ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΗΜΟΥ ΛΕΒΑΔΕΩΝ 2007-2010 Α ΦΑΣΗ: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ (Συνοπτική Ανάλυση της Υφιστάμενης Κατάστασης Εξειδίκευση της Στρατηγικής του Δήμου Λεβαδέων) Ιούλιος 2008 1
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ... 8 1.1 Επιχειρησιακά προγράμματα των ΟΤΑ... 8 1.2 Χαρακτηριστικά του Επιχειρησιακού Προγράμματος του Δήμου Λεβαδέων 8 1.3 Προγραμματισμός της διαδικασίας κατάρτισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος του Δήμου Λεβαδέων... 10 2 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΕΒΑΔΕΩΝ... 14 2.1 Δημογραφικά χαρακτηριστικά... 14 2.2 Τοπική οικονομία και απασχόληση... 19 2.2.1 Οικονομικά χαρακτηριστικά της μικροπεριοχής του ιστορικού κέντρου της πόλης της Λιβαδειάς... 24 3 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΕΒΑΔΕΩΝ ΚΑΙ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΡΙΣΙΜΩΝ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ... 30 4 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΕΒΑΔΕΩΝ & ΤΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ... 52 4.1 Οργάνωση... 52 4.2 Νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου του Δήμου... 53 4.3 Δραστηριότητες και Διαδικασίες λειτουργίας... 77 4.4 Συνεχιζόμενα έργα Νέα έργα του Δήμου... 77 4.5 Ανθρώπινο δυναμικό και Υλικοτεχνική υποδομή... 81 4.5.1 Ανθρώπινο δυναμικό... 81 4.5.2 Υλικοτεχνική υποδομή... 87 4.6 Οικονομικά... 93 4.6.1 Ανάλυση Εσόδων... 93 5 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΕΒΑΔΕΩΝ ΚΑΙ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΡΙΣΙΜΩΝ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ... 128 2
6 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΕΒΑΔΕΩΝ... 165 6.1 Διατύπωση της αποστολής και του οράματος του Δήμου Λεβαδέων... 165 6.2 Εξειδίκευση της στρατηγικής του Δήμου Λεβαδέων... 166 6.2.1 Γενικοί στόχοι τοπικής ανάπτυξης... 167 6.2.2 Γενικοί στόχοι εσωτερικής ανάπτυξης και Πολιτικές δράσης... 169 6.3 Καθορισμός των προτεραιοτήτων του Δήμου Λεβαδέων... 173 6.3.1 Ομαδοποίηση των Γενικών Στόχων σε Μέτρα και Άξονες... 173 3
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΠΙΝΑΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Πίνακας 1-1: Προγραμματισμός της διαδικασίας κατάρτισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος του Δήμου Λεβαδέων... 12 Πίνακας 2-1:Πληθυσμιακές μεταβολές του Δ. Λιβαδειάς για τις δεκαετίες 1971-2001... 14 Πίνακας 2-2: Ποσοστό Μακροχρόνιας Ανεργίας επί των ανέργων στη Μικροπεριοχή... 27 Πίνακας 3-1: Αξιολόγηση του εξωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου στο θεματικό τομέα «Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής»... 32 Πίνακας 3-2: Κρίσιμα ζητήματα τοπικής ανάπτυξης που αφορούν το «Περιβάλλον και την Ποιότητα ζωής» του Δήμου Λεβαδέων... 37 Πίνακας 3-3: Αξιολόγηση του εξωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου στο θεματικό τομέα «Κοινωνική Πολιτική, Παιδεία, Πολιτισμός και Αθλητισμός»... 38 Πίνακας 3-4: Κρίσιμα ζητήματα τοπικής ανάπτυξης που αφορούν την «Κοινωνική Πολιτική, Παιδεία, Πολιτισμό & Αθλητισμό» του Δήμου Λεβαδέων... 41 Πίνακας 3-5: Αξιολόγηση του εξωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου στο θεματικό τομέα «Τοπική Οικονομία και Απασχόληση»... 42 Πίνακας 3-6: Κρίσιμα ζητήματα τοπικής ανάπτυξης που αφορούν την «Τοπική οικονομία και απασχόληση» του Δήμου... 48 Πίνακας 3-7: Αξιολόγηση του εξωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου στο θεματικό τομέα «Γενικές Αρμοδιότητες»... 49 Πίνακας 4-1: Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου του Δήμου Λεβαδέων... 54 Πίνακας 4-2: Συνεχιζόμενα έργα του Δήμου Λεβαδέων... 77 Πίνακας 4-3: Νέα Έργα του Δήμου Λεβαδέων... 78 Πίνακας 4-4 : Κατηγορία Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης... 81 Πίνακας 4-5: Κατηγορία Τεχνολογικής Εκπαίδευσης... 82 Πίνακας 4-6: Κατηγορία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης... 82 Πίνακας 4-7: Κατηγορία Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης... 83 Πίνακας 4-8; Διάρθρωση υπάρχοντος προσωπικού κατά κλάδο και σχέση εργασίας... 85 4
Πίνακας 4-9: Εισπραχθέντα και προϋπολογισθέντα έσοδα ανά κατηγορία για το 2007... 94 Πίνακας 4-10: Εισπραχθέντα και προϋπολογισθέντα έσοδα ανά κατηγορία για το 2006... 95 Πίνακας 4-11: Εισπραχθέντα και προϋπολογισθέντα έσοδα ανά κατηγορία για το 2005... 96 Πίνακας 4-12: Κατανομή εισπραχθέντων εσόδων ανά κατηγορία % στο σύνολο (μέσος όρος τριετίας) και υπολογισμός του δείκτη Εισπραχθέντα έσοδα/ Προϋπολογισθέντα (μέσος όρος τριετίας)... 97 Πίνακας 4-13: Μεταβολές εισπραχθέντων εσόδων ανά κατηγορία... 98 Πίνακας 4-14: Απολογισμός Εσόδων 2005 (βεβαιωθέντα, εισπραχθέντα έσοδα)... 99 Πίνακας 4-15: Απολογισμός Εσόδων 2006 (βεβαιωθέντα, εισπραχθέντα έσοδα).. 101 Πίνακας 4-16 :Απολογισμός Εσόδων 2007 (βεβαιωθέντα, εισπραχθέντα έσοδα).. 103 Πίνακας 4-17: Έξοδα ανά υπηρεσία του Δήμου για τα έτη 2005, 2006 και 2007 (Προϋπολογισθέντα και Πληρωθέντα Έξοδα)... 106 Πίνακας 4-18: Κατανομή Πληρωθέντων Εξόδων ανά υπηρεσία του Δήμου % στο σύνολο και υπολογισμός του δείκτη Πληρωθέντα/ Προϋπολογισθέντα έξοδα. 107 Πίνακας 4-19: Έξοδα ανά κατηγορία για τα έτη 2005, 2006 και 2007 (Πληρωθέντα & Προϋπολογισθέντα)... 108 Πίνακας 4-20: Κατανομή πληρωθέντων εξόδων ανά κατηγορία % στο σύνολο και υπολογισμός του δείκτη Πληρωθέντα / Προϋπολογισθέντα έξοδα... 109 Πίνακας 4-21: Μεταβολές πληρωθέντων εξόδων ανά κατηγορία... 110 Πίνακας 4-22: Κατανομή πληρωθέντων εξόδων ανά υπηρεσία του Δήμου % στο σύνολο των εξόδων ανά υπηρεσία... 111 Πίνακας 4-23: Απολογισμός Εξόδων 2005 (ενταλθέντα, πληρωθέντα έξοδα)... 115 Πίνακας 4-24: Απολογισμός Εξόδων 2006 (ενταλθέντα, πληρωθέντα έξοδα)... 116 Πίνακας 4-25: Απολογισμός Εξόδων 2007 (ενταλθέντα, πληρωθέντα έξοδα)... 118 Πίνακας 4-26: Χρηματοοικονομικοί Δείκτες για το Δήμο Λεβαδέων... 120 Πίνακας 4-27: SWOT ανάλυση των οικονομικών του Δήμου Λεβαδέων... 121 Πίνακας 5-9: Αξιολόγηση του εσωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου στην θεματική ενότητα «Δραστηριότητες και διαδικασίες λειτουργίας»... 130 5
Πίνακας 5-10: Κρίσιμα ζητήματα εσωτερικής ανάπτυξης του Δήμου που αφορούν στη θεματική ενότητα «Δραστηριότητες και διαδικασίες λειτουργίας»... 144 Πίνακας 5-11: Αξιολόγηση του εσωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου στην θεματική ενότητα «Οργάνωση και συνεργασίες»... 145 Πίνακας 5-12: Κρίσιμα ζητήματα εσωτερικής ανάπτυξης του Δήμου που αφορούν στη θεματική ενότητα «Οργάνωση και Συνεργασίες»... 151 Πίνακας 5-13: Αξιολόγηση του εσωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου στην θεματική ενότητα «Ανθρώπινο δυναμικό και υλικοτεχνική υποδομή»... 152 Πίνακας 5-14: Κρίσιμα ζητήματα εσωτερικής ανάπτυξης του Δήμου που αφορούν στη θεματική ενότητα «Ανθρώπινο δυναμικό και υλικοτεχνική υποδομή»... 157 Πίνακας 5-15: Αξιολόγηση του εσωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου στην θεματική ενότητα «Οικονομικά»... 158 Πίνακας 5-16: Κρίσιμα ζητήματα εσωτερικής ανάπτυξης του Δήμου που αφορούν στη θεματική ενότητα «Οικονομικά»... 164 Πίνακας 6-1: Γενικοί στόχοι τοπικής ανάπτυξης... 168 Πίνακας 6-2: Πολιτικές Δράσης του Δήμου και Γενικοί Στόχοι Εσωτερικής Ανάπτυξης... 171 Πίνακας 6-3: Άξονες και Μέτρα του Επιχειρησιακού Προγράμματος του Δήμου Λεβαδέων... 174 Διάγραμμα 2-1: Αναλογία Ομάδων πληθυσμού κατά ηλικίες 1991-2001... 16 Διάγραμμα 2-2: Πληθυσμός ηλικίας 10 ετών και άνω κατά επίπεδο εκπαίδευσης Ν. Βοιωτίας (2001)... 17 Διάγραμμα 2-3: Πληθυσμός ηλικίας 10 ετών και άνω κατά επίπεδο εκπαίδευσης Δ. Λεβαδέων (2001)... 18 Διάγραμμα 2-4: Κατανομή του οικονομικά ενεργού πληθυσμού ανά τομέα παραγωγικής δραστηριότητας σε επίπεδου Δήμου, Νομού και Περιφέρειας(2001).... 20 Διάγραμμα 2-5: Κατανομή του οικονομικά ενεργού πληθυσμού ανά τομέα παραγωγικής δραστηριότητας σε επίπεδου Δήμου και Δημοτικών Διαμερισμάτων (2001)... 21 6
Διάγραμμα 2-6: Ποσοστά ανεργίας σε επίπεδο Δήμου, Δημοτικών Διαμερισμάτων, Νομού 1991 2001... 22 Διάγραμμα 2-7: Ποσοστά ανεργίας σε επίπεδο Δήμου, Νομού, περιφέρειας και χώρας 1991-2001... 23 Διάγραμμα 2-8:Τομεακή σύνθεση ΑΕΠ στη Μικροπεριοχή... 24 Διάγραμμα 2-9:Τομεακή σύνθεση ΑΕΠ στην Περιφέρεια... 25 Διάγραμμα 2-10:Ετήσιο εισόδημα κατοίκων της Μικροπεριοχής... 25 Διάγραμμα 2-11:Εξέλιξη Αριθμού Ανέργων στη Μικροπεριοχή την πενταετία 1998-2002... 26 Διάγραμμα 2-12:Ποσοστιαία Κατανομή Εργατικού Δυναμικού στη Μικροπεριοχή Άνδρες... 26 Διάγραμμα 2-13: Ποσοστιαία Κατανομή Εργατικού Δυναμικού στη Μικροπεριοχή Γυναίκες... 27 Διάγραμμα 2-14: Ποσοστιαία κατανομή επιπέδου εκπαίδευσης πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας στη μικροπεριοχή... 28 Διάγραμμα 2-15: Ποσοστιαία Κατανομή Επιπέδου Εκπαίδευσης Πληθυσμού Εργάσιμης Ηλικίας στην Περιφέρεια... 29 Διάγραμμα 4-1: Κατανομή έργων τεχνικού προγράμματος 2008 Δήμου Λεβαδέων ανά κατηγορία... 79 Διάγραμμα 4-2: Κατανομή συνεχιζόμενων έργων Δήμου Λεβαδέων ανά κατηγορία 80 Διάγραμμα 4-3: Κατανομή προσωπικού του Δήμου ανά επίπεδο εκπαίδευσης... 84 7
1 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1.1 Επιχειρησιακά προγράμματα των ΟΤΑ Μια από τις καινοτομίες που εισάγει ο Νέος Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων με τα άρθρα 203-207 είναι η υποχρέωση εκπόνησης τετραετών επιχειρησιακών προγραμμάτων από τους Δήμους με πληθυσμό άνω των 10.000 κατοίκων. Με την Υπουργική απόφαση 18183, ΦΕΚ 534, Β, 13/4/2007 καθορίστηκε η δομή και το περιεχόμενο των επιχειρησιακών προγραμμάτων των ΟΤΑ. Με το Προεδρικό Διάταγμα 185/2007 «Όργανα και διαδικασία κατάρτισης, παρακολούθησης και αξιολόγησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α βαθμού» καθορίστηκε η διαδικασία κατάρτισης των επιχειρησιακών προγραμμάτων. Οι προηγούμενες θεσμικές ρυθμίσεις αποσκοπούν στην εισαγωγή μόνιμων εσωτερικών διαδικασιών και συστημάτων προγραμματισμού στους ΟΤΑ. Στόχος είναι η διαδικασία του προγραμματισμού, της παρακολούθησης και της μέτρησης των αποτελεσμάτων των δράσεων των ΟΤΑ, να αποτελέσει μια σταθερή εσωτερική λειτουργία, στην οποία θα συμμετέχει σε όλες τις φάσεις, με συγκεκριμένο ρόλο, το ανθρώπινο δυναμικό τους. Οι γενικοί σκοποί των τετραετών Επιχειρησιακών προγραμμάτων είναι η προώθηση της τοπικής και εσωτερικής ανάπτυξης των ΟΤΑ, σε εναρμόνιση με τις κατευθύνσεις αναπτυξιακού σχεδιασμού σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. 1.2 Χαρακτηριστικά του Επιχειρησιακού Προγράμματος του Δήμου Λεβαδέων Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2007-2010 του Δήμου Λεβαδέων επιδιώκεται να αποτελέσει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης, εσωτερικής ανάπτυξης του Δήμου και προώθησης των συνεργασιών του Δήμου με γειτονικούς ΟΤΑ, τοπικούς κοινωνικοοικονομικούς φορείς και λοιπούς φορείς του πολιτικοδιοικητικού συστήματος της χώρας (Κεντρικοί φορείς, Περιφέρεια, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση). Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα περιέχει ένα συνεκτικό σύνολο αξόνων προτεραιότητας για δράσεις τοπικής και εσωτερικής ανάπτυξης και αποσκοπεί στην υλοποίηση του αναπτυξιακού σχεδιασμού του Δήμου. 8
Με το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα καθορίζονται οι στρατηγικοί στόχοι και οι προτεραιότητες της τοπικής και εσωτερικής ανάπτυξης του Δήμου Λεβαδέων, καθώς και οι δράσεις της τετραετίας για την επίτευξη των στόχων αυτών. Στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα αποτυπώνονται συστηματικά και ολοκληρωμένα: Η υφιστάμενη κατάσταση του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου Η αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης (SWOT ανάλυση) Οι Αναπτυξιακές Προτεραιότητες και η γενική στρατηγική του Δήμου Οι Γενικοί και Ειδικοί Στόχοι τοπικής και εσωτερικής ανάπτυξης του Δήμου Τα Σχέδια Δράσης για την επίτευξη των Γενικών και Ειδικών Στόχων Ο τετραετής προγραμματισμός των δράσεων πρώτης προτεραιότητας Ο Οικονομικός προγραμματισμός των σχεδίων δράσης Στόχος είναι, το επιχειρησιακό πρόγραμμα να είναι αποτέλεσμα μιας μόνιμης εσωτερικής διαδικασίας και δομής του Δήμου που θα συντελέσει στην ανάπτυξη της ικανότητάς του να προγραμματίζει, να παρακολουθεί και να αξιολογεί τη λειτουργία του. Ως προς το τεχνικό σκέλος της κατάρτισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος, συγκροτήθηκε Διεπιστημονική Ομάδα Έργου από υπαλλήλους των υπηρεσιών του Δήμου, μέλη των οργάνων διοίκησης, ειδικούς συμβούλους και συνεργάτες του δημάρχου και εξωτερικούς Συμβούλους Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Δήμου Λεβαδέων συνιστά ένα Ολοκληρωμένο πρόγραμμα τοπικής ανάπτυξης και βελτίωσης της διοικητικής ικανότητας του Δήμου, οργανικό στοιχείο της καθημερινής λειτουργίας και διοίκησης του Δήμου και εκπονείται με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων προς την κατεύθυνση ενός Συμμετοχικού Επιχειρησιακού Προγράμματος. Κατά τη διαδικασία σύνταξής του συμμετείχαν με σαφώς καθορισμένο τρόπο αιρετά όργανα του Δήμου Λεβαδέων (Δημοτικό Συμβούλιο, Αντιδήμαρχοι, Δ.Σ. επιχειρήσεων, Τοπικά συμβούλια), υπηρεσιακά στελέχη (προϊστάμενοι υπηρεσιών, διευθυντές Επιχειρήσεων, στελέχη της υπηρεσίας Προγραμματισμού), τοπικοί κοινωνικοί και οικονομικοί φορείς και φορείς του διοικητικού συστήματος της χώρας. 9
1.3 Προγραμματισμός της διαδικασίας κατάρτισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος του Δήμου Λεβαδέων Τα επιμέρους βήματα που ακολούθησε η Διεπιστημονική Ομάδα Έργου του Δήμου Λεβαδέων για την κατάρτιση του ΕΠ του Δήμου Λεβαδέων περιγράφονται συνοπτικά παρακάτω: Συγκρότηση της Διεπιστημονικής Ομάδας Έργου (ΔΟΕ) με απόφαση του Δημάρχου. Προκήρυξη πρόχειρου διαγωνισμού για την ανάθεση σε εξωτερικό Σύμβουλο της συμβουλευτικής (επιστημονικής και τεχνικής) υποστήριξης της Ομάδας Έργου. Γραπτές εισηγήσεις από τις υπηρεσίες του Δήμου, των Νομικών Προσώπων και των δημοτικών Επιχειρήσεων σχετικά με την υφιστάμενη κατάσταση στο Δήμο. Σύνταξη από την Ομάδα Έργου του Σχεδίου με τον Στρατηγικό Σχεδιασμό του Δήμου για την τετραετία 2007-2010 Συζήτηση και ψήφιση του σχεδίου του Στρατηγικού Σχεδιασμού από το Δημοτικό Συμβούλιο Δημοσιοποίηση για λεπτομερή διαβούλευση του κειμένου του Στρατηγικού Σχεδιασμού με κάθε πρόσφορο μέσο. Διαβούλευση με τις παρατάξεις, τους Κοινωνικούς Εταίρους και την Κοινωνία των πολιτών επί του Σχεδίου του Στρατηγικού Σχεδιασμού και αποδοχή προτάσεων συγκεκριμένων δράσεων (έργα, μελέτες, ενέργειες) εγγράφως ή ηλεκτρονικά, από πολίτες ή ενώσεις πολιτών και από τοπικούς κοινωνικούς φορείς. Οι υπηρεσίες του Δήμου, των Νομικών Προσώπων του και των επιχειρήσεων του, αφού λάβουν υπόψη τους το εγκεκριμένο κείμενο στρατηγικού σχεδιασμού, καθώς και τα συμπεράσματα που προέκυψαν κατά τη Διαβούλευση του Σχεδίου του Στρατηγικού Σχεδιασμού του Δήμου, προτείνουν με γραπτή εισήγησή τους, κατ αντιστοιχία προς τους άξονες και μέτρα του επιχειρησιακού προγράμματος, τα σχέδια δράσης για την επίτευξη των γενικών στόχων της Στρατηγικής του Δήμου, ιεραρχημένα κατά σειρά προτεραιότητας. Οικονομικός προγραμματισμός των προτεινόμενων σχεδίων δράσης του επιχειρησιακού προγράμματος του Δήμου Σύνταξη από την ΔΟΕ του Σχεδίου του Επιχειρησιακού προγράμματος, αφού 10
επεξεργασθεί και συνθέσει τις προτάσεις των υπηρεσιών του Δήμου και των Νομικών Προσώπων του και τις προτάσεις που προέκυψαν από τις διαδικασίες διαβούλευσης Υποβολή του Σχεδίου Επιχειρησιακού Προγράμματος από την ΔΟΕ στο Δήμαρχο. Συζήτηση και έγκριση του σχεδίου του Επιχειρησιακού Προγράμματος 2007-2010 του Δήμου από το Δημοτικό Συμβούλιο Αποστολή του σχεδίου του Επιχειρησιακού Προγράμματος 2007-2010 του Δήμου Λεβαδέων από τον Δήμαρχο στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας προς έγκριση και έλεγχο νομιμότητας. Το επιχειρησιακό πρόγραμμα του Δήμου Λεβαδέων για την περίοδο 2007-2010 εκπονήθηκε με την ευθύνη της ΔΟΕ του Δήμου Λεβαδέων, που συγκροτήθηκε με την αριθμ. 147/29-10-2007 απόφαση του Δημάρχου Λεβαδέων. Η ΔΟΕ που συστήθηκε για την κατάρτιση, παρακολούθηση και αξιολόγηση του επιχειρησιακού προγράμματος του Δήμου Λεβαδέων αποτελείται από τα παρακάτω μέλη: Νικόλαος Καφρίτσας Αντιδήμαρχος Οικονομικών Υπηρεσιών Χρήστος Νταλιάνης Διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών Παναγιώτα Αναστασίου Υπάλληλος Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου Γιώργος Παπαγεωργίου - Ειδικός Συνεργάτης του Δημάρχου Ιωάννης Ράπτης Εξωτερικός Σύμβουλος σε περιβαλλοντικά θέματα Υπεύθυνος της ομάδας έργου ορίστηκε ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών Καφρίτσας Νικόλαος. Επισημαίνεται ότι το Αυτοτελές Γραφείο Προγραμματισμού και Ανάπτυξης του Δήμου Λεβαδέων είναι η αρμόδια υπηρεσία για την υποστήριξη των οργάνων διοίκησης και των υπηρεσιών του Δήμου και των Νομικών Προσώπων του και της ομάδας έργου κατά τις διαδικασίες κατάρτισης του επιχειρησιακού προγράμματος. 11
Πίνακας 1-1: Προγραμματισμός της διαδικασίας κατάρτισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος του Δήμου Λεβαδέων ΦΑΣΗ ΠΑΚΕΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ Συγκρότηση της ομάδας έργου Διατύπωση των αρχικών κατευθύνσεων της δημοτικής αρχής Προγραμματισμός του έργου Ενημέρωση του προσωπικού των υπηρεσιών και του Ν.Π. των δήμων ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ Συνοπτική περιγραφή της περιοχής του δήμου ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Αξιολόγηση της κατάστασης της περιοχής του δήμου και εντοπισμός των κρίσιμων ζητημάτων τοπικής ανάπτυξης ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ Ν.Π. ΩΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Περιγραφή και αξιολόγηση της κατάστασης των υπηρεσιών Γενική περιγραφή του εσωτερικού περιβάλλοντος του δήμου και των Ν.Π. του Αξιολόγηση του εσωτερικού περιβάλλοντος και εντοπισμός των κρίσιμων ζητημάτων εσωτερικής ανάπτυξης Διατύπωση παρατηρήσεων από τους προϊσταμένους ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΩΝ Καθορισμός των γενικών στόχων τοπικής ανάπτυξης Καθορισμός των πολιτικών δράσης και των γενικών στόχων εσωτερικής ανάπτυξης Ομαδοποίηση των γενικών στόχων σε Μέτρα και Άξονες Καθορισμός της αρμόδιας Υπηρεσίας για κάθε γενικό στόχο Προσδιορισμός της σχετικής βαρύτητας των προτεραιοτήτων Διατύπωση του οράματος και των αρχών λειτουργίας και διακυβέρνησης Συνοπτική περιγραφή των γενικών στόχων και των πολιτικών δράσης ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ Έγκριση του στρατηγικού σχεδίου Δημοσιοποίηση του στρατηγικού σχεδίου μέσω των διαθέσιμων μέσων επικοινωνίας Διοργάνωση δημόσιων εκδηλώσεων (ημερίδα) 12
Σύνοψη των συμπερασμάτων των διαδικασιών διαβούλευσης και ενημέρωση των αρμόδιων υπηρεσιών ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΡΑΣΗΣ Κατάρτιση των υπηρεσιακών σχεδίων δράσης για τους γενικούς στόχους τοπικής ανάπτυξης ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Κατάρτιση των δια-υπηρεσιακών σχεδίων δράσης (ολοκληρωμένες παρεμβάσεις τοπικής ανάπτυξης) Κατάρτιση των σχεδίων δράσης για τους γενικούς στόχους εσωτερικής ανάπτυξης Προσδιορισμός των δράσεων διαδημοτικής και υπερτοπικής σημασίας ΤΕΤΡΑΕΤΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ Ιεράρχηση και συνοπτικός προγραμματισμός των δράσεων ενός σχεδίου δράσης από την αρμόδια υπηρεσία Ομαδοποίηση, έλεγχος και οριστικοποίηση των δράσεων από την ομάδα έργου Αναλυτικός προγραμματισμός των δράσεων Α προτεραιότητας από την αρμόδια υπηρεσία Έγκριση των σχεδίων δράσης από τα Δ.Σ. των Ν.Π. του δήμου ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Εκτίμηση των εσόδων του Δήμου και των Ν.Π. του ανά πηγή χρηματοδότησης και για κάθε έτος της τετραετίας 2007-2010 Επιλογή των δράσεων που θα χρηματοδοτηθούν από την ίδια πηγή χρηματοδότησης Συγκεντρωτικός υπολογισμός των δαπανών Σύνταξη των χρηματοδοτικών πινάκων του επιχειρησιακού προγράμματος ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ Ε.Π. ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ Ολοκλήρωση του σχεδίου Ε.Π. Έγκριση του σχεδίου από το Δημοτικό Συμβούλιο Έλεγχος της διαδικασίας κατάρτισης του Ε.Π. από την Περιφέρεια Δημοσιοποίηση του Ε.Π. από το Δήμο 13
2 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΕΒΑΔΕΩΝ Η περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης του εξωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου Λεβαδέων και ειδικότερα, η περιγραφή των γεωγραφικών, πληθυσμιακών, κοινωνικών, οικονομικών, πολεοδομικών, περιβαλλοντικών και αναπτυξιακών χαρακτηριστικών της περιοχής του Δήμου Λεβαδέων παρουσιάζεται αναλυτικά στο τελικό παραδοτέο έργο που θα κατατεθεί στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Για τους σκοπούς του παρόντος κειμένου, που αποτελεί αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης, κρίνεται απαραίτητο να παρουσιασθούν συνοπτικά ορισμένα βασικά δημογραφικά και κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά της περιοχής του Δήμου Λεβαδέων. 2.1 Δημογραφικά χαρακτηριστικά Ο δήμος Λεβαδέων με 21.492 κατοίκους είναι ο δεύτερος πιο πολυπληθής δήμος στο νομό Βοιωτίας. Την τελευταία δεκαετία ο δήμος εμφανίζει πληθυσμιακή αύξηση της τάξης του 6%, σε αντίθεση με τον πληθυσμό του νομού που φθίνει. Ο Πίνακας 2-1 παρουσιάζει τις πληθυσμιακές μεταβολές που έχει διαγράψει ο δήμος τα τελευταία τριάντα χρόνια. Μέσω του παραπάνω πίνακα προκύπτει ότι ο δήμος εμφανίζει πληθυσμιακή δυναμική, δεδομένου ότι στις τρεις τελευταίες απογραφές ο πληθυσμός αυξάνει με μέσο ρυθμό μεταβολής 7,5%. Τονίζεται πως την τελευταία δεκαετία πληθυσμιακή αύξηση έχει σημειωθεί μόνο στην πόλη της Λιβαδειάς, τον οικισμό του Πέρα Χωρίου και των Τζιμαίικων. Οι υπόλοιποι οικισμοί παρουσιάζουν έντονη πληθυσμιακή μείωση (12%-54%). Εκτιμάται ότι ο πληθυσμός που μετακινείται, παρουσιάζει την τάση να εγκαθίστανται στον αστικό ιστό της Λιβαδειάς. Πίνακας 2-1:Πληθυσμιακές μεταβολές του Δ. Λιβαδειάς για τις δεκαετίες 1971-2001 Γεωγραφική 1971 1981 1991 2001 μεταβολή μεταβολή μεταβολή Περιοχή 1971-1981- 1991-1981 1991 2001 Δήμος Λεβαδέων 17.316 18.688 20.210 21.492 7,92 8,14 6,34 Δ.Δ. Λεβαδέων 16.271 17.769 19.231 20.769 9,21 8,23 8,00 Δ.Δ. Λαφυστίου 643 607 636 422-5,60 4,78-33,65 Δ.Δ.Ρωμαιίκου 402 312 343 301-22,39 9,94-12,24 14
Πηγή: ΕΣΥΕ, απογραφή 1971-2001 Το Διάγραμμα 2-1 παρουσιάζει την ποσοστιαία αναλογία του πληθυσμού κατά ηλικίες σε επίπεδο Δήμου, Νομού και Περιφέρειας κατά τις απογραφές 1991 και 2001. Το Διάγραμμα 2-2 παρουσιάζει την ποσοστιαία αναλογία του πληθυσμού ανά επίπεδο εκπαίδευσης σε επίπεδο νομού κατά την τελευταία απογραφή. Το Διάγραμμα 2-3 παρουσιάζει την ποσοστιαία αναλογία του πληθυσμού ανά επίπεδο εκπαίδευσης σε επίπεδο δήμου κατά την τελευταία απογραφή. 15
Διάγραμμα 2-1: Αναλογία Ομάδων πληθυσμού κατά ηλικίες 1991-2001 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 Δ. Λεβαδέων Ν. Βοιωτίας Στερεά Ελλάδα 20,00 10,00 0,00 0-19 ετών 19-64 ετών 65>= ετών 0-19 ετών 19-64 ετών 65>= ετών 1991 2001 16
Διάγραμμα 2-2: Πληθυσμός ηλικίας 10 ετών και άνω κατά επίπεδο εκπαίδευσης Ν. Βοιωτίας (2001) Με Μεταπτυχιακό - Διδακτορικό 10,3% 5,8% 0,3% 5,2% 2,1% 2,9% Πτυχιούχοι Ανωτάτων Σχολών Πτυχιούχοι ΤΕΙ (ΚΑΤΕ ΚΑΤΕΕ) Πτυχιούχοι Ανωτέρων Σχολών 25,0% Απόφοιτοι Μέσης εκπαίδευσης Τελείωσαν τη Γ' τάξη Γυμνασίου 34,9% 13,4% Απόφοιτοι Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως Δεν τελείωσαν το Δημοτικό αλλά γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση Αγράμματοι (μη γνωρίζοντες γραφή και ανάγνωση) 17
Διάγραμμα 2-3: Πληθυσμός ηλικίας 10 ετών και άνω κατά επίπεδο εκπαίδευσης Δ. Λεβαδέων (2001) 10,0% 5,7% 0,4% 7,8% 3,1% 3,1% Με Μεταπτυχιακό - Διδακτορικό Πτυχιούχοι Ανωτάτων Σχολών Πτυχιούχοι ΤΕΙ (ΚΑΤΕ ΚΑΤΕΕ) Πτυχιούχοι Ανωτέρων Σχολών Απόφοιτοι Μέσης εκπαίδευσης Τελείωσαν τη Γ' τάξη Γυμνασίου 31,0% 12,1% 26,9% Απόφοιτοι Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως Δεν τελείωσαν το Δημοτικό αλλά γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση Αγράμματοι (μη γνωρίζοντες γραφή και ανάγνωση) 18
2.2 Τοπική οικονομία και απασχόληση Το Διάγραμμα 2-4 παρουσιάζει την κατανομή του οικονομικά ενεργού πληθυσμού ανά τομέα παραγωγικής δραστηριότητας, σε επίπεδο Δήμου, Νομού και Περιφέρειας κατά την απογραφή 2001. Το Διάγραμμα 2-5 παρουσιάζει την κατανομή του οικονομικά ενεργού πληθυσμού ανά τομέα παραγωγικής δραστηριότητας σε επίπεδου Δήμου και Δημοτικών Διαμερισμάτων κατά την απογραφή 2001. Το Διάγραμμα 2-6 παρουσιάζει τα ποσοστά ανεργίας σε επίπεδο Δήμου, Δημοτικών Διαμερισμάτων και Νομού κατά τις απογραφές 1991 και 2001. Το Διάγραμμα 2-7 παρουσιάζει τα ποσοστά ανεργίας σε επίπεδο Δήμου, Νομού, περιφέρειας και χώρας κατά τις απογραφές 1991 και 2001. 19
Διάγραμμα 2-4: Κατανομή του οικονομικά ενεργού πληθυσμού ανά τομέα παραγωγικής δραστηριότητας σε επίπεδου Δήμου, Νομού και Περιφέρειας(2001). 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 % Πρωτογενής Τομέας % Δευτερογενής Τομέας % Τριτογενής Τομέας ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ Νομός Βοιωτίας Δήμος Λεβαδέων Πηγή: ΕΣΥΕ Απογραφή 2001 20
Διάγραμμα 2-5: Κατανομή του οικονομικά ενεργού πληθυσμού ανά τομέα παραγωγικής δραστηριότητας σε επίπεδου Δήμου και Δημοτικών Διαμερισμάτων (2001) 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 % Πρωτογενής Τομέας % Δευτερογενής Τομέας % Τριτογενής Τομέας Δήμος Λεβαδέων Δ.Δ.Λαφυστίου Δ.Δ.Λεβαδέων Δ.Δ.Ρωμαιίκου Πηγή: ΕΣΥΕ Απογραφή 2001 21
Διάγραμμα 2-6: Ποσοστά ανεργίας σε επίπεδο Δήμου, Δημοτικών Διαμερισμάτων, Νομού 1991 2001 14,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 Νομός Βοιωτίας Δήμος Λεβαδέων Δ.Δ.Λαφυστίου Δ.Δ.Λεβαδέων Δ.Δ.Ρωμαιίκου 1991 2001 Πηγή: ΕΣΥΕ, Απογραφή 1991-2001 22
Διάγραμμα 2-7: Ποσοστά ανεργίας σε επίπεδο Δήμου, Νομού, περιφέρειας και χώρας 1991-2001 14,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0,00 Δήμος Λεβαδέων Νομός Βοιωτίας Στερεά Ελλάδα Σύνολο Χώρας 1991 2001 Πηγή: ΕΣΥΕ Απογραφή 2001 23
2.2.1 Οικονομικά χαρακτηριστικά της μικροπεριοχής του ιστορικού κέντρου της πόλης της Λιβαδειάς Στα διαγράμματα και τους πίνακες που ακολουθούν παρουσιάζονται τα βασικά οικονομικά χαρακτηριστικά της μικροπεριοχής του ιστορικού κέντρου της πόλης της Λιβαδειάς βάσει πρωτογενούς έρευνας που διεξήχθη στα πλαίσια της υποβολής του Επιχειρησιακού Σχεδίου «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΡΑΣΗ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΕ ΤΟΠΙΚΗ ΖΩΝΗ ΜΙΚΡΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΔΗΜΟΥ ΛΕΒΑΔΕΩΝ» προς την Υπηρεσία Διαχείρισης του ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας. Η μικροπεριοχή αυτή αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα της κατάστασης που επικρατεί σήμερα στην πόλη της Λιβαδειάς, όπου συγκεντρώνεται και το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού του Δήμου Λεβαδέων. Διάγραμμα 2-8:Τομεακή σύνθεση ΑΕΠ στη Μικροπεριοχή 1% 4% Πρωτογενής Δευτερογενής Τριτογενής 95% Πρωτογενής Έρευνα Πηγή: 24
Διάγραμμα 2-9:Τομεακή σύνθεση ΑΕΠ στην Περιφέρεια 22% 36% Πρωτογενής Δευτερογενής Τριτογενής 42% Πηγή: ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας Διάγραμμα 2-10:Ετήσιο εισόδημα κατοίκων της Μικροπεριοχής 10% 3% 19% <7.400 7.401-8.400 8.401-13.400 13.400> 68% Πηγή: Πρωτογενής Έρευνα 25
Διάγραμμα 2-11:Εξέλιξη Αριθμού Ανέργων στη Μικροπεριοχή την πενταετία 1998-2002 14,17% 5,46% 7,80% 10,92% 9,36% 1998 1999 2000 2001 2002 Πηγή: Πρωτογενής Έρευνα Διάγραμμα 2-12:Ποσοστιαία Κατανομή Εργατικού Δυναμικού στη Μικροπεριοχή Άνδρες 9% Απασχολούμενοι Άνεργοι 91% Πηγή: Πρωτογενής Έρευνα 26
Διάγραμμα 2-13: Ποσοστιαία Κατανομή Εργατικού Δυναμικού στη Μικροπεριοχή Γυναίκες Απασχολούμενοι Άνεργοι 21% 79% Πηγή: Πρωτογενής Έρευνα Πίνακας 2-2: Ποσοστό Μακροχρόνιας Ανεργίας επί των ανέργων στη Μικροπεριοχή Έτος Άνδρες Γυναίκες 1999 26,32% 24,46% 2000 37,33% 41,79% 2001 52,26% 58,50% 2002 44,79% 50,14% 2003 66,67% 75,00% Πηγή: Επεξεργασία στοιχείων πρωτογενούς έρευνας 27
Διάγραμμα 2-14: Ποσοστιαία κατανομή επιπέδου εκπαίδευσης πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας στη μικροπεριοχή Αναλφάβητοι Άτομα που δεν τέλειωσαν το Δημοτικό Απόφοιτοι Δημοτικού 7% 24% Απόφοιτοι Γυμνασίου 28% Απόφοιτοι Λυκείου Απόφοιτοι ΙΕΚ 15% 4% Απόφοιτοι ΤΕΙ 4% 0% 17% 1% Απόφοιτοι ΑΕΙ Κάτοχοι Μεταπτυχιακού τίτλου Πηγή: Πρωτογενής έρευνα 28
Διάγραμμα 2-15: Ποσοστιαία Κατανομή Επιπέδου Εκπαίδευσης Πληθυσμού Εργάσιμης Ηλικίας στην Περιφέρεια Κάτοχοι Μεταπτυχιακού τίτλου Απόφοιτοι ΑΕΙ 41% Απόφοιτοι ΤΕΙ 15% Απόφοιτοι Λυκείου Απόφοιτοι Γυμνασίου 22% 3% 5% 0% 8% 6% Απόφοιτοι Δημοτικού Άτομα που δεν τέλειωσαν το Δημοτικό Αναλφάβητοι Πηγή: ΕΣΥΕ έρευνα εργατικού δυναμικού 29
3 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΛΕΒΑΔΕΩΝ ΚΑΙ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΚΡΙΣΙΜΩΝ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Για την αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης του εξωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου η ομάδα έργου εντόπισε τα θέματα τοπικής ανάπτυξης που αφορούν στην περιοχή του Δήμου Λεβαδέων και αξιολόγησε την υφιστάμενη κατάσταση σε κάθε θέμα. Τα θέματα τοπικής ανάπτυξης αντιστοιχούν στις τομεακές αρμοδιότητες των επιμέρους υπηρεσιών του Δήμου Λεβαδέων και των Νομικών Προσώπων του και ομαδοποιούνται στους ακόλουθους 3 θεματικούς τομείς: Περιβάλλον και ποιότητα ζωής Κοινωνική πολιτική, παιδεία, πολιτισμός και αθλητισμός Τοπική οικονομία και απασχόληση Εκτός από τις τομεακές αρμοδιότητες, που ομαδοποιούνται παραπάνω, οι Δήμοι έχουν και γενικές αρμοδιότητες που αφορούν σε όλους τους θεματικούς τομείς και απευθύνονται σε όλες τις ομάδες πολιτών. Τα θέματα τοπικής ανάπτυξης καθορίστηκαν από την ομάδα έργου συνεκτιμώντας τις αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες της περιοχής του Δήμου Λεβαδέων, τα θεματικά αντικείμενα δραστηριοποίησης των υφιστάμενων υπηρεσιών και των Νομικών προσώπων του Δήμου Λεβαδέων, τις κατευθύνσεις της Δημοτικής αρχής και τις προτεραιότητες που αποτυπώνονται στο προεκλογικό της πρόγραμμα και τις εθνικές και περιφερειακές αναπτυξιακές προτεραιότητες. Για κάθε θέμα τοπικής ανάπτυξης η ομάδα έργου προέβη σε ανάλυση SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats), εντοπίζοντας αφενός, προβλήματα (ανάγκες ή μειονεκτήματα) και δυνατότητες (πλεονεκτήματα) της περιοχής του Δήμου Λεβαδέων και αφετέρου, περιορισμούς (κινδύνους) και ευκαιρίες από το εξωτερικό περιβάλλον του Δήμου Λεβαδέων (π.χ. γενικές εξελίξεις στο ευρύτερο περιβάλλον, πολιτικές και προγράμματα φορέων αναπτυξιακού προγραμματισμού, εθνικές και περιφερειακές αναπτυξιακές προτεραιότητες). Συνοψίζοντας και ιεραρχώντας τα προβλήματα προέκυψαν τα ολιγάριθμα και σημαντικά (στρατηγικής σημασίας) κρίσιμα ζητήματα τοπικής ανάπτυξης τα οποία θα 30
πρέπει να αντιμετωπίσει ο Δήμος κατά την τετραετία 2007-2010, αξιοποιώντας τις σχετικές δυνατότητες και ευκαιρίες προκειμένου να αντιμετωπίσει τα προβλήματα και τους περιορισμούς. Στους παρακάτω πίνακες συνοψίζεται η αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης του τοπικού περιβάλλοντος του Δήμου Λεβαδέων ανά θεματικό τομέα και ειδικότερα, για τους θεματικούς τομείς «Περιβάλλον και ποιότητα ζωής», Κοινωνική πολιτική, παιδεία, πολιτισμός και αθλητισμός», «Τοπική οικονομία και απασχόληση», καθώς και για τον θεματικό τομέα «Γενικές αρμοδιότητες». Βάσει της αξιολόγησης (SWOT ανάλυση) προκύπτουν τα ολιγάριθμα, στρατηγικής σημασίας κρίσιμα ζητήματα τοπικής ανάπτυξης για το Δήμο Λεβαδέων, τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσει κατά την τετραετία 2007-2010. Επίσης, βασιζόμενοι στα κρίσιμα ζητήματα τοπικής ανάπτυξης θα καθορισθούν από την ομάδα έργου σε συνεργασία με τις δημοτικές αρχές οι γενικοί στόχοι τοπικής ανάπτυξης και περαιτέρω η στρατηγική του Δήμου Λεβαδέων. 31
Πίνακας 3-1: Αξιολόγηση του εξωτερικού περιβάλλοντος του Δήμου στο θεματικό τομέα «Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής» ΘΕΜΑΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ: Περιβάλλον Και Ποιότητα Ζωής Ενότητες: Φυσικό Περιβάλλον, Οικιστικό Περιβάλλον, Τεχνικές υποδομές ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ Δυνατότητες Προβλήματα Ύπαρξη πλούτου φυσικών πόρων στην περιοχή του Δήμου Κίνδυνος υποβάθμισης των περιβαλλοντικών πόρων και των Λεβαδέων περιβαλλοντικής σημασίας (π.χ. όρος του Ελικώνα, οικοσυστημάτων της περιοχής λόγω έλλειψης μηχανισμών ποταμός της Έρκυνας). προστασίας τους και της καθυστέρησης υλοποίησης βασικών Διατήρηση παραδοσιακής δομής οικισμού στον αστικό ιστό της περιβαλλοντικών υποδομών. πόλης της Λιβαδειάς Απουσία περιβαλλοντικής συνείδησης των δημοτών Ο Δήμος αποτελεί διοικητικό κέντρο του Νομού Βοιωτίας και της Έλλειψη αστικού πρασίνου στο ιστορικό κέντρο της Λιβαδειάς. Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας Αισθητική υποβάθμιση του ιστορικού κέντρου της Λιβαδειάς λόγω Η γεωγραφική θέση του Δήμου Λεβαδέων, ο οποίος χωροθετείται της ύπαρξης υψηλών ποσοστών δόμησης στο κέντρο κεντρικά της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, εξασφαλίζει εύκολη Υψηλός δείκτης πυκνοκατοίκησης. πρόσβαση προς τις πρωτεύουσες όλων των νομών της Απώλεια συνεκτικότητας οικισμού λόγο μορφολογίας και όγκου Περιφέρειας και κυρίως προς την Αθήνα. νέων κτισμάτων - Περαιτέρω υποβάθμιση κοινόχρηστων χώρων Ύπαρξη ΧΥΤΑ για τη διάθεση οικιακών απορριμμάτων. και κτιριακού αποθέματος Ύπαρξη βιολογικού καθαρισμού που εξυπηρετεί το 90% της Έλλειψη παιδικών χαρών στο κέντρο της πόλης της Λιβαδειάς 32