ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ AVRUPA KOMİSYONU EUROPEAN COMMISSION ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ KIBRIS TEMSİLCİLİĞİ REPRESENTATION IN CYPRUS Επίσημη έναρξη της λειτουργίας του Ενεργειακού Γραφείου Πολιτών Χαιρετισμός της κας Ανδρούλλας Καμιναρά, Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο Τετάρτη, 27 Μαΐου 2009, 18:00 Δημοσιογραφική Εστία, Λευκωσία Έντιμε κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας, Έντιμοι κύριοι Υπουργοί. Έντιμοι κύριοι Βουλευτές, Κυρίες και Κύριοι, Είναι με μεγάλη μου χαρά που παρευρίσκομαι σήμερα στην τελετή έναρξης της λειτουργίας του Ενεργειακού Γραφείου Κυπρίων Πολιτών, το όποιο αποτελεί άλλη μια έμπρακτη απόδειξη ότι η Ευρώπη βρίσκεται κοντά στο πολίτη. Είναι ακόμα μεγαλύτερη η χαρά μου εφόσον το αντικείμενο με το οποίο ασχολείται το Γραφείο σας αφόρα σε μια από τις σημαντικότερες πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την ενέργεια και το περιβάλλον. Το Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών, που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει αναλάβει τον δύσκολο αλλά ευγενή σκοπό της προώθησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, που αυτός ο τόπος έχει τόσο πολύ ανάγκη. Όλοι ξέρουν πια πως τα 1
θέμα ενέργειας και ο αντίκτυπός τους στο περιβάλλον είναι ζωτικής σημασίας. Γι' αυτό, τα μέτρα και οι πολιτικές που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι πια πρώτης προτεραιότητας. Παράλληλα, πρέπει να εμπεδωθεί η οικολογική συνείδηση των πολιτών για να υπάρχει συνέχεια στα μέτρα αυτά. Σε αυτό το τελευταίο πρέπει να συμβάλουμε όλοι. Το Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών με τη στήριξη του προγράμματος Ευφυής Ενέργεια για την Ευρώπη (Intelligent Energy for Europe) είναι ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Με την ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση του κοινού στα θέματα ενέργειας, την παροχή εξειδικευμένης πληροφόρησης προς τους εμπλεκομένους φορείς ευελπιστώ να προσθέσει το δικό του λιθαράκι στη συλλογική προσπάθεια για το μέλλον του τόπου μας. ---------------------------------------------------- Είναι γεγονός ότι η ΕΕ στοχεύει στη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και στην εγκαθίδρυση μιας κοινή ενεργειακής πολιτικής μεταξύ των κρατών-μελών. Κατανοώντας τη διασύνδεση μεταξύ των διαφόρων επιβαρυντικών παραγόντων, αποσκοπεί στη λήψη μέτρων που θα ενισχύουν την οικονομία, μέσω των επενδύσεων σε ενεργειακά αποδοτικές 2
τεχνολογίες και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στόχος είναι η ανάπτυξη της πράσινης οικονομίας. Από το 1997, με τη δημοσίευση της Λευκής Βίβλου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), μέχρι τον περασμένο Δεκέμβριο, όπου το Ευρωκοινοβούλιο, υπερψήφισε την "Δέσμη μέτρων της ΕΕ για την αλλαγή του κλίματος και την ενέργεια", στοχεύοντας στην αναχαίτιση των αρνητικών εξελίξεων των κλιματικών αλλαγών στην ευρωπαϊκή ήπειρο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δούλεψε και δουλεύει σκληρά για την εμπέδωση της συλλογικής της προσπάθειας για την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών. Φιλοδοξία της είναι να καταστούν τα κράτη-μέλη πρότυπο μίμησης για όλο τον πλανήτη. ---------------------------------------------------- Οι βασικοί άξονες πάνω στους οποίους κινείται η πολιτική της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια συνοψίζονται στην κωδική ονομασία "Στόχοι 20-20-20". Τα μέτρα στοχεύουν: 1. Στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 20% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Αυτό μπορεί να φτάσει και στο 30% εάν και άλλες ανεπτυγμένες χώρες δεσμευτούν για ανάλογες μειώσεις. 3
2. Στην αύξηση του ποσοστού χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως της αιολικής και ηλιακής, της βιομάζας κλπ, στο 20% της συνολικής ενεργειακής παραγωγής. Το αντίστοιχο ποσοστό σήμερα είναι περίπου 8,5%. 3. Τέλος, στόχο αποτελεί και η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, με τον περιορισμό της ενεργειακής κατανάλωσης κατά 20%, σε σχέση με τα επίπεδα που προβλέπονται για το 2020. Όσον αφορά τους στόχους που θέτουν τα παραπάνω μέτρα, αυτοί αναμένεται να έχουν μακροχρόνιο αντίκτυπο, με τα οφέλη τους να γίνονται ορατά σε βάθος χρόνου και σε μόνιμη βάση. Η συμβολή των μέτρων στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής κρίνεται ουσιαστική. Το παράδειγμα προς μίμηση για τον υπόλοιπο κόσμο που ανέφερα προηγουμένως, δύναται να ανοίξει το δρόμο και να διευκολύνει την επίτευξη μιας νέας παγκόσμιας συμφωνίας για την κλιματική αλλαγή. Ως συνέχεια της συλλογικής προσπάθειας που ξεκίνησε με το Πρωτόκολλο του Κιότο, όλοι προσβλέπουν στις διαπραγματεύσεις κατά τη Διάσκεψη της Κοπεγχάγης, τον ερχόμενο Δεκέμβριο του 2009. Η ελπίδα είναι πως οι αναπτυγμένες και οι αναπτυσσόμενες χώρες θα καταφέρουν να υπογράψουν μια συμφωνία, που να 4
διασφαλίζει ότι η παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας δεν θα ξεπεράσει τους 2 C. -------------------------------------------------- Οι Κύπριοι πολίτες δείχνουν να είναι ιδιαίτερα συνειδητοποιημένοι ως προς το περιβαλλοντικό πρόβλημα της εποχής μας. Σε μια έρευνα του Ευρω-βαρόμετρου που διεξήχθη πριν από ένα χρόνο περίπου 1, το 92% των Κυπρίων είπαν ότι ανησυχούν περισσότερο για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, έναντι μιας σειράς άλλων σοβαρών προβλημάτων. Ο αντίστοιχος Ευρωπαϊκός μέσος όρος ήταν μόλις 62%. Σε επίπεδο προθέσεων η Κύπρος φαίνεται να πρωτοπορεί. Ο στόχος στην Κύπρο είναι να αυξηθεί το ποσοστό της ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές στο 6% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης έως το 2010 και στο 13% έως το 2020. Στην τελευταία έκθεση προόδου 2 της Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που εμπεριέχονται στοιχεία της Eurostat του 2006, φαίνεται ότι στην Κύπρο το μερίδιο της ενέργειας από ΑΠΕ ήταν στο 0%. Από πλευράς ΕΕ δεν υπάρχουν νεώτερα επίσημα στοιχεία, αν και υπάρχουν ενδείξεις από την κυβέρνηση ότι το τρέχον μερίδιο των ΑΠΕ στην Κύπρο έχει βελτιωθεί σε σχέση με το 2006. Οποίο και αν είναι τελικά το ποσοστό, στον τομέα των ΑΠΕ 1 Europeans' attitudes towards climate change, Special Eurobarometer 300 (Fieldwork Dates 31/03/08-24/04/08) 2 COM(2009) 192 final, 24.4.2009 5
χρειάζεται να καταβληθεί περισσότερη προσπάθεια, εάν η Κύπρος θέλει να επιτύχει τους στόχους που έχει θέσει συλλογικά η Ένωση. Παρόλα αυτά, σε ατομικό επίπεδο, τα Κυπριακά νοικοκυριά καταναλώνουν περίπου το 5% της ενεργειακών τους αναγκών από ΑΠΕ, μέσω αυτόνομων συλλεκτών ηλιακής ενέργειας. Συγκεκριμένα, η ηλιακή ενέργεια χρησιμοποιείται για σκοπούς θέρμανσης νερού. Το 90% των ιδιόκτητων κατοικιών, το 80% των διαμερισμάτων και το 50% των ξενοδοχειακών μονάδων του νησιού διαθέτουν τέτοια ηλιακά συστήματα θέρμανσης νερού. Κατ' αναλογία, αντιστοιχεί περίπου 1μ 2 εγκατεστημένης επιφάνειας ηλιακού συλλέκτη ανά κάτοικο, που είναι και το μεγαλύτερο ποσοστό στην ΕΕ. ------------------------------------------------ Η Κύπρος παρόλα αυτά χρειάζεται να διανύσει πολύ δρόμο ακόμα. Και εδώ φαίνεται η σημασία της Δημιουργίας του Ενεργειακού Γραφείου Κυπρίων Πολιτών. Το έργο που έχετε να επιτελέσετε είναι σημαντικότατο αφού ο βασικός σας στόχος είναι η ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με σκοπό να αλλάξει η νοοτροπία των πολιτών και να δημιουργηθεί περιβαλλοντική και ενεργειακή συνείδηση. Το φάσμα δε των δραστηριοτήτων σας είναι αξιέπαινο.: Από τη προώθηση νέων συνηθειών στους πολίτες ώστε να εξοικονομείται ενεργεία στις 6
καθημερινές του δραστηριότητες μέχρι την εκτέλεση ερευνητικών προγραμμάτων σε συνεργασία με διαφόρους τοπικούς και διεθνής οργανισμούς, την διοργάνωση εκπαιδευτικών και επιμορφωτικών σεμιναρίων και η συνεργασία με νέους επιστήμονες για την εξέλιξη της οικολογικής επιστήμης. Στην αξιέπαινη σας αυτή προσπάθεια, στην τόσο φιλόδοξη και σοβαρή δουλειά που έχετε βάλει μπρος, δεν μου μένει τίποτε άλλο παρά να σας συγχαρώ για αυτό το εγχείρημα, να φέρεται στην Κύπρο αυτόν το σημαντικό θεσμό, και να σας ευχηθώ ότι καλύτερο. Στον δύσκολο αυτό σας αγώνα να ξέρεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γενικά και η Αντιπροσωπία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο ειδικά θα είναι πάντα στο πλευρό σας για οποιαδήποτε χρειάζεστε. Και πάλι να σας συγχαρώ και να σας ευχηθώ εποικοδομητικές εργασίες. 7