Παρουσια ζει η ε κδοση για ibooks της Σχολη ς Σαββα του Επι σης και σε PDF εντελω ς δωρεα ν! www.believechannel.org
30 Αυγούστου 5 Σεπτεμβρίου Σάββατο απόγευμα Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΔΆΦΙΟ ΜΝΉΜΗΣ: «Εάν µε αγαπάτε, τας εντολάς µου φυλάξατε.» Ιωάννη 14/ιδ 15. Για τη µελέτη αυτής της εβδοµάδας, διαβάστε: Ματθ. 5/ε 17-19, 21-44, Μάρκο 7/ζ 9-13, Ματθ. 19/ιθ 16-22. Παρότι οι θρησκευτικοί ηγέτες του Ισραήλ εξύψωναν το νόµο, ορισµένοι παρεξήγησαν το σκοπό του και πίστευαν ότι µπορούσαν να δικαιωθούν µε την τήρησή του. Όπως έγραψε ο Παύλος, «µη γνωρίζοντες την δικαιοσύνην του Θεού, και ζητούντες να συστήσωσι την ιδίαν αυτών δικαιοσύνην, δεν υπετάχθησαν εις την δικαιοσύνην του Θεού» (Ρωµ. 10/ι 3). Γι αυτό ο Ιησούς συχνά αµφισβητούσε και αποδοκίµαζε τις παραδόσεις των πρεσβυτέρων (Μάρκο 7/ζ 1-13). Και το γεγονός ότι κατέκριναν τον Ιησού για τις απόψεις Του πάνω στο νόµο, δείχνει πόσο µπερδεµένοι ήταν. Είναι σηµαντικό να καταλάβουµε ότι, παρότι ο Ιησούς κατέκρινε τις νοµιστικές ενέργειες των Φαρισαίων, εξύψωσε τις Δέκα Εντολές δείχνοντας την εγκυρότητα του Δεκαλόγου και εξηγώντας το νόηµα και τον σκοπό του. Ο Χριστός είπε ότι ήρθε να εκπληρώσει το νόµο (Ματθ. 5/ε 17). Από κάθε άποψη, ο θάνατός Του ήταν η απόλυτη ένδειξη της συνεχούς εγκυρότητας του Θεϊκού νόµου. Αυτήν την εβδοµάδα θα αναλύσουµε τις διδασκαλίες του Ιησού όσον αφορά το νόµο και το αντίκτυπο που έχουν στη ζωή µας. 6
Κυριακή 31 Αυγούστου Ο ΙΗΣΟΥΣ ΔΕΝ ΑΛΛΑΞΕ ΤΟ ΝΟΜΟ Διαβάστε Ματθ. 5/ε 17-19. Τι διδασκόµαστε για την συµπεριφορά του Ιησού ως προς το νόµο;.. Αν και ο όρος «νόµος» χρησιµοποιούταν συχνά ως αναφορά των πέντε πρώτων βιβλίων της Αγίας Γραφής (Πεντάτευχο ή Τορά), σ αυτήν την περίπτωση, καταλαβαίνουµε από τα συµφραζόµενα, ότι γίνεται αναφορά στις Δέκα Εντολές. Με τη δήλωση ότι δεν ήρθε να καταργήσει το νόµο, στην ουσία ο Ιησούς λέει, «Δεν ήρθα να ακυρώσω ή να καταργήσω τις Δέκα Εντολές». Με τα λόγια Του αυτά πιθανόν ήθελε να δείξει ότι οι πρεσβύτεροι καταργούν το νόµο, και όχι Εκείνος, αφού τον υποβαθµίζουν µέσω των παραδόσεων τους (δείτε Ματθ. 15/ιε 3,6). Αντιθέτως, ο Χριστός ήρθε να «εκπληρώσει» το νόµο αφήνοντάς µας παράδειγµα της τέλειας υπακοής στο θέληµα του Θεού (δείτε Ρωµ. 8/η 3,4). Διαβάστε Πράξ. 7/ζ 38. Ποιος ήταν ο Άγγελος που έδωσε το νόµο στο Μωυσή, στο όρος Σινά; (δείτε Ησ. 63/ξγ 9, Α Κορ. 10/ι 4) Γιατί αυτή η πληροφορία είναι σηµαντική; «Ο Χριστός όχι µόνο ήταν ο αρχηγός των Εβραίων στην έρηµο αλλά ήταν και Εκείνος που έδωσε το νόµο στο Σινά. Μέσα από την τροµακτική δόξα του Σινά, ο Χριστός διακήρυξε έτσι που άκουσε όλος ο λαός τις δέκα εντολές του νόµου του Πατέρα Του. Εκείνος ήταν που έδωσε στο Μωυσή το νόµο χαραγµένο επάνω στις πέτρινες πλάκες.» Ε. Χουάιτ, Π.Π. σ. 347. Το γεγονός ότι ο Ίδιος ο Χριστός έδωσε το νόµο στο Μωυσή, στο όρος Σινά, δείχνει το πόσο σοβαρό είναι το θέµα και πόσο σηµαντικό θα πρέπει να είναι για µας. Επίσης, εφόσον ο Νοµοθέτης έδωσε περαιτέρω εξηγήσεις µέσα από τις διδασκαλίες Του, καλό θα είναι να υπακούµε στο νόµο. Κανείς δεν µπορεί να βρει κάτι στη ζωή και στις διδασκαλίες του Ιησού που να δείχνει ότι οι Δέκα Εντολές δεν ισχύουν για τους Χριστιανούς, γιατί τα λόγια και το παράδειγµα του Ιησού µας δείχνουν το αντίθετο. ΣΚΕΨΗ: Παρότι ο νόµος εξακολουθεί να ισχύει, δεν µπορεί να µας σώσει (δείτε Γαλ. 3/γ 21). Πώς κατανοούµε τη σχέση µεταξύ νόµου και χάρης; 7
Δευτέρα 1 Σεπτεµβρίου Ο ΙΗΣΟΥΣ ΕΜΒΑΘΥΝΕ ΣΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ Αφού µίλησε για την εγκυρότητα των Δέκα Εντολών, ο Ιησούς συνέχισε την επί του Όρους Οµιλία δίνοντας κάποια παραδείγµατα για τους νόµους της Παλαιάς Διαθήκης. Ο λαός είχε παρεξηγήσει τις εντολές τόσο που ο Ιησούς ένιωσε την ανάγκη να εξηγήσει το πραγµατικό τους νόηµα. Με τι αντιπαρέβαλλε ο Ιησούς τους νόµους που ανέφερε στην οµιλία Του; Ποια εξουσία επικαλέστηκε σε κάθε περίπτωση; Ματθ. 5/ε 21-44. Ο Ιησούς πρώτα αναφέρει το ανάλογο εδάφιο της Παλαιάς Διαθήκης (Έξ. 20/κ 13,14, Δευτ. 5/ε 17,18, Έξ. 21/κα 24, Λευιτ. 24/κδ 20, Δευτ. 19/ιθ 21) και στη συνέχεια µοιάζει να το αµφισβητεί. Αµφέβαλλε ο Ιησούς για το νόµο; Και φυσικά όχι. Εκείνο το οποίο, ήταν να αντιπαραθέσει τις διδασκαλίες των Φαρισαίων µε το πραγµατικό νόηµα του νόµου. Εξήγησε και επέκτεινε απλώς τα όσα οι θρησκευτικοί ηγέτες είχαν περιορίσει και οδηγήσει σε τυπικισµό. Οι ραβίνοι χρησιµοποιούσαν µε εξουσία την παράδοση δίνοντας τις δικές τους ερµηνείες στο νόµο. Ο Χριστός, απεναντίας, µίλησε µε εξουσία ως ο Ίδιος ο Νοµοθέτης. Η φράση, «εγώ όµως σας λέγω» εµφανίζεται έξι φορές στο κεφάλαιο. Ποιος άλλος εκτός από τον Ίδιο τον Κύριο θα µπορούσε να κάνει αυτήν τη δήλωση; Το εκπληκτικό επίσης, είναι ότι οι απαιτήσεις του Χριστού άλλαζαν ριζικά την απλή τυπολατρία του νόµ ου. Στις διδασκαλίες Του συµπεριλαµβανόταν και το πνεύµα πίσω από το γράµµα του νόµου. Το πνεύµα δίνει νόηµα και ζωή σ αυτό που, διαφορετικά, θα ήταν καθαρή τυπολατρία. Η τήρηση του νόµου ως αυτοσκοπός δεν οδηγεί πουθενά παρά µόνο στο θάνατο, εάν δεν κατανοούµε το νόµο ως την έκφραση του τι σηµαίνει σωτηρία µέσω χάρης. ΣΚΕΨΗ: Δείτε τη συµπεριφορά των Γραµµατέων και των Φαρισαίων όπως περιγράφεται στο Ματθ. 23/κγ 3-5, 23-28. Πώς µπορούµε να τηρήσουµε τις εντολές µε όλη µας την καρδιά χωρίς να πέσουµε στην παγίδα της υποκρισίας και του νοµικισµού; Πώς η κατανόηση της χάρης µπορεί να µας προστατέψει από το νοµικισµό; 8
Τρίτη 2 Σεπτεµβρίου Ο ΙΗΣΟΥΣ ΚΑΙ Η ΕΒΔΟΜΗ ΕΝΤΟΛΗ Πώς επέκτεινε ο Ιησούς το νόηµα του νόµου στο Ματθ. 5/ε 27,28; Τι είπε στα εδάφια 29 και 30; Πώς πρέπει να εκλάβουµε αυτά τα λόγια;... Στο κείµενο αυτό ο Χριστός αναφέρεται σε δύο εντολές, στην έβδοµη και στη δέκατη. Μέχρι τότε οι Ισραηλίτες πίστευαν ότι η µοιχεία αφορούσε µόνο την φυσική επαφή µε τον/την σύζυγο κάποιου άλλου. Ο Ιησούς έδειξε πως λόγω της δέκατης εντολής, µοιχεία διαπράττεται και µε τις λάγνες σκέψεις και επιθυµίες. Στα εδάφια 29 και 30 ο Χριστός χρησιµοποιεί ένα σχήµα λόγου. Φυσικά και θα ήταν προτιµότερο το να ζήσουµε ακρωτηριασµένοι, από το να χάσουµε την αιωνιότητα µε τον Χριστό. Ωστόσο, ο Ιησούς δεν ήθελε να προτρέψει τον ακρωτηριασµό, ο οποίος έρχεται σε αντίθεση µε τις βιβλικές διδασκαλίες (δείτε Λευιτ. 19/ιθ 27,28, 21/κα 17-20), αλλά να δείξει στον έλεγχο των σκέψεων και των ορµών. Όταν ο Χριστός αναφέρθηκε στον ακρωτηριασµό του χεριού και στο βγάλσιµο του µατιού, στην πραγµατικότητα µίλησε για το πόσο σηµαντικό είναι το να δράσουµε αποφασιστικά, προστατεύοντας τον εαυτό µας ενάντια στον πειρασµό και στην αµαρτία. Τι ρώτησαν οι Φαρισαίοι τον Ιησού στο Ματθ. 19/ιθ 3 και γιατί η ερώτησή τους ήταν παγίδα; (δείτε εδ. 7). Ποια ήταν η απάντηση του Ιησού; Δείτε Ματθ. 19/ιθ 4-9 συγκρίνετε µε Ματθ. 5/ε 31,32.. Και στις δύο περικοπές (Ματθ. 5/ε 31 και 19/ιθ 7) γίνεται αναφορά στο Δευτ. 24/κδ 1. Την εποχή του Ιησού υπήρχαν δύο σχολές ραβίνων που ερµήνευαν διαφορετικά αυτό το εδάφιο: οι Hillel πίστευαν ότι το διαζύγιο επιτρεπόταν σχεδόν σε κάθε περίπτωση, ενώ οι Shammai υποστήριζαν ότι µπορούσε να δοθεί διαζύγιο µόνο σε περίπτωση µοιχείας. Οι Φαρισαίοι ήθελαν να αναγκάσουν τον Ιησού να πάρει θέση. Ωστόσο, παρέβλεψαν το γεγονός ότι στο αρχικό σχέδιο του Θεού δεν υπήρχε καν το διαζύγιο, γι αυτό και ο Ιησούς είπε: «Εκείνο λοιπόν το οποίον ο Θεός συνέζευξεν, άνθρωπος ας µη χωρίζη» (Ματθ. 19/ιθ 6). Αργότερα, εξαιτίας της «σκληροκαρδίας» τους ο άνδρας µπορούσε να δώσει «γράµµα διαζυγίου» σε περίπτωση που έβρισκε σ αυτήν «άσχηµον πράγµα» (Δευτ. 24/κδ 1). Ο Χριστός διόρθωσε την κακή χρήση του κειµένου, εξυψώνοντας την αγιότητα και την µονιµότητα του γάµου. Μοναδική αιτία διαζυγίου για τον Θεό είναι η «πορνεία». ΣΚΕΨΗ: Πόσο στα σοβαρά παίρνουµε την προειδοποίηση του Ιησού για τον ακρωτηριασµό του χεριού και το βγάλσιµο του µατιού; Πόσο πιο έντονη θα µπορούσε να ήταν η προειδοποίηση για το τι µπορεί να µας στερήσει η αµαρτία; Σας τροµάζει αυτή η προειδοποίηση; Θα έπρεπε, γιατί αυτός είναι ο σκοπός της. 9
Τετάρτη 3 Σεπτεµβρίου Ο ΙΗΣΟΥΣ ΚΑΙ Η ΠΕΜΠΤΗ ΕΝΤΟΛΗ Κατά τη διάρκεια µίας άλλης συζήτησης µε τους γραµµατείς και τους Φαρισαίους (Ματθ. 15/ιε 1-20, δείτε επίσης Μάρκο 7/ζ 1-13), ο Ιησούς ρωτήθηκε για µία παράδοση των πρεσβυτέρων που δεν υπάρχει στο Νόµο του Μωυσή. Σύµφωνα µ αυτήν την παράδοση έπρεπε να πλύνουν τα χέρια τους πριν το φαγητό, κάτι το οποίο οι µαθητές του Ιησού δεν έκαναν. Ο Χριστός τους απάντησε αναφερόµενος σε µία άλλη παράδοση των Φαρισαίων που ακύρωνε την πέµπτη εντολή. Πριν αναλύσουµε το επιχείρηµα του Χριστού, πρέπει να κατανοήσουµε την παράδοση των Φαρισαίων που ήταν γνωστή ως «Κορβάν», δηλαδή δώρο. Όταν κάποιος έλεγε «είναι κορβάν», θεωρούνταν ως υπόσχεση: ήταν κάτι που αφιερωνόταν στον Θεό και στο ναό. Διαβάστε Μάρκο 7/ζ 9-13. Με ποιον τρόπο η παράδοση των Φαρισαίων ακύρωνε την πέµπτη εντολή; Λάβετε υπόψη πόσο σηµαντικές είναι οι προσφορές που δίνονται στον Θεό (Έξ. 23/κγ 15, 34/λδ 20) και πόσο ιερός είναι ο όρκος που δίνεται στον Κύριο (Δευτ. 23/κγ 21-23)................ Όπως φαίνεται, οι Φαρισαίοι είχαν βρει την τέλεια δικαιολογία για την άρνηση κάποιου να φροντίσει τους γονείς του. Πήραν τις στέρεες αρχές που βρίσκονται στην Πεντάτευχο και τις µετέτρεψαν σε ανθρώπινα εντάλµατα τα οποία, κατά τη δική τους άποψη, µπορούσαν να αντικαταστήσουν τις εντολές του Θεού. Αυτή δεν ήταν η µοναδική φορά που ο Ιησούς αντιµετώπισε τέτοιου είδους πνευµατική διαστρέβλωση. «Αλλ ουαί εις εσάς τους Φαρισαίους, διότι αποδεκατίζετε τον ηδύοσµον και το πήγανον και παν λάχανον, και παραβλέπετε την κρίσιν και την αγάπην του Θεού. Ταύτα έπρεπε να κάµητε, και εκείνα να µη αφήσητε» (Λουκά 11/ια 42). Έπρεπε να τηρήσουν και τις δύο εντολές, να τιµήσουν τους γονείς τους χωρίς να παραµελήσουν τις προσφορές τους στον Κύριο. Αναµφίβολα ο Ιησούς αναφέρθηκε στους Φαρισαίους όταν χρησιµοποίησε µία περιγραφή του Ησαΐα που ειπώθηκε 700 χρόνια πριν: «Ο λαός ούτος µε πλησιάζει µε το στόµα αυτών, και µε τα χείλη µε τιµά, η δε καρδία αυτών, µακράν απέχει απ εµού, εις µάτην δε µε σέβονται, διδάσκοντες διδασκαλίας, εντάλµατα ανθρώπων» (Ματθ. 15/ιε 8,9). Για µία ακόµη φορά, ο Χριστός εξύψωσε τις Δέκα Εντολές και αντιπαρέβαλε τη θέση Του µε εκείνη των Φαρισαίων. ΣΚΕΨΗ: Μήπως και εµείς ψάχνουµε παραθυράκια στο νόµο για να αποφύγουµε το ξεκάθαρο καθήκον µας; 10
Πέµπτη 4 Σεπτεµβρίου Ο ΙΗΣΟΥΣ ΚΑΙ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ Διαβάστε Ματθ. 19/ιθ 16-22. Ποιες σηµαντικές αλήθειες µπορούµε να δούµε από τις λεπτοµέρειες αυτής της ιστορίας για το νόµο και την τήρησή του;............... Ο πλούσιος νέος δεν µπορούσε να καταλάβει ότι η σωτηρία από την αµαρτία δεν έρχεται µε την αυστηρή τήρηση του νόµου, αλλά από τον Ίδιο τον Νοµοθέτη τον Σωτήρα. Αυτή η αλήθεια ήταν γνωστή στους Ισραηλίτες από την αρχή, αλλά την είχαν ξεχάσει εντελώς. Έτσι, ο Ιησούς λέει εκείνο το οποίο ήταν ήδη γνωστό σ αυτούς: η υπακοή και η πλήρης υποταγή στον Θεό είναι τόσο στενά συνδεδεµένες που η έλλειψη της µίας καθιστά µία επιφανειακά µόνο Χριστιανική ζωή. «Τίποτε δεν µπορεί να αντικαταστήσει την υπακοή. Η παραχώρηση του εγώ αποτελεί την ουσία της διδασκαλίας του Χριστού. Συχνά φαίνεται επιτακτική και σε γλώσσα που µοιάζει αυταρχική. Δεν υπάρχει όµως άλλος τρόπος για να σωθεί ο άνθρωπος, παρά µόνο αν αποκοπεί από τα πράγµατα εκείνα από τα οποία, αν δεν απαλλαγεί, θα διαφθαρεί ολόκληρη η ύπαρξή του.» Ε. Χουάιτ, Ζ.Χ. σ. 492. Κάποια άλλη µέρα, οι Σαδδουκαίοι ρώτησαν τον Ιησού σχετικά µε την ανάσταση, και η απάντησή Του ήταν τόσο αποστοµωτική που προκάλεσε τον θαυµασµό τους. Έτσι, οι Φαρισαίοι συγκεντρώθηκαν σε µία τελευταία προσπάθεια να παγιδέψουν τον Ιησού και να Τον κατηγορήσουν ως παραβάτη του νόµου. Επέλεξαν κάποιον νοµικό, ο οποίος ρώτησε τον Ιησού ποια είναι η πιο σηµαντική εντολή (Ματθ. 22/κβ 35-40). Η ερώτηση του νοµικού πιθανόν να σχετιζόταν µε την προσπάθεια των ραβίνων να θέσουν τις εντολές σε σειρά σπουδαιότητας. Εάν δύο εντολές εµφανιζόταν να αντικρούονται, θα ίσχυε εκείνη που ήταν πιο σηµαντική και έτσι η άλλη θα µπορούσε να παραβιαστεί. Οι Φαρισαίοι εξύψωναν τις τέσσερις πρώτες εντολές του Δεκαλόγου σε σχέση µε τις υπόλοιπες έξι και, ως αποτέλεσµα, υστερούσαν σε ζητήµατα πρακτικής θεολογίας. Ο Ιησούς απάντησε µε δεσποτικό τρόπο: πρώτον και κυριότερο, πρέπει να υπάρχει αγάπη στην καρδιά για την τήρηση του νόµου του Θεού. Υπακοή χωρίς αγάπη είναι κάτι το ακατόρθωτο και ανούσιο. Ωστόσο, όπου υπάρχει αληθινή αγάπη προς τον Θεό, ο άνθρωπος θα ζει σε τέλεια αρµονία µε το θέληµα Του όπως αυτό εκφράζεται στις Δέκα Εντολές Του. Γι αυτό και ο Ιησούς είπε, «Εάν µε αγαπάτε, τας εντολάς µου φυλάξατε» (Ιωάν. 14/ιδ 15). 11
Παρασκευή 5 Σεπτεµβρίου Δύση ηλίου: 19:49 ΠΕΡΑΙΤΈΡΩ ΜΕΛΈΤΗ: Διαβάστε Ε. Χουάιτ, Ε.Ο.Ο. σ. 51-85, Ζ.Χ. σ. 269-286, 570-579. «Μιλώντας για τον νόµο ο Ιησούς είπε: Δεν ήλθον να καταλύσω, αλλά να εκπληρώσω Εννοούσε µ αυτό ότι έπρεπε να τηρήσει µε κάθε λεπτοµέρεια τις αξιώσεις του νόµου, δίνοντας το παράδειγµα της τέλειας συµµόρφωσης προς το θέληµα του Θεού. Η αποστολή Του ήταν να µεγαλύνει τον νόµον Αυτού και καταστήσει έντιµον (Ησ. 42/µβ 21). Έπρεπε να εκθέσει τον πνευµατικό χαρακτήρα του νόµου, να παρουσιάσει τις απεριόριστες αρχές του και να ερµηνεύσει το αιώνιο κύρος του Ο Ιησούς, η έκφραση της εικόνας του Πατέρα και το απαύγασµα της δόξας Αυτού, ο γεµάτος αυταπάρνηση Λυτρωτής κατά την οδοιπορία της αγάπης Του πάνω σ αυτή τη γη, Αυτός και µόνο αποτελούσε τη ζωντανή απεικόνιση του χαρακτήρα του νόµου του Θεού. Με τη ζωή Του απέδειξε ότι η ουρανογέννητη αγάπη και οι χριστόµορφες αρχές αποτελούν τις βάσεις των νόµων της αιώνιας ακεραιότητας.» Ε. Χουάιτ, Ε.Ο.Ο. σ. 55,56. ΕΡΩΤΉΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΥΖΉΤΗΣΗ: 1. Πώς κινδυνεύουµε και εµείς να πέσουµε στην παγίδα του νοµικισµού, όπως οι Φαρισαίοι; Τι κίνδυνος παραµονεύει από την άλλη πλευρά, όταν υποθέτουµε ότι ο Θεός της αγάπης µάς απαλλάσσει από την τήρηση του νόµου; 2. Όπως ξέρουµε, η επιχειρηµατολογία ενάντια στην εγκυρότητα των Δέκα Εντολών αφορά περισσότερο την έβδοµη ηµέρα, το Σάββατο. Δείτε όλες τις θεραπείες που έγιναν την ηµέρα του Σαββάτου. Πώς δείχνουν την µονιµότητα του νόµου και της τέταρτης εντολής; Γιατί είναι µάταιο το να προσπαθεί κάποιος να χρησιµοποιήσει τα έργα και τα λόγια του Ιησού για να αµφισβητήσει την εγκυρότητα του Σαββάτου; 3. Ορισµένες φορές ακούµε τους θεολόγους να µιλάνε για έναν «ηθικό σύµπαν». Τι σηµαίνει αυτό; Πώς το σύµπαν είναι ηθικό; Τι είναι εκείνο που το κάνει ηθικό; Τι ρόλο έχει ο νόµος του Θεού; Θα µπορούσε το σύµπαν µας να είναι ηθικό χωρίς να το κυβερνά ο Θεϊκός νόµος; Πώς η ιδέα του Θεϊκού νόµου σε έναν ηθικό σύµπαν, µας βοηθάει να καταλάβουµε την επιθυµία του Σατανά να υπονοµεύσει το νόµο; 12