Πρόταση για την Ανάδειξη, Αξιοποίηση και Προστασία της Πηγής Νερόλακκου του Ζάστανη (Θέση Νεόκτιστα Ασπροπύργου) ρ Αναστάσιος Φ. Μαυράκης Φυσικός Περιβαλλοντολόγος Αξιότιµοι Κύριοι, Αφορµή για την παρούσα επιστολή, αποτέλεσε πρόσφατη επίσκεψή µου στην µοναδική στην περιοχή του Θριασίου Πεδίου, πηγής νερόλακκου του Ζάστανη, στον οικισµό Νεόκτιστα του ήµου Ασπροπύργου, που εντοπίζεται µέσω της εφαρµογής Google Earth στις συντεταγµένες: 38 1'53.53"Β και 23 38'3.93"Α. Όπως είναι γνωστό, στο Θριάσιο Πεδίο τις τελευταίες δεκαετίες απέµειναν µόνο δύο φυσικές πηγές νερού: Η πηγή στο Καµάρι, που βρίσκεται στα όρια ενιαίου πλέον ήµου Ελευσίνας Μαγούλας µε τον ήµο ερβενοχωρίων και η πηγή νερόλακκος στο Ζάστανη Νεοκτίστων Ασπροπύργου. Το νερό της εν λόγω πηγής νερόλακκου, χρησιµοποιείτο κατά το παρελθόν για να δροσίζει τους αγρότες και να ξεδιψούν οι βοσκοί τα κοπάδια τους. Η πηγή στο Καµάρι, εµφανίζει πλέον µόνο ίχνη νερού. 1
Φωτό 1: Καµάρι, 22 Φεβρουαρίου 2013 εν συµβαίνει το ίδιο όµως µε την πηγή νερόλακκο του Ζάστανη, η οποία έχει νερό σχεδόν 9 µήνες το χρόνο. Στην ετήσια περίοδο που χαρακτηρίζεται από βροχές, δηλαδή κατά του µήνες από Οκτώβριο έως και Απρίλης, το νερό είναι αρκετό και µερικές φορές µε µικρή ροή, ενώ τους υπόλοιπους µήνες είναι σε λιµνάζουσα µορφή. Φωτό 2: Πηγή Νερόλακκος Ζάστανη, 3 εκεµβρίου 2012 2
Το νοµικό πλαίσιο της χώρας επιβάλλει την διατήρηση και προστασία των υδατικών πόρων, αφού αποτελούν φυσικό πλούτο και περιγράφεται αρκετά αναλυτικά στις διπλωµατικές εργασίες που παρατίθενται αντί βιβλιογραφίας: Τάτσης Λάζαρος: Κοινοτική Νοµοθεσία για την Προστασία και ιαχείριση των Υδατικών Πόρων. ΠΜΣ "Περιβάλλον και Ανάπτυξη" Ε.Μ.Π. διαθέσιµη στο link: http://dspace.lib.ntua.gr/bitstream/123456789/915/1/tatsisl_waterresources.pdf & Κούκη Αθηνά, 2004: Προστασία και ιαχείριση των Υδατικών Πόρων στην Ελλάδα και η Ισχύουσα Νοµοθεσία. Γεωργία και Περιβάλλον, Πανεπιστήµιο Αιγαίου, διαθέσιµη στο link: http://www.srcosmos.gr/srcosmos/showpub.aspx?aa=9344 Επιπλέον λεπτοµέρειες υπάρχουν στην Οδηγία Πλαίσιο για τα Ύδατα διαθέσιµη στο link: http://ec.europa.eu/environment/pubs/pdf/factsheets/wfd/el.pdf#page=1&zoom=auto,0,842 Σε πρόσφατη επίσκεψή µου, η πηγή νερόλακκος, είναι πλήρης µε νερό (περίπου 3 κυβικά µέτρα), µε το νερό να αναβλύζει και να σχηµατίζει µικρό ρυάκι επάνω στον ασφαλτοστρωµένο δρόµο. Φωτό 3: Πηγή Νερόλακκος Ζάστανη, 25 Φεβρουαρίου 2013 3
Φωτό 4: Πηγή Νερόλακκος Ζάστανη, 25 Φεβρουαρίου 2013 Η κατάσταση όµως, στην οποία βρίσκεται η πηγή νερόλακκος, είναι άθλια, µε το χώρο που καταλαµβάνει η σπηλιά και ο λάκκος εµπρός της να είναι γεµάτος λάστιχα αυτοκινήτων, καλώδια, σκουπίδια, οικοδοµικά υλικά και µπάζα. Φωτό 4: Η Πηγή Νερόλακκος Ζάστανη, 25 Φεβρουαρίου 2013, όπως φαίνεται από τον δρόµο. 4
ειγµατοληψία που έγινε στο παρελθόν, έδειξε ότι το νερό της πηγής είναι πόσιµο µε καλά φυσικοχηµικά χαρακτηριστικά. Στο τέλος του παρόντος ηλεκτρονικού µηνύµατος επισυνάπτονται φωτογραφίες και βίντεο από την πηγή νερόλακκο του Ζάστανη της 25 ης Φεβρουαρίου 2013. Επειδή το νερό αποτελεί ένα πολύτιµο φυσικό πόρο, προτείνω στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και στους αρµόδιους φορείς την ανάληψη άµεσης δράσης για την προστασία, αξιοποίηση και ανάδειξη της πηγής νερόλακκου Ζάστανη. Η δράση είναι απλή και περιλαµβάνει: 1. Τον καθαρισµό της πηγής νερόλακκου από τα σκουπίδια, τα µπάζα και τα φερτά υλικά 2. Την δηµιουργία ανοιχτής τεχνητής πέτρινης δεξαµενής (στέρνας) στην οποία θα συλλέγεται το νερό της πηγής. 3. Την περίφραξη του χώρου, ώστε να εµποδίζονται ασυνείδητοι να ρίχνουν σκουπίδια και απορρίµµατα 4. Την σηµατοδότηση της πηγής νερόλακκου Ζάστανη 5. Την ένταξη του χώρου της πηγής σε Εθνικό ίκτυο Προστασίας Φυσικού Περιβάλλοντος και την συχνή λήψη και ανάλυση του νερού και των φυσικοχηµικών του παραµέτρων. 6. Την ένταξη του χώρου της πηγής σε δράσεις Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, έτσι ώστε οι µαθητές να γνωριστούν µε την Ιστορία και Λαογραφία της περιοχής. 7. Την εκπόνηση µελετών και δράσεων για την «καλλιέργεια» της πηγής Ασπρόπυργος, 3 Μαρτίου 2013 Με Εκτίµηση ρ Αναστάσιος Μαυράκης Φυσικός Περιβαλλοντολόγος 5