ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2011-2012
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ users.sch.gr/abouras axbouras@hotmail.com abouras@sch.gr Αντώνιος Χρ. Μπούρας
Η ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών και της πληροφορικής στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση διακρίνεται σε τρία στάδια. Πρόδρομος των σταδίων θεωρείται η περίοδος πριν το 1970, η οποία έχει χαρακτηριστεί και ως περίοδος της εκπαιδευτικής τεχνολογίας, επειδή τότε γίνονταν έντονες προσπάθειες για την εισαγωγή και ένταξη των διαφόρων μέσων και τεχνολογιών στην εκπαίδευση
Στενή έννοια: αναφέρεται στη χρησιμοποίηση τεχνολογιών και τεχνικών συσκευών στη διδασκαλία και τη μάθηση. Ευρεία έννοια: είναι η ορθολογική χρήση μίας ή περισσοτέρων τεχνολογιών με σκοπό την απόκτηση ενός εκπαιδευτικού αποτελέσματος. Στο τέλος του 20ου αιώνα αποκτά μια άλλη διάσταση με την εμφάνιση και την εξέλιξη των υπολογιστών.
1 ο ΣΤΑΔΙΟ: πληροφορική προσέγγιση (1970 1980) 2 ο ΣΤΑΔΙΟ: μέσο αντικείμενο εκπαίδευσης (1980 1989) 3 ο ΣΤΑΔΙΟ: τεχνολογίες ως μέσο (μετά το 1990)
Το πρώτο στάδιο σχετίζεται με την «πληροφοριοποίηση» κοινωνίας και την εκπαίδευση. της Έχει ως κύριο προσανατολισμό τη διδασκαλία του προγραμματισμού και λιγότερο την προσπάθεια ανάπτυξης συστημάτων Διδασκαλίας με τη Βοήθεια Υπολογιστή ή Μάθηση με τη Βοήθεια Υπολογιστή. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα είναι κυρίως προγράμματα εξάσκησης και πρακτικής εφαρμογής, ενώ ελάχιστα αφορούν εναλλακτικές εφαρμογές (π.χ. προγράμματα προσομοιώσεων και έμπειρα διδακτικά συστήματα).
1970: πραγματοποιείται η πρώτη παγκόσμια συνάντηση από την IFIP (International Federation of Information Processing) με θέμα τους υπολογιστές στην εκπαίδευση. 1971: οργανώνεται το πρώτο παγκόσμιο σεμινάριο με θέμα την εισαγωγή της πληροφορικής στη Β/βαθμια εκπαίδευση. Πραγματοποιούνται πιλοτικές εφαρμογές. Έγιναν προσπάθειες ένταξης του υπολογιστή στη διδακτική πράξη, κυρίως στις ΗΠΑ (π.χ. το σύστημα PLATO).
Λίγα εκπαιδευτικά λογισμικά ήταν αξιόλογα και βασίζονταν κυρίως στις απόψεις της θεωρίας της συμπεριφοράς. Χρησιμοποιήθηκαν τα αλληλεπιδραστικά ηλεκτρονικά βιβλία και εφαρμόστηκε σε πολλά σχολεία η γλώσσα προγραμματισμού Logo. Έχουμε τη σταδιακή αυτονόμηση της επιστήμης της Πληροφορικής και των Υπολογιστών από τις όμορες επιστήμες. Έχουμε τη δημιουργία πανεπιστημιακών τμημάτων.
Γίνεται η μαζική εισαγωγή του υπολογιστή στο εκπαιδευτικό σύστημα, σεόλεςτιςβαθμίδεςεκπαίδευσης. Η εισαγωγή υπολογιστών στο σχολικό σύστημα προωθήθηκε από ερευνητές και εκπαιδευτικούς, αλλά κυρίως από τη βιομηχανία και την αγορά. Η εισαγωγή τους γίνεται κυρίως μέσα από ολοκληρωμένα προγράμματα τόσο σε επίπεδο επικράτειας όσο και με τη συνεργασία διαφόρων φορέων καθώς και με τον έλεγχο του κάθε Υπουργείου Παιδείας.
Την περίοδο αυτή έχουμε τη σύνταξη εκθέσεων με σκοπό την εισαγωγή των υπολογιστών στα σχολεία. Καθορίζεται ουσιαστικά ο ρόλος των υπολογιστών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Ενδεικτικά, η έκθεσητουb. Schwartz (1981) καταγράφει τους στόχους της πληροφορικής στη γενική εκπαίδευση. Αυτοί οι στόχοι προσανατολίζονται προς δύο κατευθύνσεις: α) ο υπολογιστής ως εργαλείο μάθησης και β) ως στοιχείο της γενικής κουλτούρας. Έχουμε αλματώδη εξέλιξη των προσωπικών υπολογιστών και την αντίστοιχη πτώση των τιμών τους.
Έχουμε την υποβάθμιση της Πληροφορικής ως γνωστικού αντικειμένου από την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ελλάδα: η Πληροφορική αποτελεί αυτόνομο γνωστικό αντικείμενο στη Β/βαθμια εκπαίδευση καθώς και κατεύθυνση σπουδών στη Β/βαθμια τεχνολογική εκπαίδευση (ΤΕΕ). Έχουμε γενικευμένη ένταξη των νέων τεχνολογιών στις διάφορες πτυχές της εκπαίδευσης καθώς και προσπάθειες για την ενσωμάτωσή τους τόσο στο πρόγραμμα των σπουδών όσο και στην καθημερινή σχολική πρακτική.
Δε γίνεται πλέον λόγος για εισαγωγή των μαθητών στον προγραμματισμό (τεχνοκεντρική προσέγγιση), δηλαδή στη χρησιμοποίηση συμβολικών γλωσσών υψηλού εννοιολογικού επιπέδου για την επίτευξη συγκεκριμένων γνωστικών στόχων. Οι μαθητές οφείλουν να είναι ικανοί να χρησιμοποιήσουν πληροφορικά μέσα (πραγματολογική προσέγγιση). Δίνεται προτεραιότητα στην ενσωμάτωση της χρησιμοποίησης των πληροφορικών εργαλείων στην παιδαγωγική πράξη (ολοκληρωμένη προσέγγιση).
Οι υπολογιστές ως μέσο (1990 - σήμερα) Σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης & της Κατάρτισης Λογισμικά καθοδήγησης Ο υπολογιστής ως εργαλείο διδασκαλίας & μάθησης Λογισμικά προσομοιώσεων - εικονικά εργαστήρια Οι ΤΠΕ ως εκπαιδευτικό και επαγγελματικό εργαλείο Οι ΤΠΕ ως κοινωμικό φαινόμενο Οι ΤΠΕ ως στοιχείο γενικής κουλτούρας Δίκτυα υπολογιστών - Διδίκτυο Πολυμέσα - υπερμέσα - εικονική πραγματικότητα Ηλεκτρονικά παιγνίδια Ένταξη και ενσωμάτωση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι ΤΠΕ ως γνωστικό εργαλείο Οι ΤΠΕ ως εργαλείο έκφρασης και επικοινωνίας
Χαρακτηριστικά πριν από το 1970 1970 1980 1980 1990 μετά το 1990 Επίπεδο γυμνάσια λύκεια λύκειο δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια όλα τα επίπεδα Τύποι δράσης πειραματισμοί έρευνες ανάπτυξη προωθούμενη από το κράτος τοπική δράση Προσανατολισμοί οπτικοακουστικά μέσα - προγραμματισμένη διδασκαλία πληροφορική = τρόπος σκέψης Πληροφορική: αντικείμενο ή μέσο; Μέσο Πληροφορική Πολυμέσα
αρακτηριστικά πριν από το 1970 1970 1980 1980 1990 μετά το 1990 Κατάρτιση εκπαιδευτικών συνεχής μακράς διάρκειας συνεχής μακράς διάρκειας, αρχική σύντομη, αρχική Λογισμικό λογισμικό «Παιδαγωγικής Έρευνας» παραγωγή της πολιτείας λογική της αγοράς Εξοπλισμός οπτικό ακουστικός εξοπλισμός Κάποιοι μικρο υπολογιστές διάφοροι τύποι υπολογιστών (Apple, IBM compatible, Thomson, Atari) Συγκέντρωση γύρω από το τυπικό PC Φάσεις εισαγωγής και ανάπτυξης της τεχνολογίας στην εκπαίδευση, σύμφωνα με G. L. Baron, E. Bruillard, 1996
Η Μάθηση μελετάται από διάφορους ερευνητές και έχουν αναπτυχθεί πολλές θεωρίες, ώστε να μπορέσουμε να κατανοήσουμε πώς ο άνθρωπος αποκτά καινούριες γνώσεις και δεξιότητες. Οι επικρατέστερες θεωρίες είναι: ο Συμπεριφορισμός η Θεωρία της Επεξεργασίας Πληροφοριών ο Εποικοδομητισμός
Η μάθηση προκύπτει ως αποτέλεσμα των εξωτερικών ερεθισμάτων που προέρχονται από το περιβάλλον και την αντίδραση του ανθρώπινου εγκεφάλου. Pavlov: Η μάθηση αποτελεί τη σύνδεση μίας ορισμένης συμπεριφοράς (αντίδρασης) με ένα περιστασιακό δεδομένο (ερέθισμα).
Skinner: Οι αρχές μάθησης απαιτούν: την ενεργό συμμετοχή του παιδιού, το χωρισμό της διδακτέας ύλης σε μικρές διδακτικές ενότητες, την άμεση επαλήθευση της απάντησης του μαθητή, και την ενίσχυση της σωστής απάντησης στην τιθέμενη ερώτηση.
Θετικά στοιχεία του συμπεριφορισμού στη διδασκαλία μέσω του υπολογιστή: η δυνατότητα του μαθητή να ακολουθήσει το δικό του ρυθμό μάθησης μπορεί να κάνει λάθη σε μία διαδικασία δοκιμής και πλάνης οι αδύνατοι μαθητές έχουν πολύ περισσότερες ευκαιρίες να βιώσουν μικρές επιτυχίες και να αποκτήσουν την αίσθηση της αυτο-αποτελεσματικότητάς τους. πολλά προγράμματα εκπαιδευτικού λογισμικού χρησιμοποιούν ήχους ή εικόνες αποδοκιμασίας για το λάθος.
Αρνητικά: Η συστηματική ενίσχυση ή «τιμωρία» των μαθητών από ένα ηλεκτρονικό πρόγραμμα είναι η εξάρτησή τους από τον εξωτερικό έλεγχο, γιατί τα παιδιά ίσως συνηθίσουν στα εξωτερικά κίνητρα. Τα περισσότερα λογισμικά παρέχουν προβλέψιμους ενισχυτές και συχνά άσχετους με το θέμα. Τα προγράμματα αυτά ενισχύουν το συντηρητικό σχολείο με την ενασχόληση των μαθητών με χαμηλού επιπέδου γνωστικές λειτουργίες.
Η σκέψη του υποκειμένου είναι το μέσο επεξεργασίας της πληροφορίας. Βασική αρχή: η εστίαση στην αναπαράσταση από το γνωστικό σύστημα της πληροφοριακής ροής στην επεξεργασία της. Κάθε γνωστική διεργασία συνίσταται από αναπαραστάσεις και από επεξεργασίες. Οι γνώσεις είναι δομές σταθεροποιημένες στη «μακροπρόθεσμη μνήμη».
Οι αναπαραστάσεις είναι περιστασιακές δομές και βρίσκονται στη «βραχυπρόθεσμη μνήμη». Οι αναπαραστάσεις είναι αυτόματα ενεργές σε αντίθεση με τις γνώσεις. Εφαρμογή της θεωρίας αυτής στους υπολογιστές είναι οι εκπαιδευτικές εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης, που λέγονται έμπειρα διδακτικά συστήματα.
Βασικές θέσεις του εποικοδομισμού είναι: Τα κριτήρια επιστημονικότητας δεν μπορεί να είναι προτάσεις σύμφωνες με την πραγματικότητα. Ο άνθρωπος μπορεί να την γνωρίσει μόνο ως δομημένα από εμάς τους ίδιους μοντέλα. Δεν υπάρχει γνώση ανεξάρτητη από τον παρατηρητή. Οι διακρίσεις εννοιών, αντικειμένων, κ.ά. που λαμβάνουν χώρα κατά την επιστημονική ανάλυση είναι θέμα κάθε φορά του "δρώντος και παρατηρούντος" υποκειμένου. Η χρησιμότητα και εγκυρότητα των διακρίσεων εξαρτάται από το πλαίσιο δραστηριοτήτων εντός του οποίου συγκροτήθηκαν.
Τα παιδιά, πριν ακόμα πάνε στο σχολείο, διαθέτουν γνώσεις. Το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να τα βοηθήσουμε, ώστε να οικοδομήσουν τις νέες γνώσεις πάνω σε αυτές που έχουν ήδη κατέχουν. Τα παιδιά, λοιπόν, συμμετέχουν ενεργά στην οικοδόμηση των γνώσεών τους. ΑΡΧΙΚΕΣ ΙΔΕΕΣ/ΑΤΥΠΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΤΥΠΙΚΗ ΓΝΩΣΗ
Piaget: Γνωστικός Εποικοδομισμός «Η αφομοίωση είναι η ενέργεια του οργανισμού για να εντάξει μια κατάσταση σε σχήματα δραστηριοτήτων που ήδη διαθέτει. Η συμμόρφωση περιλαμβάνει τις ενέργειες που πραγματοποιεί ο οργανισμός, ανάλογα με τις απαιτήσεις του περιβάλλοντος, για την επίτευξη ενός σκοπού και οδηγεί στην τροποποίηση των πρότερων γνώσεων του υποκειμένου. Η προσαρμογή είναι βιολογική αρχή και συνιστά τη συνισταμένη της αφομοίωσης συμμόρφωσης.»
Πάνω στις απόψεις του Piaget αναπτύχθηκε η παιδαγωγική θεωρία της Logo. απόκτηση γνωστικών δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων Logo μάθηση βασικών μαθηματικών εννοιών, όπως οι γωνίες, τα πολύγωνα οι μεταβλητές, κτλ.
Ο Εποικοδομισμός του Vygotsky Το παιδί δεν είναι παθητικός δέκτης. Το άτομο διαμορφώνει τη γνωστική του πραγματικότητα με τις πράξεις του. Βασική αρχή της θεωρίας του Vygotsky είναι η «ζώνη της επικείμενης ανάπτυξης», που προσδιορίζει αυτό που το παιδί δεν μπορεί να κάνει μόνο του αλλά μόνο με τη βοήθεια του άλλου.
Με βάση τη μαθησιακή αλληλεπίδραση, ορόλοςτουη/υ είναι: Ο ρόλος του ως προγραμματισμένη μηχανή που αντικαθιστά το δάσκαλο για κάποιο διάστημα. Ορόλοςτουωςσυνεργάτη και υποστηρικτή των γνωστικών δραστηριοτήτων. Ο ρόλοςτουωςχώρου παιχνιδιού, που ταιριάζει με τις ιδέες του Vygotsky, όπως είναι τα βίντεο που απεικονίζουν πραγματικές καταστάσεις, τα εικονικά εργαστήρια, κ.ά.
Μέσα στην καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία επικρατούν τρεις τάσεις χρήσης των νέων τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας: ως αυτόνομο γνωστικό αντικείμενο (τεχνοκεντρική προσέγγιση), μέσα σε όλα τα μαθήματα, ως έκφρασης μιας ολιστικής προσέγγισης της μάθησης (ολοκληρωμένη προσέγγιση), ως συνδυασμό των δύο προηγούμενων (πραγματολογική προσέγγιση)
Οι ΤΠΕ & η Πληροφορική στην Εκπαίδευση ως αυτόνομα γνωστικά αντικείμενα ως κοινωνικό φαινόμενο Τεχνοκεντρική προσέγγιση ως γνωστικό εργαλείο ως στοιχείο γενικής κουλτούρας Πραγματολογική προσέγγιση Ολοκληρωμένη προσέγγιση
Κυριάρχησε κατά τη δεκαετία του 70, κυρίως στις υψηλότερες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Χαρακτηρίζεται από τεχνοκρατικό ντετερμινισμό. Έχει ως βασική επιδίωξη την απόκτηση γνώσεων πάνω στη λειτουργία των υπολογιστών και την εισαγωγή στον προγραμματισμό τους.
Χαρακτηρίζεται από το ότι η διδασκαλία της χρήσης των νέων τεχνολογιών και η χρήση τους ενσωματώνεται στα επιμέρους γνωστικά αντικείμενα του προγράμματος σπουδών. Τα θέματα που αφορούν στους υπολογιστές δεν συνιστούν ιδιαίτερο γνωστικό αντικείμενο. Βοηθάει στη δημιουργική συμμετοχή εκπαιδευτικών και μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Προϋποθέτει: α) διαφορετικές εκπαιδευτικές αντιλήψεις, β) κατάρτιση των εκπαιδευτικών, γ) υλικοτεχνική υποδομή.
Χαρακτηρίζεται από τη διδασκαλία ενός αμιγούς μαθήματος γενικών γνώσεων πληροφορικής και την προοδευτική ένταξη της χρήσης των νέων τεχνολογιών ως μέσο στήριξης της μαθησιακής διαδικασίας σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα του προγράμματος σπουδών. Συνδυάζει τα παιδαγωγικά πλεονεκτήματα της ολοκληρωμένης προσέγγισης με την ανάγκη για τεχνολογικό αλφαβητισμό.
Υπάρχουν 4 προσεγγίσεις: Μαθαίνω για τους υπολογιστές (ο Η/Υ γίνεται αντικείμενο εκμάθησης) Μαθαίνω από τους υπολογιστές (ο Η/Υ έχει ρόλο δασκάλου) Μαθαίνω με τους υπολογιστές (ο Η/Υ γίνεται σύντροφος του μαθητή στη διαδικασία της μάθησης) Μαθαίνω τους υπολογιστές (ο Η/Υ γίνεται μαθητής & ο μαθητής γίνεται δάσκαλος)
Η εισαγωγή της πληροφορικής στην ελληνική εκπαίδευση ξεκίνησε από τα Τεχνικά Επαγγελματικά, τα Πολυκλαδικά Λύκεια και τα γυμνάσια. Η πληροφορική υπήρξε ως κλάδος ειδίκευσης στα ΤΕΛ / ΕΠΛ. Αποτελεί αντικείμενο εκπαίδευσης (ως ξεχωριστό ωριαίο μάθημα) στο ελληνικό γυμνάσιο (από το 1992). Καθιερώθηκε ως μάθημα επιλογής στην Α και Β ή Γ τάξη του ΕνιαίουΛυκείουκαιωςκλάδοςτηςτεχνολογικήςκατεύθυνσης. Στην Α/βαθμια εκπαίδευση άργησε να γίνει η εισαγωγή τους.
Ο ειδικός σκοπός της εισαγωγής της Πληροφορικής στο δημοτικό σχολείο είναι να εξοικειωθούν οι μαθητές και οι μαθήτριες με τις βασικές λειτουργίες του υπολογιστή και να έλθουν σε μια πρώτη επαφή με διάφορες χρήσεις του ως εποπτικού μέσου διδασκαλίας, ως γνωστικούδιερευνητικού εργαλείου, και ως εργαλείου επικοινωνίας και αναζήτησης πληροφοριών στο πλαίσιο των καθημερινών σχολικών τους δραστηριοτήτων, με τη χρήση κατάλληλου λογισμικού και, ιδιαίτερα, ανοικτού λογισμικού διερευνητικής μάθησης. Σε καμία περίπτωση δε νοείται η διδασκαλία της Πληροφορικής ως διδασκαλία γνωστικού αντικειμένου (λαμβανομένου, επιπλέον, υπόψη ότι δεν διατίθεται χρόνος στο αντίστοιχο ωρολόγιο πρόγραμμα). Σκοπός είναι ο μαθητής να μαθαίνει με τη χρήση των Τεχνολογι-ών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ) παρά για τη χρήση τους. (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Νοέμβριος 2003)
Οι μαθητές μπορούν να έχουν πρόσβαση μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή σε πάμπολλες πηγές. Υπάρχει η δυνατότητα της τηλεδιάσκεψης κατά την ο- ποία μπορούν να επικοινωνήσουν με άλλα σχολεία όλων των χωρών Ένα παιδί νιώθει να απειλείται λιγότερο, όταν διορθώνεται από τον υπολογιστή, απ ότι από το δάσκαλο. Βοηθούν στην επανάληψη των νέων γνώσεων. Πολλά προγράμματα συμπεριλαμβάνουν το οπτικό, ακουστικό και κιναισθητικό στοιχείο, που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη δεξιοτήτων στον γλωσσικό και μαθηματικό αλφαβητισμό.
Αποτελούν ένα νέο κίνητρο μάθησης για τα παιδιά. Οι απαντήσεις δίνονται άμεσα. Αυτό μπορεί να μειώσει το ποσοστό λαθών. Πολλά παιδιά θεωρούν ευκολότερο να διαβάσουν ένα κείμενο στην οθόνη του υπολογιστή απ ότι ένα δικό τους γραπτό κείμενο. Οι υπολογιστές και τα προγράμματα μπορούν να προσαρμοστούν στις ατομικές ανάγκες και δυσκολίες του κάθε παιδιού. Ο υπολογιστής μπορεί να επαναλάβει πληροφορίες. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για τα ντροπαλά παιδιά που δεν ζητούν τη βοήθεια του εκπαιδευτικού ή τα παιδιά με προβλήματα προσοχής.
Τα λεκτικά μηνύματα του υπολογιστή είναι μονότονοι ρυθμοί, και έτσι δεν έχουν την ανθρώπινη αμεσότητα. Υπάρχουν πολλά ακατάλληλα προγράμματα και γι αυτό το λόγο ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός. Οι υπολογιστές βοηθάνε, αλλά δεν πρέπει να είναι η μόνη λύση στις μαθησιακές δυσκολίες. Πρέπει να υπάρχει στόχος σε κάθε δραστηριότητα που πραγματοποιεί το παιδί και να μην γίνεται απλή χρήση του υπολογιστή. Πολλές φορές δε συμμετέχει ικανοποιητικός αριθμός παιδιών στα μαθήματα λόγω κακής υποδομής. Τα παιδιά μαλώνουν μεταξύ τους, όπως για το ποιος θα χειρίζεται το ποντίκι, κ.ά.
ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Χρήσεις των Η/Υ στη σχολική τάξη Ως εργαλεία μάθησης Ως εκπαιδευτές των μαθητών(tutors) Ως μαθητευόμενοι (Learners) Ως αντικείμενο μελέτης (Subject of Study) Ως ταξινομητές των πληροφοριών της σχολικής τάξης