ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΩΝ «Τ.Ε.Ο. Α.Ε.» ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΤΗΝ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2012 ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΤΥΠΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ (ποσά σε 000)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ 1/1/2012-31/12/2012... 4 Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητων Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών... 9 Προς τους Μετόχους της Εταιρείας «AΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΩΝ» με δ.τ «Τ.Ε.Ο. Α.Ε.»... 9 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ... 11 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ... 12 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ... 13 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ... 14 1.1 Γενικές Πληροφορίες... 15 1.2 Φύση Δραστηριοτήτων... 16 2. ΣΥΝΟΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ... 16 2.1 Βάση σύνταξης των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων... 16 2.2 Νόμισμα Παρουσίασης... 17 2.3 Νέα Πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερμηνείες... 17 3. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ... 22 3.1 Ενοποίηση... 22 3.2 Χρηματοοικονομικά Μέσα... 23 3.3 Ενσώματες Ακινητοποιήσεις... 25 3.4 Άυλα στοιχεία του ενεργητικού... 25 3.5 Επενδύσεις σε Ακίνητα... 26 3.6 Απομείωση Αξίας Περιουσιακών Στοιχείων... 27 3.7 Αποθέματα... 27 3.8 Μισθώσεις... 27 3.9 Λογαριασμοί Εισπρακτέοι και Πιστωτική Πολιτική... 28 3.10 Ταμειακά Διαθέσιμα και Ισοδύναμα... 28 3.11 Φορολογία Εισοδήματος και Αναβαλλόμενη Φορολογία... 29 3.12 Ίδια Κεφάλαια... 30 3.13 Μερίσματα μετόχων... 31 3.14 Παροχές λόγω συνταξιοδότησης και Βραχυχρόνιες παροχές σε εργαζομένους... 31 3.15 Προβλέψεις, Ενδεχόμενες Υποχρεώσεις και Ενδεχόμενα Περιουσιακά στοιχεία... 32 3.16 Αναγνώριση Εσόδων και Εξόδων... 33 3.17 Συγκριτικά στοιχεία... 33 4. ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ, ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ... 33 5. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΥ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ... 35 6. ΕΝΣΩΜΑΤΑ ΠΑΓΙΑ... 37 7. ΑΥΛΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ... 39 8. ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ... 40 9. ΛΟΙΠΑ ΜΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ... 42 10. ΑΝΑΒΑΛΛΟΜΕΝΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ (ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ /ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ)... 42 11. ΠΕΛΑΤΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ... 43 12. ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ / ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ... 44 13. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟΤΙΜΩΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΕΥΛΟΓΗ ΑΞΙΑ ΜΕΣΩ ΚΑΧ... 45 14. ΛΟΙΠΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ... 46 15. ΤΑΜΕΙΑΚΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΚΑΙ ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ... 46 16. ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ... 47
16.1 Μετοχικό Κεφάλαιο... 47 16.2 Λοιπά Αποθεματικά και Κέρδη εις Νέον... 48 16.3 Μερίσματα... 48 17. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΛΟΓΩ ΕΞΟΔΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ 49 18. ΛΟΙΠΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ... 50 19. ΛΟΙΠΕΣ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ... 51 20. ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ... 51 21. ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ... 51 22. ΛΟΙΠΕΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ... 52 23. ΠΩΛΗΣΕΙΣ... 53 24. ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ ΕΞΟΔΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΞΟΔΑ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΕΞΟΔΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ... 53 25. ΛΟΙΠΑ ΕΣΟΔΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ... 54 26. ΑΛΛΑ ΕΞΟΔΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ... 54 27. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΞΟΔΑ... 55 28. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΕΣΟΔΑ... 55 29. ΛΟΙΠΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ... 56 30. ΚΕΡΔΗ / (ΖΗΜΙΕΣ) ΑΠΟ ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ... 56 31. ΦΟΡΟΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ... 56 32. ΚΟΣΤΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ... 57 33. ΠΑΡΟΧΕΣ ΣΕ ΔΙΕΥΘΥΝΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ... 58 34. ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ... 58 35. ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ... 59 35.1 Δικαστικές Υποθέσεις... 59 34.2. Ενδεχόμενες Φορολογικές Υποχρεώσεις... 59 36. ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΡΙΣΗΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ... 59 37. ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ... 62 38. ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ... 62 3
ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ 1/1/2012-31/12/2012 ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΠΙ ΤΩΝ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΥΤΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗN 11η ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΧΡΗΣΗ 01/01-31/12/2012 (ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 01.01.2012 31.12.2012) ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ Κύριοι Μέτοχοι, Σύμφωνα με το άρθρο 43α, παρ. 3 του Κ.Ν. 2190/20 υποβάλλουμε στη Γενική Συνέλευση σας τις Οικονομικές Καταστάσεις της εταιρίας για τη χρήση 2012 με τις παρατηρήσεις μας πάνω σε αυτές και παρακαλούμε να τις εγκρίνετε. ΕΞΕΛΙΞΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ Η εξέλιξη των βασικών οικονομικών μεγεθών του ομίλου και της εταιρείας απεικονίζεται στους παρακάτω πίνακες: Ο ΟΜΙΛΟΣ 31/12/2012 31/12/2011 Κύκλος εργασιών 25.686 31.458 Μικτά κέρδη / (ζημιές) 3.051 4.563 Κέρδη / (ζημιές) πρό φόρων, χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων 2.571-5.172 Κέρδη / (ζημιές) πρό φόρων 5.822-56.244 Κέρδη / (ζημιές) μετά από φόρους (Α) 2.746-45.716 Λοιπά συνολικά έσοδα/(έξοδα) μετά από φόρους (Β) 0 0 Συγκεντρωτικά συνολικά αποτελέσματα χρήσης μετά από φόρους (Α+Β) 2.746-45.716 Κέρδη / (ζημιές) προ φόρων, χρηματοδοτικών επενδυτικών αποτελ/των και συνολικών αποσβέσεων 3.067-3.992 4
Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ 31/12/2012 31/12/2011 Κύκλος εργασιών 25.686 31.458 Μικτά κέρδη / (ζημιές) 3.079 4.544 Κέρδη / (ζημιές) πρό φόρων, χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων 2.627-5.160 Κέρδη / (ζημιές) πρό φόρων 5.820-56.245 Κέρδη / (ζημιές) μετά από φόρους 2.746-45.716 Κέρδη / (ζημιές) προ φόρων, χρηματοδοτικών επενδυτικών αποτελ/των και συνολικών αποσβέσεων 3.111-3.995 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ H πορεία της ΤΕΟ Α.Ε. και του Ομίλου αποτυπώνεται εύλογα στις οικονομικές καταστάσεις της 31 ης Δεκεμβρίου 2012, καθώς τα βασικά οικονομικά μεγέθη διαμορφώθηκαν ως εξής: 1.Ο ενοποιημένος κύκλος εργασιών της χρήσης που έληξε την 31/12/2012 ανήλθε στο ποσό των 25,7εκατ. έναντι 31,4 εκατ. της προηγούμενης αντίστοιχης χρήσης 2011, σημειώνοντας μείωση. 2. Τα ενοποιημένα μικτά αποτελέσματα (κέρδη) της κλειόμενης χρήσης 2012, ανήλθαν στο ποσό των 3,1 εκατ.έναντι 4,6 εκατ. (κέρδη) την προηγούμενη χρήση 2011. Αντίστοιχα τα εταιρικά μικτά αποτελέσματα (κέρδη) της χρήσης 2012 ανήλθαν σε 3,1 εκατ. από 4,5 εκατ. (κέρδη). της προηγούμενης χρήσης. 3. Τα ενοποιημένα και εταιρικά καθαρά αποτελέσματα (μετά από φόρους) της κλειόμενης χρήσης 2012 διαμορφώθηκαν κερδοφόρα και ανήλθαν σε 2,7 εκατ. έναντι ζημιών -45,7 εκατ. της προηγούμενης χρήσης 2011. 4. Το σύνολο των Ιδίων κεφαλαίων του Ομίλου και της εταιρείας διαμορφώθηκε σε 33,4 εκατ. έναντι 30,6 εκατ. της προηγούμενης χρήσης 2011. 5
5. Το σύνολο του πάγιου ενεργητικού του Ομίλου ανήλθε σε 16 εκατ. έναντι 19,4 εκατ.της προηγούμενης χρήσης 2011. Παρατίθενται πίνακες με σχετικούς αριθμοδείκτες: ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 31/12/2012 31/12/2011 Καθαρα αποτελέσματα προ φόρων,χρηματοοικονομικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων/σύνολο εσόδων (ΣΕ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΒΑΣΗ) Καθαρα αποτελέσματα προ φόρων,χρηματοοικονομικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων/ίδια κεφάλαια (ΣΕ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΒΑΣΗ) 6,17% 9,19% -8,03% -13,03% ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 31/12/2012 31/12/2011 Καθαρα αποτελέσματα μετά από φόρους,χρηματοοικονομικά, επενδυτικά αποτελέσματα και αποσβέσεις/σύνολο εσόδων (ΣΕ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΒΑΣΗ) Καθαρα αποτελέσματα μετά από φόρους,χρηματοοικονομικά, επενδυτικά αποτελέσματα και αποσβέσεις/ίδια κεφάλαια (ΣΕ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΒΑΣΗ) 5,52% 8,22% -91,95% -149,22% ΔΕΙΚΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΥΤΑΡΚΕΙΑΣ 31/12/2012 31/12/2011 Ίδια Κεφάλαια/Σύνολο υποχρεώσεων (ΣΕ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΒΑΣΗ) 72,03% 55,05% ΔΕΙΚΤΕΣ ΔΑΝΕΙΑΚΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΣ 31/12/2012 31/12/2011 Σύνολο υποχρεώσεων/σύνολο παθητικού (ΣΕ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΒΑΣΗ) Ίδια Κεφάλαια/Σύνολο παθητικού (ΣΕ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΒΑΣΗ) 58,13% 41,87% 64,50% 35,50% 6
ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ: Η εταιρία κατά τη διάρκεια του 2012 παρουσίασε κέρδη μετά από φόρους 2.746 χιλ. κυρίως μέσα από τον περιορισμό του λειτουργικού της κόστους απόρροια των πολιτικών που εφάρμοσε η διοίκηση. Το 2011 παρουσίασε ζημιές μετά φόρων -45.716 χιλ εξαιτίας της ζημιάς απομείωσης κεφαλαίων κατατεθιμένων στη ΤτΕ που συμμετείχαν στο PSI. Για τη χρήση του 2013 έχουν τεθεί από τη διοίκηση οι παρακάτω στόχοι: 1) Η ανάληψη από την ΤΕΟ ΑΕ της εθνικής διαλειτουργικότητας των αυτοκινητοδρόμων. Η επίτευξη του στόχου αυτού προυποθέτει τη μετεξέλιξη του θεσμικού και εποπτικού ρόλου της εταιρείας, διαδικασία η οποία ήδη είναι σε εξέλιξη, στα πλαίσια των αποφάσεων του ΥΠΥΜΕΔΙ και της επιτροπής για την εθνική διαλειτουργικότητα. 2) Η περαιτέρω αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών της εταιρείας προς τους πολίτες με τη πληρέστερη και την αποδοτικότερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και την βελτίωση των διαδικασιών λειτουργίας και οργάνωσης. 3) Η διατήρηση της θετικής και κερδοφόρας πορείας της εταιρείας μέσα από την αύξηση των εσόδων της και την βελτίωση της παραγωγικότητας των δράσεων και λειτουργιών της. 4) Αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας της ΤΕΟ Α.Ε. ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ Συναλλαγματικός κίνδυνος : Η λειτουργία της εταιρείας δεν επηρεάζεται από αυτό τον κίνδυνο γιατί δεν έχει συναλλαγές σε ξένο νόμισμα. Επιτοκιακός κίνδυνος : Η εταιρεία δεν έχει τέτοιο κίνδυνο γιατί δεν υπάρχουν δανειακές υποχρεώσεις και κατέχει υψηλά διαθέσιμα. Πιστωτικός Κίνδυνος : Η εταιρεία εκτίθεται σε ενδεχόμενους κινδύνους είσπραξης των απαιτήσεων της λόγω του μεγάλου όγκου των συναλλασσομένων και για αυτό διενεργεί έλεγχο για απομείωση και σχηματίζει σχετικές προβλέψεις επισφαλειών. ΜΕΡΙΣΜΑΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Σχετικά με την διανομή μερισμάτων βάσει του Κ.Ν 2190/20 σημειώνεται ότι για τη χρήση 2012 δεν συντρέχει περίπτωση διανομής μερίσματος λόγω των σωρευμένων ζημιών της εταιρείας. 7
ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Με το Ν. 4110/23/1/2013 Ρυθμίσεις στη φορολογία εισοδήματος, ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών και λοιπές διατάξεις, - Ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος για τα νομικά πρόσωπα αυξάνεται από 20% σε 26%, ενώ ο φόρος στη διανομή μερίσματος μειώνεται από 25% σε 10% για τις διαχειριστικές χρήσεις με έναρξη από 1.1.2013 και μετά. - Η ζημιά που προκύπτει σε βάρος νομικών προσώπων από την ανταλλαγή ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου,κατ εφαρμογή προγράμματος συμμετοχής στην αναδιάταξη του Ελληνικού χρέους, εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα σε 30 ισόποσες ετήσιες δόσεις αρχής γενομένης από τη χρήση μέσα στην οπόια πραγματοποιείται η ανταλλαγή των τίτλων. Δεν υπάρχουν άλλα μεταγενέστερα των οικονομικών καταστάσεων γεγονότα, τα οποία να αφορούν είτε τον Όμιλο είτε την Εταιρεία, στα οποία επιβάλλεται αναφορά από τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς. Έχοντας υπ όψιν τα παραπάνω, παρακαλούμε κύριοι Μέτοχοι να εγκρίνετε τις Οικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας που σας υποβλήθηκαν με την παρούσα. Αθήνα, 30/04/2013 Ο Δ/ΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ & ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ Δ.Σ. ΚΑΤΣΙΛΙΕΡΗΣ ΠΕΤΡΟΣ 8
Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητων Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών Προς τους Μετόχους της Εταιρείας «AΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΩΝ» με δ.τ «Τ.Ε.Ο. Α.Ε.» Έκθεση επί των Εταιρικών και Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων Ελέγξαμε τις συνημμένες εταιρικές και τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας «AΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΩΝ» με δ.τ «Τ.Ε.Ο. Α.Ε.», οι οποίες αποτελούνται από την εταιρική και ενοποιημένη κατάσταση οικονομικής θέσης της 31 ης Δεκεμβρίου 2012, τις εταιρικές και ενοποιημένες καταστάσεις συνολικού εισοδήματος, μεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταμειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών και μεθόδων και λοιπές επεξηγηματικές πληροφορίες. Ευθύνη της Διοίκησης για τις Εταιρικές και Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις Η διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις εσωτερικές δικλίδες, που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική μας ευθύνη είναι να εκφράσουμε γνώμη επί αυτών των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων με βάση τον έλεγχό μας. Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν να συμμορφωνόμαστε με κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να σχεδιάζουμε και διενεργούμε τον έλεγχο με σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το εάν οι εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις είναι απαλλαγμένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαμβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκμηρίων, σχετικά με τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις εταιρικές και τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις. Οι επιλεγόμενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή περιλαμβανομένης της εκτίμησης των κινδύνων ουσιώδους ανακρίβειας των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιμήσεων κινδύνου, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλίδες που σχετίζονται με την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας, με σκοπό το σχεδιασμό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών δικλίδων της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών αρχών και μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν και του εύλογου των εκτιμήσεων που έγιναν από τη διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των εταιρικών και ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεμελίωση της ελεγκτικής μας γνώμης. 9
Γνώμη Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονομική θέση της Εταιρείας «AΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΩΝ» με δ.τ «Τ.Ε.Ο. Α.Ε.» και των κοινοπραξιών αυτής κατά την 31 η Δεκεμβρίου 2012 και τη χρηματοοικονομική τους επίδοση και τις ταμειακές τους ροές για τη χρήση που έληξε την ημερομηνία αυτή σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναφορά επί Άλλων Νομικών και Κανονιστικών Θεμάτων Επαληθεύσαμε τη συμφωνία και την αντιστοίχηση του περιεχομένου της Έκθεσης Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου με τις συνημμένες εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, στα πλαίσια των οριζόμενων από τα άρθρα 43α, 108 και 37 του Κ.Ν. 2190/1920. Αθήνα, 30 Απριλίου 2013 Οι Ορκωτοί Ελεγκτές Λογιστές ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΜΠΟΖΙΚΑΣ ΟΛΥΜΠΙΑ Γ. ΜΠΑΡΖΟY Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ. 29711 Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ. 21371 ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΑΕΟΕΛ ΠΑΤΗΣΙΩΝ 81 & ΧΕΥΔΕΝ, Τ.Κ.10434-ΑΘΗΝΑ Α.Μ.Σ.Ο.Ε.Λ. 111 10
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ Ποσά σε ' 000 Ο ΟΜΙΛΟΣ H ΕΤΑΙΡΙΑ Σημ. 2012 2011 2012 2011 Πωλήσεις 23 25.686 31.458 25.686 31.458 Κόστος Πωληθέντων 24-22.634-26.896-22.607-26.915 Μικτό Κέρδος 3.051 4.563 3.079 4.544 Λοιπά έσοδα εκμετάλλευσης 25 19.864 15.299 19.864 15.299 Έξοδα διοίκησης 24-3.665-4.324-3.638-4.295 Έξοδα διάθεσης 24-110 -213-110 -213 Έξοδα ερευνών και ανάπτυξης 24-160 -232-160 -232 Άλλα έξοδα εκμεταλλεύσεως 26-16.410-20.264-16.408-20.262 Αποτελέσματα Προ Φόρων Χρηματοδοτικών και επενδυτικών Αποτελεσμάτων 2.571-5.172 2.627-5.160 Χρηματοοικονομικά Έσοδα 28 2.110 2.959 2.107 2.957 Χρηματοοικονομικά Έξοδα 27-171 -33-171 -33 Λοιπά Χρηματοοικονομικά Αποτελέσματα 29 1.311-53.998 1.311-53.998 Κέρδη/ Ζημιές από κοινοπραξίες 30 0 0-55 -11 Κέρδη προ φόρων 5.822-56.244 5.820-56.245 Φόρος εισοδήματος 31-3.076 10.528-3.075 10.529 Κέρδη/(ζημιές) μετά από φόρους 2.746-45.716 2.746-45.716 Λοιπά συνολικά έσοδα/(έξοδα) χρήσης 0 0 0 0 Λοιπά συνολικά έσοδα/(έξοδα) χρήσης μετά φόρων 0 0 0 0 Συγκεντρωτικά Συνολικά αποτελέσματα χρήσης 2.746-45.716 2.746-45.716 Κέρδη/(ζημιές) χρήσης αποδιδόμενα σε : Ιδιοκτήτες της μητρικής 2.746-45.716 2.746-45.716 Αποτελέσματα Προ Φόρων Χρηματοδοτικών και επενδυτικών Αποτελεσμάτων και Αποσβέσεων 3.067-3.992 3.111-3.995 Κέρδη / (Ζημιές) Μετά από Φόρους ανά μετοχή - βασικά (σε ) 2.745.687-45.715.919 2.745.687-45.715.919 Αριθμός Μετοχών 1 1 1 1 Οι επισυναπτόμενες σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 11
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ Ποσά σε ' 000 Ο ΟΜΙΛΟΣ H ΕΤΑΙΡΙΑ Σημ. 2012 2011 2012 2011 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Μη Κυκλοφοριακά Στοιχεία Ενεργητικού Ενσώματα πάγια 6 6.584 6.845 6.571 6.820 Άυλα περιουσιακά στοιχεία 7 456 433 456 433 Επενδύσεις σε κοινοπραξίες 8 0 0 87 87 Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις 10 8.122 11.197 8.122 11.197 Λοιπά μη κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού 9 798 972 798 971 Σύνολο 15.960 19.447 16.034 19.508 Κυκλοφοριακά Περιουσικά Στοιχεία Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις 11 4.656 6.374 4.359 5.896 Απαιτήσεις από κοινοπραξίες 12 0 0 178 441 Χρηματοοικονομικά στοιχεία αποτιμώμενα στην εύλογη αξία μέσω ΚΑΧ 13 12.181 22.902 12.181 22.902 Λοιπά κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού 14 8.970 15.099 8.970 15.105 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 15 37.964 22.472 37.706 22.180 Σύνολο 63.771 66.847 63.393 66.525 Σύνολο Ενεργητικού 79.731 86.294 79.427 86.033 Ίδια Κεφάλαια & Υποχρεώσεις Ίδια Κεφάλαια Μετοχικό κεφάλαιο 16 56.407 56.407 56.407 56.407 Λοιπά αποθεματικά 16 17.078 17.078 17.078 17.078 Αποτελέσματα Εις Νέον 16-40.103-42.849-40.103-42.849 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων αποδιδόμενων στους ιδιοκτήτες της μητρικής 33.383 30.637 33.383 30.637 Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων 33.383 30.637 33.383 30.637 Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία 17 1.436 1.963 1.436 1.963 Λοιπές προβλέψεις 18 37.126 26.945 37.126 26.945 Λοιπές Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις 19 2.103 2.264 2.103 2.264 Σύνολο 40.666 31.172 40.666 31.172 Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 20 2.926 4.399 2.566 4.107 Τρέχουσες Φορολογικές Υποχρεώσεις 21 2 14 0 0 Υποχρεώσεις σε κοινοπραξίες 12 0 0 136 59 Λοιπές Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 22 2.755 20.072 2.677 20.058 Σύνολο 5.683 24.485 5.379 24.224 Σύνολο Υποχρεώσεων 46.348 55.657 46.044 55.396 Σύνολο Ιδιών Κεφαλαίων και Υποχρεώσεων 79.731 86.294 79.427 86.033 Οι επισυναπτόμενες σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 12
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Για τον όμιλο και την Εταιρεία ο πίνακας έχει ως ακολούθως: Ποσά σε ' 000 Μετοχικό Λοιπά Αποτελέσματα Σύνολο κεφάλαιο αποθεματικά εις νέον Υπόλοιπο 1.1.2011 56.407 16.804 5.714 78.926 Μεταβολές περιόδου 1.1-31.12.2011 Αποτελέσματα χρήσεως,μετά το φόρο εισοδήματος 0 0-45.716-45.716 Λοιπά αποτελέσματα,μετά το φόρο εισοδήματος,που καταχωρήθηκαν απευθείας στην Καθαρή Θέση Συνολικό αποτέλεσμα χρήσεως,μετά το φόρο εισοδήματος 0 0 0 0 0 0-45.716-45.716 Σχηματισμός αποθεματικών διανομής 2010 274-274 0 Μερίσματα από διανομή κερδών 2010-2.573-2.573 Υπόλοιπο 31.12.2011 56.407 17.078-42.849 30.637 Υπόλοιπο 1.1.2012 56.407 17.078-42.849 30.637 Μεταβολές περιόδου 1.1-31.12.2012 Αποτελέσματα χρήσεως,μετά το φόρο εισοδήματος 0 0 2.746 2.746 Λοιπά αποτελέσματα,μετά το φόρο εισοδήματος,που καταχωρήθηκαν απευθείας στην Καθαρή Θέση Συνολικό αποτέλεσμα χρήσεως,μετά το φόρο εισοδήματος 0 0 0 0 0 0 2.746 2.746 Υπόλοιπο 31.12.2012 56.407 17.078-40.103 33.383 Οι επισυναπτόμενες σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 13
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ Ποσά σε ' 000 Ο ΟΜΙΛΟΣ Η ΕΤΑΙΡΙΑ 2012 2011 2012 2011 Ταμειακές Ροές από Λειτουργικές Δραστηριότητες Κέρδη/(ζημιές) πριν το φόρο εισοδήματος 5.822-56.244 5.820-56.245 Πλέον / μείον προσαρμογές προ φόρων για : Αποσβέσεις /απομειώσεις ενσώματων και άυλων παγίων 496 1.180 483 1.165 Προβλέψεις 10.776 15.487 10.776 15.487 (Κέρδος) /Ζημιές αποτίμησης κεφαλαίων κατατεθιμένων στην ΤτΕ που συμμετείχαν στο PSI -2.045 53.998-2.045 53.998 (Κέρδη)/Ζημιές από πωλήσεις μεριδίων κατατεθιμένων στην ΤτΕ που συμμετείχαν στο PSI 734 734 Πιστωτικοί τόκοι και συναφή έσοδα -1.013-2.927-1.013-2.927 Πλέον/μείον προσαρμογές για μεταβολές λογαριασμών κεφαλαίου κίνησης ή που σχετίζονται με τις λειτουργικές δραστηριότητες Μείωση /(αύξηση) των αποθεμάτων 0 1 0 0 Μείωση/(αύξηση) των απαιτήσεων 7.547-215 7.366-179 Μείωση/(αύξηση) λοιπών λογαριασμών κυκλοφορούντος ενεργητικού -479 212-479 212 (Μείωση)/Αύξηση υποχρεώσεων (Πλην τραπεζών) -19.293 16.437-19.078 16.491 (Μείωση)/Αύξηση Υποχρεώσεων από φόρους -12-11 0 0 Μείον: Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα καταβλημένα -171-33 -171-33 Φόρος εισοδήματος/διαφορές φορολογικού ελέγχου/λοιπή μη ενσωματωμένοι στο λειτ.κόστος φόροι -1-1 0 0 Σύνολο εισροών/(εκροών) από λειτουργικές δραστηριότητες (α) 2.360 27.885 2.393 27.971 Ταμειακές Ροές από Επενδυτικές Δραστηριότητες Αγορά Ενσώματων και άυλων παγίων περιουσιακών στοιχείων -257-89 -257-89 Προσθήκες μεριδίων κεφαλαίων κατατεθιμένων στην ΤτΕ -1.636-1.636 Εισπράξεις από πωλήσεις μεριδίων κεφαλαίων κατατεθιμένων στην ΤτΕ που συμμετείχαν στο PSI 13.668 13.668 Αύξηση λοιπών μακροπρόθεσμων Απαιτήσεων 174-151 174-151 Μείωση επενδυτικών κεφαλαίων λόγω συμμετοχής στο PSI -53.998-53.998 Προσθήκη-μετατροπή ταμειακών διαθεσίμων σε επενδυτικά κεφάλαια -22.902-22.902 Τόκοι εισπραχθέντες 1.184 2.956 1.184 2.956 Μερίσματα εισπραχθέντα 0 3 0 3 Σύνολο εισροών/(εκροών) από επενδυτικές δραστηριότητες (β) 13.132-74.181 13.132-74.181 Ταμειακές Ροές από Χρηματοδοτικές Δραστηριότητες Μερίσματα πληρωθέντα 0-2.573 0-2.573 Σύνολο εισροών/(εκροών) από χρηματοδοτικές δραστηριότητες (γ) 0-2.573 0-2.573 Καθαρή αύξηση / (μείωση) ταμειακών ροών (α) + (β) + (γ) 15.492-48.869 15.526-48.783 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα έναρξης περιόδου 22.472 71.341 22.180 70.963 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα λήξης περιόδου 37.964 22.472 37.706 22.180 Οι επισυναπτόμενες σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 14
1.ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΟ Α.Ε. 1.1 Γενικές Πληροφορίες Το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας ιδρύθηκε το 1927. Σκοπός της ίδρυσής του ήταν η κατασκευή και συντήρηση των εθνικών οδών μέσω των εσόδων που προέρχονταν από εισφορές για τη χρήση των Εθνικών οδών. Το ΤΕΟ τελούσε υπό την εποπτεία του Υπουργείου Συγκοινωνιών μέχρι το 1960. Από το 1960 και έως το 2001 την εποπτεία ασκούσε το ΥΠΕΧΩΔΕ. Από το 1984 έως το 1988 εκχωρήθηκαν αρμοδιότητες στο ΤΕΟ πέραν της βασικής του αρμοδιότητας, η οποία ήταν η είσπραξη τελών διοδίων. Τέτοιες αρμοδιότητες ήταν η διαχείριση των κυκλοφοριακών συνδέσεων και παρόδιων εκτάσεων, η δημιουργία Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινητοδρόμων, και η ευχέρεια δημιουργίας Θυγατρικών Ανωνύμων Εταιρειών. Έτσι το ΤΕΟ ίδρυσε την ανώνυμη εταιρεία «Ελληνικοί Αυτοκινητόδρομοι Α.Ε.» κύριο αντικείμενο της οποίας υπήρξε η καθαριότητα των Εθνικών οδών. Το 1999 το ΤΕΟ προχώρησε στην αυτοματοποίηση των σταθμών διοδίων από Πάτρα και Τρίπολη έως το Σχηματάρι. Το 2001 το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας και η Θυγατρική του εταιρεία «Ελληνικοί Αυτοκινητόδρομοι Α.Ε.» συγχωνεύτηκαν και δημιουργήθηκε η Ανώνυμη Εταιρεία Διαχείρισης και Εκμετάλλευσης Ελληνικών Αυτοκινητοδρόμων με διακριτικό τίτλο «ΤΕΟ Α.Ε.». Η συγχώνευση διενεργήθηκε σύμφωνα με τον νόμο 2938/2001 (ΦΕΚ 178/6.8.2001). Η Τ.Ε.Ο. Α.Ε. αποτελεί δημόσια επιχείρηση, η οποία λειτουργεί κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας και διέπεται από τις διατάξεις του νόμου αυτού και συμπληρωματικά, από τις διατάξεις του κ.ν.2190/1920 περί ανωνύμων εταιρειών. Η Τ.Ε.Ο. Α.Ε. είναι μονομετοχική με κύριο μέτοχο το Ελληνικό Δημόσιο το οποίο εκπροσωπείται από το Υπουργείο Οικονομικών. Η ΤΕΟ ΑΕ εποπτεύεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Έδρα της Εταιρείας έχει οριστεί ο Δήμος Νέας Φιλαδέλφειας Αττικής. Κατά την 31/12/2012 η Εταιρεία απασχολούσε 130 άτομα. Οι οικονομικές καταστάσεις της 31 ης Δεκεμβρίου 2012 εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο της 30ης Απριλίου 2013 και υπόκεινται στην οριστική έγκριση της Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των μετόχων. Οι οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας θα αναρτηθούν στο διαδίκτυο στη διεύθυνση www.teo.org.gr 15
1.2 Φύση Δραστηριοτήτων Σκοπός της Εταιρείας, σύμφωνα και με το καταστατικό της είναι: Η είσπραξη των διοδίων και η εν γένει διαχείριση και εκμετάλλευση του οδικού διευρωπαϊκού δικτύου «Πατρών Αθηνών Θεσσαλονίκης Ευζώνων» και «Κορίνθου Τριπόλεως», καθώς και οποιοδήποτε άλλο οδικό τμήμα της χώρας της ανατεθεί η είσπραξη διοδίων. Η παροχή υπηρεσιών στους χρήστες του οδικού δικτύου, σε ότι αφορά στην ασφάλεια, πληροφόρηση, καθαριότητα, σήμανση και συντήρηση. Η βεβαίωση παραβάσεων που αφορούν στην μη καταβολή διοδίων και η επιβολή προστίμων. Η κατασκευή και συντήρηση κτιρίων που εξυπηρετούν τις ανάγκες της κυκλοφορίας του οδικού δικτύου, καθώς και τα κτίρια των σταθμών διοδίων. Η χρηματοδότηση των παραπάνω δραστηριοτήτων και γενικά δραστηριοτήτων που συνδέονται με την ανάπτυξη του οδικού δικτύου. Η αξιοποίηση και εκμετάλλευση των παρόδιων χώρων. Η μελέτη, κατασκευή, εξοπλισμός, συντήρηση, λειτουργία, εκμετάλλευση και εν γένει διαχείριση αυτοκινητοδρόμων, οδών ταχείας κυκλοφορίας και άλλων οδών στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Η μελέτη, κατασκευή, εξοπλισμός, συντήρηση, λειτουργία, εκμετάλλευση και εν γένει διαχείριση των παρόδιων εγκαταστάσεων και χώρων οποιασδήποτε μορφής και φύσης. 2. ΣΥΝΟΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ 2.1 Βάση σύνταξης των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων Οι παρούσες εταιρικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις έχουν συνταχθεί από τη Διοίκηση σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) και τις Διερμηνείες της Επιτροπής Διερμηνειών των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαΐκή Ένωση και τα ΔΠΧΑ που έχουν εκδοθεί από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (ΣΔΛΠ). Η σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ απαιτεί την χρήση ορισμένων λογιστικών εκτιμήσεων και παραδοχών. Επίσης, απαιτείται η κρίση της Διοίκησης κατά την διαδικασία εφαρμογής των λογιστικών αρχών της Εταιρείας. Οι περιοχές που εμπεριέχουν μεγαλύτερο βαθμό άσκησης κρίσης ή πολυπλοκότητας, ή όπου οι εκτιμήσεις και παραδοχές είναι σημαντικές για τις οικονομικές καταστάσεις, παρουσιάζονται στη σημείωση 4. 16
Η ετοιμασία των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με γενικώς αποδεκτές λογιστικές αρχές απαιτεί τη χρησιμοποίηση υπολογισμών και υποθέσεων που επηρεάζουν τα αναφερθέντα ποσά των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, τη γνωστοποίηση ενδεχομένων απαιτήσεων και υποχρεώσεων κατά την ημερομηνία των οικονομικών καταστάσεων και τα αναφερθέντα ποσά εσόδων και εξόδων κατά τη διάρκεια της χρήσης υπό αναφορά. Οι υπολογισμοί βασίζονται στην καλύτερη δυνατή γνώση της διεύθυνσης της Εταιρείας και του Ομίλου σε σχέση με τις τρέχουσες συνθήκες και ενέργειες. Τυχόν διαφορές σε ποσά των οικονομικών καταστάσεων και αντίστοιχα ποσά στις σημειώσεις οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις. Τέλος, σημειώνεται ότι έχουν γίνει αναμορφώσεις σε ορισμένα κονδύλια των οικονομικών καταστάσεων της προηγούμενης χρήσεως για να καταστούν ομοειδή και συγκρίσιμα με τα αντίστοιχα κονδύλια της κλειόμενης χρήσεως. 2.2 Νόμισμα Παρουσίασης Οι παρούσες οικονομικές καταστάσεις παρουσιάζονται σε Ευρώ, το λειτουργικό νόμισμα του Ομίλου, δηλαδή το νόμισμα του πρωτεύοντος οικονομικού περιβάλλοντος, στο οποίο δραστηριοποιείται οι Εταιρεία και οι κοινοπραξίες στις οποίες συμμετέχει. Όλα τα ποσά παρουσιάζονται σε χιλιάδες, εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά. Πρέπει ν α σημειωθεί ότι λόγω στρογγυλοποιήσεων, τα πραγματικά αθροίσματα των ποσών που παρουσιάζονται στις ατομικές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, ενδέχεται να μην είναι ακριβώς ίσα με τα αθροίσματα που παρουσιάζονται στις οικονομικές καταστάσεις. 2.3 Νέα Πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερμηνείες 1 Νέα Πρότυπα, Διερμηνείες, αναθεωρήσεις και τροποποιήσεις υφιστάμενων Προτύπων τα οποία έχουν τεθεί σε ισχύ και έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση Οι ακόλουθες τροποποιήσεις και Διερμηνείες των ΔΠΧΑ εκδόθηκαν από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB) και η εφαρμογή τους είναι υποχρεωτική από την 01/01/2012 ή μεταγενέστερα. Τα σημαντικότερα Πρότυπα και Διερμηνείες αναφέρονται ακολούθως: Τροποποιήσεις ΔΠΧΑ 7 «Χρηματοοικονομικά Μέσα: Γνωστοποιήσεις αναφορικά με τις γνωστοποιήσεις μεταφοράς χρηματοοικονομικών μέσων (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/07/2011) Σκοπός της τροποποίησης είναι να επιτρέψει στους χρήστες των Οικονομικών Καταστάσεων να βελτιώσουν την κατανόησή τους αναφορικά με τις συναλλαγές μεταφοράς χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, καθώς και των πιθανών επιπτώσεων των οποιονδήποτε κινδύνων που μπορεί να παραμείνουν στην οντότητα που έχει πραγματοποιήσει τη μεταφορά των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων. Επίσης, η τροποποίηση απαιτεί πρόσθετες γνωστοποιήσεις στην περίπτωση που ένα δυσανάλογο ποσό των συναλλαγών μεταφοράς έχει πραγματοποιηθεί προς το τέλος της περιόδου αναφοράς. Ο Όμιλος/Η Εταιρία δεν αναμένει η 17
τροποποίηση αυτή να έχει επίδραση στις ενοποιημένες/εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις (να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Η παρούσα τροποποίηση εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Νοέμβριο του 2011. Τροποποίηση του ΔΛΠ 12 «Αναβαλλόμενος Φόρος: Ανάκτηση των υποκείμενων περιουσιακών στοιχείων» (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2012) Τον Δεκέμβριο του 2010 εκδόθηκε η παρούσα τροποποίηση του ΔΛΠ 12 «Φόροι Εισοδήματος». Η τροποποίηση αυτή παρέχει χρήσιμες οδηγίες αναφορικά με τις περι πτώσεις στοιχείων του ενεργητικού αποτιμώμενα στις εύλογες αξίες σύμφωνα με τις απαιτήσεις του ΔΛΠ 40 «Επενδυτικά ακίνητα» τα οποία ανακτώνται μέσω της χρήσης ή μέσω της πώλησής τους. Η τροποποίηση εφαρμόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2012. Προγενέστερη εφαρμογή επιτρέπεται. Ο Όμιλος/Η Εταιρία θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις ενοποιημένες/εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις (να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Η παρούσα τροποποίηση εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του 2012. Τροποποίηση στο ΔΠΧΑ 1 «Πρώτη Εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς» - Έντονος υπερπληθωρισμός / Αφαίρεση των σταθερών ημερομηνιών αναφορικά με τους υιοθετούντες για πρώτη φορά τα ΔΠΧΑ (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/07/2011) Οι σχετικές τροποποιήσεις του ΔΠΧΑ 1 «Πρώτη Εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς» εκδόθηκαν τον Δεκέμβριο του 2010. Οι τροποποιήσεις αντικαθιστούν αναφορές σε σταθερές ημερομηνίες αναφορικά με τους υιοθετούντες για πρώτη φορά τα ΔΠΧΑ με τον ορισμό της «ημερομηνίας μετάβασης στα ΔΠΧΑ». Ορίζει τις προϋποθέσεις αναφορικά με το πώς μία επιχείρηση παρουσιάζει τις Οικονομικές της Καταστάσεις σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ μετά από μία περίοδο, που η επιχείρηση δεν μπορούσε να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις των ΔΠΧΑ γιατί το λειτουργικό της νόμισμα υπόκειντο σε σοβαρό υπερπληθωρισμό. Οι τροποποιήσεις εφαρμόζονται από την 01/07/2011. Προγενέστερη εφαρμογή επιτρέπεται. Ο Όμιλος/Η Εταιρία θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις ενοποιημένες/εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις(να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Η παρούσα τροποποίηση εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του 2012. 2 Νέα Πρότυπα, Διερμηνείες, αναθεωρήσεις και τροποποιήσεις υφιστάμενων Προτύπων τα οποία δεν έχουν ακόμα τεθεί σε ισχύ ή δεν έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση Τα ακόλουθα νέα Πρότυπα και Αναθεωρήσεις Προτύπων, αλλά και οι ακόλουθες Διερμηνείες για τα υπάρχοντα Πρότυπα, έχουν δημοσιευθεί αλλά είτε δεν έχουν ακόμη τεθεί σε ισχύ, είτε δεν έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριμένα: Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 1 «Παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων» Παρουσίαση στοιχείων των λοιπών συνολικών εσόδων (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/07/2012) Τον Ιούνιο του 2011, το IASB προέβη στην έκδοση των τροποποιήσεων του ΔΛΠ 1 «Παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων». Οι τροποποιήσεις αυτές αναφέρονται στον τρόπο παρουσίασης 18
στοιχείων των λοιπών συνολικών εσόδων. Οι ανωτέρω τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/07/2012. Ο Όμιλος/Η Εταιρία θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις ενοποιημένες/εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις (να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Η παρούσα τροποποίηση εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Ιούνιο του 2012. ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2015) Το IASB προχώρησε στις 12/11/2009 στην έκδοση νέου Προτύπου, του αναθεωρημένου ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα» το οποίο και σταδιακά θα αντικαταστήσει το ΔΛΠ 39 «Χρηματοοικονομικά Μέσα: Αναγνώριση και Αποτίμηση». Σημειώνεται ότι τον Οκτώβριο του 2010 το IASB προέβη στην έκδοση προσθηκών αναφορικά με τις χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις που η οικονομική οντότητα έχει επιλέξει να αποτιμά σε εύλογες αξίες. Σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 9, όλα τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού αποτιμώνται αρχικά στην εύλογη αξία πλέον συγκεκριμένα κόστη συναλλαγών. Η μεταγενέστερη αποτίμηση των χρηματοοικονομικών στο ιχείων του ενεργητικού γίνεται είτε στο αποσβεσμένο κόστος είτε στην εύλογη αξία και εξαρτάται από το επιχειρηματικό μοντέλο της επιχείρησης σχετικά με τη διαχείριση των χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού και των συμβατικών ταμειακών ροών του στο ιχείου αυτού. Το ΔΠΧΑ 9 απαγορεύει αναταξινομήσεις, εκτός από τις περιπτώσεις που το επιχειρηματικό μοντέλο της επιχείρησης αλλάξει, και στην προκειμένη περίπτωση απαιτείται να αναταξινομήσει μελλοντικά τα επηρεαζόμενα χρηματοοικονομικά μέσα. Σύμφωνα με τις αρχές του ΔΠΧΑ 9 όλες οι επενδύσεις σε συμμετοχικούς τίτλους πρέπει να αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους. Εντούτοις, η Διοίκηση έχει την επιλογή να παρουσιάζει στα λοιπά συνολικά έσοδα τα πραγματοποιηθέντα και μη πραγματοποιηθέντα κέρδη και ζημιές εύλογης αξίας συμμετοχικών τίτλων που δεν κατέχονται προς εμπορική εκμετάλλευση. Η Διοίκηση του Ομίλου βρίσκεται στη διαδικασία εξέτασης της επίδρασης αυτού του προτύπου στις οικονομικές του καταστάσεις. Το παρόν Πρότυπο δεν έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΔΠΧΑ 10 «Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις», ΔΠΧΑ 11 «Κοινοί Διακανονισμοί» (JointArrangements), ΔΠΧΑ 12 «Γνωστοποιήσεις Συμμετοχών σε άλλες Επιχειρήσεις», ΔΛΠ 27 «Ατομικές Οικονομικές Καταστάσεις» και ΔΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς και Κοινοπραξίες» (εφαρμόζονται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013) Τον Μάιο του 2011 το IASB εξέδωσε τρία νέα Πρότυπα και συγκεκριμένα τα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 11 και ΔΠΧΑ 12. Το ΔΠΧΑ 10 «Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις» αναφέρει ένα μοντέλο ε νοποίησης που καθορίζει τον έλεγχο ως τη βάση για την ενοποίηση όλων των τύπων επιχειρήσεων. Το ΔΠΧΑ 10 αντικαθιστά το ΔΛΠ 27 «Ενοποιημένες και Ατομικές Οικονομικές Καταστάσεις» και την ΜΕΔ 12 «Ενοποίηση Οικονομικές Μονάδες Ειδικού Σκοπού». Το ΔΠΧΑ 11 «Κοινοί Διακανονισμοί» καθορίζει τις αρχές αναφορικά την χρηματοοικονομική πληροφόρηση των μελών που συμμετέχουν σε έναν κοινό διακανονισμό (jointarrangement). Το ΔΠΧΑ 11 αντικαθιστά το ΔΛΠ 31 «Συμμετοχές σε Κοινοπραξίες» και τη ΜΕΔ 13 «Από Κοινού Ελεγχόμενες Οικονομικές Μονάδες Μη Νομισματικές Συνεισφορές από Μέλη μίας Κοινοπραξίας». Το ΔΠΧΑ 12 «Γνωστοποιήσεις Συμμετοχών σε Άλλες Επιχειρήσεις» συνενώνει, εμπλουτίζει και αντικαθιστά τις απαιτήσεις γνωστοποιήσεων για τις θυγατρικές, τις από κοινού ελεγχόμενες επιχειρήσεις, τις συγγενείς επιχειρήσεις και τις μη ενοποιούμενες επιχειρήσεις. Ως συνέπεια των ανωτέρω νέων Προτύπων, το IASB εξέδωσε επίσης το τροποποιημένο ΔΛΠ 27 με τίτλο ΔΛΠ 27 «Ατομικές Οικονομικές Καταστάσεις» και το τροποποιημένο 19
ΔΛΠ 28 με τίτλο ΔΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς και Κοινοπραξίες». Τα νέα Πρότυπα έχουν εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013, ενώ προγενέστερη εφαρμογή επιτρέπεται. Ο Όμιλος/Η Εταιρία θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις ενοποιημένες/εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις(να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Τα προαναφερθέντα Πρότυπα εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του 2012. ΔΠΧΑ 13 «Αποτίμηση σε Εύλογες Αξίες» (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013) Τον Μάιο του 2011 το IASB προέβη στην έκδοση του ΔΠΧΑ 13 «Αποτίμηση σε Εύλογες Αξίες». Το ΔΠΧΑ 13 παρέχει τον ορισμό της εύλογης αξίας και παρουσιάζει σε ένα ενιαίο πρότυπο το πλαίσιο αναφορικά με τον προσδιορισμό της εύλογης αξίας και τις απαιτούμενες γνωστοποιήσεις αναφορικά με τον υπολογισμό της εύλογης αξίας. Το ΔΠΧΑ 13 εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που άλλα ΔΠΧΑ απαιτούν ή επιτρέπουν την αποτίμηση στοιχείων σε εύλογες αξίες. Το ΔΠΧΑ 13 δεν εισάγεινέες απαιτήσεις αναφορικά με τον προσδιορισμό της εύλογης αξίας ενός στοιχείου του ενεργητικού ή μίας υποχρέωσης. Επιπλέον, δεν αλλάζει το τι ορίζουν άλλα Πρότυπα αναφορικά με τα ποια στοιχεία αποτιμώνται σε εύλογες αξίες και δεν αναφέρεται στον τρόπο παρουσίασης των μεταβολών της εύλογης αξίας στις Οικονομικές Καταστάσεις. Το νέο Πρότυπο έχει εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013, ενώ προγενέστερη εφαρμογή επιτρέπεται. Ο Όμιλος/Η Εταιρία θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις ενοποιημένες/εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις (να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Το προαναφερθέν Πρότυπο εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του 2012. Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 19 «Παροχές σε Εργαζόμενους» (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013) Τον Ιούνιο του 2011, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων του ΔΛΠ 19 «Παροχές σε Εργαζόμενους». Οι τροποποιήσεις αυτές σκοπό έχουν να βελτιώσουν θέματα αναγνώρισης και γνωστοποίησης απαιτήσεων αναφορικά με τα προγράμματα καθορισμένων παροχών. Οι νέες τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013 με προγενέστερη εφαρμογή να επιτρέπεται. Ο Όμιλος/Η Εταιρία θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις ενοποιημένες/εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις (να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Η παρούσα τροποποίηση εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Ιούνιο του 2012. ΕΔΔΠΧΑ 20 «Δαπάνες Απογύμνωσης (StrippingCosts) στην Παραγωγική Φάση του Επίγειου Ορυχείου» (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013) Τον Οκτώβριο του 2011, το IASB προέβη στην έκδοση της ΕΔΔΠΧΑ 20. Η Διερμηνεία αποσαφηνίζει πότε η παραγωγή εξόρυξης θα πρέπει να οδηγεί στην αναγνώριση ενός στοιχείου του ενεργητικού και πώς πρέπει να αποτιμάται το εν λόγω στοιχείο τόσο κατά την αρχική αναγνώριση όσο και σε μεταγενέστερες περιόδους. Η Διερμηνεία έχει εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013, με προγενέστερη εφαρμογή να επιτρέπεται. Η εν λόγω Διερμηνεία δεν έχει εφαρμογή στις δραστηριότητες του Ομίλου/Εταιρίας(να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Η παρούσα τροποποίηση εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του 2012. Τροποποιήσεις στο ΔΛΠ 32 «Χρηματοοικονομικά Μέσα:Παρουσίαση» Συμψηφισμός χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού και χρηματοοικονομικών 20
υποχρεώσεων (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014) Τον Δεκέμβριο του 2011, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων του ΔΛΠ 32 «Χρηματοοικονομικά Μέσα: Παρουσίαση» προκειμένου να παράσχει διευκρινήσεις αναφορικά με τις απαιτήσεις του Προτύπου αναφορικά με τις περιπτώσεις συμψηφισμού. Οι τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014, με προγενέστερη εφαρμογή να επιτρέπεται. Ο Όμιλος/Η Εταιρία θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις ενοποιημένες/εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις (να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Η παρούσα τροποποίηση εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του 2012. Τροποποιήσεις στο ΔΠΧΑ 7 «Γνωστοποιήσεις» Συμψηφισμός χρηματοοικονομικών στοιχείων του ενεργητικού και χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013) Τον Δεκέμβριο του 2011, το IASB δημοσίευσε νέες απαιτήσεις για γνωστοποιήσεις που επιτρέπουν στους χρήστες των Οικονομικών Καταστάσεων, να διενεργούν με καλύτερο τρόπο συγκρίσεις μεταξύ οικονομικών καταστάσεων που δημοσιεύονται βάσει των ΔΠΧΑ και αυτών που δημοσιεύονται βάσει των US GAAP. Οι εν λόγω τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013. Ο Όμιλος/Η Εταιρία θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις ενοποιημένες/εταιρικές Οικονομικές Καταστάσεις(να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Η παρούσα τροποποίηση εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση τον Δεκέμβριο του 2012. Τροποποίηση στο ΔΠΧΑ 1 «Πρώτη Εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς» - Κρατικά δάνεια (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013) Τον Μάρτιο του 2012, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποίησης του ΔΠΧΑ 1 σύμφωνα με την οποία οι υιοθετούντες για πρώτη φορά τα ΔΠΧΑ που έχουν λάβει κρατικά δάνεια με προνομιακό επιτόκιο, έχουν την δυνατότητα της μη αναδρομικής εφαρμογής των ΔΠΧΑ στην απεικόνιση αυτών των δανείων κατά την μετάβαση. Η εν λόγω Διερμηνεία δεν έχει εφαρμογή στις δραστηριότητες του Ομίλου/Εταιρίας(να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Η παρούσα τροποποίηση δεν έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ετήσιες Βελτιώσεις Προτύπων Κύκλος 2009-2011 (έκδοση τον Μάιο του 2012 οι τροποποιήσεις ισχύουν για τις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013) Το IASB προχώρησε τον Μάιο του 2012 στην έκδοση «Ετήσιες Βελτιώσεις των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς Κύκλος 2009-2011», το οποίο αποτελείται από μία σειρά προσαρμογών σε 5 Πρότυπα και αποτελεί μέρος του προγράμματος για τις ετήσιες βελτιώσεις στα Πρότυπα. Οι τροποποιήσεις αυτές δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικές και δεν έχουν ουσιαστική επίπτωση στις Οικονομικές Καταστάσεις του Ομίλου/Εταιρίας(να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Οι παρούσες τροποποιήσεις δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οδηγός Μετάβασης: Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις, Κοινοί Διακανονισμοί, Γνωστοποιήσεις Συμμετοχών σε άλλες Επιχειρήσεις (Τροποποιήσεις στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 11 και ΔΠΧΑ 12) (εφαρμόζεται για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013) 21
Τον Ιούνιο του 2012, το IASB προέβη στην εν λόγω έκδοση η οποία παρέχει διευκρινίσεις αναφορικά με τις μεταβατικές διατάξεις του ΔΠΧΑ 10. Οι τροποποιήσεις παρέχουν επιπλέον πρόσθετες διευκολύνσεις κατά την μετάβαση στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 11 και ΔΠΧΑ 12 μειώνοντας τις απαιτήσεις παροχής προσαρμοσμένων συγκριτικών πληροφοριών μόνο κατά την προηγούμενη συγκριτική περίοδο. Επιπλέον, αναφορικά με τις γνωστοποιήσεις για μη ενοποιούμενες επιχειρήσεις, οι τροποποιήσεις αφαιρούν την απαίτηση παρουσίασης συγκριτικής πληροφόρησης για τις περιόδους πριν την πρώτη εφαρμογή του ΔΠΧΑ 12. Οι εν λόγω τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή για τ ις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2013. Ο Όμιλος/Η Εταιρία θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις Οικονομικές Καταστάσεις του Ομίλου/Εταιρίας(να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Οι παρούσες τροποποιήσεις δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επενδυτικές Οντότητες (Τροποποιήσεις στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 11 ΚΑΙ ΔΛΠ 27) (εφαρμόζεται για της ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014) Τον Οκτώβριο του 2012, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 11 και ΔΛΠ 27. Οι τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή στην κατηγορία «επενδυτικές οντότητες». Το IASB χρησιμοποιεί τον όρο «Επενδυτικές Οντότητες» για να αναφερθεί σε όσες δραστηριοποιούνταιαποκλειστικάστην επένδυση κεφαλαίων για τις αποδόσεις από την υπεραξία του κεφαλαίου, για εισόδημα από επενδύσεις ή και τα δύο. Οι επενδυτικές οντότητες θα πρέπει να αξιολογούν την απόδοση των επενδύσεών τους με βάση την εύλογη αξία. Στην εν λόγω κατηγορία μπορούν να συμπεριληφθούν εταιρίες ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων, οργαν ισμοί διαχείρισης επενδυτικών κεφαλαίων, ιδιωτικά συνταξιοδοτικά ταμεία, κρατικά επενδυτικά κεφάλαια και λοιπά επενδυτικά κεφάλαια.ορίζεται,ως εξαίρεση στις απαιτήσεις του ΔΠΧΑ 10 σχετικά με την ενοποίηση, ότι οι επενδυτικές οντότητεςθα επιμετρούν συγκεκριμένες θυγατρικές στην εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων και δεν θα τις ενοποιούν, παραθέτοντας τις απαραίτητες γνωστοποιήσεις. Οι εν λόγω τροποποιήσεις έχουν εφαρμογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 01/01/2014, ενώ προγενέστερη εφαρμογή επιτρέπεται. Ο Όμιλος/Η Εταιρία θα εξετάσει την επίδραση των ανωτέρω στις Οικονομικές Καταστάσεις του Ομίλου/Εταιρίας (να προσαρμοστεί στον κάθε Όμιλο/εταιρία). Οι παρούσες τροποποιήσεις δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 3. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ 3.1 Ενοποίηση Συμμετοχές σε από Kοινού Eλεγχόμενες Eταιρείες (Κοινοπραξίες) Κοινοπραξία ή από κοινού ελεγχόμενη εταιρεία είναι η εταιρεία στην οποία η Εταιρεία ασκεί από κοινού έλεγχο με άλλους. Οι κοινοπραξίες ενοποιούνται με τη μέθοδο της αναλογικής ενοποίησης λαμβάνοντας υπόψη το ποσοστό που κατέχει η Εταιρεία και ισχύει κατά την ημερομηνία της ενοποίησης. Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή γίνεται ενσωμάτωση του ποσοστού του Ομίλου από όλες τις αναλυτικές γραμμές εσόδων, εξόδων, ενεργητικού, παθητικού και ταμειακών ροών της κοινοπραξίας, με εκείνες που εμφανίζονται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις. Η Εταιρεία 22
αναγνωρίζει το μερίδιο των κερδών ή ζημιών που προκύπτουν από πωλήσεις παγίων προς ή από τις κοινοπραξίες και αντιστοιχεί στους άλλους εταίρους της κοινοπραξίας. Ο Όμιλος δεν αναγνωρίζει το μερίδιο που του αναλογεί από τα κέρδη ή ζημιές που προκύπτουν από την αγορά στοιχείων ενεργητικού που προέρχονται από την κοινοπραξία, εως ότου πουλήσει τα συγκεκριμένα στοιχεία σε ένα τρίτο μέρος. Όμως, εάν η ζημιά που προκύπτει από τη συναλλαγή καταδεικνύει ότι υπάρχει μείωση της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας ή ζημιά λόγω απαξίωσης, τότε η ζημιά αυτή αναγνωρίζεται άμεσα. Οι λογιστικές αρχές των κοινοπραξιών έχουν διαφοροποιηθεί όποτε κρίθηκε απαραίτητο για να είναι συνεπείς με αυτές που έχουν υιοθετηθεί από τον Όμιλο. Η ημερομηνία κατάρτισης των οικονομικών καταστάσεων των κοινοπραξιών συμπίπτουν με αυτή της Εταιρείας. 3.2 Χρηματοοικονομικά Μέσα Χρηματοοικονομικό μέσο είναι κάθε σύμβαση που δημιουργεί ένα χρηματοοικονομικό στοιχείο ενεργητικού σε μία επιχείρηση και μία χρηματοοικονομική υποχρέωση ή ένα συμμετοχικό τίτλο σε μια άλλη επιχείρηση. Τα χρηματοοικονομικά μέσα του Ομίλου ταξινομούνται στις παρακάτω κατηγορίες με βάση την ουσία της σύμβασης και το σκοπό για τον οποίο αποκτήθηκαν. 3.2.1 Δάνεια και απαιτήσεις Τα δάνεια και οι απαιτήσεις είναι μη παράγωγα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού με σταθερές και προσδιοριστέες καταβολές και τα οποία δεν έχουν χρηματιστηριακή τιμή σε ενεργό αγορά. Δημιουργούνται όταν ο Όμιλος παρέχει χρήματα, προϊόντα ή υπηρεσίες απευθείας σε έναν οφειλέτη χωρίς πρόθεση εμπορικής εκμετάλλευσης. Τα δάνεια και οι απαιτήσεις αποτιμώνται στο αποσβεσμένο κόστος βάσει της μεθόδου του πραγματικού επιτοκίου μ είον κάθε πρόβλεψη για απομείωση. Κάθε μεταβολή στην αξία των δανείων και απαιτήσεων αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα όταν τα δάνεια και οι απαιτήσεις διαγράφονται ή υφίστανται μείωση της αξίας τους καθώς και κατ ά την διενέργεια της απόσβεσης. Για ορισμένες απαιτήσεις πραγματοποιείται έλεγχος για τυχόν απομείωσή τους ανά μεμονωμένη απαίτηση (για παράδειγμα για κάθε πελάτη ξεχωριστά) στις περιπτώσεις όπου η είσπραξη της απαίτησης έχει χαρακτηρισθεί εκπρόθεσμη κατά την ημερομηνία των οικονομικών καταστάσεων ή σε περιπτώσεις όπου αντικειμενικά στοιχεία υποδεικνύουν την ανάγκη για απομείωσή τους. Οι λοιπές απαιτήσεις ομαδοποιούνται και ελέγχονται για τυχόν απομείωσή τους στο σύνολό τους. Οι ομάδες έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό την γεωγραφική κατανομή, τον κλάδο δραστηριότητας των 23
αντισυμβαλλόμενων και, εάν υπάρχουν, άλλα κοινά χαρακτηριστικά πιστωτικού κ ινδύνου που τους χαρακτηρίζουν. Οι απαιτήσεις και τα δάνεια περιλαμβάνονται στα κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία, εκτός αυτών που λήγουν μετά την πάροδο 12 μηνών από την ημερομηνία ισολογισμού. Αυτά χαρακτηρίζονται ως μη κυκλοφορούντα στοιχεία του ενεργητικού. Στον ισολογισμό ταξινομούνται ως εμπορικές και άλλες απαιτήσεις και αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων του Ομίλου. 3.2.2 Ταξινόμηση και Αποτίμηση Χρηματοοικονομικών Στοιχείων Ενεργητικού Τα χρηματοοικονομικά μέσα της Εταιρείας ταξινομούνται σε κατηγορίες με βάση την ουσία της σύμβασης και τον σκοπό για τον οποίο αποκτήθηκαν. Η κατηγορία στην οποία κατατάσσεται κάθε χρηματοοικονομικό μέσο διαφοροποιείται από τις υπόλοιπες, καθώς ανάλογα με την κατηγορία στην οποία θα ταξινομηθεί το μέσο, ισχύουν διαφορετικοί κανόνες όσον αφορά στην αποτίμησή του αλλά και στον τρόπο αναγνώρισης κάθε προσδιοριζόμενου αποτελέσματος είτε στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων είτε απευθείας στα Ίδια Κεφάλαια. Τα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία της Εταιρείας και του Ομίλου περιλαμβάνουν την κατηγορία των «Χρηματοοικονομικών Στοιχείων του Ενεργητικού Αποτιμώμενων στην Εύλογη Αξία μέσω των Αποτελεσμάτων». Τα στοιχεία του χαρτοφυλακίου αυτού αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους και οι μεταβολές στην εύλογη αξία αναγνωρίζονται στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης, ως αποτέλεσμα από χρηματοοικονομικές πράξεις. Στον Ισολογισμό του Ομίλου τα χρηματοοικονο μικά μέσα της κατηγορίας αυτής περιλαμβάνονται στο κονδύλι «Χρηματοοικονομικά στοιχεία αποτιμώμενα στην εύλογη αξία μέσω ΚΑΧ». 3.2.3 Μέθοδοι Επιμέτρησης Εύλογης Αξίας και Διαγραφή Οι εύλογες αξίες των χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού και των υποχ ρεώσεων που είναι διαπραγματεύσιμα σε ενεργές αγορές προσδιορίζονται από τις τρέχουσες τιμές ζήτησης κατά την ημερομηνία της παρουσίασης των οικονομικών καταστάσεων, χωρίς να αφαιρούνται τα έξοδα πώλησης. Ένα χρηματοοικονομικό στοιχείο του ενεργητικού διαγράφεται, όταν η Εταιρεία χάνει τον έλεγχο επί των συμβατικών δικαιωμάτων που περιέχονται στο στοιχείο αυτό. Αυτό συμβαίνει όταν τα δικαιώματα λήγουν ή μεταβιβάζονται και η Εταιρεία έχει μεταβιβάσει ουσιωδώς όλους τους κινδύνους και τα οφέλη που συνεπάγεται η ιδιοκτησία. 24
3.3 Ενσώματες Ακινητοποιήσεις Τα πάγια στοιχεία του ενεργητικού απεικονίζονται στις οικονομικές καταστάσεις στις αξίες κτήσης τους. Ειδικά τα οικόπεδα και τα κτίρια απεικονίζονται στις αξίες τεκμαιρόμενου κόστους (deemed cost) όπως αυτό προσδιορίστηκε βάση εύλογων αξιών κατά την ημερομηνίες μετάβασης, μείον, κατ αρχήν τις συσσωρευμένες αποσβέσεις και δεύτερον, τυχών απαξιώσεις των παγίων. Το κόστος κτήσης περιλαμβάνει όλες τις άμεσα επιρριπτέες δαπάνες για την απόκτηση των στοιχείων. Μεταγενέστερες δαπάνες αναγνωρίζονται σε επαύξηση της λογιστικής αξίας των ενσωμάτων παγίων ή ως ξεχωριστό πάγιο μόνον εάν είναι πιθανό τα μελλοντικά οικονομικά οφέλη να εισρεύσουν στον Όμιλο και το κόστος τους μπορεί να επιμετρηθεί αξιόπιστα. Το κόστος επισ κευών και συντηρήσεων καταχωρείται στα αποτελέσματα όταν πραγματοποιούνται. Οι αποσβέσεις των άλλων στοιχείων των ενσωμάτων παγίων (πλην οικοπέδων τα οποία δεν αποσβένονται) υπολογίζονται με βάση την σταθερή μέθοδο μέσα στην ωφέλιμη ζωή τους που έχει ως εξής: - Κτίρια 20 έτη - Μηχανολογικός εξοπλισμός 7-9 έτη - Μεταφορικά Μέσα 7-9 έτη - Έπιπλα και Λοιπός εξοπλισμός 2-7 έτη Οι υπολειμματικές αξίες και οι ωφέλιμες ζωές των ενσωμάτων παγίων υπόκεινται σε επανεξέταση σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού. Όταν οι λογιστικές αξίες των ενσωμάτων παγίων υπερβαίνουν την ανακτήσιμη αξία τους, η διαφορά (απομείωση) αναγνωρίζεται άμεσα ως έξοδο στα αποτελέσματα. Κατά την πώληση ενσωμάτων παγίων, οι διαφορές μεταξύ του τιμήματος που λαμβάνεται και της λογιστικής τους αξίας αναγνωρίζονται ως κέρδη ή ζημιές στα αποτελέσματα. 3.4 Άυλα στοιχεία του ενεργητικού Στα άυλα στοιχεία του ενεργητικού περιλαμβάνονται λογισμικά προγράμματα. Μετά την αρχική αναγνώριση, τα άυλα στοιχεία του ενεργητικού αποτιμώνται στο κόστος κτήσης μείον τις συσσωρευμένες αποσβέσεις και κάθε τυχόν συσσωρεμένη ζημιά απομείωσης. Οι αποσβέσεις διενεργούνται με βάση τη σταθερή μέθοδο κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής των άυλων στοιχείων, η οποία κυμαίνεται από 1 έως και 5 έτη. Η περίοδος και η μέθοδος απόσβεσης αναθεωρούνται τουλάχιστον στο τέλος κάθε χρήσης. 25