Σχεδιάζοντας ένα εργοστάσιο Tροφίμων Ποιες είναι οι Ερευνητικές Υποδομές, που θα τονώσουν την καινοτομία στη Βιομηχανία Τροφίμων? manufuture a5 3-13GR.indd 1 17.6.2013 9:54:41
Σχεδιάζοντας ένα εργοστάσιο Tροφίμων ΒασικήΙδέα Ο συνδυασμός των δυνατοτήτων και των πόρων των Ευρωπαϊκών Τεχνολογικών Πλατφορμών «Food for Life» και «MANUFUTURE» σε επίπεδο έρευνας, επιχειρηματικότητας και μεταφοράς τεχνολογίας με στόχο την ανάπτυξη νέων ιδεών και εργαλείων προς όφελος των Κλάδων των Τροφίμων και της Μηχανικής Βιομηχανίας. Όραμα & Σχεδιασμός των Υποδομών για τη Βιομηχανία Τροφίμων Σε μια προσέγγιση από κάτω προς τα πάνω οι ενδιαφερόμενοι αναπτύσουν οράματα αιχμής σχετικά με τη μηχανουργική τεχνολογία, τη διαχείριση της τροφικής αλυσίδας, την αειφορία, τα επιχειρηματικά μοντέλα, τη μεταφορά τεχνολογίας και την εκπαίδευση. Μέσα από την ανάλυση των σχετικών οραμάτων προσδιορίζονται οι διαθέσιμες λύσεις και ταυτοποιούνται τα πιθανά κενά. 2 manufuture a5 3-13GR.indd 2 17.6.2013 9:54:46
Ποιες είναι οι Ερευνητικές Υποδομές, που θα τονώσουν την καινοτομία στη Βιομηχανία Τροφίμων? Από τους κύριους Στόχους Να ανοίξει έναν διάλογο με τους ενδιαφερόμενους φορείς του Κλάδου των Τροφίμων και της Μηχανικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να μπορέσουν να καταγράψουν τα οράματα, τις προκλήσεις, τις ευκαιρίες και τις ανάγκες τους. Να παράσχει ένα όραμα για την ανάπτυξη ερευνητικών υποδομών με διεπιστημονικό χαρακτήρα, που θα δώσουν ώθηση στην καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα του Ευρωπαϊκού Κλάδου των Τροφίμων και της Μηχανικής Βιομηχανίας. Να αναπτύξει πιθανά σενάρια, να διενεργήσει ανάλυση χάσματος και να παρουσιάσει μια προκαταρκτική σχεδιαστική μελέτη σχετικά με το πώς οι Ευρωπαϊκές Ερευνητικές Υποδομές μπορούν να αξιοποιηθούν από όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε συγκεκριμένες Δράσεις Ισχυρά, Τολμηρά και Κοινά οράματα για την καινοτομία, την έρευνα και τη μεταφορά τεχνολογίας. Διεξοδική ανάλυση χάσματος για τον προσδιορισμό των κενών και των εμποδίων, που υπάρχουν στις διαθέσιμες ερευνητικές υποδομές. Σαφής σχεδιαστική έκθεση, που θα περιέχει μια σειρά από προτάσεις για τους διαμορφωτές της πολιτικής καθώς και μια εκτίμηση για την τεχνική και οικονομική επιτευξιμότητα των νέων ευρωπαϊκών ερευνητικών υποδομών. 3 manufuture a5 3-13GR.indd 3 17.6.2013 9:54:47
Σχεδιάζοντας ένα εργοστάσιο Tροφίμων ΚύριοςΣτόχος Λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες ανάγκες και τις μεγάλες προκλήσεις, που υπάρχουν, η κοινοπραξία του FoodManufuture προσδιόρισε μια σειρά από βασικές περιοχές: Εξοικονόμηση ενέργειας και υλικών και χρήση εναλλακτικών πηγών. Οικονομική αποδοτικότητα. Ευέλικτη παραγωγή και υπηρεσίες, αυτοματισμοί και συστήματα παρακολούθησης. Νέα λειτουργικά συστήματα έξυπνη συσκευασία, έλεγχος της υγιεινής, κ.α. Επιχειρηματικά μοντέλα. Διαχείριση της τροφικής αλυσίδας, διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics) και λιανεμπόριο. Ανάπτυξη καινοτόμων τροφίμων υψηλής ποιότητας. Μεταφορά τεχνολογίας και εκπαίδευση. Στο έργο FoodManufuture ο Κλάδος των Τροφίμων είναι ο κεντρικός άξονας, αλλά το λιανεμπόριο, η πρωτογενής παραγωγή και οι μεταφορές θα συμπεριληφθούν στη συζήτηση καθώς επίσης και οι ανάγκες και προσδοκίες των καταναλωτών. παραγωγική διαδικασία, συστήματα αυτοματισμών, ρομποτικές εφαρμογές, τεχνολογίες παραγωγής, αισθητήρες, διαχειριστικά συστήματα, καινοτόμα υλικά συσκευασίας, κ.α). Ο Κλάδος της Μηχανικής θα παρέχει τεχνολογικές λύσεις με μεγάλες δυνατότητες εφαρμογής από τη Βιομηχανία Τροφίμων, όπως εξοπλισμό, υπηρεσίες και υλικά (π.χ. εξοπλισμό για την 4 manufuture a5 3-13GR.indd 4 17.6.2013 9:54:47
Ποιες είναι οι Ερευνητικές Υποδομές, που θα τονώσουν την καινοτομία στη Βιομηχανία Τροφίμων? ΒασικάΠαραδοτέα Κατάλογος με τις μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες ανάγκες για ερευνητικές υποδομές. Προσδιορισμός των ελλείψεων, που υπάρχουν σε υποδομές έρευνας. Έκθεση που θα παρουσιάζει τα πιο ελπιδοφόρα μοντέλα ερευνητικών υποδομών και τις πιθανές λύσεις χρηματοδότησης. Συνοπτική έκθεση με προτάσεις, που θα βασίζονται στα κύρια έγγραφα του έργου. Κύριες δραστηριότητες των Πακέτων Εργασίας ΠΕ1: Διαχείριση Το Γραφείο Διαχείρισης Χρηματικών Πόρων και Έργων του Πανεπιστημίου Aalborg (AAU) της Δανίας είναι υπεύθυνο για την καθημερινή διαχείριση του έργου. Η κα Lisbeth Munksgaard, Επικεφαλής του Γραφείου Διαχείρισης Χρηματικών Πόρων του AAU, είναι η συντονίστρια του FoodManufuture. ΠΕ2: Οράματα Στοχεύει στον καθορισμό πιθανών σεναρίων για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας Τροφίμων, έχοντας ως προσανατολισμό την αύξηση της αειφορίας και της ανταγωνιστικότητας, βασιζόμενη στη σημαντική συνεισφορά της Μηχανικής Βιομηχανίας (παραγωγή προηγμένων τεχνολογιών). Τα βασικά αποτελέσματα είναι τα ακόλουθα: Κατάλογος με τις βασικές περιοχές για έρευνα και καινοτομία: Πραγματοποιήθηκε μια επισκόπηση των κύριων τάσεων και προκλήσεων των Κλάδων της Βιομηχανίας Τροφίμων και της Μηχανικής Βιομηχανίας. Τελική έκθεση, που περιλαμβάνει τα σενάρια, που αναπτύχθηκαν: ξεκινώντας από τις βασικές ερευνητικές περιοχές αναπτύχθηκαν, συζητήθηκαν και εξετάστηκαν 4 πιθανά σενάρια, από έναν μεγάλο αριθμό ειδικών από όλη την Ευρώπη. 5 manufuture a5 3-13GR.indd 5 17.6.2013 9:54:47
Σχεδιάζοντας ένα εργοστάσιο Tροφίμων ΠΕ3: Ανάλυση χάσματος Στοχεύει στον προσδιορισμό των κενών και των εμποδίων, που υπάρχουν για τις ερευνητικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των εγκαταστάσεων, των πηγών και των υπηρεσιών, που απαιτούνται για να εξυπηρετηθούν οι τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας Τροφίμων. Αρχικά δημιούργησαν 4 ομάδες εργασίας στους εξής τομείς: Επιστήμη & Τεχνολογία για τα Τρόφιμα και τη Μηχανική, Βιομηχανία, Μεταφορά Γνώσης και Εκπαίδευση, Συστήματα Διαχείρισης & Επιχειρηματικά Μοντέλα, Οικονομικά, Κοινωνικά και Περιβαλλοντικά θέματα. Οι Ομάδες αυτές προσδιόρισαν περίπου 80 μακρυπρόθεσμες και βραχυπρόθεμες ερευνητικές ανάγκες της Βιομηχανίας Τροφίμων και 70 διαθέσιμες λύσεις από τον Μηχανικό Τομέα. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν σε 9 ευρωπαϊκές χώρες (Δανία, Ολλανδία, Σουηδία, Γαλλία, Γερμανία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία), εκδηλώσεις σε συνεργασία με τις Εθνικές Τεχνολογικές Πλατφόρμες Food For Life και Manufuture, για την επαλήθευση και επικύρωση των αποτελεσμάτων του ΠΕ3. Οι ανάγκες και οι λύσεις, που εντοπίστηκαν, συνδυάστηκαν για να εντοπιστούν έτσι τα κενά και χαρακτηριστικά, που πρέπει να έχουν οι ερευνητικές υποδομές. Συλλέχθηκαν επίσης, πολλά στοιχεία για τις διαθέσιμες Ευρωπαϊκές Ερευνητικές Υποδομές, που υπάρχουν τόσο για τον κλάδο των Τροφίμων όσο και για τη Μηχανική Βιομηχανία και συγκρίθηκαν με το τι απαιτείται για το μέλλον εντοπίζοντας έτσι τα στοιχεία, που λείπουν από άποψη αναγκαιότητας και σκοπιμότητας. ΠΕ4: Ανάπτυξη Στρατηγικής Θα αναπτυχθεί μια στρατηγική από την οποία θα προκύψει μια μελέτη για τις νέες ερευνητικές υποδομές, που απαιτούνται για το εργοστασίο του μέλλοντος μέσα από την ανάπτυξη εναλλακτικών μοντέλων και συζητήσεων με ειδικούς υψηλού επιπέδου από τη Βιομηχανία, την ερευνητική κοινότητα και την κοινωνία. Στην πραγματικότητα, με βάση τα αποτελέσματα των ΠΕ2 και ΠΕ3 και της εις βάθος ανάλυση των υπαρχόντων ερευνητικών υποδομών, αναπτύχθηκαν 3 μοντέλα ερευνητικών υποδομών. ΠΕ5: Υποστήριξη και διάχυση των αποτελεσμάτων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο Στόχος είναι να δημιουργηθεί ενδιαφέρον για τα αποτελέσματα του έργου τα οποία θα πρέπει να επικοινωνηθούν όσο το δυνατόν καλύτερα σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς λήψης αποφάσεων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Επιπλέον, όλοι αυτοί οι φορείς θα πρέπει να ενθαρρυνθούν να συμμετέχουν στη διαμόρφωση της στρατηγικής για το Εργοστάσιο του Μέλλοντος. Στο πλαίσιο αυτό, διοργανώθηκε στις Βρυξέλλες, στις 19 Οκτωβρίου 2012, ένα πανευρωπαϊκό συνέδριο ενώ τα αποτελέσματα του έργου έχουν παρουσιασθεί και σε εκδηλώσεις άλλων πρωτοβουλιών όπως του EUREKA, SUSFOOD, Foodforce, HighTechEurope κ.α. Όλα τα δημόσια παραδοτέα είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα του έργου www.foodmanufuture.eu 6 manufuture a5 3-13GR.indd 6 17.6.2013 9:54:47
manufuture a5 3-13GR.indd 7 17.6.2013 9:54:47
FoodManufuture consortium Aalborg Universitet (AAU), Denmark Campden BRI Magyarország Nonprofit Korlátolt Felelősségű Társaság (CBHU), Hungary Instituto de Engenharia de Sistemas e Computadores de Porto (INESC Porto), Portugal Spread European Safety Geie (SPES), Italy Nederlandse Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek (TNO), The Netherlands Institutet foer Livsmedel och Bioteknik AB (SIK), Sweden Deutsches Institut fuer Lebensmitteltechnik (DIL), Germany Agenzia Nazionale per le Nuove Technologie, l Energia e lo Sviluppo Economico Sostenibile (ENEA), Italy Teknologisk Institut (DTI), Denmark Universiteit Gent (UGENT), Belgium Fraunhofer-Gesellschaft zur Foerderung der Angewandten Forschung E.V (Fraunhofer), Germany Consiglio Nazionale delle Richerche (ITIA-CNR), Italy Campden BRI (CBRIUK), United Kingdom Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλώ επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του έργου: www.foodmanufuture.eu FoodManufuture project is a Coordination and support action funded by the European Commission under the Food, Agriculture and Fisheries, and Biotechnology Theme of the 7 th Framework Programme for Research and Technological Development (Grant Agreement n. 289327) manufuture a5 3-13GR.indd 8 17.6.2013 9:54:50