Διαχείριση κρίσιμων Περιστατικών Πολιτικής Προστασίας στο Επίπεδο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης στην Ελλάδα Χρήστος Μαμαρίκας, Πολιτικός Μηχανικός, M.Sc., Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης
Περιεχόμενα 1. Η αποκεντρωμένη δομή της πολιτικής προστασίας στην Ελλάδα 2. Ορισμένα στοιχεία από τον υφιστάμενο σχεδιασμό πολιτικής προστασίας 3. Μία θεώρηση των αποτελεσμάτων των δράσεων της πολιτικής προστασίας
Επίπεδα Πολιτικής Προστασίας Κεντρικό κράτος Γενική Γραμματεία πολιτικής Προστασίας (Υπουργείο Εσωτερικών) Αποκεντρωμένο επίπεδο Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας (Κρατική Αποκεντρωμένη Διοίκηση) Υπηρεσίες Πολιτικής Προστασίας Αυτοδιοίκησης (Περιφέρεια, Δήμοι)
Η πολιτική προστασία αποτελεί πρωταρχικά κρατική υποχρέωση και ασκείται τόσο από τα κεντρικά όργανα του κράτους όσο και από τα περιφερειακά. Η κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για τον σχεδιασμό της πολιτικής προστασίας, ο οποίος διακρίνεται σε εθνικής εμβέλειας προγράμματα, σχέδια, μέτρα και δράσεις των κεντρικών Υπηρεσιών και σε περιφερειακά προγράμματα, μέτρα και δράσεις.
Η οργάνωση του κράτους ακολουθεί το αποκεντρωτικό σύστημα. Η ύπαρξη αποκεντρωμένης Υπηρεσίας πολιτικής προστασίας ανταποκρίνεται στην ανάγκη άμεσης προσέγγισης του κράτους στο περιφερειακό επίπεδο και απευθείας σύνδεσής του με τα αυτοδιοικητικά όργανα για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των θεμάτων που παρουσιάζονται, εξαιτίας των φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών, στο περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Η Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας της αποκεντρωμένης δομής του κράτους, έχει ως αποστολή να συμβάλει, στο πλαίσιο του εθνικού σχεδιασμού πολιτικής προστασίας, στην καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση των φυσικών, τεχνολογικών και λοιπών καταστροφών, μέσω της εξειδίκευσης του σχεδιασμού στην περιοχή ευθύνης της και της οργάνωσης της πρόληψης, της ενημέρωσης των πολιτών και της αντιμετώπισης των καταστροφών.
Η συμβολή αυτή της Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης πραγματοποιείται σε σταθερή συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας καθώς και με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α και Β βαθμού και το Πυροσβεστικό Σώμα που αποτελεί τον επιχειρησιακό βραχίονα της πολιτικής προστασίας.
Η Διεύθυνση Πολιτικής Προστασίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης: Συμβάλλει στη συγκέντρωση, επεξεργασία και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων εφαρμογής δράσεων μείωσης των κινδύνων καταστροφών σε περιφερειακό (και τοπικό ) επίπεδο, σε εφαρμογή των εθνικών κατευθυντήριων γραμμών
Συμβάλλει με τις προτάσεις προς την κεντρική διοίκηση στον Ετήσιο Εθνικό Σχεδιασμό Πολιτικής Προστασίας (συνεργαζόμενη με την αυτοδιοίκηση)
Συντονίζει τις δράσεις των Υπηρεσιών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την εξασφάλιση της ετοιμότητας, την αντιμετώπιση των καταστροφών και την αποκατάσταση των ζημιών.
Ο συντονισμός αφορά το σχεδιασμό και τις δράσεις των Δασικών Υπηρεσιών, ιδιαίτερα στο ζήτημα της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών καθώς και των ΤεχνικώνΥπηρεσιών (υπαλλήλων ειδικότητας Μηχανικών και Γεωτεχνικών) σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση σεισμών αλλά και άλλων φυσικών ή τεχνολογικών καταστροφών.
Μεριμνά για την κατάρτιση προγραμμάτων, μέτρων και δράσεων πολιτικής προστασίας στο πλαίσιο του εθνικού σχεδιασμού. Συμμετέχει σε ευρωπαϊκά προγράμματα για να βελτιώσει το επίπεδο της τεχνογνωσίας τόσο στο σχεδιασμό όσο και στα μέσα αντιμετώπισης των καταστροφών.
Συνεργάζεται με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και άλλους φορείς.
Συνεργάζεται με τους ΟΤΑ σε ενέργειες που αφορούν την ενημέρωση του κοινού σε σχέση με τα θέματα πολιτικής προστασίας, ζητήματα αυτοπροστασίας του πληθυσμού, σύμφωνα με τις οδηγίες και το υλικό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας
Παρακολουθεί την εφαρμογή του σχεδιασμού που γίνεται στο στάδιο της αντιμετώπισης των διαφόρων φαινομένων και συμβάντων καταστροφών.
Συντονίζει Υπηρεσίες και φορείς πολιτικής προστασίας στην αντιμετώπιση καταστροφών, όταν προβλέπεται από το μέγεθος και την έκταση της καταστροφής (σε συνεννόηση και συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία και σε άμεση συνεργασία με τους ΟΤΑ)
Συνεργάζεται με την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση σε θέματα που αφορούν τις πλημμύρες που δημιουργούνται από τα νερά των διασυνοριακών ποταμών,
Σχεδιασμός (εθνικός, περιφερειακός-τοπικός Σχεδιασμός της Εθνικής Πολιτικής για τη Μείωση του Κινδύνου Καταστροφών Εθνικός Σχεδιασμός Πολιτικής Προστασίας ΕτήσιοςΕθνικόςΣχεδιασμός Πολιτικής Προστασίας. Σχέδια Διαχείρισης κινδύνων από κάθε μία φυσική ή τεχνολογική καταστροφή -αξιολόγηση κινδύνων (το παράδειγμα των σχεδίων διαχείρισης κινδύνων πλημμύρας)
Σχεδιασμός (Συνέχεια) Γενικό Σχέδιο Ξενοκράτης Γενικό σχέδιο Αντιμετώπισης Κινδύνων από την εκδήλωση δασικών πυρκαγιών Σχέδιο για την αντιμετώπιση τεχνολογικών ατυχημάτων Ενσωμάτωση Ευρωπαϊκής Οδηγίας seveso Σχεδιασμός ΟΑΣΠ για τους σεισμούς
Εγκύκλιοι για το σχεδιασμό δράσεων πρόληψης, ετοιμότητας για την αντιμετώπιση διαφόρων καταστροφών -Πλημμύρες -Δασικές πυρκαγιές -Χιονοπτώσεις-παγετός -Σεισμοί
Αποτελεσματικότητα Πολιτικής Προστασίας Ο βαθμός της ετοιμότητας, της ενεργοποίησης και της αποτελεσματικότητας διαφέρει από φορέα σε φορέα. Τη βάση για την ενεργοποίηση αποτελεί το Σχέδιο Ξενοκράτης και οι διάφορες Εγκύκλιοι που στηρίζονται σ αυτό, κυρίως ως προς την πραγματοποίηση των οριζόμενων δράσεων.
Ο βαθμός ανταπόκρισης αφορά την κατάσταση του κάθε φορέα, το δυναμικό του, τους οικονομικούς πόρους και τα διατιθέμενα μέσα.
Εξαρτάται επίσης και από το βαθμό της συνειδητοποίησης της σημασίας της πολιτικής προστασίας από τους επικεφαλής και τους αρμόδιους του κάθε φορέα καθώς και από τη μέριμνα που δείχνουν για να τοποθετήσουν τον τομέα της πολιτικής προστασίας σε θέση υψηλού ενδιαφέροντος.
Εξαρτάται από τις κατευθύνσεις που δίνονται από τον κεντρικό φορέα και την κυβέρνηση Η υλοποίηση των δράσεων εξαρτάται και από την παρακολούθηση που γίνεται από τους αρμόδιους φορείς, την εποπτεία και τον έλεγχο
Απαιτείται: Να γίνει φανερή η κατάσταση του υπάρχοντος σχεδιασμού στα διάφορα επίπεδα Να εκτιμηθεί η επάρκεια των μέτρων πρόληψης που λαμβάνονται Να εκτιμηθεί η ετοιμότητα του κάθε φορέα Να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση των διαφόρων καταστροφικών φαινομένων
Ευχαριστώ για την προσοχή σας Email: mamarikas@damt.gov.gr