Συστήματα Διαχείρισης Περιεχομένου στον Παγκόσμιο Ιστό Διάλεξη #5 η : Εισαγωγή στο web CMS Joomla!. Εγκατάσταση του Joomla! Εισαγωγή στη διαχείριση άρθρων. Γαβαλάς Δαμιανός dgavalas@aegean.gr Τι είναι ένα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου; Ένα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου (content management system, CMS) είναι μια συλλογή διαδικασιών που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση της ροής εργασίας σε ένα συνεργατικό περιβάλλον. Αυτές οι διαδικασίες μπορούν να είναι χειροκίνητες ή βασισμένες σε Η/Υ. Τυπικά είναι μια εφαρμογή λογισμικού που βοηθάει στην οργάνωση και παρουσίαση περιεχομένου σε ένα πληροφοριακό σύστημα 1
Τι είναι ένα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου; Οι διαδικασίες ενός CMS είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε: Να επιτρέψουν σε μεγάλο αριθμό ανθρώπων να συνεισφέρουν και να μοιραστούν αποθηκευμένα δεδομένα Να ελεγχθεί η πρόσβαση στα δεδομένα, βάσει των ρόλων των χρηστών (να προσδιοριστεί ποια πληροφορία μπορεί να προσπελάσει/επεξεργαστεί/δημοσιεύσει ένας χρήστης ή μια ομάδα χρηστών) Να βοηθήσει στην εύκολη αποθήκευση και ανάκτηση δεδομένων Να μειώσει επαναλαμβανόμενη διπλή είσοδο Να βελτιώσει την επικοινωνία μεταξύ χρηστών Κατηγορίες CMS Enterprise content management systems Διαχειρίζεται περιεχόμενο, έγγραφα, και εγγραφές σχετικές με τις οργανωτικές δομές μιας επιχείρησης Document management systems Διαχείριση και οργάνωση εγγράφων Learning content management system Διαχείριση προγραμμάτων εκπαίδευσης, τάξεων, online events, προγραμμάτων ηλεκτρονικής ήςμάθησης, ης, εκπαιδευτικού περιεχομένου Web content management systems Διευκολύνει την οργάνωση, την δημιουργία και τη διαχείριση των εγγράφων και άλλων περιεχομένων σε μια ιστοσελίδα 2
Web CMS Τα περισσότερα CMS είναι απλά στη χρήση και δεν απαιτούν προχωρημένες δεξιότητες σε Η/Υ παρέχουν ρχ εργαλεία σε χρήστες ςμε μικρές ρςτεχνικές ςγνώσεις σε γλώσσες σήμανσης ή προγραμματισμό να δημιουργήσουν και να διαχειριστούν περιεχόμενο με σχετική ευκολία Τα περισσότερα συστήματα χρησιμοποιούν μια βάση δεδομένων για την αποθήκευση και ένα επίπεδο παρουσίασης για την εμφάνιση περιεχομένου στους επισκέπτες του website βάσει ενός προτύπου (template) Ta web CMS διαφέρουν από τα εργαλεία συγγραφής ιστοσελίδων (π.χ. το Microsoft FrontPage ή το Adobe Dreamweaver). Ένα CMS επιτρέπει σε χρήστες χωρίς τεχνικές γνώσεις να πραγματοποιήσουν αλλαγές σε υφιστάμενα websites με λίγη ή καθόλου εκπαίδευση Κύριοι στόχοι των Web CMS Προσδιορισμός χρηστών, ρόλων χρηστών και επιπέδων πρόσβασης στο site Οργάνωση περιεχομένου σε ενότητες και κατηγορίες για να διευκολύνεται η χρήση και επαναχρησιμοποίησή τους Δημιουργία και ορισμός απλών ροών εργασίας (workflows) για δημιουργία και ανάπτυξη/δημοσίευση περιεχομένου Έλεγχος εκδόσεων (version control) του περιεχομένου Ανάπτυξη προτύπων (design templates) ώστε ένα δημοσιευμένο site να αποκτήσει πιο ενδιαφέρον look andfeel Παροχή εξελιγμένων εργαλείων για προσαρμογή της λειτουργικότητας του site Σήμερα υπάρχουν εκατοντάδες διαθέσιμα web CMS, γενικού σκοπού ή εξειδικευμένα, με εμπορική άδεια ή ανοικτού κώδικα (δωρεάν) 3
Joomla! To Joomla! είναι ένα CMS βασισμένο σε τεχνολογία βάσεων δεδομένων Το περιεχόμενο των sites που κατασκευάζονται με Joomla! είναι κατά βάση αποθηκευμένο σε ΒΔ και όχι σε html αρχεία Το Joomla! πηγαίνει πέρα από το να παρουσιάζει σελίδες περιοχομένου Δίνει τη δυνατότητα να προσθέσεις στο site σου λειτουργίες eshop (π.χ. καλάθια αγορών, φόρμες για αποστολή δδ δεδομένων, και γενικά οτιδήποτε άλλο μπορεί να προγραμματιστεί Τέτοιου είδους λειτουργικότητα (ονομάζονται επεκτάσεις extensions) διανέμεται σε zip files, των οποίων το περιεχόμενο απλά ανεβάζεις στο site σου Πολλά extensions προσφέρονται ήδη με την εγκατάσταση Joomla! Για τις περισσότερες λειτουργίες του, δεν απαιτεί προγραμματισμό Είναι γραμμένο σε PHP, αποθηκεύει δεδομένα σε MySQL και περιλαμβάνει χαρακτηριστικά όπως η cache των σελίδων, RSS feeds, printable εκδόσεις των σελίδων, blogs, δημοσκοπήσεις, αναζήτηση. Μέσα στο πρώτο έτος της κυκλοφορίας του, έγινε λήψη πάνω από 2,5 εκατομμύρια φορές. Πάνω από 5.000 δωρεάν και εμπορικά plug ins είναι διαθέσιμα για το Joomla! 4
Εγκατάσταση Joomla! 1.5.3 http://www.joomla.org/ Κατεβάστε το Joomla_1.5.3 Stable Full_Package.zip από τη σελίδα του μαθήματος Εγκατάσταση Joomla! 1.5.3 Κατεβάζουμε το Joomla_1.5.3 Stable Full_Package.zip Αποσυμπιέζουμε το περιεχόμενο του zip αρχείου στον δημόσιο κατάλογο (public directory) του usbwebserver, το root, συγκεκριμένα σε ένα folder restaurant που δημιουργούμε Για να μη χάσετε τα αρχεία που έχετε ήδη αποθηκεύσει στο root, δημιουργήστε στο root ένα folder lab και μετακινήστε τα όλα εκεί, πριν ξεκινήσετε την αποσυμπίεση Μετά την αποσυμπίεση, και έχοντας ήδη usbwebserver να τρέχει (δηλαδή τον apache web server, την php engine και το mysql server), μπορούμε ήδη να ανοίξουμε την κεντρική σελίδα του Joomla! http://localhost:8080/restaurant/ Περνάμε τα 7 καθορισμένα βήματα για να ολοκληρώσουμε την εγκατάσταση 5
Βήμα 1 ο : επιλογή γλώσσας Βήμα 2 ο : έλεγχος προεγκατάστασης 6
Βήμα 3 ο : άδεια χρήσης Βήμα 4 ο : διαμόρφωση ΒΔ Database type: mysql Host name: localhost Username: root Password: usbw Database name: joomla Table prefix: jos_ 7
Βήμα 5 ο : διαμόρφωση FTP Βήμα 6 ο : διαμόρφωση Admin username: admin Admin password: admin Μην εισάγετε δείγμα δεδομένων στη ΒΔ 8
Βήμα 7 ο : ολοκλήρωση εγκατάστασης Διαγράψτε το installation folder (βρίσκεται στο root folder) Εγκατάσταση Joomla! 1.5.3 Η εγκατάσταση θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς FrontEnd Default site (χωρίς sample data): http://localhost:8080/ BackEnd Admin site (username: admin, password: admin): http://localhost:8080/administrator/ 9
Δημιουργία ΒΔ Προσπελάστε τη διεύθυνση http://localhost:8080/phpmyadmin/ και παρατηρήστε ότι έχει ήδη δημιουργηθεί ηβδ joomla με πλήθος πινάκων 10
Προσθήκη περιεχομένου στην πρώτη σελίδα Στην κεντρική σελίδα του admin site (Control Panel) επιλέξτε Add New Article Επιλέξτε τον τίτλο της σελίδας: About Fresh and Local Published: Yes Front page: Yes Section: Uncategorized Αντιγράψτε στην περιοχή του κειμένου του άρθρου το περιεχόμενο του εγγράφου 01_01.rtf rtf Επιλέξτε Save για να αποθηκεύσετε το άρθρο στη ΒΔ Ανανεώστε το περιεχόμενο της front end σελίδας σας για να δείτε τις αλλαγές Προσθήκη περιεχομένου στην πρώτη σελίδα Ανατρέξτε στο phpmyadmin και αναζητήστε τον πίνακα στον οποίο έχει εισαχθεί το περιεχόμενο του άρθρου Επιστρέψτε στην επεξεργασία του άρθρου: Τροποποιήστε το κείμενό του Δείτε τις δυνατότητες που σας δίνουν οι παράμετροι, οι προχωρημένοι παράμετροι και η πληροφορία μεταδεδομένων Κρύψτε την ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης καθώς και τα εικονίδια του pdf εγγράφου και του εκτυπωτή To άρθρο να πάψει να εμφανίζεται μετά από ένα λεπτό 11
Read more Δημιουργήστε ένα 2 ο άρθρο Τίτλος: About John and Meredith Published: Yes Front page: Yes Section: Uncategorized Αντιγράψτε στην περιοχή του κειμένου του άρθρου το περιεχόμενο του εγγράφου 01_02.rtf Δί Δείτε τις αλλαγές στην 1 η σελίδα Κάντε τις παραγράφους αυτού του άρθρου, μετά την πρώτη, να είναι κρυμμένες και να εμφανίζονται μόνο όταν ο χρήστης κάνει κλικ σε ένα σύνδεσμο Read more Δημιουργία νέας σελίδας (πέραν της front page) Δημιουργήστε ένα 3 ο άρθρο Τίτλος: Reviews of our restaurant Published: Yes Front page: No Section: Uncategorized Αντιγράψτε στην περιοχή του κειμένου του άρθρου το περιεχόμενο του εγγράφου 01_03.doc Ανανεώστε την αρχική σελίδα Δε θα δείτε κάποια αλλαγή Θέλουμε να προσθέσουμε ένα σύνδεσμο προς τη νέα σελίδα Θέλουμε να προσθέσουμε ένα σύνδεσμο προς τη νέα σελίδα Menus > Main Menu κάντε κλικ στο πλήκτρο New και εν συνεχεία στους συνδέσμους Articles > Article Layout Δημιουργία του νέου συνδέσμου προς τη νέα σελίδα: Title: Reviews Select Article : επιλέξτε τη νέα σελίδα Αποθηκεύστε και δείτε τις διαφορές 12
Δημιουργία πίνακα περιεχομένων (article index) Διαιρέστε το άρθρο About John and Meredith σε τρεις σελίδες χρησιμοποιώντας page breaks Τίτλοι σελίδων: About John και About Meredith Στο Table of Contents Alias δηλώνετε τον τίτλο των αντίστοιχων συνδέσμων (χρησιμοποιήστε το ίδιο κείμενο με τους τίτλους σελίδων) Χρήση του what you see iswhat you get (wysisyg) editor Δημιουργήστε ένα 4 ο άρθρο Τίτλος: Seasonal specialties Published: Yes Front page: No Section: Uncategorized Αντιγράψτε στην περιοχή του κειμένου του άρθρου το περιεχόμενο του εγγράφου 01_04.txt Κάντε την πρώτη σειρά επικεφαλίδα επιπέδου 1 (h1) και τις υπόλοιπες σειρές bullet list (με γραμ/σειρά / Georgia) Πως μπορείτε επεξεργαστείτε απευθείας html κώδικα; Προσθέστε ένα break line και μια οριζόντια γραμμή μετά την επικεφαλίδα Αποθηκεύστε τη σελίδα και δημιουργήστε στην κεντρική σελίδα ένα νέο navigation link προς αυτή 13
Δημιουργία συνδέσμων προς εξωτερικές σελίδες Στη σελίδα Reviews of our restaurant μορφοποιήστε το κείμενο Gastronix Magazine ως σύνδεσμο προς τη σελίδα http://www.gastronix.de/ Εισαγωγή γραφικών Στο τέλος της σελίδας Reviews of our restaurant εισάγετε την εικόνα bun.jpg (στον κατάλογο food των εικόνων που διαθέτει το joomla), στοιχισμένη στο δεξί μέρος της σελίδας Αντικαταστήστε αυτή την εικόνα με το γραφικό table.jpg που σας δίνεται Τι ρόλο παίζει το image description ; Προσθέστε ένα image description A set of tables και ένα image title dine outside Επιλέξτε και το Caption Το caption δε θα φανεί στον editor αλλά στη σελίδα στο browser 14
Διαγραφή άρθρων Διαγράψτε το άρθρο Seasonal specialties τοποθετώντας το στο trash Διαγράφηκε το σχετικό link στην κεντρική σελίδα; Επαναφέρατε το διαγραμμένο άρθρο Θα κάνετε restore και εν συνεχεία θα αλλάξετε το status του σε published Αλλαγή template Μπορείτε άμεσα να αλλάξετε το look and feel του site σας επιλέγοντας π.χ. το Beez5 Default Fruit Shop (αντί του default Beez2 Default από τη διαθέσιμη λίστα του Template Manager Μπορείτε να δείτε τη νέα μορφή του site επιλέγοντας το link View Site στο πάνω δεξί μέρος της οθόνης 15