«Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ ΣΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ» Ζέφη Βοστιτσάνου Διευθύντρια Επιστημονικών & Κυβερνητικών Θεμάτων ΣΦΕΕ Ηράκλειο, 3-5 Ιουνίου 2016
Ποιος είναι ο ΣΦΕΕ
Ποιος είναι ο ΣΦΕΕ: Ο ΣΦΕΕ, Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) αποτελεί έναν από τους πιο καινοτόμους, παραγωγικούς και εξωστρεφείς κλάδους της εθνικής οικονομίας. Εκπροσωπεί περισσότερο από το 95% της αγοράς φαρμάκου που δραστηριοποιείται στη χώρα μας. Οι 65 εταιρείες-μέλη (ελληνικές & διεθνείς), επενδύουν διαρκώς στη δημιουργία αποτελεσματικών φαρμάκων και θεραπειών, για να διασφαλίσουν το δικαίωμα όλων στην υγεία και μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Ο κλάδος του φαρμάκου απασχολεί πάνω από 13.000 εργαζόμενους Ο ΣΦΕΕ ιδρύθηκε το 1982 και επί 30 χρόνια ο ΣΦΕΕ εργάζεται για την προώθηση θέσεων που προάγουν το κοινό συμφέρον των πολιτών, της Πολιτείας και των φαρμακευτικών επιχειρήσεων. Ο ΣΦΕΕ είναι μέλος της EFPIA από το 1983 (European Federation of Pharmaceutical Industries and Associations). Το όραμα και η αποστολή του ΣΦΕΕ συνίσταται στην προαγωγή της δημοσίας υγείας και την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμα και γενόσημα φάρμακα. Επιπλέον η τήρηση των νέων αυστηρών κανόνων Δεοντολογίας είναι θεμελιώδης αρχή όλων των επιχειρήσεων του ΣΦΕΕ.
Ποια είναι η κατάσταση στον τομέα της Υγείας στην χώρα Επιπτώσεις της κρίσης στην υγεία Μακρο-οικονομικό περιβάλλον Φαρμακευτική αγορά
Η Ελλάδα αποτελεί την χώρα με την μεγαλύτερη μεταβολή του δείκτη αυτοκτονιών στην Ευρώπη! Πηγή: OECD Factbook, Economic, Environmental and Social Statistics, 2015-2016
Είναι η 3 η χώρα στην Ευρώπη με τη μεγαλύτερη αναλογία γηράσκοντος πληθυσμού & παράλληλα η 4 η χαμηλότερη σε δείκτη γονιμότητας
Κατέχει την πρωτιά στα ποσοστά καπνιστών Πηγή: OECD Factbook, Economic, Environmental and Social Statistics, 2015-2016
Την πρωτιά στην παιδική παχυσαρκία Πηγή: OECD Health at a Glance, 2015
Έχοντας από τα μεγαλύτερα ποσοστά ανικανοποίητων ιατρικών αναγκών Πηγή: OECD Health at a Glance, 2015
Σε μια εποχή που η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας από όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ
Έχει υποστεί τη μεγαλύτερη μείωση στο ΑΕΠ GRE Πηγή: Research Note 7/2013, The impact of the financial crisis on unmet needs for healthcare, European Commission, Directorate General for Employment, Social Affairs & Inclusion.
Έχει τη μεγαλύτερη πτώση στις δαπάνες υγείας κατά κεφαλήν από όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ τη τελευταία 4ετία Source: OECD Health Statistics 2015
Υπάρχει διαρκής συρρίκνωση των δαπανών υγείας ως % των δημόσιων δαπανών, 2013 Πηγή: OECD Health Statistics 2015, httpq//dx.doi.org/10.1787/health-data-en; OECD National Accounts; Eurostat Statistics Database; IMF World Economic Outlook Database
Με αποτέλεσμα η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη να επιστρέφει 13 χρόνια πίσω Νέες θεραπείες Hep.C, RA, Ογκολογικά Πηγή: Εισηγητική έκθεση προϋπολογισμού για τα έτη 2013-2014; Στοιχεία ΕΟΠΥΥ 2012-2015, σημειώματα clawback; Σύστημα Λογαριασμών Υγείας (ΣΛΥ) 2013, επεξεργασία δεδομένων ΣΦΕΕ
Και να χρειάζεται η αυξημένη ιδιωτική συμμετοχή των ασθενών
Επιτακτική η ανάγκη για τεκμηριωμένες πολιτικές Υγείας Οι δαπάνες υγείας αυξάνονται συνεχώς Τα συστήματα υγείας πιέζονται να μειώσουν το κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας o Οι πιέσεις αυτές δημιουργούν αλλαγές στον τρόπο που τα συστήματα υγείας παρέχουν υπηρεσίες (πχ. αλλαγές στον τρόπο αποζημίωσης φαρμάκων και ιατρικών πράξεων) καθώς και στις σχέσεις μεταξύ κράτους και προμηθευτών (πχ. μετατόπιση προς evidence-based πολιτικές υγείας) Οι ανάγκες αυξάνονται συνεχώς Οι καινοτόμες θεραπείες εστιάζουν περισσότερο στον ασθενή (personalized medicine) o Έτσι χρειάζονται πολλές και εξατομικευμένες πληροφορίες του κάθε ασθενή
Η χρήση & αξιοποίηση των Big Data μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στο σύστημα Υγείας Να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα διαχείρισης και ελέγχου των πληροφοριών του συστήματος υγείας μέσα από τη παραγωγή μιας πληθώρας πληροφοριών, η ποιότητα των οποίων να βρίσκεται υπό έλεγχο και τη παραγωγή χρήσιμων και ελεγμένων πληροφοριών είναι περιορισμένη από τη κεντρική διοίκηση και τους δημόσιους & ιδιωτικούς οργανισμούς
Η επανάσταση των big data στην Υγεία Τι είναι τα Big Data Η χρήση στην Ελλάδα e-prescription Η συλλογή, επεξεργασία και αξιοποίηση των big data Η συμβολή των δεδομένων στην Υγεία Νέο υποσύστημα προς εφαρμογή case study
Τι είναι τα «big data» Συλλογή μεγάλων & σύνθετων ραγδαίων μεταβαλλόμενων συνόλων δεδομένων, τα οποία είναι δύσκολο να επεξεργαστεί κανείς χρησιμοποιώντας τα κοινά εργαλεία διαχείρισης βάσεων δεδομένων ή τις παραδοσιακές εφαρμογές επεξεργασίας δεδομένων Ο όρος αναφέρεται στα εργαλεία, τις μεθόδους και τις διαδικασίες που επιτρέπουν σε έναν οργανισμό να δημιουργεί, να χειρίζεται και να διαχειρίζεται πολύ μεγάλα σύνολα δεδομένων και εγκαταστάσεις αποθήκευσης
Τα χαρακτηριστικά των Big Data
Πεδίο Εφαρμογής των Big Data Ανάδειξη υγειονομικών προτεραιοτήτων με βάση τις ανάγκες του συστήματος Συνεργασία με ακαδημαϊκή κοινότητα Ενσωμάτωση θεραπευτικών πρωτόκολλων Συντονισμός Φορέων Ανάλυση δεδομένων χρησιμοποίησης αποτελεσματικότ ητας υπηρεσιών υγείας Big data analytics Έλεγχος ποιότητας Ανάλυση χρησιμοποίησης Φορέας αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας Αξιολογήσεις θεραπευτικών προσεγγίσεων Συνεργασία με τρίτους φορείς Αξιολόγηση Τεχνολογιών Υγείας (ΗΤΑ) Αξιοποίηση - διάθεση δεδομένων Παραγωγή αναφορών εκθέσεων Συνεργασία με ιδιωτικούς φορείς για τη διάθεση δεδομένων Συντονισμός ευρύτερων συνεργασιών με ακαδημαϊκούς φορείς 24 Καθώς τα στοιχεία είναι μείζονος σημασίας και δημοσίου συμφέροντος πρέπει να ελέγχονται από την κεντρική διοίκηση
Το παράδειγμα της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (e-prescription) Το σύστημα της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης είναι εθνικό έργο ευρέως διαδεδομένο, με διείσδυση > 98% Στόχος είναι τα στατιστικά δεδομένα που προκύπτουν από την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης να αξιοποιηθούν για την χάραξη της ευρύτερης στρατηγικής στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα. Αποτελεί το μεγαλύτερο πανελλαδικά on-line πληροφοριακό σύστημα, με περισσότερες από 850.000 συναλλαγές την ημέρα και ένα από τα πληρέστερα σε παγκόσμιο επίπεδο και κατ επέκταση βάση δεδομένων στην Ελλάδα, κατέχοντας στοιχεία από: 50.000 πιστοποιημένους ιατρούς 13.000 πιστοποιημένα φαρμακεία 5.500.000 συνταγές / μήνα 2.400.000 παραπεμπτικά / μήνα 2.900.000 ασθενείς / μήνα 10-15 ενεργά θεραπευτικά πρωτόκολλα Από την έναρξη του συστήματος έχουν εξυπηρετηθεί συνολικά 9.950.000 διαφορετικοί ασθενείς
Διαλειτουργικότητα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης Πληροφοριακό σύστημα ΑΜΚΑ-ΕΜΑΕΣ & σύστημα «ΑΤΛΑΣ» Βάση δεδομένων φαρμάκων ΕΟΦ Σύστημα eδαπυ του ΕΟΠΥΥ Φορείς Υγείας (ΕΟΠΥΥ, ΤΥΠΕΤ, ΕΥΔΑΠ) Πληροφοριακά συστήματα Φαρμακείων (95% των συνταγών εκτελούνται μέσω του API που παρέχει το σύστημα) Πληροφοριακά συστήματα Ιατρείων (20%) Πληροφοριακά συστήματα Διαγνωστικών Κέντρων
Ροή πληροφορίας ασθενών.. Η καταγραφή των στοιχείων αυτών θα επαναλαμβάνεται κάθε φορά που ο ασθενής επισκέπτεται κάποιον από τους φορείς
Συλλογή Δεδομένων από σύστημα Υπουργείο Εργασίας Υπουργείο Υγείας ΗΔΙΚΑ ΕΟΠΥΥ/ΚΜΕΣ ΕΟΦ ΒΙ Συνταγογράφηση φαρμακευτικών σκευασμάτων, παρακλινικών βιολογικών &απεικονιστικών εξετάσεων Αποζημίωση βάσει ηλεκτρονικής συνταγογράφησης Καταγραφή πωλήσεων προϊόντων προς όλη την αλυσίδα Καταγραφή όλων των κέντρων κόστους των νοσοκομείων Πληροφορία που λαμβάνεται Καταγραφή όγκου συνταγών, ασθενών ανά ιατρό και ανά γεωγραφική περιοχή, καταγραφή παθήσεων (ICD-10) Καταγραφή όγκου φαρμάκων που αποζημιώνονται από το Κράτος Καταγραφή πωλήσεων των εταιρειών σε καθημερινή βάση Καταγραφή αγαθών & υπηρεσιών υγείας
Μολονότι συλλέγεται σημαντικός αριθμός πληροφοριών, η πληροφορία που παρέχεται δεν επεξεργάζεται / επικοινωνείται αποτελεσματικά ώστε να αξιοποιείται από το σύστημα υγείας & να παράγει τόσο σε εθνικό επίπεδο, όσο και σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο: Επιδημιολογικά δεδομένα Δεδομένα νοσηρότητας Δείκτες υγείας Διαχείρισης της νόσου & έκβασης της θεραπείας Παρακολούθησης συμμόρφωσης ασθενών Οικονομικά & διαχειριστικά δεδομένα ανά φορέα, ΥΠΕ κτλ. Δείκτες αποδοτικότητας των μονάδων υγείας Οικονομικά & διαχειριστικά δεδομένα μονάδων υγείας
Νέες εφαρμογές & υπηρεσίες σε εξέλιξη
Παράδειγμα υποσυστήματος προς εφαρμογή: Μητρώα Χρονίως Πασχόντων ασθενών Συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με χρόνιες ασθένειες Καταγράφουν συγκεκριμένα αποτελέσματα καθώς και τις αντίστοιχες ημερομηνίες τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για να εξαχθεί η διάγνωση (Treatment Protocols Parameters) Καταγράφουν τις θεραπείες που ακολουθούνται και τα κόστη που διαμορφώνονται για κάθε ασθένεια Με βάση τα παραπάνω στοιχεία γίνεται ανάλυση δεδομένων και εξάγονται αναφορές
Προσδιορισμός ασθενών με χρόνιες ασθένειες Μόλις γίνεται η συνταγογράφηση Με βάση τον ICD-10 (ή ICPC2) κωδικό της διάγνωσης Με βάση την ένταξη σε συγκεκριμένη θεραπεία (Θεραπευτικό Πρωτόκολλο)
Μητρώο Χρονίως Πασχόντων Αρχική Σελίδα Συγκεντρωτικά κόστη φαρμακευτικής δαπάνης Χρόνιες Ασθένειες και κατανομή ανά ηλικία
Μητρώο Χρονίως Πασχόντων Σελίδα Ασθενειών Αριθμητικά δεδομένα για χρόνιες ασθένειες Απόλυτα νούμερα για ηλικιακές ομάδες και φύλο Αντίστοιχες Κατανομές για κάθε ασθένεια
Μητρώο Χρονίως Πασχόντων Γεωγραφικές Κατανομές Αριθμός Ασθενών ανά περιοχή Γεωγραφική Κατανομή ασθενών
Στοιχεία των οποίων η αξιοποίηση μπορεί να συμβάλλει: Στην αναγνώριση των υγειονομικών αναγκών του πληθυσμού και την προτεραιοποίηση αυτών Στον υπολογισμό της επίπτωσης της νοσηρότητας στην υγεία του πληθυσμού και στο κόστος του συστήματος υγείας (π.χ. η Σκανδιναβία διαθέτει βάσεις δεδομένων και αρχεία ασθενών για κάθε νόσημα σχεδόν). Στην αξιολόγηση & τη βελτίωση της κλινικής πρακτικής και στην βελτίωση τόσο της αποτελεσματικότητας, αλλά και της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας. Στην αξιολόγηση της τεχνολογίας της υγείας & τη σύνδεση της αποζημίωσης με την επίτευξη υγειονομικού αποτελέσματος και κατά συνέπεια στην αύξηση της παραγωγικότητας του συστήματος υγείας Στη συγκράτηση των δαπανών, αλλά και στην αποδοτική χρήση των περιορισμένων πόρων. Στην αύξηση εσόδων Στην προτεραιοποίηση των επιλογών της Πολιτείας στους Υγειονομικούς στόχους σε περιφερειακή και τοπική βάση Στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των χρόνιων νοσημάτων τα οποία κατέχουν πλέον το 70% της συνολικής ζήτησης των υπηρεσιών υγείας
Τι συμβαίνει στα υπόλοιπα συστήματα Υγείας Ευρωπαϊκή Εμπειρία
Τι συμβαίνει στα άλλα συστήματα Υγείας
Ιταλία AIFA χρήση δεδομένων από Μητρώα
Ιταλία AIFA χρήση δεδομένων από Μητρώα
Χρήση δεδομένων από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες Σκανδιναβία: διαθέτει βάσεις δεδομένων και αρχεία ασθενών για κάθε νόσημα σχεδόν (Σουηδία, Φινλανδία, Νορβηγία) Ηνωμένο Βασίλειο: η συνδρομή για τη βάση των δεδομένων των γενικών γιατρών είναι 500,000 λίρες ετησίως για κάθε εταιρεία που θέλει να αναλύει δεδομένα για διάφορα νοσήματα Ουγγαρία: το ταμείο ασφάλισης υγείας διαχειρίζεται και εισπράττει τέλη συντήρησης και ανάλυσης της βάσης δεδομένων 10 εκατομμυρίων ασθενών Βέλγιο: ένα δίκτυο 22 νοσοκομείων και Κέντρων Υγείας συνδέεται για ανάλυση δεδομένων, κλινικές δοκιμές κ.α. Δανία: Έχει πρόγραμμα Big Data analytics για την βελτίωση της ποιότητας και της ολοκληρωμένης φροντίδας ασθενών με χρόνιες παθήσεις όπως το διαβήτη και τις καρδιαγγειακές νόσους Εσθονία: Οι εθνικές βάσεις δεδομένων είναι αποκεντρωμένες & κάθε κυβερνητική υπηρεσία ή επιχείρηση είναι σε θέση να επιλέξει τη πληροφορία που χρειάζεται.
Ευρωπαϊκή Επιτροπή: PARENT Initiative Σκοπό ναστηρίξει τα κράτη μέλη στην ανάπτυξη συγκρίσιμων και συνεκτικών μητρώα ασθενών σε τομείς που προσδιορίζονται σημασία (π.χ. χρόνιες παθήσεις, σπάνιες ασθένειες, η ιατρική τεχνολογία), με στόχο τον εξορθολογισμό της ανάπτυξης και της διακυβέρνησης των μητρώων του ασθενούς, επιτρέποντας έτσι αναλύσεις δευτερογενών δεδομένων για τη δημόσια υγεία και ερευνητικούς σκοπούς
Έτσι, η βελτίωση των αποτελεσμάτων υγείας για τον ασθενή αποτελεί προτεραιότητα για την βιομηχανία. Υγεία και Ανάπτυξη Βιώσιμη Χρηματοδότηση Βελτίωση των Συστημάτων Υγείας Προτεραιότητα μας: Βελτίωση της αντιμετώπισης χρόνιων και σπάνιων ασθενειών Φιλοδοξία μας: Αύξηση των υγιών ετών ζωής και μείωση του ποσοστού νοσηλείας (για την Ευρώπη ο στόχος της μείωσης είναι 10% μέχρι το 2020) Επιστήμη Υγείας Ακμάζον οικοσύστημα Καλύτερα Αποτελέσματα Προτάσεις EFPIA Πρότυπα φροντίδας που βασίζονται σε evidencebased μοντέλα Προγράμματα διαχείρισης χρόνιων παθήσεων Ανάπτυξη των υποδομών παροχής υπηρεσιών υγείας σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές Συνολική υποστήριξη από τη βιομηχανία Source: EFPIA.eu, "A vision towards a life sciences strategy for Europe" (2014)
Προκειμένου να γίνει αυτό Βασικοί άξονες στρατηγικής Προϋποθέσεις Εξυπηρέτηση ασθενώνδιευκόλυνση πρόσβασης Σταθερή πολιτική Έλεγχος γραφειοκρατίας Θεσμική συγκρότηση μηχανισμού επεξεργασίας και ανάλυσης Έλεγχος διαφθοράςκακοδιαχείρισης Επένδυση σε τεχνολογικές υποδομές (Cloud, Big Data) Ενίσχυση ελεγκτικών μηχανισμών Αναγκαί οι πόροι (οικονομικοί και ανθρώπινοι) Ανάπτυξη έρευνας-κλινικών μελετών στην χώρα Συνεργασία & Επικοινωνία μεταξύ φορέων
Ευχαριστώ για την προσοχή σας!