ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ 2 2. ΕΦΑΡΜΟΖΟΜΕΝΑ ΠΡΟΤΥΠΑ 2 3. ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ 3 3.1. Πρίζες RJ45 Cat5e 3 3.1.1. Σύνδεση 3 3.1.2. Σηµάνσεις 4 3.2. Μετώπες πληροφορικής 19 Cat5e 4 3.2.1. Σύνδεση 5 3.2.2. Σηµάνσεις 5 3.3. Καλώδιο Μικτονόµησης RJ45 Cat 5e 6 4. ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙ ΟΣΕΩΝ 6 1
1. Γενικά χαρακτηριστικά Το σύστηµα δοµηµένης καλωδίωσης θα απαρτίζεται από πιστοποιηµένα υλικά εργοστασιακής προέλευσης. Θα περιλαµβάνει παθητικά στοιχεία (πρίζες RJ45, µετώπες πληροφορικής 19, καλώδια µικτονόµησης) και ενεργά στοιχεία ασύρµατου δικτύου Wi-Fi (Access Points σε µορφή διακόπτη και Power over Ethernet Injectors). Τα παραπάνω ενεργά και παθητικά στοιχεία θα είναι όλα του ίδιου κατασκευαστή. Η παρτίδα παραγωγής θα αναγράφεται επάνω σε κάθε προϊόν ατοµικά, όπως επίσης και επάνω στη συσκευασία του προϊόντος, προκειµένου να είναι εφικτή η σύνδεση µε την αντίστοιχη αναφορά ποιοτικού ελέγχου. Το εργοστάσιο παραγωγής των προϊόντων θα είναι πιστοποιηµένο κατά ISO 9001. Το σύστηµα θα καλύπτεται από τον κατασκευαστή µε εγγύηση συστατικών και εγγύηση επίδοσης 20 ετών για τα παθητικά στοιχεία του συστήµατος και επιπλέον θα προσφέρεται εγγύηση στα συµπληρωµατικά προϊόντα της εγκατάστασης έως 5 έτη. Ο κατασκευαστής θα διαθέτει την κατάλληλη υποδοµή ώστε να παρέχει τεχνική υποστήριξη και εκπαίδευση σε όλο το φάσµα των προϊόντων του συστήµατος δοµηµένης καλωδίωσης. 2. Εφαρµοζόµενα πρότυπα Ολα τα παθητικά συστατικά του συστήµατος δοµηµένης καλωδίωσης θα πληρούν τις απαιτήσεις των προτύπων: ISO 11801 εκδ. 2.0 ΕΝ 50 173 1: 2007 ANSI/ΕΙΑ/ΤΙΑ 568 Β.1 Τα πιστοποιητικά συµµόρφωσης θα έχουν εκδοθεί από ανεξάρτητα ευρωπαϊκά και αµερικάνικα εργαστήρια. Τα Access Points του ασύρµατου δικτύου Wi Fi θα πληρούν τις απαιτήσεις των προτύπων: - 802.11b/g: πρότυπο που απαιτεί επίδοση 54MBits/s στα 2.40 και 2,48GHz - 802.11a: πρότυπο που απαιτεί επίδοση 54MBits/s στα 5GHz (για εταιρική χρήση συνήθως) 2
- 802.3af: πρότυπο Power over Εthernet (PoE), που απαιτεί την τροφοδοσία των συσκευών (όπως τα access points) µέσω του καλωδίου των data - 802.11i: πρότυπο για τo επίπεδο ασφαλείας WPA2 για την κρυπτογράφηση (encryption) - 802.1x: πρότυπο για τo επίπεδο ασφαλείας WPA2 για την εξακρίβωση (authentication) - 802.11f: πρότυπο για περιαγωγή (roaming) που απαιτεί ένα laptop ή ένα voice over IP τηλέφωνο να «περιφέρεται» από το ένα AP στο άλλο, χωρίς αποσύνδεση - 802.11e: πρότυπο για «ποιοτική λειτουργία» που απαιτεί να δίνεται αυτόµατα προτεραιότητα στον ήχο/φωνή, µετά την εικόνα/video και τέλος στα δεδοµένα/data. 3. Συστατικά 3.1. Πρίζες RJ45 Cat5e Πρίζες RJ45 στιβαρής κατασκευής για σύνδεση µε καλώδιο U/UTP, F/UTP και κατάλληλες για µετάδοση δεδοµένων σε υψηλές ταχύτητες (έως 100MHz). Θα διαθέτουν επαφές από χρυσό / νικέλιο για προστασία από οξειδώσεις, και θα δέχονται φις τύπου RJ11, RJ12 και RJ45. Ο κονέκτοράς τους θα είναι γκρι χρώµατος προκειµένου να διαφοροποιούνται από τους αντίστοιχους κονέκτορες RJ45 Cat6 (µπλε) και RJ45 Cat6Α (κίτρινο). Θα στηρίζονται κατά τον ίδιο τρόπο µε τις αντίστοιχες σειρές διακοπτικού υλικού. Συνεπώς, θα τοποθετούνται σε χωνευτά και επίτοιχα κουτιά µε κατάλληλες βάσεις και πλάκες της αντίστοιχης σειράς. Επιπλέον, θα προσαρµόζονται σε κανάλι µε ειδικά εξαρτήµατα που θα εξασφαλίζουν την σίγουρη συγκράτησή τους και την συνεχή κάλυψη των αγωγών. Πρίζες RJ45 Cat5e, κανάλια και εξαρτήµατα θα είναι όλα του ίδιου κατασκευαστή. O µηχανισµός RJ45 θα φέρει θήκη µε ετικέττα για ταυτοποίηση της θέσης εργασίας, ενώ θα προστατεύεται µε αυτόµατη συρόµενη θυρίδα όταν δεν υπάρχει φις. Θα είναι ενδεικτικού τύπου LCS 2 της Legrand. 3.1.1. Σύνδεση Οι κονέκτορες των πριζών RJ45 θα διαθέτουν διπλό χρωµατικό κώδικα αρίθµησης και σύνδεσης κατά ΕΙΑ/ΤΙΑ 568Α και ΕΙΑ/ΤΙΑ 568Β. Θα παρέχουν τη δυνατότητα γρήγορης σύνδεσης ανά ζεύγος αγωγών του καλωδίου εγκατάστασης, χωρίς τη χρήση εργαλείου. 3
Το καλώδιο των συνεστραµµένων ζευγών θα απογυµνώνεται και θα εισάγεται στο πίσω µέρος του κονέκτορα. Αφού διαχωρισθούν, οι αγωγοί του καλωδίου θα εισέρχονται σε ειδικές επαφές του κονέκτορα µε οδηγό τον χρωµατικό κώδικα, αναλόγως της επιθυµητής σύνδεσης (κατά ΕΙΑ/ΤΙΑ 568Α ή 568Β). Με τον τρόπο αυτό θα επιτυγχάνεται αυτόµατα τήρηση µήκους αποσυστροφής µικρότερου των 13mm κατά τις απαιτήσεις του προτύπου. Στη συνέχεια, το πίσω µέρος του κονέκτορα θα κουµπώνει στο εµπρός, το οποίο θα φέρει οδηγούς προκειµένου να εξασφαλίζεται µοναδικός τρόπος εισχώρησης. Τέλος, µε απλή περιστροφή δακτυλίου στο πίσω µέρος του κονέκτορα θα εξασφαλίζεται µε άψογο τρόπο η ταυτόχρονη σύνδεση όλων των αγωγών, καθώς και η συγκράτηση του καλωδίου. Επιπλέον, µε τον παραπάνω τρόπο σύνδεσης θα είναι εύκολά εφικτός ο οπτικός έλεγχος της σύνδεσης, και θα δίδεται η δυνατότητα γρήγορης αποσύνδεσης/επανασύνδεσης σε περίπτωση σφάλµατος. Οι κονέκτορες για σύνδεση καλωδίου F/UTP θα φέρουν 9 η επαφή για γείωση. Θα είναι ενδεικτικού τύπου LCS 2 της Legrand. 3.1.2. Σηµάνσεις O κονέκτορας της πρίζας RJ45 θα φέρει διάγραµµα µε τον απαραίτητο διπλό χρωµατικό κώδικα και αρίθµηση για σύνδεση κατά ΕΙΑ/ΤΙΑ 568Α και ΕΙΑ/ΤΙΑ 568Β. Επιπλέον, επάνω στο µηχανισµό θα αναγράφονται ο κωδικός του προϊόντος, η κατηγορία Cat 5e, και ο τύπος του µηχανισµού (UTP, FTP). 3.2. Μετώπες πληροφορικής 19 Cat5e Μεταλλικές µετώπες µικτονόµησης 19 Cat5e οι οποίες φέρουν έως 24 αποσπώµενους κονέκτορες RJ45 Cat5e για σύνδεση µε καλώδιο U/UTP, F/UTP, και κατάλληλες για µετάδοση δεδοµένων σε υψηλές ταχύτητες (έως 100MHz). Θα φέρουν ειδική µεταλλική προέκταση στο πίσω µέρος, µε σηµεία σύσφιξης για την στερέωση των καλωδίων. Με το τρόπο αυτό θα αποφεύγεται η ακούσια µετακίνηση των καλωδίων και συνεπώς πιθανή δυσλειτουργία του συστήµατος. Ο κονέκτοράς τους θα είναι γκρι χρώµατος προκειµένου να διαφοροποιούνται από τους αντίστοιχους κονέκτορες RJ45 Cat6 (µπλε) και RJ45 Cat6A (κίτρινο). 4
Θα δέχονται φις τύπου RJ11, RJ12 και RJ45. 3.2.1. Σύνδεση Οι κονέκτορες των µετωπών πληροφορικής 19 Cat5e θα διαθέτουν διπλό χρωµατικό κώδικα αρίθµησης και σύνδεσης κατά ΕΙΑ/ΤΙΑ 568Α και ΕΙΑ/ΤΙΑ 568Β. Θα παρέχουν τη δυνατότητα γρήγορης σύνδεσης ανά ζεύγος αγωγών του καλωδίου εγκατάστασης, χωρίς τη χρήση εργαλείου. Το καλώδιο των συνεστραµµένων ζευγών θα απογυµνώνεται και θα εισάγεται στο πίσω µέρος του κονέκτορα. Αφού διαχωρισθούν, οι αγωγοί του καλωδίου θα εισέρχονται σε ειδικές επαφές του κονέκτορα µε οδηγό τον χρωµατικό κώδικα, αναλόγως της επιθυµητής σύνδεσης (κατά ΕΙΑ/ΤΙΑ 568Α ή 568Β). Με τον τρόπο αυτό θα επιτυγχάνεται αυτόµατα τήρηση µήκους αποσυστροφής µικρότερου των 13mm κατά τις απαιτήσεις του προτύπου. Στη συνέχεια, το πίσω µέρος του κονέκτορα θα κουµπώνει στο εµπρός, το οποίο θα φέρει οδηγούς προκειµένου να εξασφαλίζεται µοναδικός τρόπος εισχώρησης. Τέλος, µε απλή περιστροφή δακτυλίου στο πίσω µέρος του κονέκτορα θα εξασφαλίζεται µε άψογο τρόπο η ταυτόχρονη σύνδεση όλων των αγωγών, καθώς και η συγκράτηση του καλωδίου. Επιπλέον, µε τον παραπάνω τρόπο σύνδεσης θα είναι εύκολά εφικτός ο οπτικός έλεγχος της σύνδεσης, και θα δίδεται η δυνατότητα γρήγορης αποσύνδεσης/επανασύνδεσης σε περίπτωση σφάλµατος. Οι κονέκτορες για σύνδεση καλωδίου F/UTP θα φέρουν 9 η επαφή για γείωση. Το µεταλλικό τµήµα του συνδέσµου θα γειώνεται αυτόµατα κατά την τοποθέτησή του στη µεταλλική µετώπη, η οποία θα συνδέεται µε το γειωµένο σασσί του ερµαρίου. Θα είναι ενδεικτικού τύπου LCS 2 της Legrand. 3.2.2. Σηµάνσεις O κονέκτορας RJ45 θα φέρει διάγραµµα µε τον απαραίτητο διπλό χρωµατικό κώδικα και αρίθµηση για σύνδεση κατά ΕΙΑ/ΤΙΑ 568Α και ΕΙΑ/ΤΙΑ 568Β. Επιπλέον, επάνω στο µηχανισµό θα αναγράφονται ο κωδικός του προϊόντος, η κατηγορία Cat 5e, και ο τύπος του µηχανισµού (UTP, FTP). 5
3.3. Καλώδιο Μικτονόµησης RJ45 Cat 5e Καλώδια µικτονόµησης 4 συνεστραµµένων ζευγών αντίστασης 100Ω κατηγορίας 5e για µετάδοση δεδοµένων σε υψηλές ταχύτητες (έως 100MHz). Θα διαθέτουν συνδέσµους RJ 45 και µε αντιολισθητικά άκρα που εξασφαλίζουν την απαραίτητη ακτίνα καµπυλότητας και τη µηχανική αντοχή του καλωδίου. Θα χρησιµοποιούνται για σύνδεση µε πρίζες, µετώπες µικτονόµησης ή και υπολογιστή. Θα είναι γκρι χρώµατος, όπως και οι κονέκτορες των πριζών RJ45 και µετωπών πληροφορικής 19 Cat5e του ίδιου κατασκευαστή. Με τον τρόπο αυτό, θα διαφοροποιούνται από τα αντίστοιχα καλώδια µικτονόµησης Cat6 (µπλε) και RJ45 Cat6A (κίτρινο). Ο χρωµατικός κώδικας των αγωγών τους των καλωδίων µικτονόµησης είναι κατά τα πρότυπα ΙSO 11801 και ΕΙΑ/ΤΙΑ 568. Σύµφωνα µε το πρότυπο ΙSO 11801 το µήκος τους δεν θα ξεπερνά τα 5m, ενώ θα διακρίνονται σε 2 τύπους: Α. U/UTP (unshielded / unshielded twisted pairs), µε µανδύα PVC B. F/UTP (foiled / unshielded twisted pairs), µε µανδύα LSZH Θα είναι ενδεικτικού τύπου LCS 2 της Legrand. 4. Κανόνες εγκατάστασης και διασφάλιση των επιδόσεων Για την διασφάλιση των επιδόσεων του συστήµατος (ταχύτητα, εξασθένιση κτλ.) συνίσταται η επιλογή όλων των υλικών που απαρτίζουν ένα σύστηµα να είναι του ίδιου κατασκευαστή ή να συστήνονται από αυτόν. Επιπλέον, η µέγιστη απόσταση µεταξύ της πρίζας RJ45 και του κατανεµητή δεν θα ξεπερνά τα 90 µέτρα, ενώ το µέγιστο µήκος καλωδίου µικτονόµησης που θα συνδεθεί στην πρίζα RJ45 ή τη µετώπη µικτονόµησης δεν θα ξεπερνά τα 5m. Θα τηρούνται οι παρακάτω κανόνες: 1 Η εγκατάσταση θα πρέπει να γίνει σε µορφή αστέρα, όπως ορίζεται στα πρότυπα ISO / IEC 11801 και ΕΙΑ / ΤΙΑ 568. 2 Η κατηγορία των επιδόσεων που θα επιλεχθεί πρέπει να είναι οµοιογενής για όλα τα στοιχεία της εγκατάστασης (καλώδιο υπολογιστή, πρίζα πληροφορικής στη θέση εργασίας, καλώδιο εγκατάστασης, µετώπη µικτονόµησης, καλώδιο µικτονόµησης). 3 Κατά την εγκατάσταση του καλωδίου, στις γωνίες, η ακτίνα κλίσης του πρέπει σε κάθε περίπτωση να είναι κατ ελάχιστον 8 φορές η διάµετρός του. 6
4 Οι αποστάσεις διαχωρισµού των ισχυρών από τα ασθενή ρεύµατα πρέπει να τηρούνται και να είναι σύµφωνες µε όσα ορίζονται στο πρότυπο ΕΝ 50174 2 (παράρτηµα 1). 5 Η διακλάδωση καλωδίων ισχυρών και ασθενών ρευµάτων πρέπει να γίνεται σε ορθή γωνία. 6 ιατήρηση µιας ελάχιστης απόστασης ανάµεσα στα καλώδια πληροφορικής data και στις πηγές εκποµπής παρεµβολών (παράρτηµα 2) (UTE C 15900). 7 Ο βασικός ισοδυναµικός σύνδεσµος, πρέπει να συνδέει: το βασικό ακροδέκτη γείωσης όλες τις εγκατεστηµένες ράβδους γείωσης τα µεταλλικά κανάλια τους αγωγούς γείωσης 8 Να βεβαιώνεται η συνέχεια των µεταλλικών καναλιών (παράρτηµα 3). 9 Η σύνδεση εξοπλισµού και καναλιών µε το δίκτυο γείωσης γίνεται µε το µικρότερο δυνατό µήκος αγωγού (παράρτηµα 4). 10 Μέγιστη απόσταση αποσυστροφής των καλωδίων 13 mm. 11 Η εγκατάσταση πρέπει να µετρηθεί ανάλογα µε τον τύπο της εγγύησης για τον οποίο θα υποβληθεί και να πιστοποιηθεί ότι είναι σύµφωνη µε τις απαιτήσεις του προτύπου που επιλέχθηκε: Κλάση Ε: ISO / IEC 11801 2002 ή ΕΝ 50173 1 o Σύνδεσµος o Κανάλι Κατηγορία 6: EIA/TIA 568 o Σύνδεσµος o Κανάλι 12 Σε περίπτωση χρήσης καλωδίου µε οπλισµό ή θωράκιση: Η σύνδεση των γειώσεων θα γίνεται και από τις δύο πλευρές. Το σύνολο των συστατικών του συνδέσµου πρέπει να είναι επίσης µε οπλισµό ή θωράκιση. 13 Κατά τη µέτρηση της εγκατάστασης, έγινε η κατάλληλη ρύθµιση στο όργανο µέτρησης της παραµέτρου NVP (ταχύτητα µετάδοσης του καλωδίου). Εφόσον η εγκατάσταση µετρηθεί µε Fluke, πρέπει να προσαρµοστεί σε αυτό η κεφαλή ΡΜ 06. 14 Η εγκατάσταση των καλωδίων πρέπει να γίνεται σύµφωνα µε τα ισχύοντα πρότυπα. Στα κανάλια τµηµατικής συναρµολόγησης, τα καλώδια κάθε δικτύου πρέπει να εγκαθίστανται σε διαφορετικό τµήµα µε σειρά φθίνουσας ευαισθησίας ως προς το επίπεδο γείωσης (το πιο ευαίσθητο δίκτυο πρέπει να τοποθετείται πιο κοντά στο επίπεδο γείωσης). 15 Σε περίπτωση περιβάλλοντος µε ισχυρές παρεµβολές ή συστήµατος πληροφορικής υψηλής ευαισθησίας, συνιστάται η χρήση συστατικών µε θωράκιση και µε γείωση στις 360. Πιθανές πηγές παρεµβολών είναι: Φωτιστικά φθορισµού: απόσταση 50cm κατ ελάχιστο. Κινητήρες, κλιµατιστικά, βιοµηχανικά και ιατρικά µηχανήµατα: απόσταση 1 m κατ ελάχιστο. 7
16 Είναι απαραίτητος ο διαχωρισµός των καλωδίων ασθενών (πληροφορικής) και ισχυρών ρευµάτων Σε περίπτωση κατακόρυφης καλωδίωσης (backbone) τα καλώδια ισχυρών και ασθενών ρευµάτων πρέπει να βρίσκονται σε ξεχωριστά κανάλια διατηρώντας κατ ελάχιστο µια απόσταση 30cm µεταξύ τους. Σε περίπτωση οριζόντιας καλωδίωσης τα καλώδια ισχυρών και ασθενών ρευµάτων πρέπει να έχουν ελάχιστη απόσταση 5cm µεταξύ τους. Σε περίπτωση εγκατάστασης σε κανάλι τµηµατικής συναρµολόγησης, τα ισχυρά και τα ασθενή ρεύµατα πρέπει να βρίσκονται σε διαφορετικά τµήµατα και συγκεκριµένα τα ασθενή στο κάτω τµήµα (πιο κοντά στο επίπεδο γείωσης). Στο οριζόντιο δίκτυο οι πρίζες πρέπει να εγκαθίστανται στο ίδιο τµήµα µε το καλώδιο στο οποίο συνδέονται. Σε περίπτωση χρήσης µεταλλικών σχαρών συνιστάται το σχήµα της µεταλλικής διατοµής να παραµένει αµετάβλητο σε όλο το µήκος, ώστε τα καλώδια να βρίσκονται σε συνεχή επαφή µε τη σχάρα. 17 Κατά την κατασκευή ενός κτιρίου, συνιστάται η δηµιουργία πλέγµατος γείωσης. Οι ισοδυναµικοί σύνδεσµοι µε αυτό το πλέγµα γείωσης πρέπει να είναι: Όσο το δυνατόν περισσότεροι Όσο το δυνατόν µικρότερου µήκους 8