Με αυτό καταβάλλεται µε αυτό συστηµατική προσπάθεια ώστε οι µαθητές, µέσα από κατάλληλες για κάθε περίσταση διδακτικές ενέργειες, να αποκτήσουν,

ÚÔ ÙÔ ÁÔÓÈfi Î È ÙÔÓ ÂÎapple È Â ÙÈÎfi Με το παρόν εκπαιδευτικό βοήθηµα καταθέτουµε διδακτική πρόταση, µε α- σκήσεις, υποδείξεις και τεχνικές, για τη βελτίωση της γραπτής των µαθητών των Α, Β & Γ τάξεων του ηµοτικού, δηλαδή την παραγωγή ποικίλης µορφής και χρήσης γραπτών κειµένων. Είναι προϊόν πολύχρονης εµπειρίας και ενασχόλησης, θεωρητικής και πρακτικής, µε τη διδασκαλία του γλωσσικού µαθήµατος στο δηµοτικό σχολείο και εναρµονίζεται µε τις αρχές και τη φιλοσοφία των νέων Αναλυτικών Προγραµµάτων και των νέων διδακτικών βιβλίων, που δίνουν έµφαση στην κειµενοκεντρική προσέγγιση του γραπτού λόγου. Αποτελείται από 13 ενότητες και περιλαµβάνει µαθήµατα για: - τη σύνθεση, την επαύξηση και τη βελτίωση προτάσεων και φράσεων - την ενεργοποίηση των αισθήσεων, της φαντασίας και της δηµιουργικής σκέψης - τη σύνθεση κειµένων µε τη βοήθεια εικόνων - τη διδασκαλία της παραγράφου - τη σύνθεση αφηγήσεων (αφήγηση παραµυθιών) και αφηγηµατικών κειµένων µε τη βοήθεια εικονογραφηµένων ιστοριών, - τη σύνθεση περιγραφών (περιγραφή εικόνων, αντικειµένων, ζώων, προσώπων, φαινοµένων) και περιγραφικών κειµένων µε τη βοήθεια εικονογραφηµένων ιστοριών - η σύνθεση κειµένων ποικίλης µορφής και χρήσης: αφηγηµατικά, περιγραφικά, προσκλήσεις, ανακοινώσεις, συνταγές, σηµειώµατα, µηνύµατα κ.ά, - τη σύνθεση απλών περιλήψεων Με αυτό καταβάλλεται µε αυτό συστηµατική προσπάθεια ώστε οι µαθητές, µέσα από κατάλληλες για κάθε περίσταση διδακτικές ενέργειες, να αποκτήσουν, από τα πρώτα µαθήµατα, γραπτό εκφραστικό θάρρος και να ασκούνται µε ευχάριστες δραστηριότητες που ενεργοποιούν τις αισθήσεις, το συναίσθηµα, τη φαντασία, την κρίση και τη δηµιουργική σκέψη και έκφραση. Για την επίτευξη των παραπάνω επιδιώξεων, αξιοποιούνται σύγχρονες γλωσσολογικές, παιδαγωγικές και διδακτικές απόψεις και προτάσεις οι οποίες, από τις αρχές και τις προτάσεις της κειµενοκεντρικής προσέγγισης του γραπτού λόγου, αναδεικνύουν εκείνες που: α) θέτουν στο κέντρο της γλωσσικής διδασκαλίας το κείµενο 5

β) απαιτούν ο λόγος να είναι πλαισιωµένος και όχι αποπλαισιωµένος, δηλαδή ενταγµένος σε περιστάσεις επικοινωνίας (ποιος µιλάει και γράφει, σε ποιον, πού, πότε και για ποιο σκοπό κτλ.) γ) προτείνουν να γίνονται επιλογές, λεξικές και γραµµατικοσυντακτικές, που προσιδιάζουν στο διδασκόµενο κειµενικό είδος : αφήγηση, περιγραφή, πρόσκληση, ανακοίνωση κτλ. και δ) επισηµαίνουν την ανάγκη να δίνεται έµφαση σε όλες τις φάσεις και τα στάδια της συγγραφικής διαδικασίας (προ-συγγραφικό, κυρίως συγγραφικό και µετα-συγγραφικό). Οι εκφωνήσεις και οι ασκήσεις στη λογική της φθίνουσας καθοδήγησης. Είναι έτσι οργανωµένες και διατυπωµένες ώστε οι µαθητές, µε µικρή βοήθεια και χωρίς κανόνες και ορολογίες, να αντιλαµβάνονται διαισθητικά τα δοµικά στοιχεία και τις «απαιτήσεις» των διαφόρων κειµενικών ειδών και να ενεργοποιούνται στη δηµιουργία κειµένων τα οποία θα είναι όχι µόνο ελκυστικά αλλά και ολοκληρωµένα ως προς το περιεχόµενο, ως προς τη δοµή και ως προς τη µορφή τους. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: ιευκρινίζεται ότι αρχίζουµε τα Μαθήµατα Γραπτής Έκφρασης µε παραγωγή προτάσεων οι οποίες λειτουργούν ως ολοκληρωµένο κείµενο, γιατί εντάσσονται σε πλαίσιο συγκεκριµένης περίστασης. Χρησιµοποιούµε δηλαδή κειµενικές προτάσεις, οι οποίες, σε αντίθεση µε τις αφηρηµένες ( όπως είναι οι προτάσειςπαραδείγµατα που συναντούµε στα εγχειρίδια του Συντακτικού), αποκτούν νόηµα από το συσχετισµό τους µε τα εξωκειµενικά συµφραζόµενα. ( Βλ. Αρχάκης 2005, σελ. 29, Εκδ. Πατάκη) Ως εξωκειµενικά συµφραζόµενα, για τις εν λόγω προτάσεις του παρόντος βιβλίου, λειτουργούν η εικονογράφηση και οι εκφωνήσεις που διευκολύνουν στην ανασύνθεση και στον προσδιορισµό του πλαισίου επικοινωνίας: ποιος µιλάει σε ποιον, πού, πότε, για ποιο σκοπό κτλ. εδοµένου ότι οι εικονογραφηµένες ιστορίες διευκολύνουν την καλλιέργεια του προφορικού λόγου, που αποτελεί πρωταρχική επιδίωξη του γλωσσικού µαθή- µατος, είναι σκόπιµο αυτές να γίνονται πρώτα προφορικά. Τασούλα Ζαβιτσάνου-Παπαγρηγορίου 6

M ı Óˆ Ó ÊÙÈ Óˆ ÎÂ ÌÂÓ fiìôúê Î È ÛˆÛÙ N Ó ÓÔ KÈÎ fiappleë ºÒÙË Eιµαστε όλοι µαθητές. Eλάτε µαζί µας να µάθουµε να γράφουµε όµορφα και σωστά. Ù Î ÏÔ Θα σας βοηθήσουµε κι εµείς. Nιαρ! νιαρ! γαβ! γαβ!

Mάθαµε πολλά πράγµατα στο γατο......σκυλοσχολείο ιαβάζω και γράφω νερό. Eγώ πήρα A. O σκύλος πήρε B. εν ήµουν αρκετά επιµελής. Eλάτε, λοιπόν παιδιά να µάθουµε να γράφουµε: ŸÌÔÚÊÂ appleúôù ÛÂÈ Î È ÛˆÛÙ Ó ÎÔÈÓÒÛÂÈ fiìôúê ÎÂÈÌÂÓ ÎÈ ÛËÌÂÈÒÌ Ù Ê ÓÙ ÛÙÈÎ ÈÛÙÔÚ Â ÌËÓ Ì Ù ÈÛÙÔÚ Â ÌÂ ÂÈÎfiÓÂ ÂappleÈÛÙÔÏ appleèó Î Â apple Ú Ì ıè appleúôûîï ÛÂÈ appleâúèáú Ê Û ÓÙ Á Ì ÁÂÈÚÈÎ ÊËÁ ÛÂÈ...Î È appleôïï ÏÏ

ÂÚÈ fiìâó EÓfiÙËÙ 1 EÈÎfiÓÂ Î È appleúôù ÛÂÈ.................................... 11 M ıëì 1 : È Î ıâ ÂÈÎfiÓ ÁÚ ÊÔ Ì ÌÈ appleúfiù ÛË..................... 12 M ıëì 2 : MÂÁ ÏÒÓÔ ÌÂ Î È ÔÌÔÚÊ ÓÔ Ì ÙÈ appleúôù ÛÂÈ............... 13 M ıëì 3 : ÚÔÙ ÛÂÈ Î È Ú Ì Ù.................................. 14 M ıëì 4 : XÚÒÌ Ù! XÚÒÌ Ù!.................................... 16 M ıëì 5 : Eapple ÍËÛË appleúôù ÛÂˆÓ Ì appleúôû ÈÔÚÈÛÌÔ................... 18 M ıëì 6 : ÚÔÙ ÛÂÈ Ì ÂÚˆÙËÌ ÙÈÎfi (;)............................. 20 M ıëì 7 : ÚÔÙ ÛÂÈ Ì ı Ì ÛÙÈÎfi (!)............................. 22 EÓfiÙËÙ 2 EÈÎfiÓÂ Î È appleâúèáú Ê.................................. 25 M ıëì 8 : TÈ Ï appleâè ÙÔ ÙÚ ÎÈ;................................. 26 M ıëì 9 : TÈ Ï appleâè Ë ÏÂappleÔ ;..................................... 27 M ıëì 10 : TÈ Ï appleˆ ÛÙË ÏÈÌÓÔ Ï ;................................. 28 M ıëì 11 : TÈ Ï appleˆ ÛÙË ı Ï ÛÛ ;................................. 29 M ıëì 12 : TÈ Ï appleˆ ÛÙËÓ ÂÍÔ ÙËÓ ÓÔÈÍË;.......................... 30 M ıëì 13 : TÈ Ï appleˆ ÛÙËÓ ÎÚÔÁÈ ÏÈ ÙÔ Î ÏÔÎ ÚÈ;..................... 31 EÓfiÙËÙ 3 EÈÎfiÓÂ Î È Î ÌÂÓ..................................... 33 M ıëì 14 : È appleôèô ΠÌÂÓÔ ÌÈÏ ÌÂ;................................. 34 M ıëì 15 : ÔÈÂ Â Ó È ÔÈ ÛˆÛÙ apple ÓÙ ÛÂÈ ;......................... 35 M ıëì 16 : TÈ Ó Ï Ó ٠appleúfiûˆapple ÙˆÓ ÂÈÎfiÓˆÓ;....................... 36 M ıëì 17 : MÈÎÚ ÈÛÙÔÚ Â....................................... 37 EÓfiÙËÙ 4 Ú Êˆ ÌÂ Ê ÓÙ Û ( ËÌÈÔ ÚÁÈÎ ÛÎ Ë)................... 39 M ıëì 18 : Ú ÊÔ Ì appleúôù ÛÂÈ Ì ٠ Á ÚÈ Ï ÍˆÓ................. 40 M ıëì 19 : K ÓÔ Ì appleôı ÛÂÈ : TÈ Ó Â Ó È.............................. 41 M ıëì 20 : K ÓÔ Ì appleôı ÛÂÈ : TÈ ı Û Ó ÈÓ Ó....................... 42 M ıëì 21 : K ÓÔ Ì appleôı ÛÂÈ : TÈ Ó Û Ì ÓÂÈ Ú ÁÂ;.................. 44 M ıëì 22 : K ÓÔ Ì appleôı ÛÂÈ : TÈ Ó ÙÔ Ï ÓÂ Ú ÁÂ;.................. 45 M ıëì 23 : MÈÛÔÙÂÏÂÈˆÌ Ó ÈÛÙÔÚ Â................................ 47 M ıëì 24 : Ú Ì ıè Ì appleôïïô apple Ú Ì ı Â..................... 50 EÓfiÙËÙ 5 T appleúòù ÌÔ Î ÌÂÓ.................................. 55 M ıëì 25 : KÂÈÌÂÓ ÎÈ ÂÏ ıâúë ÎÊÚ ÛË.......................... 56 M ıëì 26 : ÓÙ Á Ì ÁÂÈÚÈÎ................................... 60 M ıëì 27 : ÚÔÛÎÏ ÛÂÈ......................................... 63 M ıëì 28 : ÈÓ Î Â............................................ 67 M ıëì 29 : AÓ ÎÔÈÓÒÛÂÈ......................................... 69 M ıëì 30 : ËÌÂÈÒÌ Ù........................................... 71 M ıëì 31 : MËÓ Ì Ù............................................ 73 M ıëì 32 : TËÏÂʈÓÈÎ Û ÓÔÌÈÏ Â................................. 75 M ıëì 33 : È ÏÔÁÔÈ............................................. 76 M ıëì 34 : EappleÈÛÙÔÏ............................................ 77 M ıëì 35 : K Ù ÏÔÁÔ ÁÈ ÒÓÈ.................................. 80 M ıëì 36 : ÂÏÙ Ô Î ÈÚÔ........................................ 82 EÓfiÙËÙ 6 EÈÎÔÓÔÁÚ ÊËÌ Ó ÈÛÙÔÚ Â.............................. 85 M ıëì 37 : H Á Ù Î È ÙÔ appleôóù ÎÈ................................... 86 M ıëì 38 : BfiÏÙ Ì ÙÔ appleô Ï ÙÔ.................................. 87 M ıëì 39 : TÔ Ìapple ÏfiÓÈ.......................................... 88

M ıëì 40 : Ta Î apple Ï........................................... 89 M ıëì 41 : H ÂÏÒÓ............................................ 90 EÓfiÙËÙ 7 KfiÌÈÎ............................................... 91 M ıëì 42 : O ºÒÙË Î È Ë Á Ù................................... 92 EÓfiÙËÙ 8 ÂÚÈÁÚ Ê Î È ÊËÁ ÛÂÈ............................... 95 M ıëì 43 : ÂÚÈÁÚ Ê ÂÈÎfiÓˆÓ Ì ÙË Ú ÛË ÙÔappleÈÎÒÓ ÂappleÈÚÚËÌ ÙˆÓ......... 96 M ıëì 44 : AÊËÁ ÛÂÈ Ì ÙË Ô ıâè ÂÈÎÔÓÔÁÚ ÊËÌ ÓˆÓ ÈÛÙÔÚÈÒÓ Î È ÙË Ú ÛË ÚÔÓÈÎÒÓ ÂappleÈÚÚËÌ ÙˆÓ......................... 100 M ıëì 45 : BÂÏÙÈÒÓˆ ÙËÓ Ê ÁËÛ ÌÔ.............................. 103 M ıëì 46 : º ÓÙ ÛÙÈÎfi ÈÒÓ ÌÔ ( ) ÓıÂÛË ÈÛÙÔÚ ÔÌ ÈÎ........................... 105 ( ) ÓıÂÛË ÈÛÙÔÚ ÔÌ ÈÎ........................... 106 EÓfiÙËÙ 9 H apple Ú ÁÚ ÊÔ....................................... 107 M ıëì 47 : TÈ Â Ó È Ë apple Ú ÁÚ ÊÔ ;................................ 108 M ıëì 48 : Ú ÁÚ ÊÔÈ Ì ٠ÚÈ ÛÙ appleúôù ÛÂÈ.................... 109 M ıëì 49 : OÈ apple Ú ÁÚ ÊÔÈ ÌappleÂÚ Â ÙËÎ Ó............................ 111 EÓfiÙËÙ 10 K ÌÂÓ fiìôúê Î È ÛˆÛÙ.............................. 113 M ıëì 50 : Eapple ıâù, Âapple ıâù, Âapple ıâù................................ 114 M ıëì 51 : ÓıÂÙ Âapple ıâù....................................... 116 M ıëì 52 : BÂÏÙ ˆÛË ÎÂÈÌ ÓˆÓ Ì ÙË Ú ÛË ÂappleÈı ÙˆÓ.................... 117 M ıëì 53 : ÚÔÌÔÈÒÛÂÈ........................................ 120 M ıëì 54 : K ÌÂÓ ˆÚ Ú Î È Ù ÏÔ............................ 121 EÓfiÙËÙ 11 OÈ ÈÛı ÛÂÈ ÌÔ..................................... 123 M ıëì 55 : OÈ ÈÛı ÛÂÈ ÌÔ..................................... 124 M ıëì 56 : AÛÎ ÛÂÈ ÂÓÂÚÁÔappleÔ ËÛË ÙˆÓ ÈÛı ÛˆÓ: ŸÚ ÛË............ 125 M ıëì 57 : AÛÎ ÛÂÈ ÂÓÂÚÁÔappleÔ ËÛË ÙˆÓ ÈÛı ÛˆÓ: AÎÔ.............. 126 M ıëì 58 : AÛÎ ÛÂÈ ÂÓÂÚÁÔappleÔ ËÛË ÙˆÓ ÈÛı ÛˆÓ: ŸÛÊÚËÛË.......... 129 M ıëì 59 : AÛÎ ÛÂÈ ÂÓÂÚÁÔappleÔ ËÛË ÙˆÓ ÈÛı ÛˆÓ:  ÛË.............. 134 M ıëì 60 : AÛÎ ÛÂÈ ÂÓÂÚÁÔappleÔ ËÛË ÙˆÓ ÈÛı ÛˆÓ: AÊ............... 136 EÓfiÙËÙ 12 ÂÚÈÁÚ Ê Ì ÙË Ô ıâè ÙˆÓ ÈÛı ÛÂÒÓ Ì.............. 137 M ıëì 61 : Ú Êˆ ÁÈ Ó ÓÙÚÔ................................. 138 M ıëì 62 : Ú Êˆ ÁÈ Ó ÒÔ................................... 143 M ıëì 63 : Ú Êˆ ÁÈ Ó appleúfiûˆappleô............................... 145 M ıëì 64 : Ú Êˆ ÁÈ Ó appleâúèûù ÙÈÎfi.............................. 148 M ıëì 65 : Ú Êˆ Ì appleôîôúèûùèî................................ 151 M ıëì 66 : Ú Êˆ Ì ÌÂÁÂı ÓÙÈÎ................................. 155 M ıëì 67 : AÓ Î Ù ˆ ÙÈ ÈÛı ÛÂÈ Ì Û Û٠ΠÌÂÓ................. 158 M ıëì 68 : TÔ ÏÔ Ó apple ÚÎ....................................... 164 EÓfiÙËÙ 13 OÈ appleúòùâ ÌÔ appleâúèï ÂÈ.............................. 167 M ıëì 69 : ÙËÓ ÁÔÚ ÁÈ ÒÓÈ................................. 168 M ıëì 70 : AÛÎ ÛÂÈ ÂÓÓÔÈÔÏÔÁÈÎ Ó ÁˆÁ........................ 169 M ıëì 71 : H Û ÈfiÙÂÚË appleúfiù ÛË ÙË apple Ú ÁÚ ÊÔ ( ).............. 171 M ıëì 72 : H Û ÈfiÙÂÚË appleúfiù ÛË ÙË apple Ú ÁÚ ÊÔ ( ).............. 173 M ıëì 73 : H Û ÈfiÙÂÚË appleúfiù ÛË ÙË apple Ú ÁÚ ÊÔ (Á).............. 175 M ıëì 74 : H Û ÈfiÙÂÚË appleúfiù ÛË ÙË apple Ú ÁÚ ÊÔ ( ).............. 177 M ıëì 75 : H Û ÈfiÙÂÚË appleúfiù ÛË ÙË apple Ú ÁÚ ÊÔ (Â).............. 179 M ıëì 76: H Û ÈfiÙÂÚË appleúfiù ÛË ÙË apple Ú ÁÚ ÊÔ (ÛÙ)............. 181

E νότητα 1 EÈÎfiÓÂ Î È appleúôù ÛÂÈ M ıëì 1 : M ıëì 2 : M ıëì 3 : M ıëì 4 : M ıëì 5 : È Î ıâ ÂÈÎfiÓ ÁÚ ÊÔ Ì ÌÈ appleúfiù ÛË MÂÁ ÏÒÓÔ ÌÂ Î È ÔÌÔÚÊ ÓÔ Ì ÙÈ appleúôù ÛÂÈ ÚÔÙ ÛÂÈ Î È Ú Ì Ù XÚÒÌ Ù! XÚÒÌ Ù! Eapple ÍËÛË appleúôù ÛÂˆÓ Ì appleúôû ÈÔÚÈÛÌÔ M ıëì 6 : ÚÔÙ ÛÂÈ Ì ÂÚˆÙËÌ ÙÈÎfi (;) M ıëì 7 : ÚÔÙ ÛÂÈ Ì ı Ì ÛÙÈÎfi (!)

1 È Î ıâ ÂÈÎfiÓ ÁÚ ÊÔ Ì ÌÈ appleúfiù ÛË Tι είναι η πρόταση, Nανά; Mια κουβέντα µε νόηµα. Όταν τη γράφω, αρχίζω πάντα µε κεφαλαίο. Στο τέλος βάζω τελεία. Kατάλαβα. Ú Êˆ appleúôù ÛÂÈ, fiappleˆ ÛÙÔ apple Ú ÂÈÁÌ. 1. ŒÓ ÏÔÁÔ ÙÚ ÂÈ. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 12

2 MÂÁ ÏÒÓÔ ÌÂ Î È ÔÌÔÚÊ ÓÔ Ì ÙÈ appleúôù ÛÂÈ Oι προτάσεις θα ήταν πιο όµορφες, αν είχαν και χρώµατα. Ξαναγράφουµε λοιπόν τις προηγούµενες προτάσεις µε χρώµατα, όπως στο παράδειγµα. 1. ŒÓ ÛappleÚÔ ÏÔÁÔ ÙÚ ÂÈ. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 13

3 ÚÔÙ ÛÂÈ Î È Ú Ì Ù Γάτα, γίνεται πρόταση χωρίς χρώµα; Kαι βέβαια! Mπορεί να µην είναι όµορφη, είναι όµως σωστή. Xωρίς ρήµα γίνεται πρόταση; Όχι βέβαια! Xα χα χα! Tι να πούµε δηλαδή; H γάτα... ένα ποντίκι; ÌappleÏËÚÒÓˆ Ù Ú Ì Ù. Ένα αρνάκι χορτάρι. Ένα ελάφι νερό. Ένας σκαντζόχοιρος ένα µήλο. Ένας λαγός στην εξοχή. H Nανά ένα λουλούδι. O Πάνος στο τετράδιο. O σκύλος ένα κόκαλο. ίπλα στο σπίτι ένα δέντρο. 14

Πώς αναγνωρίζεις τις λέξεις που είναι ρήµατα, Nανά; Aν µπροστά τους ταιριάζει η λέξη εγώ, τότε οι λέξεις αυτές είναι ρήµατα. Όχι µόνο η λέξη εγώ, Nανά, αλλά και οι λέξεις εσύ, αυτός, εµείς, εσείς, αυτοί. Ú Êˆ ÌÂÚÈÎ Ï ÍÂÈ Â Ó È Ú Ì Ù. εγώ ÙÚ ˆ εγώ ÎÔÈÌ Ì È εγώ apple ˆ εγώ Î ıôì È εγώ εγώ εγώ εγώ εγώ εγώ εγώ εγώ εγώ εγώ 15

4 XÚÒÌ Ù! XÚÒÌ Ù! Ξαναγράφουµε προτάσεις, όπως στο παράδειγµα. Nα µην ξεχάσουµε τα χρώµατα. ŒÓ ÛappleÚÔ ÚÓ ÎÈ ÙÚÒÂÈ ÔÚÙ ÚÈ. Mπράβο, παιδιά! Πολύ ωραίες προτάσεις! 16

Γράφουµε τι έχουν τα παιδιά και τα ζώα. εν ξεχνάµε τα χρώµατα. H N Ó ÂÈ Ô ÎfiÎÎÈÓÂ ÊÚ Ô ÏÂ. 17

5 Eapple ÍËÛË appleúôù ÛÂˆÓ Ì appleúôû ÈÔÚÈÛÌÔ Ú Êˆ ÁÈ Î ıâ ÂÈÎfiÓ ÌÈ appleúfiù ÛË, fiappleˆ ÛÙÔ apple Ú ÂÈÁÌ. ŒÓ ÛÎ ÏÔ Ì ÌÂÁ Ï ÙÈ ÙÚÒÂÈ Ó ÎfiÎ ÏÔ. Ì Ì Ì Ì Ì Ì Ì Ì 18

Ú Êˆ apple ÏÈ ÌÈ appleúfiù ÛË ÁÈ Î ıâ ÂÈÎfiÓ, fiappleˆ ÛÙÔ apple Ú ÂÈÁÌ. ŒÓ ÛappleÚÔ ÏÔÁÔ ÌÂ Ì ÎÚÈ Ô Ú ÙÚ ÂÈ ÛÙËÓ ÂÍÔ. 19

6 ÚÔÙ ÛÂÈ ÌÂ ÂÚˆÙËÌ ÙÈÎfi ( ; ) Mου αρέσει να ρωτάω. Eσένα, σκύλε; Kι εµένα, γάτα. Pώτα µε να σε ρωτώ, πρώτα εσύ, µετά εγώ. Σκύλε, µήπως είδες ένα γκρίζο ποντικάκι; Ναι, γάτα, το είδα. Πού είναι λοιπόν; Κάπου κρύβεται. Πού κρύβεται, σκύλε; Γάτα, δε θα σου πω. Γιατί, σκύλε, δε µου λες; Γιατί συµπαθώ το ποντικάκι. Εµένα δε µε συµπαθείς; Σε συµπαθώ. Πες µου όµως, γιατί ψάχνεις το ποντίκι; Για να του δώσω ένα φιλάκι. Είσαι σίγουρη, γάτα; ε θα του κάνεις κακό; Όχι βέβαια. Μα τι λες τώρα, σκύλε; Λέω ότι δεν πρόκειται να σου πω πού κρύβεται το ποντίκι. Μµµµ!!! 20

Παιδιά, ρωτήστε κι εσείς τα ζώα ό,τι θέλετε. Mην ξεχάσετε στο τέλος της πρότασης να βάλετε ερωτηµατικό (;). ÎÈÔ Ú ÎÈ, ÛÔ Ú ÛÔ Ó Ù Î Ú È ; AÏÂappleÔ, KÔÈÙÒ Î È Ó ÚˆÙÈ Ì È. ÕÚ ÁÂ ı Ì Ê ÛÂÈ Ó ÙÔÓ ˆ; ÕÚ ÁÂ ÕÚ ÁÂ 21

7 ÚÔÙ ÛÂÈ ÌÂ ı Ì ÛÙÈÎfi (! ) Πότε βάζουµε θαυµαστικό (!), Νανά; Όταν ρωτάµε; Όχι, Πάνο. Όταν ρωτάµε, βάζουµε ερωτηµατικό (;). Θαυµαστικό βάζουµε... 1. Όταν κάτι µας αρέσει πολύ. Τι νόστιµο που είναι το ψαράκι! 2. Όταν κάτι δε µας αρέσει καθόλου. Τι απαίσια (άσχηµα) που µυρίζει ο σκουπιδοτενεκές! 3. Όταν φοβάµαι. Πόσο κακιά (άγρια) είναι η γάτα! 4. Όταν ξαφνιάζοµαι. Ξαφνικά ακούστηκε ένα άγριο ουρλιαχτό! 5. Όταν χαίροµαι. Πόσο χαίροµαι που σε ξαναβλέπω, φιλενάδα! 6. Όταν λυπάµαι. Πόσο λυπάµαι που φεύγεις, σκύλε! Και σε πολλές άλλες περιπτώσεις βάζουµε θαυµαστικό. Νιάου! Νιάου! Βεβαίως! Βεβαίως! 22

Ú ÙËÚÒ ÙÈ ÂÈÎfiÓÂ Î È ÁÚ Êˆ Î È ÂÁÒ appleúôù ÛÂÈ Ì ı Ì ÛÙÈÎfi. 1. Kάτι µου αρέσει πολύ. fiûô  ÚÈÛÙË Á ÛË ÂÈ ÙÔ apple ÁˆÙfi! TÈ TÈ 2. Kάτι δε µας αρέσει καθόλου. fiûô TÈ 3. Φοβάµαι. fiûô TÈ 4. Ξαφνιάζοµαι. ÊÓÈÎ ÊÓÈÎ 23

5. Xαίροµαι. fiûô ÚÔÌ È Úı Ó Ù ÂÏÈ fióè! fiûô ÚÔÌ È Ë Á Ù Ì Î ÓÂ Á Ù ÎÈ! 6. Λυπάµαι. fiûô fiûô 24

E νότητα 2 EÈÎfiÓÂ Î È appleâúèáú Ê M ıëì 8 : M ıëì 9 : M ıëì 10 : M ıëì 11 : M ıëì 12 : M ıëì 13 : TÈ Ï appleâè ÙÔ ÙÚ ÎÈ; TÈ Ï appleâè Ë ÏÂappleÔ ; TÈ Ï appleˆ ÛÙË ÏÈÌÓÔ Ï ; TÈ Ï appleˆ ÛÙË ı Ï ÛÛ ; TÈ Ï appleˆ ÛÙËÓ ÂÍÔ ÙËÓ ÓÔÈÍË; TÈ Ï appleˆ ÛÙËÓ ÎÚÔÁÈ ÏÈ ÙÔ Î ÏÔÎ ÚÈ;

8 TÈ Ï appleâè ÙÔ ÙÚ ÎÈ; Tο βατραχάκι ανέβηκε σε ένα βράχο και κοιτάζει µακριά. Tι βλέπει άραγε και χαµογελά; Ú Êˆ ÙÈ Ï appleâè ÙÔ ÙÚ ÎÈ, fiappleˆ ÛÙÔ apple Ú ÂÈÁÌ. Tο βατραχάκι βλέπει: 1. ŒÓ ÛÎ ÓÙ fi ÔÈÚÔ ÌÂ Ì ÙÂÚ ÁÎ ıè ÎÔ Ï ÂÈ Ó Ï È. 2. Ì 3. Ì 4. Ì 5. Ì 6. Ì 7. Ì 26

9 TÈ Ï appleâè Ë ÏÂappleÔ ; H αλεπού στέκεται κάτω από το δέντρο και κοιτάζει ψηλά. Άραγε τι βλέπει; Ú Êˆ ÙÈ Ï appleâè Ë ÏÂappleÔ, fiappleˆ ÛÙÔ apple Ú ÂÈÁÌ. H αλεπού βλέπει: 1. Ô Ï ÎÈ ÌÂ Î Ê ÊÙÂÚ Î ıôóù È ÛÙË ÊˆÏÈ ÙÔ. 2. Ì 3. Ì 4. Ì 5. Ì 6. Ì 7. Ì 27

10 TÈ Ï appleˆ ÛÙË ÏÈÌÓÔ Ï ; Ú Êˆ appleúôù ÛÂÈ ÁÈ fiï fiû Ê ÓÔÓÙ È ÛÙËÓ ÂÈÎfiÓ. Στην εικόνα βλέπω: 1. ŒÓ apple apple ÎÈ Ì ΠÙÚÈÓ ÊÙÂÚ ÎÔÏ Ìapple ÂÈ ÛÙË Ï ÌÓË. 2. ŒÓ Ú ÎÈ 3. ŒÓ 4. 5. 6. 7. 28

11 TÈ Ï appleˆ ÛÙË ı Ï ÛÛ ; Ú Êˆ appleúôù ÛÂÈ ÁÈ fiï fiû Ï appleˆ ÛÙËÓ ÂÈÎfiÓ. Στην εικόνα βλέπω: 1. ŒÓ ÓËÛ Ì ÛappleÚ ÛappleÈÙ ÎÈ ÙÔ ÙÚÈÁ Ú ÂÈ Ë ı Ï ÛÛ. 2. ŒÓ Ì 3. Ì 4. Ì 5. Ì 6. Ì 7. Ì 29

12 TÈ Ï appleˆ ÛÙËÓ ÂÍÔ ÙËÓ ÓÔÈÍË; Ú Êˆ appleúôù ÛÂÈ ÁÈ fiï fiû Ï appleˆ ÛÙËÓ ÂÈÎfiÓ. Πρόσεξε! Tη λέξη άνοιξη θα τη γράψεις µόνο στην αρχή της πρώτης πρότασης. 1. TËÓ ÓÔÈÍË Ô ÏÈÔ Ï ÌappleÂÈ ÛÙÔÓ Ô Ú Ófi. 2. T ÓÙÚ 3. 4. 5. 6. 7. 30

13 TÈ Ï appleˆ ÛÙËÓ ÎÚÔÁÈ ÏÈ ÙÔ Î ÏÔÎ ÚÈ; Ú Êˆ appleúôù ÛÂÈ ÁÈ fiï fiû Ï appleˆ. Πρόσεξε! Tη λέξη καλοκαίρι θα τη γράψεις µόνο στην αρχή της πρώτης πρότασης. 1. TÔ Î ÏÔÎ ÚÈ Ô ÏÈÔ Ï ÌappleÂÈ ÛÙÔÓ Ô Ú Ófi. 2. T apple È È 3. 4. 31

5. 6. 7. 8. 32