Φίλες και φίλοι, Σας καλωσορίζουμε στη σημερινή εκδήλωση για τα 40 χρόνια αγώνα της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας. 40 χρόνια από τότε που το 1976, αντιπρόσωποι από 43 Γυναικείους Συλλόγους από όλη την Ελλάδα αποφάσισαν την επωνυμία της κοινής τους δραστηριότητας και του συντονισμού των αγώνων τους, την Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας (ΟΓΕ). Από εκείνη την ημέρα άρχισαν να πυκνώνουν οι γραμμές του ριζοσπαστικού γυναικείου κινήματος στη χώρα μας με νέους Γυναικείους Συλλόγους. Με γυναίκες του καθημερινού μόχθου που ακολουθούσαν τη συλλογική, αγωνιστική δράση. Από την πρώτη στιγμή ίδρυσης της ΟΓΕ αναδείχτηκε η ξεχωριστή φυσιογνωμία της. Είμαστε μια ριζοσπαστική γυναικεία οργάνωση, που ασχολούμαστε με όλες τις πλευρές που αφορούν τη γυναικεία ανισοτιμία. Βρεθήκαμε στην πρώτη γραμμή του αγώνα και συγκρουστήκαμε με όλους αυτούς τους φραγμούς που συναντούσε η γυναίκα, από το νέο κορίτσι μέχρι την ηλικιωμένη. Ήταν τα εμπόδια που συναντούσε η κοπέλα για να σπουδάσει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι αυστηροί περιορισμοί που είχε στις κοινωνικές της σχέσεις. Όλοι αυτοί οι αναχρονιστικοί νόμοι στο οικογενειακό δίκαιο, μέχρι και το '83. Μόλις τότε, κάτω και από την πίεση των αγώνων του λαϊκού κινήματος, της ΟΓΕ, καταργήθηκε η προίκα, δόθηκε η δυνατότητα να κρατήσει η γυναίκα το πατρικό όνομα μετά το γάμο, η αναγνώριση των παιδιών εκτός γάμου. Μπορεί σήμερα αυτά να έχουν ξεπεραστεί στο νόμο. Μπορεί σήμερα μεγάλο ποσοστό νέων γυναικών να σπουδάζει, να έχει τη δυνατότητα να βγει έξω χωρίς να είναι απαραίτητη η παρουσία του πατέρα, του αδερφού, του άνδρα τους. Περισσότερες γυναίκες εργάζονται ή αναζητούν εργασία. Δεν είναι όπως παλιά που εξαρτιόταν οικονομικά αποκλειστικά από το σύζυγο ή την οικογένεια. Υπάρχει όμως πραγματική ισότητα στη ζωή; Η ΟΓΕ θεωρεί ότι οι γυναικείες ανισοτιμίες και διακρίσεις δεν είναι μόνο πρόβλημα νομικό. Δεν αντιμετωπίζεται η ρίζα του αν αλλάξει η συμπεριφορά των ανδρών απέναντι στις γυναίκες, όπως λένε οι φεμινιστικές θεωρίες. Χωρίς να υποτιμάμε ότι προβλήματα νοοτροπίας στις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων υπάρχουν. Όμως, οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών έχουν τη ρίζα τους χιλιάδες 1
αιώνες πίσω. Όταν η εκμετάλλευση των δούλων από τους δουλοκτήτες, συνοδεύτηκε με την υποταγή του γυναικείου φύλου στο ανδρικό. Από εκείνη την εποχή μέχρι τη σύγχρονη κοινωνία οι γυναικείες ανισοτιμίες επιβιώνουν, με διαφορετικό κάθε φορά περιεχόμενο. Η καθημερινή ζωή, η ζωή λάστιχο της καθεμιάς μας -που βρισκόμαστε σήμερα εδώ- αλλά και εκατομμύρια άλλων γυναικών, το επιβεβαιώνει. Περιλαμβάνει τις διακρίσεις στους μισθούς ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες, την πρωτιά των γυναικών στην ανεργία, στις ελαστικές εργασιακές σχέσεις, στην ανασφάλιστη δουλειά. Την έλλειψη μέτρων προστασίας του γυναικείου οργανισμού, της μητρότητας στο χώρο εργασίας, παντελής για τις αυτοαπασχολούμενες, τις αγρότισσες. Δεκάδες εργαζόμενες μητέρες απολύονται μετά την άδεια μητρότητας. Χιλιάδες νέες γυναίκες εκβιάζονται να υπογράψουν δήλωση ότι δε θα δημιουργήσουν οικογένεια ως προϋπόθεση για να προσληφθούν. Ο λόγος είναι ότι η μητρότητα είναι "κόστος" για την εργοδοσία και το κράτος. Περιλαμβάνει τον αποκλεισμό χιλιάδων γυναικών από τις δημόσιες και δωρεάν γυναικολογικές, διαγνωστικές εξετάσεις. Μόλις 50% των νέων κοριτσιών το 2011 είχαν κάνει τεστ ΠΑΠ και άλλες προληπτικές εξετάσεις. Οι έγκυες πληρώνουν ένα σκασμό λεφτά για τον προγεννητικό έλεγχο, τον τοκετό, όπως και τα υπογόνιμα ζευγάρια. Στοιχείο της ανισότιμης θέσης μας είναι η σχεδόν αποκλειστική ευθύνη που έχουμε για τη φροντίδα των παιδιών, των ηλικιωμένων, των ΑμΕΑ, του ατομικού νοικοκυριού. Γιατί μια σειρά κοινωνικές υπηρεσίες και υποδομές για τη στήριξη της οικογένειας, όπως οι παιδικοί σταθμοί, είτε υποβαθμίζονται, είτε εμπορευματοποιούνται. Αυτό σημαίνει έλλειψη ελεύθερου χρόνου για τη γυναίκα, που θα μπορούσε να τον αξιοποιήσει δημιουργικά στον αθλητισμό, στον πολιτισμό, με την οικογένειά της, για τη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή. Αυτά, όμως, τα εμπόδια δεν αφορούν όλες τις γυναίκες, αφορούν τις γυναίκες του καθημερινού μόχθου: Τις μισθωτές, τις άνεργες, τις αυτοαπασχολούμενες, τις αγρότισσες, τις κοπέλες από τις λαϊκές οικογένειες που βρίσκονται στην εκπαίδευση, τις απόμαχους της δουλειάς, τις μετανάστριες, τις επιστήμονες με το γνωστό μπλοκάκι. Σε αυτές τις γυναίκες απευθύνεται η ΟΓΕ και τις καλεί να κάνουν το βήμα της οργάνωσης. Να συσπειρωθούν στη δραστηριότητα του Συλλόγου Γυναικών της ΟΓΕ, που 40 χρόνια τώρα παλεύει για: 2
- Το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή εργασία με όλα τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, - Την αναγνώριση της κοινωνικής αξίας της μητρότητας, - Τα επιδόματα μητρότητας και τοκετού, τις άδειες μητρότητας, - Το δικαίωμα όλων των παιδιών στην προσχολική αγωγή, - Τα δικαιώματα της αγρότισσας, της αυτοαπασχολούμενης, - Τη δημόσια και δωρεάν Υγεία - Πρόνοια, την Παιδεία, τον πολιτισμό, το περιβάλλον. Συχνά ακούμε "δακρύβρεχτους λόγους" για την ανισότητα των φύλων. Έχουμε σκληρή πείρα πώς εννοούν η ΕΕ, οι κυβερνήσεις, οι εκμεταλλευτές μας την "ισότητα των φύλων". Την αξιοποίησαν για να καταργήσουν εργασιακά, ασφαλιστικά, κοινωνικά δικαιώματα που ήταν προς όφελος των γυναικών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η κατάργηση των περιορισμών στη νυχτερινή εργασία των εργατριών στη βιομηχανία και στη βιοτεχνία. Όταν θέλουν να περάσουν αντιλαϊκά, αντιδραστικά μέτρα εις βάρος μας χωρίς να συναντήσουν αντιδράσεις από το εργατικό, λαϊκό κίνημα, τα ντύνουν με ανάλογο "μανδύα". Αξιοποίησαν τις δυσκολίες να συνδυάσουμε τη δουλειά με τις ανάγκες φροντίδας του νοικοκυριού, των παιδιών, των ηλικιωμένων, για να περάσουν τη μερική απασχόληση, που σημαίνει για τις εργαζόμενες μισή δουλειά, μισά δικαιώματα, μισή ζωή. Αντίστοιχα, μας λένε για τις διαφορές που υπάρχουν στους μισθούς μεταξύ ανδρών και γυναικών, αλλά αφήνουν απ έξω την εργοδοτική βία, τους εκβιασμούς, τις απειλές σε έγκυες, σε νέες μητέρες και σε πολλές περιπτώσεις την προσβολή της προσωπικότητας των γυναικών στους τόπους δουλειάς. Το πιο κραυγαλέο παράδειγμα είναι προτάσεις μεγάλων εταιριών προς τις εργαζόμενές τους να βάλουν στο "ψυγείο" την απόφαση να γίνουν μητέρες. Γιατί, άραγε, δε δίνουν το ποσό για την "κρυοσυντήρηση" των ωαρίων για αυξήσεις στους μισθούς των εργαζομένων; Γιατί θέλουν μέχρι τα 45-50 χρόνια τους να είναι αποσπασμένες από τις ευθύνες της οικογένειας, που σημαίνει άδειες μητρότητας, γονικές άδειες, επιδόματα, να τις "ξεζουμίζουν" για την ενίσχυση των κερδών τους. Ακόμα και τη βία κατά των γυναικών, την ενδοοικογενειακή βία την αντιμετωπίζουν κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τους. Οι προτάσεις και της σημερινής κυβέρνησης είναι η διοργάνωση καμπάνιας για την κακοποίηση των γυναικών, που αναλαμβάνουν ΜΚΟ, "φιλανθρωπικές οργανώσεις". Δε μιλάνε για ουσιαστικά μέτρα στήριξης των άνεργων, πολύτεκνων γυναικών, των μονογονεϊκών οικογενειών, με κρατική χρηματοδότηση των ξενώνων για τις κακοποιημένες γυναίκες και τα παιδιά τους που σήμερα 3
υπολειτουργούν. Μέτρα ώστε οι γυναίκες της εργατικής, λαϊκής οικογένειας να μπορούν να αντιμετωπίσουν τη βία σε όλες τις εκφράσεις της, που η ρίζα τους είναι η εκμεταλλευτική κοινωνία. Όποιες νομοθετικές προτάσεις, μεταρρυθμίσεις για την ισότητα των γυναικών, είναι κενές περιεχομένου σε μια ανισότιμη κοινωνία. Είναι χαρακτηριστικά τα στοιχεία που δημοσιεύονται σε εφημερίδες και αναφέρονται στα ποσοστά κακοποίησης των γυναικών. Μέσα στο 2013, 13 εκατομμύρια γυναίκες έπεσαν θύματα βίας. Τα υψηλότερα ποσοστά παρουσιάζονται σε ανεπτυγμένες χώρες που μας τις παρουσιάζουν ως παράδειγμα για τις κοινωνικές παροχές που απολαμβάνουν οι λαοί. Στη Δανία, στη Φινλανδία, στη Σουηδία σχεδόν 1 στις 2 γυναίκες έχει υποστεί βία. Φίλες και συναγωνίστριες, Αυτό που μας διαφοροποιεί από τις άλλες γυναικείες οργανώσεις δεν είναι μόνο η αγωνιστική μας δράση, με συνέχεια αυτά τα 40 χρόνια. Παλεύουμε για τη γυναικεία ισοτιμία, για τις σύγχρονες ανάγκες μας, παίρνοντας υπόψη ότι σήμερα υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες που δίνει η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας. Σήμερα υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να μπορεί η γυναίκα να συνδυάζει αρμονικά την εργασία με τη μητρότητα. Που σημαίνει ότι χρειάζεται πλήρης και αποκλειστική κρατική, κοινωνική προστασία της μητρότητας. Με δωρεάν σύγχρονες κοινωνικές υπηρεσίες στήριξης όλων των αναγκών της γυναίκας, σε κάθε ηλικιακή περίοδο της ζωής της. Αυτά τα ζητήματα δε λύνονται με ατομικό τρόπο. Η λύση τους πρέπει να είναι υπόθεση της κοινωνίας, του κράτους. Για να μπουν στη ζωή, στην οργάνωση της οικονομίας και στην πολιτική είναι προϋπόθεση η κατάργηση των μονοπωλίων, τους κέρδους στην Υγεία - Πρόνοια. Όσο η μόρφωση, η εργασία, η μητρότητα, οι ανάγκες μας θεωρούνται ατομική υπόθεση, όσο η οικονομία, τα πάντα, μετρώνται με το κέρδος των επιχειρηματικών κολοσσών, θα είμαστε διπλά καταπιεσμένες. Αυτός είναι ο πραγματικός ένοχος για τη βαρβαρότητα που ζούμε η πλειοψηφία των γυναικών στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο. Μόνο στην ΕΕ σχεδόν 65 εκατομμύρια γυναίκες βρίσκονται σε κατάσταση φτώχειας, με την επίθεση επιχειρηματικών ομίλων, κυβερνήσεων, ΕΕ. 4
Συναγωνίστριες και συναγωνιστές, Όσο σκληρός και αν είναι ο αντίπαλος σε αυτόν το δρόμο δεν είμαστε μόνες μας. Είμαστε κομμάτι της Κοινωνικής Συμμαχίας. Το ΠΑΜΕ, στο οποίο συσπειρώνονται εκατοντάδες σωματεία, Ομοσπονδίες, Εργατικά Κέντρα, οι Σύλλογοι και οι Ομάδες γυναικών της ΟΓΕ, η ΠΑΣΕΒΕ, που συσπειρώνει συλλόγους αυτοαπασχολούμενων, επαγγελματιών, επιτροπές αγώνα, η ΠΑΣΥ, με τους αγροτικούς συλλόγους, το ΜΑΣ, με τους φοιτητικούς συλλόγους και τις επιτροπές αγώνα σε σχολές ΑΕΙ - ΤΕΙ, μπορούν σήμερα να εμπνεύσουν αισιοδοξία στις γυναίκες των λαϊκών οικογενειών. Μέσα από τον οργανωμένο αγώνα, υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματά μας, εμπλουτισμένα με τα ιδιαίτερα αιτήματα που αφορούν τις εργάτριες, τις αυτοαπασχολούμενες, τις γυναίκες της υπαίθρου, τις μετανάστριες, τις νέες γυναίκες, τις νέες μητέρες. Διεκδικούμε συλλογικά κάθε λαϊκό αίτημα που μπορεί να καλυτερέψει τη ζωή μας και να μας φέρει σε ένα μέλλον χωρίς εκμετάλλευση, όπου μπαίνουν οι προϋποθέσεις για τη γυναικεία ισοτιμία και χειραφέτηση. Γνωρίζουμε, όμως, ότι η συμμετοχή της γυναίκας στις αγωνιστικές κινητοποιήσεις και τις άλλες πρωτοβουλίες όχι μόνο της ΟΓΕ, αλλά συνολικά του εργατικού - λαϊκού κινήματος, δεν είναι στρωμένη με ροδοπέταλα. Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να φτάσουμε στις γυναίκες του λαού που δεν έχουμε συναντηθεί ακόμα ή που διστάζουν. Νοιαζόμαστε για την οργάνωση αυτών των γυναικών στο εργατικό, λαϊκό κίνημα. Για να αυξηθεί το ποσοστό των γυναικών που συνδικαλίζονται, που εκλέγονται από τις συναδέλφισσες και τους συναδέλφους στα ΔΣ των εργατικών σωματείων, των ενώσεων αυτοαπασχολούμενων, των Αγροτικών Συλλόγων, των φοιτητών για την αγωνιστική τους στάση και δράση. Γι' αυτό η ΟΓΕ όλα αυτά τα χρόνια αντιπαρατέθηκε με την κυβέρνηση, τις προηγούμενες και τη σημερινή, με την ΕΕ, με τη ΓΓΙΦ, αλλά και κάποιες γυναικείες οργανώσεις, που ενδιαφέρονται για τη συμμετοχή των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Ουσιαστικά τους απασχολεί η συμμετοχή της γυναίκας της αστικής τάξης στα ΔΣ των επιχειρηματικών ομίλων, στην κυβέρνηση, στη Βουλή, στις Περιφερειακές και Δημοτικές Διοικήσεις. Δηλαδή στους θεσμούς που υλοποιούν την αντιλαϊκή 5
πολιτική. Τα συμφέροντα των γυναικών της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων, δε συναντιούνται πουθενά με τα συμφέροντα που εκπροσωπούν οι γυναίκες στα Κέντρα Λήψης Αποφάσεων. Μήπως ακολουθούν φιλολαϊκή πολιτική η κ. Μέρκελ, η κ. Λανγκάρντ, επειδή είναι γυναίκες; Όλα αυτά είναι η χρυσόσκονη για να κερδίσουν την υποστήριξη της πλειοψηφίας των γυναικών στην πολιτική τους. Για να κρύψουν ότι οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών είναι πηγή πρόσθετου κέρδους για τους βιομήχανους, τους εφοπλιστές, τους τραπεζίτες, τους μεγαλέμπορους, τους μεγαλοξενοδόχους, τους μονοπωλιακούς ομίλους. Αγαπητές Φίλες, Είναι ώρα όμως να σκεφτούμε: Θα συνεχίσουμε να εναποθέτουμε τις ελπίδες μας σε άλλους, στην αλλαγή της κυβέρνησης, ή θα πάρουμε την υπόθεση στα χέρια μας; Τα συμπεράσματα που έχουμε βγάλει όλα αυτά τα χρόνια δεν πρέπει να μας οδηγήσουν σε απογοήτευση, αλλά να μας βοηθήσουν να ακολουθήσουμε τον δρόμο της αγωνιστικής διεκδίκησης, της συλλογικότητας. Σε αυτή τη μεγάλη αγκαλιά συναγωνιστών και συναγωνιστριών αποκτάμε αντοχή απέναντι στις καθημερινές οικονομικές, οικογενειακές, ατομικές δυσκολίες, για να σταθούμε στα πόδια μας. Εμείς οι γυναίκες της ΟΓΕ καλούμε κάθε γυναίκα να σκεφτεί, να προβληματιστεί. Να πάρει την απόφαση Να μην κάνει βήμα πίσω Η δική μας αξιοπρέπεια είναι ο αγώνας για τη ζωή που μας αξίζει! Δεν χαρίζουμε το παρόν και το μέλλον το δικό μας και των παιδιών μας! Γιατί όπως λέει και ο Μπρεχτ : "Όταν για την αδυναμία σας σας περιγελούν, δεν επιτρέπεται καιρό να χάνετε άλλο! Πρέπει έτσι να φροντίσετε που όλοι, όσοι αδύναμοι είναι, να βαδίσουνε μαζί. Τότε μεγάλη δύναμη πια θα 'στε, να σας περιγελάει τότε δε θα τολμά κανένας". 6