ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Εισαγωγή 5 1 ο Μέρος- Θεωρητική και Πρακτική Προσέγγιση των εννοιών «Σχέδιο Επένδυσης, Αξιολόγηση και Χρηματοδότηση Επενδυτικών Σχεδίων» 19 Κεφάλαιο 1 ο Σχέδιο επένδυσης 1.1 Τι είναι σχέδιο επένδυσης 19 1.2 Ο σύνθετος χαρακτήρας του σχεδίου επένδυσης 24 1.3 Διακρίσεις των σχεδίων επένδυσης 28 1.4 Oι επιπτώσεις των σχεδίων επένδυσης στην οικονομική ανάπτυξη 33 1.5 Εναρμόνιση των σχεδίων επένδυσης με τους εθνικούς αναπτυξιακούς σκοπούς, τη στρατηγική ανάπτυξης και τις εθνικές προτεραιότητες 35 1.6 Οι φάσεις ολοκλήρωσης των επενδυτικών σχεδίων 37 1.7 Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του πρώτου κεφαλαίου 43 Κεφάλαιο 2 ο - Αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων 2.1 Θεωρητική προσέγγιση της αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων 45 2.1.1 Γενικά 45 2.1.2 Ιδιωτική - χρηματική και κοινωνική - οικονομική αξιολόγηση 47 2.1.3 Εναρμόνιση μεταξύ ιδιωτικής - χρηματικής και κοινωνικής - οικονομικής αξιολόγησης 49 2.1.4 Διαδικασία - ενέργειες για την ιδιωτικοχρηματική αξιολόγηση του επενδυτικού σχεδίου 50 2.1.5 Διαδικασία - ενέργειες για την οικονομική - κοινωνική αξιολόγηση του επενδυτικού σχεδίου 51 2.1.6 Εκτίμηση των κριτηρίων ιδιωτικοχρηματικής και κοινωνικής - οικονομικής αξιολόγησης 52 2.2 Πρακτική προσέγγισης της αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων ή καλύτερα αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων από πλευράς των αναπτυξιακών νόμων 62 5
Περιεχόμενα 2.2.1 Κριτήρια αξιολόγησης της επένδυσης με βάση τους προγενέστερους νόμους κυρίως Ν. 1892/90, Ν. 2601/98 και Ν.3299/04. 62 2.2.1.1 Κριτήρια αξιολόγησης της βιωσιμότητας του επενδυτικού σχεδίου (Ν.1892/90, Ν.2601/98) 63 2.2.1.2 Κριτήρια υπαγωγής των βιώσιμων επενδυτικών σχεδίων (Ν.1892/90, Ν.2601/98) 63 2.2.1.3 Κριτήρια αξιολόγησης - υπαγωγής των επενδυτικών σχεδίων με βάση τον πρόσφατο νόμο (Ν.3299/04) 66 2.2.2 Κριτήρια αξιολόγησης του επενδυτικού σχεδίου με βάση τον νέο αναπτυξιακό νόμο 3908/11, όπως τροποποιήθηκε 69 2.2.3 Κριτήρια βαθμολόγησης - υπαγωγής των επενδυτικών σχεδίων 70 2.2.3.1 Κριτήρια βαθμολόγησης- υπαγωγής των επενδυτικών σχεδίων με βάση τον πρόσφατο νόμο (Ν.3299/04) 70 2.2.3.2 Κριτήρια βαθμολόγησης-υπαγωγής των επενδυτικών σχεδίων με βάση τον νέο αναπτυξιακό Ν.3908/11 76 2.2.4 Συνοπτική αναφορά της αξιολόγησης ενδεικτικών επενδύσεων στα πλαίσια κοινοτικών προγραμμάτων (π.χ. 4ο ΚΠΣ) 92 2.2.4.1 Διαδικασία αξιολόγησης 92 2.2.4.2 Κριτήρια αξιολόγησης-υπαγωγής 93 2.2.5 Η διατηρησιμότητα των επιχειρήσεων 95 2.2.5.1 Η έννοια της διατηρησιμότητας 95 2.2.5.2 Ο ρόλος της διατηρησιμότητας στην ανάπτυξη μιας περιοχής 98 2.2.5.3 Διαστάσεις της διατηρησιμότητας - θνησιμότητας των επιχειρήσεων 101 2.2.5.4 Παράγοντες επίδρασης της διατηρησιμότητας των επιχειρήσεων 102 2.2.6. Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του δεύτερου κεφαλαίου 108 Κεφάλαιο 3 ο Χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων 3.1 Η φύση και ο ρόλος της χρηματοδότησης 111 3.1.1 Γενικά 111 6
3.1.2 Προϋποθέσεις ορθολογικής/αποτελεσματικής χρηματοοικονομικής πολιτικής 112 3.1.3 Το αντικείμενο της χρηματοδοτικής λειτουργίας 115 3.2 Ανάγκες και πηγές Κεφαλαίων 117 3.2.1 Ανάγκες κεφαλαίων 117 3.2.2 Πηγές κεφαλαίων 117 3.3 Διάφοροι τρόποι άντλησης κεφαλαίων 123 3.3.1 Γενικά 123 3.3.2 Διάφοροι τρόποι άντλησης κεφαλαίων 123 3.3.3 Άμεσες και έμμεσες πηγές κεφαλαίων 125 3.3.3.1. Άμεσες και έμμεσες πηγές κεφαλαίων για κεφάλαιο κίνησης 125 3.3.3.2. Άμεσες και έμμεσες πηγές κεφαλαίων για αγορά-μίσθωση παγίων περιουσιακών στοιχείων (μηχανήματα κλπ.) 126 3.4 Νέα χρηματοπιστωτικά εργαλεία τόνωσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων 127 3.4.1 Γενικά 127 3.4.2. Δυνατότητα προκαταβολής έως και ποσοστού 100% της επιχορήγησης με προσκόμιση εγγυητικής επιστολής 128 3.4.3 Ταμείο Επιχειρηματικότητας -ΤΕΠΙΧ- Δράση «Επιχειρηματική Επανεκκίνηση» 128 3.5 Βασικά συμπεράσματα 135 3.6 Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του τρίτου κεφαλαίου 137 Κεφάλαιο 4 ο - Οδηγίες για την υλοποίηση εγκεκριμένων επενδυτικών σχεδίων 4.1 Γενικά 139 4.2 Γενικές οδηγίες 140 4.3 Ειδικές οδηγίες 143 4.4 Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του τέταρτου κεφαλαίου 148 2 ο Μέρος- Διαδικασία και τεχνικές εκπόνησης Οικονομοτεχνικών Μελετών 149 7
Περιεχόμενα Κεφάλαιο 5 ο - Κίνητρα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης 5.1 Γενικά για τα κίνητρα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης 150 5.2 Κυριότερα είδη κινήτρων 152 5.3 Ισχύοντα κίνητρα ενίσχυσης της Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης στην Ελλάδα ή καλύτερα ο πρόσφατος αναπτυξιακός νόμος (Ν.3299/2004) καθώς και ο νέος αναπτυξιακός νόμος (Ν.3908/11, όπως τροποποιήθηκε). 154 8 5.3.1 Ο πρόσφατος αναπτυξιακός νόμος 3299/04 154 1) Οι καινοτομίες και τα θετικά σημεία του πρόσφατου αναπτυξιακού νόμου Ν.3299/04) σε σχέση με τον προγενέστερο αναπτυξιακό νόμο (Ν.2601/98) 154 2) Σκοπός και είδη παρεχόμενων ενισχύσεων (Άρθρο 1, Ν.3299/04) 157 3) Υπαγόμενα επενδυτικά σχέδια (Άρθρο 3, Ν.3299/04) 159 4) Ενίσχυση επενδύσεων στην αλλοδαπή 162 5) Μη υπαγόμενες επενδύσεις - επιχειρήσεις 162 6) Ενισχυόμενες δαπάνες 162 7) Μη ενισχυόμενες δαπάνες 164 8) Παρεχόμενες ενισχύσεις ανάλογα με τη μορφή ενίσχυσης καιτον τόπο πραγματοποίησης της επένδυσης 165 9) Διαίρεση της Επικράτειας Περιοχές/Ζώνες εφαρμογής των ενισχύσεων (Άρθρο 2, όπως τροποποιήθηκε) 166 10) Προϋποθέσεις, περιορισμοί και όροι για τη χορήγηση των ενισχύσεων (άρθρ. 5) 167 11) Διαδικασίες και δικαιολογητικά που απαιτούνται για την υπα-γωγή μιας επένδυσης 173 12) Διαδικασία καταβολής των ενισχύσεων (Άρθρο 8) 187 13) Δικαιολογητικά καταβολής των ενισχύσεων 191 14) Λογιστική απεικόνιση των ενισχύσεων στα βιβλία της επιχείρησης 192 15) Υποχρεώσεις επιχειρήσεων που έχουν ολοκληρώσει επενδυτικά σχέδια στον πρόσφατο αναπτυξιακό Νόμο (3299/04). 192
5.3.2 Ο νέος αναπτυξιακός Ν.3908/11, όπως τροποποιήθηκε με τον Ν.4146/18-04-2013 193 1) Γενικά 193 2) Βασικές μεταρρυθμίσεις του νέου νόμου 195 3) Σκοπός του νέου αναπτυξιακού νόμου 196 4) Τομές του νέου αναπτυξιακού νόμου 197 5) Αλλαγές-διαφοροποιήσεις του νέου αναπτυξιακού νόμου (όπως τροποποιήθηκε) σε σχέση με τον πρόσφατο νόμο 3299/04 198 6) Βασικές μορφές και ποσοστά ενισχύσεων του νέου αναπτυξιακού νόμου 204 7) Επιλέξιμοι Φορείς 210 8) Επιλέξιμες - ενισχυόμενες δαπάνες (άρθρο 3, παραγ.1) 213 9) Μη ενισχυόμενες δαπάνες (άρθρο 3, παραγ.2) 215 10) Όροι υπαγωγής των επενδυτικών σχεδίων (άρθρο 8) 215 11) Διαδικασία καταβολής των ενισχύσεων (άρθρο 12) 222 12) Υποχρεώσεις ενισχυόμενων επιχειρήσεων κυρώσεις. 224 5.3.3 Κριτική Σύνοψη 225 5.4 Συνοπτική αναφορά ενδεικτικών κινήτρων που παρέχονται μέσω των κοινοτικών προγραμμάτων (4 ο ΚΠΣ) 225 1) Γενικά 225 2) Σκοπός του προγράμματος 226 3) Προϋποθέσεις συμμετοχής 227 4) Επιχορήγηση - όρια προϋπολογισμού επενδυτικού έργου 228 5) Ιδιωτική συμμετοχή 228 6) Δαπάνες που δεν είναι επιλέξιμες 229 7) Επιλέξιμες δαπάνες για όλες τις θεματικές ενότητες 229 8) Επισήμανση 230 5.5 Ο έλεγχος της επιτυχίας της ασκηθείσας Περιφερειακής Πολιτικής 231 5.6 Αποτελεσματικότητα του μηχανισμού προώθησης των επενδύσεων επιχειρηματικότητας 235 5.7 Σύνοψη 242 9
Περιεχόμενα 5.8 Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του πέμπτου κεφαλαίου 244 Κεφάλαιο 6 ο - Μελέτες 6.1 Κατηγορίες μελετών στον τομέα των επενδύσεων 249 6.1.1 Μελέτη Διερεύνησης Ευκαιριών Επένδυσης 249 6.1.2 Πρόταση για Επένδυση 253 6.1.3 Προμελέτη Σκοπιμότητας 253 6.1.4. Μελέτες Υποστήριξης 254 6.1.5. Μελέτη Σκοπιμότητας 256 6.1.6. Μελέτη Εφαρμογής 258 6.2 Οικονομοτεχνική Μελέτη 258 6.2.1 Γενικά 258 6.2.2 Υποδείγματα Εκπόνησης Οικονομοτεχνικών Μελετών 260 6.2.2.1 Γενικό Υπόδειγμα Εκπόνησης Οικονομοτεχνικής Μελέτης 260 6.2.2.2 Υπόδειγμα Εκπόνησης Οικονομοτεχνικής Μελέτης βάσει του πρόσφατου αναπτυξιακού νόμου 3299/04 265 6.2.2.2.1 Περιεχόμενα της Οικονομοτεχνικής Μελέτης 265 6.2.2.2.2 Συνοπτική περιγραφή του υποδείγματος Οικονομοτεχνικών Μελετών νέων επενδύσεων στον αναπτυξιακό νόμο 3299/2004 266 6.2.2.3 Υπόδειγμα Εκπόνησης Οικονομοτεχνικής Μελέτης βάσει του νέου αναπτυξιακού νόμου 3908/11 314 6.2.2.3.1 Περιεχόμενα της Οικονομοτεχνικής Μελέτης 314 6.2.2.3.2 Συνοπτική περιγραφή του υποδείγματος Οικονομοτεχνικών Μελετών νέων επενδύσεων στον αναπτυξιακό νόμο 3908/11 314 6.2.2.4 Υπόδειγμα εκπόνησης ενδεικτικού επενδυτικού σχεδίου στα πλαίσια κοινοτικών προγραμμάτων (π.χ. 4ο ΚΠΣ) 317 6.3. Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του έκτου κεφαλαίου 328 10
Κεφάλαιο 7 ο - Μεθοδολογία εκπόνησης Οικονομοτεχνικών Μελετών 7.1 Γενικά 331 7.2 Γενικές επισημάνσεις για τη σωστή υποβολή Οικονομοτεχνικής Μελέτης 332 7.3. Στοιχεία του φορέα επένδυσης 336 7.3.1 Αντικειμενικός σκοπός 336 7.3.2 Περιεχόμενο θεμάτων 336 7.3.3 Οδηγίες - Διευκρινίσεις 340 7.4 Πρόγραμμα επενδύσεων 345 7.4.1 Αντικειμενικός σκοπός 345 7.4.2 Περιεχόμενο θεμάτων 345 7.4.2.1 Περιγραφή 346 7.4.2.2 Τεχνικά Στοιχεία 353 7.4.2.3 Κόστος επένδυσης - χρηματοδότηση 363 7.4.3 Οδηγίες - Διευκρινίσεις 368 7.5. Στοιχεία κλάδου 368 7.5.1 Αντικειμενικός σκοπός 368 7.5.2 Περιεχόμενο θεμάτων 368 7.5.3 Οδηγίες - διευκρινήσεις 372 7.6. Οργάνωση μονάδας 373 7.6.1 Οργάνωση παραγωγής 373 7.6.1.1 Αντικειμενικός σκοπός 373 7.6.1.2 Περιεχόμενο θεμάτων 373 7.6.1.3 Οδηγίες - διευκρινίσεις 374 7.6.2 Οργάνωση διοίκησης, διαχείρισης, διάθεσης και εμπορίας 374 7.6.2.1 Αντικειμενικός σκοπός 374 7.6.2.2 Περιεχόμενο θεμάτων 375 7.6.2.3 Οδηγίες - διευκρινίσεις 375 7.6.3 Οργάνωση στελέχωσης και εργατικού δυναμικού 377 11
Περιεχόμενα 7.6.3.1 Αντικειμενικός σκοπός 377 7.6.3.2 Περιεχόμενο θεμάτων 378 7.6.3.3 Οδηγίες - διευκρινίσεις 378 7.7 Υπολογισμός Κεφαλαίου Κίνησης 378 7.7.1 Αντικειμενικός σκοπός 379 7.7.2 Περιεχόμενο θεμάτων 379 7.7.3 Οδηγίες - Διευκρινίσεις 380 7.8 Κόστος παραγωγής 382 7.8.1 Αντικειμενικός σκοπός 383 7.8.2 Περιεχόμενο θεμάτων 383 7.8.3. Οδηγίες - Διευκρινίσεις 383 7.9 Προοπτικές κερδοφόρας δραστηριότητας - βιωσιμότητας μονάδας 384 7.9.1 Προβλέψεις βιωσιμότητας 384 7.9.2 Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της νέας επένδυσης και υπολογισμός του εσωτερικού συντελεστή απόδοση (IRR). 385 7.10 Βαθμολόγηση του Επενδυτικού Σχεδίου 386 7.10.1 Γενικά 386 7.10.2 Βήματα βαθμολόγησης επενδυτικού σχεδίου στα πλαίσια του Ν.3299/04 387 7.11 Ενδεικτικά θέματα - ερωτήσεις του έβδομου κεφαλαίου 390 Κεφάλαιο 8 ο - Οδηγός Φροντιστηριακών Ασκήσεων - Ασκήσεων Πράξης & Εφαρμογής 8.1 Γενικά 393 8.2 Ασκήσεις πράξης - εφαρμογής 395 8.2.1 Ασκήσεις πράξης- εφαρμογής 1 ου Μέρους (1 ο 4 ο κεφάλαιο) 395 8.2.2 Ασκήσεις πράξης- εφαρμογής 2 ου Μέρους (5 ο 7 ο κεφάλαιο) 395 8.3 Ασκήσεις πράξης- εφαρμογής για εξάσκηση 454 12
Κεφάλαιο 9ο- Οδηγός Περιπτωσιακών Οικονομοτεχνικών Μελετών με χρήση Η/Υ και κατάλληλου Λογισμικού Προγράμματος. 9.1 Γενικά 467 9.2 Περιπτωσιακές μελέτες εφαρμογής για το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος «Οικονομοτεχνικές Μελέτες» 468 9.2.1 Πρώτη Περιπτωσιακή Μελέτη «Εκσυγχρονισμός - Επέκταση Υφιστάμενης Μεταποιητικής Μονάδας Παραγωγής Επίπλων» 468 9.2.2 Δεύτερη Περιπτωσιακή Μελέτη «Ίδρυση μονάδας παραγωγής κρασιού» 484 9.2.3 Τρίτη Περιπτωσιακή μελέτη «Εκσυγχρονισμός - επέκταση υφιστάμενης μεταποιητικής μονάδας κατασκευής και εμπορίας πλακιδίων» 499 9.3 Ενδεικτικά θέματα αξιολόγησης της επίδοσης των σπουδαστών / φοιτητών για το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος 514 9.3.1 Γενικά 514 9.3.2 Λίστα θεμάτων για την πρώτη αξιολόγηση 514 9.3.3 Λίστα θεμάτων για την τελική αξιολόγηση 516 3 ο Μέρος - Παραρτήματα 519 Παράρτημα 1.Πρακτικά παραδείγματα υπολογισμού κυριότερων δαπανών 514 Παράρτημα 2. Συνοπτικό παράδειγμα εκπόνησης Οικονομοτεχνικής Μελέτης στον πρωτογενή τομέα 540 Παράρτημα 3. Αναλυτικό παράδειγμα εκπόνησης Οικονομοτεχνικής Μελέτης στον δευτερογενή τομέα σύμφωνα με τις προδιαγραφές του νέου αναπτυξιακού νόμου 3908/11. Πίνακες Βιωσιμότητας σε exel (ηλεκτρονική μορφή). 570 Παράρτημα 4. Ενδεικτικά παραδείγματα πρότυπων επενδύσεων. 638 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ (ελληνική και ξένη). 649 13