ΟΙ IΑΠΩΝΙΚΕΣ ΑΜΕΣΕΣ ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ 1. ΓENIK Το η αξία των άµεσων ξένων επενδύσεων της Ιαπωνίας στο εξωτερικό ανήλθε σε 8,6 τρις γιέν (1 ευρώ : 135 γιέν), η καλύτερη σχετική επίδοση της χώρας από το έτος 1990. Στην επίτευξη αυτή, πολλοί παράγοντες συνέβαλαν, µεταξύ των οποίων: α) οι εκτεταµένες εξαγορές εταιρειών στο εξωτερικό καθώς και κεφαλαϊακές συµµετοχές, µε στόχο την επιχειρηµατική επέκταση σε αγορές του εξωτερικού. β) µεγάλος αριθµός επενδύσεων σχετιζοµένων µε την ανάπτυξη και αξιοποίηση φυσικών πόρων και γ) επενδύσεις σε έµµεσες κεφαλαιακές αυξήσεις µε σκοπό την εισροή κεφαλαίων σε ιαπωνικά χρηµατοοικονοµικά ιδρύµατα. Παράλληλα µε την αύξηση της αξίας των επενδύσεων το, αυξήθηκε και το εισόδηµα που προήλθε απ αυτές σε 5,3 δις γιέν. Συνολικά, το εισόδηµα της Ιαπωνίας από τις επενδύσεις ανήλθε σε 16,3 τρις γιέν, ξεπερνώντας το εµπορικό πλεόνασµα της χώρας για τρίτη συνεχόµενη χρονιά από το 2005. 1.1 Οι βιοµηχανικές επενδύσεις κυριαρχούν Οι βιοµηχανικές επενδύσεις αντιπροσωπεύουν το 54% των συνολικών άµεσων ξένων επενδύσεων της Ιαπωνίας στο εξωτερικό. Ειδικότερα, για το η βιοµηχανία τροφίµων κυριαρχεί στην λίστα των βιοµηχανικών επενδύσεων. Αυτό οφείλεται κυρίως στην εξαγορά της Gallaher Group (Ηνωµένο Βασίλειο) από την ιαπωνική εταιρεία Japan Tobbacco έναντι 2,25 τρις γιέν, αλλά και στην εξαγορά της National Foods (Αυστραλία) από την Kirin Holdings έναντι 294 δις γιέν. Επιπλέον, η αυτοκινητοβιοµηχανία αλλά και ο ηλεκτρικός/µηχανολογικός εξοπλισµός ξεχώρισαν: οι Ιάπωνες αυτοκινητοβιοµήχανοι συνέχισαν την τοπική παραγωγή αυτοκινήτων σε αναδυόµενες αγορές, ενώ ιαπωνικές εταιρείες ηλεκτρονικών ειδών προέβησαν σε κοινοπραξίες µε ασιατικές εταιρείες για επέκταση στις εκεί αγορές. Για παράδειγµα η ιαπωνική εταιρεία ηλεκτρονικών Elpida memory σε συνεργασία µε την Power Semiconductor από την Ταϊβάν, ίδρυσαν το πρώτο τους εργοστάσιο κατασκευής/επεξεργασίας στην Ταϊβάν. Πρόκειται για joint venture που θα προσελκύσει επενδύσεις αξίας 1,6 τρις γιέν. Στον µη-βιοµηχανικό τοµέα, ο χρηµατο-οικονοµικός και ασφαλιστικός τοµέας συνέδραµε τα µέγιστα στην αύξηση των ιαπωνικών επενδύσεων στο εξωτερικό. Έτσι για παράδειγµα η ιαπωνική ασφαλιστική εταιρεία Dai ichi Mutual Life εξαγόρασε µία βιετναµέζικη ασφαλιστική εταιρεία, ο τραπεζικός όµιλος Mizuho Corporate συγκρότησε θυγατρική εταιρεία στην Κίνα, η Tokio Marine & Nishido Fire Insurance επίσης συγκρότησε θυγατρική εταιρεία στο Dubai, ενώ οι τραπεζικοί όµιλοι Tokyo Mitsubishi BJ, Sumitomo Mitsui Bank και Mizuho Corporate Bank προέβησαν σε άµεσες επενδύσεις στο Ντουµπάι. Επιπλέον ο τραπεζικός όµιλος Mizuho Corporate Bank επένδυσε πρόσφατα 1,2 δις δολλάρια στην Merrill Lynch, ενώ η Sumitomo Mitsui Bank εξαγόρασε µετοχές της Barkleys έναντι 100 δις γιέν. 1
2. ΟΙ ΙΑΠΩΝΙΚΕΣ ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΟΧΗ Όπως και το 2006. έτσι και το, η υτική Ευρώπη προσήλκυσε τον µεγαλύτερο αριθµό των ιαπωνικών επενδύσεων. Αυτό οφείλεται εν πολλοίς σε δύο µεγάλες εξαγορές: στην εξαγορά της αγγλικής εταιρείας Pilkington από την Nippon Sheet Glass το 2006 και η εξαγορά της Galaher το από την Japan Tobacco. H Ασία αποτελεί τον δεύτερο µεγαλύτερο επενδυτικό προορισµό για τις ιαπωνικές εταιρείες. Η βιοµηχανία ηλεκτρικών µηχανηµάτων και εξοπλισµού µεταφορών ξεχώρισαν. Ειδικότερα, οι ιαπωνικές επενδύσεις στις χώρες SEN συνέχισαν να αυξάνονται, αν και στην Κίνα η αύξηση ήταν οριακή. Αυτό οφείλεται αφενός στην ενίσχυση του γουάν και αφετέρου στην αύξηση του εργατικού κόστους στις παράκτιες περιοχές όπου συγκεντρώνονται οι ιαπωνικές επενδύσεις. Στην Βόρειο Αµερική πάντως, σηµειώθηκε αύξηση 73% σε σχέση µε την προηγούµενη χρονιά κυρίως εξαιτίας των µεγάλων επενδύσεων της Toyota Motors στην περιοχή. Αύξηση (τριπλασιασµός ή και τετραπλασιασµός) σηµειώθηκε επίσης στην Ωκεανία, στην Μέση Ανατολή και στην Κεντρική & Νότιο Αµερική. Από τις εν λόγω περιοχές, όλες πλούσιες σε φυσικούς πόρους, αυτή της Μέσης Ανατολής, φαίνεται να αποδίδει τα µέγιστα όσον αφορά τα κέρδη από τις πραγµατοποιηθείσες επενδύσεις. Πίνακας 1: Οι ιαπωνικές επενδύσεις ανά περιοχή 2005 2006 Αξία Ποσοστό Αξία Ποσοστό Αξία Ποσοστό (σε δις % (σε δις % (σε δις % γιέν) γιέν) γιέν) /06 ρυθµός ανάπτυξης % 1. Ασία 1.798,0 35,6 2.000,5 34,2 2.282,6 26,4 14,1 2. Βόρειος Αµερική 1.478,8 29,3 1.186,2 20,3 2.046,2 23,6 72,5 3. Κεντρική 703,2 13,9 299,0 5,1 1.115,8 12,9 273,2 & Νότιος Αµερική 4. Ωκεανία 104,0 2,1 84,7 1,4 458,8 5,6 473,6 5. υτική Ευρώπη 824,5 16,3 2,099.7 35,9 2,428,9 28,0 15,7 6. Ανατολική 77,0 1,5 42,6 0,7 59,4 0,7 39,4 Ευρώπη, Ρωσσία κλπ 7. Μέση 62,0 1,2 28,1 0,5 113,6 1,3 304,3 Ανατολή 8. Αφρική 2,3 0,0 104,7 1,8 128,5 1,5 22,7 9. Όλες οι 5.045,9 100,0 5.845,9 100,0 8.660,7 100,0 48,1 χώρες 10. ΑSEN 557,5 11,0 809,0 13,8 916,9 10,6 13,3 11. Ε.Ε. 863,3 17,1 2.087,5 35,7 2.363,6 27,3 13,2 12. Κίνα 726,2 14,4 717,2 12,3 730,5 8,4 1,9 Πηγή: Tράπεζα της Ιαπωνίας, J.O.I., Vol. 13, NOV. 2008, p.5 2
2.1. Οι ιαπωνικές επενδύσεις στην Ασία Κατ αρχήν στην Κίνα, τον µεγαλύτερο επενδυτικό προορισµό του βιοµηχανικού τοµέα της Ιαπωνίας για το 2005, οι αντίστοιχες επενδύσεις το µειώθηκαν αισθητά. Πάντως στον µη- βιοµηχανικό τοµέα, η αξία των επενδύσεων αυξήθηκε. Όλη η Ασία όµως, δεν παρουσιάζει τα ίδια επενδυτικά χαρακτηριστικά. Το Χογκ-Κογκ για παράδειγµα αποτελεί εφαλτήριο για επενδύσεις στην ηπειρωτική Κίνα, ενώ η Σιγκαπούρη αποτελεί το χρηµατο-οικονοµικό κέντρο της Νοτιο-Ανατολικής Ασίας (SEN). Πολλές ιαπωνικές επιχειρήσεις ίδρυσαν τα κεντρικά τους γραφεία στο Χογκ- Κογκ και θυγατρικές στην Σιγκαπούρη. Και στις δύο χώρες τόσο οι επενδύσεις στον βιοµηχανικό όσο και στον µη βιοµηχανικό τοµέα αυξήθηκαν στον ίδιο βαθµό. Αντίθετα στην Ταϋλάνδη, στην Ινδονησία στην Μαλαισία και στις Φιλιπίννες, οι ιαπωνικές άµεσες επενδύσεις επικεντρώθηκαν στον βιοµηχανικό τοµέα. Οι Ιάπωνες επενδυτές φάνηκαν να εκµεταλλεύονται το πλεονέκτηµα που τους δίδει η ζώνη ελευθέρου εµπορίου (FT). Ιδιαίτερα επωφελούνται οι αυτοκινητοβιοµήχανοι, που τους δίδεται η δυνατότητα να παράγουν διάφορα µέρη αυτοκινήτων σε χώρες του SEN και να τα συναρµολογήσουν µετέπειτα στην Ταϊλάνδη. Έτσι, η Ταϊλάνδη έχει καταστεί εµπορικός κόµβος για την ιαπωνική αυτοκινητοβιοµηχανία, ενώ ταυτόχρονα κατέστη η 13 η µεγαλύτερη παραγωγός αυτοκινήτων στον κόσµο. Σηµειώνεται ότι περισσότερο από το 80% των αυτοκινήτων τα οποία κατασκευάζονται στην Ταϊλάνδη, ανήκουν σε ιαπωνικές αυτοκινητοβιοµηχανίες. Στην Ινδονησία σηµειώθηκε αύξηση στις ιαπωνικές επενδύσεις, κυρίως στον εξορυκτικό τοµέα και στον χρηµατο-οικονοµικό/ασφαλιστικό τοµέα αλλά και στις επενδύσεις που σχετίζονται µε την ξυλεία και την υφαντουργία. Στην Μαλαισία, όπου το κατακεφαλήν Α.Ε.Π. αγγίζει τα 6.000 SD, αυξήθηκαν οι επενδύσεις στην βιοµηχανία ηλεκτρικού εξοπλισµού, αφού η ιαπωνική Daikin Industries εξαγόρασε µία τοπική βιοµηχανία κλιµατιστικών µηχανηµάτων. Στο Βιετνάµ, την αναδυόµενη οικονοµία µεταξύ των κρατών-µελών του SEN, νέες ιαπωνικές επενδύσεις πραγµατοποιήθηκαν, µε αποκορύφωµα το 2006 όπου άγγιξαν σε αξία τα 54,3 δις γιέν. Η Nippon Seiki επένδυσε 1,090 εκ. γιέν προκειµένου να κατασκευάσει µία µονάδα δικύκλων. H Hiroshima luminium Industry επένδυσε 810 εκ. γιέν για την επεξεργασία µερών αυτοκινήτου. Η Kirin Beverage και η cecook επένδυσαν 2,8 δις γιέν για την δηµιουργία κοινοπραξίας αναψυκτικών. Πολλοί Ιάπωνες επενδυτές µε την νοοτροπία Kίνα συν µία επιπλέον χώρα επέλεξαν το Βιετνάµ για επενδύσεις. Τοµείς/προϊόντα που ξεχώρισαν ήσαν: ηλεκτρικός εξοπλισµός, εξοπλισµός µεταφορών και όργανα ακριβείας. Στην Ινδία µε πληθυσµό 1 δις, αυξάνεται συνεχώς το ενδιαφέρον των Ιαπώνων επενδυτών τα τελευταία χρόνια και το τριπλασιάστηκαν αγγίζοντας τα 177,9 δις γιέν. (αν και το ποσό είναι µόλις το ¼ της αξίας των Ιαπωνικών επενδύσεων στην Κίνα για το ίδιο έτος). Οι πιο πολλές επενδύσεις έχουν πραγµατοποιηθεί από αυτοκινητοβιοµηχανίες: έτσι, η Suzuki Motors αποτελεί ηγέτιδα αυτοκινητοβιοµηχανία εκεί. Το, επενδύσεις σχετιζόµενες µε χηµικά ή φαρµακευτικά προϊόντα έκαναν την εµφάνισή τους: η ιαπωνική φαρµακευτική εταιρεία 3
Eisai ξεκίνησε να κατασκευάζει µία νέα βιοµηχανική ερευνητική µονάδα στην Ινδία. Γενικά, οι ιαπωνικές επενδύσεις στην Ασία, µετατοπίστηκαν από τις νέες βιοµηχανοποιηµένες οικονοµίες (Κορέα, Ταϊβάν, Σιγκαπούρη & Χογκ-Κονγκ) προς τις χώρες του SEN 4 (Ταϋλάνδη, Μαλαισία, Φιλιππίνες, Ινδονησία) την Κίνα και το Βιετνάµ. 2.2 Οι ιαπωνικές επενδύσεις στην Κίνα Όπως σηµειώθηκε και πρωτύτερα, οι ιαπωνικές επενδύσεις στην Κίνα, άρχισαν να χάνουν έδαφος. Το, οι βιοµηχανικές ιαπωνικές επενδύσεις στην χώρα αυτή µειώθηκαν κατά 13%, ενώ οι µη-βιοµηχανικές επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 58%. Από τις τελευταίες, οι επενδύσεις στον χρηµατο-οικονοµικό καθώς και στον ασφαλιστικό τοµέα, παρουσίασαν την µεγαλύτερη αύξηση, και έφτασαν τα 109,8 δις γιέν. Η ένταξη της Κίνας στον Π.Ο.Ε. και η παρέλευση 5 ετών µεταβατικής περιόδου για το άνοιγµα του τραπεζικού τοµέα, ασφαλώς έπαιξε σηµαντικό ρόλο. Έτσι δύο ιαπωνικές τράπεζες, εκµεταλλευόµενες το άνοιγµα του τραπεζικού τοµέα, προχώρησαν στην ίδρυση δύο τοπικών θυγατρικών τους στην Κίνα. Τον Ιούνιο, η Mizuho Corporation Bank ίδρυσε την Mizuho Corporate Bank China, µε αρχικό κεφάλαιο 61,1 δις γιέν. Τον Ιούλιο του, η Bank of Tokyo Mitsubishi ίδρυσε επίσης θυγατρική, την Bank of Tokyo Mitsubishi FJ China. Στον βιοµηχανικό τοµέα, ανοδική τάση σηµείωσαν η ξυλεία και ο πολτός, τα σιδηρούχα και µη-σιδηρούχα µέταλλα και τα µηχανήµατα. Σηµειώνεται πως η αύξηση στις επενδύσεις σε σιδηρούχα/µη σιδηρούχα µέταλλα και µηχανήµατα, οφείλεται στην µεγάλη ανάπτυξη της κινεζικής αυτοκινητοβιοµηχανίας. 2.3 Oι ιαπωνικές επενδύσεις στην Ινδία Για πολλές ιαπωνικές εταιρείες, η Ινδία αποτελεί τον νεότερο προορισµό για τις άµεσες ξένες επενδύσεις τους. Στα 177,9 δις γιέν ανήλθαν οι εκεί επενδύσεις το. Ο βιοµηχανικός τοµέας και εδώ κατέχει την µερίδα του λέοντος, όπως και οι επενδύσεις στην αυτοκινητοβιοµηχανία και φαρµακοβιοµηχανία. Πιο συγκεκριµένα, στην αυτοκινητοβιοµηχανία, επιτυχείς επενδύσεις πραγµατοποίησαν η Suzuki Motors και Honda. Η Nissan και η Renault άρχισαν να κατασκευάζουν ένα καινούργιο εργοστάσιο, η αξία του οποίου θα ανέρχεται σε 121,5 δις γιέν. Στην δε φαρµακευτική βιοµηχανία η ιαπωνική Daiichi Sankyo εξαγόρασε την ινδική Ranbaxy έναντι 500 δις γιέν. Τον Απρίλιο του η ιαπωνική Matsushita Electric Works εξαγόρασε την ινδική nchor Electricals, κατασκευάστρια ηλεκτρολογικού υλικού έναντι 50 δις γιέν. Εκτός του βιοµηχανικού τοµέα, σηµαντικές ήταν οι επενδύσεις στον χρηµατοοικονοµικό και στον ασφαλιστικό τοµέα. 4
2.4 Οι ιαπωνικές επενδύσεις στην Αφρική Αν και οι ιαπωνικές επενδύσεις στην περιοχή της Αφρικής τα τελευταία χρόνια αυξάνονται συνεχώς, το συνολικό ποσό των επενδύσεων είναι µικρό σε σύγκριση µε άλλες περιοχές. Ο χρηµατο-οικονοµικός και ο ασφαλιστικός τοµέας προσελκύουν τις περισσότερες επενδύσεις, όπως και η αυτοκινητοβιοµηχανία. Επενδύσεις στους ανωτέρω τοµείς παρατηρούνται κυρίως στην Λιβερία, τον Άγιο Μαυρίκιο και στις Σεϋχέλες, που θεωρούνται ως φορολογικοί παράδεισοι. ρκετές ιαπωνικές εταιρείες πραγµατοποιούν επενδύσεις στον εξορυκτικό τοµέα, ιδιαίτερα σε ορυχεία της Νοτίου Αφρικής. Στην Μαγαδασκάρη, η ιαπωνική Sumitomo έχει επενδύσει σε συνεργασία µε καναδικές και κορεατικές εταιρείες περίπου 3,3 δις $ για την εξόρυξη νικελίου, κοβαλτίου και θειϊκού άλατος. Μεταξύ των χωρών της Μαύρης Ηπείρου, η Νότιος Αφρική αποτελεί τον σηµαντικότερο επενδυτικό προορισµό για την ιαπωνική αυτοκινητοβιοµηχανία. Η Toyota Motor διαδραµατίζει αποφασιστικό ρόλο, δεδοµένου ότι κατασκευάζει 220.000 αυτοκίνητα ετησίως. Επιπλέον, η Nissan Motors συναρµολογεί φορτηγά της εταιρείας στην Αίγυπτο από το 2005. Αξίζει να σηµειωθεί ότι παρά το γεγονός ότι η Αφρική αποτελείται από 53 χώρες, η ροή των ιαπωνικών άµεσων ξένων επενδύσεων συγκεντρώνεται σε µερικές µόνο απ αυτές. 3. Η ΙΑΠΩΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ Το 2006 η Ιαπωνία ξεπέρασε τις Η.Π.Α. στην κατασκευή των περισσότερων αυτοκινήτων παγκοσµίως. Το 2008 τέσσερις από τους οκτώ κατασκευαστές επιβατηγών αυτοκινήτων στην Ιαπωνία ( Toyota, Honda, Nissan και Suzuki ) ανακοίνωσαν ότι η παραγωγή των αυτοκινήτων τους στο εξωτερικό, ξεπέρασε την εσωτερική παραγωγή. Από τις ανωτέρω τέσσερις εταιρείες, η Honda, παράγει τα περισσότερα αυτοκίνητα της στο εξωτερικό. Έτσι για παράδειγµα, το πρώτο µισό του 2008, παρήγαγε στην Ιαπωνία 600.000 αυτοκίνητα, ενώ στο εξωτερικό 1.390.000, δηλαδή υπερδιπλάσιο αριθµό. Η δε Toyota παρήγαγε στην Ιαπωνία 2.160.000 αυτοκίνητα, ενώ στο εξωτερικό 2.310.000. Ανά περιοχή τώρα, η Ασία κατέχει την µερίδα του λέοντος, αντιπροσωπεύοντας το 38% της συνολικής ιαπωνικής στο εξωτερικό. Έπεται η Βόρειος-Αµερική µε 34% και η Ευρώπη µε 17%. 5
Πίνακας 2: Επενδύσεις της ιαπωνικής αυτοκινητοβιοµηχανίας (- 2008) Ι S Z S Z K Χώρα Μορφή επένδυσης Έναρξη επένδυσης υνατότητα Προϊόν/Κατηγορία προϊόντος (σε χιλ. µονάδες) Κολοµβία Κοινοπραξία µε Mάϊος 2008 Πώληση εµπορικών GM οχηµάτων Ινδονησία Αύξηση Απρίλιος 2008 Συναρµολόγηση και µεριδίου πώληση εµπορικών αυτοκινήτων Ρωσσία Κοινοπραξία Απρίλιος 2008 25 Φορτηγά Ινδία Σύµπραξη µε Σεπτέµβριος Λεωφορεία Swaraj Mazda Limited Μαλαισία Αύξηση Ιούνιος Φορτηγά µεριδίου Τουρκία Αύξηση µεριδίου Απρίλιος Μικρο-µεσαία εµπορικά αυτοκίνητα Ουζµπεκιστάν Τοπική Φεβρουάριος 3 Μικρο-µεσαία παραγωγή λεωφορεία Ρωσσία Θυγατρική Φεβρουάριος 30 Τετρακίνητα οχήµατα Ινδία Αύξηση / ίδρυση νέου I Ινδία Ίδρυση νέου Bραζιλία Κατασκευή T νέου O Y O T Βόρειος Αµερική Κίνα (Sichuan) Kίνα (Guangzhou) Αύξηση δυνατότητας ηµιουργία δεύτερης γραµµής Ταϊλάνδη Αύξηση της δυνατότητας Ινδία Ινδία Κατασκευή δεύτερου Εγκαίνια σχολής µηχανολόγων Φεβρουάριος (S x 4) 300 Maruti dyog Μάρτιος 100 Κινητήρες powertrain Ιούλιος 2008 Αγορά γης Ιούλιος 2008 Αναθεώρηση συστήµατος Ιούλιος 2008 13 30 Coaster/Land Cruiser Ιούνιος 2008 120 Camry Ιούνιος 2008 200 350 Κινητήρες Diesel Απρίλιος 2008 100 Corolla Αύγουστος 2008 Βάψιµο, ηλεκτροσυγκόλληση, συναρµολόγηση Κίνα (Tianjin) Άνοιγµα τρίτου Μάΐος 200 Corolla (νέα έκδοση) 6
Ν Ι S S N & R E N L T Η Ι Ν Φιλιππίνες Αύξηση Μάρτιος 150 330 Χειροκίνητα κιβώτια δυνατότητας ταχυτήτων Ταϊλάνδη Ίδρυση νέου Μάρτιος 100 IMV Nότιος Αφρική Αύξηση δυνατοτήτων Ιούλιος 2008 40 68 Compact hatchback Iνδία Νέο εργοστάσιο Φεβρουάριος 2008 400 Μαρόκο Συγκρότηµα Ιανουάριος 2008 200 Ινδία Κοινοπραξία µε Οκτώβριος Μικρο-µεσαία εµπορικά ΑL αυτοκίνητα Ινδία Σεπτέµβριος Τεχνολογικό και επιχειρηµατικό κέντρο Η.Π.Α. Άνοιγµα νέου Φεβρουάριος 300 Άξονες 2008 Kίνα Koινοπραξία εκέµβριος Πλαίσιο και κινητήρες Ο (Guangzhou) για εµπορικά οχήµατα Κολοµβία Κοινοπραξία Αύγουστος 3.5 Μικρο-µεσαία φορτηγά Ινδία ηµιουργία Ιούλιος 500 City, ccord, Civic δεύτερου H O N D M F O Z R D D MIT SB ISHI H.Π.Α. Κατασκευή νέου Αργεντινή Κοινοπραξία Νοέµβριος Ταϊλάνδη Νέο εργοστάσιο Οκτώβριος Κίνα (Nanjing) Oλοκλήρωση Σεπτέµβριος νέας κατασκευής Ταϊλάνδη Νέα κατασκευή Μάρτιος 200 Civic 300 Μικρο-µεσαία επιβατηγά αυτοκίνητα 100 Μικρά επιβατηγά αυτοκίνητα 160 Νέο Mazda 2 Απρίλιος 2008 240 Κινητήρες Πηγή: ελτία Τύπου αυτοκινητοβιοµηχανιών, JOI, vol.13, ΝΟΕ 2008, p.16 7
Πίνακας 3: Kατάταξη άµεσων ξένων επενδύσεων ιαπωνικών εταιρειών Κατάταξη Εταιρεία Οικονοµικό έτος 2008 (σε δις γιέν) Οικονοµικό έτος (σε δις γιέν) 1. Τοyota 580,0 617,1-6,0 Motor 2. Honda 440,9 496,5-11,2 Motor 3. INPEX 291,0 227,8 27,7 4. Suzuki 126,0 139,3-9,5 motor 5. Nippon Oil 98,2 121,8-19,4 6. Toshiba 93,0 63,0 47,6 7. Denso 90,0 109,3-17,7 8. Yamaha 64,3 47,2 36,2 Motor 9. Fujitsu 60,0 59,4 1,0 10. isin Seiki 56,1 57,5-2,4 11. Nippon 54,2 90,8-40,3 Yusen 12. Seven & i 51,0 56,8-10,2 Holdings 13. Sumitomo Electric Industries 47,8 42,6 12,2 Αλλαγές σε σχέση µε την προηγούµενη χρονιά (%) 14. Toyota 45,5 29,4 54,8 Boshoku 15. Teijin 44,3 36,4 21,7 16. Toray 43,0 76,5-43,8 17. Oji Paper 41,2 4,8 758,3 18. Nidec 40,0 27,7 44,4 19. Mitsui 39,7 15,0 164,7 Chemicals 20. jinomoto 38,5 33,3 15,6 Πηγή: Εφηµερίδα Nikkei Sangyo, 26 Μαΐου 2008. 8
4. ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Οι ιαπωνικές άµεσες ξένες επενδύσεις στο εξωτερικό, ευνοούµενες από την παγκόσµια ζήτηση, αυξήθηκαν σηµαντικά το. Σύµφωνα µε στοιχεία του Ο.Ο.Σ.Α., οι εκροές άµεσων ξένων επενδύσεων από τις 30 χώρες του εν λόγω Οργανισµού το, αυξήθηκαν κατά 50% σε σύγκριση µε την προηγούµενη χρονιά. Την ίδια περίοδο οι εισροές άµεσων ξένων επενδύσεων στις χώρες του Ο.Ο.Σ.Α. αυξήθηκαν κατά 31%. Όµως εκτιµήσεις για το 2008 δείχνουν µείωση των εισροών (κατά 24%) και εκροών (κατά 37%) άµεσων ξένων επενδύσεων στις χώρες Ο.Α.Σ.Α. Οι εκτιµήσεις αυτές βασίζονται κυρίως στην παρατηρούµενη µείωση: α) των διατραπεζικών δανείων, β) της χρηµατοδότησης επενδυτικών κεφαλαίων και γ) των διεθνών εξαγορών και συγχωνεύσεων, που προξενήθηκε από τη διεθνή χρηµατοπιστωτική κρίση. Οι τάσεις αυτές των άµεσων ξένων επενδύσεων, αναµένεται να εµφανιστούν καθοδικές και για την Ιαπωνία εξαιτίας της οικονοµικής κρίσης που γνωρίζει η χώρα (µείωση Α.Ε.Π., µείωση εξαγωγών, εµφάνιση εµπορικού ελλείµµατος). Ήδη, σύµφωνα µε στατιστικά στοιχεία που έδωσε πρόσφατα στην δηµοσιότητα το Υπουργείο Οικονοµίας, Εµπορίου & Βιοµηχανίας της Ιαπωνίας, το εµπορικό ισοζύγιο της χώρας το οικονοµικό έτος 2008 (το οποίο έληξε την 31 η Μαρτίου 2009) παρουσίασε έλλειµµα ύψους 725,32 δις γιέν, για πρώτη φορά ύστερα από 28 χρόνια. Η επιδείνωση του εµπορικού ισοζυγίου, αποδίδεται σύµφωνα µε το ανωτέρω Ιαπωνικό Υπουργείο τόσο στην αύξηση των διεθνών τιµών πετρελαίου, όσο και στην αύξηση των διεθνών τιµών εµπορευµάτων, σε συνδυασµό µε την µείωση των εξαγωγών της χώρας προς τις Η.Π.Α. αλλά και τις υπόλοιπες οικονοµίες. Ειδικότερα, οι εξαγωγές της χώρας σηµείωσαν πτώση της τάξεως του 16% σε σχέση µε το προηγούµενο έτος και µειώθηκαν στα 71,14 τρις γιέν, ενώ οι εισαγωγές σηµείωσαν επίσης πτώση 4,1% και µειώθηκαν αντίστοιχα στα 71,8 τρις γιέν. Η µείωση των εξαγωγών των αυτοκινήτων, ιδιαίτερα προς τις Η.Π.Α. αλλά και την Ευρώπη, διαδραµάτισε σηµαίνοντα ρόλο στην εµφάνιση του εν λόγω εµπορικού ελλείµµατος. Οµοίως, η µείωση εξαγωγών των ηµιαγωγών (semiconductors) και άλλων ηλεκτρονικών ειδών προς τις υπόλοιπες ασιατικές χώρες συνετέλεσε σηµαντικά σ αυτήν την κατεύθυνση. Συνεπώς, λαµβάνοντας υπόψη ότι η Ιαπωνία γνωρίζει την χειρότερη οικονοµική ύφεση από το έτος 1945, οι προοπτικές για την αύξηση των ιαπωνικών άµεσων ξένων επενδύσεων στο εξωτερικό τα έτη 2008 και 2009, είναι δυσοίωνες. MΡΙΟΣ ΜΑΘΙΟΥ ΑΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ο.Ε.Υ. Β 9