απεριόριστο. Το συμβόλαιο αγοράστηκε στις 1200 μονάδες. Αν στη λήξη η τιμή του υποκείμενου είναι στις 1300 μονάδες τότε η επένδυση θα αποφέρει κέρδη 100 μονάδων (1300 1200). Αν αντίθετα η τρέχουσα τιμή είναι στις 1000 μονάδες Θα έχουμε ζημία = 200 μονάδων (1200 1000). Το μέγιστο κέρδος είναι απεριόριστο και η μέγιστη ζημιά είναι ίση με 1200 μονάδες. 32

33

B. Θέση πώλησης ΣΜΕ (Short Position). Ο επενδυτής που παίρνει θέση αγοράς στην υποκείμενη αξία, εκτιμά ότι η τιμή της θα μειωθεί. Το μέγιστο κέρδος αυτής της θέσης είναι περιορισμένο και πραγματοποιείται όταν μηδενιστεί η τιμή της υποκείμενης αξίας. Το συμβόλαιο αγοράστηκε στις 1200 μονάδες. Αν στη λήξη η τιμή του υποκείμενου είναι στις1300 μονάδες τότε η επένδυση θα αποφέρει ζημιά 100 μονάδων (1300 1200). Αν αντίθετα η τρέχουσα τιμή είναι στις 1000 μονάδες θα έχουμε κέρδος 200 μονάδων(1200 1000). Το μέγιστο κέρδος είναι ίσο με 1200 μονάδες ενώ η μέγιστη ζημιά είναι απεριόριστη. 34

35

Δικαιώματα Αγοράς (Call Options) 36

Δικαιώματα Πώλησης (Put Options) 37

38 Πανεπιστήμιο Μακεδονίας http://dir.icap.gr/2322.asp Χρήσιμα Links - Παραδείγματα http://www.mytilineos.gr/site/el- GR/home/irsite/corp_governance/financial_risk/credit_risk/default.aspx http://gr.cocacolahellenic.com/investorrelations/debtholders/financingstrategy/ http://www.harm.gr/ http://www.standardandpoors.com/home/en/eu http://www.fitchratings.com/web/en/dynamic/fitch-home.jsp http://www.moodys.com/ http://www.mytilineos.gr/site/el- GR/home/irsite/corp_governance/financial_risk/market_risk/default.aspx http://www.futuresandoptions.gr/index.php?id=70 http://www.ase.gr/ http://www.athex.gr/derivatives/ann.aspx?id=115065

Ευχαριστώ για την προσοχή σας!