Νομικό Πλαίσιο για την παροχή και συνεισφορά Δεδομένων Πρόδρομος Τσιαβός, The Media Institute, UCL
Ζητήματα Υπάρχει ανάγκη για: Ένα ξεκάθαρο και απλό να το ακολουθήσει κανείς ρυθμιστικό πλαίσιο για την επανάχρηση δεδομένων που να ισχύει για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση Διαλειτουργικότητα σε νομικό και τεχνολογικό επίπεδο Απλοί μηχανισμοί επίλυσης διαφορών σε σχέση με την πρόσβαση και περαιτέρω χρήση της δημόσιας πληροφορίας Σκοπός: Να αναπτύξουμε μια ενιαία Ευρωπαϊκή αγορά για καινοτόμες εφαρμογές βασισμένες σε δημόσια δεδομένα 2
Τι μπορεί να μου προσφέρει η Οδηγία για την Περαιτέρω Χρήση της Δημόσιας Πληροφορίας; Η Οδηγία 2013/37/EΕ Aναθεωρεί την Οδηγία 2003/98/EΚ Δίνει έμφαση στα ανοιχτά δεδομένα Έχει πιο ξεκάθαρους κανόνες σε ό,τι αφορά την κοστολόγηση Περιλαμβάνει τους πολιτιστικούς οργανισμούς εντός του πεδίου εφαρμογής της Οδηγίας (Μουσεία, Αρχεία, Βιβλιοθήκες) Δημιουργεί ένα σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο για τις αποκλειστικές συμφωνίες Δίνει έμφαση στις τυποποιημένες και μηχαναγνώσιμες άδειες 3
Διαστρωμάτωση και Είδη Δικαιωμάτων Περαιτέρω Χρήση Δημόσιας Πληροφορίας Πνευματική Ιδιοκτησία Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Εξαιρούμενο Περιεχόμενο Οι Κανόνες για την περαιτέρω χρήση της δημόσιας πληροφορίας εφαρμόζονται επιπλέον των κανόνων που τίθενται με άλλα ρυθμιστικά πλαίσια και διασφαλίζουν ότι όταν υπάρχουν οι κατάλληλες νομικές προϋποθέσεις, τότε η πληροφορία του δημοσίου τομέα είναι διαθέσιμη προς περαιτέρω χρήση με τους ελάχιστους δυνατούς περιορισμούς 4
Διαστρωμάτωση και Είδη Δικαιωμάτων Περαιτέρω Χρήση Δημόσιας Πληροφορίας Πνευματική Ιδιοκτησία Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Οι κανόνες για την περαιτέρω χρήση της δημόσιας πληροφορίας συμπληρώνονται από κανόνες που αφορούν συγκεκριμένους τομείς και τύπους δεδομένων, όπως αυτοί της Οδηγίας INSPIRE για την περαιτέρω χρήση γεωχωρικών δεδομένων ή τις διατάξεις για τα στατιστικά δεδομένα. Τέτοιου τύπου ρυθμιστικά πλαίσια ενισχύουν την περαιτέρω χρήση δεδομένων σε συγκεκριμένους τομείς. Εξαιρούμενο Περιεχόμενο 5
Διαστρωμάτωση και Είδη Δικαιωμάτων Περαιτέρω Χρήση Δημόσιας Πληροφορίας Πνευματική Ιδιοκτησία Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Η δημόσια πληροφορία πρέπει να διατίθεται προς περαιτέρω χρήση τόσο για εμπορικούς όσο και για μη εμπορικούς σκοπούς Οι άδειες πρέπει να είναι τυποποιημένες και διαλειτουργικές μεταξύ τους Τα μουσεία, αρχεία και βιβλιοθήκες βρίσκονται εντός του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας για την περαιτέρω χρήση δημόσιας πληροφορίας Εξαιρούμενο Περιεχόμενο 6
Διαστρωμάτωση και Είδη Δικαιωμάτων Περαιτέρω Χρήση Δημόσιας Πληροφορίας Πνευματική Ιδιοκτησία Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Εξαιρούμενο Περιεχόμενο Η δημόσια πληροφορία θα πρέπει να ανήκει σε έναν Φορέα του δημοσίου τομέα ή Εάν ανήκει σε Τρίτον, ο Φορέας του Δημοσίου Τομέα να έχει διασφαλίσει τις κατάλληλες άδειες Εάν βρίσκεται στο Δημόσιο Τομέα μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς περιορισμούς 7
Διαστρωμάτωση και Είδη Δικαιωμάτων Περαιτέρω Χρήση Δημόσιας Πληροφορίας Πνευματική Ιδιοκτησία Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Εξαιρούμενο Περιεχόμενο Η απλή ύπαρξη δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε ένα σύνολο δημοσίων δεδομένων δε συνεπάγεται τη μη περαιτέρω χρήση αυτών: Μπορεί να ληφθεί η συγκατάθεση του υποκειμένου επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα Μπορεί να υπάρξει ανωνυμοποίηση των δεδομένων Μπορεί να βρεθεί νόμιμη βάση επεξεργασίας των σχετικών δεδομένων 8
Διαστρωμάτωση και Είδη Δικαιωμάτων Περαιτέρω Χρήση Δημόσιας Πληροφορίας Πνευματική Ιδιοκτησία Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Εξαιρούμενο Περιεχόμενο Πρόκειται για εξαίρεση από το βασικό κανόνα Περιλαμβάνει περιεχόμενο που δεν μπορεί να διατεθεί χωρίς συγκατάθεση (π.χ. Εμπιστευτική πληροφορία, επιχειρηματικό/ εμπορικό απόρρητο κλπ) Η σχετική πληροφορία θα πρέπει να χαρακτηρίζεται ως εμπιστευτική 9
Ορολογία Ι Άδειες επανάχρησης και Ανοιχτές Άδειες: Οι άδειες περαιτέρω χρήσης είναι άδειες «ένας-προς-έναν». Δεν είναι απαραιτήτως τυποποιημένες και δεν επιτρέπουν περαιτέρω διάθεση/ διανομή, παρά μόνο υπό ορισμένους όρους Οι ανοιχτές άδειες είναι «ένας προς-πολλούς», επιτρέπουν την επανάχρηση και επαναδιανομή δεδομένων με ελάχιστους περιορισμούς και είναι τυποποιημένες και δημόσιες (π.χ. Άδειες Creative Commons) 10
Ορολογία II Άδειες σύμφωνα με τον ορισμό της «Ανοιχτής Γνώσης» (ΑΓ): Είναι άδειες που είναι σύμφωνες με τις προδιαγραφές του ορισμού της ΑΓ, δηλαδή οι μόνοι περιορισμοί που μπορεί να θέτουν είναι: Αναφορά: απαιτείται να γίνεται αναφορά είτε στο δημιουργό, είτε στην πηγή των δεδομένων Παρόμοια Διανομή: όταν κάποιος βελτιώνει ή τροποποιεί το σύνολο δεδομένων που έχει λάβει με μία άδεια που περιέχει τέτοιους όρους, τότε θα πρέπει να διανέμει το παράγωγο αυτό έργο με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις, όπως το πρωτότυπο έργο. Παραδείγματα: Creative Commons Attribution 4.0 UK Open Government Licence 3.0 Creative Commons Attribution ShareAlike 4.0 11
Ορολογία III Ανοιχτές vs. Copyleft άδειες: Ανοιχτές είναι οι άδειες που επιτρέπουν την επανάχρηση και επαναδιανομή του περιεχομένου χωρίς περιορισμούς πέραν της αναφοράς, της παρόμοιας διανομής, της μη εμπορικής χρήσης ή την απαγόρευση παραγώγων έργων Copyleft είναι οι άδειες που επιτρέπουν στον χρήστη των δεδομένων να πραγματοποιεί όποια αλλαγή επιθυμεί στο πρωτότυπο σύνολο δεδομένων, αρκεί το παράγωγο να διατίθεται με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις. 12
Γιατί είναι σημαντική η αδειοδοτική διαλειτουργικότητα; Οι χρήστες δεδομένων θέλουν να μπορούν να αναμειγνύουν δεδομένα από διαφορετικές πηγές Εάν οι όροι με τους οποίες επιτρέπεται αυτή η ανάμειξη παρέχονται με αντιφατικούς όρους (π.χ. επειδή τα διαφορετικά σύνολα δεδομένων παρέχονται με διαφορετικές άδειες), τότε τα δεδομένα δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν πραγματικά. Παράδειγμα: Η ανάμειξη δεδομένων με δύο διαφορετικές άδειες (π.χ. μια άδεια που να επιτρέπει και μια άδεια που να απαγορεύει την εμπορική επανάχρηση δεδομένων) Λύση: η χρήση μιας εθνικής ανοιχτής άδειας κι ενός ανοιχτού ενιαίου πλαίσιου αδειοδότησης 13
Πώς θα χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα μου από το ELRC; Τα ίδια τα δεδομένα δεν πρόκειται να αναδιανεμηθούν καθεαυτά Τα δεδομένα χρησιμοποιούνται προκειμένου να παραχθούν νέα γλωσσικά μοντέλα που θα βοηθήσουν στην αυτοματοποιημένη μετάφραση κειμένου Χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα σύνολα και σημεία δεδομένων και όχι ολοκληρωμένα κείμενα 14
Ποιά είναι τα στάδια για τη διάθεση των δημοσίων δεδομένων; Η διάθεση δεδομένων σύμφωνα με την Οδηγία για την περαιτέρω χρήση δημόσιας πληροφορίας είναι απλή και εύκολη Απλώς ακολουθήστε τα παρακάτω στάδια 15
Ποια είναι τα στάδια για τη διάθεση των δημοσίων δεδομένων; Αποκλείστε την απόρρητη και εμπιστευτική πληροφορία 16
Ποιά είναι τα στάδια για τη διάθεση των δημοσίων δεδομένων; Αποκτήστε προηγούμενη συγκατάθεση του υποκειμένου επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, βρείτε νομική βάση, ανωνυμοποιήστε ή αφαιρέστε τα προσωπικά δεδομένα 17
Ποιά είναι τα στάδια για τη διάθεση των δημοσίων δεδομένων; Διαβεβαιώστε ότι δεν υπάρχει Πνευματική Ιδιοκτησία Τρίτων, ότι το υλικό βρίσκεται στο δημόσιο τομέα ή ότι οι απαραίτητες άδειες από τρίτα μέρη έχουν ληφθεί. 18
Ποιά είναι τα στάδια για τη διάθεση των δημοσίων δεδομένων; Ακολουθήστε την εθνική ρύθμιση για την μεταφορά της Οδηγίας για την Περαιτέρω Χρήση Δημόσιας Πληροφορίας (π.χ. χρησιμοποιήστε τις εθνικές άδειες ανοιχτής διακυβέρνησης ή μια τυποποιημένη διαδικασία για την διάθεση δημόσιας πληροφορίας) 19
Ποιά είναι τα στάδια για τη διάθεση των δημοσίων δεδομένων; Χρησιμοποιήστε μια τυποποιημένη Ανοιχτή Κυβερνητική Άδεια, Τυποποιημένη Ανοιχτή Άδεια ή τυποποιημένη άδεια επανάχρησης Σε κάθε περίπτωση ακολουθείστε την εθνική πολιτική επανάχρησης δημόσιας πληροφορίας 20
Μελέτη Περίπτωσης Ι (Διαύγεια) (https://diavgeia.gov.gr/) Mεταφορά Οδηγίας: Νόμος 4305/2014 Αποφάσεις της Δημόσιας Διοίκησης Εξ ορισμού Ανοιχτά Δεδομένα Χρήση αδειών Creative Commons Αναφορά 21
Μελέτη Περίπτωσης ΙΙ (Εθνικό Τυπογραφείο) (http://www.et.gr/) Μεταφορά Οδηγίας: Ν 4305/2014 Δημοσιεύσεις στο ΦΕΚ Εξ ορισμού Ανοιχτό Δεν απαιτείται άδεια 22
Μελέτη Περίπτωσης ΙΙΙ (Βέλτιστες Πρακτικές) http://www.nationalarchives.gov.uk/information-management/re-using-public-sectorinformation/licensing-for-re-use/what-ogl-covers/) Μεταφορά Οδηγίας: PSI Regulations (2015 No. 1415) UK Government Licensing Framework Τυποποιημένες άδειες (Open and Reuse) Licensing Forum 23
Μελέτη Περίπτωσης ΙV (Legislation Portal UK) (http://www.legislation.gov.uk/) Μεταφορά Οδηγίας: PSI Regulations (2015 No. 1415) UK Government Licence (OGL v 3.0) Περιέχει επικαιροποιημένη νομοθεσία ως Ανοιχτά Διασυνδεδεμένα Δεδομένα 24
Μελέτη Περίπτωσης V (PSI Exclusive Agreements UK) (http://www.nationalarchives.gov.uk/information-management/re-using-public-sector-information/licensing-for-reuse/psi-exclusive-agreements/ Μεταφορά Οδηγίας: PSI Regulations (2015 No. 1415) Διαφορετικοί Τύποι Αδειών Τύποι δεδομένων: οπτικοακουστικά, γεωχωρικά, κείμενο Λόγοι εξαιρέσων από το βασικό αδειοδοτικό πλαίσιο: Εκτός της δημόσιας αποστολής Τα δεδομένα ως η κύρια πηγή χρηματοδότησης για τον Φορέα του Δημοσίου Διατηρησιμότητα και Επίπεδο Παρεχόμενων Υπηρεσιών 25
Μελέτη Περίπτωσης VI (DILA France) https://www.etalab.gouv.fr/la-direction-pour-linformation-legale-et-administrative-dila-ouvre-les-bases-cass-inca-capp-et-jadeen-open-data Μεταφορά Οδηγίας: PSI Transposition (CIPAC 2013) - (CASS- INCA-CAPP) Ανοικτά εκ του νόμου Είδη δεδομένων: Νομοθεσία και νομολογία (Αποφάσεις Ανωτάτων Δικαστηρίων) 26
Μελέτη Περίπτωσης VII ("Le Monde Diplomatique" Text corpora Χρήση αδειών της ELRA Τύποι Δεδομένων: Αρχείο Εφημερίδων Τρεις τύποι αδειών: Ερευνητική Εμπορική Χρήση Αξιολόγηση 27
Νομικά Ζητήματα Μιλήστε με τους Νομικούς μας στο διάλειμμα! 28