ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ

Transcript

1 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ: ΜΕΛΕΤΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Εισαγωγή Στο παρόν κεφάλαιο θα γίνει παράθεση συγκεκριµένου παραδείγµατος επενδυτικού σχεδίου, το οποίο θα αξιολογηθεί ως προς τη βιωσιµότητά του και η βαθµολόγηση αυτού θα γίνει σύµφωνα µε τις διαδικασίες του Ν 2234/94 για τις ειδικές επενδύσεις. Στην προκειµένη περίπτωση λαµβάνονται υπόψη κατά την παρουσίαση της µεθοδολογίας αξιολόγησης τα υποδείγµατα και οι οδηγίες του Υπουργείου Ανάπτυξης που αναφέρονται συγκεκριµένα στο Ν 2234/94 (άρθρο 23Β). Όλοι οι αναπτυξιακοί και επενδυτικοί νόµοι απαιτούν από τους υποψήφιους επενδυτές τη συµπλήρωση ειδικών εντύπων (όπως αυτά παρουσιάζονται στο κεφάλαιο 2 του βιβλίου και αναλύονται στο παράδειγµα που ακολουθεί), ενώ η διαδικασία αξιολόγησης ακολουθεί αντίστοιχη µεθοδολογία µε αυτήν που ακολουθείται στο Ν 2234/94. Για το λόγο αυτό επελέγη ο συγκεκριµένος νόµος ως τυπικό παράδειγµα απαιτήσεων για την κατάρτιση και αξιολόγηση επενδυτικών σχεδίων. Ανεξαρτήτως του φορέα αξιολόγησης (Υπουργεία, γενικότεροι δηµόσιοι φορείς, τράπεζες, υπηρεσίες της Ε.Ε. κλπ) η βασική δοµή και οι απαιτήσεις για την κατάρτιση του επενδυτικού σχεδίου καθώς και οι τρόποι αξιολόγησης είναι παρό- µοιες. Ο σκοπός της αξιολόγησης του επενδυτικού σχεδίου στη συγκεκριµένη περίπτωση, είναι να διαπιστωθεί η βιωσιµότητα του σχεδίου για υπαγωγή του σε αναπτυξιακό νόµο, ώστε να χρηµατοδοτηθεί σε κάποιο ποσοστό από την πολιτεία. Ακολουθούνται διαδικασίες ιδιωτικής-χρηµατικής αξιολόγησης, όπως σε προηγούµενα κεφάλαια στο θεωρητικό τµήµα του βιβλίου έχουν αναλυθεί. Η διαδικασία αξιολόγησης που παρουσιάζεται ακολουθεί όπως προαναφέρθηκε τις γενικές κατευθύνσεις εξέτασης-αξιολόγησης των ειδικών επενδύσεων βιοµηχανικών µεταποιητικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών ποιότητας του άρθρου 23β του Ν 2234/94 και την ΥΑ 721/87/Φ.22/ (ΦΕΚ 27/Β/95). Κατ αρχάς όµως και πριν την παράθεση του παραδείγµατος, θα γίνει παράθεση των στοιχείων των επενδυτικών σχεδίων, που πρέπει να αξιολογηθούν σύµφωνα µε τις οδηγίες. 88

2 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ Για την τυποποίηση του έργου της αξιολόγησης των ειδικών επενδυτικών σχεδίων, σύµφωνα µε τις οδηγίες του Υπουργείου προς τους αξιολογητές, έχουν δηµιουργηθεί ειδικές φόρµες - έντυπα τα οποία έχουν συγκεκριµένο περιεχόµενο και κωδικοποιηµένη ονοµασία. Τα έντυπα αυτά είναι τα εξής: το έντυπο ελέγχου της πληρότητας της ειδικής επένδυσης το έντυπο αξιολόγησης της βιωσιµότητας της ειδικής επένδυσης το έντυπο αναφοράς αυτοψιών µε τα ελάχιστα στοιχεία που θα πρέπει να διερευνώνται από τον αξιολογητή για την τεκµηρίωση της βαθµολογίας ορισµένων κριτηρίων στα οποία η αυτοψία κρίνεται αναγκαία το έντυπο αξιολόγησης των κριτηρίων υπαγωγής στις διατάξεις του αναπτυξιακού νόµου το έντυπο έκθεσης αξιολόγησης ειδικών επενδύσεων Η αξιολόγηση των ειδικών επενδύσεων γίνεται από τους αξιολογητές σύµφωνα µε τα στοιχεία των τεχνικοοικονοµικών µελετών που συντάσσονται από ειδικό επιστηµονικό προσωπικό Βήµατα εξέτασης επενδυτικών σχεδίων, αξιολόγησής τους και γνωµοδότησης των αξιολογητών Τα βήµατα εξέτασης επενδυτικών σχεδίων, αξιολόγησής τους και γνωµοδότησης των αξιολογητών επί των συγκεκριµένων προτεινόµενων επενδύσεων βασίζονται σε διατάξεις, στις σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις και θα µπορούσαν να αναλυθούν σύµφωνα µε τα ακόλουθα (κατ αντιστοιχία και µε τα ειδικά έντυπα που προδιαγράφει το Υπουργείο Ανάπτυξης) : Βήµα 1. Αξιολόγηση της πληρότητας του υποβαλλοµένου επενδυτικού σχεδίου Βήµα 2. Αξιολόγηση οικονοµικών στοιχείων και βιωσιµότητας της ειδικής επένδυσης της Επιχείρησης Βήµα 3. Εκθεση Αυτοψίας και εκτίµησης του κόστους της Επένδυσης Βήµα 4. Αξιολόγηση και βαθµολόγηση των κριτηρίων υπαγωγής Βήµα 5. Έκθεση Αξιολόγησης Όσο διαρκεί η διαδικασία υλοποίησης των παραπάνω βηµάτων, διενεργούνται αυτοψίες στις επιχειρήσεις από τους αξιολογητές. Για το κάθε βήµα καταγράφονται τα αποτελέσµατα σε ειδικά διαµορφωµένα για το σκοπό αυτό έντυπα αξιολόγησης. 89

3 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Η ανάλυση των παραπάνω βηµάτων, αναφέρεται στα επόµενα υποκεφάλαια Βήµα 1: Αξιολόγηση της πληρότητας του υποβαλλοµένου σχεδίου Το πρώτο βήµα αξιολόγησης του υποβαλλόµενου σχεδίου, αναφέρεται στην αξιολόγηση της πληρότητας του υποβαλλόµενου σχεδίου για τα παρακάτω στοιχεία: Κατηγορία Παραγωγικής Επένδυσης: Εταιρεία: Προϋπολογισµός: Γενικά Στοιχεία φορέα και επένδυσης Οικονοµικά στοιχεία Τεχνικά στοιχεία Στοιχεία αγοράς και στρατηγική της επιχείρησης. Ο αξιολογητής θα πρέπει να επισηµάνει τις ελλείψεις του υποβαλλόµενου σχεδίου. Ο έλεγχος της πληρότητας της οικονοµοτεχνικής µελέτης γίνεται σύµφωνα µε τον πίνακα που ακολουθεί και η κατάταξη ως προς την επάρκεια της ανάλυσης αιτιολογηµένα. Αν η οικονοµοτεχνική µελέτη καταταγεί στην κατηγορία της «Ανεπαρκούς Ανάλυσης», δεν προχωρά περαιτέρω η διαδικασία αξιλόγησης. Στην περίπτωση που η οικονοµοτεχνική µελέτη καταταγεί στην κατηγορία «Μέτρια Ανάλυση», ο Αξιολογητής κρίνει, εάν δύναται µε τα υπάρχοντα στοιχεία να προχωρήσει στην αξιολόγηση της. Η αρµόδια διεύθυνση του Υπουργείου αποφασίζει τελικά εάν θα τεθεί στο αρχείο ή θα προχωρήσει η αξιολόγησή της. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις ο αξιολογητής προχωρεί στην αξιολόγηση. Έλεγχος πληρότητας υποβαλλόµενων επενδύσεων 90

4 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ Βήµα 2: Αξιολόγηση των οικονοµικών στοιχείων και της βιωσιµότητας της ειδικής επένδυσης της επιχείρησης Το δεύτερο βήµα στη διαδικασία αξιολόγησης περιλαµβάνει την αξιολόγηση της βιωσιµότητας της επένδυσης. Σηµαντικά στοιχεία τα οποία αξιολογούνται από τον αξιολογητή, είναι: Κριτήριο Ι. Τα χαρακτηριστικά του φορέα της επένδυσης. Ειδικότερα εξετάζονται: η εµπειρία του φορέα της επένδυσης στον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιείται η κλίµακα και τα αποτελέσµατα των δραστηριοτήτων του στο παρελθόν η φερεγγυότητα και η οικονοµική του επιφάνεια ως προς την επάρκεια των ιδίων κεφαλαίων για την κάλυψη των συνολικών χρηµατοδοτικών αναγκών της επιχείρησης (κάλυψη της ιδίας συµµετοχής στην προτεινόµενη επένδυση και του αναγκαίου κεφαλαίου κίνησης) Κριτήριο ΙΙ. Οι προοπτικές κερδοφόρας δραστηριότητας της επιχείρησης που θα δηµιουργηθεί ή της ήδη υφιστάµενης σε σχέση µε την προτεινόµενη επένδυση. Ειδικότερα αναλύονται: οι προβλέψεις πωλήσεων οι προβλέψεις οικονοµικών αποτελεσµάτων και αποδοτικότητας της επένδυσης η καθαρή παρούσα αξία και ο εσωτερικός συντελεστής απόδοσης του επενδυτικού σχεδίου. τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της επένδυσης και της επιχείρησης και γίνεται έλεγχος της νοµιµότητας υπαγωγής της επένδυσης στις ειδικές επενδύσεις. Εξετάζονται γενικά όλα τα τεχνικοοοικονοµικά στοιχεία και αναλύσεις που περιέχονται στην υποβαλλόµενη από τον επενδυτή τεχνικοοικονοµική µελέτη. Κριτήριο ΙΙΙ. Η οργάνωση της επιχείρησης. Όσον αφορά την οργάνωση της επιχείρησης εξετάζεται η αποτελεσµατικότητα της παρούσας και της µελλοντικής οργανωτικής δοµής της επιχείρησης και η στελέχωση των τµηµάτων αυτής. 91

5 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Κριτήριο Ι: Χαρακτηριστικά φορέα επένδυσης α. Αξιολόγηση της εµπειρίας του φορέα Ο αξιολογητής προβαίνει σε γενική ανάλυση και παρατηρήσεις για την εµπειρία του φορέα επένδυσης στο συγκεκριµένο κλάδο στον οποίο δραστηριοποιείται η επιχείρηση. Σκοπός του κριτηρίου αυτού είναι η αποτίµηση της πραγµατικής δυνατότητας της επιχείρησης να χρηµατοδοτήσει το επενδυτικό σχέδιο µε βάση στοιχεία της δραστηριότητάς της κατά τα τελευταία έτη. Προκειµένου για νέα επιχείρηση θα πρέπει να δοθεί έµφαση στη συνάφεια των δραστηριοτήτων µέχρι σή- µερα των ατόµων που θα συγκροτήσουν την νέα µονάδα, όπως προκύπτει από τα βιογραφικά τους σηµειώµατα. β. Αξιολόγηση δεικτών επίδοσης της προηγούµενης πενταετίας Εξετάζεται και αξιολογείται η οικονοµική ευρωστία και τα αποτελέσµατα από την λειτουργία της επιχείρησης σε συνάρτηση προς τους παρακάτω δείκτες, οι οποίοι εκτιµώνται για την τελευταία πενταετία λειτουργίας της επιχείρησης, εάν αυτή είναι µία λειτουργούσα µονάδα. 1. Δείκτης αποδοτικότητας Α=1/5 Σ Κέρδη προ φόρων/ίδια κεφάλαια. Ο δείκτης αποδοτικότητας µετρά την αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης και µπορεί να υπολογιστεί ως ο αριθµητικός µέσος των αντίστοιχων δεικτών για τα τελευταία πέντε έτη λειτουργίας της επιχείρησης. 2. Σχέση ξένων προς ίδια κεφάλαια Κ = 1/5 Σ (Ξένα Κεφάλαια/ίδια κεφάλαια) Η σχέση ξένων κεφαλαίων προς ίδια µετρά τη χρηµατοδοτική φερεγγυότητα (ή χρηµατοδοτική ανεξαρτησία) της επιχείρησης και θα εκτιµηθεί για τα τελευταία πέντε έτη λειτουργίας της επιχείρησης. 3. Δείκτης ρευστότητας R Ρ = 1/5 Σ (κυκλοφορούν ενεργητικό/βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις) Ο δείκτης ρευστότητας αποτελεί ένα µέτρο της ικανότητας της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις τρέχουσες ή βραχυχρόνιες υποχρεώσεις της. Η εκτίµηση και αυτού του δείκτη θα γίνει για την πενταετία που προηγείται της διαδικασίας αξιολόγησης. 92

6 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ 4. Δείκτης ανάπτυξης εργασιών RΕ = 1/4 [(Ε5/Ε4-1) + (Ε4/Ε3-1) + (E3/E2-1) + (E2/E1-1)] όπου Ε5, Ε4, Ε3, Ε2, Ε1 ο κύκλος εργασιών της επιχείρησης για τα έτη 5,4,3,2,1. Ο δείκτης ανάπτυξης εργασιών αντανακλά την µέση ετήσια αύξηση του κύκλου εργασιών της επιχείρησης και εκτιµάται για την τελευταία πενταετία. 5. Δείκτης παραγωγικότητας Ro = 1/5 Σ (Πωλήσεις/Σύνολο ενεργητικού) Ο δείκτης παραγωγικότητας δείχνει πόσο εντατικά χρησιµοποποιούναι τα στοιχεία του ενεργητικού της επιχείρησης, σταθµίζοντας τις πωλήσεις που πραγµατοποιεί η επιχείρηση µε το σύνολο του ενεργητικού και υπολογίζεται ως ο αριθµητικός µέσος της τελευταίας πενταετίας. 6. Δείκτης περιθωρίου µικτού κέρδους RM.k = 1/5 Σ (µικτό κέρδος/πωλήσεις) 7. Δείκτης περιθωρίου καθαρού κέρδους RΚ.Κ = Σ (καθαρό κέρδος/πωλήσεις) Οι δείκτες του περιθωρίου µικτού και καθαρού κέρδους οδηγούν στην εκτίµηση της αποδοτικότητας του κύκλου εργασιών και αντανακλούν την αποτελεσµατικότητα της τιµολογιακής πολιτικής της εταιρείας και του ελέγχου των δαπανών διοίκησης και διάθεσης. 93

7 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Όταν πρόκειται για νέα επιχείρηση, αξιολογούνται η οικονοµική επιφάνεια, η αξιοπιστία και η φερεγγυότητα του φορέα επένδυσης. γ. Αξιολόγηση κάλυψης της ιδίας συµµετοχής Ο αξιολογητής δίνει έµφαση στην πηγή προέλευσης των σχετικών κεφαλαίων και την εξεύρεση των αναγκαίων κεφαλαίων κίνησης. Ιδιαίτερα για το τελευταίο η ανάλυση θα γίνει κατά την αξιολόγηση του κριτηρίου ΙΙ β. Με αυτόν τον τρόπο διερευνάται η φερεγγυότητα της επιχείρησης. γ.1. Ποσοστό και ποσό συµµετοχής στο σύνολο επένδυσης Ποσοστό Ποσό Παρατίθεται από τον αξιολογητή το ποσοστό και το ποσό συµµετοχής του φορέα επένδυσης στο επενδυτικό σχέδιο. γ.2. Τεκµηρίωση της δυνατότητας ή µη καταβολής της ίδιας συµµετοχής. Αναλύεται από τον αξιολογητή η δυνατότητα ή µη καταβολής της ιδίας συµµετοχής από το φορέα επένδυσης Κριτήριο ΙΙ: Προοπτικές κερδοφορίας της επιχείρησης α. Εκτίµηση προσδοκώµενων πωλήσεων Η αξιολόγηση αυτού του κριτηρίου γίνεται µε βάση τη χρησιµοποίηση ενός απλού δείκτη µέσης ετήσιας µεταβολής των πωλήσεων της επιχείρησης και τη στάθµισή του µε δεδοµένα επιχειρήσεων του κλάδου στον οποίο αυτή ανήκει. Η µαθηµατική σχέση για την εκτίµηση του δείκτη είναι: Β = 1/4 Σ [(Α5/Α4-1) + (Α4/Α3-1) + (Α3/Α2-1) + (Α2/Α1-1)] όπου Α η αξία των πωλήσεων κάθε έτος 94

8 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ Ο αξιολογητής προβαίνει σε τεκµηρίωση της εκτίµησής του σε σχέση µε τις προσδοκώµενες πωλήσεις. β. Αξιολόγηση προβλέψεων οικονοµικών αποτελεσµάτων και αποδοτικότητας της επένδυσης Ο αξιολογητής θα στηρίξει τα συµπεράσµατα του για την επίδοση της επιχείρησης ως προς τους δείκτες οι οποίοι αναλύονται παρακάτω, πραγµατοποιώντας συγκρίσεις µε το µέσο δείκτη του αντίστοιχου κλάδου, στον οποίο εντάσσεται η επιχείρηση. β.1. Εκτίµηση προσδοκώµενου κόστους παραγωγής Η πρώτη στήλη σε κάθε έτος αφορά τις εκτιµήσεις του επενδυτή και η δεύτερη τις εκτιµήσεις του αξιολογητή. Ο αξιολογητής τεκµηριώνει την εκτίµηση του εκτιµώ- µενου κόστους παραγωγής και προβαίνει σε παρατηρήσεις. 95

9 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ β.2 Εκτίµηση προσδοκώµενων αποτελεσµάτων χρήσεως Η πρώτη στήλη σε κάθε έτος αφορά τις εκτιµήσεις του επενδυτή και η δεύτερη τις εκτιµήσεις του αξιολογητή. Ο αξιολογητής τεκµηριώνει την εκτίµηση των προσδοκώµενων αποτελεσµάτων χρήσεως και προβαίνει σε παρατηρήσεις. β.3. Εκτίµηση του αναγκαίου κεφαλαίου κίνησης β.3.1. Με βάση τους παραπάνω πίνακες ο αξιολογητής προβαίνει στον προσδιορισµό του αναγκαίου κεφαλαίου κίνησης για την επόµενη πενταετία ανά έτος. β.3.2. Ο αξιολογητής αναλύει τον τρόπο υπολογισµού του ύψους του αναγκαίου κεφαλαίου κίνησης και τεκµηριώνει τη δυνατότητα εξεύρεσής του. 96

10 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ β.4 Προβλεπόµενοι µέσοι δείκτες της επόµενης πενταετίας Ο αξιολογητής προβαίνει σε αναφορά του τρόπου υπολογισµού των τιµών των δεικτών, καθώς επίσης και σε οποιεσδήποτε άλλες παρατηρήσεις που τεκµηριώνουν τις εκτιµήσεις του. γ. Αξιολόγηση καθαρής παρούσας αξίας και εσωτερικού συντελεστή απόδοσης Ο αξιολογητής θα εξετάσει όλες τις χρηµατικές ροές που περιλαµβάνονται στο σχέδιο επένδυσης, τις υποθέσεις στις οποίες αυτές στηρίζονται και θα αποφανθεί για την ρεαλιστικότητα και ορθότητά τους. Στη συνέχεια θα προχωρήσει στη διαδικασία υπολογισµού της ΚΠΑ και του ΕΣΑ και θα αναλύσει τον τρόπο υπολογισµού των τιµών των µεγεθών αυτών. (Σχετικά µε τις διαδικασίες υπολογισµού της ΚΠΑ και του ΕΣΑ αλλά και το θεωρητικό πλαίσιο αυτών βλ. προηγούµενο κεφάλαιο του παρόντος βιβλίου). γ.1. Αξιολόγηση καθαρής παρούσας αξίας Καθαρή Παρούσα Αξία Ο αξιολογητής αναφέρει αναλυτικά τον τρόπο υπολογισµού της τιµής της Κ.Π.Α. γ.2. Αξιολόγηση εσωτερικού συντελεστή απόδοσης Εσωτερικός Συντελεστής Απόδοσης 97

11 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Ο αξιολογητής αναφέρει αναλυτικά τον τρόπο υπολογισµού της τιµής του εσωτερικού συντελεστή απόδοσης. γ.3. Σχόλια και παρατηρήσεις αξιολογητή Ο αξιολογητής προβαίνει σε παρατηρήσεις και σχόλια σχετικά µε τους δείκτες καθορισµού της αποδοτικότητας της επένδυσης που έχουν χρησιµοποιηθεί. δ. Αξιολόγηση τεχνικών χαρακτηριστικών επένδυσης και έλεγχος της νοµιµότητας υπαγωγής της στις ειδικές επενδύσεις. Ο αξιολογητής ελέγχει τα τεχνικά χαρακτηριστικά της επένδυσης σε σχέση µε την παρούσα αλλά και µελλοντική παραγωγική λειτουργία της επιχείρησης. δ.1. Παρατίθενται τα εξής στοιχεία σχετικά µε την επένδυση: Αναλυτική περιγραφή της επένδυσης Σκοπιµότητα των παρεµβάσεων της επένδυσης στην υπάρχουσα παραγωγική διαδικασία. Τεχνολογικό επίπεδο αυτής δ.2. Γίνεται σαφής αναφορά της δυνατότητας υπαγωγής της επένδυσης σε µία από τις κατηγορίες των ειδικών επενδύσεων Κριτήριο ΙΙΙ: Αποτελεσµατικότητα οργανωτικής δοµής της επιχείρησης Ο αξιολογητής εξετάζει την οργάνωση της επιχείρησης σε σχέση µε: την ύπαρξη µηχανογραφικών συστηµάτων την ύπαρξη ηλεκτρονικών συστηµάτων ελέγχου της παραγωγικής διαδικασίας τη λήψη µέτρων για τη διασφάλιση ποιότητας τη λειτουργία τµήµατος προώθησης και διανοµής των προϊόντων τη λειτουργία τµήµατος ανάπτυξης σε όλα τα επίπεδα της παραγωγικής διαδικασίας µε στόχο τη βελτίωση αυτής. Αν η επιχείρηση ήδη λειτουργεί, εξετάζεται η εξέλιξη όλων αυτών των τµηµάτων της οργάνωσης της επιχείρησης µετά την εφαρµογή του επενδυτικού σχεδίου. 98

12 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ Ο αξιολογητής προβαίνει σε έλεγχο για τη νοµιµότητα υπαγωγής της επένδυσης στο νόµο για τις ειδικές επενδύσεις αλλά και σε γενικές κρίσεις για την οργάνωση της επιχείρησης Βήµα 3: Έκθεση αυτοψίας και εκτίµηση του κόστους της επένδυσης Ο αξιολογητής σ αυτή τη φάση της αξιολόγησης, προβαίνει σε αυτοψία στους χώρους όπου λειτουργεί η επιχείρηση ώστε να συµπληρώσει στοιχεία σε σχέση µε το µηχανολογικό εξοπλισµό της επιχείρησης, την οργάνωση και κατάρτιση του στελεχιακού δυναµικού, ενώ παράλληλα γίνεται εκτίµηση για τον προϋπολογισµό της προτεινόµενης επένδυσης. Η καταγραφή των επιµέρους στοιχείων του προϋπολογισµού, γίνεται ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσο είναι επιλέξιµες οι δαπάνες του επενδυτικού σχεδίου για την επιχορήγηση από τον αναπτυξιακό νόµο. 1. Αυτοψία για τον έλεγχο των παγίων στοιχείων της επιχείρησης και την καταγραφή του τεχνολογικού επιπέδου. Α. Κτίρια Β. Μηχανολογικός εξοπλισµός της παραγωγικής διαδικασίας Γ. Τεχνολογικό επίπεδο µηχανολογικού εξοπλισµού και διαπίστωση ή όχι φιλικής προς το περιβάλλον συµπεριφοράς 2. Περιγραφή της οργάνωσης των διαφόρων τµηµάτων της επιχείρησης. Γίνεται αναλυτική περιγραφή για τη δοµή των διαφόρων τµηµάτων που απαρτίζουν την επιχείρηση: διοίκηση, παραγωγή, προώθηση, διανοµή, πώληση. 3. Περιγραφή του προτεινόµενου προγράµµατος για τη βελτίωση της οργάνωσης και λειτουργίας του στελεχιακού δυναµικού της επιχείρησης. 99

13 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Ο αξιολογητής προβαίνει σε εκτιµήσεις για την υπάρχουσα δοµή και κατάρτιση του στελεχιακού δυναµικού της επιχείρησης και τη βελτίωση που θα επέλθει µε την εφαρµογή του επενδυτικού σχεδίου. 4. Αναλυτική παράθεση της προτεινόµενης επένδυσης και εκτίµηση του κόστους αυτής. Ο αξιολογητής προβαίνει σε ανάλυση του κόστους των επιµέρους στοιχείων του επενδυτικού σχεδίου, ενώ προβαίνει σε έλεγχο της επιλεξιµότητας των δαπανών που αναφέρονται στο προτεινόµενο επενδυτικό σχέδιο. Ακολούθως, παρουσιάζεται το χρηµατοδοτικό σχήµα της επένδυσης κατά επενδυτή και κατά αξιολογητή. 100

14 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ Βήµα 4: Αξιολόγηση και βαθµολόγηση των κριτηρίων υπαγωγής στις διατάξεις του αναπτυξιακού νόµου Όλες οι προτάσεις επενδυτικών σχεδίων που πληρούν τις προϋποθέσεις βιωσι- µότητας, αξιολογούνται και βαθµολογούνται από τον αξιολογητή σύµφωνα µε τα αναφερόµενα στην Υπουργική Απόφαση. Η τελική βαθµολογία κυµαίνεται από 1 έως 10 (Σ= 1-10) και µε βάση αυτήν κατατάσσονται οι προτάσεις. Γενικά, βαθµολογούνται: οι διαδικασίες υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου τα παραγόµενα προϊόντα η τεχνολογία που χρησιµοποιείται η οργανωτική δοµή της επιχείρησης τα προγράµµατα κατάρτισης για τους εργαζόµενους στην επιχείρηση η ανταγωνιστικότητα των παραγόµενων προϊόντων Αναλόγως της κατηγορίας της ειδικής επένδυσης, υπάρχουν εξειδικευµένα κριτήρια τα οποία βαθµολογούνται από τον αξιολογητή. 101

15 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Βήµα 5: Έκθεση αξιολόγησης Σ αυτή τη φάση, ο αξιολογητής προβαίνει σε µια συνολική έκθεση αξιολόγησης, που αποτελεί συνοπτική αναδροµή όλων όσων σε προηγούµενα βήµατα αναφέρει, ενώ εξάγονται συµπεράσµατα για την ωφελιµότητα και σκοπιµότητα υπαγωγής της επένδυσης στις διατάξεις του αναπτυξιακού νόµου Η Έκθεση Αξιολόγησης του Συµβούλου ακολουθεί τη διάρθρωση που περιλαµβάνεται στον οδηγό για την αξιολόγηση των Ειδικών Επενδύσεων του άρθρου 23β Ν 2234/94 και περιλαµβάνει κατ ελάχιστο όριο τις ενότητες που αναφέρονται στη συνέχεια αυτού του εντύπου και συνοδεύεται από : συµπληρωµένο το ΕΝΤΥΠΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΛΗΡΟΤΗΤΑΣ συµπληρωµένο το ΕΝΤΥΠΟ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ συµπληρωµένο το ΕΝΤΥΠΟ ΑΥΤΟΨΙΩΝ συµπληρωµένο το ΕΝΤΥΠΟ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑΣ Η Έκθεση Αξιολόγησης περιλαµβάνει κατ ελάχιστο όριο τις εξής ενότητες: 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Εισαγωγή περιλαµβάνει γενικά στοιχεία για το επενδυτικό σχέδιο, την πληρότητα των υποβαλλοµένων στοιχείων και την ποιότητα και τεκµηρίωση των παρεχό- µενων αξιολογήσεων. 2. ΜΕΡΟΣ 1ο: Αξιολόγηση βιωσιµότητας Γενική αναφορά στα επί µέρους κριτήρια βιωσιµότητας της επιχείρησης, σύνθεση αυτών και εξαγωγή συµπερασµάτων για τη βιωσιµότητα ή µη της επιχείρησης Αξιολόγηση των χαρακτηριστικών του φορέα Αξιολόγηση των προοπτικών κερδοφορίας της επιχείρησης Αξιολόγηση της αποτελεσµατικότητας της οργανωτικής δοµής της Επιχείρησης Βαθµολογία Πρώτης Φάσης Αξιολόγησης. Συµπεράσµατα. 3. ΜΕΡΟΣ 2ο: Αξιολόγηση Κριτηρίων Υπαγωγής Αναλύεται και τεκµηριώνεται η βαθµολογία του αξιολογητή ανά κριτήριο, ανάλογα µε την κατηγορία επένδυσης. 4. ΜΕΡΟΣ 3ο: Συµπεράσµατα 3.1. Παρουσίαση συνολικής βαθµολογίας του επενδυτικού σχεδίου. 102

16 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ 3.2. Θεµελίωση δυνατότητας υπαγωγής της επένδυσης σε µία εκ των κατηγοριών των ειδικών επενδύσεων. Αναφορά στο προτεινόµενο ύψος επένδυσης για υπαγωγή Συµπεράσµατα, επισηµάνσεις και προτάσεις του αξιολογητή για την σηµαντικότητα ή µη της επενδυτικής πρότασης και για την ωφελιµότητα της ένταξης της στις ειδικές επενδύσεις Κατάρτιση επενδυτικού σχεδίου (εφαρµογή) Στο παρόν κεφάλαιο θα γίνει εφαρµογή του θεωρητικού πλαισίου της κατάρτισης επενδυτικών σχεδίων, όπως αυτό αναφέρθηκε εκτενώς στο κεφάλαιο 2. Η εφαρ- µογή θ αφορά ένα υποτιθέµενο επενδυτικό σχέδιο το οποίο προτείνεται για ένταξη στον αναπτυξιακό νόµο, ώστε να επιχορηγηθεί. Το παράδειγµα του επενδυτικού σχεδίου που παρουσιάζεται στη συνέχεια αφορά µια επιχείρηση εµφιάλωσης νερού που ήδη λειτουργεί µε στόχο τη µετατροπή της µονάδας ώστε να γίνει πιο ευέλικτη. (Τα οικονοµικά στοιχεία, που αναφέρονται στο παράδειγµα, δίδονται για λόγους καλύτερης κατανόησης του παραδείγµατος). Για τη µελέτη του επενδυτικού σχεδίου, αναφέρονται τα εξής: 1. Γενικά στοιχεία 2. Οικονοµικά στοιχεία 3. Τεχνικά στοιχεία 4. Ανάλυση αγοράς 5. Ανταγωνιστικότητα του επενδυτικού σχεδίου Γενικά στοιχεία 103

17 ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ & ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ 104

18 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ Οικονοµικά στοιχεία επενδυτικού σχεδίου Τµήµα Α: Στοιχεία για την προηγούµενη πορεία της επιχείρησης Στο τµήµα αυτό αναφέρονται τα εξής: Α. Οι συνολικές πωλήσεις της επιχείρησης στη διεθνή και εγχώρια αγορά. Αναφέρονται οι πωλήσεις που έχει πραγµατοποιήσει η επιχείρηση στη διεθνή και εγχώρια αγορά τα τελευταία πέντε χρόνια. Με εξαίρεση το 1999, οι συνολικές πωλήσεις της επιχείρησης παρουσιάζουν συνεχή άνοδο σύµφωνα µε τα στοιχεία που παρατίθενται στον επόµενο πίνακα. 105