ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΟΡΕΑΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΤΟ 2011

ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΣΤΗ ΣΕΟΥΛ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ-ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ YΠΟΘΕΣΕΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΝΟΤΙΑΣ ΚΟΡΕΑΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑ Α ΤΟ 2011 Αθανάσιος Καραπέτσας Σύµβουλος ΟΕΥ Α

2 Π ε ρ ι ε χ ό µ ε ν α 1. Γενικές Πληροφορίες για τη Χώρα 1.1. Έκταση Κλίµα 1.2. ηµογραφικά Στοιχεία 1.3. Πολίτευµα ιοίκηση 1.4. Ιστορική Αναδροµή 1.5. Γλώσσα Θρησκεία 1.6. Περιβάλλον 1.7. Εκπαίδευση και Τεχνολογική Έρευνα 1.8. ικαιώµατα Πνευµατικής Ιδιοκτησίας 1.9. Χρήσιµες Πληροφορίες 2. Η Κορεατική Οικονοµία 2.1. Επιτεύγµατα της Κορεατικής Οικονοµίας 2.2. Οικονοµικές Εξελίξεις 2.3. Εθνικοί Λογαριασµοί 2.4. ιάρθρωση της Κορεατικής Οικονοµίας 3. Επενδύσεις 3.1. Κορεατικές Άµεσες Επενδύσεις στο Εξωτερικό 3.2 Άµεσες Ξένες Επενδύσεις στην Κορέα 4. Εξωτερικό Εµπόριο 5. Οικονοµικές & Εµπορικές Σχέσεις Ελλάδας και Κορέας 6. Οικονοµικές & Εµπορικές Σχέσεις µε Βασικούς Εταίρους 6.1. Σχέσεις µε τις ΗΠΑ 6.2. Σχέσεις µε την Κίνα 6.3. Σχέσεις Βόρεια Κορέα 6.4. Σχέσεις µε την Ευρωπαϊκή Ένωση 7. Εµπορική Πολιτική 7.1. Συµφωνίες Ελευθέρου Εµπορίου 7.2. ασµολογικά και Μη ασµολογικά Εµπόδια 8. Η Κορεατική Αγορά 9. Προτάσεις για τη ιµερή Οικονοµική Συνεργασία 10. Πρωτοβουλίες και ράσεις το 2011

3 1. Γενικές Πληροφορίες για τη Χώρα 1.1. Έκταση - Κλίµα Η συνολική έκταση της Ν. Κορέας είναι 98.445 τετραγωνικά χιλιόµετρα Η χώρα είναι αρκετά ορεινή και διαθέτει µικρά αποθέµατα ορυκτών, όπως ανθρακίτη, ουράνιο, βολφράµιο, σίδηρο, ασβεστόλιθο, µολυβδαίνιο, καολινίτη, µόλυβδο και γραφίτη. Σηµαντικό είναι το δυναµικό της χώρας σε υδροηλεκτρική ενέργεια. Η Καλλιεργήσιµη γη αντιστοιχεί στο 16,58% της συνολικής έκτασης της χώρας. Το κλίµα της Ν. Κορέας είναι εύκρατο. Η άνοιξη αρχίζει στα τέλη Μαρτίου και τελειώνει τον Μάιο. Το καλοκαίρι (Ιούνιος - αρχές Σεπτεµβρίου) είναι ζεστό (θερµοκρασία µέχρι 35 βαθµούς) και υγρό (80% υγρασία) µε πολλές βροχοπτώσεις (µουσώνες). Το φθινόπωρο (Σεπτέµβριος - Νοέµβριος) έχει ευχάριστο και ήπιο καιρό. Ο χειµώνας ( εκέµβριος - µέσα Μαρτίου) είναι ψυχρός και ξηρός µε πολλές διακυµάνσεις στη θερµοκρασία. Οι ετήσια βροχόπτωση κυµαίνεται από 1000 mm έως 1800 mm, το 50 έως 60% της οποίας αντιστοιχεί στους καλοκαιρινούς µήνες. Από τους 28 τυφώνες που αναπτύσσονται κατά µέσο όρο στον Βορειοδυτικό Ειρηνικό Ωκεανό δύο ή τρείς επηρεάζουν την κορεατική χερσόνησο. 1.2. ηµογραφικά Στοιχεία Ο πληθυσµός της Ν. Κορέας το 2011 ανήλθε σε 48,87 εκατ. κατοίκους. Η πληθυσµιακή πυκνότητα είναι από τις µεγαλύτερες παγκοσµίως και ανέρχεται σε 496 κατοίκους ανά τετραγωνικό χιλιόµετρο. Πλέον του 80% του πληθυσµού κατοικεί σε αστικές περιοχές. Το προσδόκιµο ζωής αυξάνεται συνεχώς και το 2011 ήταν 80,3 χρόνια, το οποίο αναλύεται σε 76,8 χρόνια για τους άνδρες και σε 83,8 χρόνια για τις γυναίκες. Τα τελευταία χρόνια εκδηλώθηκε ραγδαία επιδείνωση της γεννητικότητας, η οποία ήδη είναι η χαµηλότερη µεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Όµως, πρόσφατα παρουσιάστηκε µικρή βελτίωση και το 2010 η υπογεννητικότητα ήταν 1,23 παιδιά ανά γυναίκα. Το 15,7% του πληθυσµού είναι νεώτερο των 15 ετών, ενώ το 10,7% είναι µεγαλύτερο των 65 ετών. Παρατηρείται συνεχής άνοδος του προσδόκιµου ζωής, η οποία οφείλεται στη βελτίωση της υγειονοµικής περίθαλψης και στην στροφή του πληθυσµού σε πιο υγιεινό τρόπο ζωής. 1.3. Πολίτευµα - ιοίκηση Στη ηµοκρατία της Κορέας ισχύει το προεδρικό σύστηµα διακυβερνήσεως. Επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας είναι ο Πρόεδρος της ηµοκρατίας, ο οποίος εκλέγεται ανά πενταετία και διορίζει τον Πρωθυπουργό (µε σύµφωνη γνώµη της Βουλής), τους Υπουργούς (οι οποίοι δεν είναι απαραίτητο να είναι βουλευτές) και τους επικεφαλείς των λοιπών αρχών ή οργανισµών ασκήσεως εκτελεστικής εξουσίας. Ο Πρόεδρος είναι επίσης επικεφαλής των ενόπλων δυνάµεων της χώρας. Από το Φεβρουάριο 2008 Πρόεδρος της χώρας είναι o κ. Lee Myung Bak. Η Κορεατική Κυβέρνηση αποτελείται από τα εξής Υπουργεία: Ministry of Culture, Sports and Tourism Ministry of Education, Science and Technology

4 Ministry of Environment Ministry for Food, Agriculture, Forestry and Fisheries Ministry of Foreign Affairs and Trade Ministry of Gender Equality Ministry of Government Legislation Ministry for Health, Welfare and Family Affairs Ministry of Justice Ministry of Knowledge Economy Ministry of Labor Ministry of Land, Transport and Maritime Affairs Ministry of National Defense Ministry of Patriots and Veterans Affairs Ministry of Public Administration and Security Ministry of Strategy and Finance Ministry of Unification Επίσης υπάρχουν οι παρακάτω ανεξάρτητες αρχές: Advisory Council on Democratic and Peaceful Unification Presidential Council on Science and Technology Presidential Commission on Small and Medium Business Truth Commission on Suspicious Deaths Board of Audit and Inspection National Intelligence Service Fair Trade Commission Anti-Corruption and Civil Rights Commission National Tax Service National Statistical Office Supreme Public Prosecutor Military Manpower Administration National Police Agency Korea Meteorological Administration Cultural Properties Administration Rural Development Administration Korea Forest Service Small and Medium Business Administration Korean Intellectual Property Office Korea Food and Drug Administration National Maritime Police Agency Η Βουλή αποτελείται από 299 βουλευτές, εκλεγοµένους ανά τετραετία. Από αυτούς, 243 εκλέγονται µε την λαϊκή ψήφο, ενώ οι υπόλοιποι 56 κατανέµονται αναλογικά στα κόµµατα σύµφωνα µε µία δεύτερη µυστική ψηφοφορία. Η δικαστική εξουσία ασκείται από τα δικαστήρια, η ανεξαρτησία των οποίων είναι συνταγµατικά κατοχυρωµένη. ιοικητικά η Ν. Κορέα περιλαµβάνει 9 επαρχίες, οι οποίες είναι οι εξής: Gyeonggi, Gangwon, South Chungcheong, North Chungcheong, South Jeolla, North Jeolla, South Gyeongsang, North Gyeongsang και Jeju. Τα σηµαντικότερα αστικά κέντρα είναι η πρωτεύουσα Σεούλ που αριθµεί περίπου 10,4 εκατ. κατοίκους, το Busan (3,6 εκατ.), το Inchon (2,7 εκατ.), το Daegu (2,5 εκ), το Daejeon (1,5 εκατ.), η Gwangju (1,4 εκατ.), και το Ulsan (1,1 εκατ.).

5 Στην ευρύτερη περιοχή γύρω της Σεούλ έχουν συγκεντρωθεί περί τα 20 εκατ. κάτοικοι, µε αποτέλεσµα να αποτελεί ένα τα πλέον πυκνοκατοικηµένα αστικά κέντρα µεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. To 2007 αποφασίσθηκε η δηµιουργία ενός διοικητικού κέντρου, εκτός Σεούλ, στην περιοχή Chungcheongnam-do, στο οποίο θα µεταφέρονταν εννέα υπουργεία και τέσσερες ανεξάρτητες αρχές. H νέα αυτή πόλη θα ονοµάζονταν Sejong City. Η Κυβέρνηση Lee Myung Back επιχείρησε να περάσει νοµοσχέδιο για την εγκατάλειψη του σχεδίου αυτού και τη µετατροπή της περιοχής σε επιχειρηµατικό και επιστηµονικό κέντρο. Όµως, το νοµοσχέδιο αυτό απερρίφθη από το κοινοβούλιο.. 1.4. Ιστορική Αναδροµή Το πρώτο Κορεάτικο κράτος αναπτύχθηκε προ Χριστού κατά µήκος του ποταµού Daejong και ονοµάσθηκε Jeoson που σηµαίνει Γη της πρωινής γαλήνης. Το 2 ο αιώνα µ. Χ. ορισµένες κορεάτικες φυλές ενώθηκαν και σχηµάτισαν το κράτος του Koguryo στο Β.Α. µέρος της χερσονήσου της Κορέας. ύο άλλα κράτη (Paekche και Silla) ιδρύθηκαν στα νότια το 200µ.χ. Επικρατήσασα θρησκεία στα τρία προαναφερόµενα κράτη ήταν ο Βουδισµός. Το βασίλειο της Silla κατέκτησε αργότερα τα βασίλεια του Koguryo και Paekche (600 µ.χ.) και απέκτησε πλήρη έλεγχο της χερσονήσου. Την εποχή αυτή διαδόθηκε ο Κοµφουκιανισµός, που ακόµη και σήµερα, επηρεάζει τη σκέψη, τη συµπεριφορά και τη νοοτροπία των Κορεατών. Το 800 µ.χ. το Βασίλειο της Silla άρχισε να αποσυντίθεται, αλλά ξαναενώθηκε το 932 υπό τον στρατηγό Wang Kon, µε τη νέα ονοµασία Koryo. Το 1259 µ.χ. µογγολικές φυλές κατέλαβαν το Koryo, το οποίο απελευθερώθηκε 1368 µ.χ. Το 1392 µ.χ. Ο στρατηγός Yi Seonggye ανακηρύχθηκε βασιλιάς και µετονόµασε τη χώρα σε Choson, ονοµασία που διατήρησε µέχρι το 1940. Οι Ιάπωνες κατέλαβαν τη χώρα το 1590, αλλά σύντοµα απωθήθηκαν. Το 1600, απαγορεύθηκε για δύο αιώνες η είσοδος ξένων στη χώρα. Το 1876 οι Ιάπωνες επέβαλαν το άνοιγµα των λιµανιών της χώρας. Το 1910 η Ιαπωνία κατέλαβε την Κορέα και τη διατήρησε υπό την κατοχή της µέχρι το 1945, οπότε το βόρειο τµήµα της κορεάτικης χερσονήσου κατελήφθη από τους Ρώσους και το νότιο από τους Αµερικανούς. Ακολούθως ανατέθηκε η ενοποίηση της χώρας στα Ηνωµένα Έθνη (1947). Το 1948, υπό την επίβλεψη των Ηνωµένων Εθνών διεξήχθησαν εκλογές στο νότο και αναδείχθηκε Πρόεδρος της ηµοκρατίας ο Syngman Rhee, ενώ στο βορά δηµιουργήθηκε η Λαϊκή ηµοκρατία της Κορέας. Τον Ιούνιο του 1950 στρατεύµατα της Βόρειας Κορέας εισέβαλαν στη Νότια Κορέα και αυτό υπήρξε η απαρχή του κορεάτικου εµφυλίου πολέµου (1950-1953). Μέχρι σήµερα δεν έχει υπογραφεί συνθήκη ειρήνης και υφίσταται καθεστώς ανακωχής. 1.5. Γλώσσα Θρησκεία Η Κορεάτικη γλώσσα ανήκει στην ουραλοαλταϊκή γλωσσική οικογένεια και συγγενεύει µε τα Ιαπωνικά και τα Μογγολικά, ενώ έχει σηµαντική κινεζική επιρροή. Το κορεατικό αλφάβητο (Hangeul) χρονολογείται από το 15 ο αιώνα. Η αγγλική γλώσσα διδάσκεται ως δεύτερη γλώσσα στην πρωτοβάθµια και δευτεροβάθµια εκπαίδευση. Η Κινεζική και Ιαπωνική παραδίδονται ευρέως στα δευτεροβάθµιας εκπαιδεύσεως ιδρύµατα.

6 Το ήµισυ του πληθυσµού είναι θρησκευτικά ενεργό. Εξ αυτών το ¼ είναι βουδιστές, το ¼ προτεστάντες, το 8% καθολικοί, το 0,8% άλλες θρησκείες και οι υπόλοιποι είναι χωρίς θρησκεία. Οι Κορεάτες ανεξαρτήτως θρησκείας είναι βαθύτατα επηρεασµένοι από τις αρχές του κοµφουκιανισµού ενώ εξακολουθεί να επιβιώνει η πανάρχαια λατρεία των πνευµάτων6 (Σαµανισµός). 1.6. Περιβάλλον Η Κορέα εφαρµόζει ένα προηγµένο σύστηµα διαχείρισης απορριµµάτων και ανακύκλωσης. Μετά το 2003 ο συνολικός όγκος των απορριµµάτων µειώνεται συνεχώς. Σήµερα πάνω από το 60% των απορριµµάτων ανακυκλώνεται. Η κορεατική κυβέρνηση έχει υιοθετήσει µια πολιτική πράσινης ανάπτυξης, µέσω της οποίας επιδιώκει όχι µόνο την µείωση της µόλυνσης του περιβάλλοντος, αλλά και την ενίσχυση της οικονοµικής ανάπτυξης της χώρας. Άµεση προτεραιότητα αποτελεί η ανάπτυξη των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας και της πυρηνικής ενέργειας, η οποία για στην Κορέα θεωρείται ως πράσινη µορφή ενέργειας. Η Κορέα συγκαταλέγεται µεταξύ των ελάχιστων χωρών που διαθέτουν δική τους τεχνολογία πυρηνικών αντιδραστήρων και ήδη πραγµατοποιεί εξαγωγές. H Ν. Κορέα έχει υπογράψει την συµφωνία του Kyoto, αλλά ταυτόχρονα έχει ένα πολύ υψηλό ποσοστό εκποµπής ρύπων, το οποίο δεν δικαιολογείται από το επίπεδο της ανάπτυξής της. 1.7. Εκπαίδευση και Τεχνολογική Έρευνα Το εκπαιδευτικό σύστηµα της Κορέας, σε όλες τις βαθµίδες του, χαρακτηρίζεται από τη σχεδόν καθολική συµµετοχή του πληθυσµού, την εντατικοποίηση των σπουδών και τη στενή διασύνδεσή του µε τις ανάγκες της οικονοµίας της χώρας και της τεχνολογικής της προόδου. Στην ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση υπάρχουν περισσότερα από 400 εκπαιδευτικά ιδρύµατα, στα οποία φοιτά ένα ποσοστό άνω του 70% των νέων. Βασική προτεραιότητα αποτελεί η δηµιουργία µιας οικονοµίας της γνώσης και η εξειδίκευση σε τοµείς υψηλής τεχνολογίας. Χαρακτηριστικά παραδείγµατα της εµβέλειας των κορεατικών επενδύσεων στην έρευνα είναι η ύπαρξη µεγαλόπνοων κορεατικών ερευνητικών προγραµµάτων εξερεύνησης του διαστήµατος (σε συνεργασία µε τη Ρωσία), αποκωδικοποίησης του DNA, κλωνοποίησης, κλπ. Η έρευνα στην Κορέα επικεντρώνεται στην εφαρµοσµένη έρευνα και διενεργείται στη πλειοψηφία της από τον ιδιωτικό τοµέα. Το 2011 η Κορέα δαπάνησε για έρευνα και ανάπτυξη το 3,74% του ΑΕΠ της και κατέχει την Τρίτη θέση µεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Για το 2012 ο στόχος είναι η δαπάνη αυτή να φτάσει το 5% του ΑΕΠ. Η συνολική δαπάνη για έρευνα και ανάπτυξη το 2010 ανήλθε σε $ 38 δις, εκ των οποίων τα $ 6,9% δις, δηλαδή το 18,2%, αφορούσαν σε έρευνα στη βασικές επιστήµες. Τα τελευταία χρόνια καταβάλλεται προσπάθεια να αναπτυχθεί και η έρευνα στις βασικές επιστήµες, στην οποία η χώρα έχει υστερήσει. Η αύξηση της δαπάνης στον τοµέα αυτό είναι εµφανής, καθώς το αντίστοιχο ποσό το 2000 ήταν µόλις $ 1,5 δις. Η δηµόσια δαπάνη για έρευνα και ανάπτυξη το 2011 ανήλθε σε $ 8,9 δις.

7 Η έρευνα επικεντρώνεται κυρίως σε ορισµένους τοµείς, στους οποίους η Κορέα θεωρείται πλέον βιοµηχανικά και τεχνολογικά προηγµένη, όπως ναυπηγική βιοµηχανία, χαλυβουργία, βιοτεχνολογία, ηλεκτρονικά, τηλεπικοινωνίες, πληροφορική, ηµιαγωγοί, ροµποτική, πυρηνική ενέργεια, ιατρικός εξοπλισµός, όργανα ακριβείας, κλπ. 1.8. ικαιώµατα Πνευµατικής Ιδιοκτησίας Στην Κορέα υπάρχει νοµοθεσία προστασίας των πνευµατικών δικαιωµάτων, αλλά σε πολλές περιπτώσεις εφαρµόζονται ιδιάζουσες πρακτικές που δηµιουργούν προβλήµατα. Ένα σηµείο που πρέπει να προσέχουν οι ξένες επιχειρήσεις είναι να µην παραχωρούν τη διαχείριση των πνευµατικών δικαιωµάτων τους στους αντιπροσώπους τους, γιατί σε περίπτωση άρσης της συνεργασίας θα αντιµετωπίσουν προβλήµατα. Οι ξένες επιχειρήσεις που θέλουν να κατοχυρώσουν εµπορικά σήµατα ή ευρεσιτεχνίες πρέπει να τα καταχωρήσουν στο Korea Intellectual Property Office (KIPO), η ιστοσελίδα του οποίου είναι: http://www.kipo.go.kr/en/. Η συνεργασία µε δικηγορικό γραφείο που έχει άδεια λειτουργίας στην Κορέα είναι απαραίτητη για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Για τα συγγραφικά δικαιώµατα ισχύει αντίστοιχη διαδικασία καταχώρησης στο Ministry of Culture, Sports and Tourism (MCST), η ιστοσελίδα του οποίου είναι: http://www.mcst.go.kr/english/index.jsp. 1.9. Χρήσιµες Πληροφορίες Ο διεθνής τηλεφωνικός κωδικός της χώρας είναι +82, στον οποίο για κλήση από το εξωτερικό πρέπει να προστεθεί ο κωδικός πόλης (χωρίς το 0). Οι σηµαντικότεροι κωδικοί πόλεων είναι οι εξής: Σεούλ 2, Busan 51, Taegu 53, Taejon 42, Inchon 32 και Kwangju 62. Οι επίσηµες αργίες είναι οι εξής: πρωτοχρονιά 1/1, πρωτοχρονιά του σεληνιακού έτους (τριήµερο) κινητή εορτή, ηµέρα της εξέγερσης για την ανεξαρτησία 1/3, ηµέρα της δενδροφύτευσης 5/4, πρωτοµαγιά 1/5, ηµέρα των παιδιών 5/5, τα γενέθλια του Βούδα η 8 η ηµέρα του 4 ου µήνα του σεληνιακού ηµερολογίου, ηµέρα των πεσόντων 6/6, ηµέρα του Συντάγµατος 17/7, ηµέρα ανεξαρτησίας 15/8, Chuseok (ηµέρα µνήµης για τους νεκρούς) η 15 η ηµέρα του 8 ου µήνα του σεληνιακού ηµερολογίου, ηµέρα ιδρύσεως του έθνους 3/10 (εορτάζεται η ηµεροµηνία ιδρύσεως του κορεατικού έθνους από τον Dangun το 2.333 π.χ.), Χριστούγεννα 25/12. Το βασικό ωράριο εργασίας είναι από 9 π.µ. 6 µ.µ. Τα πολυκαταστήµατα ανοίγουν 10:30 π.µ. και κλείνουν 7:30 µ.µ. κατά την διάρκεια ολόκληρης της εβδοµάδας. Τα µικρότερα καταστήµατα εργάζονται συνήθως από 9 π.µ., έως 9 µ.µ. όλη την εβδοµάδα. Οι τράπεζες αρχίζουν τις εργασίες τους από 9:30 π.µ. και τελειώνουν 4:30 µ.µ. ( ευτέρα - Παρασκευή). Το ωράριο των δηµοσίων υπηρεσιών είναι από 9 π.µ-6 µµ, ευτέρα µέχρι Παρασκευή για τους µήνες Μάρτιο-Οκτώβριο και 9π.µ-5µ.µ. τις ίδιες ηµέρες, για το διάστηµα Νοεµβρίου - Φεβρουαρίου. 2. Η Κορεατική Οικονοµία 2.1. Επιτεύγµατα της Κορεατικής Οικονοµίας

8 Η Νότια Κορέα, η οποία το 1960 ήταν καθαρά γεωργική χώρα, κατάφερε να µετατραπεί σε µια από τις πιο ανταγωνιστικές βιοµηχανικές χώρες παγκοσµίως, µε σηµαντικές επιδόσεις σε τοµείς υψηλής τεχνολογίας. Σήµερα η Κορέα έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά χρηστών Internet παγκοσµίως, ηγείται στη διεθνή παραγωγή ηµιαγωγών, συγκαταλέγεται µεταξύ των πρωτοπόρων χωρών στη βιοµηχανία ηλεκτρονικών συσκευών και αποτελεί την πρώτη ναυπηγική δύναµη στον κόσµο. Άλλοι σηµαντικοί κλάδοι της κορεατικής οικονοµίας είναι η πληροφορική, οι τηλεπικοινωνίες, η αυτοκινητοβιοµηχανία, η χαλυβουργία, τα πετροχηµικά, κλπ. Η κορεατική στρατηγική ανάπτυξης επικεντρώνεται στη δηµιουργία µιας οικονοµίας της γνώσης και στην εξειδίκευσή της σε δυναµικούς κλάδους υψηλής προστιθέµενης αξίας. Όπως ήδη αναφέραµε, οι κορεατικές δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη είναι µεταξύ των µεγαλύτερων παγκοσµίως και αντιστοιχούν στο 3,37% του ΑΕΠ και επικεντρώνονται κυρίως στην εφαρµοσµένη έρευνα του ιδιωτικού τοµέα. Η τεχνολογική πρόοδος της χώρας φαίνεται από την ανάπτυξη τοµέων τεχνολογίας αιχµής, στους οποίους δραστηριοποιούνται µόνο οι κατ εξοχήν αναπτυγµένες χώρες. Π.χ. πυρηνικοί αντιδραστήρες, τραίνα υψηλής ταχύτητας, συστηµάτων διαχείρισης αεροδροµίων, πολεµική βιοµηχανία, κλπ. Ένα από τα σηµαντικότερα χαρακτηριστικά της Νότιας Κορέας είναι η οικονοµική και όχι µόνο κυριαρχία των ελεγχόµενων από συγκεκριµένες οικογένειες µεγάλων οµίλων επιχειρήσεων (chaebols), όπως οι Samsung, Hyundai, LG, SK, Lotte, Hanwha (που παραδοσιακά έχει σχέσεις µε την Ελλάδα), κλπ.. Οι όµιλοι αυτοί συνέβαλαν τα µέγιστα στο κορεατικό οικονοµικό θαύµα και αποτελούν το δυναµικότερο και πλέον πρωτοπόρο τµήµα της οικονοµίας της χώρας. Ταυτόχρονα όµως, συχνά αποτέλεσαν πηγή διαφθοράς, λόγω των διαπλεκόµενων συµφερόντων τους µε την πολιτική ηγεσία, όπως φαίνεται και από την πληθώρα των σκανδάλων τους που κατά καιρούς απασχόλησαν τη δικαιοσύνη. Λόγω και της κυριαρχίας των µεγάλων οµίλων επιχειρήσεων, οι οποίοι απορροφούν τη µερίδα του λέοντος της χρηµατοδότησης και έχουν προνοµιακές σχέσεις µε την εκάστοτε κυβέρνηση. Οι µικροµεσαίες επιχειρήσεις έχουν πολύ χαµηλότερη παραγωγικότητα και κερδοφορία σε σχέση µε τις µεγάλες επιχειρήσεις, όµως η σηµασία τους για την οικονοµία είναι πολύ µεγάλη, δεδοµένου ότι απασχολούν το 85% του εργατικού δυναµικού. Για το λόγο αυτό, αυξάνονται οι πιέσεις για περιορισµό της δύναµης των µεγάλων οµίλων και ενίσχυση των µικροµεσαίων επιχειρήσεων. Ο περιορισµός της δύναµης των chaebols, η ενίσχυση των µικροµεσαίων επιχειρήσεων και η διαµόρφωση δίκαιου και ευνοϊκού νοµοθετικού πλαισίου για την ανάπτυξη ξένων επενδύσεων είναι προκλήσεις που αντιµετωπίζει η κορεάτικη κυβέρνηση. Πολύ σηµαντικό θέµα είναι και η ανάγκη να µειωθεί η εξάρτηση από τις εξαγωγές. Για το σκοπό αυτό, χρειάζεται η ενίσχυση της εσωτερικής ζήτησης και η αύξηση της παραγωγικότητας στον κλάδο των υπηρεσιών, συµπεριλαµβανόµενου του τουρισµού, στον οποίο το ταξιδιωτικό ισοζύγιο είναι αρνητικό, αλλά τα τελευταία χρόνια

9 παρατηρείται ραγδαία αύξηση των εισερχόµενου τουρισµού. Ιδιαίτερη σηµασία έχει η αύξηση της ανταγωνιστικότητας του εµπορικού τοµέα και του συστήµατος διανοµής. Σοβαρότατο κίνδυνο για την κορεατική οικονοµία, συνιστά και η ραγδαία αύξηση του χρέους των νοικοκυριών, σε µια εποχή µάλιστα, που επιβάλλεται η στροφή στην εσωτερική ζήτηση, λόγω των αβεβαιοτήτων στο εξωτερικό. Το Σεπτέµβριο 2011 το συνολικό χρέος των νοικοκυριών, συµπεριλαµβανόµενων των δανείων και των αγορών µε πίστωση, ανήλθε σε won 911,9 τρις, δηλαδή $ 822,9 δις και αντιστοιχεί στο 73,7% του ΑΕΠ, ποσοστό που προσεγγίζει το µέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Όµως, παρατηρείται µια ταχύτατη άνοδος του χρέους αυτού, το οποίο σηµείωσε αύξηση 9,8% εντός του 2011. Η αντιµετώπιση του προβλήµατος επιδιώκεται µε µια πολιτική µείωσης του κόστους δανεισµού και περιορισµού των νέων χορηγήσεων. Τα τελευταία χρόνια η Κίνα έχει µετατραπεί στον σηµαντικότερο εµπορικό εταίρο της Κορέας. Αυτό συνέβαλε τα µέγιστα στην ταχύτατη ανάπτυξη της κορεατικής οικονοµίας. Παράλληλα, όµως, επήλθε εντονότατη εξάρτηση από την Κίνα, η οποία µπορεί να οδηγήσει σε αστάθεια την οικονοµία, σε περίπτωση µεγάλης επιβράδυνσης του κινεζικού ρυθµού ανάπτυξης. Άλλοι αστάθµητοι παράγοντες για την κορεατική οικονοµία είναι οι τιµές του πετρελαίου και των πρώτων υλών, τυχόν υπερβολική περαιτέρω ισχυροποίηση του κορεατικού νοµίσµατος και οι σχέσεις µε τη Βόρεια Κορέα. Μακροχρόνια, πολύ σηµαντικό είναι το πρόβληµα της υπογεννητικότητας, το οποίο σε συνδυασµό µε την µεγάλη άνοδο του προσδόκιµου ζωής, οδηγεί σε ταχύτατη γήρανση του πληθυσµού. Αν συνεχιστούν οι υπάρχουσες δηµογραφικές τάσεις, η έντονη ανάπτυξη της χώρας δεν θα είναι διατηρήσιµη µακροχρονίως. 2.2. Οικονοµικές Εξελίξεις Η Κορέα, µετά την οικονοµική κρίση της περιόδου 1997-98, που την οδήγησε σε οικονοµική κατάρρευση και προσφυγή στο ΝΤ, προέβη σε ριζικές µεταρρυθµίσεις και στράφηκε σε τοµείς υψηλής προστιθέµενης αξίας και τεχνολογίας αιχµής. Ως αποτέλεσµα, η οικονοµία της σήµερα συγκαταλέγεται µεταξύ των πλέον εξωστρεφών και ανταγωνιστικών παγκοσµίως. Η διεθνής χρηµατοπιστωτική κρίση, που κορυφώθηκε µετά την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, έπληξε έντονα την κορεατική οικονοµία, λόγω της µεγάλης εξάρτησής της από το εξωτερικό εµπόριο. Ως αποτέλεσµα, η αύξηση του ΑΕΠ το 2008 έπεσε στο 2,3% και το 2009 στο 0,3%. Όµως, χάρη στην υψηλή ανταγωνιστικότητα, το χαµηλό δανεισµό, τα πολύ υψηλά συναλλαγµατικά αποθέµατά της και την ταχεία διολίσθηση της ισοτιµίας του νοµίσµατός της, η Κορέα ήταν µεταξύ των πρώτων χωρών που ανέκαµψαν µετά την κρίση. Το 2010 η κορεατική οικονοµία παρουσίασε πολύ θετικές επιδόσεις, κυρίως στις εξαγωγές, µε αποτέλεσµα το ΑΕΠ της να αυξηθεί κατά 6,3%. Όµως το 2011, ο ρυθµός ανάπτυξης της οικονοµίας επιβραδύνθηκε και η αύξηση του ΑΕΠ έπεσε σε 3,6%, λόγω του αρνητικού διεθνούς οικονοµικού κλίµατος, που επιδεινώθηκε από τις δυσµενείς εξελίξεις στην κρίση χρέους της Ευρωζώνης, την υποβάθµιση της αξιολόγησης της οικονοµίας των ΗΠΑ και τη στασιµότητα σε σηµαντικές αγορές και ειδικά στην κινεζική.

10 Επιπλέον, η εσωτερική ζήτηση δεν παρουσίασε ανάλογη µε τις εξαγωγές δυναµικότητα, καθώς τα οφέλη από την ισχυροποίηση της οικονοµίας, επικεντρώνονται στις µεγάλες εξαγωγικές επιχειρήσεις και δεν διαχέονται επαρκώς στην υπόλοιπη οικονοµία και στην κοινωνία. Σηµαντικότατος ανασταλτικός παράγοντας που οδηγεί σε στασιµότητα την ιδιωτική κατανάλωση είναι και η υπερχρέωση των νοικοκυριών. Οι εξαγωγές το 2011 αυξήθηκαν κατά 19% και έφτασαν τα $ 555,2 δις. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές αυξήθηκαν επίσης σηµαντικά κατά 23,3% σε $ 524,4 δις. Το εµπορικό πλεόνασµα ήταν έφτασε τα $ 30,8 δις, ενώ το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασµα $ 26,5 δις. Χάρη στις εισροές κεφαλαίου και το µεγάλο εµπορικό πλεόνασµά της, τα συναλλαγµατικά αποθέµατα της Κορέας στο τέλος του 2011 έφτασαν τα $ 306,4 δις και η χώρα κατέχει την 7 η θέση παγκοσµίως. Η Κορέα αποδίδει µεγάλη σηµασία στο ύψος των συναλλαγµατικών αποθεµάτων της, λόγω της τραυµατικής εµπειρίας της από την ασιατική κρίση του 1997. Το 2011 η κορεατική οικονοµία ήλθε αντιµέτωπη µε έντονες πληθωριστικές πιέσεις, µε αποτέλεσµα την άνοδο του δείκτη τιµών καταναλωτού κατά 4%, σε σύγκριση µε 2,9% το προηγούµενο έτος. Για την αντιµετώπιση του πληθωρισµού, η Τράπεζα της Κορέας αύξησε το βασικό επιτόκιο σε 3,25%. Ειδικά στο τελευταίο τρίµηνο του 2011, ο ρυθµός ανάπτυξης έπεσε σε 0,4% σε σύγκριση µε το προηγούµενο τρίµηνο και σε 3,4% σε ετήσια βάση. Ενόψει του 2012, η κορεατική οικονοµία εξακολουθεί να είναι ισχυρή, αλλά αντιµετωπίζει σηµαντικούς κινδύνους, όπως η κρίση στην Ευρωζώνη, υπερχρέωση των νοικοκυριών και ο πληθωρισµός. Ως αποτέλεσµα, η Τράπεζα της Κορέας αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις της για το 2012. Η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται να είναι 3,7%, σε σύγκριση µε προγενέστερη πρόβλεψή για 4,6%. Οι εξαγωγές προβλέπεται ότι το 2012 θα συνεχίσουν να αυξάνονται, αλλά µε πολύ πιο αργό ρυθµό, της τάξεως του 5%. Για τον πληθωρισµό, η Τράπεζα της Κορέας προβλέπει ότι το 2012 θα πέσει στο 3,3%. Παρόλα αυτά, οι πληθωριστικές πιέσεις εξακολουθούν να επιµένουν, ενώ ορισµένες διεθνείς εξελίξεις (π.χ. κρίση στο Ιράν) µπορεί να οδηγήσουν σε µεγάλη άνοδο των τιµών των καυσίµων και να ανατρέψουν την πρόβλεψη αυτή. Στο άµεσο µέλλον η Κεντρική Τράπεζα αναµένεται να διατηρήσει τα επιτόκια αµετάβλητα. Όµως, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα µείωσης των επιτοκίων, σε περίπτωση σοβαρής επιβράδυνσης της οικονοµίας. Ο σεισµός στην Ιαπωνία είχε σηµαντικές επιπτώσεις στην οικονοµία της Κορέας. Στην αρχή υπήρξε φόβος ότι οι κορεατικές επιχειρήσεις θα αντιµετωπίσουν προβλήµατα από έλλειψη ενδιάµεσων προϊόντων που εισάγουν από την Ιαπωνία. Όµως, τα προβλήµατα αυτά ξεπεράστηκαν σχετικά εύκολα. Αντιθέτως, η Κορέα επωφελήθηκε σηµαντικά από τη µείωση της παραγωγής των Ιαπώνων ανταγωνιστών της, µε αποτέλεσµα να αυξήσει τα µερίδιά της στις διεθνείς αγορές, ενώ σε ορισµένες περιπτώσεις πραγµατοποιήθηκαν απευθείας εξαγωγές κορεατικών προϊόντων στην Ιαπωνία, για να καλυφτούν οι ελλείψεις που παρουσιάστηκαν λόγω του σεισµού. Στον παρακάτω πίνακα συνοψίζονται οι βασικοί δείκτες της κορεατικής οικονοµίας: 2009 2010 2011 ΑΕΠ σε δις δολάρια 834,1 1.014,4 1.116,3

11 Ετήσια Μεταβολή % Αύξηση ΑΕΠ 0,3 6,3 3,6 Κατανάλωση 1,2 4,1 2,2 Ιδιωτική Κατανάλωση 0,0 4,4 2,3 ηµόσια Κατανάλωση 5,6 2,9 2,1 Ακαθάριστος σχηµατισµός παγίου κεφαλαίου -1 5,8-1,1 Ποσοστό % Ανεργία 3,6 3,7 3,0 είκτης Τιµών Καταναλωτή 2,8 3,0 4,0 Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών σε εκατ. $ Ισοζύγιο Τρεχουσών 32.790,5 29.393,5 26.505,3 Συναλλαγών Εξαγωγές 363.534 466.384 555.214 Εισαγωγές 323.085 525.212 524.413 Εµπορικό Ισοζύγιο 40.449 58.828 30.801 Ισοζύγιο Υπηρεσιών -6.640-8.710-4.591 Ταξιδιωτικό Ισοζύγιο -5.221-8.421-7.158 Μέση Ισοτιµία Won/USD 1276.9 1156.1 1108.2 ηµογραφικοί είκτες Πληθυσµός Έκταση Πυκνότητα Πληθυσµού Προσδόκιµο ζωής Γεννήσεις παιδιών Χρήστες διαδικτύου Πηγή: Τράπεζα της Κορέας 2.3. Εθνικοί Λογαριασµοί 48,87 εκατ. κάτοικοι 98.445 τετρ.χιλ. 496 κάτοικοι / τετρ. χιλ. 80,3 έτη 1,23 ανά γυναίκα 39,5 εκατ. Το 2011 το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (GDP) σε τρέχουσες τιµές ανήλθε σε 1.237 τρις κορεατικά won, το οποίο αντιστοιχεί σε $ 1116. Η ετήσια µεταβολή του ΑΕΠ σε σταθερές τιµές (µε βάση το 2005) για το έτος 2011 ήταν 3,6%, σε σύγκριση µε 6,3% το 2010. Το κατά κεφαλή Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδηµα (GNI) το 2007 υπερέβη για πρώτη φορά τα 20.000 δολάρια και έφτασε τα 21.695 δολάρια. Όµως, το 2008 και το 2009 λόγω της παγκόσµιας χρηµατοοικονοµικής κρίσεως και της µεγάλης υποτίµησης του νοµίσµατος της χώρας, το κατά κεφαλή GNI µειώθηκε σε 19.296 δολάρια 17.175, αντιστοίχως. Από το 2010 παρατηρείται ταχύτατη οικονοµική ανάπτυξη, κυρίως χάρη στις ισχυρές εξαγωγές. Ως αποτέλεσµα, το κατά κεφαλή Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδηµα, χάρη και στην ανατίµηση του νοµίσµατος, το 2010 έφτασε τα $ 20.562 και το 2011 τα $ 22.489. Το κατά κεφαλή εθνικό εισόδηµα µε όρους αγοραστικής δύναµης είναι πολύ υψηλότερο, καθώς το 2010 ανήλθε σε & 29.000, σε σύγκριση µε το 33.700 που ήταν το αντίστοιχο µέγεθος για την Ιαπωνία, µε τη οποία η διαφορά µειώνεται συνεχώς. Το 2011 η συνολική κατανάλωση αυξήθηκε κατά 2,2%, σε σύγκριση µε αύξηση 4,1% το προηγούµενο έτος. Η µεταβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης ήταν αύξηση 2,3% το 2011 και 4,4% το 2010. Αντίστοιχα η δηµόσια κατανάλωση αυξήθηκε κατά 2,1% το 2011 και 2,9% για το 2010.

12 Το 2011 το ποσοστό επί του ΑΕΠ για την κατανάλωση ήταν 68,33% και για τις επενδύσεις 27,44%. Αντίστοιχα, οι εξαγωγές αντιστοιχούσαν στο 56,16% του ΑΕΠ και οι εισαγωγές στο 54,14%. Στον παρακάτω πίνακες φαίνονται οι µεταβολές και η σύνθεση του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος και Εισοδήµατος. Σε δις κορεατικά Won ιάρθρωση της απάνης επί του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (σε τρέχουσες τιµές) 2008 2009 2010 2011 Ιδιωτική Κατανάλωση 561,627.50 575,970.20 616,982.60 654,857.70 ηµόσια Κατανάλωση 156,944.10 170,324.70 178,396.10 190,485.60 Ακαθάριστος σχηµατισµός παγίου κεφαλαίου 300,794.10 309,714.00 331,734.10 339,416.80 Μείον Μεταβολή Αποθεµάτων 19,574.70-29,856.00 14,696.10 24,923.00 Εξαγωγές Αγαθών και Υπηρεσιών 544,110.70 529,645.10 613,368.30 694,765.80 Μείον Εισαγωγές Αγαθών και Υπηρεσιών 556,197.90 490,188.30 583,157.30 669,746.40 Στατιστικές ιαφορές -401.4-573 1,254.80 2,425.50 απάνη επί του ΑΕΠ 1,026,451.80 1,065,036.80 1,173,274. 90 1,237,128.20 Καθαρή εισροή εισοδήµατος από τον υπόλοιπο κόσµο 7,663.60 4,746.20 1,478.10 3,375.70 Ακαθάριστο Εθνικό Εισόδηµα 1,174,753. 1,034,115.40 1,069,783.10 Εθνικό ιαθέσιµο Εισόδηµα 898,070.90 927,062.70 Πηγή: Korea Statistical Information Service 00 1,240,503.90 1,020,302. 20 1,076,609.70 Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν ανά οικονοµική ραστηριότητα το έτος 2010 Σε τρέχουσες τιµές Σε τιµές 2005 Ποσοστό % του ΑΕΠ ΑΕΠ σε τρέχουσες τιµές αγοράς 1,175,201,201 1,064,815,214 Φόροι επί των προϊόντων µείον επιδοτήσεις 117,930,658 103,986,330 Ακαθάριστη Προστθέµενη Αξία σε βασικές τιµές 1,057,270,543 960,828,884 100.00% Γεωργία, ασοπονία, Αλιεία 26,481,467 28,104,343 2.50% Ορυχεία, Μεταλλεία 2,272,688 1,834,036 0.21% Μεταποίηση 322,569,713 298,784,509 30.51% Ηλεκτρισµός, Υγραέριο, Ύδρευση 20,555,828 21,583,076 1.94% Κατασκευές 66,840,513 59,811,953 6.32% Χονδρεµπόριο, Λιανεµπόριο 97,016,080 82,906,741 9.18% Μεταφορές 43,617,260 43,307,665 4.13% Ενδιαίτηση και Παρεµφερείς Υπηρεσίες 23,186,803 19,822,599 2.19% Πληροφορική, Τηλεπικοινωνίες 42,962,749 43,454,094 4.06% Χρηµατοοικονοµικές Υπηρεσίες, Ασφάλειες 73,041,762 70,376,143 6.91% Εκµετάλευση Ακινήτων 76,280,252 68,937,309 7.21% ηµόσια ιοίκηση, Άµυνα, Κοινωνικές Ασφαλίσεις 67,877,214 58,196,747 6.42% Κρατική Υποχρεωτική Κοινωνική Ασφάλιση 64,974,846 53,522,811 6.15% Επιχειρηµατικές Υπηρεσίες 52,535,097 42,779,944 4.97%

13 Υγεία και Κοινωνικές ραστηριότητες 40,890,084 34,678,080 3.87% Αθλητισµός, Τέχνη, Αναψυχή 12,655,174 11,679,039 1.20% Λοιπές Υπηρεσίες 23,513,013 21,049,795 2.22% Πηγή: Korea Statistical Information Service Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν ανά Περιοχή το έτος 2010 Σε τρέχουσες τιµές Σε τιµές 2005 Ποσοστό % του ΑΕΠ Συνολικό ΑΕΠ 1,175,201,201 1,064,815,214 100.00% Seoul 274,778,628 243,107,058 23.38% Busan 60,834,815 53,956,724 5.18% Daegu 36,307,413 32,386,267 3.09% Incheon 56,517,888 51,132,761 4.81% Gwangju 24,428,136 22,458,366 2.08% Daejeon 26,646,718 23,210,255 2.27% Ulsan 59,059,022 45,360,588 5.03% Gyeonggi-do 230,854,372 226,399,530 19.64% Gangwon-do 29,147,108 26,061,632 2.48% Chungcheongbuk-do 35,988,833 33,833,758 3.06% Chungcheongnam-do 74,444,347 76,030,982 6.33% Jeollabuk-do 34,546,940 29,958,996 2.94% Jeollanam-do 56,520,027 49,719,875 4.81% Gyeongsangbuk-do 79,443,817 68,889,568 6.76% Gyeongsangnam-do 85,365,621 73,228,435 7.26% Jeju-do 10,317,516 9,080,419 0.88% Πηγή: Korea Statistical Information Service 2.4. ιάρθρωση της Κορεατικής Οικονοµίας Η συµµετοχή στο ΑΕΠ είναι για τη γεωργία-αλιεία 2,6%, για τη βιοµηχανία-ορυχείαλατοµεία 28%, για την ενέργεια-ύδρευση 1,8%, για τις κατασκευές 6,9% και για τις υπηρεσίες 60,7%. Η σύνθεση της απασχόλησης του εργατικού δυναµικού είναι 7,2% στον πρωτογενή τοµέα, 17,4% στο δευτερογενή και 75,4% στον τριτογενή. Οι απασχολούµενοι στον τριτογενή τοµέα τα τελευταία χρόνια αυξάνονται συνεχώς. Ραγδαία αύξηση παρατηρείται και στα επίπεδα µισθών. Οι σηµαντικότεροι κλάδοι της κορεατικής οικονοµίας είναι τα ηλεκτρονικά, οι ηµιαγωγοί, η χαλυβουργία, η αυτοκινητοβιοµηχανία, τα ναυπηγεία, και η χηµική βιοµηχανία, και οι κατασκευές. Ιδιαίτερη έµφαση δίδεται στην ανάπτυξη κλάδων υψηλής προστιθέµενης αξίας και στη δηµιουργία µιας οικονοµίας που να στηρίζεται στην τεχνολογία και τη γνώση. Τα κορεατικά προϊόντα πλέον έχουν αποκτήσει υψηλή αναγνωρισιµότητα παγκοσµίως. Κορυφαίο παράδειγµα της τεχνολογικής προόδου της χώρας αποτελεί η ανάληψη από κορεατική κοινοπραξία, µε επικεφαλής την Korea Electric Power Corporation (KEPCO), της κατασκευής και λειτουργίας τεσσάρων αντιδραστήρων στα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα. Πρόκειται για συµφωνία ύψους $ 40 δις, η οποία επιτεύχθηκε παρά τα αυξηµένα µέσα πολιτικής πίεσης που διέθεταν οι αντίπαλοι της κορεατικής κοινοπραξίας από τις ΗΠΑ και τη Γαλλία. Η Κορέα θεωρεί ότι η εν λόγω συµφωνία θα αποτελέσει την απαρχή για τις εξαγωγές κορεατικής πυρηνικής τεχνολογίας και

14 προετοιµάζεται για προσφορές σε ανάλογους διαγωνισµούς σε χώρες όπως η Τουρκία και η Ανατολική Ευρώπη. Ανάλογη προσπάθεια καταβάλλεται και για την εξαγωγή τραίνων υψηλής ταχύτητας, συστηµάτων διαχείρισης αεροδροµίων και άλλων προηγµένης τεχνολογίας προϊόντων. Ήδη οι κορεατικές επιχειρήσεις φιλοδοξούν να αναλάβουν την κατασκευή τραίνων υψηλής ταχύτητας στην Καλιφόρνια, την Κίνα, κλπ. Η Κορέα αποτελεί την 10η χώρα διεθνώς σε κατανάλωση ενέργειας, λόγω της ανάπτυξης ενεργοβόρων κλάδων, όπως τα πετροχηµικά, η βιοµηχανία χάλυβα, κλπ.. Η ενεργειακή πολιτική της Κορέας επικεντρώνεται στην ανάπτυξη εκµεταλλεύσεων άντλησης πετρελαίου στο εξωτερικό και την αύξηση της παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, υγραερίου και ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, µε στόχο τη µείωση της συµµετοχής του πετρελαίου κάτω του 35%. Η πράσινη ανάπτυξη, στην οποία οι Κορεάτες εντάσσουν και την πυρηνική ενέργεια, αποτελεί υψηλή προτεραιότητα. Για τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας, δεν επιδιώκεται απλά η αύξηση της παραγωγικής δυναµικότητας, αλλά και η ανάπτυξη εγχώριας εξαγώγιµης τεχνολογίας. Ιδιαίτερη σηµασία έχει η ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας, δεδοµένου ότι η Κορέα ήδη αποτελεί τον 6ο µεγαλύτερο παραγωγό πυρηνικής ενέργειας, ενώ έχει αναπτύξει δική της πυρηνική τεχνολογία και συγκαταλέγεται µεταξύ των ελάχιστων χωρών που έχουν τη δυνατότητα κατασκευής πυρηνικών αντιδραστήρων. Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις της χώρας έχουν προηγµένη τεχνολογία και υψηλές προδιαγραφές ασφαλείας. Η κορεατική οικονοµία είναι έντονα προσανατολισµένη στο εξωτερικό εµπόριο, πράγµα που κάνει ιδιαίτερα σηµαντική την ανάπτυξη της ναυτιλίας, των λιµενικών εγκαταστάσεων και του διαµετακοµιστικού συστήµατος, καθώς συµβάλλουν τα µέγιστα στην ανταγωνιστικότητα των εξαγωγών και δηµιουργούν σηµαντική προστιθέµενη αξία. Στις προτεραιότητες της κορεατικής κυβέρνησης είναι η ανάπτυξη του τουρισµού, ο οποίος γνώρισε σηµαντική αύξηση το 2009, χάρη στην υποτίµηση του νοµίσµατος. Το ταξιδιωτικό ισοζύγιο πάντως εξακολουθεί να είναι αρνητικό καθώς ο αριθµός των κορεατών ταξιδιωτών στο εξωτερικό είναι σταθερά µεγαλύτερος των εισερχόµενων τουριστών. Το έλλειµµα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου το 2009 ήταν µειωµένο στα $ 3,5 δις, αλλά το 2010 υπολογίζεται ότι θα εκτιναχθεί εκ νέου στα $ 7,5 δις, καθώς 14 εκατ. άτοµα αναµένεται να ταξιδέψουν στο εξωτερικό. 3. Επενδύσεις 3.1. Κορεατικές Άµεσες Επενδύσεις στο Εξωτερικό Σύµφωνα µε τα στοιχεία της Korea Import Export Bank, οι συνολικές σωρευµένες άµεσες επενδύσεις της Κορέας στο εξωτερικό το 2011 έφτασαν τα $ 199,3 δις. Οι κορεατικές επενδύσεις στο εξωτερικό µακροχρόνια ακολουθούν ανοδική πορεία. Το 2011 οι άµεσες επενδύσεις στο εξωτερικό αυξήθηκαν κατά 5,6% και ήταν $ 25,6 δις.

15 Στον πίνακα και το διάγραµµα που ακολουθούν παρουσιάζεται η διαχρονική εξέλιξη των κορεατικών άµεσων επενδύσεων στο εξωτερικό για την περίοδο 1980-2011. Έτος Ετήσιες Άµεσες Επενδύσεις Σε χιλ. $ Μεταβολή % Συνολικές Άµεσες Επενδύσεις 196,585,558 1980 145,196 1981 56,995-60.7% 1982 115,837 103.2% 1983 168,913 45.8% 1984 50,186-70.3% 1985 112,966 125.1% 1986 316,105 179.8% 1987 409,616 29.6% 1988 216,581-47.1% 1989 571,358 163.8% 1990 1,068,813 87.1% 1991 1,319,257 23.4% 1992 1,352,325 2.5% 1993 1,450,339 7.2% 1994 2,366,536 63.2% 1995 3,217,619 36.0% 1996 4,531,925 40.8% 1997 3,833,542-15.4% 1998 4,791,924 25.0% 1999 3,387,525-29.3% 2000 5,252,214 55.0% 2001 5,299,561 0.9% 2002 3,989,986-24.7% 2003 4,710,700 18.1% 2004 6,492,996 37.8% 2005 7,202,994 10.9% 2006 11,739,236 63.0% 2007 22,231,214 89.4% 2008 23,817,188 7.1% 2009 20,326,803-14.7% 2010 24,244,677 19.3% 2011 25,594,392 5.6% Πηγή: Korea Import Export Bank

16 Άµεσες Επενδύσεις στο Εξωτερικό 30,000,000 25,000,000 20,000,000 1000 $ 15,000,000 10,000,000 5,000,000 0 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 Πηγή: Korea Import Export Bank Το 44,7% των συνολικών σωρευµένων κορεατικών άµεσων επενδύσεων στο εξωτερικό κατευθύνθηκαν προς τις ασιατικές χώρες. Ακολουθεί η Βόρεια Αµερική µε 23,5% και η Ευρώπη µε 17,4%. Η γεωγραφική κατανοµή των συνολικών κορεατικών άµεσων επενδύσεων στο εξωτερικό φαίνεται από τον πίνακα και το διάγραµµα που ακολουθούν. Γεωγραφική Περιοχή Ποσό σε χιλ. $ Ποσοστό % Σύνολο 196,585,558 100.00% Ασία 87,883,814 44.71% Μέση Ανατολή 3,329,168 1.69% Βόρεια Αµερική 46,146,297 23.47% Κεντρική και Νότια Αµερική 15,915,357 8.10% Ευρώπη 34,187,035 17.39% Αφρική 2,836,171 1.44% Ωκεανία 6,287,716 3.20% Πηγή: Korea Import Export Bank

17 Γεωγραφική κατανοµή κορεατικών άµεσων επενδύσεων στο εξωτερικό 1% 3% 17% 8% 46% Ασία Μέση Ανατολή Βόρεια Αµερική Κεντρική και Νότια Αµερική Ευρώπη Αφρική Ωκεανία 23% 2% Η Κίνα και οι ΗΠΑ είναι οι σηµαντικότεροι αποδέκτες κορεατικών άµεσων επενδύσεων, µε την Κίνα να αποκτά πολύ µεγάλη σηµασία τα τελευταία χρόνια. Στην Ελλάδα έχουν πραγµατοποιηθεί συνολικά επενδύσεις µόλις $ 7,8 εκατ., οι οποίες αφορούν κυρίως σε εµπορικά δίκτυα. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι συνολικές άµεσες κορεατικές επενδύσεις στις κυριότερες χώρες. Χώρα Επενδύσεις σε χιλ. $ Σύνολο 199,285,410 ΗΠΑ 39,821,766 Κίνα 37,705,194 Χονγκ-Κονγκ 12,738,114 Βιετνάµ 7,695,819 Αυστραλία 4,602,697 Καναδάς 6,607,859 Ηνωµένο Βασίλειο 9,031,320 Ινδονησία 5,877,198 Κάτω Χώρες 6,369,992 Νησιά Κέιµαν 3,197,743 Βραζιλία 4,354,036 Ιαπωνία 4,020,434 Σιγκαπούρη 4,430,412 Μαλαισία 3,087,261 Ιράκ 314,209 Μιανµάρ 1,194,904 Γερµανία 3,723,641 Καµπότζη 1,811,418 Φιλιππίνες 2,598,629 Ινδία 2,556,149 Ιρλανδία 1,483,867 Καζακστάν 1,956,666

18 Βερµούδες 2,611,008 Ρωσία 1,937,735 Ταϊλάνδη 1,789,802 Παναµάς 1,591,534 Μεξικό 1,204,144 Περού 840,750 Γαλλία 1,299,427 Υεµένη 1,295,300 Πολωνία 1,358,258 Νορβηγία 1,660,035 Τσεχία 1,054,565 Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα 694,019 Μαδαγασκάρη 1,086,606 Ουζµπεκιστάν 593,790 Σλοβακία 947,954 Βέλγιο 984,109 Παρθένοι Νήσοι 640,972 Τουρκία 736,384 Νησιά Μάρσαλ 612,263 Ισπανία 458,138 Οµάν 491,421 Κύπρος 386,702 Ελλάδα 7,797 Λοιπές Χώρες 9,823,369 Πηγή: Korea Import Export Bank Οι κορεατικές επενδύσεις στο εξωτερικό αποσκοπούν στη παραγωγή βιοµηχανικών προϊόντων µε χαµηλότερο κόστος, στην εξασφάλιση πρόσβασης σε ξένες αγορές, στην δηµιουργία εµπορικών δικτύων, στην εξασφάλιση πρώτων υλών, στη διευκόλυνση της χρηµατοδότησης των κορεατικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό και στην αξιοποίηση επιστηµονικού δυναµικού για έρευνα και ανάπτυξη. Σηµαντικό µέρος των κορεατικών επενδύσεων σε βιοµηχανικές δραστηριότητες κατευθύνεται σε χώρες φθηνού κόστους όπως η Κίνα, οι Ασιατικές Χώρες και οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Επίσης, πραγµατοποιούνται µεγάλες επενδύσεις στην Κεντρική Ασία, τη Μέση Ανατολή, τη Νότια-Κεντρική Αµερική και σε αφρικανικές χώρες, οι οποίες αποσκοπούν στην εξασφάλιση πρώτων υλών. Το βασικό κίνητρο για επενδύσεις σε αναπτυγµένες χώρες είναι η εξασφάλιση πρόσβασης στην αγορά. Το 38,3% των συνολικών κορεατικών άµεσων επενδύσεων στο εξωτερικό αφορά σε βιοµηχανικές δραστηριότητες και ακολουθούν τα ορυχεία-λατοµεία µε 16,9% και το εµπόριο µε 12,7%. Αναλυτικότερα η κατανοµή των κορεατικών επενδύσεων στο εξωτερικό ανά κλάδο φαίνεται από τον πίνακα και το διάγραµµα που ακολουθούν. Κλάδος Επενδύσεις σε χιλ $ Ποσοστό Σύνολο 196,585,558 100.00% Γεωργία Αλιεία 1,150,922 0.59% Ορυχεία Λατοµεία 33,234,041 16.91%

19 Βιοµηχανία 75,314,704 38.31% Ενέργεια Ύδρευση 1,985,908 1.01% Κατασκευές 4,545,067 2.31% Χονδρεµπόριο - Λιανεµπόριο 24,975,132 12.70% Μεταφορές 3,604,525 1.83% Υπηρεσίες ιαµονής και Εστίασης 2,854,881 1.45% Πληροφορική και Τηλεπικοινωνίες 4,476,372 2.28% Τράπεζες - Ασφαλιστικές 15,859,820 8.07% Ακίνητα 12,544,343 6.38% Επιστήµη και Τεχνολογία 12,967,665 6.60% Λοιπά 3,072,178 1.56% Πηγή: Korea Import Export Bank Επενδύσεις ανά κλάδο Γεωργία Αλιεία Ορυχεία - Λατοµεία Βιοµηχανία Ενέργεια Ύδρευση Κατασκευές Χονδρεµπόριο - Λιανεµπόριο Μεταφορές Υπηρεσίες ιαµονής και Εστίασης Πληροφορική και Τηλεπικοινωνίες Τράπεζες - Ασφαλιστικές Ακίνητα Επιστήµη και Τεχνολογία Λοιπά 3.2. Άµεσες Ξένες Επενδύσεις στην Κορέα Οι άµεσες ξένες σωρευµένες επενδύσεις στην Κορέα το 2011 έφτασαν τα $ 187,3 δις. Το 2011 στην Κορέα πραγµατοποιήθηκαν ξένες άµεσες επενδύσεις ύψους $ 13,7 δις, αυξηµένες κατά 4,6% σε σχέση µε το προηγούµενο έτος. Η τάση των άµεσων ξένων επενδύσεων στην Κορέα φαίνεται από τον πίνακα και το διάγραµµα που ακλουθούν. Έτος Περιπτώσεις Επενδύσεις σε 1000 $ Ετήσια Μεταβολή % 2001 3,419 11,291,994-2002 2,441 9,102,512-19.39% 2003 2,597 6,468,193-28.94% 2004 3,102 12,785,417 97.67% 2005 3,668 11,565,448-9.54% 2006 3,107 11,240,395-2.81% 2007 3,559 10,509,413-6.50% 2008 3,744 11,710,519 11.43%

20 2009 3,131 11,483,983-1.93% 2010 3,107 13,070,195 13.81% 2011 2,706 13,669,531 4.59% Total (1962-2011) 52,378 187,254,425 - Πηγή: Ministry of Knowledge Economy Αµέσες ξένες επενδύσεις στην Κορέα 16,000,000 14,000,000 12,000,000 10,000,000 8,000,000 6,000,000 4,000,000 2,000,000 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 1000 $ Η διαχρονική κατανοµή των άµεσων ξένων επενδύσεων µεταξύ βιοµηχανίας, υπηρεσιών και λοιπών δραστηριοτήτων φαίνεται από τον παρακάτω πίνακα: 1962 έως 1990 Περιπτώ σεις Σύνολο Βιοµηχανία Υπηρεσίες Λοιπά Εκατ. $ Εκατ. $ Εκατ. $ Εκατ. $ 5,337 7,874 4,636 2,985 253 1991 510 1,396 478 912 6 1992 445 895 516 377 2 1993 458 1,044 391 590 63 1994 646 1,317 491 789 37 1995 874 1,948 1,062 820 66 1996 967 3,203 1,673 1,221 308 1997 1,055 6,971 2,508 4,362 102 1998 1,401 8,853 5,830 2,591 432 1999 2,105 15,542 8,356 6,783 403 2000 4,140 15,217 6,848 8,110 259 2001 3,341 11,292 2,911 7,236 1,145 2002 2,408 9,103 2,336 5,132 1,634 2003 2,564 6,468 1,697 4,132 639 2004 3,068 12,785 6,210 6,141 434 2005 3,668 11,565 3,078 8,301 187

21 2006 3,107 11,240 4,246 6,626 368 2007 3,559 10,509 2,688 7,612 210 2008 3,744 11,711 3,007 8,387 317 2009 3,131 11,484 3,725 7,594 165 2010 3,107 13,070 6,657 6,302 111 2011 2,706 13,670 5,653 7,270 747 Πηγή: Ministry of Knowledge Economy Οι άµεσες επενδύσεις από τις σηµαντικότερες χώρες το 2011 και το ποσοστό συµµετοχής τους εµφανίζονται στο διάγραµµα που ακολουθεί. Κατανοµή άµεσων επενδύσεων ΗΠΑ, 2,372, 17% Λοιπά, 3,981, 29% Ιαπωνία, 2,284, 17% Ευρωπαϊκή Ένωση, 5,032, 37% ΗΠΑ Ευρωπαϊκή Ένωση Ιαπωνία Λοιπά Αναλυτικότερα, οι άµεσες επενδύσεις από τις σηµαντικότερες χώρες διαχρονικά είναι οι εξής: ΗΠΑ Ευρωπαϊκή Ένωση Ιαπωνία Λοιπά Σύνολο Μερίδιο Μερίδιο Μερίδιο Εκατ. Μερίδιο Εκατ. $ Εκατ. $ Εκατ. $ % % % $ % 1962-1990 7,874 2,243 28 984 0 3,798 0 848 0

22 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 1,396 297 21 749 0 226 0 124 0 895 379 42 242 0 155 0 118 0 1,044 341 32.6 299 28.7 286 27.4 118 11.3 1,317 311 23.6 393 29.8 428 32.5 184 14.0 1,948 643 33.0 461 23.7 424 21.8 419 21.5 3,203 875 27.3 892 27.9 255 8.0 1,181 36.9 6,971 3,190 45.8 2,306 33.1 265 3.8 1,210 17.4 8,853 2,971 33.6 2,885 32.6 504 5.7 2,493 28.2 15,542 3,739 24.1 6,262 40.3 1,749 11.3 3,792 24.4 15,217 2,921 19.2 4,396 28.9 2,448 16.1 5,451 35.8 11,292 3,885 34.4 3,064 27.1 776 6.9 3,567 31.6 9,103 4,501 49.4 1,680 18.5 1,404 15.4 1,518 16.7 6,468 1,240 19.2 3,062 47.3 541 8.4 1,625 25.1 12,785 4,717 36.9 3,009 23.5 2,258 17.7 2,801 21.9 11,565 2,690 23.3 4,781 41.3 1,881 16.3 4,095 35.4 11,240 1,705 15.2 4,978 44.3 2,108 18.8 4,557 40.5 10,509 2,340 22.3 4,332 41.2 990 9.4 3,837 36.5 11,711 1,328 47.5 6,339 204.3 1,423 51.6 2,576 96.8 11,484 1,486 55.2 5,297 177.0 1,934 79.1 2,767 88.5 13,070 2,063 53.1 3,195 117.1 2,083 62.0 5,729 167.7 13,670 2,372 68.5 5,032 143.4 2,284 72.3 3,981 115.8 Πηγή: Ministry of Knowledge Economy Η Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία χρόνια είναι ο µεγαλύτερος επενδυτής στην Κορέα, µε σωρευµένες επενδύσεις $ 64,7 δις. Στον πίνακα που ακολουθεί εµφανίζονται οι άµεσες ξένες επενδύσεις ανά γεωγραφική περιοχή και χώρα. 2010 2011 Περιπτ ώσεις Εκατ. $ Περιπτώ σεις Εκατ. $ Σύνολο (1962 2011) Περιπτ ώσεις Εκατ. $ ιεθνείς Οργανισµοί 117 272

23 Αµερική 540 2,686 450 3,747 11,700 59,173 ΗΠΑ 382 1,974 307 2,372 9,550 46,155 Καναδάς 53 480 36 739 680 5,154 Λοιπές Χώρες 105 231 107 636 1,470 7,864 Ασία 1,844 6,892 1,615 4,394 30,345 58,595 Ιαπωνία 422 2,083 499 2,284 11,714 28,258 Σιγκαπούρη 123 773 146 611 1,273 7,300 Χονγκ Κονγκ 77 92 113 572 1,365 4,701 Μαλαισία 18 106 11 93 757 7,245 Κίνα 616 414 404 651 7,531 3,737 Ταϊβάν 42 208 29 11 554 1,159 Λοιπές Χώρες 546 3,216 413 171 7,151 6,196 Ευρωπαϊκή Ένωση European Union 397 3,195 375 5,032 6,695 64,696 Γερµανία 66 268 98 1,471 1,639 10,713 Ηνωµένο Βασίλειο 93 649 80 920 1,290 11,619 Γαλλία 37 160 32 236 863 6,202 Βέλγιο 15 83 3 2 207 3,389 Ολλανδία 83 1,185 80 1,011 1,271 21,045 Ιρλανδία 8 326 8 71 238 2,652 Λοιπές Χώρες 95 524 74 1,321 1,187 9,076 Υπόλοιπος Κόσµος 326 296 266 496 3,521 4,519 Σύνολο 3,107 13,070 2,706 13,670 52,378 187,254 Πηγή: Ministry of Knowledge Economy 4. Εξωτερικό Εµπόριο To 2011 οι κορεατικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 19% και έφτασαν τα $ 555,2 δις δολάρια. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές έφτασαν τα $ 524,4 δις, αυξηµένες κατά 23,3%. Ως αποτέλεσµα το εµπορικό πλεόνασµα διαµορφώθηκε σε $ 30,8 δις. Το µεγάλο εµπορικό πλεόνασµα οφείλεται στη ραγδαία ισχυροποίηση της ανταγωνιστικότητας των κορεατικών προϊόντων, σε κλάδους όπως τα αυτοκίνητα, οι ηµιαγωγοί, τα ηλεκτρονικά, οι ναυπηγήσεις, κλπ. Σηµαντικό ρόλο παίζει και η σχετικά χαµηλή ισοτιµία του κορεατικού νοµίσµατος, ιδιαίτερα απέναντι στο ιαπωνικό. Τόσο οι εξαγωγές, όσο και οι εισαγωγές, τα τελευταία χρόνια έχουν σαφέστατα ανοδική τάση και η εξέλιξή τους φαίνεται από τον πίνακα και το διάγραµµα που ακολουθούν. Πηγή: Korea International Trade Association Ετος Εξαγωγές Εισαγωγές Ισοζύγιο 1000 $ Μεταβολή % 1000 $ Μεταβολή % 1000 $ 1990 65,015,731 4.2 69,843,678 13.6-4,827,947 1991 71,870,122 10.5 81,524,858 16.7-9,654,736 1992 76,631,515 6.6 81,775,257 0.3-5,143,742 1993 82,235,866 7.3 83,800,142 2.5-1,564,276 1994 96,013,237 16.8 102,348,175 22.1-6,334,938

24 1995 125,057,988 30.3 135,118,933 32-10,060,944 1996 129,715,137 3.7 150,339,100 11.3-20,623,963 1997 136,164,204 5 144,616,374-3.8-8,452,171 1998 132,313,143-2.8 93,281,754-35.5 39,031,388 1999 143,685,459 8.6 119,752,282 28.4 23,933,177 2000 172,267,510 19.9 160,481,018 34 11,786,492 2001 150,439,144-12.7 141,097,821-12.1 9,341,323 2002 162,470,528 8 152,126,153 7.8 10,344,375 2003 193,817,443 19.3 178,826,657 17.6 14,990,786 2004 253,844,672 31 224,462,687 25.5 29,381,985 2005 284,418,743 12 261,238,264 16.4 23,180,479 2006 325,464,848 14.4 309,382,632 18.4 16,082,216 2007 371,489,086 14.1 356,845,733 15.3 14,643,352 2008 422,007,328 13.6 435,274,737 22-13,267,409 2009 363,533,561-13.9 323,084,521-25.8 40,449,040 2010 466,383,762 28.3 425,212,160 31.6 41,171,601 2011 555,213,656 19 524,413,090 23.3 30,800,566 Πηγή: Korea International Trade Association Κορεατικό Εξωτερικό Εµπόριο 600,000,000 500,000,000 400,000,000 1000 $ 300,000,000 200,000,000 100,000,000 0-100,000,000 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 Έτος Εξαγωγές Εισαγωγές Ισοζύγιο Μεταξύ των σηµαντικότερων εµπορικών της εταίρων, το 2011 η Κορέα είχε µεγάλο εµπορικό πλεόνασµα µε την Κίνα, το Χόνγκ-Κόνγκ, τις ΗΠΑ, την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Σιγκαπούρη, την Ταϊβάν, την Ινδία και τη Βραζιλία. Αντίθετα, είχε µεγάλα εµπορικά ελλείµµατα µε την Ιαπωνία και τη Γερµανία, από τις οποίες προµηθεύεται κεφαλαιουχικά αγαθά, καθώς και από τη Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ, το Κατάρ, την Αυστραλία και την Ινδονησία από τις οποίες προµηθεύεται πετρέλαιο και πρώτες ύλες. Ο µεγαλύτερος εµπορικός εταίρος είναι η Κίνα µε 20% του εξωτερικού εµπορίου και ακολουθούν η Ευρωπαϊκή Ένωση µε 10%, η Ιαπωνία µε 10% και οι ΗΠΑ µε 9%. Στους 5 σηµαντικότερους εµπορικούς εταίρους αντιστοιχεί το ήµισυ περίπου των εµπορικών

25 ανταλλαγών της χώρας, όπως φαίνεται από την απεικόνιση των στοιχείων του 2011 στο διάγραµµα που ακολουθεί. Το εξωτερικό εµπόριο της Κορέας µε τους σηµαντικότερους εταίρους της 20% 51% 10% 9% 10% Κίνα Ιαπωνία ΗΠΑ Ευρωπαϊκή Ένωση Λοιπές Χώρες Στους παρακάτω πίνακες φαίνονται οι εξαγωγές και οι εισαγωγές της Κορέας, σε σχέση µε τους µεγαλύτερους εµπορικούς της εταίρους: Εξαγωγές ανά χώρα 2010 2011 Εκατ. $ Μεταβολή % Εκατ. $ Μεταβολή % Total 466,384 28.3 555,214 19 Κίνα 116,838 34.8 134,185 14.8 ΗΠΑ 49,816 32.3 56,208 12.8 Ιαπωνία 28,176 29.4 39,680 40.8 Χογκ Κογκ 25,294 28.7 30,968 22.4 Σιγκαπούρη 15,244 11.9 20,839 36.7 Ταϊβάν 14,830 56.1 18,206 22.8 Ινδονησία 8,897 48.3 13,564 52.5 Βιετνάµ 9,652 35 13,465 39.5 Ινδία 11,435 42.7 12,654 10.7 Βραζιλία 7,753 46 11,821 52.5 Ρωσία 7,760 85 10,305 32.8 Μεξικό 8,846 24 9,729 10 Γερµανία 10,702 21.3 9,501-11.2 Ταϊλάνδη 6,460 42.7 8,459 30.9 Αυστραλία 6,642 26.7 8,164 22.9 Λιβερία 5,402 10.6 7,389 36.8 Φιλιππίνες 5,838 27.8 7,339 25.7 Η.Α.Ε 5,487 10.2 7,268 32.5 Νησιά Μάρσαλ 4,687-51.5 7,054 50.5 Πηγή: Korea International Trade Association Εισαγωγές ανά χώρα

26 2010 2011 Εκατ. $ Μεταβολή % Εκατ. $ Μεταβολή % 425,212 31.6 524,413 23.3 Κίνα 71,574 31.9 86,432 20.8 Ιαπωνία 64,296 30.1 68,320 6.3 ΗΠΑ 40,403 39.1 44,569 10.3 Σαουδική 26,820 35.9 36,973 37.9 Αραβία Αυστραλία 20,456 38.6 26,316 28.6 Κατάρ 11,915 42.1 20,749 74.1 Ινδονησία 13,986 51 17,216 23.1 Γερµανία 14,305 16.3 16,963 18.6 Κουβέιτ 10,850 35.8 16,960 56.3 Η.Α.Ε. 12,170 30.7 14,759 21.3 Ταϊβάν 13,647 38.5 14,694 7.7 Ιράν 6,940 20.8 11,358 63.7 Ρωσία 9,899 71 10,852 9.6 Μαλαισία 9,531 25.8 10,468 9.8 Ιράκ 4,428 16.1 9,138 106.4 Σιγκαπούρη 7,850-0.3 8,967 14.2 Ινδία 5,674 37 7,894 39.1 Καναδάς 4,351 23.1 6,612 52 Βραζιλία 4,712 25.9 6,343 34.6 Πηγή: Korea International Trade Association Στους πίνακες που ακολουθούν φαίνονται οι εξαγωγές και οι εισαγωγές της Κορέας προς και από τις σηµαντικότερες οικονοµικές περιοχές: Κορεατικές εξαγωγές από τις σηµαντικότερες οικονοµικές περιοχές ή ενώσεις. 2010 2011 Εκατ. $ Μεταβολή % Εκατ. $ Μεταβολή % Σύνολο 466,384 28.3 555,214 19 Αναπτυσσόµενες Χώρες 334,573 29.3 402,044 20.2 APEC 319,468 33.5 387,858 21.4 ASEM 234,751 29.2 282,995 20.6 ΟΟΣΑ 155,592 26 176,690 13.6 BRICs 143,785 38 168,965 17.5 Βιοµηχανικές Χώρες 131,792 25.9 152,615 15.8 ASEAN 53,195 29.8 71,801 35 NAFTA 62,763 30.2 70,864 12.9 Ευρωπαϊκή Ένωση 53,507 14.8 55,727 4.1 OPEC 30,615 21.7 41,706 36.2 Συµβούλιο Συνεργασίας του 12,503 6.9 17,271 38.1 Κόλπου (GCC) CIS 11,054 69.5 14,629 32.3 MERCOSUR 8,952 51.1 13,319 48.8 EFTA 3,522 80.1 1,818-48.4

27 Πηγή: Korea International Trade Association Κορεατικές εισαγωγές από τις σηµαντικότερες οικονοµικές περιοχές 2010 2011 Εκατ. $ Μεταβολή % Εκατ. $ Μεταβολή % Total 425,212 31.6 524,413 23.3 Αναπτυσσόµενες Χώρες 251,309 32.7 326,528 29.9 APEC 278,606 33.8 323,771 16.2 ASEM 216,464 28.5 252,063 16.4 ΟΟΣΑ 176,231 30.2 201,650 14.4 Βιοµηχανικές Χώρες 173,863 30.1 197,724 13.7 OPEC 88,264 35.4 128,469 45.6 BRICs 91,860 35.2 111,521 21.4 Συµβούλιο Συνεργασίας του 66,441 33.2 95,460 43.7 Κόλπου (GCC) NAFTA 46,275 37.9 53,497 15.6 ASEAN 44,099 29.5 53,121 20.5 Ευρωπαϊκή Ένωση 38,721 20.1 47,424 22.5 CIS 11,209 63 12,134 8.3 MERCOSUR 5,543 24.1 7,518 35.6 EFTA 5,699 25.3 5,177-9.1 Πηγή: Korea International Trade Association Τα σηµαντικότερα εξαγόµενα κορεατικά προϊόντα είναι: πλοία, κινητά τηλέφωνα, πετρελαιοειδή, αυτοκίνητα και ανταλλακτικά, ηλεκτρονικά ολοκληρωµένα κυκλώµατα, οθόνες LCD, ραδιοτηλεοπτικός εξοπλισµός και είδη γραφείου. Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι εξαγωγές της Κορέας ανά προϊόν: 2010 2012 ΤΤ Ε ΠΡΟΪΟΝ Μεταβολή Μεταβολή 1000 $ 1000 $ % % ΣΥΝΟΛΟ 466,383,762 28.3 555,213,656 19 793 ΠΛΟΙΑ 46,735,317 10 54,133,104 15.8 334 ΕΛΑΙΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ 30,163,290 36.2 50,371,143 67 776 ΛΥΧΝΙΕΣ, ΗΜΙΑΓΩΓΟΙ, 43,291,119 60.6 45,211,444 4.4 ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ. 781 ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ 31,781,724 41.9 40,909,861 28.7 764 ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΣ 35,927,292-2.5 36,068,109 0.4 ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ. 871 ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΣΥΣΚΕΥΕΣ 30,124,418 28.6 27,700,714-8 ΟΠΤΙΚΗΣ. 784 ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΜΑΤΑ 17,903,708 62.8 21,647,538 20.9 ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ 778 ΛΟΙΠΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ 10,279,423 41.1 13,540,801 31.7 ΜΗΧΑΝΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΚΕΥΕΣ, Μ.Α.Κ 511 Υ ΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΕΣ 7,580,399 31.7 11,261,247 48.6 673 ΠΛΑΤΕΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΕΛΑΣΕΩΣ 7,962,137 33.9 11,164,902 40.2 ΑΠΟ ΣΙ ΗΡΟ Η' ΧΑΛΥΒΑ. 728 ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ. 7,001,956 66.3 8,439,144 20.5