Κανονισμός Μετρήσεων Δικτύου Διανομής Φυσικού Αερίου ΕΠΑ Θεσσαλίας Α.Ε. Ιούνιος 2016
Πίνακας Περιεχομένων ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α... 4 Άρθρο 1... 4 Ορισμοί Αντικείμενο... 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β... 6 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ... 6 Άρθρο 2... 6 Εξοπλισμός Μέτρησης... 6 Άρθρο 3... 6 Πιστοποιητικά εξοπλισμού μετρητικών διατάξεων... 6 Άρθρο 4... 7 Υποχρέωση του Διαχειριστή για αποκατάσταση του Εξοπλισμού Μέτρησης... 7 Άρθρο 5... 7 Υποχρεώσεις Χρήστη Διανομής /Τελικού Πελάτη... 7 Άρθρο 6... 8 Ακρίβεια Μετρήσεων... 8 Άρθρο 7... 8 Υποστηρικτικός εξοπλισμός αποθήκευσης δεδομένων... 8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ... 9 ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ... 9 Άρθρο 8... 9 Μετρούμενα Μεγέθη στα Σημεία Παράδοσης... 9 Άρθρο 9... 9 Προσαρμογή Μετρούμενων Μεγεθών... 9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ... 10 ΚΑΝΟΝΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ & ΠΡΟΤΥΠΑ... 10 Άρθρο 10... 10 Πρότυπα Μέτρησης... 10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε... 11 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΚΑΤΑΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ... 11 Άρθρο 11... 11 Γενικές Διατάξεις... 11 Άρθρο 12... 11 Διαδικασία Καταμέτρησης στα Σημεία Εισόδου... 11 Άρθρο 13... 12 1
Ποιότητα αερίου... 12 Άρθρο 14... 13 Διαδικασία καταμέτρησης και μέθοδοι συλλογής μετρήσεων στα Σημεία Παράδοσης... 13 Άρθρο 15... 13 Περιοδικότητα Καταμέτρησης... 13 Άρθρο 16... 14 Εκτιμήσεις έναντι ποσότητας παραδοθέντος Φυσικού Αερίου... 14 Άρθρο 17... 14 Διαχείριση αβάσιμων μετρήσεων... 14 Άρθρο 18... 14 Έκτακτες Καταμετρήσεις... 14 Άρθρο 19... 15 Διαχείριση δεδομένων μέτρησης... 15 Άρθρο 20... 15 Έλλειψη αξιόπιστων στοιχείων... 15 Άρθρο 21... 16 Επίλυση διαφορών από τις μετρήσεις... 16 ΒΑΘΜΟΝΟΜΗΣΗ... 17 Άρθρο 22... 17 Εξοπλισμός Βαθμονόμησης... 17 Άρθρο 23... 17 Συχνότητα βαθμονόμησης... 17 Άρθρο 24... 17 Διαδικασίες βαθμονόμησης... 17 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ... 19 ΠΑΡΟΧΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ & ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ... 19 Άρθρο 25... 19 Αρχείο μετρήσεων και ανταλλαγή πληροφοριών... 19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η... 20 ΕΠΙΛΥΣΗ ΔΙΑΦΟΡΩΝ... 20 Άρθρο 26... 20 Επίλυση διαφορών... 20 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1:... 21 ΠΙΝΑΚΕΣ... 21 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2:... 24 2
ΑΝΑΓΩΓΗ ΜΕΤΡΟΥΜΕΝΩΝ ΟΓΚΩΝ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΣΕ ΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ... 24 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3:... 25 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ... 25 3
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α Άρθρο 1 Ορισμοί Αντικείμενο 1. Ο παρών Κανονισμός Μετρήσεων (εφεξής «Κανονισμός») περιλαμβάνει: α. τον τρόπο διεξαγωγής μέτρησης της ποσότητας Φυσικού Αερίου που παραλαμβάνεται σε Σημείο Παράδοσης του Δικτύου Διανομής με ευθύνη του Διαχειριστή. β. τον τρόπο διεξαγωγής μέτρησης της ποσότητας Φυσικού Αερίου που παραδίδεται σε Σημείο Εισόδου του Δικτύου Διανομής από άλλο διασυνδεδεμένο Δίκτυο Διανομής ή από σταθερά ή κινητά μέσα συμπιεσμένου ή υγροποιημένου Φυσικού Αερίου, γ. τους όρους και τις συνθήκες, υπό τις οποίες ο όγκος, η ανωτέρα θερμογόνος δύναμη, η ποσότητα ή/και οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό του Φυσικού Αερίου που παραδίδεται σε Σημείο Εισόδου ή παραλαμβάνεται σε Σημείο Παράδοσης από τους Χρήστες Διανομής, καθορίζονται σε περίπτωση αστοχίας ή αδυναμίας παροχής μετρήσεων από τον μετρητικό εξοπλισμό, δ. τις διαδικασίες καταμέτρησης και τη διαχείριση των μετρήσεων, ε. τις προδιαγραφές ακρίβειας των μετρητών, στ. τις διαδικασίες και τις μεθόδους που ακολουθούνται για τον έλεγχο και τη βαθμονόμηση του μετρητικού εξοπλισμού, καθώς και τα σχετικά πρότυπα ακριβείας, ζ. τους κανόνες παροχής στοιχείων και ανταλλαγής δεδομένων σχετικά με τις μετρήσεις, η. τον τρόπο επίλυσης διαφορών που ανακύπτουν σε σχέση με τις μετρήσεις. 2. Οι όροι που αναφέρονται στον Κανονισμό έχουν την έννοια που τούς αποδίδεται στο άρθρο 2 του ν. 4001/2011 (Νόμος), όπως αυτός εκάστοτε ισχύει ή στις επιμέρους διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Διανομής, καθώς και του Κώδικα Διαχείρισης του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (Κώδικας Διαχείρισης ΕΣΦΑ). Για την εφαρμογή του Κανονισμού, οι όροι που χρησιμοποιούνται στις διατάξεις αυτού, έχουν την ακόλουθη έννοια: α. Διαχειριστής Δικτύου Διανομής, εφεξής «Διαχειριστής»: Όπως ορίζεται στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής. β. Διορθωτής Όγκου (PTZ Corrector): H Ηλεκτρονική συσκευή υπολογισμού, άθροισης και μετατροπής της ποσότητας του παρεχόμενου Φυσικού Αερίου σε ποσότητα ανηγμένη σε Κανονικές Συνθήκες, που αποτελείται από ένα υπολογιστή, ένα αισθητήριο θερμοκρασίας και ένα μετατροπέα πίεσης και εγκαθίσταται τοπικά (όπως ορίζεται στο ΕΝ ISO 12405:2005). γ. Εξοπλισμός Μέτρησης: Τα όργανα μέτρησης και ανάλυσης που χρησιμοποιούνται από το Διαχειριστή για τον καθορισμό της ποσότητας Φυσικού Αερίου που παραδίδεται μέσω του Δικτύου Διανομής δ. Εξοπλισμός Μέτρησης Σταθμών Μέτρησης/Ρύθμισης: Ο εξοπλισμός που αποτελείται από τον κύριο εξοπλισμό για την μέτρηση ογκομετρικής ροής ή μάζας και τον υποστηρικτικό εξοπλισμό για τη μέτρηση πίεσης και θερμοκρασίας στο μετρητικό ρεύμα. ε. Εξωτερική Εγκατάσταση: Η Εξωτερική Εγκατάσταση όπως ορίζεται στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει. στ. Έτος: Έχει την έννοια που του αποδίδεται στον Κώδικα Διαχείρισης ΕΣΦΑ, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει. ζ. Ημέρα: Έχει την έννοια που της αποδίδεται στον Κώδικα Διαχείρισης ΕΣΦΑ, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει. η. Κανονικές Συνθήκες: Οι συνθήκες απόλυτης πίεσης Ρ N=1,01325 bar και θερμοκρασίας T N=0 Ο C. θ. Κανονικός Όγκος: Ως κανονικό κυβικό μέτρο νοείται η ποσότητα μάζας φυσικού αερίου η οποία υπό συνθήκες απόλυτης πίεσης 1,01325 bar και θερμοκρασίας μηδέν (0) βαθμών Κελσίου, καταλαμβάνει όγκο ενός (1) κυβικού μέτρου. 4
ι. Κώδικας Διαχείρισης Δικτύου Διανομής: Όπως ορίζεται στο Άρθρο 80, Παράγραφος 8, του Ν.4001/2011 όπως αυτός εκάστοτε ισχύει. ια. Μετρούμενα Μεγέθη: Ο όγκος, η πίεση, η θερμοκρασία, η ανωτέρα θερμογόνος δύναμη, ή άλλο μέγεθος ή χαρακτηριστικό που αφορά στο Φυσικό Αέριο που παραδίδεται σε Σημείο Εισόδου, παραλαμβάνεται από Σημείο Παράδοσης ή είναι αποθηκευόμενο. ιβ. Μήνας: Έχει την έννοια που του αποδίδεται στον Κώδικα Διαχείρισης ΕΣΦΑ, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει. ιγ. Μητρώο Πελατών: Έχει την έννοια που του αποδίδεται στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει. ιδ. Ονομαστική πίεση λειτουργίας: Είναι η τιμή της πίεσης που αναπτύσσεται στις σωληνώσεις του δικτύου κάτω από ομαλές συνθήκες λειτουργίας. ιε. Σύμβαση Χρήσης: Έχει την έννοια που του αποδίδεται στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει. ιστ. Πρωτογενή Δεδομένα: Δεδομένα που παρήχθησαν από το Διορθωτή Όγκου και κατεγράφησαν στη τοπική μνήμη της συσκευής. ιζ. Σημείο Εισόδου: Έχει την έννοια που του αποδίδεται στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει. ιη. Σταθμός Μέτρησης/Ρύθμισης (ΣΜΡ): Η εγκατάσταση, η οποία αποτελεί τμήμα του Δικτύου Διανομής και περιλαμβάνει τα όργανα μέτρησης και ρύθμισης πίεσης του Φυσικού Αερίου. ιθ. Σημείο Παράδοσης: Έχει την έννοια που του αποδίδεται στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει. κ. Χρήστης Διανομής: Έχει την έννοια που του αποδίδεται στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει. 5
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ Άρθρο 2 Εξοπλισμός Μέτρησης 1. Ο Εξοπλισμός Μέτρησης περιλαμβάνει όλα τα όργανα μέτρησης που χρησιμοποιούνται από το Διαχειριστή για τον καθορισμό της ποσότητας φυσικού αερίου που παραλαμβάνεται σε ένα Σημείο Παράδοσης ή που παραδίδεται σε Σημείο Εισόδου του Δικτύου Διανομής, είτε από άλλο διασυνδεδεμένο Δίκτυο Διανομής είτε από σταθερά ή κινητά μέσα συμπιεσμένου ή υγροποιημένου Φυσικού Αερίου. 2. Ο Διαχειριστής είναι αρμόδιος για την προμήθεια, εγκατάσταση, πραγματοποίηση δοκιμών, συντήρηση, έλεγχο και πιστοποίηση της συμβατότητας του Εξοπλισμού Μέτρησης µε τις αντίστοιχες προδιαγραφές. 3. Οι μετρητές εγκαθίστανται αποκλειστικά από το Διαχειριστή, ο οποίος προβαίνει στην τοποθέτησή τους, σύμφωνα με τον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής και τους εκάστοτε ισχύοντες τεχνικούς κανονισμούς (ΦΕΚ 1810 Β /12.12.2006 και ΦΕΚ 1152 Β /24.10.2006), όπως εκάστοτε ισχύουν. 4. Οι θέσεις τοποθέτησης των μετρητών, φωλιές ή ερμάρια με τις σχετικές θυρίδες, πρέπει να έχουν τις καθορισμένες διαστάσεις, που θα είναι ανάλογες με το μεγέθους αυτών. Το κλείδωμα της φωλιάς ή του ερμαρίου θα πρέπει να τηρεί τις προδιαγραφές που έχει καθορίσει ο Διαχειριστής. 5. Επί του μετρητή, επί των βαλβίδων εισόδου και (εφόσον απαιτείται) επί της εξόδου, ο Διαχειριστής δύναται να τοποθετεί ενδείξεις και σφραγίδες ασφαλείας. Άρθρο 3 Πιστοποιητικά εξοπλισμού μετρητικών διατάξεων 1. Για κάθε νέο στοιχείο του Εξοπλισμού Μέτρησης, ο Διαχειριστής ελέγχει τα σχετικά πιστοποιητικά εξοπλισμού, σύμφωνα µε τα προβλεπόμενα στις αντίστοιχες οδηγίες του εκάστοτε κατασκευαστή του Εξοπλισμού Μέτρησης και τα πρότυπα ΕΝ και ISO του Πίνακα 2 του Παραρτήματος 1. 2. Όργανα του Εξοπλισμού Μέτρησης, που τίθενται εκτός λειτουργίας λόγω βλάβης, βαθμονομούνται ή/και πιστοποιούνται αφού επισκευαστούν και πριν εγκατασταθούν ξανά για χρήση. Η βαθμονόμηση ή/και πιστοποίηση του Εξοπλισμού Μέτρησης βεβαιώνεται µε έκδοση των αντίστοιχων πιστοποιητικών, είτε από το Διαχειριστή, είτε από εργαστήριο διαπιστευμένο κατά ΕΝ/ISO 17025. 3. Ο Διαχειριστής πραγματοποιεί τακτικούς ελέγχους στον Εξοπλισμό Μέτρησης µε περιοδικότητα που ορίζεται στον Πίνακα 3 του Παραρτήματος 1. 4. Κάθε έλεγχος του Εξοπλισμού Μέτρησης διεξάγεται από τον Διαχειριστή ή από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπό του. Οι Χρήστες Διανομής ή οι Τελικοί Πελάτες, που έχουν έννομο συμφέρον βάσει των σχετικών Συμβάσεων Σύνδεσης που έχουν συνάψει με το Διαχειριστή, έχουν δικαίωμα να παρίστανται κατά τον έλεγχο του Εξοπλισμού Μέτρησης, υποβάλλοντας γραπτή αίτηση προς το Διαχειριστή. 5. Το αργότερο εντός χρονικού διαστήματος πέντε (5) εργασίμων ημερών από την ημερομηνία ελέγχου, οι Χρήστες Διανομής ή οι Τελικοί Πελάτες έχουν δικαίωμα υποβολής στον Διαχειριστή των παρατηρήσεων ή των αντιρρήσεών τους αναφορικά με τον έλεγχο του Εξοπλισμού Μέτρησης. Οι παρατηρήσεις ή οι 6
αντιρρήσεις, εξετάζονται, κατά τα προβλεπόμενα στους όρους επίλυσης διαφορών του παρόντος Κανονισμού Μετρήσεων και τις διατάξεις επίλυσης διαφορών του Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής, όπως εκάστοτε ισχύουν. 6. Κάθε Χρήστης Διανομής ή Τελικός Πελάτης μπορεί να ζητήσει εγγράφως από τον Διαχειριστή τον έκτακτο έλεγχο Εξοπλισμού Μέτρησης από τρίτο ανεξάρτητο φορέα. Ο έλεγχος διενεργείται, με ευθύνη του Διαχειριστή σε εργαστήριο διαπιστευμένο κατά EN/ISO 17025, μετά από γραπτή ειδοποίηση του Χρήστη Διανομής ή του Τελικού Πελάτη που ζήτησε τον έλεγχο. Ο Τελικός Πελάτης ή ο Χρήστης Διανομής για τις περιπτώσεις ελέγχου Εξοπλισμού Μέτρησης των Τελικών Πελατών που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Πελατών της Σύμβασης Χρήσης που έχει συνάψει, έχουν δικαίωμα να παρίστανται κατά το σχετικό έλεγχο. Εάν από τον έλεγχο διαπιστωθεί, ότι ο Εξοπλισμός Μέτρησης λειτουργεί εντός των προκαθορισμένων ορίων ακριβείας, ο Χρήστης Διανομής ή ο Τελικός Πελάτης που ζήτησε τον έλεγχο βαρύνεται µε το σύνολο της δαπάνης στην οποία υποβάλλεται ο Διαχειριστής για τη διεξαγωγή του ελέγχου αυτού. Σε αντίθετη περίπτωση, η δαπάνη του ελέγχου του Εξοπλισμού Μέτρησης βαρύνει το Διαχειριστή. Άρθρο 4 Υποχρέωση του Διαχειριστή για αποκατάσταση του Εξοπλισμού Μέτρησης Ο Διαχειριστής υποχρεούται να προβαίνει στη ρύθμιση, επισκευή ή αντικατάσταση κάθε οργάνου ή άλλου στοιχείου του Εξοπλισμού Μέτρησης, το οποίο καταστράφηκε ή υπέστη βλάβη ή έπαψε να λειτουργεί, κατά τρόπο ώστε ο Εξοπλισμός Μέτρησης να πληροί τις προδιαγραφές που αναφέρονται στον Πίνακα 2 του Παραρτήματος 1. Άρθρο 5 Υποχρεώσεις Χρήστη Διανομής /Τελικού Πελάτη 1. Οι Τελικοί Πελάτες οφείλουν: α. Να μεριμνούν για την ασφάλεια των μετρητών, λαμβάνοντας εύλογα μέτρα για την προστασία αυτών από παρεμβάσεις τρίτων ή ζημία. β. Να μεριμνούν, ώστε να διασφαλίζεται οποτεδήποτε η απρόσκοπτη πρόσβαση του Διαχειριστή στο μετρητή, καθώς και η εύκολη ανάγνωση των ενδείξεών του. γ. Να αναφέρουν αμέσως στον Διαχειριστή κάθε ζημία σε εξοπλισμό μέτρησης των εγκαταστάσεών τους, ανεξάρτητα από την αιτία που την προκάλεσε. δ. Να αναφέρουν αμέσως στον Διαχειριστή σημαντικές και ενδεχομένως αδικαιολόγητες αποκλίσεις, σε σχέση με ιστορικά στοιχεία της κατανάλωσής τους. 2. Ο Χρήστης Διανομής οφείλει να ενημερώνει σχετικά τους Τελικούς Πελάτες που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Πελατών του για τις ανωτέρω υποχρεώσεις. 3. Ο Τελικός Πελάτης υποχρεούται να εξασφαλίζει την προσβασιμότητα στον Εξοπλισμό Μέτρησης. Ο περιβάλλων χώρος εγκατάστασης του Μετρητικού Εξοπλισμού θα πρέπει να είναι ελεύθερος από εμπόδια, ενώ η οθόνη της ένδειξης του εκάστοτε μετρητή θα πρέπει να διατηρείται σε κατάσταση που να επιτρέπει την ανάγνωση την ένδειξης. 4. Απαγορεύεται η βαφή, η τοποθέτηση βαρέων ή ογκωδών αντικειμένων, ή διαβρωτικών ουσιών, γύρω ή/και πάνω από το μετρητή, η τοποθέτηση ηλεκτρικών εγκαταστάσεων (συσκευών) στα ερμάρια ή στις φωλιές των μετρητών, η μετατροπή της ίδιας της φωλιάς ή του ερμαρίου. 7
5. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί η μη καλή κατάσταση του μετρητή ή τυχόν δυσκολία στην ανάγνωση της ένδειξης, ο Χρήστης Διανομής ή ο Τελικός Πελάτης οφείλει να ενημερώσει άμεσα το Διαχειριστή για τις ενέργειές του. 6. Οι Χρήστες Διανομής ή οι Τελικοί Πελάτες σε καμία περίπτωση δεν έχουν δικαίωμα επέμβασης στον Εξοπλισμό Μέτρησης µε οιονδήποτε τρόπο. 7. Εάν διαπιστωθεί προσπάθεια παραβίασης ή παραποίησης της ένδειξης της μέτρησης ή απόληψης αερίου που δεν έχει μετρηθεί στο Σημείο Παράδοσης, ο Διαχειριστής ενημερώνει τον αντίστοιχο Χρήστη Διανομής ή τον Τελικό Πελάτη και διακόπτει άμεσα την τροφοδοσία αερίου στο Σημείο Παράδοσης ή προβαίνει σε αποσύνδεση του Σημείου Παράδοσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Άρθρο 27 του Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής. Ο Διαχειριστής έχει τη διακριτική ευχέρεια να προβεί σε αφαίρεση του μετρητή και να προβεί στις απαιτούμενες νομικές ενέργειες. Ο Διαχειριστής χρεώνει τον Χρήστη Διανομής ή τον Τελικό Πελάτη για το αέριο που δεν μετρήθηκε και έχει το δικαίωμα αποζημίωσης για όλες τις ζημίες που τυχόν προκλήθηκαν στο Δίκτυο Διανομής, σύμφωνα με το Παράρτημα 3 του παρόντος Κανονισμού, το Άρθρο 27 του Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής και το Εγχειρίδιο Παροχής Υπηρεσιών. 8. Σε περίπτωση που ο Τελικός Πελάτης: α. Παραποιήσει ή παραβιάσει τις πινακίδες σήμανσης ή/και τις σφραγίδες ασφαλείας ή, β. Ανοίξει αυθαίρετα τις βαλβίδες του μετρητή ή γ. Παρέμβει καθ οιονδήποτε τρόπο στη λειτουργία της μετρητικής διάταξης και στην προς καταγραφή ένδειξη της παραδοθείσας ποσότητας Φυσικού Αερίου, καταπίπτει σε βάρος του ποινική ρήτρα, σύμφωνα με το Εγχειρίδιο Παροχής Υπηρεσιών, πλέον της χρέωσης για την αυθαίρετη ή/και εκτιμώμενη κατανάλωση. Ο Διαχειριστής πέραν των ανωτέρω, επιφυλάσσεται να ασκήσει κάθε νόμιμο δικαίωμα ενώπιον των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων. Άρθρο 6 Ακρίβεια Μετρήσεων Τα Μετρούμενα Μεγέθη θεωρούνται αποδεκτά, αν οι ενδείξεις των μετρήσεων βρίσκονται εντός των επιτρεπτών ορίων σφάλματος του μετρούμενου μεγέθους ή των δεδομένων ακρίβειας του μετρητικού εξοπλισμού, όπως αυτά περιλαμβάνονται στο Παράρτημα 1. Σε περίπτωση που οι ενδείξεις των μετρήσεων βρίσκονται εκτός των επιτρεπτών ορίων σφάλματος, γίνεται αναπροσαρμογή του μετρούμενου μεγέθους, όπως αναφέρεται στο Άρθρο 9 του παρόντος Κανονισμού. Άρθρο 7 Υποστηρικτικός εξοπλισμός αποθήκευσης δεδομένων Τα μετρούμενα και υπολογιζόμενα από τον Εξοπλισμό Μέτρησης ποσοτικά μεγέθη αποθηκεύονται σε ηλεκτρονική μορφή σε υποστηρικτικό εξοπλισμό αποθήκευσης. Τέτοιες μονάδες αποθήκευσης βρίσκονται στους εξοπλισμούς των Σταθμών Μέτρησης/Ρύθμισης, όπου αυτοί έχουν τοποθετηθεί. Τα παραγόμενα αρχεία μετρήσεων φυλάσσονται κατ ελάχιστον για χρονική περίοδο πέντε (5) ετών. 8
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ Άρθρο 8 Μετρούμενα Μεγέθη στα Σημεία Παράδοσης Στα Σημεία Παράδοσης του Δικτύου Διανομής, όπου υπάρχει εγκατεστημένος Διορθωτής Όγκου μετριούνται η πίεση, θερμοκρασία και η ογκομετρική ροή ή η μάζα. Στα λοιπά Σημεία Παράδοσης καταμετράται ο διερχόμενος όγκος ή μάζα Φυσικού Αερίου. Άρθρο 9 Προσαρμογή Μετρούμενων Μεγεθών 1. Η προσαρμογή Μετρούμενων Μεγεθών αφορά στην αναγωγή του αδιόρθωτου [m 3 ] καταναλωθέντος όγκου Φυσικού Αερίου σε κανονικό [Nm 3 ], σε κανονικές συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας. Για Σημεία Παράδοσης, των οποίων ο Μετρητικός Εξοπλισμός φέρει εγκατεστημένο Διορθωτή Όγκου (PTZ Corrector) στο Σταθμό Μέτρησης/Ρύθμισης, η αναγωγή λαμβάνει χώρα σε πραγματικό χρόνο και αποθηκεύεται στον διορθωτή όγκου. 2. Για Σημεία Παράδοσης των οποίων ο Μετρητικός Εξοπλισμός δε φέρει εγκατεστημένο Διορθωτή Όγκου (PTZ Corrector), ο Διαχειριστής προβαίνει στην αναγωγή του παραδοθέντος όγκου Φυσικού Αερίου σε κανονικό όγκο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Παράρτημα 2. Οι εκάστοτε καταγραφείσες σε Κανονικές Συνθήκες ποσότητες Φυσικού Αερίου, θα μετατρέπονται σε ενέργεια (ΚWh ΑΘΔ), με χρήση της ΑΘΔ του Φυσικού Αερίου που παραδίδεται και θεωρείται ότι ταυτίζεται με την ΑΘΔ, όπως αυτή έχει καταγραφεί στα Σημεία Εισόδου του Δικτύου Διανομής. 3. Για Χρήστες Διανομής ή Τελικούς Πελάτες συνδεδεμένους με το Δίκτυο Φυσικού Αερίου με ονομαστική πίεση έως 25 mbar στο Σημείο Παράδοσης, ο Διαχειριστής προβαίνει στην αναγωγή του παραδοθέντος όγκου Φυσικού Αερίου σε κανονικό όγκο, σύμφωνα με μεθοδολογία που ορίζεται στο Παράρτημα 2 του παρόντος Κανονισμού. 9
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ ΚΑΝΟΝΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ & ΠΡΟΤΥΠΑ Άρθρο 10 Πρότυπα Μέτρησης 1. Τα πρότυπα μέτρησης που αναγράφονται στο Παράρτημα 1 του παρόντος Κανονισμού καθορίζουν μεταξύ άλλων: α. Tη μεθοδολογία μέτρησης του όγκου ή της μάζας Φυσικού Αερίου καθορισμένης σύστασης, πίεσης και θερμοκρασίας από κατάλληλο μετρητή β. Τις διαστάσεις, τη μεθοδολογία κατασκευής και εγκατάστασης και τις συνθήκες λειτουργίας του Εξοπλισμού Μέτρησης γ. Την μεθοδολογία και τους απαιτούμενους υπολογισμούς για το καθορισμό του όγκου και της Θερμογόνου Δυνάμεως της μετρούμενης ποσότητας Φυσικού Αερίου δ. Το εύρος και την ακρίβεια της εκάστοτε μέτρησης και τον τρόπο διακρίβωσης των μετρητών ε. Τη μεθοδολογία που ακολουθείται για τις απαιτούμενες δοκιμές κάθε στοιχείου του Εξοπλισμού Μέτρησης στ. Τη συλλογή, διατήρηση και διαχείριση αντιπροσωπευτικών δειγμάτων Φυσικού Αερίου 10
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΚΑΤΑΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ Άρθρο 11 Γενικές Διατάξεις Ο Διαχειριστής είναι υπεύθυνος για τη μέτρηση αερίου στα Σημεία Παράδοσης. Οι δραστηριότητες που διεξάγονται από το Διαχειριστή είναι - κατ ελάχιστον - οι κάτωθι: α) Λήψη όλων των εύλογων μέτρων ώστε να επιθεωρεί το μετρητή σε τακτά χρονικά διαστήματα, όπως περιγράφεται στο Άρθρο 15 του παρόντος Κανονισμού, με σκοπό: αα) την καταγραφή των ενδείξεων του μετρητή, αβ) τη διατήρηση αρχείου των ενδείξεων για τον προσδιορισμό του όγκου ή της μάζας του Φυσικού Αερίου, που παρέχεται στο διάστημα μεταξύ δύο μετρήσεων αγ) να διαπιστώνει εάν λειτουργεί κατά τον ορθό τρόπο και με ακρίβεια, καθώς και εάν έχει παραβιαστεί από οποιονδήποτε. β) Εφαρμογή διορθωτικών συντελεστών θερμοκρασίας, πίεσης και συντελεστή συμπιεστότητας (Κανονικές Συνθήκες) στον όγκο που προκύπτει δυνάμει του (1). γ) Κατά τη συλλογή μετρήσεων με επιτόπια ανάγνωση από τον Εξοπλισμό Μέτρησης, ο Διαχειριστής οφείλει να διενεργεί οπτικό έλεγχο της μετρητικής διάταξης, προκειμένου να εντοπίζονται εγκαίρως εμφανείς ζημίες, φθορές και εν γένει συνθήκες λειτουργίας που ενδέχεται να έχουν επίπτωση στην ορθή καταγραφή της διανεμόμενης ποσότητας φυσικού αερίου. δ) Λήψη όλων των εύλογων μέτρων για τη συντήρηση, επισκευή και βαθμονόμηση του μετρητή, καθώς και την αντικατάσταση αυτού εφόσον απαιτείται, αν διαπιστωθεί τέτοια ανάγκη κατά τη διάρκεια της επιθεώρησης και σε κάθε άλλη περίπτωση σύμφωνα με τον παρόντα Κανονισμό, τον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής και τις οδηγίες και τις τεχνικές προδιαγραφές των μετρητών. ε) Σε περίπτωση που ο Διαχειριστής αφαιρέσει, αντικαταστήσει ή τοποθετήσει νέο μετρητή, οφείλει να καταγράφει και να διατηρεί τις ενδείξεις του μετρητή, αλλά και κάθε άλλο απαραίτητο στοιχείο, έτσι ώστε να είναι δυνατός ο προσδιορισμός της ποσότητας του Φυσικού Αερίου που παραδόθηκε σε οποιοδήποτε χρονικό διάστημα στ) Έλεγχος της ορθής λειτουργίας των μετρητών, μετά από αίτημα ενός Χρήστη Διανομής ή του Τελικού Πελάτη, σύμφωνα με τις διαδικασίες του Διαχειριστή ή με πρωτοβουλία του Διαχειριστή. Άρθρο 12 Διαδικασία Καταμέτρησης στα Σημεία Εισόδου 1. Η μέτρηση των ποσοτήτων Φυσικού Αερίου που παραδίδονται στα Σημεία Εισόδου του Δικτύου Διανομής είναι ευθύνη του ανάντη Διαχειριστή ή του Μεταφορέα, όπως αυτός ορίζεται στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής. Ο Διαχειριστής δύναται να πραγματοποιεί ελέγχους σύστασης του Φυσικού Αερίου σε δείγμα αερίου που παραδίδεται στα Σημεία αυτά. 2. Ο Διαχειριστής λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να λαμβάνει όλα εκείνα στοιχεία των μετρήσεων των μεγεθών Φυσικού Αερίου στα Σημεία Εισόδου του Δικτύου Διανομής, τα οποία είναι απαραίτητα για την επαρκή εκτέλεση των καθηκόντων του, κατά τα οριζόμενα στον Κανονισμό Μετρήσεων. 11
3. Έως την 10η εργάσιμη Ημέρα του Μήνα που έπεται του Μήνα κατά τον οποίο παραδόθηκαν ποσότητες Φυσικού Αερίου ανά Σημείο Εισόδου του Δικτύου Διανομής, ο Διαχειριστής ελέγχει τα ποσοτικά και τα ποιοτικά δεδομένα κατανάλωσης για το παραδοθέν Αέριο. Ο έλεγχος της ορθότητας των ποιοτικών χαρακτηριστικών του Φυσικού Αέριου πραγματοποιείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στη Συμφωνία μεταξύ των Διαχειριστών, κατά τα οριζόμενα στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής. Άρθρο 13 Ποιότητα αερίου 1. H μέτρηση αλλά και η διαδικασία μέτρησης της ποιότητας του Φυσικού Αερίου που παραδίδεται στα Σημεία Εισόδου του Δικτύου Διανομής είναι ευθύνη του ανάντη Διαχειριστή ή του Μεταφορέα. 2. Ο υπολογισμός της Ανωτέρας Θερμογόνου Δύναμης γίνεται με προσδιορισμό της ποσοτικής ανάλυσης δείγματος Αερίου από το χρωματογράφημα αναλυτή αέριας χρωματογραφίας σύμφωνα με τη διαδικασία που περιγράφεται στην κατωτέρω παράγραφο (4). Όταν το χρωματογράφημα αντιπροσωπεύει όλα τα συστατικά του δείγματος, τα αποτελέσματα κανονικοποιούνται, δεχόμενοι ότι το κλάσμα του ολικού εμβαδού κάθε κορυφής είναι το ίδιο με την εκατοστιαία αναλογία του συστατικού στο δείγμα. 3. Ο υπολογισμός της ενέργειας του διερχόμενου αερίου (kwh) πραγματοποιείται με βάση την υπολογιζόμενη Ανωτέρα Θερμογόνο Δύναμη του αερίου και τον όγκο ή τη μάζα του. 4. Αέριος Χρωματογράφος Υπολογισμός Ανωτέρας Θερμογόνου Δύναμης Ο αέριος χρωματογράφος προσδιορίζει την σύσταση του αερίου. Τα συστατικά του αερίου που προσδιορίζονται είναι: Μεθάνιο C1 Αιθάνιο C2 Προπάνιο C3 Ισο βουτάνιο i C4 Κανονικό βουτάνιο n C4 Ισο πεντάνιο i C5 Κανονικό πεντάνιο n C5 Εξάνιο και βαρύτεροι υδρογονάνθρακες C6+ Άζωτο N2 Διοξείδιο του άνθρακα CO2 Σε κάθε ανάλυση πραγματοποιούνται από τον αέριο χρωματογράφο οι ακόλουθοι υπολογισμοί, σύμφωνα με το ISO 6976 (Πίνακες IV και V): Ανωτέρα Θερμογόνος Δύναμη σε συνθήκες αναφοράς. Σχετική πυκνότητα Δείκτης Wobbe Πυκνότητα σε συνθήκες αναφοράς Ο χρωματογράφος περιοδικά πραγματοποιεί είτε αυτόματα είτε χειροκίνητα ανάλυση αερίου βαθμονόμησης. Ελέγχονται οι συντελεστές απόκρισης για κάθε συστατικό μεταξύ δύο διαδοχικών αναλύσεων βαθμονόμησης. Οι αποκλίσεις αυτών πρέπει να είναι μέσα στα όρια που προβλέπονται από το διεθνές πρότυπο ISO 6974 (Πίνακες IV και V). 5. Ο Διαχειριστής υπολογίζει την ενέργεια κάνοντας χρήση τιμών μέσου όρου Ανωτέρας Θερμογόνου Δύναμης. Τα απαραίτητα στοιχεία λαμβάνονται από το Σημείο Παράδοσης ή στην περίπτωση που αυτό δε διαθέτει τον απαραίτητο εξοπλισμό ή αυτός δε λειτουργεί λόγω βλάβης, από το πλησιέστερο 12
γειτονικό Σημείο Εισόδου. Ο υπολογισμός της Ενέργειας γίνεται σε ημερήσια βάση. Άρθρο 14 Διαδικασία καταμέτρησης και μέθοδοι συλλογής μετρήσεων στα Σημεία Παράδοσης 1. Η δραστηριότητα της συλλογής μετρήσεων έχει ως σκοπό την καταγραφή των ενδείξεων των μετρητών, ώστε να είναι δυνατός ο υπολογισμός της παραδοθείσας ποσότητας Φυσικού Αερίου στα Σημεία Παράδοσης. Οι ποσότητες Φυσικού Αερίου που παραδίδονται σε Σημείο Παράδοσης συλλέγονται με έναν από τους κατωτέρω τρόπους: α) Συλλογή δεδομένων από τους Διορθωτές Όγκου (PTZ Corrector), β) Καταγραφή της ένδειξης του μετρητή στο Σημείο Παράδοσης, γ) Αυτόματη μετάδοση εξ αποστάσεως των δεδομένων ένδειξης του μετρητή, αν ο κατάλληλος εξοπλισμός είναι εγκατεστημένος στο Σημείο Παράδοσης, δ) Κοινοποίηση της ένδειξης του μετρητή από τον Τελικό Πελάτη στο Διαχειριστή, 2. Ο Διαχειριστής ελέγχει τη ορθότητα της ένδειξης, σύμφωνα με το Άρθρο 17 του παρόντος Κανονισμού και εφόσον απαιτηθεί, διενεργεί επιπρόσθετη έκτακτη καταγραφή της ένδειξης του μετρητή στο Σημείο Παράδοσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 18 του παρόντος Κανονισμού. 3. Εφόσον η συλλογή της ένδειξης του μετρητή στο Σημείο Παράδοσης δεν είναι εφικτή, ο Διαχειριστής υπολογίζει κατ εκτίμηση την ποσότητα Φυσικού Αερίου που παραδόθηκε στο Σημείο Παράδοσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 16 του παρόντος Κανονισμού. Άρθρο 15 Περιοδικότητα Καταμέτρησης 1. Ως Περίοδος Καταμέτρησης ενός μετρητή ορίζεται το χρονικό διάστημα μεταξύ δύο διαδοχικών προγραμματισμένων πράξεων καταγραφής της ένδειξης του μετρητή στο Σημείο Παράδοσης. 2. Ο Διαχειριστής καθορίζει τη συχνότητα καταγραφής της ένδειξης του μετρητή στο Σημείο Παράδοσης. 3. Ο Διαχειριστής οφείλει να συντονίζει τη συλλογή των ενδείξεων των μετρητών, κατά τρόπο ώστε η Περίοδος Καταμέτρησης κάθε μετρητή να είναι κατά το δυνατόν σταθερή. Η ελάχιστη συχνότητα συλλογής των ενδείξεων του μετρητή στο Σημείο Παράδοσης εξαρτάται από τη χρήση του φυσικού αερίου και είναι η ακόλουθη: α. Τελικοί Πελάτες με Αυτόνομη οικιακή θέρμανση, κουζίνα, παραγωγή ζεστού νερού και μικρή εμπορική δραστηριότητα: τρεις φορές (3) το Έτος ανά δίμηνο (εκτός των Μηνών Ιουλίου και Αυγούστου) β. Τελικοί Πελάτες με Κεντρική οικιακή θέρμανση και παραγωγή ζεστού νερού, θέρμανση λοιπών κτιρίων, εμπορική ή/και τεχνολογική δραστηριότητα: κάθε Μήνα (εκτός των μηνών Ιουνίου, Ιουλίου και Αυγούστου για Τελικούς Πελάτες μόνο με χρήση θέρμανσης) γ. Τελικοί Πελάτες με ετήσια πραγματική ανά θέση κατανάλωση άνω των 2,2 GWh: κάθε Μήνα. 13
Άρθρο 16 Εκτιμήσεις έναντι ποσότητας παραδοθέντος Φυσικού Αερίου 1. Στις περιπτώσεις που δεν είναι εφικτή η καταγραφή της ένδειξης του Εξοπλισμού Μέτρησης γίνεται εκτίμηση της έναντι ποσότητας παραδοθέντος Φυσικού Αερίου. 2. Ο Διαχειριστής δύναται να επανεκτιμά τα δεδομένα μέτρησης των παραδοθεισών ποσοτήτων Φυσικού Αερίου προγενέστερων Περιόδων Καταμέτρησης, αν τεκμηριώνεται λανθασμένη καταγραφή ένδειξης για τεχνικούς ή άλλους λόγους, ιδίως: α. Αν από περιοδικό, έκτακτο έλεγχο ή κατόπιν αιτήματος πελάτη, διαπιστωθεί ότι ο Εξοπλισμός Μέτρησης λειτουργούσε υπό συνθήκες που είχαν ως συνέπεια την μη ορθή καταγραφή της παραδοθείσας ποσότητας Φυσικού Αερίου ή ότι η λειτουργία του Εξοπλισμού Μέτρησης αποκλίνει σημαντικά από τα προκαθορισμένα όρια σφάλματος. β. Αν διαπιστώνεται ως αβάσιμη μία καταγεγραμμένη ένδειξη. 3. Ο κατ εκτίμηση υπολογισμός της ποσότητας παραδοθέντος φυσικού αερίου γίνεται σύμφωνα με τη μεθοδολογία που περιγράφεται στο Παράρτημα 3, του παρόντος Κανονισμού. Άρθρο 17 Διαχείριση αβάσιμων μετρήσεων 1. Ο Διαχειριστής διεξάγει ελέγχους ορθότητας της ένδειξης μέτρησης των παραδοθεισών ποσοτήτων Φυσικού Αερίου. 2. Στη διαδικασία ελέγχου των μετρήσεων περιλαμβάνεται η διαπίστωση πιθανών σφαλμάτων στις μετρήσεις, τα οποία μπορεί να οφείλονται στις συνθήκες λειτουργίας, σε σφάλματα κατά τη διαδικασία επιτόπιας ανάγνωσης και σε βλάβες του τεχνικού ή/και τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού ή σε άλλους λόγους. 3. Ο έλεγχος των μετρήσεων συνίσταται ιδίως στα εξής: α. Σύγκριση των μετρήσεων με ιστορικά δεδομένων μετρήσεων του ιδίου Τελικού Πελάτη β. Σύγκριση των μετρήσεων με καταναλώσεις Τελικών Πελατών της ίδιας κατηγορίας, αλλά και με τα τυπικά χαρακτηριστικά κατανάλωσης, όπως αυτά περιγράφονται στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής, λαμβάνοντας υπόψη τη χρήση και τις κλιματολογικές συνθήκες 4. Αν ο Διαχειριστής διαπιστώσει ότι η μέτρηση του παραδοθέντος Φυσικού Αερίου είναι αβάσιμη, εκτελεί νέα έκτακτη καταμέτρηση για την εκ νέου καταγραφή της ένδειξης, προκειμένου να επιβεβαιώσει την ορθότητα ή μη της ποσότητας του παραδοθέντος Φυσικού Αερίου, σύμφωνα με το άρθρο 18 του παρόντος Κανονισμού. Άρθρο 18 Έκτακτες Καταμετρήσεις 1. Πέραν από τις προγραμματισμένες καταμετρήσεις για τη λήψη ένδειξης του Εξοπλισμού Μέτρησης στα Σημεία Παράδοσης, διενεργούνται από το Διαχειριστή έκτακτες καταμετρήσεις, είτε κατόπιν απόφασης του Διαχειριστή ή κατόπιν αιτήματος του Χρήστη Διανομής ή του Τελικού Πελάτη, για: α. Έλεγχο ορθότητας τελευταίας καταγραφής ένδειξης μετρητή, β. Διαδοχή συμβολαίου Τελικού Πελάτη σε νέο Τελικό Πελάτη, γ. Αλλαγή προμηθευτή. 14
Άρθρο 19 Διαχείριση δεδομένων μέτρησης 1. Ο Διαχειριστής διαβιβάζει περιοδικά σε κάθε Χρήστη Διανομής μια αναφορά μέτρησης, με τα στοιχεία καταγραφής της ένδειξης του μετρητή για κάθε ένα από τα Σημεία Παράδοσης που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Πελατών του Χρήστη Διανομής. Τα διαβιβαζόμενα στοιχεία καταγραφής αφορούν μια Περίοδο Καταμέτρησης. 2. Ο Διαχειριστής κοινοποιεί στο Χρήστη όλα τα στοιχεία ενδείξεων των Μετρητών (όγκος ή μάζα, ενέργεια [kwh]) 3. Για κάθε Σημείο Παράδοσης, ο Διαχειριστής συμπεριλαμβάνει κατ ελάχιστον στην αναφορά μέτρησης τις ακόλουθες πληροφορίες: α. Ηλεκτρονικός Κωδικός Αναγνώρισης του Σημείου Παράδοσης (ΗΚΑΣΠ). β. Περίοδος αναφοράς. γ. Προηγούμενη ένδειξη νέα ένδειξη. δ. Τρόπος καταγραφής, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του Άρθρου 14 του παρόντος Κανονισμού. ε. Τελικά δεδομένα καταγραφής ή εκτίμηση με βάση το άρθρο 16 του παρόντος Κανονισμού, σε περίπτωση ανεπιτυχούς προσπάθειας καταγραφής της ένδειξης του Εξοπλισμού Μέτρησης στο Σημείο Παράδοσης. στ. Ημερομηνία της επόμενης προγραμματισμένης καταγραφής. ζ. Ανωμαλίες/προβλήματα κατά την καταγραφή. 4. Η διαβίβαση των πληροφοριών πραγματοποιείται μέσω επίσημου τρόπου επικοινωνίας, σύμφωνα με τους όρους της Σύμβασης Χρήσης του Δικτύου. Ο Χρήστης Διανομής υποχρεούται να γνωστοποιεί εντός εύλογου χρόνου στο Διαχειριστή τυχόν ασυνέπειες που έχουν εντοπιστεί στα μεταδιδόμενα δεδομένα. Άρθρο 20 Έλλειψη αξιόπιστων στοιχείων 1. Αδυναμία καταγραφής ένδειξης του μετρητή, για λόγους για τους οποίους ευθύνεται ο Τελικός Πελάτης, μπορεί να συνεπάγεται τον κατ εκτίμηση υπολογισμό της ποσότητας Φυσικού Αερίου, που θεωρείται ότι παραδόθηκε σε Σημείο Παράδοσης. 2. Ο Τελικός Πελάτης υποχρεούται να παρέχει πρόσβαση στο Διαχειριστή κατ ελάχιστον μία (1) φορά το έτος για την επιτόπια καταγραφή της ένδειξης του μετρητή. Σε περίπτωση που η αδυναμία πρόσβασης στο μετρητή και σε άλλα τμήματα της εγκατάστασης του Διαχειριστή παρατηρείται για περισσότερο από ένα (1) έτος, ο Διαχειριστής διατηρεί το δικαίωμα να προβεί σε παύση της τροφοδοσίας ή αποσύνδεση της Εξωτερικής Εγκατάστασης, εφόσον κατά την κρίση του η συνέχιση της τροφοδοσίας ενέχει κινδύνους πρόκλησης σωματικών ή υλικών ζημιών, σύμφωνα και με τα οριζόμενα στο Άρθρο 27 του Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής. 15
Άρθρο 21 Επίλυση διαφορών από τις μετρήσεις 1. Στο πλαίσιο επίλυσης διαφορών, σχετικά με τις μετρήσεις και στην περίπτωση κατά την οποία, μετά από έλεγχο ορθής λειτουργίας μετρητή, ο οποίος διενεργείται με ευθύνη του Διαχειριστή, ο μετρητής αποδεικνύεται ελαττωματικός, ο Διαχειριστής προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες επισκευής, συντήρησης ή αντικατάστασής του, σύμφωνα με τις οδηγίες και τις προδιαγραφές του κατασκευαστή, χωρίς οικονομική επιβάρυνση του Χρήστη Διανομής ή του Τελικού Πελάτη. Ο Διαχειριστής επαναπροσδιορίζει τη κατανάλωση για την περίοδο κατά την οποία ο μετρητής θεωρείται ότι λειτουργούσε εκτός προδιαγραφών λειτουργίας, χρεώνοντας ή πιστώνοντας στο Χρήστη Διανομής ή τον Τελικό Πελάτη ποσότητες Φυσικού Αερίου. Η εκτίμηση της κατανάλωσης αερίου για την παραπάνω περίοδο πραγματοποιείται σύμφωνα με το Άρθρο 16 του παρόντος Κανονισμού. 2. Η ύπαρξη διαφοράς σχετικά με τη μέτρηση, δεν αναιρεί την υποχρέωση του Χρήστη Διανομής ή του Τελικού Πελάτη για την αποδοχή της μέτρησης, και την προσήκουσα εκπλήρωση των συμβατικών του υποχρεώσεων, μέχρι την επίλυση της διαφοράς. 16
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΒΑΘΜΟΝΟΜΗΣΗ Άρθρο 22 Εξοπλισμός Βαθμονόμησης 1. Ο Εξοπλισμός Βαθμονόμησης αποτελείται από την κλίνη δοκιμών, η οποία περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα όργανα και συσκευές που απαιτούνται για τη βαθμονόμηση των αντίστοιχων εξοπλισμών μέτρησης. 2. Τον Εξοπλισμό Βαθμονόμησης διαθέτουν ειδικά διακριβωμένα για το σκοπό αυτό εργαστήρια βαθμονόμησης εξοπλισμών μέτρησης. 3. Ο Εξοπλισμός Μέτρησης των διερχομένων ποσοτήτων Φυσικού Αερίου βαθμονομείται, προκειμένου οι ενδείξεις του να είναι εντός των προβλεπόμενων ορίων, όπως αυτά ορίζονται από τα σχετικά Πρότυπα και παρατίθενται στο Παράρτημα 1 του παρόντος Κανονισμού. Άρθρο 23 Συχνότητα βαθμονόμησης Η συχνότητα των βαθμονομήσεων που διενεργούνται από τον Διαχειριστή καθορίζεται από το ετήσιο πρόγραμμα βαθμονομήσεων του Διαχειριστή, σύμφωνα με τον Πίνακα 3 του Παραρτήματος 1, του παρόντος Κανονισμού. Άρθρο 24 Διαδικασίες βαθμονόμησης 1. Η διαδικασία βαθμονόμησης περιλαμβάνει τόσο την δοκιμή ακριβείας του Εξοπλισμού Μέτρησης, όσο και την ρύθμισή του σε σύγκριση µε πρότυπο εξοπλισμό αναφοράς, ο οποίος ονομάζεται Εξοπλισμός Βαθμονόμησης. 2. Επιπλέον των τακτικών βαθμονομήσεων, ο Διαχειριστής δύναται να πραγματοποιήσει έκτακτους ελέγχους λειτουργίας και βαθμονόμησης του Μετρητικού Εξοπλισμού. 3. Ο Χρήστης Διανομής με εξουσιοδότηση του Τελικού Πελάτη ή ο Τελικός Πελάτης δύναται να αιτηθεί έλεγχο ορθής λειτουργίας του Μετρητικού Εξοπλισμού στο αντίστοιχο Σημείο Παράδοσης. Η έκτακτη βαθμονόμηση του εν λόγω εξοπλισμού διενεργείται με την ίδια ακριβώς διαδικασία που εκτελείται και ο τακτικός έλεγχος βαθμονόμηση. 4. Ο έλεγχος εκτελείται με ευθύνη του Διαχειριστή και πραγματοποιείται σε εργαστήριο διαπιστευμένο κατά EN/ISO 17025, μετά από έγκαιρη γραπτή ειδοποίηση του Χρήστη Διανομής ή του Τελικού Πελάτη που ζήτησε τον έλεγχο, ο οποίος έχει δικαίωμα να παρίσταται. 5. Αν κατά τον έλεγχο προκύψει ότι η μέτρηση που πραγματοποιήθηκε από το Μετρητικό Εξοπλισμό κυμαίνεται στα όρια ανοχής (συμβατά όρια) σύμφωνα με τις Τεχνικές Προδιαγραφές των μετρητών, τους ισχύοντες Κανονισμούς, Νομοθεσία και Ενωσιακή Νομοθεσία, που αφορούν σε όργανα μέτρησης, ο Χρήστης Διανομής ή ο Τελικός Πελάτης θα επιβαρύνεται με τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε ο Διαχειριστής για το σχετικό έλεγχο. 6. Στην περίπτωση που από το αποτέλεσμα της βαθμονόμησης προκύψει ότι οι μετρήσεις του Εξοπλισμού Μέτρησης κυμαίνονται εκτός των ορίων ανοχής, ο Διαχειριστής προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες επισκευής, συντήρησης ή αντικατάστασής του και επαναπροσδιορίζεται η κατανάλωση για την επίμαχη περίοδο κατά την οποία ο Εξοπλισμός Μέτρησης βρέθηκε εκτός προδιαγραφών 17
λειτουργίας. Η εκτίμηση της διανεμηθείσας ποσότητας για την παραπάνω περίοδο πραγματοποιείται σύμφωνα με το Άρθρο 16 και το Παράρτημα ΙΙΙ του παρόντος Κανονισμού 18
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ ΠΑΡΟΧΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ & ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Άρθρο 25 Αρχείο μετρήσεων και ανταλλαγή πληροφοριών 1. Ο Διαχειριστής τηρεί πλήρες ηλεκτρονικό αρχείο μετρήσεων, το οποίο περιλαμβάνει για κάθε μετρητή τα ακόλουθα στοιχεία: α) τις μετρήσεις, β) τα δεδομένα μετρήσεων, με σήμανση στην περίπτωση που αυτά καθορίστηκαν κατόπιν διόρθωσης ή εκτίμησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο παρόντα Κανονισμό, γ) αρχείο των δεδομένων και των μεθόδων διόρθωσης ή εκτίμησης των μετρήσεων. 2. Τα στοιχεία του αρχείου αυτού τηρούνται από τον Διαχειριστή για διάστημα τουλάχιστον πέντε (5) ετών από την καταχώρισή τους. 3. Οι Χρήστες Διανομής για Σημεία Παράδοσης που περιλαμβάνονται στο Μητρώο Πελατών τους και οι Τελικοί Πελάτες, που χρησιμοποιούν το Δίκτυο Διανομής έχουν δικαίωμα πρόσβασης στα στοιχεία που τηρούνται κατά το Άρθρο αυτό, κατόπιν σχετικού αιτήματος στο Διαχειριστή. 4. Η διαδικασία ανταλλαγής πληροφοριών ορίζεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής, όπως αυτός εκάστοτε ισχύει. 19
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η ΕΠΙΛΥΣΗ ΔΙΑΦΟΡΩΝ Άρθρο 26 Επίλυση διαφορών Για κάθε διαφορά που ανακύπτει από την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Κανονισμού, εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων 71 επ. του Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής. 20
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: ΠΙΝΑΚΕΣ ΠΙΝΑΚΑΣ 1: ΠΡΟΤΥΠΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ (ΟΓΚΟΣ/ΜΑΖΑ, ΠΙΕΣΗ, ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ) ΟΡΓΑΝΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ Στροβιλομετρητές (1) ΑΚΡΙΒΕΙΑ ±1,0% ΠΡΟΤΥΠΑ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ (ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ) ISO 9951 EN 12261 AGA 7 ΜΕΤΡΟΥΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ (ΜΟΝΑ ΕΣ) ΥΠΟΛΟΓΙΖΟΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ (ΜΟΝΑ ΕΣ) Μετρητές Υπερήχων ± 0,7% Μετρητές Διαφράγματος (1) ± 1,5% (2) AGA 9 ISO 9951 ISO 1359 AGA 3 Α ΙΟΡΘΩΤΟΣ ΟΓΚΟΣ (m3) ΚΑΝΟΝΙΚΟΣ ΟΓΚΟΣ (Nm3) Μετρητές Θετικής Μετατόπισης µε λοβούς (1) Αισθητήρες Πίεσης σε PTZ Αισθητήρες Θερμοκρασίας σε PTZ Μετρητές Υπερήχων Οικιακής Χρήσης ±1,0% EN 12480 ±0,3% EA 10/17, EN 837-1, EN 837-2, EN 837-3 ±0,3% EA 10/11 ± 1,5% (2) EN 14236 ΠΙΕΣΗ (bara) ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ( o C ) ΙΟΡΘΩΜΕΝΟΣ ΟΓΚΟΣ (Νm3) (1) Η ακρίβεια αναφέρεται στην περίπτωση Q max Q Q T (MID 22/2004) (2) Το μέγιστο επιτρεπόμενο σφάλμα μετά τη δοκιμή αντοχής στο χρόνο είναι ±3,0% στην περίπτωση Q max Q Q T (MID 22/2004) 21
ΠΙΝΑΚΑΣ 2: ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΜΕΤΡΗΤΩΝ Μέτρηση Όγκου - Ενέργειας Αερίου ειγµατοληψία Ανάλυση / Ποιότητα Αερίου Εξοπλισμός Μέτρησης ISO 9951: Measurement of Gas flow in closed conduits Turbine meters EN 1359 : Gas Meters Diaphragm gas meters EN 12261 : Gas Meters Turbine gas meters EN 12480 : Gas Meters Rotary positive displacements gas meters EN 14236 : Ultrasonic domestic gas meters ISO 6976 : Natural gas Calculation of calorific values, density, relative density and Wobbe index from composition ISO 12213 : Natural gas Calculation of Compression Factor GUM: Guide Uncertainty of Measurement ISO 6974 : Natural gas Guidelines to traceability in analysis ISO 14111: Natural gas Guidelines to traceability in analysis ISO 19739 : Natural gas Determination of sulfur compounds using gas chromatography ISO 6326 : Natural gas Determination of sulfur compounds ISO 6141 : Gas analysis - Requirements for certificates for calibration gases and gas mixtures ISO 6142 : Gas analysis Preparation of calibration gas mixtures Gravimetric method ISO 6143 : Gas analysis Comparison methods for determining and checking the calibration gas mixtures composition ISO 6327 : Gas analysis Determination of the water dew point of natural gas Cooled surface condensation hygrometers ISO 10715 : Natural gas Sampling guidelines MID 22/2004 : Measurement Instrument Directive Σηµείωση: Τα πρότυπα αφορούν τις σε ισχύ εκδόσεις και ενδέχεται να αναθεωρηθούν ή να συµπληρωθούν από τους ιεθνείς Οργανισµούς που τα εκδίδουν. 22
ΠΙΝΑΚΑΣ 3: ΕΛΕΓΧΟΣ ΟΡΘΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΜΕΤΡΗΤΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ Α/Α ΜΕΤΡΗΤΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ 1 Στροβιλομετρητής Κάθε 10 έτη 2 Μετρητής Θετικής μετατόπισης Κάθε 10 έτη 3 Διορθωτής Όγκου Κάθε 2 έτη 4 Μετρητής Διαφράγματος Για Q max 10 Nm3/h, πραγματοποιείται αντικατάσταση ανά 20 έτη Για Q max > 10 Nm3/h, κάθε 20 έτη 23
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2: ΑΝΑΓΩΓΗ ΜΕΤΡΟΥΜΕΝΩΝ ΟΓΚΩΝ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΣΕ ΚΑΝΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ Ο τύπος υπολογισμού του διορθωτικού συντελεστή για την αναγωγή μετρούμενων όγκων φυσικού αερίου σε Κανονικές Συνθήκες είναι ο εξής: όπου: = K p ο συντελεστής διόρθωσης της πίεσης και προκύπτει ως εξής: K p=(p b + P εν)/p n P b νοείται η απόλυτη βαρομετρική πίεση σε bar, η οποία υπολογίζεται με τον ακόλουθο τύπο: P b = 1,01325 * (1-0,0000225577 * H) 5,2559 H το μέσο υψόμετρο του Δήμου ή της περιοχής που βρίσκεται το Σημείο Παράδοσης, P εν η πίεση τροφοδοσίας του αερίου στο Σημείο Παράδοσης P n η κανονική πίεση αναφοράς που ισούται με 1,01325 bar και K t ο συντελεστής διόρθωσης της θερμοκρασίας και προκύπτει ως εξής: K t = T n / T t T n η κανονική θερµοκρασία σε Kelvin που ισούται με 273,15 K T t η συμβατική απόλυτη θερμοκρασία μέτρησης σε Kelvin, η οποία υπολογίζεται με τον ακόλουθο τύπο: T t = 291,15 - GG/150, όπου η παράμετρος GG αντιστοιχεί στις βαθμοημέρες του Δήμου (βάσει Τεχνικής Οδηγίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας 20701-3/2010, Β Έκδοση, Απρίλιος 2012) 24
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3: ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ O υπολογισμός της καταναλωθείσας ποσότητας κυβικών Φυσικού Αερίου βασίζεται, ανάλογα με τα διαθέσιμα στο Διαχειριστή στοιχεία, σε 3 κατηγορίες: 1. Εκτίμηση κατανάλωσης βάσει της αντίστοιχης περσινής περιόδου κατανάλωσης, με καταγεγραμμένες ενδείξεις του μετρητή, 2. Εκτίμηση κατανάλωσης βάσει προηγούμενων περιόδων κατανάλωσης, με καταγεγραμμένες ενδείξεις του μετρητή, 3. Εκτίμηση κατανάλωσης βάσει της κατανάλωσης που έχει οριστεί σύμφωνα με την εκτιμώμενη ετήσια ποσότητα βάσει εγκατεστημένου φορτίου, σε συνδυασμό με τα τυπικά χαρακτηριστικά κατανάλωσης, όπως αυτά περιγράφονται στον Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής. 25