Κωνσταντίνα Δ. Κηροποιού Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Καβάλας Απογευματινή Επιμορφωτική Συνάντηση με τους εκπαιδευτικούς των Γυμνασίων της Γενικής Παιδαγωγικής ευθύνης Θέμα: Εφαρμογή των Βιωματικών Δράσεων στο Γυμνάσιο 17-10-2013 ΠΕΚ Καβάλας 17/10/2013
Βιωματικές Δράσεις Μόνο ό,τι δέχθηκες με τη ψυχή σου, αυτό μόνον μαθαίνεις και αυτό ενσωματώνεις στη ζωή σου και το χαρακτήρα σου Dewey Η μάθηση είναι μια διαδικασία αλληλεπίδρασης ανάμεσα στο πρόσωπο και το περιβάλλον Piaget
Βιωματικές Δράσεις Τι είναι οι Βιωματικές δράσεις; Ποια η σχέση τους με τις Ερευνητικές Εργασίες του Λυκείου; Σε ποια παιδαγωγική φιλοσοφία βασίζονται; Experiential education -Βιωματικές Δράσεις
Βιωματικές Δράσεις Από την εμπειρία στο βίωμα Είναι όλες οι εμπειρίες παιδαγωγικές;
Ποιοι κυρίως συνεισέφεραν στον προβληματισμό και στην έρευνα για τη βιωματική μάθηση; Dewey Lewin Piaget Kolb
Η θεωρία της βιωματικής μάθησης Δίνει έμφαση στο σημαντικό ρόλο που παίζει η εμπειρία στη διαδικασία της μάθησης καθώς και στους δεσμούς μεταξύ της σχολικής τάξης, της σχολικής ζωής των μαθητών και της κοινωνικής πραγματικότητας.
Μέσα από τις Βιωματικές δράσεις προβάλλονται οι βασικές επιστημονικές αρχές: της Διερευνητικής Προσέγγισης στη Μάθηση. της Διεπιστημονικής Συνεργασίας των Καθηγητών της Διαφοροποιημένης Προσέγγισης στη Μάθηση. της Ομαδικής Συνεργασίας των Μαθητών
Τα πεδία των Βιωματικών Δράσεων 1. Τοπική Ιστορία, 2. Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (Π.Ε.Α.Α), 3. Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός (Σ.Ε.Π.), 4. Φύση και Άσκηση, 5. Πολιτισμός και Δραστηριότητες Τέχνης και 6. Σχολική και Κοινωνική Ζωή (Σ.Κ.Ζ.).
Η Σχολική και Κοινωνική Ζωή περιλαμβάνει τις εξής τέσσερις Θεματικές Ενότητες (ΘΕ): «Επικοινωνώ, αισθάνομαι είμαι ο εαυτός μου», «Ζούμε μαζί», «Φροντίζω τον εαυτό μου» «Το σχολείο ως κοινότητα: Ζούμε μαζί και στηρίζουμε ο ένας τον άλλον».
Επικοινωνώ, αισθάνομαι είμαι ο εαυτός μου Γνωριμία με τον εαυτό μας Τα συναισθήματά μας Επικοινωνώντας με τους άλλους Αντιμετωπίζοντας το άγχος Ζούμε μαζί Οι σχέσεις μεταξύ μας Διαχειρίζομαι τις συγκρούσεις-βάζω όρια Εκφοβισμός στο σχολείο Σχολείο και διαφορετικότητα Αξίες και κοινωνικές συμπεριφορές στην ομάδα Φροντίζω τον εαυτό μου Το σχολείο ως κοινότητα: Ζούμε μαζί και στηρίζουμε ο ένας τον άλλον Διατροφή Πρόληψη ατυχημάτων και πρώτες βοήθειες Σωματική υγιεινή Καπνός και αλκοόλ Το δικό μας σχολείο Σχολείο και διαδίκτυο Οι μαθητές ως μέλη της σχολικής κοινότητας Άνοιγμα και σύνδεση του σχολείου με την κοινότητα Αγωγή ελεύθερου χρόνου ΠΕΚ Καβάλας 17-10-2013 Κωνσταντίνα Κηροποιού Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Καβάλας
Σε τι στοχεύουν οι δραστηριότητες που θα αναπτυχθούν στο πεδίο Σχολική και Κοινωνική ζωή ; (α) στην καλλιέργεια δεξιοτήτων επικοινωνίας (β) στην ανάπτυξη δεξιοτήτων αναγνώρισης, έκφρασης και διαχείρισης συναισθημάτων (γ) στην ενίσχυση της αυτοαντίληψης και της αυτοεκτίμησης (δ) στην ανάπτυξη λειτουργικών στρατηγικών διαχείρισης αγχογόνων καταστάσεων ε) στην καλλιέργεια κοινωνικών δεξιοτήτων που προάγουν τις διαπροσωπικές σχέσεις και τη λειτουργία των ομάδων (στ) στην ανάπτυξη στάσεων και δεξιοτήτων διαχείρισης συγκρούσεων και αντιμετώπισης των διαφόρων μορφών βίας και επιθετικότητας στο σχολείο ζ) στην κατανόηση, αποδοχή και αξιοποίηση των ποικίλων επιπέδων της διαφορετικότητας (η) στην καλλιέργεια κοινωνικών αξιών και θετικά προσανατολισμένων συμπεριφορών στην ομάδα, (θ) στην ενίσχυση της αίσθησης της κοινότητας στο σχολικό περιβάλλον και (ι) στην ανάπτυξη στάσεων και συμπεριφορών ασφαλούς χρήσης και διαχείρισης του διαδικτύου.
Τι μας ενδιαφέρει; η θεματολογία ο σχεδιασμός η καθοδήγηση των ομάδων η υλοποίηση η ολοκλήρωση
Πώς ξεκινάμε; Με μια σειρά από δραστηριότητες που έχουν ως στόχο την ενίσχυση της έννοιας της ομάδας, καθώς και των όρων λειτουργίας της με ένα «διαφορετικό» τρόπο. Είναι σημαντικό να τεθούν εκ των προτέρων βασικές αρχές όπως η σεβασμός της άποψης των άλλων, η ελευθερία της έκφρασης, η αποδοχή της διαφορετικότητας, η συνεργατικότητα, η εμπιστευτικότητα, η αλληλοϋποστήριξη κ.ά
Ενδεικτικά θέματα Κατανοώντας τα συναισθήματα στην τάξη Λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία στο σχολείο Η γλώσσα του σώματος Πες μου τη γνώμη σου - Ακου τη δική μου Μοιάζουμε αλλά είμαστε διαφορετικοί
Ενδεικτικά θέματα Ματιές στην καθημερινότητα των εφήβων Ο ελεύθερος χρόνος: πόσος χρόνος είναι πραγματικά ελεύθερος Internet: εχθρός ή φίλος Face book και αίτημα φιλίας Μεσογειακή διατροφή Σωματική άσκηση και υγεία Προσέχω τη διατροφή μου Εμείς και η διατροφή: ξέρουμε τι τρώμε;
Δραστηριότητες Συζήτηση στην τάξη Διάβασμα κειμένων και σχολιασμός τους Γράψιμο-δημιουργία κειμένου Δημιουργία αφίσας Δραματοποίηση κειμένου Ομαδικά παιχνίδια Παιχνίδι ρόλων Μίμηση Ζωγραφική Φωτογράφιση Παρακολούθηση βιντεοκασέτας, θεατρικής παράστασης, κινηματογραφικής ταινίας Συμπλήρωση φύλλου αξιολόγησης κ.λ.π
Μέθοδοι συλλογής δεδομένων Ερμηνευτική (αναφορές σε πηγές, ερμηνεύοντας και κρίνοντάς τες) Δημοσκοπική (δημιουργία και επεξεργασία ερωτηματολογίων από τους μαθητές) Περιγραφική (παρατήρηση και ανάλυση στοιχείων) Πειραματική (κατασκευές,μετρήσεις) ΠΕΚ 17/10/2013 Καβάλας 17-10-2013 Κωνσταντίνα Κηροποιού Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Καβάλας
Εργαλεία έρευνας ερωτηματολόγια, τεστ συνεντεύξεις απεικονίσεις, ημερολόγια διαγράμματα κλίμακες διαβάθμισης σχέδια κατάλογοι κ.λ.π.
Αξιολόγηση του μαθητή Η βαθμολογία κάθε μαθητή προκύπτει (α) από την αξιολόγηση της ατομικής συμβολής του στο ομαδικό έργο, όπως προκύπτει από την παρατήρηση του καθηγητή και τον ατομικό φάκελο που διατηρεί ο μαθητής, και (β) από την αξιολόγηση της ομαδικής εργασίας που υποβάλλει κάθε ομάδα. Το άθροισμα των δύο βαθμών (ατομικός + ομαδικός) διαιρούμενος διά δύο αποτελεί τον βαθμό τριμήνου του μαθητή
Κριτήρια Ατομικής Αξιολόγησης Σχετίζονται άμεσα με τα αναμενόμενα αποτελέσματα της Βιωματικής Δράσης και διακρίνονται : (α) σε κριτήρια κατάκτησης γνώσεων και ανάπτυξης στάσεων, ικανοτήτων και αξιών και (β) σε κριτήρια συμβολής στο κλίμα συλλογικότητας και στο προϊόν της συλλογικής εργασίας.
Φάκελοι Ο μαθητής ενδείκνυται να διατηρεί φάκελο με υλικό που συνέλεξε και δραστηριότητες που ολοκλήρωσε ως μέλος της (υπο-) ομάδας, προσωπικές σημειώσεις με σκέψεις, προτάσεις και συναισθήματα σχετικά με το θέμα και τις εμπειρίες από την ατομική προσπάθεια και την ομαδική λειτουργία. Ο ατομικός φάκελος συμπληρώνει τις προσωπικές παρατηρήσεις του καθηγητή για τον μαθητή, αλλά ταυτόχρονα, αν αξιοποιηθεί κατάλληλα, αποτελεί και ένα παιδαγωγικό μέσον ενίσχυσης της δράσης των ατόμων ως υπεύθυνων και δημιουργικών μελών μιας μικρής ή μεγαλύτερης ομάδας. Ενδείκνυται επίσης η ομάδα να διατηρεί το δικό της φάκελο. Τέλος, διευκολύνει τον εποπτεύοντα εκπαιδευτικό η τήρηση από μέρους του ημερολογίου δραστηριοτήτων.
Αξιολόγηση του Συλλογικού Έργου της Ομάδας Η αξιολόγηση του συλλογικού έργου της ομάδας γίνεται με βάση τον ομαδική εργασία, που καταθέτει μέσα σε ένα απλό φάκελο κάθε ομάδα των 3-4 μελών, και η οποία περιλαμβάνει το συνολικό υλικό ταξινομημένο σε επτά ενότητες, που αντιστοιχούν στις επτά διακριτές φάσεις τις οποίες ακολουθεί η όλη δράση της ομάδας. Oι επτά ενότητες θα περιέχουν κυρίως τις πληροφορίες που συνέλεξε κάθε ομάδα και τα εργαλεία που χρησιμοποίησε, τα φύλλα δραστηριοτήτων, τις επεξεργασίες των δεδομένων και τα συμπεράσματά τους, τις παρεμβάσεις που προγραμμάτισαν και υλοποίησαν και το συνοδευτικό έντυπο και οπτικο-ακουστικό υλικό. Ταυτόχρονα, για τις ανάγκες της προετοιμασίας της ομαδικής εργασίας είναι αναγκαίο οι μαθητές να γράψουν και κείμενα σχετικά με τις επιμέρους δραστηριότητες των επτά ενοτήτων που θα περιγράφουν, για παράδειγμα, τις διαδικασίες που ακολούθησαν ή θα παραθέτουν σχόλια, ερμηνείες και συμπεράσματα, δραστηριότητα πολύ σημαντική για την ανάπτυξη του γραπτού λόγου, η οποία μάλιστα γίνεται μέσα σε ένα πλαίσιο αυθεντικής επικοινωνίας.
Σχετικές εγκύκλιοι του Υ.ΠΑΙ.Θ 115475/Γ2/21-08-2013 ΥΑ, ΦΕΚ Β 2121 Ωρολόγιο Πρόγραμμα για τα Ημερήσια Γυμνάσια 115472/Γ2/21-08-2013 ΥΑ, ΦΕΚ Β 2121 Ωρολόγιο Πρόγραμμα για τα Εσπερινά Γυμνάσια 139609/Γ2/01-10-2013 Οδηγίες για τις Βιωματικές Δράσεις της Α τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γυμνασίου για το σχ. έτος 2013-2014 147650/Γ2/11-10-2013 Συμπληρωματικές οδηγίες για τις Βιωματικές Δράσεις της Α τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού Γυμνασίου για το σχ. έτος 2013-2014 124062/Γ2/06-09-2013 Υ.Α. (ΦΕΚ Β 2350) Συμμετοχή των ειδικοτήτων στην εποπτεία και καθοδήγηση των Βιωματικών Δράσεων
Σχετικό υλικό Για τη στήριξη των εκπαιδευτικών που αναλαμβάνουν την εποπτεία και καθοδήγηση των Βιωματικών Δράσεων υπάρχει σχετικό υλικό αναρτημένο στο ψηφιακό σχολείο http://ebooks.edu.gr/2013/coursemain.php?course=dsgym-a119 17/10/2013 ΠΕΚ Καβάλας 17-10-2013 Κωνσταντίνα Κηροποιού Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Καβάλας
Σας ευχαριστώ 17/10/2013 Κωνσταντίνα Κηροποιού Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Καβάλας