Cloud Computing in egovernment

Cloud Computing in egovernment Ελένη Γ. ερμεντζή Επιβλέποντες Καθηγητές: Ταραμπάνης Κων/νος Ταμπούρης Ευθύμιος Εξεταστές: Μαργαρίτης Κων/νος Πρωτόγερος Νικόλαος

Το πρόβλημα Εμπόδια στην εξάπλωση της Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης (Η ) Υψηλά κόστη Έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού Ετερογενή και μη συμβατά Πληροφοριακά Συστήματα Θέματα ασφάλειας και εμπιστευτικότητας Λύση των παραπάνω προβλημάτων με τη χρήση του Cloud Computing Ερωτήματα που προκύπτουν: Μπορεί να χρησιμοποιηθεί το Cloud Computing στην Η και πως; Υπάρχουν κυβερνήσεις που να έχουν ήδη ενσωματώσει το Cloud Computing στη λειτουργίας τους και σε τι βαθμό; Ποια είναι τα αποτελέσματα των σχετικών ερευνών και ποια θέματα χρειάζονται περισσότερη ρη διερεύνηση; η; 2

Περιεχόμενα Στόχοι εργασίας Μεθοδολογία Αποτελέσματα Βιβλιογραφικής Επισκόπησης Μελέτες περιπτώσεων Stage model για την υιοθέτηση του Cloud Computing στην Η Συμπεράσματα και Προτάσεις για Μελλοντική Έρευνα 3

Στόχοι εργασίας Ανάλυση των ερευνών για τη χρήση του cloud computing στην Η και ομαδοποίηση τους σε εννοιολογικό πλαίσιο που θα χαρτογραφεί την έρευνα που έχει γίνει μέχρι τώρα και θα διευκολύνει τον εντοπισμό ερευνητικών «κενών» Ανάπτυξη stage model που θα ιεραρχεί τις διαφορετικές χρήσεις του cloud computing στην Η και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση της προόδου που έχει κάνει μια κυβέρνηση στην υιοθέτηση του. 4

Μεθοδολογία a) Βιβλιογραφική επισκόπηση Μεθοδολογία για βιβλιογραφική επισκόπηση των Webster και Watson (2002) Κριτήρια επιλογής δημοσιεύσεων: Να είναι γραμμένες στα αγγλικά Να είναι δημοσιευμένες σε διεθνή περιοδικά με κριτές ή σε πρακτικά διεθνών συνεδρίων δημοσιευμένες μ από έγκυρους εκδοτικούς οίκους. Στη περίπτωση εκδόσεων από κυβερνητικούς ή άλλους φορείς (white papers), ο οργανισμός θα πρέπει να έχει διεθνή παρουσία ή επιρροή b) Ανάλυση case studies c) Ανάπτυξη θεωρητικού stage model με βάση τα 2 παραπάνω βήματα και ακολουθώντας ουθώ ας τη διαδικασία ασαπου προτείνουν ου οι Solli- Saether e και Gottschalk (2010) 6

Αποτελέσματα Βιβλιογραφικής Επισκόπησης Βασικά θέματα που εξετάζονται στη βιβλιογραφία: Προτερήματα του cloud computing στην Η, κίνδυνοι και προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν, μελέτες περιπτώσεων, εστίαση σε υποπεριπτώσεις εφαρμογής, εξειδικευμένα πλαίσια και μοντέλα, SWOT αναλύσεις και use cases για την επιλογή του κατάλληλου μοντέλου cloud computing, αρχιτεκτονικές Η βασισμένες στο Νέφος, πλατφόρμες για την υποστήριξη της Η, ανοιχτά δεδομένα στο Νέφος, σχεδιασμός ασφαλούς συστήματος Η βασισμένο στο Νέφος Ομαδοποίηση των παραπάνω θεμάτων ανάλογα σε ποιο βήμα της διαδικασίας υιοθέτησης του cloud computing αναφέρονται (Εξέταση της καταλληλότητας, στρατηγική μετάβασης στο Νέφος, Υλοποίηση) Συσχέτιση των παραπάνω ομάδων με βάση τη χρονική ακολουθία των βημάτων 8

Προτεινόμενο εννοιολογικό πλαίσιο για το Cloud Computing στην Η 9

Πλεονεκτήματα και Κίνδυνοι Πλεονεκτήματα Ευελιξία Μείωση κόστους Καλύτερος έλεγχος Υψηλότερη ασφάλεια και αδιάλειπτη λειτουργία Βελτίωση υπηρεσιών και συνεργασίας μεταξύ των δημόσιων οργανισμών Κίνδυνοι &Προκλήσεις Ασφάλεια & απόρρητο Κίνδυνοι εξωτερικής ανάθεσης ιαθεσιμότητα & επιδόσεις Πρότυπα & νομικά θέματα ιαχείριση αλλαγών & οργανωσιακά θέματα 10

Επιχειρηματικά μοντέλα δημόσιου τομέα βασισμένα στο cloud computing (Deussen et al., 2011) Government to Cloud Government to Cloud to Enterprise 11

Επιχειρηματικά μοντέλα δημόσιου τομέα βασισμένα στο cloud computing (Deussen et al., 2011) Government to Cloud to Citizen Government to Cloud to Government 12

13 Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Αρχιτεκτονικές νέφους για την Η Οι διαφορετικές οπτικές γωνίες για την υποστήριξη της Η από το cloud computing: Γενικά πλαίσια που παρουσιάζουν θεωρητικά το πώς η Η μπορεί να υποστηριχθεί στο σύνολο της από την υπολογιστική νέφους Χρήση κατανεμημένων cloud data centers για πιο γρήγορη και αποτελεσματική εξυπηρέτηση των χρηστών. Το βασικό data center μπορεί να λειτουργεί στις εγκαταστάσεις του παρόχου υπηρεσιών νέφους ή στις κεντρικές εγκαταστάσεις της κυβέρνησης, ενώ τα περιφερειακά σε κομβικά σημεία της χώρας. Χρήση ενός κεντρικού cloud data center, το οποίο σε σύγκριση με ένα κλασικό data center που εξυπηρετεί τις ανάγκες όλων των τμημάτων μιας κυβέρνησης, προσφέρει αυξημένη διαθεσιμότητα και αξιοπιστία με χαμηλό κόστος ημιουργία Νέφους για την Η το οποίο θα στηρίζεται στην ιδέα του volunteer computing και θα ενσωματώνει Έμπειρο Σύστημα, το οποίο θα μειώνει τον χρόνο επεξεργασίας και φόρτο εργασίας στους οργανισμούς του ημοσίου.

Αρχιτεκτονικές νέφους για την Η Πιο εξειδικευμένες προτάσεις: Ενοποίηση δδ δεδομένων (data integration) ti στην Η ακολουθώντας αρχιτεκτονική νέφους. Σύγκριση δύο διαφορετικών λύσεων (Materialized Data Integration και Virtual Data Integration) με βάση τεχνικά και οργανωσιακά κριτήρια. Παρ όλο που η μετάβαση στο Νέφος βελτιώνει πολλά τεχνικά θέματα, μπορεί να επηρεάσει την επιλογή λύσης καθώς στην πρώτη περίπτωση τα αποτέλεσματα της ενοποίησης αποθηκεύονται στο Νέφος. ιαμοιρασμός πληροφορίας (information sharing) ανάμεσα στις ημόσιες Υπηρεσίες ακολουθώντας αρχιτεκτονική νέφους. Μπορεί να λύσει το πρόβλημα της διαλειτουργικότητας των υφιστάμενων συστημάτων και να υποστηρίξει σημασιολογικές εφαρμογές λόγω της δυνατότητας ανάλυσης της πληροφορίας σε βάθος που παρέχει η υπολογιστική νέφους. Σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας το οποίο «τρέχει» σε ιδιωτικό Νέφος και αντικαθιστά τις παραδοσιακές υποδομές, βάσεις δεδομένων και εφαρμογές ηλ. ψηφοφορίας με υπηρεσίες IaaS,DaaS και SaaS αντίστοιχα. υνατότητα ψηφοφορίας είτε εξ αποστάσεως, είτε από ειδικά διαμορφωμένους θαλάμους σε εκλογικά κέντρα. Υποστηρίζει την ευελιξία που απαιτεί ο αυξανόμενος αριθμός ψηφοφόρων. 14

Πλατφόρμες Η βασισμένες στην υπολογιστική νέφους Πλατφόρμες για την δημιουργία ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους πολίτες: Πλατφόρμα T-shaped που υποστηρίζει την ανάπτυξη και παροχή ηλ. υπηρεσιών χωρίς την βοήθεια ειδικών. Βασίζεται στην αξιοποίηση Επαναχρησιμοποιούμενων Υπηρεσιών που βρίσκονται στο Νέφος και την προσαρμογή τους στις εκάστοτε απαιτήσεις χωρίς να απαιτείται η γνώση των σχετικών διεργασιών και τεχνολογιών Πλατφόρμα που ακολουθεί τις αρχές της Ανοιχτής Καινοτομίας (Open Innovation). Λειτουργεί ως βάση συνεργασίας μεταξύ δημόσιων λειτουργών, παρόχων cloud υπηρεσιών και λοιπόν ενδιαφερόμενων μερών. Αποτελείται από: App Store, Service Blueprint Registry, Cloud Registry και Collaborative Design Studio Πλατφόρμες για την διευκόλυνση συνεργασίας μεταξύ δημόσιων οργανισμών και επιχειρήσεων: Πλατφόρμα της IBM βασισμένη στο Νέφος, που επιτρέπει σε ανεξάρτητους προμηθευτές λογισμικού να παρέχουν τις εφαρμογές τους ως υπηρεσίες σε ήμους. 15

Μελέτες περιπτώσεων Εφαρμογές: Μεταφορά κυβερνητικού portal σε νέφος ιδιωτικού παρόχου (ΗΠΑ) Ηλεκτρονικό κατάστημα για την αγορά υπηρεσιών νέφους από ημόσιες Υπηρεσίες (ΗΠΑ, UK) ημιουργία ιδιωτικού νέφους από δημόσιο οργανισμό ή δημόσια υπηρεσία (NASA, DoD) ημιουργία ιδιωτικού νέφους από κυβέρνηση (Ελλάδα, Ιαπωνία) Χρήση PaaS για ανάπτυξη εφαρμογών που θα εξυπηρετούν τους πολίτες και για αποθήκευση ανοιχτών δεδομένων (Edmonton) PaaS για την συνεργασία κυβέρνησης επιχειρήσεων (Γερμανία) Πρωτοβουλίες για την εξάπλωση της χρήσης του cloud computing από ημόσιες Υπηρεσίες και οργανισμούς (ΗΠΑ, UK) 17

Μελέτες Περιπτώσεων G-Cloud (UK) Πρόγραμμα για την προώθηση της χρήσης υπηρεσιών νέφους από ημόσιες Υπηρεσίες και δημόσιους οργανισμούς (τμήμα της κυβερνητικής στρατηγικής ICT) ημιουργία εξειδικευμένου ηλεκτρονικού καταστήματος για την προμήθεια υπηρεσιών cloud από τους κυβερνητικούς οργανισμούς ιαδικασία πιστοποίησης των προμηθευτών για τη διασφάλιση της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών Το ηλεκτρονικό κατάστημα βρίσκεται σε περίοδο δοκιμαστικής λειτουργίας (beta phase). Το πρόγραμμα αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση κόστους της τάξεως των 200 εκ. λιρών έως το 2015. Επιπλέον, θα συνεισφέρει στον εξορθολογισμό της διαδικασίας προμηθειών, μειώνοντας την γραφειοκρατία και προωθώντας τη διαφάνεια 18

Μελέτες Περιπτώσεων G-Cloud (UK) 19

Μελέτες περιπτώσεων- City of Edmonton (Καναδάς) Συμμετοχή στο project OGDI της Microsoft για την αποθήκευση ανοιχτών δεδομένων που αφορούν την πόλη στην πλατφόρμα νέφους Windows Azure. Χρήση των ανοιχτών δεδομένων σε mash-up εφαρμογές για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών. Η χρήση του cloud computing έδωσε στο ήμο άμεσα τη δυνατότητα να παρέχει πιο ευέλικτες και ποιοτικές ηλεκτρονικές υπηρεσίες χωρίς υψηλό κόστος. Η ταχύτητα και η αποτελεσματικότητα της διάδοσης πληροφοριών αυξήθηκε σημαντικά. 20

Μελέτες περιπτώσεων- GRNET (Ελλάδα) ημιουργία ιδιωτικού νέφους με τη χρήση των διακομιστών του Ε ΕΤ για τη φιλοξενία των ηλεκτρονικών υπηρεσιών της ελληνικής κυβέρνησης: Ιστότοποι, πχ. του Γραφείου Πρωθυπουργού, της Προεδρίας της ημοκρατίας Πληροφοριακά Συστήματα, πχ ΠΣ για το Πρόγραμμα ΙΑΥΓΕΙΑ, ράση ΑΡΙΣΤΕΙΑ Το όφελος της κυβέρνησης από τη χρήση του cloud computing ξεπέρασε τα 1,5 εκ για την περίοδο Οκτώβριος 2009- Απρίλιος 2012. Οι διαδικασίες για την μεταφορά δεδομένων και εφαρμογών, καθώς και οι διαδικασίες ανάκαμψης μετά από καταστροφή έγιναν πιο εύκολες. Η διαδικασία για ανάπτυξη νέων υπηρεσιών έγινε πιο γρήγορη. 21

Stage model για την υιοθέτηση του Cloud Computing στην Η 23

Τα στάδια του προτεινόμενου μοντέλου Στάδιο 1: Λύσεις cloud computing προορισμένες για την Η. Χρήση εφαρμογών cloud computing από Κρατικές Υπηρεσίες και δημόσιους οργανισμούς για την κάλυψη των εσωτερικών αναγκών τους (Government to Cloud ή Government to Cloud to Government) Στάδιο 2: ημόσιες υπηρεσίες βασισμένες στο Νέφος. Χρήση PaaS για τη δημιουργία και παροχή ηλεκτρονικών δημόσιων υπηρεσιών που απευθύνονται στους πολίτες και τις επιχειρήσεις (Government to Cloud to Citizen ή Government to Cloud to Enterprise) Στάδιο 3: Υπολογιστικά Νέφη Ηλεκτρονικής ιακυβέρνησης. Τα Υπολογιστικά Νέφη αυτού του σταδίου ανήκουν είτε στην κεντρική κυβέρνηση, είτε σε Κρατικές Υπηρεσίες και οργανισμούς. Χρησιμοποιούνται για να αντικαταστήσουν/ενοποιήσουν τα παλιά ΠΣ. Στάδιο 4: Πολιτική εξάπλωσης του cloud computing στην Η. Η κεντρική κυβέρνηση προωθεί την χρήση του cloud computing από τις Κρατικές Υπηρεσίες και οργανισμούς με τη δημοσίευση roadmaps και πολιτικών 24

Βασικές διαφορές ανάμεσα στα στάδια του μοντέλου Μεταβλητές Στάδια Stage 1: Ad-hoc egov Cloud Solutions Stage 2: Cloud -based Public Services Stage 3: egov Cloud(s) Stage 4: egov Cloud Policy Τύπος Εσωτερικές Εξωτερικές Εσωτερικές και Εσωτερικές και Υπηρεσιών (Κρατικές (πολίτες και Εξωτερικές Εξωτερικές Υπηρεσίες) επιχειρήσεις) Πάροχος Ιδιώτες Ιδιώτες ημόσιοι ημόσιοι φορείς φορείς και ιδιώτες Φορέας αποφάσεων Υπηρεσία/ ήμος Υπηρεσία/ ήμος Υπηρεσία/ Κυβέρνηση Κυβέρνηση / Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση Βαθμός Πολύ χαμηλός Χαμηλός Υψηλός Πολύ υψηλός δέσμευσης Βασική Προμήθεια ΙΤ Παροχή Αρχιτεκτονική Κυβερνητική Αλλαγή υπηρεσιών υπηρεσιών Η ΠΣ στρατηγική ΙΤ 25

Περιεχόμενα Στόχοι εργασίας Μεθοδολογία Αποτελέσματα Βιβλιογραφικής Επισκόπησης Μελέτες Περιπτώσεων Stage model για την υιοθέτηση του Cloud Computing στην Η Συμπεράσματα και Προτάσεις για Μελλοντική Έρευνα 26

27 Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Συμπεράσματα και Προτάσεις για Μελλοντική Έρευνα Με την επισκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας καταγράφηκαν τα θέματα στα οποία έχουν επικεντρωθεί οι ερευνητές: εξέταση της καταλληλότητας του cloud computing στην Η, στρατηγικές για την επιτυχημένη μετάβαση στο Νέφος και η εφαρμογή λύσεων για την Η βασισμένες στο cloud computing Θεματικές περιοχές που έχουν ερευνηθεί λιγότερο μέχρι τώρα: Θεωρητικά μοντέλα και πλαίσια Cloud computing και open data Το θέμα της ασφάλειας στις αρχιτεκτονικές Νέφους για την Η Όπως φάνηκε από την ανάλυση των case studies το cloud computing μπορεί να χρησιμοποιηθεί ποικιλοτρόπως στην Η, οπότε η καταλληλότητα του θα πρέπει να εξετάζεται για την κάθε περίπτωση χωριστά. Το stage model που προτείνεται ιεραρχεί ως προς την πολυπλοκότητα και την έκταση τις διάφορες εφαρμογές του στην Η, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για τον προσδιορισμό του βαθμού υιοθέτησης από την κάθε κυβέρνηση.

Συμπεράσματα και Προτάσεις για Μελλοντική Έρευνα Προτάσεις για μελλοντική έρευνα: Κάλυψη των κενών που παρουσιάζει η βιβλιογραφία (θεωρητικά μοντέλα, open data, ασφάλεια των αρχιτεκτονικών) Επαλήθευση του προτεινόμενου stage model με βάση αποτελέσματα από πρωτογενή έρευνα Μελέτη περιπτώσεων βασισμένη σε πρωτογενή έρευνα. Επαλήθευση πλεονεκτημάτων και κινδύνων που έχουν αναφερθεί θεωρητικά στη βιβλιογραφία 28

Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας! 29

Το ιδιωτικό νέφος της ελληνικής κυβέρνησης 30

Links http://www.govdata.eu/en/europeanopen.aspx (OGDI) http://gcloud.civilservice.gov.uk/ http://government.gov.gr/2012/05/09/29600/ 33