ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 2016-2017 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 18/12/2016 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΧΡΥΣΟΥΔΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ / ΖΕΡΒΑ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. Οι γονείς, αν και έχουν τις ενστάσεις τους, εντούτοις αποφασίζουν, τελικά, να αγοράσουν κινητό στα παιδιά τους. Πράγματι, προβληματίζονται για το αν είναι ορθό, ένα τόσο μικρό σε ηλικία άτομο, να αποκτήσει κινητό τηλέφωνο και να μπορέσει να το διαχειριστεί με μέτρο, υιοθετώντας μια φυσιολογική συμπεριφορά ως προς τη χρήση του, που δεν επιδρά, μάλιστα, αρνητικά στις εκπαιδευτικές του υποχρεώσεις. Παρόλα αυτά, τελικά, ο γονέας οδηγείται στην παροχή του συγκεκριμένου μέσου επικοινωνίας στο παιδί του, με στόχο να μην αισθάνεται αυτό ότι υστερεί από τα υπόλοιπα μέλη της μαθητικής κοινότητας, που, στο μεγαλύτερο μέρος τους, διαθέτουν, αλλά και για να γίνει αποδεκτό από αυτά. Επομένως, όσο σοβαρές και αν είναι οι επιφυλάξεις του γονέα, αντιλαμβάνεται ότι είναι μια απαίτηση της εποχής, στην οποία και οφείλει να συναινέσει. Α2. α) Η θεματική πρόταση εντοπίζεται στο χωρίο: «Το κινητό, παρ όλα αυτά, να εντάξει στη ζωή του», όπου παρουσιάζεται το θέμα της παραγράφου. Στο τμήμα της παραγράφου: «σίγουρα, μέσω αυτού πάνω σε ποικίλα θέματα.» βρίσκονται οι λεπτομέρειες σχόλια, όπου και αναπτύσσεται το θέμα της παραγράφου.στο χωρίο: «Η συνειδητοποίηση των παραπάνω ωφελειών ως προς τη διευκόλυνση της καθημερινότητάς του.» παρουσιάζεται η πρόταση κατακλείδα, όπου ο συγγραφέας καταλήγει σε ένα συμπέρασμα ως προς τα προηγούμενα νοήματα της παραγράφου. Ένας τρόπος ανάπτυξης της παραγράφου είναι η αιτιολόγηση. Συγκεκριμένα, στο χωρίο «σίγουρα,μέσω αυτού πάνω σε ποικίλα θέματα.», ο συγγραφέας παρουσιάζει τους λόγους που καθιστούν το κινητό απαραίτητο στη σύγχρονη εποχή και στη ζωή του νέου.ο νέος, λοιπόν, επιζητά την απόκτηση αυτού του απαραίτητου εργαλείου, γιατί, μέσω αυτού, μπορεί να διευκολυνθεί στην καθημερινότητά και στην επικοινωνία του, αλλά και να ενημερωθεί πολύπλευρα. Επίσης, η παράγραφος αναπτύσσεται με αίτιο και αποτέλεσμα: «Η συνειδητοποίηση των παραπάνω ωφελειών και η παιδεία στην αξιοποίησή του, ως μέσο προώθησης της προσωπικότητας και όχι υποβάθμισης» (αιτία) / «είναι τα εφόδια που θα κάνουν το νέο να δώσει σε αυτό τη θέση που του αξίζει, ως προς τη διευκόλυνση της καθημερινότητάς του.» (αποτέλεσμα). β) Ο συγγραφέας, στη συγκεκριμένη παράγραφο, οργανώνει τις σκέψεις του μέσω της επαγωγικής συλλογιστικής πορείας.ξεκινάει, λοιπόν, από ειδικές σκέψεις προκείμενες και καταλήγει σε ένα γενικό συμπέρασμα σε σχέση με αυτές.πιο αναλυτικά, οι ειδικές αυτές σκέψεις παρουσιάζουν συγκεκριμένους τρόπους με τους οποίους χρησιμοποιεί ο νέος το κινητό «Και πρακτικά, όμως, και της αντίδρασης στον έλεγχο των ενηλίκων.», ενώ το ευρύτερο συμπέρασμα, στο οποίο καταλήγει ο συγγραφέας είναι ότι αυτή η συμπεριφορά των νέων, κατά τη χρήση του κινητού, έχει διαφοροποιήσει την κοινωνική ζωή και τους κανόνες κοινωνικής δικτύωσης. Σελίδα 1 από 5

Β1. Πιθανό δυνατό,ενδεχόμενο Αντιλαμβάνεται κατανοεί,θεωρεί Αυτονομίας ανεξαρτησίας, αυτοκαθορισμού, ελευθερίας Μεταχειρίζονται χρησιμοποιούν, μετέρχονται Άμετρη Β2. Αποδοχή Σύγχρονο Κοινωνικής απεριόριστη, αχαλίνωτη απόρριψη, περιθωριοποίηση ξεπερασμένο, παλαιό ατομικής,ιδιωτικής, προσωπικής Απομακρύνονται πλησιάζουν,προσεγγίζουν,ακολουθούν,τηρούν Εύστοχης ανακριβούς,άστοχης,ανεπιτυχούς Β3. Μετατροπή ενεργητικής σύνταξης σε παθητική. «Αυτή η «έκφραση» και η χαμηλή ποιότητά της, όμως, είναι που εγείρει προβληματισμούς, επειδή δεν αντιπροσωπεύει το μορφωτικό επίπεδο, στο οποίο βρίσκονται». «Από αυτήν την «έκφραση» και τη χαμηλή ποιότητά της,όμως, είναι που εγείρονται προβληματισμοί, επειδή δεν αντιπροσωπεύεται (από αυτήν) το μορφωτικό επίπεδο, στο οποίο βρίσκονται.» Β4. - Με τη λέξη «Μάλιστα» στην πρώτη παράγραφο, ο συγγραφέας δηλώνει την έμφαση που θέλει να προσδώσει στο νόημα που ακολουθεί. -Η λέξη «όμως» στην αρχή της δεύτερης παραγράφου του κειμένου, συνδέει τα νοήματα μέσω της αντίθεσης. -Το «λοιπόν» δηλώνει το συμπέρασμα, ως προς τα νοήματα της προηγούμενης παραγράφου του κειμένου. -Η λέξη «Αρχικά» εκφράζει τη χρονική σχέση ή την εισαγωγή μιας καινούριας ιδέας. Σελίδα 2 από 5

- Με τη χρήση της συνδετικής λέξης «επιπλέον», δηλώνεται η σχέση της συμπλήρωσης προσθήκης στα προαναφερθέντα στοιχεία. Γ. Παραγωγή λόγου Επικοινωνιακό πλαίσιο: εκδήλωση στο σχολείο (προσφώνηση, αποφώνηση, αμεσότητα στο ύφος, διατήρηση του επικοινωνιακού ύφους και κατά τη διάρκεια της ανάλυσης, χρήση α, β και γ προσώπου). Προσφώνηση : Κυρίες και Κύριοι, Αγαπητές συμμαθήτριες και αγαπητοί συμμαθητές, Είναι γνωστή, βέβαια, σε όλους μας η σπουδαία συμβολή της τεχνολογίας στην απαιτητική καθημερινότητα του σύγχρονου ανθρώπου.νέα επιτεύγματα έχουν έρθει στο φώς, με απώτερο σκοπό να καλύψουν όλες τις πτυχές και εκφράσεις του ανθρώπινου βίου.η επικοινωνία, λοιπόν, η ανάγκη αυτή που χαρακτηρίζει το ανθρώπινο είδος, δε θα μπορούσε να μην αποτελέσει ένα πεδίο δράσης των ειδικών. Πράγματι, οι σύγχρονες μορφές επικοινωνίας ανατρέπουν τα χωροχρονικά εμπόδια που ο άνθρωπος αντιμετώπιζε στην επαφή του με τον συνάνθρωπο στο παρελθόν, ενώ, πλέον, στην εποχή μας μπορούμε να πούμε ότι συγκεκριμένα το κινητό είναι το επίτευγμα εκείνο που ενώνει,χωρίς την αναγκαιότητα της φυσικής παρουσίας, όλους μας. Το κινητό είναι το νέο αυτό τεχνολογικό προϊόν, που, αρχικά, βελτίωσε τους όρους επικοινωνίας και παράλληλα μετατράπηκε και σε μέσο ψυχαγωγίας. Αυτές οι δύο ιδιότητες του θα ήταν αδύνατο να μην προσελκύσουν την νεανική κοινότητα, η οποία έσπευσε να το εντάξει στην καθημερινότητά της, με αποτέλεσμα να έχουμε αυτή την εξοικειωμένη, με την τεχνολογία, γενιά.η χρήση του από τους νέους σε επίπεδο επικοινωνίας είναι πολύ έντονη όποτε αξίζει να εντοπίσουμε όλα αυτά τα στοιχεία που το κάνουν τόσο δημοφιλές στη νεανική συναναστροφή. (= λόγοι που οι νέοι επιλέγουν το κινητό για την επικοινωνία τους με τους συνομηλίκους τους ) - Ανάγκη του ανήκειν, που επιτάσσει το να ακολουθούν τις συνήθειες της κοινωνίας, στην οποία ζουν. Απαραίτητο αξεσουάρ της σύγχρονης επικοινωνίας κοινωνικοποίηση μέσω αυτού το σύγχρονο νεαρό άτομο δεν μπορεί να θεωρείται άτομο της εποχής του χωρίς αυτό φόβος, μήπως θεωρηθεί οπισθοδρομικό, αν δεν το διαθέτει, αλλά και μήπως απορριφθεί και περιθωριοποιηθεί. - Το κινητό παρέχει τη συνεχή διαθεσιμότητα του χρήστη - Ο νέος απολαμβάνει τη δυνατότητα να γνωρίζει το τι γίνεται στην παρέα και να παραβρίσκεται στα σημεία συνάντησης είναι σχεδόν πάντα στη διάθεση των φίλων του, αλλά και αυτοί μπορούν να ανταποκριθούν με τον ίδιο τρόπο στο κάλεσμά του -Σύσφιξη δεσμών. -Παρέχει τη δυνατότητα να διατηρήσουν τις κοινωνικές επαφές τους, χωρίς να καταπιέζονται από τον γονικό έλεγχο. Χρήση της συσκευής με διάφορους τρόπους, ώστε να ξεφύγουν από τη γονική επιτήρηση - αποφυγή απάντησης σε τηλεφωνήματα των γονιών με τη δικαιολογία ότι δεν έχουν σήμα ή επιλογή χώρου επικοινωνίας σύμφωνα με το αν μπορούν να ακουστούν οι συνομιλίες τους ή όχι, απομόνωση στο δωμάτιό τους αίσθημα ελευθερίας - ιδιωτικότητα. -Αποτελούν τη γενιά που γεννήθηκε σε μία τεχνολογικά προηγμένη εποχή.οι περισσότερες δραστηριότητες για αυτούς αυτονόητα συνδέονται με μία μορφή τεχνολογίας.η άνεση αυτή τους στρέφει στο να χρησιμοποιούν στην επικοινωνία τους το κινητό τηλέφωνο, που τους παρέχει όλες Σελίδα 3 από 5

τις ευκολίες που χρειάζονται, ώστε να μην ξεχνούν την εφηβική τους ταυτότητα, ενώ, παράλληλα, μπορούν, μέσω αυτού, να παρακολουθούν και την πολύπλοκη καθημερινότητα του σύγχρονου κόσμου, ώστε να είναι συνεπείς σε όλες τις απαιτήσεις του. - Τα κινητά τους παρέχουν τη δυνατότητα να στείλουν μεταξύ τους μηνύματα και να επικοινωνήσουν με ελάχιστο κόστος. Η οικονομική κρίση της εποχής μας και τα μειωμένα χαρτζιλίκια που υπάρχουν στο ίδιο υψηλό επίπεδο με την ανάγκη του νέου να έρθει σε επαφή με τον συνομήλικο, οδηγούν τη νέα γενιά στην αξιοποίηση της φτηνής επικοινωνίας που παρέχει το εν λόγω μέσο. -Τα μηνύματα, ως μορφή γραπτού λόγου, έχουν αντικαταστήσει τα γράμματα ή τα ραβασάκια που είχαν την τάση να ανταλλάσσουν οι νέοι.με πιο σύντομο, βεβαίως, περιεχόμενο και με άμεση παράδοση στον παραλήπτη ο νέος μπορεί να εκφράσει τα συναισθήματά του,τις σκέψεις του, χωρίς να χρειάζεται να έχει απέναντί του το άτομο με το οποίο επικοινωνεί.αυτό ικανοποιεί τη λεπτή, ευαίσθητη και συνεσταλμένη φύση του νεαρού ατόμου, που τώρα εισέρχεται στο πεδίο της επικοινωνίας και της εκδήλωσης των επιθυμιών του στον άλλο. Κατά συνέπεια, εμπλουτίζεται και η νεανική κουλτούρα με μία μορφή «τεχνολογικού» ρομαντισμού. Μεταβατική παράγραφος ανάμεσα στα δύο ζητούμενα. Ο νέος χρησιμοποιεί το κινητό στην επικοινωνία του για μια πληθώρα λόγων που σχετίζονται τόσο με την εποχή του όσο και με τις ευκαιρίες που του παρέχει αυτό, για ικανοποιητικότερη κάλυψη των αναγκών του.η επικοινωνία, όπως είναι κατανοητό, περνάει μέσα από τη γλώσσα. Είναι αρκετά ενδιαφέρον, λοιπόν, να δούμε τη μορφή που παίρνει ο γλωσσικός κώδικας των νέων μέσα από τη χρήση του. (=μορφή που παίρνει η γλώσσα των νέων μέσα από τη χρήση του κινητού ) - Βρίθει (=είναι γεμάτη) από συνθηματοποιημένο λόγο κώδικες ακατανόητους που μηχανοποιούν τη γλώσσα.χάνει τα βαθιά νοήματα χρησιμοποιείται ως μέσο ταχύτατης συνεννόησηςαυτοματοποιείται. - Φτωχό λεξιλόγιο/λεξιπενία στερεότυπες εκφράσεις που υιοθετούνται με τη πρόφαση της ανεπισημότητας ή της ταχύτητας και κρύβουν την αδυναμία στο λόγο και την αδιαφορία για την ολοκληρωμένη κατάκτηση του γλωσσικού κώδικα. Μονολεκτική επικοινωνία ή επικοινωνία με επαναλήψεις σε επίπεδο λεξιλογίου, δίνουν στο άτομο τη θέση «φιλοξενούμενου» στο τεράστιο οικοδόμημα της Ελληνικής γλώσσας, που του ανήκει. - Χρήση αγγλικών όρων και τεχνολογικών - αντικατάσταση ελληνικών λέξεων από αγγλικές μειώνουν την άνεση πάνω στη χρήση του πλούσιου ελληνικού λεξιλογίου. Αυθαίρετα γλωσσικά ευρήματα που αναμειγνύουν αγγλικούς με ελληνικούς όρους, αλλά και greeklish αλλοιώνουν την εικόνα της γλώσσας, κατά τη χρήση της από το νέο. - Η ταχύτητα στην επικοινωνία καλύπτει την απομάκρυνση από τους κανόνες γραφής.επανάληψη λαθών ορθογραφικών, συντακτικών διαστρεβλώνουν το γλωσσικό του αισθητήριο.σταδιακά απομακρύνεται από την ορθή χρήση της γραμματικής,τους συντακτικού και της αποδεκτής μορφής του γραπτού λόγου. - Αυτή η μη δια ζώσης (=από κοντά - πρόσωπο με πρόσωπο ) επικοινωνία κατά την οποία δεν διακρίνονται από το ομιλούντα οι λεπτές εκφράσεις της απορίας ή της δυσαρέσκειας του αποδέκτη του μηνύματος, τον απελευθερώνουν στο βαθμό που τον αποθρασύνουν Ειδικά το νεαρό άτομο, που δεν μπορεί να διακρίνει εύκολα τα όρια χρησιμοποιεί υβρεολόγιο προκλητική έκφραση και υποβιβάζει τη γλώσσα που κανονικά αποτελεί χώρο έκφρασης και χώρο αξιών. Σελίδα 4 από 5

Επίλογος Γίνεται κατανοητό, λοιπόν, κυρίες και κύριοι, μέσα από όλη αυτή τη διερεύνηση της χρήσης του κινητού από τη νεανική κοινότητα, ότι ο νέος, εκφράζοντας πάντα το σφυγμό της εποχής του,ενσωματώνει πρώτος την καινοτομία της και το κινητό αποτελεί άλλη μία απόδειξη αυτής της τάσης του. Αν και θα μπορούσε να παρέχει κυρίως θετική επίδραση στη ζωή του νέου, εν τούτοις πρέπει να σημειωθεί ότι λόγω της επιπολαιότητας ως προς τη χρήση του σε επίπεδο επικοινωνίας, εντοπίζονται ατέλειες αναφορικά με τη χρήση του γλωσσικού κώδικα.το κινητό, λοιπόν, αποτελεί μια πρόκληση για τη σύγχρονη εκπαίδευση που οφείλει να βελτιωθεί ώστε να μην αφήνει περιθώρια κακοποίησης εκ μέρους των νέων της πολύτιμης ελληνικής γλώσσας. Αποφώνηση Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας Σελίδα 5 από 5