Παραδοσιακά Επαγγέλματα Ποια χάθηκαν; Ποια υπάρχουν και σήμερα; Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 1
Αγωγιάτης Βαρελάς Γαλατάς Γανωτής (Καλαντζής) Γυρολόγος (Πραματευτής) Ζευγάς Καλαθοποιός Καρεκλάς Λούστρος Μπασματζής (Υφασματοπώλης) Νερουλάς (Ν)τελάλης Παγοπώλης Σαμαράς Καστανάς Πηγές Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 2
Αγωγιάτης Ο αγωγιάτης ήταν ο επαγγελματίας που έκανε μεταφορές με φορτηγό ζώο. Οι αγωγιάτες, που επονομάζονταν και "κιρατζήδες", μετέφεραν τα εμπορεύματα ή διακινούσαν τους ταξιδιώτες με άλογα και συχνότερα με μουλάρια. Λόγω των μεγάλων αποστάσεων μεταξύ των οικισμών, η μετακίνηση των ανθρώπων και η διακίνηση των προϊόντων με τα ζώα ήταν ο κυρίαρχος τρόπος μεταφοράς μέχρι τη δεκαετία του 1930 και σε μερικές περιοχές μέχρι τη δεκαετία του 1950. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 3
Οι αγωγιάτες ήταν οι "πρόδρομοι" των αυτοκινητιστών. Πραγματοποιούσαν επί πληρωμή ιδιωτικές μεταφορές εμπορευμάτων, κρασιών (σε ασκιά), διακινούσαν ταξιδιώτες, ιδιώτες, γιατρούς για επίσκεψη σε ασθενείς, κρατικούς λειτουργούς για την εκτέλεση υπηρεσίας. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 4
Βαρελάς Ήταν τεχνίτης, ειδικός στην κατασκευή βαρελόσχημων και σκαφοειδών σκευών, που τα κατασκεύαζαν από ξύλο. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 5
Γαλατάς Ο γαλατάς ήταν επάγγελμά πλανόδιου μικροπωλητή παλαιότερων εποχών, που διατηρήθηκε μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, που σήμερα έχει εκλείψει σχεδόν τελείως από αρκετές χώρες της Ευρώπης. Ο γαλατάς εργαζόταν στα μεγάλα αστικά κέντρα και όχι στα χωριά, καθώς εκεί υπήρχε η δυνατότητα, εξ ανάγκης, για άμεση πώληση φρέσκου γάλακτος. Ο γαλατάς αναλάμβανε τη διάθεση του γάλακτος και άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων (συνηθέστερα γιαουρτιου) στα σπίτια. Το μεταφορικό του μέσο ήταν ένα υποζύγιο (γάιδαρος ή μουλάρι) και αργότερα το ποδήλατο ή μηχανοκίνητο δίτροχο. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 6
Γανωτής (Καλαντζής) Οι γανωτζήδες ήταν συνήθως πλανόδιοι τεχνίτες που αναλάμβαναν το γαλβανισμό και το στίλβωμα των χάλκινων οικιακών σκευών, όπως τα ταψιά, τα καζάνια, τα κουτάλια, τα πιρουνιά κλπ. Το «γάνωμα» έπρεπε να γίνεται συχνά για λόγους υγείας, κυρίως σε στα σκεύη που χρησιμοποιούσαν στο μαγείρεμα, οπότε οι γανωτζήδες είχαν δουλειά όλο το χρόνο. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 7
Γυρολόγος (Πραματευτής) Γυρολόγος ήταν ο πλανόδιος έμπορος που γυρνούσε από γειτονιά σε γειτονιά και από χωριό σε χωριό για να πουλήσει μικροπράγματα και άλλα αντικείμενα. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 8
Ζευγάς Οι ζευγάδες αναλάμβαναν το όργωμα, τη σπορά και τη συγκομιδή των χωραφιών. Οι ζευγάδες όργωναν με το ξύλινο αλέτρι που το έσερναν δύο βόδια ή μουλάρια (τα "ζευγαρόβοδα"). Κάποιες φορές, οι ίδιοι εκτός από τα δικά τους χωράφια, όργωναν κι έσπερναν και τα χωράφια άλλων κατοίκων και αμείβονταν επιπλέον, επειδή διέθεταν την τέχνη τους αλλά και τη "συρμαγιά" (δηλαδή τα βόδια και το αλέτρι). Σήμερα ο ζευγάς έχει εξαφανιστεί, αφού το όποιο όργωμα γίνεται πια με μηχανικά μέσα. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 9
Καλαθοποιός Σε περιοχές που αφθονούσαν οι λυγαριές, οι μυρτιές, οι σφάκες (πικροδάφνες) και τα καλάμια, ευδοκίμησε και το επάγγελμα του καλαθοποιού. Από τις μυρτιές και κυρίως από τις λυγαριές οι καλαθοποιοί αποσπούσαν μακριές βίτσες με το τσερτσέτο (ειδικό μαχαίρι) και έκαναν τους σκελετούς για να πλέξουν με τα σχισμένα καλάμια καλάθια, κοφίνια, ψαροκόφινα κ.α. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 10
Καρεκλάς Με τη χρησιμοποίηση ξύλων από πλάτανο ή από άλλα άγρια συνήθως δέντρα και με τη βοήθεια σχοινιών από βουρλιά ή αφράτου των ποταμών, ο καρεκλάς δημιουργούσε τις καρέκλες. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 11
Λούστρος Λούστρος ονομάζεται επάγγελμα πλανόδιου που γυαλίζει παπούτσια περαστικών. Στη δουλειά του λούστρου χρησιμοποιείται κασελάκι που μέσα έχει τα βερνίκια και δύο βούρτσες για το γυάλισμα των παπουτσιών. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 12
Σε αρκετές περιπτώσεις, ιδιαίτερα παλαιότερα (όπως φαίνεται από παλιές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου) οι λούστροι ήταν παιδιά. Στην Ελλάδα το επάγγελμα αυτό δεν ασκείται από πολλούς σήμερα. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 13
Μπασματζής (Υφασματοπώλης) Σε λίγα κεφαλοχώρια, υπήρχαν τα καταστήματα υφασμάτων, που συνήθως ήταν και ραφτάδικα. Εμπορικά που πουλούσαν όλα τα είδη που είχαν ζήτηση εδώ, όπως μεταξωτά, βαμβακερά, βελούδινα, χασέδες, ποπλίνες, αλατζάδες, τσίτια κλπ. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 14
Νερουλάς Παλιά, τότε που δεν υπήρχαν βρύσες μέσα στα σπίτια, ο νερουλάς αναλάμβανε την τροφοδότησή τους με νερό. Υπήρχε συνήθως ένας νερουλάς σε κάθε γειτονιά και είχε σταθερή πελατεία. Έκανε πολλά κοπιαστικά δρομολόγια και αμειβότανε περίπου 1 δεκάρα τον τενεκέ. Το επάγγελμα του νερουλά διατηρήθηκε, στην Αθήνα μέχρι το 1930, οπότε ιδρύθηκε η ΟΥΛΕΝ. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 15
(Ν)τελάλης Οι ντελάληδες διαλαλούσαν στους κατοίκους των κωμοπόλεων και των χωριών τα νέα που έφταναν με τον τηλέγραφο ή τα εμπορεύματα που έφερναν στις πλατείες των χωριών οι πραματευτάδες. Η δυνατή φωνή και κυρίως ο τρόπος που παρουσίαζαν συνοπτικά τα νέα ή διαφήμιζαν τα προϊόντα, τους καθιστούσε γνωστούς στην τοπική κοινωνία. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 16
Ο ντελάλης έβαζε την παλάμη στο στόμα, σαν χωνί, κι έπαιρνε τις γειτονιές φωνάζοντας. Η αμοιβή του ήταν ένα ποτηράκι τσίπουρο ή λίγο κολατσιό. Η ευρεία διάδοση των εφημερίδων, του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης υποκατέστησε σταδιακά τους ντελάληδες. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 17
Παγοπώλης Ο παγοπώλης μετέφερε τον πάγο στην αρχή με μία χειράμαξα στην οποία έστρωνε λινάτσες (=είδος υφάσματος) και εκεί πάνω τοποθετούσε τις παγοκολώνες, ενώ από πάνω τις κάλυπτε πάλι με λινάτσες. Αργότερα όταν η τεχνολογία αναπτύχθηκε άρχισε να κάνει τη μεταφορά με κάρο και κατόπιν με την τρίκυκλη μηχανή του. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 18
Συνήθως περνούσε μία φορά την ημέρα και σε περιόδους καύσωνα μπορεί και δύο φορές την ημέρα. Η πληρωμή γινόταν αναλόγως του μεγέθους του πάγου, ενώ κάθε γειτονιά στις πόλεις είχε τον δικό της παγοπώλη. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 19
Σαμαράς Ο σαμαράς κατασκεύαζε τον απαραίτητο εξοπλισμό που απαιτούνταν για να προσφέρει το ζώο τις υπηρεσίες του στο αφεντικό του. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 20
Καστανάς Το επάγγελμα του Καστανά ήταν εποχιακό. Ξεκινούσε τη δουλειά του στις αρχές του φθινοπώρου και δούλευε μέχρι το τέλος του χειμώνα. Σε πολλές περιοχές της χώρας μας, και ιδίως στα χωριά, το επάγγελμα του καστανά διατηρείται μέχρι σήμερα. Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 21
Πηγές: 1. http://daskalosjf.blogspot.gr/2011/04/blog-post_6508.html 2. http://el.wikipedia.org/wiki/%ce%93%ce%b1%ce%bb%ce%b1 %CF%84%CE%AC%CF%82_(%CE%B5%CF%80%CE%AC%C E%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%BC%CE%B1) 3. http://el.wiktionary.org/wiki/%ce%b3%cf%85%cf%81%ce%bf %CE%BB%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CF%82 4. http://el.wikipedia.org/wiki/%ce%9b%ce%bf%cf%8d%cf%83 %CF%84%CF%81%CE%BF%CF%82 5. http://3lyk-nfilad.att.sch.gr/grasep/site_mstoroi/ganomatis/neroulas.htm 6. http://www.ecomuseum.gr/index.php/samaras 7. http://gnosi2dim.blogspot.gr/2011/04/blog-post.html 8. Google images Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 22
Τέλος Ονοματεπώνυμο: Κίτσος Ορφανόπουλος Τάξη: Β3 Ημερομηνία: Σάββατο 23 Μαρτίου 2013 Μάθημα: Νεοελληνική Γλώσσα Θέμα: Παραδοσιακά Επαγγέλματα Υπευθ. Καθ. : κ. Γκόνου Ελ. ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Κυριακή, 2 Ιουνίου 2013 Κίτσος Ορφανόπουλος Β3 23