ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝΤΡΟΦΙΜΩΝ-ΠΟΤΩΝ &ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΓΟΡΑΝΟΜΙΚΟΣΚΩΔΙΚΑΣ&ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.

ΔΕΛΤΙΟ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΣΤΙΑΣΗΣ,ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ,ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ Aγορανομικές & Υγειονομικές Διατάξεις ΔΕΛΤΙΟ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ,ΠΡΑΤΗΡΙΩΝΥ.Κ.,ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ, ΣΥΝΕΡΓΕΙΩΝ,ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ,ΚΟΜΜΩΤΗΡΙΩΝ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝΤΡΟΦΙΜΩΝ-ΠΟΤΩΝ &ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΓΟΡΑΝΟΜΙΚΟΣΚΩΔΙΚΑΣ&ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ. Επιμέλεια ΑΓΑΠΗ ΚΑΒΑΛΟΥ Αρχισυντάκτης oenet.gr & Συντακτική ομάδα Εκδόσεις ΟΕΝΕΤ OΔΗΓΟΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΑΘΗΝΑ, Νοέμβριος 2015

ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΑΛΑΒΕΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ Στην έκδοση αυτή θα βρείτε: Στο Α Μέρος επικαιροποιημένη τη Νομοθεσία Τροφίμων & Ποτών και τον Ν. 4235/2014, με τον οποίο, μάλιστα, καταργήθηκε το άρθρο 17 της Υγειονομικής Διάταξης Υ1γ/ΓΠ.οικ.96967/8-10-2012. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον έλεγχο των επιχειρήσεων τροφίμων, αλλά και στις κυρώσεις. Επίσης, την Υγειονομική Διάταξη, με οδηγίες και συμβουλές, και θέματα που αφορούν την επισήμανση τροφίμων. Στο Β Μέρος την αγορανομική νομοθεσία (ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ., Ν. 4177/2013-Αγορανομικός Κώδικας) όπως ισχύει σήμερα. Η έκδοση αυτή - και η καθημερινή ενημέρωση των συνδρομητών από την ιστοσελίδα www.oenet.gr πιστεύουμε ότι θα αποτελέσει σημαντικό βοήθημα σε όσους ασχολούνται με την παραγωγή, το εμπόριο, την παροχή υπηρεσιών και οπωσδήποτε τις επιχειρήσεις τροφίμων και τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΕΚΔΟΤΗ Συνεχίζουμε την προσπάθειά μας για την ενημέρωση των Συνδρομητών, με την επικαιροποιημένη αυτή έκδοση, η οποία είναι απαραίτητη για όσους ασχολούνται με την παραγωγή, το εμπόριο, την παροχή υπηρεσιών και οπωσδήποτε τις επιχειρήσεις τροφίμων και τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Η έκδοση χωρίζεται σε δυο μέρη: Το Α Μέρος αναφέρεται στην επικαιροποιημένη Νομοθεσία Τροφίμων & Ποτών και στον Ν. 4235/2014 «Διοικητικά μέτρα, διαδικασίες και κυρώσεις στην εφαρμογή της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας στους τομείς των τροφίμων», με τον οποίο, μάλιστα, καταργήθηκε το άρθρο 17 - Κυρώσεις & Πρόστιμα της Υγειονομικής Διάταξης Υ1γ/ΓΠ.οικ.96967/ 8-10-2012 «Υγειονομικοί όροι και προϋποθέσεις λειτουργίας επιχειρήσεων τροφίμων και ποτών και άλλες διατάξεις». Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον έλεγχο των επιχειρήσεων τροφίμων, αλλά και στις κυρώσεις. Οι επιχειρήσεις τροφίμων, ιδιαίτερα, μπορούν να ενημερωθούν σχετικά με την εφαρμογή του Κανονισμού 1169/2011/ΕΕ, που αφορά την επισήμανση τροφίμων. Στη συνέχεια, παρατίθεται η Υγειονομική Διάταξη και παρέχονται οδηγίες για την εφαρμογή της, που αφορούν σημαντικά θέματα, όπως η Νομοθεσία η σχετική με τις παραβάσεις της Υγειονομικής Νομοθεσίας (Α.Ν. 2520/1940), η μεταφορά τροφίμων, η αδειοδότηση και τα διαγράμματα ροής, ο αυτοέλεγχος των επιχειρήσεων-haccp, η ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων, θέματα κυλικείων, κρεοπωλείων κ.ά. Στο Β Μέρος θα βρείτε την Υπουργική Απόφαση σχετικά με τους «Κανόνες Διακίνησης & Εμπορίας Προϊόντων & Παροχής Υπηρεσιών (ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.), τον Ν. 4177/2013- Αγορανομικός Κώδικας, ως και ερμηνευτικές εγκυκλίους. Τα παραπάνω νομοθετήματα είναι κωδικοποιημένα κι εμπεριέχουν όλες τις τροποποιήσεις. Στην ιστοσελίδα www.oenet.gr μπορείτε να παρακολουθείτε καθημερινά τις εξελίξεις επί της νομοθεσίας.

4 Για καλύτερη και αποτελεσματικότερη αναζήτηση και προς διευκόλυνση των Συνδρομητών μας, παραθέτουμε στο τέλος του βιβλίου Ευρετήριο λημμάτων. Είμαστε σίγουροι ότι θα αποτελέσει χρήσιμο βοήθημα για τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο γενικότερα, αλλά και ειδικότερα στο χώρο της παραγωγής, διακίνησης, αποθήκευσης, πώλησης τροφίμων & ποτών, εστίασης & αναψυχής, Τεχνολόγους Τροφίμων, Δικηγόρους, Λογιστές, Συμβούλους Επιχειρήσεων και Μηχανικούς οι οποίοι καταρτίζουν τον φάκελο για την αδειοδότηση των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος. Οποιεσδήποτε τροποποιήσεις γίνουν περαιτέρω στην Αγορανομική & Υγειονομική Νομοθεσία, ως και την Νομοθεσία Τροφίμων & Ποτών, θα αναρτώνται αυθημερόν στην ιστοσελίδα www.oenet.gr και θα δημοσιεύονται στην μηνιαία έκδοση «ΟΔΗΓΟΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ - ΔΕΛΤΙΟ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ». Η ενημέρωση των επαγγελματιών-συνδρομητών ολοκληρώνεται με την καθημερινή αποστολή Ενημερωτικών Δελτίων με e-mail (εγγραφές on line στο www.oenet.gr ή στα τηλέφωνα 2103242267, 2103240969). Έτσι επιτυγχάνεται και η επικαιροποίηση των θεμάτων, που σας ενδιαφέρουν, αλλά και η ενημέρωσή σας για τις εξελίξεις γύρω από την επαγγελματική σας δραστηριότητα. Την έκδοση αυτή η οποία διατίθεται ΔΩΡΕΑΝ όπως πάντοτε στους Συνδρομητές, επιμελήθηκε η Συντακτική Ομάδα και η αρχισυντάκτης του ΟΕΝΕΤ κα Αγάπη Καβάλου. Δωρεάν επίσης διατίθεται στους Επόπτες Υγείας που υπηρετούν στις Περιφερειακές Ενότητες (Τμήμα Υγειονομικού Ελέγχου & Περιβαλλοντικής Υγιεινής) καθώς και στις αρμόδιες υπηρεσίες του Ε.Φ.Ε.Τ. ΑΘΗΝΑ, Νοέμβριος 2015 ΧΡ. Ν. ΒΛΑΒΙΑΝΟΣ Εκδότης Υ.Γ.: Θερμά ευχαριστούμε τους Συνδρομητές υπαλλήλους των Υπουργείων, του Ε.Φ.Ε.Τ., των Υγειονομικών Υπηρεσιών, των Περιφερειών και των συναφών φορέων για τις υποδείξεις τους για την βελτίωση του oenet.gr αλλά και των έντυπων εκδόσεών μας. Κι ακόμα, τις Ομοσπονδίες, τα Σωματεία και τους Συλλόγους για την προώθηση του έργου μας στα μέλη τους.

ΜΕΡΟΣ A ΤΜΗΜΑ Α Νομοθεσία Τροφίμων και Ποτών ΤΜΗΜΑ Β Υγειονομική Νομοθεσία ΤΜΗΜΑ Γ Γενικά Υγειονομικά Θέματα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΕΛ. ΤΜΗΜΑ Α ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ & ΠΟΤΩΝ 1. Ν. 4235/2014...11 Άρθρο 1 Πεδίο εφαρμογής-ορισμοί...11 Μη ασφαλή τρόφιμα-καν. 178/2002/ΕΚ...13 Άρθρο 2 Αρμόδιες αρχές...14 Άρθρο 3 Ενέργειες αρμόδιων αρχών σε περίπτωση μη συμμόρφωσης...14 Άρθρο 4 Διοικητικά μέτρα συμμόρφωσης...15 Άρθρο 5 Περιορισμός ή απαγόρευση διάθεσης τροφίμων ή ζωοτροφών...15 Άρθρο 6 Δέσμευση...15 Άρθρο 7 Κατάσχεση...16 Άρθρο 8 Παρακολούθηση, ανάκληση η απόσυρση η/και καταστροφή μη ασφαλών τροφίμων ή ζωοτροφών...19 Άρθρο 9 Αναστολή, μερική ή ολική, λειτουργίας ή ανάκληση της άδειας λειτουργίας εγκατάστασης επιχείρησης τροφίμων...21 Άρθρο 10 Αναστολή ή ανάκληση της έγκρισης ή της καταχώρισης ή της εγγραφής εγκατάστασης επιχείρησης τροφίμων ή ζωοτροφών...23 Άρθρο 11 Προσωρινή αναστολή και ανάκληση έγκρισης καταλληλότητας μεταφορικού μέσου τροφίμων...23 Άρθρο 22 Επιβολή διοικητικών και ποινικών κυρώσεων...24 Άρθρο 23 Διοικητικές κυρώσεις επί μη συμμόρφωσης στους τομείς των τροφίμων, των ζωοτροφών...24 Άρθρο 27 Ποινικές κυρώσεις επί μη συμμόρφωσης στους τομείς των τροφίμων...27 Άρθρο 64 Kαταργούμενες διατάξεις...29 Διοικητικές κυρώσεις Ν. 4235/2014...30 Εφαρμογή Ν. 4235/2014...33 Συντελεστές κριτηρίων επιμέτρησης κυρώσεων Ν. 4325/2014...34 Κατηγοριοποίηση κυρώσεων Ν. 4325/2014...40 2. Επισήμανση Τροφίμων-Κανονισμός 1169/2011/ΕΕ...42 Διατροφική Δήλωση...44 ΤΜΗΜΑ Β ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ 1. Αναγκ. Ν. 2520/1940...51 2. Υγειονομική Διάταξη 96967/2012...54 Άρθρο 1 Σκοπός...54 Άρθρο 2 Πεδίο Εφαρμογής...54 Άρθρο 3 Ορισμοί...54

8 Παρασκευαστές & Συσκευαστές...54 Αποθήκευση - Διανομείς...54 Μεταφορείς...54 Επιχειρήσεις Λιανικού & Χονδρικού Εμπορίου...54 Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών...55 Επιχειρήσεις μαζικής εστίασης...55 Επιχειρήσεις αναψυχής-επιχειρήσεις προσφοράς οινοπνευματωδών ποτών...55 Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος...55 Παρασκευαστές που πωλούν λιανικώς σε κινητούς ή προσωρινούς χώρους...55 Επιχειρήσεις αρτοποιητικής Νομοθεσίας...55 Άρθρο 4 Άδεια ίδρυσης & λειτουργίας...55 Άρθρο 5 Υγειονομικοί όροι και προϋποθέσεις λειτουργίας...55 Οίκημα...56 Χώροι...56 Δάπεδα, τοίχοι, οροφές, θύρες, παράθυρα...56 Ύδρευση...57 Αποχέτευση - στερεά και υγρά απόβλητα...57 Φωτισμός-Αερισμός...57 Απαγωγή καπνών-αέριων καύσεως...58 Αποδυτήρια-Αποχωρητήρια...58 Χημικά-Βιολογικά Αποχωρητήρια...59 Ζώα συνοδοί ατόμων με ειδικές ανάγκες...59 Άρθρο 6 Αρχεία επιχειρήσεων τροφίμων & ποτών...59 Άρθρο 7 Χαρακτηρισμός τροφίμων...59 Άρθρο 8 Πιστοποιητικο υγείας-ατομική υγιεινή...59 Άρθρο 9 Εκπαίδευση...60 Άρθρο 10 Κατηγορίες επιχειρήσεων τροφίμων & ποτών...60 ΕΙΔΙΚΟΙ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ Άρθρο 11 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ι...61 Επιχειρήσεις παρασκευής...61 Επιχειρήσεις συσκευασίας...62 Άρθρο 12 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΙΙ...62 Αποθήκευση-Διανομείς...62 Μεταφορείς - Οχήματα μεταφοράς...63 Μηχανήματα αυτόματης παρασκευής-πώλησης...63 Άρθρο 13 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΙΙΙ...64 Επιχειρήσεις Λιανικού & Χονδρικού Εμπορίου...64 Πώληση τροφίμων και ποτών μέσω ηλεκτρονικού εμπορίου...66 Άρθρο 14 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ IV...66 Επιχειρήσεις μαζικής εστίασης παρασκευής & διάθεσης πρόχειρου γεύματος...66 Επιχειρήσεις μαζικής εστίασης παρασκευής & προσφοράς πλήρους γεύματος...66 Επιχειρήσεις παρασκευής ή και προσφοράς τροφίμων & ποτών σε κινητούς χώρους...67

9 Επιχειρήσεις Αναψυχής...67 Κέντρα Διασκέδασης...68 Χρήση μουσικής και μουσικών οργάνων...68 Στεγασμένοι και Υπαίθριοι χώροι Εκδηλώσεων...68 Άρθρο 15 Κατηγορια V-Επιχειρήσεις αρτοποιητικής νομοθεσίας...69 Άρθρο 16 Υγειονομικοι έλεγχοι...69 Άρθρο 17 Κυρώσεις-Πρόστιμα (καταργήθηκε)...70 Άρθρο 18 Μεταβατικές Διατάξεις...70 Άρθρο 19 Καταργούμενες Διατάξεις...71 Παραρτήματα-Αντιστοίχηση παλαιάς και νέας Υ.Δ...72 ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΤΙΚΕΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ 96967/2012 1. Υγειονομικοί όροι & προϋποθέσεις...76 2. Άδεια ίδρυσης & λειτουργίας...76 3. Εκπαίδευση προσωπικού...83 4. Μεταφορά τροφίμων...83 5. Περίπτερα-Ψιλικά...88 6. Αδειοδότηση Επιχειρήσεων Τροφίμων & Ποτών...90 ΤΜΗΜΑ Γ ΓΕΝΙΚΑ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Έκδοση Υγειονομικών διατάξεων-έλεγχος (Ν. 4025/2011)...95 2. Χαρακτηρισμός καταστήματος ως υγειονομικού ενδιαφέροντος (Ν. 3463/2006)...96 3. Αδειοδότηση-Έλεγχοι (Ν. 3852/2010)...98 4. Αναστολή λειτουργίας (Ν. 4249/2014)...99 5. Καταστήματα πώλησης οινοπνευματωδών ποτών (Π.Δ. 180/1979)...100 6. Οδηγίες επιχειρήσεων υγειονομικού ενδιαφέροντος...103 7. Αρχεία επιχειρήσεων τροφίμων & ποτών...107 8. Σύστημα αυτοελέγχου...108 9. Διαγράμματα ροής...110 10. Πιστοποιητικό υγείας...115 11. Κάπνισμα...116 12. Εξυπηρέτηση ΑμΕΑ (Ν. 4067/2012)...120 13. Ζώα συνοδοί ατόμων με ειδικές ανάγκες...123 14. Αδειοδότηση καταστημάτων (Διαδικασία)...124 Αδειοδότηση καταστημάτων (Απλούστευση διαδικασίας γνωστοποίησης)...132 15. Βεβαίωση υποβολής γνωστοποίησης...133 16. Αδειοδότηση καταστημάτων (Σύστημα γνωστοποίησης)...136 17. Υγειονομικές προϋποθέσεις αδειοδότησης καταστήματος...143 18. Υγειονομικές απαιτήσεις...145 19. Άδεια λειτουργίας μεταποιητικών δραστηριοτήτων...148 20. Έναρξη λειτουργίας μεταποιητικών δραστηριοτήτων...150 21. Βεβαίωση χώρου κύριας χρήσης...151 22. Άσκηση διπλής δραστηριότητας...152 23. Ίδρυση επιχειρήσεων σε πολυκατοικία...153

10 24. Αδειοδότηση μεταποιητικών δραστηριοτήτων...154 25. Εγκατάσταση επαγγελματικών εργαστηρίων...154 26. Δήλωση εξωτερικής αποθήκης καταστήματος...154 27. Μεταφορά τροφίμων...155 28. Καντίνες...155 α) Χορήγηση άδειας-λειτουργία...155 β) Ταξινόμηση κινητών καντινών...156 29. Εγκατάσταση συστήματος self-service...158 30. Εγκατάσταση τραπεζοκαθισμάτων...159 31. Λειτουργία αυτόματου παρασκευαστή παγωτού...161 32. Πώληση καψουλών καφέ...162 33. Λειτουργία εγκατάστασης περάτωσης έψησης (bake off)...162 34. Αρτοποιεία-Εφαρμογή συστήματος HACCP...165 35. Παραγωγή αρτοσκευασμάτων...165 36. Διανομή προϊόντων αρτοποιίας...165 37. Εγκατάσταση μηχανημάτων αυτόματης πώλησης...166 38. Θέματα κρεοπωλείων...167 39. Πώληση τυροκομικών προϊόντων σε λαϊκές αγορές...175 40. Θέματα κυλικείων σχολείων...176 41. Έλεγχοι νερού σε επιχειρήσεις τροφίμων...184 Ευρετήριο λημμάτων...367

ΜΕΡΟΣ Β ΤΜΗΜΑ Α Κανόνες ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ. ΤΜΗΜΑ Β Αγορανομικός Κώδικας - Ν. 4177/2013 ΤΜΗΜΑ Γ Κώδικας Δεοντολογίας Προστασίας Καταναλωτών

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΜΗΜΑ Α ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΝΟΝΩΝ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ.) ΥΑ Α2-718-ΦΕΚ 2090/Β/31-7-2014 ΣΕΛ. Τροποποιήσεις...199 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΤΗΡΗΣΗ ΠΙΝΑΚΙΔΩΝ Άρθρο 1 Γενικές Αρχές...200 Άρθρο 2 Ενδείξεις επί των πινακίδων...200 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Άρθρο 3 Γενικές Αρχές...203 Άρθρο 4 Μέσα συσκευασίας...203 Άρθρο 5 Αναγραφή περιεχόμενης ποσότητας επί συσκευασίας...205 Άρθρο 6 Αναγραφή τιμής ανά μονάδα μέτρησης...206 Άρθρο 7 Απαιτήσεις σχετικά με την ποσότητα προσυσκευασμένων προϊόντων που φέρουν τη σήμανση «e»...206 Άρθρο 8 Απαιτήσεις σχετικά με την ποσότητα προσυσκευασμένων προϊόντων χωρίς τη σήμανση «e»...209 Άρθρο 9 Απαιτήσεις σχετικά με την ποσότητα προϊόντων τυχαίας ονομαστικής τιμής περιεχομένου...210 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΕΔΩΔΙΜΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ - ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 10 Ενδείξεις & διασφάλιση περιεχομένου προσυσκευασμένων τροφίμων...211 Άρθρο 11 Ενδείξεις μη προσυσκευασμένων τροφίμων...211 Άρθρο 12 Επισήμανση υποκατάστατων...212 Άρθρο 13 Διάθεση προϊόντων με περασμένη χρονολογία ελάχιστης διατηρησιμότητας...212 Άρθρο 14 Υπόχρεος αναγραφής ενδείξεων...213 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΕΔΩΔΙΜΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ - ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 4.1-ΚΡΕΑΣ Άρθρο 15 Πεδίο Εφαρμογής...213 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 4.1.1-ΣΤΑΔΙΟ ΣΦΑΓΗΣ Άρθρο 16 Τήρηση βιβλίου σφαγών στα σφαγεία της χώρας, τα οποία είναι εγκεκριμένα για τη σφαγή...214

14 ΣΕΛ. Άρθρο 17 Περί κοινοτικής κλίμακας κατάταξης σφάγιων...214 Άρθρο 18 Παραπροϊόντα σφάγιων και τρόπος πώλησης τούτων...215 Άρθρο 19 Επισήμανση βοείου κρέατος - Σύστημα αναγνώρισης και καταγραφής βοοειδών, σύμφωνα με το άρθρο 1 του Καν. 1825/2000...215 Άρθρο 20 Περιγραφή ορισμένων τύπων σφάγιων χοίρου...216 Άρθρο 21 Τρόπος τεμαχισμού από λιανοπωλητές του χοιρινού σφάγιου τύπου καρέ και του σφάγιου βοοειδών (συμπεριλαμβανομένων των βουβαλοειδών)...216 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 4.1.2-ΣΤΑΔΙΟ ΧΟΝΔΡΙΚΗΣ Άρθρο 22 Επιχειρήσεις χονδρεμπορίας κρεάτων και πουλερικών...217 Άρθρο 23 Στοιχεία-ενδείξεις στα παραστατικά εμπορίας και διακίνησης νωπών βοοειδών και χοιρινών νωπών-κατεψυγμένων...217 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 4.1.3-ΣΤΑΔΙΟ ΛΙΑΝΙΚΗΣ Άρθρο 24 Επισήμανση...218 Άρθρο 25 Κοπή και πώληση μη προσυσκευασμένου κιμά...218 Άρθρο 26 Τήρηση πινακίδων-έκθεση κρεάτων προς πώληση...219 Άρθρο 27 Σήμανση-Εισαγωγή -Εμπορία ζωντανών ζώων εισαγωγής...219 Άρθρο 28 Ειδικές υποχρεώσεις - Ρυθμίσεις επιπέδου λιανικής...220 Άρθρο 29 Εισαγόμενα κατεψυγμένα κρέατα βοοειδών και βουβαλοειδών με ειδικό καθεστώς από αλλαντοποιίες και κονσερβοποιίες...221 ΕΝΟΤΗΤΑ 4.2-ΜΕΛΙ Άρθρο 30 Επισήμανση...221 Άρθρο 31 Διακίνηση-Διάθεση...221 Άρθρο 32 Λοιπές υποχρεώσεις...221 ΕΝΟΤΗΤΑ 4.3-ΓΑΛΑ ΚΑΙ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΑΥΤΟ Άρθρο 33 Διακριτή τοποθέτηση γάλακτος και ενδείξεις επί συσκευασίας τυποποιημένου γάλακτος...222 Άρθρο 34 Επισήμανση τυροκομικών προϊόντων και τήρηση πινακίδων...222 Άρθρο 35 Τήρηση βιβλίου αποθήκης...222 ΕΝΟΤΗΤΑ 4.4-ΑΡΤΟΣ & ΑΡΤΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ Άρθρο 36 Διάθεση προϊόντων αρτοποιίας...223 ΕΝΟΤΗΤΑ 4.5-ΠΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Άρθρο 37 Πτηνοτροφικά προϊόντα...223 ΕΝΟΤΗΤΑ 4.6-ΟΠΩΡΟΛΑΧΑΝΙΚΑ Άρθρο 38 Διακίνηση και εμπορία νωπών οπωρολαχανικών...224 Άρθρο 39 Ειδικότερες διατάξεις κατά τη διάθεση των νωπών οπωρολαχανικών...227 Άρθρο 40 Παραστατικά διακίνησης και εμπορίας νωπών οπωρολαχανικών - ενδείξεις...228 Άρθρο 41 Διακίνηση νωπών οπωρολαχανικών με ΔΧ μεταφορικά μέσα...228 Άρθρο 42 Ηρτημένη παραγωγή...229 Άρθρο 43 Επισήμανση σε ξενόγλωσσες ενδείξεις...229 Άρθρο 44 Διαδικασία αποτίμησης συναλλαγών μεταξύ παραγωγών και επιτηδευματιών...229 ΕΝΟΤΗΤΑ 4.7-ΑΛΙΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Άρθρο 45 Ορισμοί...229

15 ΣΕΛ. Άρθρο 46 Ενδείξεις επί των πινακίδων λιανικής πώλησης προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας...229 Άρθρο 47 Όροι διάθεσης αποψυγμένων αλιευτικών προϊόντων στο λιανικό εμπόριο...231 Άρθρο 48 Παραστατικά εμπορίας και διακίνησης...232 Άρθρο 49 Εμπορία-Διακίνηση-Διάθεση Κατεψυγμένων Αλιευμάτων που φέρουν επίπαγο (υγρό κάλυψης)...232 Άρθρο 50 Απαγόρευση ψαριών, οστράκων, καρκινοειδών και κεφαλόποδων μικρού μεγέθους...233 ΕΝΟΤΗΤΑ 4.8-ΕΛΑΙΑ - ΕΛΙΕΣ-ΛΙΠΗ Άρθρο 51 Ορισμοί...234 Άρθρο 52 Εμπορία Ελαίων προς τελικό καταναλωτή (λιανικό εμπόριο)...234 Άρθρο 53 Διακίνηση και Εμπορία Ελαίων μεταξύ παραγωγών -τυποποιητών και χονδρεμπόρων...235 Άρθρο 54 Χρήση ελαιολάδου σε άλλα τρόφιμα...235 Άρθρο 55 Διάθεση ελαιολάδων και σπορέλαιων...235 Άρθρο 56 Επαναχρησιμοποίηση περιεκτών...236 Άρθρο 57 Ειδικότερες Υποχρεώσεις...236 Άρθρο 58 Δέσμευση νοθευμένων ελαιολάδων ή μαγειρικών λιπών από ελαιόλαδο και των πάσης φύσεως τεχνητώς χρωματισμένων ελαίων...236 Άρθρο 59 Αναγραφή στα τιμολόγια ορισμένων ενδείξεων για τις ελιές...236 ΕΝΟΤΗΤΑ 4.9-ΟΣΠΡΙΑ-ΡΥΖΙ Άρθρο 60 Κατηγορίες οσπρίων...237 Άρθρο 61 Τήρηση προδιαγραφών οσπρίων - Επισήμανση...237 Άρθρο 62 Τήρηση προδιαγραφών ρυζιού - Επισήμανση...237 Άρθρο 63 Διάθεση ρυζιού στην κατανάλωση...237 ΕΝΟΤΗΤΑ 4.10-ΟΙΝΟΙ - ΖΥΘΟΣ- ΤΣΙΠΟΥΡΟ- ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ Άρθρο 64 Διάθεση οίνων, και αλκοολούχων ποτών - Σειρές υποχρεωτικών ονομαστικών ποσοτήτων οίνου, και αλκοολούχων ποτών...237 ΕΝΟΤΗΤΑ 4.11-XYMOI-ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ Άρθρο 65 Επισήμανση προσυσκευασιών χυμών...238 ΕΝΟΤΗΤΑ 4.12-ΕΙΔΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΚΑΙ ΠΟΤΑ Άρθρο 66 Περιπτώσεις δέσμευσης τροφίμων...238 Άρθρο 67 Συσκευασία παιδικών τροφών με παιχνίδια...238 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ - ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΜΗ ΕΔΩΔΙΜΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ - ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 68 Ενδείξεις προϊόντων (πλην τροφίμων)...238 Άρθρο 69 Σχετικά με τη χρήση όρου «οικολογικό»...241 Άρθρο 70 Δεσμεύσεις αγαθών που δεν φέρουν ενδείξεις στα ελληνικά...241 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ-ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΜΗ ΕΔΩΔΙΜΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ - ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 6.1-ΠΟΛΥΤΙΜΑ ΜΕΤΑΛΛΑ/ΚΟΣΜΗΜΑΤΑ Άρθρο 71 Υποχρέωση και τρόπος αναγραφής κωδικού αριθμού...241

16 ΣΕΛ. Άρθρο 72 Τρόπος αναγραφής κωδικού αριθμού σε κοσμήματα πολυμερή...246 Άρθρο 73 Έγκριση και ανανέωση έγκρισης χρησιμοποίησης σφραγίδων...246 Άρθρο 74 Υποχρεώσεις κατά την εξαγωγή κοσμημάτων και συναφών αντικειμένων...247 Άρθρο 75 Επισήμανση επίχρυσων, επάργυρων και συναφών αντικειμένων...247 Άρθρο 76 Απαγόρευση αποτύπωσης άλλων ενδείξεων...248 Άρθρο 77 Είδη που εξαιρούνται από τη σήμανση...248 ΕΝΟΤΗΤΑ 6.2.-ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ ΜΕΤΑΛΛΩΝ Άρθρο 78 Σχετικά με χρήση ανιχνευτών μετάλλων ή άλλων οργάνων διασκοπήσεως του υπεδάφους ή ακινήτων μνημείων...248 ΕΝΟΤΗΤΑ 6.3-ΚΛΩΣΤΟΫΦΑΝΤΟΥΡΓΙΚΑ-ΔΕΡΜΑΤΑ-ΥΠΟΔΗΜΑΤΑ Άρθρο 79 Σήμανση - Επισήμανση Κλωστοϋφαντουργικών Προϊόντων...249 Άρθρο 80 Σήμανση δερμάτων και προϊόντων τους...250 Άρθρο 81 Επισήμανση υποδημάτων...250 Άρθρο 82 Αναγραφή κωδικών αριθμών...252 ΕΝΟΤΗΤΑ 6.4.-ΑΛΛΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Άρθρο 83 Ενδείξεις στις χαρτοπετσέτες και το χαρτί υγείας, χαρτί κουζίνας και χαρτομάντιλα...253 Άρθρο 84 Ειδικότερες απαιτήσεις επισήμανσης λοιπών βιομηχανικών προϊόντων...254 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ-ΕΣΤΙΑΣΗ/ΑΝΑΨΥΧΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 7.1-ΤΗΡΗΣΗ ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Άρθρο 85 Υποχρέωση ανάρτησης τιμοκαταλόγου επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών...259 Άρθρο 86 Ειδικές ρυθμίσεις για την παροχή υπηρεσιών. Τιμοκατάλογοι- Υπηρεσίες εκτίμησης...260 Άρθρο 87 Υποβολή Τιμοκαταλόγων Εκπαιδευτηρίων...260 Άρθρο 88 Τήρηση και ανάρτηση παραστατικών που αναφέρονται στα κοινόχρηστα πολυκατοικιών...260 ΕΝΟΤΗΤΑ 7.2-ΕΣΤΙΑΣΗ / ΑΝΑΨΥΧΗ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 7.2.1-ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΣΤΙΑΣΗΣ / ΑΝΑΨΥΧΗΣ Άρθρο 89 Πεδίο Εφαρμογής και σκοπός...261 Άρθρο 90 Τήρηση Τιμοκαταλόγων...261 Άρθρο 91 Ενδείξεις τιμοκαταλόγων...261 Άρθρο 92 Ειδικές περιπτώσεις (ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ, ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ, ΤΑΜΠΛ ΝΤΟΤ, ΔΙΑΝΟΜΗ ΠΑΚΕΤΟ, ΚΟΥΒΕΡ)...262 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 7.2.2-ΑΛΛΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ /ΑΝΑΨΥΧΗΣ Άρθρο 93 Παρασκευάσματα κρέατος από καταστήματα μαζικής εστίασης...263 Άρθρο 94 Προσφορά ειδών με το κιλό...263 Άρθρο 95 Διάθεση ποτών, οίνων, ζύθου και εμφιαλωμένων νερών στις μονάδες ομαδικής εστίασης...263 Άρθρο 96 Υποχρέωση τήρησης δελτίου παραπόνων πελατών από τα κέντρα και καταστήματα εστίασης, αναψυχής και διασκέδασης...264

17 ΣΕΛ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ Άρθρο 97 Πεδίο εφαρμογής - Γενικές Αρχές...265 Άρθρο 98 Προωθητικές Ενέργειες...266 Άρθρο 99 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ΜΕΣΑ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ - ΨΥΓΕΙΑ Αποθήκευση τροφίμων σε θαλάμους ψύξης και καταγραφή θερμοκρασιών...267 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 ΔΙΑΘΕΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Άρθρο 100 Γνωστοποίηση τιμών από βιομηχανίες, βιοτεχνίες και χονδρεμπόρους...267 Άρθρο 101 Γενικά...267 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 ΟΡΓΑΝΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 11.1-ΟΡΓΑΝΑ ΖΥΓΙΣΗΣ ΜΗ ΑΥΤΟΜΑΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Άρθρο 102 Όργανα ζύγισης μη αυτόματης λειτουργίας υποκείμενα σε νόμιμο έλεγχο...268 ΕΝΟΤΗΤΑ 11.2-ΟΡΓΑΝΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ (ΕΚΤΟΣ ΤΩΝ ΜΗ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΖΥΓΙΣΗΣ) ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 11.2.1.-ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ (ΕΚΤΟΣ ΤΩΝ ΜΗ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΖΥΓΙΣΗΣ) Άρθρο 103 Συμμόρφωση των οργάνων μέτρησης (εκτός των μη αυτόματων οργάνων ζύγισης)...270 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 11.2.2-ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΥΓΡΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ (LPG) ΚΑΙ ΣΥΜΠΙΕΣΜΕΝΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ (CNG) Άρθρο 104 Συστήματα μέτρησης ποσότητας υγρών καυσίμων, υγραερίου κίνησης και πεπιεσμένου φυσικού αερίου...273 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 11.2.3-ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΗΣ ΟΡΘΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ ΥΓΡΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ, ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ (LPG) ΚΑΙ ΣΥΜΠΙΕΣΜΕΝΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ (CNG) Άρθρο 105 Σφράγιση των διατάξεων ρύθμισης της ποσότητας (μηχανικών ή/και ηλεκτρονικών) των αντλιών υγρών καυσίμων, των ογκομετρητών βυτιοφόρων διανομής υγρών καυσίμων, των διανομέων (dispensers) υγραερίου κίνησης για τροχοφόρα οχήματα και των διανομέων πεπιεσμένου φυσικού αερίου...274 Άρθρο 106 Λοιπά σημεία σφράγισης εκτός των σημείων ρύθμισης της ποσότητας...275 Άρθρο 107 Τεκμηρίωση αντλιών υγρών καυσίμων, διανομέων (dispensers) υγραερίου ή Ογκομετρητών βυτιοφόρων διανομής υγρών καυσίμων και διανομέων πεπιεσμένου φυσικού αερίου...276 Άρθρο 108 Θέση των αντλιών υγρών καυσίμων, διανομέων (dispensers) υγραερίου, ογκομετρητών βυτιοφόρων διανομής υγρών καυσίμων και διανομέων πεπιεσμένου φυσικού αερίου σε κατάσταση «εκτός λειτουργίας» - Δέσμευση...277 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 11.2.4-ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΜΕΝΑ ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ Άρθρο 109 Εξουσιοδοτημένα συνεργεία για τον έλεγχο, ρύθμιση και σφράγιση

18 ΣΕΛ. των συστημάτων μέτρησης ποσότητας υγρών καυσίμων, υγραερίου κίνησης και πεπιεσμένου φυσικού αερίου...278 ΕΝΟΤΗΤΑ 11.3-ΜΟΝΙΜΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ Άρθρο 110 Συστήματα μέτρησης όγκου υγρών καυσίμων και υγραερίου στις μόνιμες εγκαταστάσεις πετρελαιοειδών...280 ΕΝΟΤΗΤΑ 11.4-ΛΟΙΠΑ ΟΡΓΑΝΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ ΣΕ ΝΟΜΙΜΟ ΕΛΕΓΧΟ Άρθρο 111 Σταθμά για εμπορικές συναλλαγές...280 Άρθρο 112 Συσκευές άμεσης ογκομέτρησης δημητριακών...281 Άρθρο 113 Πιεσόμετρα για ελαστικά αυτοκινήτων...281 ΕΝΟΤΗΤΑ 11.5-ΕΛΕΓΧΟΙ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ Άρθρο 114 Περιοδικός και Έκτακτος Έλεγχος οργάνων μέτρησης...282 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12 ΚΑΥΣΙΜΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 12.1-ΤΗΡΗΣΗ ΠΙΝΑΚΙΔΩΝ Άρθρο 115 Σήμανση και τήρηση πινακίδων από τους κατόχους άδειας λιανικής εμπορίας υγρών καυσίμων και υγραερίου κίνησης και πεπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) (πρατήρια)...282 ΕΝΟΤΗΤΑ 12.2-ΥΓΡΑ ΚΑΥΣΙΜΑ ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 12.2.1-ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΥΓΡΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ Άρθρο 116 Υποχρεώσεις διακινητών υγρών καυσίμων...285 Άρθρο 117 Παράδοση υγρών καυσίμων σε σφραγισμένα διαμερίσματα...286 Άρθρο 118 Τήρηση δελτίου διαδρομής από βυτιοφόρα υγρών καυσίμων...286 Άρθρο 119 Εξοπλισμός βυτιοφόρων οχημάτων μεταφοράς υγρών καυσίμων για την ογκομέτρηση των υγρών καυσίμων...287 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 12.2.2-ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΕΣ ΥΓΡΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ Άρθρο 120 Σχηματισμός δειγμάτων κατά τη διακίνηση υγρών καυσίμων...288 Άρθρο 121 Σχηματισμός δειγμάτων από δεξαμενές υγρών καυσίμων στις εγκαταστάσεις εταιρειών ή διυλιστηρίων...288 Άρθρο 122 Διαδικασία σχηματισμού δειγμάτων κατά τη διακίνηση υγρών καυσίμων...288 Άρθρο 123 Έλεγχος ποιότητας καυσίμου...289 Άρθρο 124 Τρόπος δειγματοληψίας υγρών καυσίμων...289 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 12.2.3-ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ Άρθρο 125 Συνοδευτικά Παραστατικά Διακίνησης Πετρελαίου για θέρμανση...291 Άρθρο 126 Αναγραφή στοιχείων στα παραστατικά λιανικής πώλησης πετρελαίου για θέρμανση...292 Άρθρο 127 Σωληνώσεις στα βυτιοφόρα οχήματα διανομής πετρελαίου για θέρμανση...292 ΕΝΟΤΗΤΑ 12.3-ΥΓΡΑΕΡΙΟ Άρθρο 128 Υποχρεώσεις διακινητών και εμφιαλωτών υγραερίου...296 Άρθρο 129 Απαιτήσεις για τις επαναπληρούμενες φιάλες υγραερίου...297 Άρθρο 130 Ανεκτό όριο σφάλματος ποσότητας περιεχομένου επαναπληρούμενων φιαλών υγραερίου...298 Άρθρο 131 Εγγυήσεις φιαλών υγραερίου...299

19 ΣΕΛ. ΕΝΟΤΗΤΑ 12.4.-ΣΤΕΡΕΑ ΚΑΥΣΙΜΑ Άρθρο 132 Λιανική πώληση καυσόξυλων...299 Άρθρο 133 Καύσιμα στερεής βιομάζας...300 Άρθρο 134 Λιγνίτης...301 Άρθρο 135 Τρόπος δειγματοληψίας στερεών καυσίμων...301 ΕΝΟΤΗΤΑ 12.5-ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΤΟΧΩΝ ΑΔΕΙΑΣ ΛΙΑΝΙΚΗΣ ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ, ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ, ΚΑΙ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΓΙΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗ Άρθρο 136 Γνωστοποίηση λιανικών τιμών πώλησης των υγρών καυσίμων, του υγραερίου κίνησης (AUTOGAS), του πετρελαίου για θέρμανση και του πεπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG)...302 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13 ΔΙΑΘΕΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΕ ΑΝΩΤΑΤΕΣ ΠΡΟΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ Άρθρο 137 Καθορισμός ανώτατων τιμών και συγκεκριμένων σημείων πώλησης...303 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ Άρθρο 138 Υποχρεώσεις των Ελεγκτικών Υπηρεσιών του άρθρου 17 του ν. 4177/2013...307 Άρθρο 139 Υποχρεώσεις ελεγκτών-ελεγχομένων...307 Άρθρο 140 Τροποποίηση των άρθρων 170 «Χώροι σφαγής και σφραγίδες προέλευσης, καταλληλότητας και κατηγορίας σφαγίων» και 116 «Προϋποθέσεις παρασκευής και διάθεσης της παραδοσιακής γιαούρτης» της Διάταξης 7/2009 «Τροποποίηση και νέα κωδικοποίηση Αγορανομικών Διατάξεων, εκδοθεισών μέχρι και την 14 Μαΐου 2009» (ΥΑ Αριθμ. Α2-3391 ΦΕΚ Β 1388/13.07.2009)...308 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΔΕΣΜΕΥΣΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Άρθρο 141 Διαδικασία δέσμευσης τροφίμων...309 Άρθρο 142 Διαδικασία δέσμευσης προϊόντων μη τροφίμων...309 Άρθρο 143 Προσφυγή...310 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16 ΤΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 144...310 ΑΡΘΡΟ 116/AΔ 7/2009-Προϋποθέσεις παρασκευής και διάθεσης της παραδοσιακής γιαούρτης...310 ΑΡΘΡΟ 170/ΑΔ 7/2009-Χώροι σφαγής και σφραγίδες προέλευσης, καταλληλότητας και κατηγορίας σφαγίων...311 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι...314 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ...315 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ...316 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙV...317 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V...322

20 ΣΕΛ. ΤΜΗΜΑ Β KΑΝΟΝΕΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Ν. 4177/2013- ΦΕΚ 173/Α/8-8-2013 Τροποποιήσεις...326 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Άρθρο 1 Πεδίο εφαρμογής...326 Άρθρο 2 Ορισμοί...327 Άρθρο 3 Γενικές αρχές που διέπουν τη διακίνηση και εμπορία προϊόντων και παροχή υπηρεσιών...328 Άρθρο 4 Ρυθμίσεις για τη διακίνηση και εμπορία προϊόντων και την παροχή υπηρεσιών...328 Άρθρο 5 Χορήγηση έντυπων οδηγιών...329 Άρθρο 6 Επισήμανση τροφίμων...329 Άρθρο 7 Τήρηση πινακίδων...329 Άρθρο 8 Κανόνες σχετικά με την ποσότητα προϊόντων...330 Άρθρο 9 Τήρηση τιμοκαταλόγου επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών...330 Άρθρο 10 Πρακτικές επικοινωνίας με τον καταναλωτή...330 Άρθρο 11 Μέσα αποθήκευσης Ψυγεία...330 Άρθρο 12 Διάθεση και διακίνηση προϊόντων προς τον έμπορο...330 Άρθρο 13 Παραστατικά εμπορίας και διακίνησης...331 Άρθρο 14 Όργανα μέτρησης...331 Άρθρο 15 Εκπτώσεις Προσφορές...331 Άρθρο 16 Λειτουργία καταστημάτων τις Κυριακές...332 Άρθρο 17 Υπηρεσίες αρμόδιες για τον έλεγχο...333 Άρθρο 18 Έλεγχοι Δειγματοληψίες - Εργαστηριακές Εξετάσεις...334 Άρθρο 19 Ειδικές ποινικές κυρώσεις...336 Άρθρο 20 Ειδικές κυρώσεις για κατόχους αδειών εμπορίας και λιανικής εμπορίας πετρελαιοειδών προϊόντων...336 Άρθρο 21 Ειδικές κυρώσεις για εκπτώσεις, προσφορές και λειτουργία τις Κυριακές...338 Άρθρο 22 Διοικητικές κυρώσεις...339 Άρθρο 23 Πρόσθετα διοικητικά μέτρα...339 Άρθρο 24 Διαδικασία επιβολής προστίμου...340 Άρθρο 25 Είσπραξη και απόδοση των διοικητικών προστίμων...340 Άρθρο 26 Διοικητική και δικαστική προστασία...340 Άρθρο 27 Τμήμα Τήρησης Μητρώου Κυρώσεων...341 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΡΥΘΜΙΣΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ Άρθρο 28 Ελάχιστο περιεχόμενο συμβάσεων χονδρικής εμπορίας...341

21 ΣΕΛ. Άρθρο 29 Συμβάσεις αποκλειστικής προμήθειας...342 Άρθρο 30 Παροχή οικονομικών και χρηματοδοτικών ανταλλαγμάτων...342 Άρθρο 31 Στo άρθρο 31 του ν. 3784/2009 (Α 137) προστίθεται παράγραφος 10...342 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΡΥΘΜΙΣΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ Άρθρο 32 Εποπτεία Οργανισμών...343 Άρθρο 33 Ημερήσιο τέλος (καταργήθηκε)...343 Άρθρο 34 Χωροθέτηση λαϊκών αγορών (καταργήθηκε)...343 Άρθρο 35 Διοικητικό Συμβούλιο Οργανισμού Λαϊκών Αγορών Αττικής (καταργήθηκε)...343 Άρθρο 36 Διοικητικό Συμβούλιο Οργανισμού Λαϊκών Αγορών Θεσσαλονίκης (καταργήθηκε)...343 Άρθρο 37 Χρηματικά πρόστιμα (καταργήθηκε)...343 Άρθρο 38 Διοικητικές και οργανωτικές ρυθμίσεις (καταργήθηκε)...343 Άρθρο 39 Μεταβατική διάταξη (καταργήθηκε)...343 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΩΝ ΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ, ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΚΑΙ ΑΓΟΡΑΣ Άρθρο 40 Τροποποίηση του άρθρου 10 του ν. 2251/1994...343 Άρθρο 41 Τροποποίηση του άρθρου 12 του ν. 2251/1994...344 Άρθρο 42 Τροποποίηση του άρθρου 13α και προσθήκη άρθρου 13β στο ν. 2251/1994...346 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε ΛΟΙΠΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Άρθρο 43 Αντικατάσταση άρθρου 8 του π.δ. 524/1978 (Α 112)...347 Άρθρο 44 Τροποποίηση διατάξεων του ν. 3614/2007 (Α 267)...348 Άρθρο 45 Τροποποίηση του άρθρου 1 του ν. 2081/1992 (Α 154)...349 Άρθρο 46 Τροποποίηση άρθρου 1 ν. 2515/1997 και άρθρου 246 ν. 4072/2012...349 Άρθρο 47 Κατάργηση 22 άρθρου 20 ν. 4146/2013 και Αντικατάσταση 1 και 2 άρθρου 7 ν. 3908/2011...350 Άρθρο 48 Τελικές και μεταβατικές διατάξεις...350 Άρθρο 49 Έναρξη ισχύος...350 ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΙ ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ (Ν. 4177/2013) 1. ΔΙΕΠΠΥ - Ποσότητα προϊόντων...351 2. Εκπτώσεις - Αναγραφή τιμών...356 3. Εκπτώσεις - Πώληση εμπορευμάτων άλλες περιόδους...356 4. Λειτουργία καταστημάτων την Κυριακή...357 5. Έλεγχοι Γεν. Χημείου του Κράτους...358 6. Έλεγχοι πρατηρίων υγρών καυσίμων...358

22 ΤΜΗΜΑ Γ ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΣΕΛ. Άρθρο 1 Σκοπός...362 Άρθρο 2 Πεδίο εφαρμογής...362 Άρθρο 3 Χρόνος και εύρος διενέργειας των πρακτικών επικοινωνίας με τον καταναλωτή...362 Άρθρο 4 Επικοινωνία μείωσης τιμής...362 Άρθρο 5 Καταστήματα STOCK και OUTLET...363 Άρθρο 6 Ηλεκτρονικό Μητρώο Καταγγελιών...363 Άρθρο 7 Κυρώσεις...364 Άρθρο 8 Ελεγκτικές Αρχές...364 Άρθρο 9 Έναρξη ισχύος...364 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι Ορισμοί...364 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ Ενδεικτικές κατευθύνσεις για τον Κώδικα Δεοντολογίας...364 Παστεριωμένο Γάλα...365 Πρατήριο άρτου...365 Ευρετήριο λημμάτων...367

ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Α Αγορανομικός Κώδικας 326 Αδειοδότηση 21, 55, 155, 76, 90, 96, 98, 124, 136 Αλιευτικά 229 Αλκοολούχα ποτά 237 Αναγκ. Ν. 2520/1940 51 Αναστολή λειτουργίας 21, 99 Αναψυκτικά-Χυμοί 238 Αντιστοίχηση παλαιάς & νέας Υ.Δ. 74 Απαγωγή καπνών 58 Αποδυτήρια-Αποχωρητήρια 58, 59, 81 Αποθήκευση τροφίμων 54, 62 Αποθήκη 154 Αποχέτευση 57 Αρτοποιία 69, 162-166, 223, 365 Αρχεία 59, 82, 107, 123 ΑμΕΑ 120 Αυτόματοι πωλητές 63, 80, 166 Β Bake off 162, 163, 164 Βιομηχανικά προϊόντα 238, 241, 249, 253, 254 Βυτιοφόρα 285 Γ Γάλα 222, 365 Γαλακτοπωλείο 161 Γιαούρτη 308, 310 Γνωστοποίηση 133, 143 Δ Δελτίο παραπόνων 259 Δερματοστιξία 136 Δέσμευση τροφίμων 11-40, 238, 309 Διαγράμματα ροής 110, 146 Διάθεση τροφίμων 15 ΔΙ.Ε.Π.Π.Υ. 199, 351 Διανομή τροφίμων 54, 62 Διατηρησιμότητα-Ημερομηνία λήξης 212 Διατίμηση 303 Διατροφική δήλωση 44-49 Διπλή δραστηριότητα 152 Ε Εκπαίδευση προσωπικού 60, 83 Εκπαιδευτήρια 260 Εκπτώσεις-Προωθητικές ενέργειες 265, 266, 361, 330, 333, 356, 361 Έλαια-Ελιές 234 Έλεγχοι 24-40, 69, 70, 99, 143, 307 Εμπόριο 64, 88, 146 Επαγγελματικά Εργαστήρια 154 Επίπαγος 232 Επισήμανση τροφίμων 42-50, 329 Εστίαση 54, 186, 259, 261 Ζ Ζύγιση 268 Ζύθος 237 Ζώα 159, 123 Η HACCP 78, 90, 146, 165 Θ Θέατρα 130 Ι Ίδρυση σε πολυκατοικία 153 Κ Καν. 1169/2011 42-50 Καντίνες 67, 155 Κάπνισμα 116 Καταναλωτής 330, 343, 361 Κατάσχεση τροφίμων 16 Καύσιμα-Πρατήρια 273, 282, 285, 336, 341, 358 Καυσόξυλα 299 Κάψουλες καφέ 162 Κέντρα διασκέδασης 68, 100

24 Κινηματογράφοι 130 Κλωστοϋφαντουργία 249 Κοινόχρηστα 260 Κομμωτήρια 136 Κοσμήματα-Μέταλλα 241 Κρέας-Σφαγεία 213, 308, 311 Κρεοπωλεία 167-175, 213, 311 Κυλικεία 176, 303 Κυριακή 332, 338, 357 Κυρώσεις 24-40, 69, 70, 99, 336, 338 Λ Λαϊκές αγορές 343 Μ Μέλι 221 Μεταποιητικές επιχειρήσεις 148, 150, 154 Μεταφορά τροφίμων 54, 63, 83, 155, 165 Μη ασφαλή τρόφιμα 11-40 Ν Νερό 184 Ν. 3463/2006 96 Ν. 3852/2010 98 Ν. 4025/2011 95 Ν. 4249/2014 99 Ν. 4325/2014 11-40 Ο Οδηγίες υγειονομικών επιχειρήσεων 103 Οίκημα 56 Οίνοι 237 Οπωρολαχανικά 133, 224 Π Παρασκευαστής παγωτού 161 Περάτωση έψησης (bake off) 162, 163, 164 Περιποίηση χεριών-ποδιών 136 Περίπτερα-Ψιλικά 88 Πετρέλαιο θέρμανσης 291 Πινακίδες 200,329 Πιστοποιητικό υγείας 59, 115 Πλήρες γεύμα 66 Ποσότητα τροφίμων 203, 330 Ποτά 237 Πρατήριο άρτου 133, 365 Πρατήριο καυσίμων 273, 282, 285, 336, 341, 358 Π.Δ. 180/1979 100 Προσυσκευασία τροφίμων 205, 206, 211, 327, 351 Πρόχειρο γεύμα 66 Προωθητικές ενέργειες 265, 266, 361, 330, 333, 356, 361 Πτηνοτροφικά 223 Σ Self Service 158 Συσκευασία τροφίμων 80, 203, 205, 351 Σύστημα αυτοελέγχου 108, 165, 184 Τ Τιμοκατάλογοι 259, 261, 303, 330 Τραπεζοκαθίσματα 159, 160, 161 Τσίπουρο 237 Τυροκομικά 175, 222 Υ Υγειονομική Διάταξη 96967/2012 29, 54-186 Υγειονομική Νομοθεσία 51 Υγειονομικές απαιτήσεις 143, 145 Υγραέριο 274, 282, 296 Ύδρευση 57 Υπαίθριοι χώροι 68 Υποδήματα 249,, 314-316 Φ Φυσικό αέριο 273,282 Χ Χαρακτηρισμός καταστήματος 96 Χαρτί 253 Χρήση μουσικής 68, 81, 131 Χρήση χώρου 147, 151