ΓΡΑΠΤΕΣ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ Δειγματικό Εξεταστικό Δοκίμιο ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ΩΡΕΣ (ΦΥΣΙΚΗ+ ΧΗΜΕΙΑ) ΒΑΘΜΟΣ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΣ:. ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ:. ΥΠ.ΚΑΘΗΓΗΤΗ/ΤΡΙΑΣ:.. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ/ΤΡΙΑΣ:... * Δεν επιτρέπεται η χρήση διορθωτικού υγρού. * Δεν επιτρέπεται η χρήση υπολογιστικής μηχανής * To εξεταστικό αυτό δοκίμιο αποτελείται από εννέα (9) δακτυλογραφημένες σελίδες. ΦΥΣΙΚΗ ( 65 μονάδες ) ΜΕΡΟΣ Α : ( Μονάδες 20 ) Να απαντήσετε και στις τέσσερις (4) ερωτήσεις. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με πέντε (5) μονάδες. 1.Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα. Φυσικό Μέγεθος Όργανο μέτρησης Μονάδα μέτρησης στο διεθνές σύστημα μονάδων S.I. (όνομα) Όγκος υγρού Σημείο τήξης Ζυγαριά Δευτερόλεπτο Μέτρο (μον.5) 1
2.(α) Τι ονομάζουμε όγκο ενός σώματος; (β) Να υπολογίσετε τον όγκο του κιβωτίου στο πιο κάτω σχήμα. γ = 4m β = 2m α = 10m m (γ) Να γράψετε πόσος είναι όγκος του υγρού στην πιο κάτω εικόνα. (μον.1) 3.Να ονομάσετε τη μορφή ενέργειας που περικλείεται στα πιο κάτω σώματα. Γάλα Τεντωμένο τόξο Ένας άνθρωπος που ανεβαίνει μια σκάλα Ζεστό νερό Άνεμος (μον.5) 2
4. Να συμπληρώσετε σωστό ή λάθος στις πιο κάτω προτάσεις. 5 kg σίδηρο έχουν μεγαλύτερη μάζα από 5 kg βαμβάκι. Κατά τη διάρκεια του βρασμού του νερού, η θερμοκρασία του αυξάνεται. Η ειδική θερμότητα μιας σιδερένιας σφαίρας είναι μεγαλύτερη από την ειδική θερμότητα ενός σιδερένιου καρφιού. Στο κέντρο του ατόμου βρίσκεται ο πυρήνας και γύρω από αυτόν το ηλεκτρονικό νέφος. Ο αριθμός των πρωτονίων σε ένα άτομο είναι ίσος με τον αριθμό των νετρονίων. (μον.5) ΜΕΡΟΣ Β : ( Μονάδες 30 ) Να απαντήσετε μόνο στις τρεις (3) από τις τέσσερις (4) ερωτήσεις. Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες. 1. (α) Nα κάνετε τις πιο κάτω μετατροπές μονάδων μέτρησης. (i) 250 cm = m (ii) 2 h = s (iii) 31,5 tn = Κg (iv) 0,5 cm 3 = ml (v) 67 mm = cm (β) Τι ονομάζουμε πυκνότητα και ποια η μονάδα μέτρησής της στο σύστημα S.I.; (γ) Μια πέτρα ακανόνιστου σχήματος μάζας 400 g βυθίζεται σε ογκομετρικό σωλήνα που περιέχει νερό. Η στάθμη του νερού στον σωλήνα ανυψώνεται, όπως φαίνεται στο πιο κάτω σχήμα. 3
(i) Να υπολογίσετε τον όγκο της πέτρας. (μον.1) (ii) Να υπολογίσετε την πυκνότητα του υλικού της πέτρας του πιο πάνω σχήματος. (δ) Με τη βοήθεια ενός σφυριού τεμαχίζουμε την πιο πάνω πέτρα και παίρνουμε ένα κομμάτι από αυτήν. Η πυκνότητα του κομματιού αυτού θα είναι μικρότερη από την πυκνότητα της πέτρας πριν την αποκοπή του κομματιού; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. (μον.1,5) 2.(α) Να περιγράψετε πώς θα εργαστείτε πειραματικά στο εργαστήριο για να ελέγξετε αν τα υγρά σώματα είναι συμπιεστά.(να αναφέρετε τα όργανα που θα χρησιμοποιήσετε και τις μετρήσεις που θα κάνετε). (β)τα πιο κάτω σχεδιαγράμματα παριστάνουν τη μικροσκοπική δομή ενός στερεού, ενός υγρού και ενός αερίου. Α Β Γ 4
Ποια από τις πιο πάνω δομές μπορεί να περιγράψει καλύτερα τη δομή ενός : (i) Στερεού: (ii) Υγρού: (iii) Αερίου: (μον.3) (γ) Στον πιο κάτω πίνακα δίνονται χαρακτηριστικά των σωμάτων Α, Β, Γ, Δ και Ε. Να γράψετε σε ποια κατάσταση, στερεά, υγρή, ή αέρια, βρίσκεται το καθένα από αυτά. Σώμα Χαρακτηριστικά Κατάσταση Τα μόριά του κινούνται γλιστρώντας το ένα πάνω Α στο άλλο. Δεν συμπιέζεται. Β Τα μόριά του συγκρατούνται σε ορισμένες θέσεις με πολύ ισχυρές ελκτικές δυνάμεις. Γ Δ Ε Έχει ορισμένο όγκο, αλλά όχι ορισμένο σχήμα. Οι αποστάσεις μεταξύ των μορίων του είναι πολύ μεγάλες. Συμπιέζεται. Τα μόριά του κινούνται με πολύ μεγάλες ταχύτητες προς όλες τις κατευθύνσεις. (μον.5) 3.(α) Τι ονομάζουμε θερμοκρασία ενός σώματος; (μον.1,5) (β) Τα υλικά που φαίνονται στο πιο κάτω σχήμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βαθμονόμηση, σε βαθμούς Κελσίου, ενός αβαθμολόγητου θερμόμετρου με υγρό. Να συμπληρώσετε τις πιο κάτω προτάσεις: Bυθίζουμε το κάτω άκρο του θερμόμετρου μέσα σε καθαρό που λιώνει. Η στήλη του υγρού αρχίζει να. Εκεί που θα σταματήσει 5
σημειώνουμε το. Μετά κρατούμε το κάτω άκρο του θερμόμετρου στους ατμούς νερού που.η στήλη του υγρού αρχίζει να. Εκεί που σταματά σημειώνουμε το. Διαιρούμε το διάστημα μεταξύ αυτών των σημείων σε ίσες υποδιαιρέσεις. Κάθε υποδιαίρεση αντιστοιχεί σε. (μον.4) (γ) Να συμπληρώσετε τις πιο κάτω προτάσεις. Η χαμηλότερη θερμοκρασία που μπορεί να παρατηρηθεί στη φύση είναι C και ονομάζεται μηδέν. Η κλίμακα έχει μόνο θετικές τιμές. (μον.3) (δ) Ένα μεσημέρι η θερμοκρασία στη Λευκωσία ήταν 312Κ. Οι άνθρωποι ήταν ντυμένοι με καλοκαιρινά ή χειμωνιάτικα ρούχα; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. (μον.1,5) 4.(α) Τι ονομάζουμε θερμική διαστολή ενός σώματος; (β) Να εξηγήσετε γιατί τα καλώδια του ηλεκτρικού ρεύματος, όπως φαίνονται στα πιο κάτω σχήματα, είναι χαλαρά το καλοκαίρι και τεντωμένα το χειμώνα. ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΧΕΙΜΩΝΑΣ 6
(γ) Να περιγράψετε πώς θα εργαστείτε πειραματικά στο εργαστήριο για να ελέγξετε αν τα στερεά σώματα διαστέλλονται.(να αναφέρετε τα όργανα που θα χρησιμοποιήσετε και τις παρατηρήσεις που θα κάνετε). (δ) Να υπολογίσετε τη θερμότητα που μεταφέρεται σε 3 kg χαλκού, όταν η θερμοκρασία του αυξάνεται από τους 20 ο C στους 40 ο C. (Δίνεται η ειδική θερμότητα του χαλκού 400 J/kg C). ΜΕΡΟΣ Γ : ( Μονάδες 15 ) Να απαντήσετε μόνο στη μια (1) από τις δύο (2) ερωτήσεις. Η ορθή απάντηση βαθμολογείται με δεκαπέντε (15) μονάδες. (μον.3) 1.(α) Τι ονομάζουμε μάζα ενός σώματος; (β) Να περιγράψετε πώς θα εργαστείτε πειραματικά στο εργαστήριο για να μετρήσετε τη μάζα μιας πινέζας. (Να αναφέρετε τα όργανα που θα χρησιμοποιήσετε και τις μετρήσεις που θα κάνετε). 7
(γ) Να αναφέρετε τρεις τρόπους εξοικονόμησης της ενέργειας. (δ) Να αναφέρετε δύο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. (μον.3) (ε) Να αναφέρετε δύο πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε σχέση με τις μη ανανεώσιμες πηγές. (στ) Να γράψετε τις μετατροπές ενέργειας που συμβαίνουν στα πιο κάτω σώματα. Αθλητής που τρέχει: + Ηλιακός Θερμοσίφωνας: Φανάρι με μπαταρίες: + (μον.4) 2.(α) Τι ονομάζουμε θερμότητα και ποια η μονάδα μέτρησής της στο σύστημα S.I.; (β) Να υπολογίσετε τη θερμότητα που μεταφέρεται σε 3 kg χαλκού, όταν η θερμοκρασία του αυξάνεται από τους 25 C στους 40 C. Δίνεται η ειδική θερμότητα του χαλκού 400 J/kg C). 8
(γ) Να εξηγήσετε, με την έννοια της μεταφοράς της θερμότητας, τι συμβαίνει όταν αναμειγνύουμε ζεστό με κρύο νερό. (δ) Από τις μετρήσεις της θερμοκρασίας δύο σωμάτων, τα οποία φέραμε σε θερμική επαφή, κατασκευάσαμε το παρακάτω διάγραμμα, που δείχνει τη μεταβολή της θερμοκρασίας κάθε σώματος σε σχέση με το χρόνο. Θ C 120 100 Σώμα Β 80 60 40 20 Σώμα Α 0 0 2 4 6 8 10 t min) Με τη βοήθεια του πιο πάνω διαγράμματος, να απαντήσετε στα πιο κάτω ερωτήματα. (i) Ποια είναι η αρχική θερμοκρασία του σώματος Α; (μον.1) (ii) Ποια είναι η αρχική θερμοκρασία του σώματος Β; (μον.1) (iii) Ποιο σώμα δίνει θερμότητα; (μον.1) (iv) Τι θα συμβεί στην κινητική ενέργεια των μορίων του σώματος Β; (μον.1) (v) Τι θα συμβεί στην απόσταση μεταξύ των μορίων του σώματος Β; (μον.1) (vi) Τι θα συμβεί στη μάζα του σώματος Α; (μον.1) (vii) Ποια είναι η τελική θερμοκρασία των δύο σωμάτων; (μον.1) (viii) Ποια χρονική στιγμή τα δύο σώματα φτάνουν σε θερμική ισορροπία; (μον.1) ΤΕΛΟΣ 9
10